Ergernis bij Kok over
heisa rond Van Aartsen
Rusland blaft maar
bijt niet naar Europa
Nut van bommen
op Irak betwijfeld
JU
Buitenland
Doden en grote schade door noodweer
'Elian begin volgende week terug bij vader'
Overlevende van executies
Srebrenica hield zich dood
5RDAG 8 APRIL 2000
H
venslang voor moord Falcone
nissetta Op Sicilië zijn gisteren 29 maffiabazen in hoger
iep veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf wegens hun
leel in de moord op maffiarechter Falcone. Volgens de Itali-
e televisie zijn onder de veroordeelden meerdere leden van
upola, het hoogste beslissingsorgaan van de Cosa Nostra,
iciliaanse maffia. De massale veroordeling zou, aldus de te-
je, mogelijk zijn gemaakt door de verklaringen van overlo-
die hiervoor werden beloond met relatief milde straffen
naximaal 20 jaar. De maffiajager Falcone werd in mei 1992
n met zijn vrouw en drie lijfwachten vermoord bij een
lanslag op de auto waarin hij zat.
lieuramp door constructiefout
De milieuramp bij het Spaanse Donana-natuurreser-
in 1998 is veroorzaakt door een constructiefout in een van
ORtservoirs van de mijn Los Frailes. Dit staat in het rapport
in de bevindingen worden gepresenteerd van een officieel
Irzoek naar het ongeluk. In april 1998 stortte het reservoir
t zich in de pyrietmijn bevond, waardoor vijf miljoen ku-
meter vervuilde modder en giftig water in de rivier de
liamar stroomde, ten oosten van Sevilla. Deze rivier mondt
i een andere rivier, de Guadalquivir, die door het natuur-
stroomt. Volgens het rapport had de bouwer van het reser-
het bedrijf BTP Dragados, geen rekening gehouden met de
van de grond waarop het bassin steunde, en ook de druk
rschat van het water in het reservoir op de ondergrond.
lj(
:ing i Een rechtbankjury in het Amerikaanse Miami heeft be-
r-H4d dat de tabaksindustrie twee rokers een schadeloosstelling
t betalen van 6,9 miljoen dollar (15,9 miljoen gulden) om-
Ie twee kanker hadden gekregen als gevolg van het roken.
itspraak maakt de weg vrij voor een schadevergoeding van
Infi u"c'en aan z'e^e rokers. Sigarettenmakers vrezen dat ze
j 0f door failliet zullen gaan. De jury kende een derde roker 5,8
»ns >en dollar toe, maar stelde tegelijkertijd dat dat bedrag mo-
s.nl niet wordt uitgekeerd omdat de zaak van deze roker ver-
I is. De drie rokers hadden in totaal een bedrag van 13,2
jen dollar geeist, deels als schadevergoeding voor medische
en.
restatiebevel tegen militairen
■bmala^ Een rechter in Guatemala heeft een arrestatiebevel
^(Jvaardigd tegen tien militairen die betrokken zouden zijn
e massamoord op driehonderd boeren in 1982. In maart
hus jgden twee voormalige leden van een anti-guerilla elite-
te" s over de betrokkenheid van het leger bij de moord in Dos
Voordat de twee naar het buitenland vluchtten, beschul-
en zij negentien officieren en soldaten. De militairen waren
red in burgerkleding, opdat de schijn zou worden gewekt
Ie moorden door linkse guerillastrijders waren
Ijoenen voor zieke rokers
ftien jaar ten onrechte in Britse cel
en» Een 56-jarige Brit blijkt bijna vijftien jaar in de gevan-
te hebben gezeten wegens een verkrachting die volgens
lof van Beroep vrijwel zeker nooit heeft plaatsgevonden.
