Bonden stellen Philips ultimatum
Bakker Kamps kent geen grenzen
Economie
leer auto's verkocht
Elke week twee bakkers minder
Haaglanden Megastores: overzichtelijke verblokkering
Respect voor kennis
'ERDAG 8 APRIL 2000
russel achter belang Ahold in ICA
3PTI
ksel De Europese Commissie is akkoord met het voorne-
•n van Ahold een belang van vijftig procent te nemen in de
indinavische branchegenoot ICA. Ahold denkt nu dat de
ikoop, waarmee een bedrag van vier miljard gulden is ge-
.eid, op 28 april kan zijn afgerond. De ICA Groep heeft 3.100
deels die in totaal 14,7 miljard gulden omzetten.
uropese chatboxen uit protest plat
frdam Europese babbelboxbeheerders hebben hun inter-
tdienst gistermiddag tot vanavond 20.00 uur platgelegd. De
erators - in Nederland van IRCNet - zijn de computeraanval-
i spuugzat. Er worden enorme hoeveelheden informatie naar
servers gestuurd, waardoor ander verkeer niet meer mogelijk
In de VS werd daaardoor bedrijven als Amazon en Yahoo ge-
ffen. Door de Europese staking zullen vele duizenden chat-
s tijdelijk op zoek moeten naar andere kanalen. Met de sta-
ig willen de beheerders een signaal afgeven.
ïkrimping maakt achterblijvers ziek
jden Afslanken kan het middel zijn om bedrijfswinsten op te
kken. Maar de stroomlijning maakt de werknemers ziek, zo
at in het jongste nummer van het gezaghebbende vakblad
Irish Medical Journal. Na onderzoek bij ruim 750 werkne-
>rs, die in de Finse stad Raisio een personeelsreductie hadden
erleefd, rapporteerden psychologen dat deze 'overlevenden'
ee keer zo snel geneigd zijn om ziek thuis te blijven. Belang-
cste oorzaak zijn wijzigingen in de arbeidsomstandigheden.
eloning Wegener-top 71,5 hoger
t doorn Bestuurders van uitgeverij Wegener Arcade hebben
i uitstekend jaar achter de rug. De bezoldiging van de raad
i bestuur steeg in 1999 met 71,5 procent tot 5.348.624 gulden,
toename van de loonsom zit vooral in veranderingen van de
tie- en de pensioenregeling, zegt de directie in het jaarver-
g. Ook de vijf commissarissen van het bedrijf hebben een
ike verhoging van de tantièmes gezien. Zij zagen de inkom-
n stijgen met 48,5 procent tot 315.830 gulden.
enzine maandag 3 cent goedkoper
erdam De literprijs van alle benzines gaat vanaf maandag
•t drie cent omlaag. Euro ongelood, de meest gangbare benzi-
komt uit op 2,49 per liter. Dat heeft marktleider Shell giste-
bekendgemaakt. Super ongelood gaat 2,55 gulden kosten en
ier met loodvervanger 2,61. De prijs van diesel blijft 1,72 gul-
q. Gisteren werden alle soorten benzine ook al een cent
ïdkoper en diesel 1,6 cent.
ritiek op cybergokje Holland Casino
pFDDQRPKamerleden Schutte (GPV) en Rouvoet (RPF) zet-
i vraagtekens bij het plan van Holland Casino om deze zomer
i goksite op internet te beginnen. Zij vragen zich af of het cy-
casino binnen de kansspelvergunning valt. Zij vinden dat de
;rheid de gokverslaving moét terugdringen. „De overheid
;ft ons gevraagd een legaal tegenwicht te bieden aan de ille-
e goksites die er op internet te vinden zijn. Verder zullen wij
:elfde maatregelen tegen misbruik treffen als in onze oasi
s'', aldus Holland Casino.
1 rekent dit jaar op 600.000 stuks
'Omstreden CAO-voorstellen intrekken, anders acties'
De bonden eisen dat Philips de omstreden CAO-voorstellen over het schrappen van
de collectieve loonsverhoging en de verandering van de salarisschalen intrekt. Dat
hebben zij gisteren schriftelijk aan de onderhandelaar van het elektronicaconcern, De
Haas, meegedeeld. Zij willen voor vrijdag 14 april een antwoord. Wanneer dat uitblijft
of onbevredigend is, volgen acties, aldus FNV-bestuurder Cuperus.
eindhoven anp
Unie en de Vereniging van Ho- een overgrote meerderheid van
ger Philips Personeel, hebben de ruim 1.600 aanwezige leden
De vier bij het CAO-overleg be- de afgelopen week gezamenlijk de voorstellen van Philips van
trokken bonden, FNV Bondge- hun leden geraadpleegd. Op de hand gewezen,
noten, CNV Bedrijvenbond, De een tiental bijeenkomsten heeft Het overleg over een nieuwe
CAO voor ongeveer 38.000
werknemers bij het elektronica
concern liep eind maart vast.
