Woord en Dienst voortaan los van de Hervormde Ke
'In ieder wezen zit een goddelijke kern
Geloof Samenleving
VANDAAG
VRIJDAG 17 DECEMBER 1999
979
Het enige dat de heilige van vandaag. Begga. ze
ker op haar naam heeft staan is de stichting van
een klooster bij Ardenne aan de Maas. Bekend
is ook dat ze dochter was van hofmeier Pepijn
van Landen, moeder van Pepijn van Herstal en overgroot
moeder van Karei de Grote. We schrijven de zevende
eeuw. waarin de adel nog veel achting genoot van de ge
wone man en daarom vaak ten voorbeeld werd gesteld.
Wellicht is Begga daarom heilig verklaard. Dat ze. ondanks
een povere lijst van verdiensten, niet werd vergeten komt
door haar naam. Begga werd vaak gezien als grondlegster
van de begijnen. Dat waren religieuze groepen vrouwen
die in de middeleeuwen zonder kloosterbeloften of officië
le kerkelijke erkenning een apostolisch leven leidden en
sociaal werk deden. Waarschijnlijk heten ze begijnen om
dat hun kleding een wat vage beige' kleur had. Met Begga
hadden de begijnen in ieder geval niets van doen. Deson
danks werd ze later hun beschermheilige. Begga stierf op
17 december 693.
17
DEC
Bar bij Volkskerstzang Alkemade
oude wetering Monseigneur Bar, voormalig bisschop van Rot
terdam. is zondagavond te gast bij de Volkskerstzang in de pa
rochiekerk van Sint Jacobus de Meerdere in Oude Wetering. Bar
spreekt in de dienst, waar het jeugdkoor Celebration, het kin
derkoor Maria Presentatie, het parochiekoor Jacobus de Meer
dere. het Nederlands Hervormd Kerkkoor en de Cantorij van
Hoogmade optreden, begeleid door organist Gerard Bus. De
parochiekerk wordt in de bloemen gezet door Zwet-Ruiten. De
Volkskerstzang begint om 19.00 uur.
Openbaringen in Dorpskerk
voorschoten Voorstellingen uit het bijbelboek Openbaringen
zijn nog tot 10 januari van het volgend jaar te zien in de Dorps
kerk op het Kerkplein in Voorschoten. De schilderijen naar de
visioenen van evangelist Johannes zijn gemaakt door kerkleden
op verzoek van de commissie Open Kerk. De expositie, met
beelden van onder meer 'het nieuwe Jeruzalem, de volmaakte
stad' is te bezichtigen op zondagen en de kerstdagen na de
kerkdiensten, na de extra viering tijdens de jaarwisseling en op
vrijdagen tussen tien en twee uur.
Oecumenische dienst in Arnhem
arnhem De Raad van Kerken en de Evangelische Alliantie in
Nederland houden voor het eerst een gezamenlijke kerkdienst.
De IKON zendt de dienst in het kader van de gebedsweek voor
de eenheid der christenen op zondag 23 januari 2000 uit. De
kerkdienst wordt gehouden op 16 januari in de baptistenkapel
in Arnhem, waarvan de voorganger, ds. Teun van der Leer,
voorzitter van de Evangelische /Oftiantie is. Verder gaan de voor
zitter van de Raad van Kerken, Ton van Eijk (rooms-katholiek),
en de gereformeerde predikante Aukje Westra, oud-bestuurslid
van de Wereldraad van Kerken, in de dienst voor. Al sinds 1846
houdt de internationale evangelische beweging elk jaar een
week van gebed voor de eenheid van de christenen. Die viel nog
nooit samen met de gebedsweek voor de eenheid van de Raad
van Kerken.
Kerk Jeruzalem onder water
Jeruzalem Orthodoxe priesters en nonnen vormen een mense
lijke keten om met emmertjes de onder water gelopen kerk van
de Maag Maria in Jeruzalem leeg te hozen. De kerk zit onder de
modder sinds hij maandag bij een zware regenbui vol liep met
regenwater. foto ap
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met vrijdag.