;n onrechte veroordeelde Roy Burnett uit Bromley in Kent
iiiddels vrijgesproken en vrijgelaten, meldt de BBC. Burnett
I in 1986 na een proces in de Old Bailey levenslang omdat
jlgens de rechters een 20-jarige leerling-verpleegster onder
eiging met een mes op brute wijze had verkracht. De be
ten vrouw bleek later, toen Burnett al 12 jaar in de cel zat,
n andere verkrachtingszaak een valse aangifte te hebben
an. Burnett vroeg daarop herziening van zijn proces.
iugabe beschermt foute beambten'
President Robert Mugabe van Zimbabwe heeft de poli-
)gedragen geen hogé regeringsfunctionarissen meer te ar
ren die worden verdacht van corruptie. Hij wil hiermee de
van zijn partij bij de komende parlementsverkiezing veilig
;n. Dat heeft de krant Zimbabwe Independent vernomen
jronnen binnen de politie. De politie was van plan in deze
ide veel hoge ambtenaren die van corruptie worden ver-
t te arresteren. Zij hield al eerder hooggeplaatste functio-
isen aan, zoals de oud-burgemeester van de hoofdstad Ha-
Die kwam echter weer snel op vrije voeten.
P|ht op Parijse serieverkrachter
De Parijse politie maakt jacht op een man die verdacht
t van een reeks verkrachtingen van meisjes in Parijs en
;ving. Sinds eind 1998 heeft de man zeker 24 verkrachtin-
'epleegd, onthulde de krant Le Parisien gisteren. De politie
fficieel niets zeggen over de zaak. De politie ziet zich voor
noeilijke taak gesteld, omdat er slechts vage aanwijzingen
)ver het uiterlijk van de verdachte, die tussen de 25 en 30
Dud is. De man zou tussen vier en zes uur 's middags actief
;n zou het speciaal voorzien hebben op schoolmeisjes tus-
le 12 en 15 jaar oud.
roristen Rode Leger aangeklaagd
Drie leden van de Japanse terroristische organisatie Ro-
fger zijn in Tokio aangeklaagd wegens poging tot moord en
5 Rising van documenten. Dit meldt het Japanse persbureau
o. De drie werden ruim twee weken geleden door Libanon,
TT :n omweg via Jordanië, uitgewezen naar Japan. Samen met
131 verd nog een vierde terrorist uitgeleverd, die al eerder is
eklaagd wegens vervalsing van documenten. Een van de
lode Leger-leden, Haruo Wako, wordt gezien als een van
irantwoordelijken voor de gijzeling van het personeel van
:anse ambassade in Nederland, in september 1974.
ppoost stal 4000 kunstvoorwerpen
!D» Een bewaker van het archeologisch museum in Barce-
heeft de afgelopen jaren beetje bij beetje 4000 kunstvoor-
en achterover gedrukt. Het gaat om archeologische vond-
uit Egypte, Rome, Etruskië en Phoenicië. De munten,
ven en potten stonden in het magazijn. Ze vertegenwoor-
een waarde van circa 2,4 miljoen euro, ruim 5 miljoen
ïn. Daarnaast heeft de suppoost volgens de politie ook 150
ires van de achttiende-eeuwse Italiaanse kunstenaar Giam-
sta Piranesi gestolen.
uw medisch onderzoek nazi-arts
Lï Een rechter heeft een nieuw medisch onderzoek van de
leinrich Gross geëist. Dat heeft de Oostenrijkse televisie
'ld. Het proces tegen de 84-jarige Gross, die wordt verdacht
noord op kinderen tijdens de Tweede Wereldoorlog, werd
maand opgeschort wegens diens dementie. Direct daar-
eek hij echter helder en uitgebreid antwoord te kunnen ge-
>p vragen van journalisten. Bovendièn herinnerde hij zich
ei gebeurtenissen uit het verleden. Gross wordt ervan be-
dat hij in de Weense kliniek Am Spiegelgrund in 1944
n gehandicapte kinderen heeft laten vermoorden. Gross
na de oorlog als een van de belangrijkste neurologen in
enrijk en was hoofd van een wetenschappelijk instituut,
'ager Michael Klackl had de rechter om een nieuw me-
onderzoek gevraagd. Een deskundige uit Zwitserland of
iland zal het waarschijnlijk uitvoeren.
tuurbescherming Suriname
ÖABlgo^ Suriname krijgt ruim 33 miljoen gulden voor be
en bescherming van zijn unieke natuur. De gelden wor
mder meer neergeteld door de Amerikaanse natuurbe-
"mingsorganisatie Conservation International, de Wereld
en de VN-ontwikkelingsorganisatie UNDP. De Surinaamse
dent Wijdenbosch maakt vandaag de oprichting bekend
m 'e Stichting Natuurfonds Suriname die de schenkingen
)eheren. Een internationaal bestuur, met ook vertegen-
digers van de bevolking van de binnenlanden van Surina-
'g al toezien op een juiste besteding van de financiële midde
ldus de Nederlander Pieter Borkent van Conservation In-
q| itional.
