Mugabe dreigt met inperken democratie Britten schorten actie tegen pedofielen op Sterke ETA is diep geworteld in Baskenland Hongarije verwelkomt 'laatste krijgsgevangene' Buitenland In de as gelegd Architect economisch beleid Indonesië weg -Eü IAG 11 AUGUSTUS 2000 jgel in post Belgische minister Isa» De Belgische minister van buitenlandse zaken Michel vJteiikele weken geleden op zijn departement een brief ont eigen waarin een kogel zat. Justitie heeft de zaak inmiddels in ferzoek. Volgens vice-premier Michel, een Franstalige libe- ïmfbevatte de brief een in het Nederlands gestelde tekst waar in toespeling werd gemaakt op de Turkse Grijze Wolven, stond er 'dikke vuile rotzak' in. Minister Michel heeft naar 'eggen extra beschermingsmaatregelen, zoals een kogelvrij of een gepantserde auto, geweigerd. Het is niet de eerste dat een Belgische politicus schriftelijk wordt bedreigd. Be it jaar ontving premier Verhofstadt een brief met bedrei- ;n tegen hem en zijn gezin. Ook de voormalige ministers tack (binnenlandse zaken) en Wathelet (justitie) overkwam lortgelijks. eharto-vertrouweling aangeklaagd \pTA« De Indonesische oud-minister Mohammad 'Bob' i, een voormalig machtig zakenman, is gisteren formeel leklaagd wegens corruptie. Dat heeft het openbaar ministe- i Jakarta meegedeeld. De vertrouweling van ex-president ïarto is volgens het OM betrokken bij de verduistering van 590 miljoen gulden uit fondsen van het ministerie van bos- w en uit het vermogen van een staatsonderneming in hout. in, wiens vermogen door het Amerikaanse zakenblad For- loit is geschat op drie miljard dollar, was minister van han- »n industrie. Hij had een monopolie in de hout- en automo- J ndustrie. Zijn 'golfmaatje' Soeharto is onlangs in staat van I huldiging gesteld wegens verduistering van 1,4 miljard gul- Bij een eventuele veroordeling kunnen beiden levenslang uk metaal oorzaak crash Concorde' Een stuk metaal dat op de startbaan lag, heeft zeer waar- Énlijk een klapband veroorzaakt bij de Air France-Concorde lp 25 juli kort na de start neerstortte nabij Parijs. Dat meld- jFranse onderzoekers van het ongeval dat aan 113 mensen leven kostte. Het is nog onduidelijk hoe de veertig centime- We metalen strip precies op de startbaan terecht is geko- 1. De kapotte vliegtuigband heeft vermoedelijk geleid tot een Ingreactie die uiteindelijk leidde tot een felle brand en tot Neerstorten van het supersonische vliegtuig. Op de start - |i zijn eerder flarden van een band aangetroffen, en delen een kapotgeslagen 'spatbord'. Ook lagen er brokstukken leen brandstoftank op de baan van de luchthaven Charles Kaulle. kiB: Britten trainen Tsjetsjenen De Russische veiligheidsdienst FSB beschuldigt de e organisatie Halo Trust ervan Tsjetsjeense moslimstrijders Ie leiden. Halo, een niet-regeringsgebonden organisatie, is d gespecialiseerd in het opruimen van mijnen. Volgens de 7zou Halo al zeker honderd separatistische Tsjetsjenen heb- j opgeleid tot mijnen- en explosievenexperts. De Britse orga- Itie ontkent de beschuldigingen, en spreekt van een laster- Ipagne. De organisatie verwierf internationale bekendheid frde anti-landmijnenacties van wijlen prinses Diana. De FSB poral gebrand op ene Matthew Middlemiss, die een militaire In zou zijn. Halo Trust meldt daarentegen dat Middlemiss hts kort bij de organisatie werkzaam was, en al in 1996 is gegaan. Halo is naar eigen zeggen momenteel niet actief in psjenië. dental aanslag Kashmir naar twaalf iDelhi Het dodental van de bloedige aanslag van gisteren in ^tidiase deelstaat Kashmir is opgelopen tot twaalf. Onder de HÉitoffers bevinden zich negen agenten. Verscheidene bewe gen hebben zich