Meer geld naar openbaar vervoer
Sherpa's: Vos was op
van Mount Everest
top
Ongezond en ongelukkig
leven door burengerucht
'Gemaaid gras trok fatale zwerm vogels aan'
Binnenland
Hongerstaking ter herdenking
Drie Heinekenprijzen
gaan naar Amerika
Eerste Kamer achter
aanpak van hooligans
)AG 18 APRIL 2000
>A kampt met kastekort
Bro ^et ^aat naJaar een beroep doen op haar le-
zever kastekort aan te zuiveren. Door extra uitgaven voor
ovinciale en Europese verkiezingen van vorig jaar, zit de
met een ®at van ac^lt ton °P begroting. Volgens een
iaai dvoerder van het CDA leverde een dergelijke actie onder
RICAl den brie jaar geleden ruim een miljoen gulden op. Om ex-
ikomsten te genereren overweegt de partij ook het histori-
dr. De Kuyperhuis in Den Haag te verhuren.
jloog schoot te kort
ven De Inspectie voor de Gezondheidszorg vindt dat
iroloog van het Sint Jozephziekenhuis in Veldhoven ernstig
oor"he ort êescboten. De arts nam vorig jaar bij een bejaarde pati-
en verkeerde nier weg. In plaats van de door tumor aange-
rechternier, verwijderde hij de gezonde linkernier. De uro-
n flan is er volgens het rapport van de Inspectie van meet af aan
fatten dtgegaan dat de tumor links zat, hoewel de patiënt altijd
KRAK beweerd dat hij daar geen pijn voelde. De Inspectie neemt
t'gsn. earts ook kwalijk dat hij na de fatale operatie contact heeft
>earrei nomen met de patiënt, hoewel was afgesproken dat hij dat
1 ac"'' rou doen.
autoi
Een; k vermist jongetje gevonden
n ^dam Het lichaam van het vijfjarige jongetje Sofian
beche dat zaterdag door zijn vader van huis werd gehaald
n J larna spoorloos verdween, is gisteren rond half vijf gevon-
een sloot in Landsmeer bij de ringweg. Het kind is om
iven gebracht. Toen het kind bij het huis van zijn moeder
isterdam Noord werd weggehaald, werd direct groot alarm
gen. Sofian was suikerpatiënt. Gevreesd werd dat zijn va-
iet in staat zou zijn voor hem te zorgen. Naar de vader
t nog gezocht.
npagne tegen ondervoeding
en
kon
auto
n aan
m dri
eld bi
nenst
oor es
p z.on' aagDe Nederlandse Vereniging van Diëtisten begint van
een campagne om mensen en medici bewust te maken
iet gevaar van ondervoeding in zorginstellingen. Het gaat
ru^' linische ondervoeding, een tekort aan bouwstoffen als vi-
^eerai ies, mineralen, eiwitten en vetten. Dat kan ertoe leiden dat
sen te verzwakt zijn om een operatie te ondergaan. Het
dat één op de drie patiënten in zorginstellingen onder
is, één op de tien personen in een dergelijke instelling
jeen ernstig voedingstekort.
:in urenlang gekneveld
Gewapende mannen hebben zondagavond drie uur
in gezin uit Swalmen, bij Roermond, in zijn eigen woning
ibonden en bedreigd. De mannen drongen de woning
>n die deel uitmaakt van een horecagelegenheid. De ge
lden kregen vuurwapens onder de neus gedrukt en werden
ebonden. De dieven vertrokken met geld en sieraden. Nie-
is gewond geraakt.
el Antillianen sterven door geweld
ini rdam Eén op de drie overleden Antilliaanse jongeman-
n Nederland komt om het leven door een misdrijf. Moord
belangrijkste doodsoorzaak van alle Antilliaanse mannen
de 15 en 29 jaar. Dit blijkt uit een vanochtend gepubli-
rt 1 onderzoek van de Erasmus Universiteit. De onderzoekers
in de 'Minderhedenmonitor 1999' -die zich vooral op
Fert irdam richt- dat Antilliaanse jongeren veertien maal zoveel
lopen te worden vermoord als een gemiddelde van oor-
iej ïg Nederlandse jongere. Bij die Nederlandse jongeren
Vi It moord als doodsoorzaak nauwelijks een rol. Van hen
iéén op de drie in het verkeer. Eén op de vier komt om het
door zelfmoord. De monitor wordt jaarlijks opgesteld in
icht van de gemeente Rotterdam. Ieder jaar wordt op één
werp dieper ingegaan.