Finland:
Wolkenvelden en in het zuiden
van tijd tot tijd wat sneeuw. In
het noorden droog en af en toe
wat zon. Maxima van 0 in het zui
den tot -15 in het noorden.
Denemarken:
Bewolkt, veel regen en storm. Za
terdag iets rustiger en wat zon.
Dan wel kans op een winterse
bui. Middagtemperatuur 6 gra
den. zaterdag wat lager.
Engeland, Schotland. Wales, Ier
land:
Bewolkt en veel regen, later win
terse buien. Daarbij komt het tot
een west- tot noordwesterstorm.
Zaterdag iets rustiger. Maxima
eerst rond 9 graden, zaterdag ge
voelig kouder.
België en Luxemburg:
Bewolkt, perioden met regen en
vrijdag veel wind. Middagtempe
ratuur rond 5 graden
Noord- en Midden-Frankrijk:
Meest bewolkt en toenemende
neerslagkansen. Vrijdag veel
wind. Middagtemperatuur oplo
pend naar 6 graden
Zuid-Frankrijk:
Vrijdag droog en af en toe zon. za
terdag meest bewolkt en perioden
met regen, boven de 1000 meter
sneeuw. Middagtemperatuur op
lopend naar 6 graden, aan zee tot
10.
Spanje:
In het noorden wolkenvelden en
af en toe een bui. In het zuiden
droog en af en toe zon. Maxima
van 9 graden in het noorden tot
16 in het zuiden.
Portugal:
Zonnige perioden en droog. Mid
dagtemperatuur rond 10 graden,
in de Algarve wat hoger.
Mallorca, Ibiza, Menorca:
Af en toe zon. maar ook kans op
een bui. Maxima oplopend naar
15 graden.
Marokko:
Westkust: Perioden met zon en
droog. Middagtemperatuur onge
veer 15 graden.
Tunesië:
Overwegend bewolkt en geregeld
pittige buien. Middagtemjoera-
tuur rond 15 graden.
Madeira:
Perioden met zon, ook enkele
wolkenvelden en droog. Maxima
ongeveer 17 graden.
Canarische Eilanden:
Zonnige perioden en vrijwel over
al droog. Middagtemperatuur
rond 16 graden.
Duitsland:
Snel toenemende bewolking en
van het westen uit regen, moge
lijk voorafgegaan door sneeuw of
ijzel. In het noorden storm, eerst
uit het zuidwesten, later uit het
westen tot noordwesten. Middag
temperatuur tussen 2 en 7 gra
den.
Oostenrijk:
Wolkenvelden en vooral zaterdag
in het noorden en westen kans op
wat sneeuw. Maxima rond +2 gra
den.
Zwitserland:
Vrijdag meest droog en vooral in
het zuiden zon. Zaterdag bewolkt
en dan met name in het noorden
sneeuw, in de dalen ook regen.
Middagtemperatuur oplopend
naar 3 tot 7 graden.
Polen:
Snel toenemende bewolking, la
ter gevolgd door regen of ijzel,
overgaand in sneeuw. Vooral vrij
dag veel wind. Maxima oplopend
naar +2 graden.
Tsjechië en Slowakije:
bewolkt
onweer
warmtefront
regen
sneeuw
koufront
Mtk
opklaringen
hagel
lagedruk
mist
windrichting
H hogedruk
zonnig
19
temperatuur
luchtdruk in
1000 hecto pascal
Als gevolg van het Samen-op-Wegpro-
ces wordt de officiële band van het
bald Woord en Dienst, sinds 1952 het
officiële orgaan van de Nederlandse
Hervormde Kerk, met die kerk verbro
ken. „Ons blad zal in de beoogde ver
enigde kerk niet die plaats hebben die
het in de Hervormde Kerk had",
schrijft K. Blei als tijdelijk voorzitter
van de redactie in het jongste num
mer.