voor de aanslag in de stad Srinagar verant- irdelijk verklaard, waaronder de islamitische groep Lashkar- jtiba. Deze beweging wordt er van beschuldigd eerder deze nd in het Indiase deel van Kashmir een serie bloedbaden te (ben aangericht, waarbij negentig mensen omkwamen. Ook jterkste moslimbeweging Hizbul Mujahideen verklaarde tter de aanslag te zitten. Deze onafhankelijkheidsstrijders pen dinsdag een bestand op dat vorige week was ingegaan, ia vecht al vijftig jaar met Pakistan om Kashmir, een grens- wincie in het Himalaya-gebergte. In het Indiase deel zijn isla- Ische guerrillastrijders actief die aansluiting willen bij Pakis- ilestijnen willen kantoor partij Barak iV!y_ï Palestijnen hebben de in financiële moeilijkheden ver inde Arbeiderspartij van de Israëlische premier Barak aan- oden het voormalige hoofdkantoor van de partij in Tel Aviv )pen. Na stichting van de staat Palestina zou de eerste Pa- jnse ambassade er moeten worden gevestigd. De partij pie- er volgens diverse woordvoerders echter niet over het ge- w af te stoten, en al helemaal niet aan de Palestijnen. Het in ral verkerende voormalige hoofdkantoor is gesitueerd op dure locatie in Tel Aviv, tussen veel hotels. Aan de overkant de straat is de Amerikaanse ambassade gevestigd, terwijl ere diplomatieke missies niet ver weg zijn. Een woordvoer- verklaarde dat het gebouw eventueel wordt verhuurd, maar aan de Palestijnen. V-soldaat gedood op Oost-Timor Een Nepalese VN-soldaat is gestorven aan de ver- idingen die hij opliep tijdens een vuurgevecht op Oost-Ti- Zijn patrouille raakte in gevecht met een militie ten noord ien van Suai. Drie andere Nepalese militairen en een Oost- orese burger raakten gewond tijdens de schermutselingen. VN-missie Untaet omvat zo'n 8.000 militairen uit dertig lan- en helpt Oost-Timor bij de voorbereidingen op de onaf- kelijkheid na de terugtrekking van het Indonesische leger 11999. De laatste tijd hebben er meer gevechten plaatsge- den tussen VN-troepen en pro-Indonesische milities, die st-Timor binnenkomen vanuit West-Timor. De Nepalese awhelm is de vierde dode in een maand tijd. BOEDAPEST HANS GERTSEN CORRESPONDENT Voor Andras Tamas is de Twee de Wereldoorlog nu pas echt over. De 75-jarige Hongaar keerde vandaag, bijna 56 jaar nadat hij door Sovjet-troepen gevangen werd genomen, terug op Hongaarse bodem. Op het vliegveld van Boedapest wacht te hem een groots mediaspek takel, want Andras Tamas is, sinds hij enkele weken geleden werd 'ontdekt', internationaal voorpaginanieuws. Het is de vraag of en in hoever re Andras zelf daar enig besef van heeft. De 'laatste krijgsge vangene van de Tweede We reldoorlog', zoals hij inmiddels is gedoopt, verbleef de afgelo pen 53 jaar in een verloederd psychiatrisch ziekenhuis in Kotjelnitsj, 1.000 kilometer ten oosten van Moskou. Volgens een Hongaarse psychiater die hem daar onlangs bezocht, meent hij nog altijd ergens in krijgsgevangenschap in Siberië te verkeren. Hij heeft nauwe lijks besef van de wereld om hem heen. Het verhaal van Andras Tamas is het verhaal van een triest en verloren leven. Naar alle waar schijnlijkheid maakte hij deel uit van het Tweede Hongaarse leger, dat in de winter van 1944 tegen het Rode Leger van Stalin vocht. Bij de Don-rivier werden de Hongaarse troepen gruwelijk in de pan gehakt. Er kwamen 90.000 soldaten om. Duizenden anderen stierven van kou, hon ger en ontberingen, toen ze te voet naar Hongarije probeer den te vluchten. Nog eens dui zenden anderen wachtte een nauwelijks beter lot: ze werden als krijgsgevangenen afgevoerd naar Siberië. Voor zover bekend hoorde Ta mas tot die laatste groep. In fe bruari 1947 werd de op dat