De S van speculatie 'Wat ik doe, doe ik niet uit betutteling' bdra 'Brussel' de muskusrat beschermt, breken hier de dijken Binnenland Bij Nina Brink rinkelt kassa gewoon door RDAG 8 APRIL 2000 ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPD Geassocieerde Pers Dienden Val van World Online kent ook verborgen winnaars van speculatie is de 803(Dpen tijd met goud den, ireven. Maar S is ook romme letter, zeg- e in Limburg. Want we eerlijk zijn: ès het aandeel World 5 ie zou hebben ge waar niemand vóór eventiende maart ib wijfelde, zou ook N A and een woord heb- oiilgemaakt aan de actie waarmee Nina „de financiële toe- st van haar gezin vei- elde". Nu is de groot- san^ursgaHg ooit een geworden op de Wa- i, dejhuldige. SJAAK SMAKMAN 2000 leen op 17 maart knalden ina Brink de cham- airken. Maar drie maan- rder, op 27 december, pas écht reden om een fles open te trekken. Op verkocht ze 10 miljoen én aan de Amerikaanse lerdersgroep Baystar en ns 5 miljoen aandelen ggeborgh Beheer en iheirf dale Corporation, be- van haar mede-aandeel- rs. Het leverde haar di- Mlln dikke 200 miljoen gul met uitzicht op aan meer (zie kader), istus meldde Brink al ar mede-aandeelhouders ith. llliever één vogel in de sch lad dan tien in de lucht, echt >unt, liefhebbers genoeg, wo iandeelhouders plus de aanse investeringsmaat- xjrd >ij Baystar kochten ze ;s dollar per stuk. In de len daarna kreeg die aan- en steeds dikkere gou- id. De beursgang van "inline werd een kleine )e aandelen gingen op if van de hand voor :eer het bedrag waarvoor ;e had verkocht, en is het aandeel om- ald. Maar al hebben isteerders zich verplicht tandelen voorlopig vast len, ze hoeven geen mo- iang te zijn dat ze er uit- |k geld bij inschieten. Bij rsgang haalde World On- ielijk 2,9 miljard euro miljard gulden). Dat is iak geld, ruim 10 euro ideel. Tenzij iemand er ld Online vandoor gaat kas, zitten de drie inves- laatschappijen dus ge il wordt geleden door de pedigen die op 17 maart lieer euro's voor een aan- iertelden. Die stellen nu lijn belazerd. Maar daar Vat op af te dingen. Zo pe risico's in de prospec ten pagina's lang breed ■eten. We lijden verlies, |rdt de eerstkomende ja- lit niet beter, en het is ge- I vele onzekerheden he- 1 de vraag of we ooit wel ïllen verdienen, was de [herhaalde boodschap. Jet door de e koerswinsten die tot b in een mum van tijd behaald bij de beursgan- n ICT-bedrijven, namen Jsten dat voor kennisge- kees er immers op dat het bij World Online anders zou gaan. In de weken voor de beursgang circuleerden er be richten dat op de grijze mark ten al een veelvoud van die 43 euro werd geboden. Op een ge geven moment was het bedrijf op papier zelfs 80 miljard gul den waard, evenveel als ABN- Amro, de bank die de beurs gang begeleidde. De emissie was tientallen malen pverte- kend. Tienduizenden mensen namen nog snel een gratis in ternetabonnement bij World Online om ook in aanmerking te komen voor aandelen. Wat lag er dus meer voor de hand dan een koersexplosie bij de emissie? Het liep anders. Waarom pre cies weet niemand. In elk geval is duidelijk dat een paar aan deelhouders het ijzer smeedden toen het heet was. De Neder landse Spoorwegen, via Telfort aandeelhouder, verdienden met de verkoop van hun WOL- aandelen op die vrijdag méér geld dan met een heel jaar treintje spelen. Na een korte koersstijging eindigde het aan deel op de uitgiftekoers. Drie dagen later bleek de WOL- koorts over. Grote investeerders begonnen hun aandelen te ver kopen. De koers zakte en zakte, steeds verder naar beneden ge trokken door tikjes, tikken en uiteindelijk mokerslagen op de