Breekpunt was het voorstel van
Philips het beloningssysteem
fors te veranderen. De onder
neming wil af van de collectieve
loonsverhoging die voor ieder
een geldt. Zij wil in plaats daar
van de salarisschalen verhogen.
Voor goed presterende werkne
mers is er bovendien een bo
nus. Ook wil Philips het aantal
salarisschalen terugbrengen.
Volgens Cuperus betekent
deze ogenschijnlijke vernieu
wing voor veel werknemers een
verslechtering. Bovendien zijn
de bonden mordicus tegen het
schrappen van de collectieve
loonsverhoging.
„We hebben Philips gevraagd
de omstreden voorstellen in te
trekken. Pas als die blokkade
van tafel is, kunnen we verder
praten over een nieuwe CAO",
aldus Cuperus. Als de onderne
ming niet op dit verzoek ingaat,
gaan de bonden de leden op
nieuw raadplegen. Acties zijn
daarna volgens de FNV-be-
stuurder onvermijdelijk.
Een woordvoerder van Phi
lips wil inhoudelijk niet reage
ren. „We zullen de brief bestu
deren en vervolgens een reactie
geven."
markt voor nieuwe perso-
luto's lijkt voorlopig nog
verzadigd. In de eerste drie
nden van dit jaar zijn er
euw meer verkocht, in to-
209.339 stuks. Dat is bijna
procent meer dan in het
te kwartaal van 1999. Dit"
uit cijfers van de branche-
nisatie RAI.
it hele jaar 1999 was met
i76 personenauto's goed
een record. Ondanks de
;gen verkopen in het afge-
n kwartaal verwacht de
iche niet dat het record dit
worden overtroffen. De
rekent op iets minder dan
)00 stuks.
De Europese brancheorgani
satie ACEA turfde over januari
en februari een gemiddelde
groei van zes procent. Per land
zijn er grote verschillen. Ierland
was bijvoorbeeld goed voor een
plus van 49,8 procent, terwijl in
Denemarken in de eerste twee
maanden van 2000 18,1 procent
minder nieuwe personenauto's
werden verkocht. De totale ver
koop in West-Europa kwam uit
op 2,5 miljoen stuks.
In Nederland was de Opel As-
tra de afgelopen drie maanden
opnieuw de meest verkochte
auto (11.542). De topvijf ziet er
verder als volgt uit: VW Golf
(9.882), Ford Focus (8.917),
Peugeot 206 (8.875) en Opel Za-
fira (5.830).
alkmaar karel beckmans
De Nederlandse bakkerswereld
is in rap tempo aan het veran
deren. Vooral de filiaalbedrijven
breiden uit. Familiebedrijven
met opvolgingsproblemen wor
den opgenomen in de snel uit
dijende parelketting van de
Duitse bakker Heiner Kamps,
de grootste bakker van Europa.
Duitsland en Nederland zijn al
om. Binnenkort komen de an
dere Benelux-landen, Frankrijk,
Groot-Brittannië, Spanje en
Oostenrijk aan de beurt. Kamps
heeft maar één echt doel voor
ogen. Nog groter worden. En
dat kan alleen door heel veel
kleintjes over te nemen.
De 44-jarige Duitser, zelf bak
kerszoon, streefde lang een
sportcarrière na. Probeerde het
ooit als hardloper en waterpo-
loër maar is inmiddels terug bij
de mengmachines, broodovens
en belegde broodjes. De markt
leider in Duitsland en Neder
land en de enige 'echte bakker'
met beursnotering, stuurt zijn
managers regelmatig de bakke
rij in om de geur van de werk
vloer op te snuiven.
Bij Kamps draait alles om
brood bakken. De groeicijfers
van zijn concern van bakkerij-
winkels en broodfabrieken zijn
indrukwekkend. Hij kwam in
april 1998 op de beurs in Frank
furt. De aandeelhouders van
het eerste uur, hebben hun in
leg sindsdien ruim 800 procent
in waarde zien stijgen. De om
zet is in die tijd verdertienvou-
digd tot ruim vier miljard gul
den, de winst groeide mee van
22 naar 250 miljoen.