mo ment psychotische man over gebracht naar het psychiatrisch ziekenhuis. De gruwelijke oor logservaringen en zijn behan deling als krijgsgevangene had- pinesdale Rick Saulnier uit Massachusetts verricht nabluswerkzaamheden in een uitgebrand bos in de dui zenden kilometers van zijn huis gelegen Amerikaanse staat Montana. Saulnier maakt deel uit van een groep parkwachten uit het oostelijke New England, die de inmiddels zwaar overbelaste brandweer in de westelijke staten van de VS bijstaat. De bosbranden die daar woeden, nemen nog altijd in aantal en omvang toe. Mon tana heeft onlangs de noodtoestand al afgekondigd, en gisteren deed Idaho hetzelfde. De branden teisteren nog eens tien andere staten. Australië, Nieuw-Zeeland, Canada en Mexico hebben brandbestrijders naar de VS gestuurd om hun Amerikaanse collega's bij te staan. foto afp don emmert LONDEN ANP Onder druk van de politie en de regering is de grootste Britse actie tegen kindermisbruik op geschort. De organisatoren van burgerprotesten in Portsmouth besloten gisteren met de plaat selijke autoriteiten om de tafel te gaan zitten. Zolang er wordt gepraat, zien de activisten er van af hun onvrede te uiten over de aanwezigheid van kin derschenders in hun buurt. Enkele honderden bewoners van Portsmouth demonstreer den sinds een week elke avond voor huizen van mensen die zich volgens hen aan minderja rigen hebben vergrepen. In het begin gingen daarbij auto's in vlammen op en werden ramen ingegooid. Daardoor zagen vijf gezinnen zich al gedwongen andere huisvesting te zoeken. De demonstranten willen dat het overleg leidt tot de verhui zing van twintig personen die zich aan kinderen zouden heb ben vergrepen. De Britse regering heeft er herhaaldelijk op aangedrongen dat er een einde moet komen aan de aanhoudende protesten tegen veroordeelde pedofielen. Ook in andere delen van Groot- Brittannië kwamen bewoners in opstand omdat ze vermoe den dat er pedoseksuelen in hun omgeving wonen. Inmid dels pleegden twee mannen zelfmoord omdat zij publieke lijk aan de kaak waren gesteld in verband met zedenzaken. De verhitte sfeer ontstond toen het boulevardblad News of the World een paar keer een lijst van veroordeelde en moge lijke kinderschenders met foto's en adressen publiceerde. Na aanhoudende kritiek staakte het zondagsblad de name and sha me-campagne. Een 51-jarige ex-onderwijzer die in het blad stond vermeld en gisteren wegens kindermis bruik voor de rechtbank moest verschijnen, ontsnapte aan op sluiting. De rechter gaf hem vijftien maanden voorwaarde lijk, omdat hij vond dat de man door de publicatie al genoeg was gestraft. den hem letterlijk gek gemaakt. Andras Tamas werd vervolgens door alles en iedereen vergeten. In het ziekenhuis, waar hij be kend stond als een man die zeer op zichzelf was, meende men jarenlang dat hij slechts wartaal sprak, omdat niemand Hongaars kende. Andras zelf leerde nooit Russisch. Pas halverwege de jaren negen tig meende een bezoekende Slowaakse arts in Andras' taal gebruik enkele Hongaarse woorden te herkennen. De zaak kwam enkele maanden geleden in een stroomversnelling, toen een Hongaarse journalist via- via over Andras Tamas hoorde. Een paar weken geleden stelde de Hongaarse psychiater And ras Veer met zekerheid vast dat Tamas een etnische Hongaar was, vermoedelijk afkomstig uit een vroeger Hongaars gebied dat nu deel uitmaakt van Slo wakije. Volgens de psychiater sprak Andras Tamas aanvankelijk nauwelijks Hongaars, maar nam zijn taalvaardigheid in en kele dagen enorm toe. Na drie dagen was hij in staat de psy chiater het sprookje Roodkapje in vloeiend Hongaars voor te le zen. De naam van zijn moeder wist