Nasdaq, de Amerikaanse tech- nologiebeurs. Precies een week na de beurs gang kwam daar nog het be richt over heen dat Nina Brink haar aandelen eind december al had verkocht. Iedereen is er over gevallen dat er in de pros pectus slechts staat dat ze haar aandelen had 'transferred' (overgedragen, ondergebracht) naar Reggeborgh, Mallowdale en Baystar. Maar dat is niet waar. De direct daarop volgen de zin luidt namelijk: „Provided certain conditions are met, Kalexer II (een NV van Brink, red.) is entitled to share the profits made by Baystar on any s beursintroductie. World Online vloog toen gelijk omhoog naar ruim 50 euro. Dat zou nog drastisch verande- FOTO ANP MARCEL ANTONISSE en de twee andere verantwoor delijken voor de beursgang, ABN-Amro en het AEX-bestuur, vonden dat wel best. Zij hielden zich muisstil. Met reden, want hun rol is écht discutabel. Zij hadden immers genoegen ge nomen met de informatie die ze van World Online en Nina Brink hadden gekregen, terwijl juist zij de taak hadden om goe de informatie te geven. Het beursbestuur mompelde iets over een onderzoek en een her bezinning, van ABN-Amro is taal noch teken vernomen. Een aantal juristen schat in dat de gedupeerden nog een aardige kans maken wanneer ze de Bank voor de rechter slepen vanwege de onheldere en on volledige informatie in de pros pectus. Het zou niet de eerste keer zijn dat ABN-Amro daar voor een veroordeling aan de broek krijgt. Maar toen - bij het Duitse Co-Op, ging het maar om peanuts vergeleken met de miljardenclaim die de bank nu boven het hoofd hangt. Twee weken na wat een klapper beloofde te worden maar als een zeepbel uiteen spatte, is de balans er vooral een van een welkome ontnuchtering. Als er al zoiets bestaat als een Nieuwe Economie, dan is ten eerste nog altijd onduidelijk wat dat nu precies inhoudt en ten tweede dat ook in die Nieuwe Econo mie de bomen niet tot in de he mel groeien. Dat besef heeft verliezers opge leverd, maar ook winnaars. Ni- na Brink natuurlijk, maar ook de gevestigde bedrijven van de 'oude economie'. Die beklaag den zich er de afgelopen tijd steeds vaker over dat de beleg gers hun prachtige resultaten zelden beloonden op de beurs. Nu duidelijk is dat beleggen in ICT geen loterij zonder nieten is, ligt het voor de hand dat de beleggers weer oog krijgen voor vertrouwde criteria als omzet - en winstcijfers voordat ze er gens geld in steken. Nina Brink mag dan al aar dig zijn binnengelopen, de omstreden verkoop van haar aandelen in World On line kan haar over een paar maanden nog eens veie mil joenen guldens opleveren. Bij de verkoop aan de Ame rikaanse investeringsgroep Baystar is namelijk afge sproken dat ze de helft van de winst krijgt die Baystar incasseert wanneer het de nog resterende 8,8 miljoen aandelen in het internetbe drijf verkoopt De beperkende afspraak is dat Brink over de eerste 81 miljoen dollar opbrengst niets krijgt. Maar die kloof is al aardig overbrugd. Baystar heeft op de dag van de beursgang ruim 1,2 miljoen aandelen verkocht voor een bedrag tussen de 43 euro en subsequent resales of the sha res". En subsequent resales be tekent letterlijk: volgende dóór verkopen. Met andere woor den: de aandelen waren ver kocht aan Baystar en dat stond wel degelijk in de prospectus. Toegegeven, erg duidelijk stond het er niet. Bovendien ontbrak hoe dan ook het gegeven dat die aandelen waren verkocht voor 6 dollar. En zeker dat had er natuurlijk wél moeten staan. Hadden de aandelenkopers dat geweten, dan was de emissie mislukt, zei een advocaat deze week in het Financieel Dagblad. Maar zou dat echt zo is, valt te