Een voetbalwedstrijd in opspraak
ZATERDAG 8 APRIL 2000
Vragen rond Telstar-FC Zwolle in '93
De geruchtenmachine draaide
op volle toeren na afloop van
de wedstrijd Telstar-Zwolle, nu
zeven jaar geleden. Linksback
Jan Mulder van Telstar, die een
voorsprong van de Witte
Leeuwen om zeep had
geholpen, zou zijn omgekocht.
Nu is gebleken dat een
belangrijke Haarlemse
informant van de politie,
bijgenaamd 'De Limburger',
jarenlang spelers betaalde om
uitslagen naar zijn hand te
zetten, denkt menigeen terug
aan het bizarre duel.
Reconstructie van een
'verdachte' wedstrijd.
Vanuit voetbalhistorisch perspec
tief was de wedstrijd Telstar - FC
Zwolle op 27 maart 1993, al voor
het beginsignaal van scheidsrechter Jerrol
Elburg een nogal onbeduidend potje. De
thuisclub stond achttiende en laatste; de be
zoekers zevende. Tot de 85ste minuut was er
nog niets gebeurd dat de herinneringen aan
deze wedstrijd uit de eerste divisie lang le
vend zou houden. Maar dan die laatste vijf
minuten. Ze blijken zeven jaar later op het
netvlies te zijn gebrand van sportjournalist
Edwin Struis. Hij zat op die 'zotte zaterdag'
op Schoonênberg op de perstribune voor
een verslag in Haarlems Dagblad.
In een reflex draait hij het filmpje in zijn
brein terug nu hij weet dat de crimineel met
de bijnaam De Limburger (dè belangrijkste
en onlangs gearresteerde informant van het
Interregionale Rechercheteam Noord-Hol
land/Utrecht) sinds begin' 1993 spelers heeft
omgekocht met de winsten van drugsdeals
om zo uitslagen van wedstrijden naar zijn
hand te zetten. Op die manier haalde de
Haarlemse crimineel het meeste profijt uit
weddenschappen en voetballoterijen, die hij
zelf organiseerde.
Telstar-Zwolle, een wedstrijd uit de vorige
eeuw, krijgt alsnog een staartje, weet hij bij
na zeker. Als over een poosje bekend wordt
welke spelers in welke wedstrijden zijn om
gekocht, dan zou het hem niet verbazen als
deze wedstrijd op sportpark Schoonenberg
en Jan Mulder erbij zitten. „Ik ben niet zo'n
gokker, maar ik zou daar mijn geld wel op
durven zetten, ja", zegt Struis. De politie
wacht om tactische redenen nog even met
de bekendmaking van de lijst betrokkenen.
Televisieopnamen van Telstar-FC Zwolle
ontbreken, maar Struis heeft het beeldmate
riaal in z'n hoofde Hoofdrol in dat filmpje
speelt Jan Mulder. Niet die van de Volkskrant
en Barend Van Dorp maar die van onder
meer Feyenoord, Dordrecht en Telstar. 'En
vein het huis van bewaring. Daar zit de 39-ja-
rige ex-profvoetballer een celstraf uit van vijf
jaar die met vervroegde in vrijheidsstelling
netto neerkomt op drie jaar en vier maan
den. Hij heeft op 11 juli 1999 na een ruzie
een vriend doodgeschopt.
Vanuit de gevangenis laat Mulder via zijn
advocaat André Seebregts uit Rotterdam we
ten 'dat hij pertinent niet was betrokken bij
welke omkopingszaak dan ook'. En dat hij de
hele kwestie al lang achter zich heeft gelaten.
„Verder geen commentaar."
Korfbalactie
Herinneringen ophalend ziet Struis weer
voor zich dat Telstar-verdediger Mulder, die
al eerder in de wedstrijd - duidelijk met op
zet - de bal met zijn handen had geprobeerd
te raken, zich vijf minuten voor tijd opnieuw
vergist in de tak van sport die hij beoefent.