De officiële band kwam tot uiting in
het feit dat de hervormde synode de
hoofdredacteur benoemde en dat het
synodebestuur in de redactie was ver
tegenwoordigd. De laatste jaren was
dat de secretaris-generaal, eerst Blei,
sinds zijn aftreden B. Plaisier.
De voortgang van het Samen-op-
Wegproces heeft de laatste jaren ka
rakter en inhoud van het blad beïn
vloed. Door de komst van Kerkinfor
matie in 1994, dat het officieel orgaan
van de SoW-kerken werd, ging Woord
Dienst zich meer en meer toeleggen
op commentaar op kerkelijke ontwik
kelingen. Sinds 1995 luidt de ondertitel
'opiniërend magazine voor de SoW-
kerken'.
De verschijning van het tweeweke
lijkse blad wordt nu een zaak van uit
gever Boekencentrum en de redactie
samen. Het redactiewerk kan volgens
Blei formeel niet meer gelden als werk
van de kerk. Wel blijft Plaisier lid van
de redactie.
In de gegeven omstandigheden
vond de Amstelveense predikant ds. L
de Liefde het tijd af te treden als voor
zitter van de redactie, een functie die
hij ongeveer vijftien jaar heeft vervuld.
Voorlopig neemt Blei zijn functie waar.
Ook eindredacteur J. Versluis verlaat
het blad. Hij wordt medewerker van
het NCRV-televisie-programma Heilig
Vuur en van HN Magazine. Verder wil
hij meer tijd besteden aan zijn proef
schrift over televisie en religie, waarop
hij bij prof. dr. H. Beunders aan de
Erasmus Universiteit hoopt te promo
veren.
In het laatste nummer van Woord
en Dienst geeft Versluis nog een voor
beeld van zijn onafhankelijke geest.
„De opening van het Lande!
stencentrum in Utrecht had
kunnen zijn, maar dit werd h
niet. Niet de plaats van de h
samenleving, maar de eigen i
tie stond centraal. In de ree
door de tv uitgezonden opi
den de SoW- kerken twee uui
gelegenheid om hun werk te b
maar ze kwamen niet verder i
buitenstaanders onbegrijpeh
bolen als een kristal, een bk
dakpan en zelfs een kokosnoc
Versluis.
Snel toenemende bewolking, la
ter gevolgd door regen of ijzel,
overgaand in sneeuw. Vooral vrij
dag veel wind. Maxima rond +2
graden.
Hongarije:
Wolkenvelden en op de meeste
plaatsen droog. Maxima meest
rond het vriespunt.
Italië:
Vrijdag in het midden en zuiden
nog een bui. Zaterdag zowaar een
keer op de meeste plaatsen droog
en frequent zonneschijn. Mid
dagtemperatuur van 4 graden in
het noorden tot 17 in het zuiden.
Corsica en Sardinië:
Af en toe zon en waarschijnlijk
droog. Maxima oplopend naar 14
graden.
Griekenland en Kreta:
Op het vaste land mogelijk wat
regen, elders droog en af en toe
zon. Middagtemperatuur rond 17
graden.
Malta:
Half tot zwaar bewolkt en af en
toe een bui. Maxima rond 17 gra
den.
Turkije en Cyprus:
Perioden met zon en droog. Maxi
ma tussen 15 en 20 graden.
ZATERDAG 18 DECEMBER 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 08 44 Zon onder 16 27
Maan op 14.14 Maan onder02.38
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 11.25 00.00 10.58 «23.33
Laag 06 54 19.36 06 35 19.17
Weertapporten 17 december 07 uur:
station
weer
wind
temp neersl
max
min
mm
Amsterdam
zwaar bew
ZWU
5
3
0.1
De Bilt
zwaar bew
ZW8
5
2
0.3
Deden
ZW8
2
1
0.0
EeWe
zwaar bew
ZW 11
1
0
0.4
Eindhoven
zwaar bew.