hijj
an da Blouse
innenmix, div. kleuren
vanaf
an da Stretchbroek
iverse kleuren 1-7 q
-50
enschede Tientallen Assyriërs en Suryoye zijn gisteren in Enschede in hongerstaking gegaan. Het is het vijfde jaar dat deze jaarlijkse 'vastenactie'
wordt gehouden gedurende de zes dagen voorafgaand aan 24 april. De hongerstaking is een initiatief van culturele verenigingen van Syrisch-Or-
thodoxe christenen in Europa. Ze vragen zo de aandacht voor de moord op een half miljoen Assyriërs en Suryoye in 1915 door het Turkse leger en
de latere vervolging van hun geloofsgenoten. Ze eisen dat Turkije voordat het lid kan worden van de Europese Gemeenschap de mensenrechten
moet erkennen en respecteren. In Twente wonen ongeveer 20.000 Suryoye-christenen, die vooral in de jaren tachtig uit Zuid-Oost Turkije zijn ge
vlucht. Zij zijn nazaten van slachtoffers uit 1915. foto anp eric brinkhorst
Internet publiceert verklaringen Nepalezen
Het welles-nietesspelletje rond
bergbeklimmer Bart Vos is
voorlopig nog niet ten einde.
Sherpa Ganesh Gurung, die Vos
in 1984 bijstond tijdens zijn be
klimming van de Mount Eve
rest, zegt sterke aanwijzingen te
hebben dat Vos de top van 's
werelds hoogste berg toch heeft
bereikt. Begin maart beweerde
expeditiegenote Mariska Mou-
rik het tegenovergestelde.
Gisteren publiceerde het
Xtreme Magazine van Planet In
ternet op internet de verklarin
gen van de Nepalese sherpa's
Ganesh Gurung en Ang Temba.
Ganesh Gurung zegt dat hij
naar de Hillary Step vlak onder
de top is geklommen. Daar zou
hij Vos een volle zuurstoffles
hebben gegeven.. Volgens Mou-
rik heeft haar expeditiegenoot
de Mount Everest nooit zover
beklommen.
Sinds de Nieuw-Zeelander
Edmund Hillary en zijn sherpa
Tenzing Norgay als eersten in
1953 de top van 8848 meter ho
ge Everest bereikten, hebben al
ruim zevenhonderd alpinisten
op 'het dak van de wereld' ge
staan. Geen tocht was zo om
streden als die van Vos. Mourik,
die op 150 meter van de top
moest afhaken, schreef er een
boek over.
In Algemeen Dagblad werd
Vos vervolgens vergeleken met
bekende 'bedriegers' als Char
les Schwietert en René Diekstra.
Vos spande een kort geding
aan, maar kreeg van de rechter
geen gelijk.
Vos, die voet bij stuk houdt
dat hij de top van de Mount
Everest heeft bereikt, is niet ver
rast door de nieuwe ontwikke
lingen. „Het is alleen eerder
dan verwacht." De beklimmer
is nog altijd aangedaan door 'de
enorme herrie' rond zijn pres
taties. „Het is niet prettig ge
weest." Deze week beslist Vos
of hij tegen de rechterlijke uit
spraak in beroep gaat.
De Haagse portier die begin ja
ren tachtig wegens moord op
drie meisjes tot levenslange ge
vangenisstraf is veroordeeld,
blijkt in 1997 een gedeeltelijke
bekentenis te hebben afgelegd.
Daardoor kon hij vorig jaar
worden overgeplaatst naar de
Van Mesdagldiniek in Gronin
gen. Daar werkt hij middels
psychiatrische behandeling aan
zijn terugkeer in de samenle
ving. Volgens advocaat W. An
ker uit Leeuwarden heeft de
man sinds zijn bekentenis een
'enorme ontwikkeling' doorge
maakt.