Sportpark Schoonenberg, 27 maart 1993. Na de met 1-2 verloren wedstrijd tegen FC Zwolle wandelen de Telstarspelers Jan Mulder (rechts) en Ton Rietbroek van het veld. In relatie tot deze twee
spelers valt het woord 'verziekers'. Mulder krijgt er ook nog eens de beschuldiging bij dat hij heeft gesaboteerd en de wedstrijd verkocht. foto's archief*united photos de boer
Scheidsrechter Jerrol Elburg heeft bij Telstar-
FC Zwolle in de dertiende minuut al een rode
kaart getrokken. Zwollenaar Stef Hendriks
moest van het veld. Op de rug gezien, de toen
voor Zwolle spelende Jaap Stam.
Met zijn tweede korfbalactie helpt de links
back FC Zwolle aan een strafschop, waaruit
de gelijkmaker (1-1) ontstaat.
In de 89ste minuut glijdt Mulder een schot
van een Zwolle-speler in zijn eigen Telstar-
doel. Menig toeschouwer en speler dacht dat
de bal naast zou gaan, maar met de sliding
van Mulder gaat-ie alsnog tegen het net: 1-2.
Telstar, waarvoor het seizoen 1992-1993 toch
al één grote ramp is, heeft wéér verloren.
Na afloop van de wedstrijd breken op het
veld, in de spelerstunnel en in de kleedka
mer vechtpartijtjes uit tussen Telstar-spelers
onderling. Assistent-trainer Bert van der
Poppe, nog altijd in die functie actief bij de
Velsense club, sist in de kleedkamer de his
torische woorden dat Telstar twee 'verzie
kers' in zijn selectie heeft rondlopen, daarbij
doelend op Mulder en de eveneens van Dor
drecht overgekomen Ton Rietbroek.
In het sponsorhome tekent Struis boude
beweringen op als 'Mulder heeft de wed
strijd verkocht', 'Sabotage' en 'Mulder heeft
in de illegale toto op Zwolle gespeeld'. Zijn
wedstrijdverslag in Haarlems Dagblad van 29
maart 1993 zigzagt ronkend van de ene ver
meende intrige naar -de ander. Het stuk
schreeuwt om een follow up. Maar die blijft
uit.
Pas in maart 2000, in het blad Sportweek
waarvoor hij tegenwoordig werkt, komt Ed
win Struis op het bizarre duel terug, zij. het in
zijn column. De laatste zinnen luiden: „Toen
ik hem (=Mulder, red.) de dag erna de ge
ruchten voorlegde, liet zijn commentaar aan
duidelijkheid niets te wensen over. 'Iemand
die zulke dingen durft te beweren, sla ik z'n
kop eraf. Ik heb het nooit durven beweren."
Opvallend is dat min of meer tegelijkertijd
in het televisieprogramma Sport aan Tafel
van Ruud ter Weijden, Johan Derksen,
hoofdredacteur van Voetbal International en
Kees Jansma van Canal Plus, ook de wed
strijd Telstar-Zwolle ter sprake brengen en
Mulders naam laten vallen. Voor nadere
tekst en uitleg geeft de eerste, ondanks drie
verzoeken, niet thuis-en is de tweede 'ge
woon' niet voor commentaar bereikbaar.
Struis: „Ik heb die uitzending met Jansma,
Derksen en Ter Weijden ook gezien. Het ging
er lacherig aan toe en het onderwerp was
ook zo weer voorbij. Maar het was wel heel
opvallend dat ook zij deze wedstrijd hebben
onthouden. Die handsbal van Mulder was
ook zo absurd. Vooral omdat hij het eerder
in de wedstrijd al had geprobeerd. Hij is niet
zo groot en die ballen waren te hoog voor
hem. Hij sprong met gestrekte armen om
hoog. Eén keer een blackout kan, maar twee
keer? En dan in de laatste minuut die sliding
er nog bij, waardoor de bal in eigen doel be
landde. Ik moet eerlijk zeggen dat vanuit on
ze positie moeilijk was te zien of die bal er
nu naast of in zou zijn gegaan als Mulder er
niet had aan gezeten. Maar de spelers waren
unaniem in hun oordeel: Mulder gleed die
bal er opzettelijk in. Sabotage, die term viel."