De grootste overnameslag sloeg
Kamps vorig jaar op de thuis
markt. Met de overname van
het twee keer zo grote Wendeln
haalde Kamps twee miljard
mark aan omzet binnen. Wen
deln is een industriële bakker,
belangrijk toeleverancier voor
supermarkten. In beurswaarde
is Kamps AG in minder dan
twee jaar uitgegroeid naar de
nummer 35 van Duitsland. Op
name van het aandeel Kamps
in het rijtje van dertig fondsen
in de belangrijkste Duitse
beursindex, de DAX, wordt snel
verwacht.
In Nederland moeten bakkerijen van Bakker Bart, zoals dit filiaal in Alkmaar, de vaandeldragers van Kamps
worden. foto cpd joop boek
„Als het goed gaat met de eco
nomie, kopen de mensen eer
der een luxe broodje, dat is
goed voor onze marges. Gaat
het slecht met de economie,
dan koopt de consument mis
schien wat minder luxe brood
jes, maar hij blijft evenveel
brood eten. Hij moet eten en
ons brood is een kwaliteitspro
duct, gezond en betaalbaar",
zegt concernwoordvoerder
Thomas Sterz over de bedrijfsfi
losofie van Kamps.
In Nederland is Kamps in snel
treinvaart marktleider gewor
den op de broodmarkt. De om
zet groeit er dit jaar naar 660
miljoen gulden. Onder de vlag
van Kamps bakken nu de ke
tens, marktverkopers en brood
fabrieken Bakker Bart, Het
Stoepje, Steven de Graaff, Vo
gel, Baker Street, Bruinsma en
Quality Bakers hun brood en
banket.
De laatste twee overnames (Vo
gel en Bruinsma) zijn nog niet
afgerond. Maar bij Kamps ver
wacht niemand dat er na de ge
tekende intentieverklaring nog
een spaak in de wielen wordt
gestoken.
Bakker Bart is met een omzet
van bijna 170 miljoen gulden de
grootste Nederlandse bakker
met filiaalbedrijven. De keten is
al marktleider en moet dus
schrapen om verder te kunnen
groeien op een markt waar je
met tien filialen al in de top van
de branche zit.
Om aan een 'oorlogskas' te ko
men voor verdere overnames
werd bij Bart aan een beurs
gang gedacht. Gesprekken met
het al beursgenoteerde Kamps
leidden tot een aanpassing van
dat plan. Kamps haalde Bakker
Bart binnen en maakt het nu de
Nederlandse vaandeldrager
voor de eigen groeiplannen.
Een echt overnamelijstje voor
de Nederlandse markt heeft
Heiner Kamps niet. „Het zijn
vooral de bakkers zelf die aan
kloppen. Zij bieden hun zaak
aan. Zien zelf weinig perspec
tief. En voor ons zijn ze vaak
wel interessant. Als we een be
drijf willen, betalen we een goe
de prijs, nemen het personeel
over en zetten de zaak voort.
Dat is voor de verkopende bak
ker een rustgevende gedachte,
het zijn immers vaak familiebe
drijven." Dat Kamps Nederland
als eerste uitvalsbasis voor Eu
ropese groei koos vindt Sterz
voor de hand liggend. „De cul
tuurverschillen zijn niet zo
groot. De Nederlandse markt
voor brood en gebak lijkt erg
veel op de Duitse. De produc
ten zijn misschien erg verschil
lend, de grondstoffen zijn vrij
wel gelijk. Het consumentenge
drag is ook vergelijkbaar."
Synergievoordelen wil Kamps
vooral op de inkoop behalen.
„We zijn de grootste afnemer
van grondstoffen voor brood.
Logisch, dat we dan ook be
langrijke inkoop voordelen kun
nen bedingen. Dat maakt onze
Nederlandse bedrijven nog een
stukje rendabeler."
Grote plannen heeft Heiner
Kamps met de door Bakker Bart
ontwikkelde formule Baker
Street, die in Nederland wordt
gebruikt voor de verkoop van
broodjes en snacks bij tanksta
tions en een aantal bouwmark
ten. Baker Street moet nog dit
jaar in Duitsland worden gelan
ceerd. De verwachtingen van
Kamps zijn hooggespannen.