betwijfelen. Alles wees er im mers op dat WOL het zoveelste buitenkansje was om snel geld te verdienen, maar als serieuze de 51 euro, de startkoers en het hoogste punt dat World Online die dag bereikte. Die eerste aandelenverkoop heeft omgerekend dus al tussen de 50 en 60 miljoen dollar opgebracht. Als Baystar na de zelf opgelegde 'lock up' tot 15 september weer aandelen gaat verko pen, gaat voor Brink al snel de kassa rinkelen. Als de aandelen voor ge middeld 20 euro van de hand gaan, incasseert Brink ruim boven de honderd mil joen gulden. Het moet wel heel érg slecht gaan met World Online wil Brink na 15 september niets meer vangen. Pas wanneer de koers onder de acht euro zakt, houdt Brink aan haar aanspraken bij Baystar niets lange-termijninvestering zal het bedrijf maar bij een minieme minderheid in beeld zijn ge weest. Iedereen wist, of kon we ten, dat die 43 euro een koers was die slechts was gebaseerd op een sentiment dat elk mo ment kon omslaan. Om de schuld helemaal op Brink te schuiven is om nog een tweede reden onterecht: toen de ver koop bekend werd, noteerde het aandeel nog maar 30 euro en was het al in een vrije val te rechtgekomen. Maar voor dat soort nuancerin gen was geen plaats meer na een week van frustratie over een aandeel dat bijna eenderde in prijs was gedaald in plaats van op zijn minst verdubbeld. Nina Brink was de kwaaie pier Els Borst strijdt tegen drinken om het dronken worden DEN HAAG MARGIT KRANENBURG Ze drinkt zelf graag wijn en whisky, maar van alcoholmis bruik moet ze niets hebben. Minister Els Borst van volksge zondheid haalt alles uit de kast om dat te bestrijden. De gewoonte van jongeren om zich in het weekeinde hele maal lam te drinken moet ver dwijnen. „Zoveel alcohol in je lijf is gewoon slecht voor je ge zondheid." Minister Els Borst (68) dringt al jaren aan op stoppen met ro ken en minder alcoholgebruik en laat daarbij nauwelijks een wapen onbenut. Leeftijdsgren zen voor de verkoop, reclame verboden, hogere accijnzen. Ze heeft net de drankindustrie zo ver dat die zichzelf enorme be perkingen oplegt bij het maken van reclame. Zo lang mensen door genotmiddelen ziek wor den, dood gaan of problemen veroorzaken, is haar strijd niet gestreden. „Wat ik doe, doe ik niet uit be tutteling", zegt ze. „Tabak is de belangrijkste vermijdbare doodsoorzaak in Nederland. Ik heb zelf ook gerookt, dus ik weet best dat het lekker is. Maar mensen zouden gewoon geen sigaretten moeten roken. Bij een mooie sigaar ligt het mis schien nog anders, die wordt niet geïnhaleerd. Na het eten zo af en toe een sigaar, daar is best mee te leven uit gezondheids oogpunt. Maar in ieder rapport dat ik krijg staat met koeienlet- ters 'het roken moet de wereld uit in het belang van de volks gezondheid'. Dat heeft niets met betuttelen te maken, maar met gewoon nuchter naar de cijfers kijken." Alcohol is een heel ander ver haal, vindt Borst. .Alcohol is een genotmiddel dat ik geen strobreed in de weg wil leggen. Daar is maar één probleem en dat is dat sommige mensen zich overgeven aan drankmis bruik. Bekend zijn natuurlijk de problemen van alcohol in het verkeer." De minister maakt zich vooral zorgen om het overmatig drin ken door jongeren. „Dat neemt toe, vooral de gewoonte om je in een weekeinde echt lam te drinken. Bij jong zijn hoort af en toe een drankje, maar niet het drinken om stomdronken te worden. Zoveel alcohol in je lijf is gewoon slecht voor je ge zondheid. Misschien nog het allerindrukwekkendste is dat bij al het geweld op straat in tach tig procent van de gevallen sprake is van alcoholmisbruik. Dat wil ik bestrijden." „Echt