Link gelegd
De opmerkingen van Derksen en Jansma
waren net als Struis' column een reactie op
de berichten over 'De Limburger' wiens han
del en wandel jarenlang nauwgezet is ge
volgd door de landelijke recherche, die wilde
bepalen of de Hindoestaanse Surinamer echt
wel de spiering was waarmee de kabeljauw
kon worden gevangen. De politie liet de
Haarlemmer jarenlang in ruil voor overigens
uitstekende informatie over de onderwereld
zo af en toe zijn criminele gang gaan. Uit het
onderzoeksrapport blijkt dat, om nog even
bij de beeldspraak te blijven, de recher
cheurs geen spiering maar een haai aan de
haak hadden geslagen. De crimineel speelde
een in sommige opzichten geniaal dubbel
spel.
Bij Struis is Telstar-Zwolle de eerste en
enige wedstrijd die opkomt nu bekend is dat
'De Limburger' ook in het Nederlandse be
taalde voetbal spelers omkocht. Voor het
overige zou het vooral gaan om wedstrijden
in verschillende takken van sport, in héél Eü-
ropa. „Zonder die laatste vijf minuten zou ik
die wedstrijd al lang en breed zijn vergeten.
Maar'alleen door dat slot is het de gekste
wedstrijd die ik ooit op de Nederlandse vel
den heb gezien.
Ik heb in mijn column de link gelegd tus
sen omgekochte spelers en die wedsjfrijd, ik
heb niet gezegd dat het zo was. Ik kan dat
niet bewijzen. Maar veel wees erop dat er zo
iets aan de hand was. Het gerucht deed de
ronde dat er zwaar was ingezet op een over
winning van FC Zwolle. Met Telstar was het
op alle fronten knudde in die tijd. De club
had zelfs voor het trieste unicum gezorgd dat
ze een paar wedstrijden eerder niet genoeg
spelers op de been kon krijgen waar
door er punten in mindering
werden gebracht."
Dat hij destijds niet verder
op onderzoek is uitgegaan, de illegale toto op Zwolle
heeft twee redenen. Telstar speeld' en 'Mulder heeft
zelf deed geen aangifte al wedstrijd verkocht' waren enke-
bleef de geruchtenmachine f |e van de boude beweringen
na afloop de ronde deden in
sponsorhome van Telstar,
commentaar van Mulder
aan duidelijkheid weinig
wensen over. „Iemand die
dingen durft te beweren, sla
z'n kop eraf."
sjot VipaJ van
nooit problemen met die man gehad."
Toenmalig Telstar-trainer Niels Overweg,
wiens positie al wankelde door de slechte re
sultaten, werd een paar dagen na het deba
cle de laan uitgestuurd. Tegenwoordig traint
hij de Ermelose amateurclub DVS '33. Hij
beweert dat hij pas een paar dagen na de
wedstrijd door had hoe er tegenaan werd ge
keken. „Maar ik heb er nooit lang bij stil ge
staan. Dit soort dingen ligt gewoon niet in
mijn straatje."
Zeven jaar later neemt hij het op voor
Mulder. „Het is nu natuurlijk erg gemakke
lijk om zijn naam te noemen. Door dat dra
ma, waarbij zijn vriend het leven verloor, zit
hij nu in de gevangenis
van waaruit hij zich
«w niet kan verweren.
nog een paar dagen draaien.
En Struis vond het ook 'linke
soep' om zich verder in de
zaak - die formeel geen zaak
was - te verdiepen. Hij ver
gelijkt Haarlem waar hij - net
als 'De Limburger' - woont,
met een dorp. „Iedereen
kent iedereen. Je ontmoet
dagelijks de mensen over wie je
schrijft. Daar is niets op tegen
maar ik heb het in dit geval be
paald niet over een speeltuin-milieu.
Telstar zelf heeft het verder ook
nooit laten uitzoeken. Mulder is
gewoon op non-actief gesteld
en een paar dagen later de
coach, Niels Overweg."
Volgens Struis waren
de omstandigheden om
spelers om te kopen in
die tijd bij Telstar niet
ongunstig. Het ging L
slecht met de club en
Mulder was een huur
ling. „De salarissen stel
den weinig voor, een
soort veredelde onkosten
vergoedingen met een
flesje prik en een gevulde koek als
bonus, bij wijze van spreken."