Sterz verwacht zelfs dat Baker
Street binnen afzienbare tijd
een eigen beursnotering kan
krijgen.
Den Haag heeft er deze week met de opening van het
nkelcomplex Haaglanden Megastores in één klap zeventig
grootschalige winkels en 2,5 strekkende kilometer aan
ttlageruimte bij. Het grootste overdekte winkelcentrum van
Nederland ligt vlak achter station Hollands Spoor. „Een
rum met allure", oordeelt topman Werner van ontwikkelaar
eer Wessels Vastgoed. Tien jaar geleden lag er een plan voor
een bescheiden meubelboulevard in het desolate
aakhavengebied. Het winkeloppervlak groeide tijdens de
ilannenmakerij van 20.000 tot 40.000 m2 en verdubbelde
aandeweg nog een keer. Het uiteindelijke resultaat is een
norme winkelpassage met drie verdiepingen. Kosten 250
liljoen. In hun prognoses mikken de winkelketens op vier
miljoen consumenten per jaar.
aag rob vermeulen
2745 en blijkt dat de architect
3 4 40 gebouw waarschijnlijk ook
629vlbeetje erg groot vond wor-
Hij past tenminste een ou-
Wjfic toe om de eerste indruk
al te overweldigend te ma
de centrale passage is zo
i als een banaan, zodat je
nergens in één keer in z'n
lengte te zien krijgt. Maar
truc heeft twee kanten,
als je het einde niet kunt
kun je denken dat het nog
324? verder ligt dan in werkelijk-
Zo worden de afmetingen
Haaglanden Megastores
Jve enorm ook nog eens
jisch. En raakt het winkel-
iek er toch een beetje stil
iren voel je je desondanks
het glansrijk van Rotterdam,
waar de 'woonmall' het Alexan-
drium tot stand kwam door
min of meer natuurlijke aan
groei en aldus nauwelijks struc
tuur kreeg. Daar is eigenlijk
sprake van drie heel verschil
lende winkelcentra: Den Haag
is in één keer neergezet en kon
dus overzichtelijker en logi
scher worden opgebouwd.
Maar we waren op zoek naar al
lure. Die vind je in een winkel
centrum doorgaans allereerst in
het aanbod. Daar moet Haag
landen alvast een puntje laten
liggen. Op meubelgebied is er
flink wat diversiteit, maar het
niveau blijft achter. Sanders,
Roobol, Dormael, Mondileder
en Leen Bakker geven de
hoofdlijn aan, Ligne Roset
vormt ongeveer de top.
Weinig ruimte is er voor kleine,
plaatselijke zaken die sfeer en
eigenheid kunnen uitstralen,
zoals in Alexandrium hier en
daar wel het geval is. Ook de
keukenboulevard biedt vooral
het soort middenklasse dat je
overal kunt tegenkomen. Bui
ten het woongedeelte is het niet
veel anders met het aanbod.
Etos, Kruidvat, Kwantum,
Kijkshop, Halfords en Xenos:
naar de enige keten die er niet
bij zit, wordt dit verschijnsel
wel aangeduid als verblokke
ring en daarvan is volop sprake
in Haaglanden Megastores.
In de Haagse 'mail' is weinig ruimte beschikbaar voor kleine, plaatselijke zaken die sfeer en eigenheid kunnen uitstralen.
foto cpd jacques zorgman
Warenhuizen ontbreken (er is
zelfs geen Hema!) en Vroom
Dreesmann is slechts vertegen
woordigd met een La Place-res-
taurant. De Konmar heeft een
absoluut monopolie in de su
permarktsector en wie geen
McDonald's wil, kan alleen te
recht bij de koffiekeet Onder
Ons die zich als een soort ver-
zetshaard van gezelligheid bui
ten het mega-gebouw heeft we
ten te handhaven.
Als allure dan uitblijft in het
aanbod, zoeken we maar verder
in de afwerking. In Amerika
wisten ze het al een poos en
ook in Naaldwijk wordt deze ef
fectieve methode de laatste ja
ren toegepast: als je een winkel
centrum maar mooi maakt,
mogen de winkels inhoudelijk
best een beetje tegenvallen. In
Haaglanden is deze lijn over
duidelijk niet gevolgd. Megasto
res is wat dat betreft niets meer
dan het van buiten lijkt: een he
le grote doos vol winkels, par
keerdaken en noodzakelijke
voorzieningen eromheen. Het
Leefplein staat vol goedkope ta
feltjes en stoeltjes met een paar
parasols; langs de hellingbanen
is op de begane grond een soort
zandhoop aangelegd waarvan
de sierfunctie onduidelijk is.