Anker wil niet zeggen wat zijn
50-jarige cliënt, na jarenlang
hardnekkig ontkennen, precies
heeft bekend. Maar de bekente
nis heeft met één of meer van
lease* v.a. f 1.199,- p.m.
v.a. f49.495,-
De Eerste Kamer gaat in grote
lijnen akkoord met het pakket
maatregelen van ministers
Korthals (Justitie) en De Vries
(Binnenlandse Zaken) om
grootschalige ordeverstoringen
tegen te gaan. De meeste frac
ties onderkennen de noodzaak
om voetbalvandalen beter aan
te kunnen pakken en te bestraf
fen, zo bleek gisteren tijdens
een debat over handhaving van
de openbare orde.
Het is de bedoeling dat de
twee wetswijzigingen en de be
stuurlijke maatregel nog voor
aanvang van het Europees
Kampioenschap voetbal, begin
juni, worden ingevoerd.
Burgemeesters moeten de
mogelijkheid krijgen om hooli
gans die duidelijk van plan zijn
rellen te veroorzaken, maximaal
twaalf uur preventief vast te la
ten houden. Daarnaast moeten
vandalen die na ernstige onge
regeldheden opnieuw in de
fout dreigen te gaan, tot negen
dagen in voorlopige hechtenis
kunnen worden genomen De
derde maatregel heeft tot doel
dat ook meelopers voor ge
welddadigheden kunnen wor
den bestraft, ook al is hun aan
deel niet direct aanwijsbaar.
PvdA, WD en D66 hebben
vooral nog moeite met het
tweede voorstel. Eerste-Kamer-
lid Witteveen (PvdA) vindt de
procedure te omslachtig en
denkt dat de wet niet geschikt is
om grootschalige ordeversto
ringen tegen te gaan. D66 werpt
de vraag op of het rechtvaardig
is iemand negen dagen in voor
lopige hechtenis te nemen, ter
wijl de rechter mogelijk uitkomt
op een mildere straf.
Mensen die last hebben van
burengerucht klagen bijna twee
keer zo vaak over een slechte
gezondheid en voelen zich on
gelukkiger. Dat blijkt uit een
onderzoek van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek (CBS) in
Heerlen.
Het CBS trekt de conclusies
op basis van cijfers uit 1997 en
1998. Het bureau doet jaarlijks
onder 4000 mensen onderzoek
naar stank- en geluidsoverlast.
Volgens het CBS is andere
overlast dan die van de buren
niet of minder van invloed op
de gezondheid en heeft hinder
van bijvoorbeeld verkeers- of
industrielawaai geen invloed op
het gevoel van geluk. Dat heb
ben alleen de buren.
Haagse portier legt gedeeltelijk
bekentenis af in moordzaak
de destijds ten laste gelegde
moorden te maken. De Haagse
rechtbank veroordeelde de man
in 1981 voor moord op een elf
jarig meisje uit Wassenaar, een
achttienjarige uit Schiedam en
een twaalfjarige uit Den Haag.
Het gerechtshof en later de Ho
ge Raad bevestigden dit vonnis.
De man beschikte in zijn wo
ning in de Haagse binnenstad
over een geluiddichte martelka
mer. Onder meer uit technisch
bewijs bleek dat in elk geval één
meisje in die kamer is geweest.
Levenslang betekent in Ne
derland ook daadwerkelijk le
venslang. In het twintigste jaar
van de detentie kan een veroor
deelde echter een gratieverzoek
indienen.
Anker benadrukt dat zijn cli
ënt niet op korte termijn vrij
komt of met verlof mag.
Kritiek Van Vollenhoven op onderzoek Herculesramp
Het laten liggen van gemaaid gras is de
oorzaak van de ramp met een Hercules-
toestel, waarbij in juli 1996 op de vlieg
basis Eindhoven 34 inzittenden omkwa
men. Volgens mr. Pieter van Vollenho-
ven van de Raad voor de Transportvei
ligheid trok het maaisel de vogels aan
die het Belgische toestel fataal werden.