Struis denkt dat het minder moeilijk
spelers op dit niveau dan bij topclubs oi
kopen. Over Mulder deed het verhaal de
ronde dat hij 25.000 gulden zou
die
Het is ook zo ont
zettend Nederlands
om met dat vinger
tje te wijzen. Zo
lang er niets is be
wezen, veroordeel
ik hem niet. Dat er
in een of ander
dossier wellicht be
wijzen liggen, dat
kan, ja. Maar ik zou
er echt van opkijken
als het zo is.
Ik kan me die wed
strijd nog wel goed
herinneren, ja. Die
handsbal was vreemd
maar ik heb in recente
Champions League
wedstrijden ook
vreemde hands
ballen, acties
hebben gevangen voor zijn
handsbal en zijn sliding.
„Als je een topvoetballer
hiervoor zou benaderen,
dan lacht-ie je uit. Want als
hij gewoon de beslissende
-.d Voor Telstar al één
b.Ovj'i zwart gat is. Niemand bij
de thuisclub durfde Dordreclit-
huurling Jan Mulder hardop te
beschuldigen van het moedwil-
goal" voor zijn eigen club JJ.g, sahoteren Van de wedstrijd
WiJhii een veel. 1 elstar-Zwollè, maar velen zet-
en wel vraagtekens bij het
reden van de linksback.
Zijn handsbal in het eigen
strafschopgebied die vijf minu
ten voor tijd de inleiding vorm
de tot de 1 -1 en de sliding waar
mee hij in de allerlaatste mi
nuut een bal in eigen doel werk
te, riepen bij veel mensen
vraagtekens
maakt, krijgt hij een veel
voud van dat bedrag."
IRT-informant 'De Lim
burger' hield zich in die
periode al op in Telstar- f
kringen. Hij vormde niet J
het middelpunt der be
langstelling, zat ook niet
bij de businessclub maar i
hij werd later wel de pach-
ter van de kantine. Die kan
tine, paviljoen Schoonen
berg, is onlangs op last van
de kantonrechter ontruimd. De
gemeente Velsen had daarom ge
vraagd vanwege een huurachterstand van
het bedrijf Apache Brothers, een van de vele
ondernemingen van de crimineel.
Leen van der Lugt, voormalig hoofd sport
en jeugdzaken bij de gemeente Velsen en
fervent Telstar-aanhanger, sloot destijds het
pachtcontract met de crimineel af. „Hij is
mij niet onbekend, nee. In 1993 was Jan Lijn
zaad nog de pachter. Daarna kwam hij. Voor
pachter Lijnzaad was moeilijk een opvolger
te vinden. Via advertenties in de horecabla-
den kwamen we bij hem terecht. Ik heb
gezien. In
het Feijenoord-sta-
dion heb ik als spe
ler van FC Twente
ook eens in een re
flex een rare hands
bal gemaakt, mede
doordat er een spe
ler in mijn rug zat.
Weet je, je be
grijpt soms je ei
gen acties niet.
Ook achteraf niet.
Dat hoort bij voet
bal. En ik heb ook
eens de bal in eigen
doel gegleden. Nee, niet alle
maal in één wedstrijd, dat is waar. Maar
weet je: Telstar zat al in het verdomhoekje.
Ik moest een paar dagen na die wedstrijd
vertrekken, het was een rampseizoen. Je kan
zeggen dat als een club in zulke omstandig
heden verkeert, spelers gevoeliger zijn voor
omkoping. Maar je kunt ook zeggen dat een
club die door zo'n diep dal gaat door een bril
wordt bekeken die het beeld enorm verte
kent. Natuurlijk riepen spelers van alles naar
elkaar, maar als sportmensen slecht in hun
vel zitten dan komt er van alles los. Ik geef
geen oordeel, dat krijg je niet van mij."