En daarmee heb je het wat op
smuk betreft wel gehad. Vloe
ren, balustrades en openbaar
meubilair ogen buitengewoon
armoedig. De dodelijke saai
heid die daarvan het gevolg is,
wordt vooral zichtbaar in het
niet-gekromde gedeelte waar
de keukenzaken zitten: zelfs
ziekenhuizen en luchthavens
maken tegenwoordig een blije
re indruk dan dit verloren stuk
je Haaglanden. Vollopen zal het
toch wel, want er wonen heel
veel mensen omheen en de
parkeercapaciteit is royaal.
In 1960 telde Nederland 10.000
bakkersbedrijven. Vorig jaar
waren dat er nog maar 2.611 en
inmiddels is dat aantal verder
gekrompen tot 2.535 bakkerij
en. Dat betekent dat gemiddeld
bijna twee bakkers per week
hun bedrijf sluiten of afstoten.
Belangrijkste argument voor die
stap is het gebrek aan opvol
ging, terwijl vaak ook sombere
rendementsvooruitzichten en
hoge schuldenlasten een rol
spelen bij het besluit er een
punt achter te zetten.
Het Voorlichtingsbureau
Brood in Wageningen ziet in de
komst van Kamps op de Neder
landse markt een aanwijzing
dat de trend kan worden door
broken. Geert Caniels van het
bureau vindt dat de Nederland
se broodmarkt interessanter is
geworden sinds Kamps zich
hier roert.
„Als het Duitse filiaalbedrijf
mogelijkheden ziet voor rende
ment op de Nederlandse markt,
dan moet dat de Nederlandse
bakkers aan het denken zetten.
Er is dus kennelijk wel perspec
tief voor deze markt. Er zijn ook
bakkers die geschrokken zijn en
die in de Duitser een bedreiging
zien. Ik zou die ontwikkeling
juist als nieuwe uitdaging zien.
De bakker moet zich afvragen,
wil ik de concurrentie aangaan
of kijken of de aanpak van
Kamps voor mij ook mogelijk
heden biedt?"
De Nederlandse broodmarkt
is in twee belangrijke segmen
ten onder te verdelen. Het
brood voor thuisgebruik, de
huishoudelijke markt, is goed
voor driekwart van alle omzet
in Nederland. Die markt is al ja
ren stabiel met groeicijfers die
zelfs op lichte verzadiging wij
zen. Het resterende kwart is
voor de niet huishoudelijke
markt, de broodgebruikers in
de horeca, catering en ver
pleegtehuizen en instellingen
als gevangenissen en zieken
huizen. Die markt groeit sterk.
En die groei is sterk genoeg om
de totale bakkerijmarkt aan een
positief cijfer te helpen.
ECONOMIE WIJZER
Nederland moet een heus ken
nisland worden. Althans dat
roepen allerlei mensen. Ik roep
het ook van tijd tot tijd maar als
zie ik wat men over heeft voor
dit doel, dan betwijfel ik of mijn
medestanders dat doel wel zo
serieus nemen. Een kennisland
ontstaat niet zomaar. Daar is
geld voor nodig maar vooral
ook een instelling, een mentali
teit.
Die mentaliteit is er niet, zo
mocht ik afgelopen week weer
eens ervaren. Met een vijftigtal
collega's had ik een manifest
getekend waarin we oproepen
om de universiteiten in ere te
herstellen. Wij zijn verontrust
over het feit dat het bestuur van
onze universiteiten steeds be
drijfsmatiger worden. Het zijn
onderwijsfabrieken geworden
waarin wij (de docenten) onze
klanten (de studenten), dienen
op te leiden voor de arbeids
markt. Net als een doodnor
maal bedrijf gaat het om het
rendement en de getallen.
Onze bestuurders beginnen
dan ook steeds meer te lijken
op managers die vooral op het
geld moeten letten. Mijn colle
ga's en ik menen
dat de bedrijfsmati
ge aanpak een ver
schraling van het
academisch klimaat
in de hand werkt.
Van echt studeren
komt weinig meer.
De ruimte om diep
in een materie te
duiken en over de
grenzen van de ei
gen wetenschap te
kijken, ontbreekt.