hij zich echter niet te her inneren. Volgens de psychiater is de kans groot dat Andras Ta mas ook zijn geheugen terug krijgt, als hij weer in een omge ving is waar zijn moedertaal ge sproken wordt. Hij zal na terug keer wel zeker twee maanden intensief verpleegd en begeleid moeten worden om te kunnen wennen aan de nieuwe, moder ne wereld. Andras Tamas zelf lijkt een an dere prioriteit te hebben. Toen hem vorige week werd gevraagd wat hij vond van het idee dat hij naar huis terug zou gaan, maakte hij duidelijk dat hij eerst een houten been wilde. Twee jaar geleden moest een van zijn benen geamputeerd worden. Dat er tegenwoordig veel modernere protheses zijn, beseft Tamas niet. Crisis Zimbabwe verhevigt zich De crisis in Zimbabwe heeft zich gisteren verhevigd. De regering van president Mugabe dreigt de democratische rechten in het land op te schorten als de Westerse lan den economische sancties tegen Harare instellen. Zim babwaanse banken besloten geen leningen meer te ver strekken aan blanke boeren wier boerderijen zijn bezet door militante leden van de regeringspartij ZANU-PF, of die de kans lopen binnenkort door de regering te wor den onteigend. harare ap In het Amerikaanse Congres is een wetsvoorstel ingediend dat voorziet in vermindering van de economische hulp aan Zim babwe, om de regering van het land er zo toe te dwingen de mocratische normen in acht te nemen. De Zimbabwaanse Mi nister van buitenlandse zaken Mudenge sprak van een 'schok kend voorstel'. Het is niettemin inmiddels aangenomen door de Senaat. De Commerciële Boeren bond, de grootste Zimbab waanse boerenbond, meldde dat de autoriteiten zijn begon nen met het vervoeren van ar me zwarten naar boerderijen van blanken die door de rege ring zijn aangemerkt voor ont eigening. Mogelijk gaat het om het begin van de laatste fase in de onteigeningen. De regering is van plan in totaal 3.000 boer derijen van blanken in beslag te nemen, om de grond te herver delen onder arme zwarten. De bezettingen van honder den boerderijen en de onzeker heid over plannen van de rege ring om boerderijen te naasten, hebben ertoe geleid dat veel boeren bestaande leningen niet kunnen terugbetalen, zeiden de Commerciële Boerenbond en het Genootschap van Bankiers donderdag. ,,Er komt geen geld meer beschikbaar tot stabiliteit en orde en wet terugkeren in de landbouwgebieden." De maatregel kan uiteindelijk leiden tot voedseltekorten, om dat de blanke boeren bijna de helft produceren van de jaar lijkse oogst van 22 miljoen ton maïs, het volksvoedsel van Zim babwe. Zonder geld voor ge reedschap en werktuigen, en met aanhoudende verstoring van de arbeidsrust op de 1.600 bezette boerderijen, kan een groot deel van de productie verloren gaan. Nu al heeft de onrust Zimbabwe 25 procent van zijn graan- en tabakspro ductie gekost. Tabak is de be langrijkste bron van buiten landse valuta, waar Zimbabwe schreeuwend behoefte aan heeft. Veiligheidsraad tikt Belgrado op de vingers NEW YORK-BELGRADO DPA-Rtr Met de gevangenhouding van acht van spionage verdachte buitenlanders, onder wie vier Nederlanders, veronachtzaamt Joegoslavië zijn internationale plichten. Dat stelde de Veilig heidsraad van de Verenigde Na ties (VN) gisteravond. De V-raad volgt de ontwikke lingen in Joegoslavië 'met be zorgdheid', zo blijkt uit een ver klaring, en dringt er bij de Joe goslavische autoriteiten met kracht op aan 'alle verplichtin gen van het internationale recht zonder verder aarzelen na te komen'. De VN willen dat di plomaten ongehinderd toegang krijgen tot de acht gevangenen. Ook hebben zij recht op een advocaat van hun keuze. Britse diplomaten hebben gisteren voor de