dronken worden is niet goed. Er zijn natuurlijk grote schrijvers die zeggen: zonder Koning Alcohol was mijn oeu vre niet zo mooi geweest. Dat geloof ik direct. Ik ben zelf een liefhebber van wijn en whisky, mijn twee favoriete drankjes, en die drink ik ook zeer regelmatig. Wijn aan tafel en single malt whisky voor het slapen gaan." Waar mensen schade aan zich zelf of anderen toebrengen, vindt Borst dat ze niet anders kan dan optreden. Ze voert haar strijd vooral tegen de ma kers, de verkopers en de schen kers van alcohol. Met de verko pers heeft ze weinig problemen; die moeten zich alleen houden aan de leeftijdsgrenzen van zes tien jaar voor bier en wijn en Minister Borst: 'De gewoonte van jongeren om zich in het weekeinde helemaal lam te drinken, moet verdwijnen.' FOTO GPD JEROEN POORTVLIET achttien jaar voor sterke drank. „Bij de makers heb ik wat te zeggen over de reclame. Recla me die als doel heeft jongeren flink aan het drinken te krijgen, wil ik niet meer zien. Het beeld 'bij jong zijn hoort het om je te laten vollopen' moet verdwij nen. En ook de associatie met sport moet de wereld uit." Deze week heeft de drankindu strie onder flinke druk van de minister nieuwe aangescherpte gedragsregels gemaakt. De al coholreclame wordt aan ban den gelegd. Tot vreugde van de minister. „Het is plezierig om afspraken te maken, dan is er ook echt draagvlak. Voor mij is het ook goedkoper dan zelf re gels maken, want daarvoor is overheidstoezicht nodig en dat kost handenvol geld." Binnenkort krijgt de minister een stok achter de deur om de industrie daadwerkelijk te hou den aan haar eigen regels. De nieuwe Drank- en Horecawet, die volgende week in de Eerste Kamer wordt behandeld, geeft Borst de mogelijkheid om zelf snel maatregelen te nemen. „Je moet zelfregulering de kans ge ven, maar hei heeft absolqut z'n grenzen. Als deebde niet wordt nageleefd, ga ik zelf een aantal dingen regelen. Een ver bod voor alcoholreclame op be paalde jeugdzenders op televi sie staat bovenaan mijn lijstje. Ook het uitdelen van drankjes als promotiestunt op feesten moet worden verboden." Echt onbegrijpelijk vindt Borst de 'happy hours' in cafés. „Daarbij worden bezoekers fi nancieel gestimuleerd meer te drinken dan men anders zou doen. Ze worden nog net niet gedwongen. Ik sprak eens een meisje dat zei dat je wel gek bent als je niet profiteert van biertjes voor de helft van de prijs. De horecavertegenwoor- digers hebben begrip voor mijn bezwaren. Maar verdwijnen ze niet, dan verbied ik ook die uurtjes zelf." De horeca is er volgens de mi nister inmiddels van doordron gen dat zij een taak heeft bij het voorkomen van geweld. „Cafés moeten niet schenken aan mensen die al meer dan genoeg binnen hebben. Het knaagt echt aan ze dat hun branche in een slecht daglicht kan komen te staan, terwijl zo'n café een heerlijk punt kan zijn van rustig Een doorn in het oog van de minister is het geringe prijsver schil tussen frisdrank en alco hol. „De accijnzen zijn de laat ste jaren onvoldoende omhoog gegaan. Ze zijn niet genoeg meegegroeid met de welvaart. In een café ontlopen de prijzen van cola en bier elkaar niet veel. Soms is frisdrank zelfs duurder dan alcohol. Dat zou ik nou graag willen omdraaien, zodat frisdrank goedkoper wordt. Het is eigenlijk te gek voor woorden dat je bier zou drinken omdat het goedkoper is." Borst voert op dit moment met haar collega's op het ministerie van financiën overleg over een accijnsverhoging op tabak en alcohol. „Ik weet dat hogere ac cijnzen gevolgen hebben voor de koopkracht. Maar het helpt wel als dingen duurder worden. Vooral bij jongeren