De reacties van de
bestuurders en de
politici waren type
rend. De rector
magnificus van Leiden wilde
niets van ons manifest weten.
Een dolksteek in de rug vond
hij het. Het gaat juist erg goed
met het onderwijs en het on
derzoek in Nederland, deelde
hij mee. Veel politici vinden dat
blijkbaar ook want zij hielden
zich vooral stil. De politici die
reageerden, herhasdden het be
lang van de aansluiting op de
arbeidsmarkt en de toeganke
lijkheid van dé universiteiten.
Daarmee maakten ze duidelijk
dat ze niet weten wat een ken
nisland nodig heeft.
Zo gek is dat ook niet want het
gaat om een mentaliteit die het
Nederland van nu grotendeels
vreemd is. Die mentaliteit kent
de VS wel. Dar heeft men al
lang begrepen dat wil men
voorop lopen met de ontwikke
ling van kennis, heuze universi
teiten onontbeerlijk zijn. Heuse
universiteiten zijn wetenschap
pelijke instellingen waar onder
zoekers en studenten zich wij
den aan de wetenschap zonder
dat ze steeds worden gedwon
gen te rechtvaardigen waar hun
bezigheden goed voor zijn.
Miljoenen dollars investeren tal
van vermogende Amerikanen
elk jaar weer in hun universitei
ten ter wille van de weten-
ARJO KLAMER
hoogleraar economie
Erasmus universiteit
eis dat het onderzoek het be
drijfsleven moet bedienen. En
ook geen studenten die ver
wachten dat ze aan zo'n univer
siteit iets praktisch leren. Nee,
de wetenschap staat centraal.
Gek genoeg blijkt deze onprak
tische instelling economisch
veel oplevert. De VS blijven hun
kennisvoorsprong vasthouden
omdat hun universiteiten in
dienst blijven staan van de we
tenschap. De hoogleraren van
die universiteiten hebben daar
door de ruimte een waardering
voor het verwerven en ontwik
kelen van kennis te kweken.
Dus door het nut te negeren, le
veren de universiteiten juist een
nuttige bijdrage aan de Ameri
kaanse samenleving.
Nederland raakt steeds verder
achterop als kennisland. Een
recent artikel in het blad Eco
nomische Statistische Berich
ten (ESB) maakte de achter
stand zichtbaar. Onrustbarend
is onder meer dat Nederlandse
bedrijven steeds minder van
hun onderzoeksactiviteiten in
Nederland doen. De belangstel
ling van buitenlandse bedrijven
om hier kenniscentra op te zet
ten is nihil. Duide
lijke tekenen dat er
iets schort aan het
onderzoeks klimaat
hier.
Ondertussen blij
ven politici denken
in termen van een
bedrijfsmatige aan
pak. Het moet alle
maal zo goedkoop
mogelijk, de univer
siteiten moeten
maar samen met de
hbo-instellingen,
en onderzoekers
moeten meer afge
rekend worden op
hun resultaten. Dat ze nog
steeds denken in termen van
Nederland distributieland blijkt
uit het feit dat de bereidheid te
investeren in rails en asfalt nog
steeds groter is dan de bereid
heid om in menselijk kapitaal te
investeren. En dat terwijl steeds
duidelijker wordt dat het daar
in de toekomst om moet gaan.
Hiermee wil ik niet zeggen dat
meer geld voor de universitei
ten de oplossing is. Vooral als
de overheid de weldoener is,
krijg je van die onmogelijke
programma's en logge bureau
cratische procedures die de se
rieuze wetenschap gewoonlijk
weinig tot niets vooruit helpen.
Het zou beter zijn als Neder
landse burgers het belang van
goede universiteiten inzien en
er wat voor over hebben dat er
ruimte komt om te studeren, te
onderzoeken en te reflecteren
zonder dat direct iets concreets
moet opleveren.
Belangrijk zijn daarom ook de
acties van studenten tegen de
verschoolsing en verzakelijking
van de universiteiten. Zij begrij
pen tenminste dat het in onze
toekomst zal gaan om een res
pect voor kennis en het vermo
gen tot verwondering. Alleen
met die mentaliteit heeft Ne-
schap. Het gaat dan meestal om derland een kans een reputatie
universiteiten waar ze zelf heb- als kennisland waar te maken,
ben gestudeerd. Niks geen krui
deniersmentaliteit. Niks geen