Boekarest Een vrouw in Roemeense dorp Crivina
de Sus schept modder uit haar tuin. Hevig nood
weer heeft in Oost-Europa voor overstromingen
gezorgd. Zes mensen kwamen om, van wie vijf In
Roemenië Daar zijn meer dan tweehonderd dor
pen getroffen door watersnood. Twee mensen
worden vermist. Zeer zware storm teisterde in de
nacht van donderdag op vrijdag grote delen van
Bulgarije, Roemenië en Oekraïne. Elektriciteitslei
dingen braken en daken vlogen van huizen. In Bul
garije en het westen van Oekraïne zitten in totaal
honderden dorpen zonder elektriciteit. De storm
kwam vanuit Afrika en nam veel zand uit de Sahara
met zich mee. Volgens de Duitse meteorologische
dienst is dat een zeldzaamheid. In Griekenland wa
ren de rijen voor wasstraten langer dan ooit, door
dat de auto's allemaal onder het zand zaten. In Po
len staan sinds de hevige sneeuw- en regenval van
donderdag ongeveer zestig dorpen onder water.
Een deel van de inwoners is geëvacueerd, de over-
blijvenden zitten zonder stroom en telefoon.
FOTO REUTERSMARIUS NEMES
moskou dpa-rtr-anp
De Raad van Europa komt Rus
land voorlopig niet meer in,
maar de dialoog met de Euro
pese Unie blijft ongeschonden.
Alle internationale kritiek op de
mensenrechtenschendingen
ten spijt, zal ook de strijd tegen
de moslimrebellen in Tsjetsje
nië onverminderd voortgang
vinden.
Dat was de oogst gisteren van
een dag vol Russische verwen
singen aan het adres van de
Raad van Europa, die Rusland
mogelijk schorst als lid en Mos
kou stemrecht ontnam, en van
een bezoek van een hoge EU-
vertegenwoordiging aan Mos
kou.
De EU-delegatie sprak met de
gekozen Russische president
Poetin. Portugal stuurde als
huidige EU-voorzitter zijn mi
nister van buitenlandse zaken
Jaime Gama. De EU-delegatie
bestond verder onder andere
uit EU-topman voor buiten
landse politiek, Javier Solana.
De parlementaire assemblee
van de Raad van Europa eiste
donderdag dat er onmiddelijk
een schorsingsprocedure tegen
Rusland wordt begonnen. Re-
Commotie bij opening van anti-racismebureau in Wenen
Premier Kok is woedend over de ophef rond minister
Van Aartsen van buitenlandse zaken en diens houding
ten opzichte van Oostenrijk. Na afloop van de minister
raad fulmineerde hij tegen alle kritiek die Van Aartsen
krijgt, omdat hij zijn Oostenrijkse collega Ferrero-Wald-
ner gisteren de hand heeft geschud bij de opening van
het anti-racismecentrum in Wenen.
den haag-wenen gpd-anp
„Een dollemansbende", noem
de Kok de ophef. „Binnen de
EU gaan we met respect met el
kaar om. Dat is wat anders dan
respect hebben voor het ge
dachtegoed van sommige rege
ringspartijen in EU-landen. El
kaar een hand geven verandert
niets aan de manier waarop wij
over de Oostenrijkse regering
denken." Volgens de premier
wordt er te overdreven correct
gedacht over hoe om te gaan
met Oostenrijk. „Dit is te gek
voorwoorden," brieste hij.
„Er is binnen de EU afge
sproken hoe te reageren op de
nieuwe Oostenrijkse regering,
maar er is geen boycot afgekon
digd. We hoeven er dan toch
zeker geen vertoning van te ma
ken als we elkaar in EU-ver
band tegenkomen? Tijdens de
laatste top hebben alle rege
ringsleiders de Oostenrijkse
premier Schüssel de hand ge
schud. Ik hoef toch zeker niet
met mijn handen in m'n zak
ken te frummelen en met een
boog om mijn Oostenrijkse col
lega heen te lopen?"