Een andere getuige is Bert van de Poppe,
toen en nu assistent-trainer bij Telstar. Op
vallend is dat hij geen toelichting bij de vra
gen nodig heeft. Ook hij moest na de berich
ten over 'De Limburger' onmiddellijk aan
Telstar-FC Zwolle denken. Dat er nooit een
onderzoek is geweest, is logisch, vindt hij.
„Direct na die wedstrijd zijn er maatregelen
getroffen. Niels Overweg werd weggestuurd
en Mulder en Rietbroek werden, geloof ik, de
ziektewet ingestuurd en zijn daarna nooit
meer voor Telstar uitgekomen. Daarmee was
de kous voor Telstar en mij af. Ik ben me niet
blijven afvragen wat de drijfveren van be
trokkenen kunnen zijn geweest. Natuurlijk
frons ik mijn wenkbrauwen als ik zie en hoor
dat er weer naar die wedstrijd wordt terugge
grepen nu blijkt dat die IRT-informant spe
lers zou hebben omgekocht. Ik ben er ook
zeker nieuwsgierig naar of Telstar-Zwolle
zo'n wedstrijd is geweest. Het vyas een
vreemde wedstrijd, ja, maar bepaald niet de
enige vreemde wedstrijd die ik heb meege
maakt. Nee, ik sluit niet uit dat deze wed
strijd op het lijstje van de politie staat. Maar
ook al is het zo, ik wil daar dan niet te lang
bij stilstaan. Ik ben meer geïnteresseerd in de
toekomst van de club, in de plannen voor
een vernieuwd stadion, dan in het verleden."
Hij geeft maar half toe dat hij betrokken is
geweest bij de vechtpartijen tussen Tel
starspelers onderling, na afloop van de wed
strijd. Als hem wordt voorgelegd dat in het
wedstrijdverslag van toen is te lezen dat hij
Mulder en Rietbroek voor verziekers heeft
uitgemaakt en dat daarna Mulder hem naar
de strot vloog en aanvoerder Walter Smak
hem heeft ontzet, zegt Van de Poppe: „Staat
dat er? Is dat zo?"
Theo van Seggelen, voorzitter van de
WCS, een vereniging die de belangen van
contractspelers behartigt, zegt resoluut: „Ik
durf de stelling aan dat in het algemeen
spelers niet worden of zijn omgekocht.
Het lijkt me sterk dat er straks een
heel lange lijst op tafel
komt van wedstrijden
waarbij dat wèl is ge
beurd. Ik kan me ab
soluut niet voorstellen
dat dat structureel het
geval is. Ik sluit niet uit
dat er tien jaar geleden
zoiets is voorgevallen.
Voetballers zijn niet
roomser dan de paus en
kunnen zich ook gek laten
maken, net als jij en ik. Ze
kunnen in de problemen ko
men, denk aan gokverslaving,
en dan rare bokkensprongen
maken. Zwarte poules bestaan na
tuurlijk wel op grote schaal, ook in Leiden,
mijn woonplaats. Als je dan al iemand wilt
beïnvloeden, moet je bij de keeper zijn. Maar
ook dat lijkt me heel lastig. Die jongens heb
ben vaak keihard voor hun plek moeten
knokken. Als ze dan zulke gekochte fouten
maken dan moeten de opbrengsten wel
enorm zijn."
Ook bij de KNVB is er nog niemand die
zijn borst nat maakt voor de lijst met ge
kochte wedstrijden in het Nederlandse be
taald voetbal. Volgens woordvoerster P. van
Rooij heeft de bond zelfs het Landelijke Re
chercheteam nog niet eens gepolst. Eenvou
digweg omdat daar geen aanleiding toe is.
„Enkele kranten beweren over een dossier te
beschikken. Daaruit zou op te maken zijn
dat vooral buitenlandse wedstrijden in het
geding zijn. Er is nog niet één wedstrijd of
speler genoemd."
Dat Mulders naam zeven jaar na dato
wordt genoemd door journalisten, is voor
zijn advocaat Seebregts geen reden om in ac
tie te komen. „Mijn cliënt wil deze zaak laten
rusten. Maar mocht er een strafrechtelijk on
derzoek op dit punt komen, dan ben ik be
reid hem bij te staan."
WIM KOEVOET