eerste keer een bezoek mogen brengen aan twee Britten die worden vastge houden. Ze werden vorige week samen met twee Canadezen door het Joegoslavische leger gearresteerd in Montenegro, aan de grens met Kosovo. De vier werden aangehouden op verdenking van terrorisme, maar zijn niet officieel aange klaagd. De vier Nederlanders zitten vast vanwege een vermeend complot om president Milose vic te ontvoeren of te doden. Zij hebben tot nog toe niemand mogen ontvangen, evenmin als de Canadezen. JAKARTA THEO HAERKENS CORRESPONDENT De Indonesische regering is een van haar belangrijkste steunpi laren kwijt. Met het ontslag van de nog in Rotterdam opgeleide coördinerend minister van eco nomische zaken Kwik Kian Gie heeft zij de architect van het economisch beleid verloren. De minister gooide gisteren de handdoek in de ring, daags na dat vice-president Megawati Soekarnoputri meer bevoegd heden had gekregen en was be last met de dagelijkse leiding van het kabinet. Het Raadplegend Volkscon gres, het hoogste staatsorgaan in Indonesië, leverde deze week forse kritiek op de regering van president Wahid, die er maar niet in slaagt de gehavende economie vlot te trekken. Poli tieke onrust en geweld zijn er oorzaak van dat buitenlandse investeerders het land de rug hebben toegekeerd. Zelfs rijke Indonesisch-Chinese zakenlui hebben een afwachtende hou ding aangenomen. Kwik zei zelf nog niet zo lang geleden dat hij op dat moment ook niet in Indonesië zou in vesteren. Geregeld ook klaagde hij over de moeilijkheden die hij ondervond bij het in de praktijk brengen van zijn beslis singen. Zijn medewerkers voer den die niet uit. Critici van de bewindsman verweten hem juist zelf gebrek aan besluit vaardigheid. Minister Kwik, de enige mi nister van Chinese afkomst, moest tijdens zijn ambtsperio de zijn visie flink bijstellen. Zo pleitte hij enkele maanden voor hij werd benoemd nog voor het instellen van een vaste wissel koers voor de roepia. Toen hij eenmaal in de regering zat, kon dat niet meer omdat het Inter nationaal Monetair Fonds en de Wereldbank een vrije wissel koers als voorwaarde stelden voor financiële hulp. Vals bomalarm in centrum Lloret BARCELONA GPD De Spaanse politie heeft gister middag een hotel in de bad plaats Lloret de Mar ontruimd na een bommelding. Vierhon derd gasten moesten op straat het onderzoek afwachten. Drie uur later mochten de mensen weer naar binnen. Volgens de politie ging het om een valse melding. De bom zou zijn geplaatst in een drukke winkelstraat. Deze werd gedeel telijk afgezet en hotel Frigola- Flamingo werd ontruimd. De ongeveer vierhonderd gasten die op dat moment binnen wa ren, moesten hun kamers verla ten. Onder hen waren enkele tientallen Nederlanders van Ar- ke en Kras-Sterreizen. ftcelona henk van den boom «respondent 2n aantal streng geselecteerde jonge isken kreeg vorig jaar een brief van ETA, waarin ze werden uitgeno- ;d te 'solliciteren naar een baan' bij terreurgroep. Sommigen werd de todschap via tussenpersonen over- indigd, anderen kregen hem per 5st. Hoewel de brief uitdrukkelijk irmeldde dat ze na lezing moest orden verbrand, kreeg de politie ch een exemplaar in handen. P verscheidene plaatsen in Frankrijk toden daarna bijeenkomsten plaats et de nieuwe rekruten. Onder lei- van veteranen, zoals Patxi Re- enteria, die maandag door een ei- ■n autobom werd gedood, werd een euwe lichting terroristen opgeleid, at gebeurde in de vijftien maanden in het bestand dat de ETA in 1998 kondigde, en in december 1999 'Per opzegde. Het bloedige offensief van het voor bije half jaar (negen doden en tiental len gewonden) is het sterkste bewijs dat de ETA tijdens het bestand