Dit aspect is volgens hem in het militai
re onderzoek sterk onderbelicht geble
ven.
Van Vollenhoven uitte zijn kritiek gisteren
op een internationaal congres in Amster
dam over botsingen tussen vliegtuigen en
vogels. Hij vroeg zich hardop af of het on
derzoek door Nederlandse en Belgische
militairen kwalitatief voldoende en onaf
hankelijk was. Hij riep zelfs de aanwezige
vogeldeskundigen op om de oorzaak van
de Hercules-ramp opnieuw te onderzoe
ken.
Het dagenlang laten liggen van gemaaid
gras trok op de vliegbasis Eindhoven des
tijds meer vogels aan dan gebruikelijk, zo
legt Van Vollenhoven na zijn toespraak
uit. „Het eindrapport is daar vaag over. Er
staat alleen dat er een verband 'lijkt' met
het gemaaide gras, terwijl het laten liggen
daarvan de werkelijke oorzaak is van het
ongeluk."
Het toestel raakte bij de landing in een
zwerm vogels, waardoor twee of drie mo
toren uitvielen. Van Vollenhoven betwij
felt of de vliegbasis voorheen wel serieus
werk heeft gemaakt van het vogelpro
bleem. „Er staat in het rapport dat er al
enige jaren een vogelverjaagbeleid wordt
gevoerd, maar dat beleidsstuk vind je ner
gens terug. In mijn hart denk ik dat men
het probleem in het verleden niet zo be
langrijk vond."
Vogelbotsingen zijn volgens Van Vollen
hoven een ernstig probleem. Hij wees er
gisteren op dat het aantal vliegbewegin
gen op Schiphol de afgelopen 25 jaar met
driehonderd procent is toegenomen, ter
wijl tegelijkertijd natuurgebieden worden
uitgebreid en daarmee de vogelstand toe
neemt. „Weinigen realiseren zich, dat die
twee belangen met name op vliegvelden
zeer tegenstrijdig kunnen zijn."
De luchthaven Schiphol registreerde vorig
jaar 4,9 vogelaanvaringen per 10.000
vliegbewegingen. Dat is bijna tweehon
derd botsingen per jaar. Meestal blijft de
schade beperkt, maar een enkele keer
moet een vliegtuig voortijdig terugkeren,
omdat er een motor uitvalt. Door verjagen
en het onaantrekkelijk maken van de
luchthaven voor vogels probeert Schiphol
het aantal botsingen verder terug te drin
gen.
Voorzitter L. Buurma van het Internatio
nal Bird Strike Committee zei geen paniek
te willen veroorzaken, maar volgens hem
verdient het probleem van vogelaanvarin
gen meer aandacht. Zowel internationaal
als in Nederland. „Nederland is namelijk
een kruispunt van vogeltrekroutes."
Uit radaronderzoek is gebleken dat grote
groepen trekkende ganzen langs de
Noordzeekust een serieuze bedreiging
kunnen vormen voor het vliegverkeer. Het
aantal ganzen in Nederland is de afgelo
pen decennia fors toegenomen en de vo
gels vliegen soms op een hoogte van één
kilometer, zo blijkt uit onderzoek dat me
de door Buurma is uitgevoerd.
KLM-gezagvoerder R. van Eekeren be
pleitte namens de internationale piloten-
organisatie IFALPA meer maatregelen en
wereldwijde regelgeving om de kans op
vogelaanvaringen te beperken. In de bur
gerluchtvaart hebben zich de laatste tijd
geen rampen door vogelbotsingen voor
gedaan, maar het publiek moet zich vol
gens hem bewust worden van de risico's.
Van Eekeren wees eveneens op de toena
me van het aantal vliegbewegingen, ter
wijl ook de natuur meer de ruimte krijgt.
Minister Netelenbos zwicht voor kritiek op te veel 'nieuw asfalt'
Minister Netelenbos heeft onder druk van kritiek haar
plannen voor de verbetering van de bereikbaarheid bij
gesteld. Er gaat nu meer geld van het anti-fïlebeleid naar
openbaar vervoer. PvdA en D66 waarschuwden er eerder
voor dat te veel 'nieuw asfalt' op politieke problemen
stuit.