Van Aartsen heeft met zijn
oproep aan zijn veertien EU-
collega's aanwezig te zijn bij de
opening van het EU-waarne
mingscentrum tegen racisme
en vreemdelingenhaat, voor
grote commotie gezorgd. De
Oostenrijkse minister van bui
tenlandse zaken Ferrero-Wald-
ner, ÖVP-lid in de regeringsco
alitie met de extreem-rechtse
FPÖ van Jörg Haider, was zeer
tegen de zin van het centrum
bij de opening aanwezig.
Luxemburg en België steun
den Van Aartsens oproep en
hadden daarom een bewinds
man gestuurd. EU-voorzitter
Portugal was daarnaast met een
minister aanwezig, evenals de
voorzitters Prodi van de Euro
pese Commissie en Fontaine
van het Europees Parlement.
Het bestuur van het centrum
las een verklaring voor waarin
werd duidelijk gemaakt dat het
Ferrero niet had uitgenodigd.
De verklaring viel te beluisteren
als een aanval op de brief van
Van Aartsen en zijn Belgische
en Luxemburgse collega. Oud-
minister Van Thijn, bestuurslid
van het centrum, wilde Perrero
'onder geen beding" de hand
schudden. Ook de Belgische
staatssecretaris Chevalier hield
de hand 'stijf op de rug, ook al
is dat moeilijk voor iemand die
beschaafd is opgevoed'.
Ferrero verldaarde dat ze blij
was met de 'uitnodiging' van
Van Aartsen.
Amerikaanse minister van justitie Reno gaat zorgen voor hereniging
washington gpd-ap
De Amerikaanse minister van justitie Janet
Reno heeft gisteren gezegd dat het Cubaan
se bootvluchtelingetje Elian Gonzalez be
gin volgende 'week aan zijn vader moet
worden overgedragen. De vader van het
kind heeft van Reno de verzekering gekre
gen dat hij 'spoedig' met zijn kind zal wor
den herenigd. Gonzalez en zijn advocaat
verklaarden dit gisteren, na afloop van hun
ontmoeting met minister Reno in Washing
ton. Reno bevestigde hun verhaal: „Ik ben
voornemens alle maatregelen te nemen die
een correcte, snelle en ordentelijke over
dracht van Elian mogelijk maken".
Intussen hebben Cubaans-Amerikaanse
demonstranten in Miami het startsein ge
geven voor acties van burgerlijke onge
hoorzaamheid. De demonstranten, die lij
ken aan te voelen dat zij de slag om Elian
gaan verliezen, hebben de luchthaven van
Miami aangewezen als hun voornaamste
doelwit. De autoriteiten in Miami adviseer
den reizigers rekening te houden met ver
traging of uit te wijken naar het vliegveld
van het naburige Fort Lauderdale. Het luid
ruchtige protest van de omvangrijke Cu
baans-Amerikaanse gemeenschap in Zuid-
Florida vertaalde zich in het verleden door
gaans in wegblokkades. De acties bij de
luchthaven werden gisteren tenslotte afge
blazen nadat Reno de verre Amerikaans-
Cubaanse familie van Elian nog een paar
dagen met de jongen had gegeven.
Een aanhoudend probleem voor minister
Reno is dat de familie van de zesjarige Elian
in Miami hem vooralsnog weigert over te
den voor deze maatregel is de
voortdurende schending van de
mensenrechten in Tsjetsjenië
door Rusland, aldus de meer
derheid van de assemblee.
Nooit eerder in het bestaan van
de raad is er een lidstaat ge
schorst. Het stemrecht is de
Russen intussen ontnomen,
maar deskundigen denken niet
dat het werkelijk tot een schor
sing komt in de vergadering van
het Comité van Ministers, dat
de knoop uiteindelijk moet
doorhakken.
Rusland betreurt de opstelling
van de Raad van Europa 'zeer'.
„Wij zijn ontsteld en gaan kei
hard door met het uitroeien
van terrorisme in Tsjetsjenië",
verklaarde minister van buiten
landse zaken Ivanov gisteren.