niet stil heeft gezeten. De regering van Spaans Baskenland heeft toegegeven dat de ETA momenteel 'sterker is dan ooit'. Maar erger, zei Javier Balza, Baskisch minister van politiezaken, is dat de commando's worden gesteund door een goed georganiseerde infra structuur, die diep is geworteld in de Baskische samenleving. De aanslagen van de laatste dagen bewijzen dat de ETA gebruik maakt van informanten binnen de bevol king. Vaak zijn het buren of zelfs fa milieleden van de slachtoffers die in lichtingen verschaffen over de ge woontes en de dagindeling van het doelwit. Ook de vluchtroutes na de aanslagen worden met behulp van bewoners uitgezet. De onthulling van Balza is in tegen spraak met wat de Spaanse minister van binnenlandse zaken, Jaime May or Oreja. nog niet zo lang geleden zei. Volgens hem had het succesvolle po litieoptreden de ETA ernstig verzwakt. En de cijfers zijn ook indrukwekkend. In de vijf jaar dat Aznar aan de macht is, heeft de Spaanse politie zeventien commando's van de ETA opgerold. Daarbij werden 175 arrestaties ver richt. De Franse politie pakte in die zelfde periode nog eens 166 ETA-le- den op. Sinds de oprichting van Euskadi ta Azkatazuna (Baskenland en Vrijheid), dertig jaar geleden, is er veel veran derd. De organisatie begon ooit een guerrilla-oorlog tegen dictator Fran co, maar sinds de invoering van de democratie is de ideologie van de ETA steeds moeilijker te begrijpen. Ook de manier waarop de afscheidingsbewe ging is georganiseerd, verandert voortdurend. Volgens de politie is er geen sprake van een strak omlijnde organisatie. Er zijn verschillende groepen, commando's die de naam dragen van de stad of de provincie waar ze opereren. Zelfs de commando's in de drie Bas kische provincies Alava, Guipuzcoa en Vizcaya zijn verschillend van op zet. Ze hebben ieder een eigen harde kern, met daar omheen een netwerk van mensen die inlichtingen geven en vluchtroutes organiseren. De politie ging er tot voor kort van uit dat er al leen in Baskenland nog eigen, zelf standige commando's waren. De aan slagen die elders in Spanje werden gepleegd, zouden ook door deze grQepen werden uitgevoerd. De grote geografische spreiding van de aanslagen en de verschillende me thodes waarmee ze worden uitge voerd. maken echter duidelijk dat ze ker in Madrid een zelfstandig com mando opereert. Waarschijnlijk is dat ook het geval met Zaragossa en Anda- lusië. Bovendien zijn er aanwijzingen voor het bestaan van een 'reizend commando', dat toeslaat op plaatsen waar geen vast commando is. De omvang van de eenheden kan sterk verschillen. Een van de best ge organiseerde, het 'commando Do- nosti' dat San Sebastian als uitvalsba sis heeft, bestaat volgens Binnenland se Zaken uit 150 mensen. Een kleine groep vormt de harde kern die de wa pens hanteert, de rest zijn lagantzai- les, medewerkers. Frankrijk, en met name het zuidwes telijk Frans Baskenland, is voor de ETA uitvalsbasis en toevluchtsoord tegelijk. Hoewel ook de Franse politie de laatste twee jaar de strijd tegen de ETA steeds hoger op de agenda heeft staan, zijn de 'Etarristen' daar toch nog redelijk veilig. Veel van de aansla gen in Spanje worden vanuit het buurland voorbereid. Ook de aanvoer van wapens en springstoffen loopt meestal via Franse lijnen. Vorig jaar werd in een munitiedepot in Bretagne negen ton dynamiet buitgemaakt. Tussen alle massademonstraties tegen de ETA door vinden in Bas kenland ook steunbetuigingen aan de terroristen plaats. In Hemani werden gisteren de vier ETA-leden herdacht die maandag omkwa men toen hun bom voortijdig ontplofte. foto »ap» aran berri

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 5