Netelenbos van verkeer en wa
terstaat kreeg vrijdag in het ka
binet de toezegging dat ze de
komende jaren jaarlijks uit de
meevallers een miljard gulden
extra mag besteden aan haar
anti-filebeleid. Dat beleid be
staat naast de aanleg van tolwe
gen en betaalstroken ook uit
het opleggen van heffingen aan
automobilisten die in de spits
gebruik maken van de snelwe
gen. Ook de aanleg van snelle
railverbindingen maakt er deel
vanuit.
In Den Haag wordt er vanuit
gegaan dat de verhouding tus
sen openbaar vervoer en wegen
in de plannen van Netelenbos
nu op zo'n 55/45 ligt. De regio's
Den Haag en Utrecht zouden
vooral aangestuurd hebben op
een snellere aanleg van open
baar vervoerverbindingen naar
de nieuwe wijken. Rotterdam
en Amsterdam daarentegen
wilden vooral extra wegen, of
een snellere uitvoering van al
geplande wegen. In die regio's
zijn nu enkele bestaande open
baar vervoerplannen aan het
bereikbaarheidsplan toege
voegd.
Het plan van de werkgevers
organisatie VNO/NCW om
langs de snelwegen vanaf de
Belgische grens tot aan Schip
hol een doorgaande filevrije be-
taalstrook aan te leggen wordt
niet in zijn geheel uitgevoerd.
Wel zouden delen van het tra
ject een betaalstrook krijgen.
D66-woordvoerder Bert Bak
ker, die steeds heeft gezegd dat
voor zijn partij de nadruk dient
te liggen op openbaar vervoer,
noemt een percentage van 45
procent voor nieuw asfalt nog
steeds 'fors': „Wij hadden een
voorkeur voor een lager aan
deel, iets in de buurt van een
kwart."
Zijn collega Van Gijzel (PvdA)
is niet ontevreden. „Het ziet er
beter uit dan eerder deze
maand." Van Gijzel wil echter
eerst de exacte plannen van
Netelenbos afwachten. Die
worden over twee weken in het
kabinet besproken.
Drie van de vier Heinekenprij-
zen voor wetenschap gaan dit
keer naar Amerika. De twee
jaarlijkse prijzen, waaraan elk
150.000 dollar is verbonden,
gaan naar de historicus Jan de
Vries (University of California),
biochemicus James Rothman
(Sloan Kettering Institute New
York) en geneeskundige Erie
Kandel (Columbia University,
New York).
De Heinekenprijs voor mi
lieuwetenschapen is toegekend
aan een Deen. Dat is Poul Har-
remoës (Technische Universi
teit van Denemarken). Dat
heeft de Koninklijke Neder
landse Akademie van Weten
schappen bekendgemaakt.
Elk van de wetenschappers
heeft belangrijk werk verricht
voor de mensheid. Kandel ont
dekte hoe het geheugen werkt
dankzij uitvoerig onderzoek van
een zeeslak. Rothman is de
grondlegger van een nieuwe ge
neratie medicijnen die aids
moeten afremmen. Harremoës
is een van pioniers in het on
derzoek naar het beperken van
waterverontreiniging.
De historicus De Vries, die
sinds zijn jeugd in Amerika
woont, heeft baanbrekend on
derzoek gedaan naar economie,
vooral toen Nederland overging
naar een industriële samenle
ving. De Vries schreef een stan
daardwerk over Nederland tus
sen 1500 en 1815.
De Heinekenprijs voor de kunst
blijft wel in Nederland. Deze
wordt uitgereikt aan beeldhou
wer Guido Geelen (Thorn,
1961). Hij krijgt 100.000 gulden.
Geelen heeft de prijs gekregen
voor de 'onorthodoxe wijze
waarop hij het traditionele ma
teriaal klei een vernieuwende
impuls heeft gegeven'. Geelen
maakte bijvoorbeeld een kera
mische sculptuur met in rode
klei samengeperste autoban
den, stofzuigers, televisies en
computers.
Kunst-onderscheiding blijft in Nederland