die wel wat geld hebben door een baantje, maar nog niet zoveel. Als alco hol en sigaretten duurder wor den merken ze dat. Bij de meeste volwassenen maakt het niet zoyeel pitf" Volgens de minister is er ook nog veel alcoholellende waar niemand iets van af weet en waar de overheid ook niets aan kan doen. „Praat maar eens met een partner van een alco holist. Een van de typische ver schijnselen van de alcoholver slaving is het permanent ont kennen. Ik heb zelf in een an dere functie een medewerker gehad die alcoholist was. Het lukt meestal toch een keer om ze tot erkenning te brengen. Dan volgt een geweldige uitbar sting van verdriet. Dan zijn ze klaar voor hulp." Jongeren die weten wat de ge volgen van te veel alcohol zijn, daarnaar streeft Borst. „Ze moeten beseffen dat als ze twintig glazen achter elkaar drinken, ze dan dingen doen waar ze later gierende spijt van krijgen. Dat vind ik zo drama tisch. Dan zie je na afloop ie mand van zeventien of achttien jaar in tranen zeggen: ik wou haar of hem helemaal niet dood trappen. Onderwijl is het alle maal wel gebeurd. Je hele leven is verwoest, dat moet je voor ogen houden. Laat ze een paór pilsjes drinken, dan voel je je evengoed vrolijk." Spoedcursus Europa voor statenleden en ambtenaren THEO VAN DER KAAU •se Unie. Europees Parlement. Europese issie. Europese Raad. Raad van Ministers. Europa. Comité van de Regio's. Verdrag roe. Verdrag van Amsterdam, Verdrag van icht. De begrippen zijn niet onbekend, le precieze betekenis van bestuurlijk Europa velen een raadsel. Voor lokale bestuurders leemte in kennis onderhand een kwalijke 'ant de invloed van 'Brussel' groeit met de komen steeds meer wetten en regels waar tien Europese lidstaten zich aan dienen te i. Het Noord-Hollandse provinciebestuur iet tijd voor een spoedcursus Europa voor leden en ambtenaren in de vorm van een bezoek aan Brussel, het kloppende he art van Europa. |is er niet bij, zelfs de busreis wordt optimaal Al voor Utrecht is het tijd voor een vragenspel tennis over Europa te testen. Wanneer de eu- iloop komt, weten de meeste deelnemers 1-2002). Ook het akkoord van Schengen is bekend (afschaffen grenscontrole tussen de "T^n) en de twee Nederlandse voorzitters die het ies Parlement ooit had (Cornelis Berkhouwer Dankert). Lastiger zijn begrippen als struc- hOindsen, communautair en subsidiariteitsbegin- jjlbi ar de dikke cursusmap geeft uitkomst, eid ut®er<^e B°b Verburg (CDA) uit Bennebroek 3 jtfn^che zaken en 'Europa') schetst het belang [i constante lobby in Brussel om subsidiegeld 54 eigen regio te laten stromen. Meer dan an- ;ovincies kent Noord-Holland onderhand de Jj Brussel. De cijfers liegen er niet om: 47,8 mil- -■^Iden voor het project IJmond IJzersterk, 2,5 i gulden voor de haven van IJmuiden, 9,6 mil joen gulden voor de Kop van Noord-Holland en 10 miljoen gulden voor Amsterdam. Verburg heeft als één van de twaalf Nederlanders zit ting in het Comité van de Regio's in Brussel, de jong ste instelling van de Europese Unie. Een belangrijk adviesorgaan, omdat bepaald is dat regionale over heden gehoord dienen te worden bij kwesties over hun gebied. Hoogleraar Europees Recht Bart Hessel uit Utrecht is voor de cursus uitgenodigd om duide lijk te maken dat provincies zich niet uitsluitend moeten blindstaren op de Europese subsidiepotten. Wie zich als lokale bestuurder niet tevens verdiept in de wet- en regelgeving vanuit Brussel, komt flink in de problemen. Het Europees recht gaat immers bo ven plaatselijke en landelijke regels. Meer dan de helft van de milieuwetgeving is gebaseerd op beslui ten in Brussel. Op het niet