Door het opschorten van het
stemrecht is het volgens de lei
der van de achttien leden-par
lementariërs uit Rusland on
mogelijk nog actief mee te wer
ken met de raad.
Volgens een ander delegatielid
betekent de opstelling van de
raad 'niets anders dan het her
oprichten van het IJzeren Gor
dijn en is het een samenzwe
ring om Rusland er publiekelijk
van langs te kunnen geven'.
Het besluit van de assemblee
wierp een schaduw over het be
zoek van de EU-afvaardiging
aan de Russische hoofdstad.
Poetin kondigde de vlotte pre
sentatie aan van een 'vredes
plan' voor Tsjetsjenië. Een
Kremlin-woordvoerder ver
klaarde later evenwel dat het
'plan' vooral betrekking zal
hebben op het toekomstige be
stuur van Tsjetsjenië na de oor-
log.
Volgens Gama wil de EU 'geen
confrontatie met Rusland, maar
een strategisch partnerschap,
ook al zijn er enige punten
waarop wij van mening ver
schillen'. Solana vroeg om een
'geloofwaardig onderzoek naar
de schendingen van mensen
rechten in Tsjetsjenië'.
Duizenden kilometers verwij
derd van het diplomatieke ge
weld in Moskou, werd er ook
gisteren weer hevig gevochten
in Tsjetsjenië. Volgens de mos
limstrijders zijn bij een aanval
op een militair konvooi zeven
tig Russische soldaten gedood.
Het Russische leger gaf toe dat
bij een aanval bij de plaats
Mesker-Joert, op woensdag,
een dode en vijf gewonden vie
len.
den haag anp
Voor het Joegoslavië-Tribunaal
in Den Haag heeft gisteren een
Bosnische moslim een uitge
breid ooggetuigeverslag gege
ven van de massa-executie van
zo n 1500 mannen uit Srebreni
ca. De nu 62-jarige man, die de
massaslachting overleefde en
wiens identiteit geheim wordt
gehouden uit veiligheidsover
wegingen, getuigde in de zaak
tegen de Bosnisch-Servische
generaal Krstic.
„Nadat we door de rijen do
den waren gelopen, moesten
we ons aan het eind opstellen.
Daar zeiden ze dat we ons om
moesten draaien en in een rij
op moesten stellen. Vervolgens
zeiden ze tegen ons dat we
moesten gaan liggen. Maar op
dat moment kwam de vuur
stoot en ik viel", aldus de mos-
limgetuige.
Hij hield zich dood terwijl
zo'n zes groepen andere men
sen werden aangevoerd en
neergemaaid. „Een kogel
schampte mijn elleboog, ik
hoorde de aarde opspringen
door inslaande kogels en voelde
de modder, aarde en stof op me
vallen. Ik had een dun shirt
aan, dus ik kon het voelen.
Daarna gingen ze weg om in de
schaduw te rusten."
De Serviërs kwamen later te
rug. Zij schreeuwden of er nog
overlevenden waren. Enkelen
reageerden. Die werden afge
maakt met een schot, aldus de
Bosnische moslim die voor de
oorlog boer was. De man moest
naar eigen zeggen weg zien te
komen uit de dodenrijen, om
dat hij bang was dat de solda
ten de lijken weg zouden halen
met een vrachtwagen. „Ik was
bang dat ze me levend aan
stukken zouden snijden", zo
vertelde de man. Zijn twee zo
nen die door de bossen uit Sre
brenica probeerden te vluch
ten, heeft hij nooit meer gezien.
„Ik maakte me los, keek om
me heen, sprong op, en rende
over de lichamen, vijftien meter
naar de struiken waar ik me
wilde verbergen. Ik struikelde
en viel bijna op de doden, ge
lukkig hoorde ik geen stem
men." Daarna verhaalde de ge
tuige hoe hij dagenlang rond
zwierf in een poging veilig ge
bied te bereiken. Uiteindelijk
besloot hij zich over te geven
Videoband van
slapende rechter
den haag anp
Heeft rechter Adolphus Kari-
bi-Whyte geslapen tijdens
substantiële delen van het
Celebici-proces? Het Joego
slavië-Tribunaal heeft met
het vervaardigen van een vi
deocompilatie een verdere
stap gezet naar de ontkno
ping van dit al jaren smeu
lende probleem. Tijdens het
proces tegen de Bosnische
moslims Delalic, Delic en
Landzo en de Bosnische
Kroaat Mucic zat voorzittend
rechter Karibi-Whyte regel
matig te knikkebollen. Een
van de advocaten van Land-
zo, Cynthia Sinatra, klaagde
hierover bij de toenmalige
president van het tribunaal,
Antonio Cassese - zonder
succes.