naleven van de Europese wetten door gemeenten, provincies en rijk staan for se boetes. Hessel spreekt zelfs van 'bedreigende wetgeving'. Zo blijkt dat in Brussel gespeeld wordt met de gedachte de muskusrat tot beschermde diersoort te verklaren. In Nederland worden jaarlijks honderden van deze waterkonijnen gevangen en gedood, vanwege hun gegraaf in de dijken. De rijksoverheid beseft nog niet dat het de hoogste tijd is voor een Nederlandse lob by in Brussel de muskusrat juist niet te beschermen, anders breken hier de dijken door. „Europa is voor bestuurders en ambtenaren van provincies en gemeenten nog zeer ver weg", zegt Hessel, „Er wordt primair gedacht aan de geldpotten en de misvatting overheerst dat de centrale overheid bescherming biedt tegen de invloed van Europese wetgeving. Er komt nu al een permanente stroom van verordeningen en richtlijnen uit Brussel waarbij nieuwe onderwerpen worden geregeld of bestaande wetgeving wordt veranderd." De Europese Unie 'dreigt' de muskusrat ii ken. De Vogelrichtlijn van de Europese Unie is een ty pisch voorbeeld van regelgeving die Nederland slecht uitkomt. Deze verplichting om vogels te be schermen is nooit volledig nageleefd. Onlangs dreig de het Europese Hof van Justitie met een dwangsom van een miljoen gulden per dag indien Nederland niet snel grotere beschermingszones aanwijst. In de ze gebieden komen activiteiten als economische be drijvigheid, recreatie en jacht in de knel. Ook de Se- curitel-affaire van enkele jaren geleden is een goed voorbeeld van hoe het Europese Hof de vloer aan veegde met een groot aantal Nederlandse wetten. Uit nonchalance waren talloze regelingen niet in Brussel aangemeld, waarna Nederlandse bedrijven in forse problemen kwamen. Een recent voorbeeld van niet kloppende wetgeving treft de agrarische sector. Zo verleent Nederland vrijstelling van onroe rende zaakbelasting bij substraatteelt. Dat blijkt in strijd met de Europese regels. De Noord-Hollandse cursisten worden in Brussel in diverse EU-instellingen ontvangen en in het vorige week geopende Huis van de Nederlandse Provincies, een kloeke voorpost om politieke stemmen te laten doorklinken en het lobbyen te vergemakkelijken. Voor de vier Randstadprovincies zit hier sinds begin dit jaar Hans Pluckel uit Zwaanshoek. Hij leverde hiervoor zijn baan in als adjunctdirecteur bij de Ver eniging van Nederlandse Gemeenten en zijn staten lidmaatschap voor de WD. Pluckel: „Noord- en Zuid-Holland, Utrecht en Flevoland zullen hier meer samen optrekken. Het is een sterke regio met zwakke plekken. Zo gaan we de problematiek aankaarten van de rijzende zeespiegel en de dalende bodem, so ciale problemen in de steden en de vernieuwing van het platteland." De lobbyisten leren snel. Ze beseffen al dat de Euro pese Unie een olifant is. Weliswaar log, maar bij even niet opletten is hij honderd meter verder en hij gaat geen centimeter meer terug. Met andere woor den: een maal genomen besluiten zijn door een lid staat met geen mogelijkheid terug te draaien. Gede puteerde Verburg: „Uiteindelijk moet 'Brussel' net zo gewoon worden als 'Den Haag'. Maar dit is lastig werk en vraagt veel inzicht hoe ambtelijke lijnen lo pen. Het is als het spelen met één set schaakstukken op twee borden. Als regio mag je de rijksoverheid niet voor de voeten lopen in Brussel en toch moet je je eigen belangen verdedigen en ervoor zorgen dat je eigen provinciale verordeningen 'Brussel-proof worden. Nieuwe schandalen waarbij de Nederlandse overheid niet aan Europese wetten voldoet mogen niet meer voorkomen."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 5