In november 1998 werd
Esad Landzo veroordeeld tot
vijfden jaar cel wegens het
vermoorden en martelen van
Bosnische Serviërs in het
concentratiekamp Celebici
in 1992. Volgens de verdedi
ging heeft Landzo geen eer
lijk proces gehad omdat de
rechter tijdens het lange pro
ces, van maart 1997 tot okto
ber 1998, wel eens vaker
heeft geslapen. Landzo's ad
vocaten hebben in hoger be
roep geëist dat het proces
geheel of gedeeltelijk met
wakkere rechters wordt over
gedaan.
aan de Serviërs, omdat hij geen
andere kans zag te overleven.
Vijf maanden- werd hij vastge
houden in een gevangenis. Hij
werd in november 1995 geruild
tegen Servische gevangenen.
De getuige eindigde met een
emotioneel betoog: „Er is een
ding dat ik niet begrijp. Waar
om ben ik niet gek geworden?
De Serviërs waren mijn buren;
wij leefden samen als buren dat
zouden moeten doen, tot de
politiek begon. Toen Tito re
geerde, leefden we goed. Van
daag leef ik als een wild dier. Al
le mensen van wie ik hield, zijn
dood."
dragen. Reno wil vermijden dat het kind
met groot machtsvertoon van de federale
autoriteiten uit het huis in Miami moet
worden gehaald. Gisteren deelde de be
windsvrouw de familie per brief mee dat
het voogdijschap over Elian de komende
dagen wordt overgeheveld van oudoom La-
zaro Gonzalez naar vader Juan Miguel
Gonzalez. Naar alle waarschijnlijkheid ver
liest de oudoom woensdag het voogdij
schap. Maandag volgt een tweede brief
waarin Justitie de familie in Miami instru
eert hoe, waar en wanneer Elian dient te
worden overgedragen.
Elian werd vier maanden geleden als eni
ge overlevende van een gezonken boot met
Cubaanse vluchtelingen voor de kust van
Florida uit zee gevist. Zijn moeder was ook
verdronken.
PARUS AFP-Rtr-ANP
Frankrijk en de Verenigde Sta
ten, beide permanent lid van de
VN-Veiligheidsraad, zijn giste
ren met elkaar in aanvaring ge
komen over het nut van de aan
houdende reeks Brits-Ameri
kaanse luchtaanvallen op doe
len in Irak. Ook China en Rus
land, eveneens permanent lid
van de Veiligheidsraad, toon
den zich kritisch.
Parijs omschreef de jongste
aanval, waardoor donderdag
veertien doden zouden zijn ge
vallen, als onnodig, gruwelijk
en moorddadig. Dat schoot
Washington in het verkeerde
keelgat. „Als de aanvallen geen
nut hebben, dan moet de Fran
se overheid maar eens aan de
Iraakse regering vragen waarom
ze de Amerikaanse en Britse
luchtmacht bedreigen op hun
missies ter bescherming van
het Iraakse volk", verklaarde
woordvoerder James Rubin van
het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken.
Eerder deze week trok Frank
rijk al de juridische status van
het vliegverbod boven delen
van Irak in twijfel. Britse en
Amerikaanse vliegtuigen zien
toe op naleving van dit verbod,
door de VN ingesteld na de
Golfoorlog (1990-1991).
Volgens het Amerikaanse mi
nisterie van defensie was de ac
tie gericht tegen Iraaks luchtaf
weergeschut en niet tegen ci
viele doelen. Het departement
kon het door Bagdad gemelde
dodental niet bevestigen. De
luchtacties boven Irak zouden
sinds janauri 1999 al 175 bur
gers het leven hebben gekost.