ZW8
1
0.0
Den Heider
Regen
ZW 16
8
5
03
Rotterdam
zwaar bew
ZWU
7
4
13
Twente
zwaar bew
ZW8
1
03
Vlissmgen
zwaar bew.
ZW12
4
1.0
Maastricht
zwaar bew.
Z8
2
1
0.7
Aberdeen
licht bew.
W10
6
4
0.0
Athene
11
20
15
0.0
Barcelona
onbewolkt
N3
10
1
0.0
Bertiin
zwaar bew
ZW7
1
-1
0.2
Budapest
zwaar bew.
NI
3
-1
0.2
Bordeaui
half bew.
Z2
7
-1
0.0
Brussel
zwaar bew
Z9
3
1
0.5
Cyprus
lichtbew
NI
20
10
0.0
Dublin
Motregen
W10
6
5
1.1
Frankfurt
zwaar bew
Z6
1
-1
0.0
Geneve
licht bew
W1
1
-5
0.0
Helsinki
Sneeuw
Z9
-6
-10
0.0
Innsbruck
hcMbew
wil
•9
0.5
Istanbul
lichtbew
Z4
17
12
0.0
Klagen furt
zwaar bew
Wil
1
-5
0.0
Kopenhagen
Regen
ZW11
-1
0
0.0
LasPalmas
zwaar bew
NO 12
20
15
12.0
Lissabon
onbewolkt
wi 2
11
6
0.0
lecamo
onbevwlkt
wil
8
-5
0.0
Londen
Regen
ZW9
8
3
0.0
Luxemtxxg
zwaar bew
ZW5
2
•1
0.0
Madnd
Icht bew.
Z01
7
0
0.0
Malaga
Icht bew.
W3
12
6
0.0
Mallorca
half bew
N2
8
0
4.0
Malta
Icht bew
w.iO
20
13
0.0
Moskou
Sneeuw
ZW2
1
0
0.0
MOnchen
onbewolkt
12
-5
0.0
Nice
onbewolkt
NW 7
10
3
0.0
Oslo
N01
-8
-8
2.0
Panp
ZW5
5
0
0.6
Praag
onbewolkt
ZW4
•1
-5
0.0
Rome
zwaar bew
NO 6
14
6
1.0
Spirt
Wi
6
0.6
Stockholm
w.s
0.0
Warschau
lichtbew
ZW3
2
-1
0.0
Pan mar ibo
Wi
Wenen
lichtbew
N3
1
-4
0.0
Pretoria
W.l
19
ZOrich
lichtbew
Z0 2
•1
-8
0.0
Rio de Janeiro
Wi
Bangkok
lichtbew
NW 4
0.0
San Francisco
Wi
4
Casablanca
lichtbew
Zl
15
4
0.4
Sao Paulo
zwaar bew
wi 0
Damascus
Wi
16
-2
0.0
Seoul
onbewolkt
W4
Los Angeles
W.l
9
0.0
Singapore
Regenbui
Zl
New York
w.s.
0.0
Tel Aviv
half bew
Z02
21 9
New Orleans
W.l
9
0.0
Tunis
Wi
11
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging
Ma. t/m/ vr.18.00—19 30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128 030
DIRECTIE
B M. Essenberg,
W.M J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T van Brussel (adjunct)
l.f. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
A Maandag, chef eindredactie algemeen
T Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W Spierdijk, chef sportredactie
E Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
INTERNET:
www.leidschdagblad.nl
TELEFAX
Advertenties. 071- 5323 508
Familieberichten: 023- 5317
023-5320216
Redactie: 071-5321 921
Hoofdredactie. 071-531592
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.301
071-5356 230
RUBRIEKSADVERTEK
Maandag t/m vrijdag van 8.301
071-5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging»
het automatisch afschnjven van M
abonnements- geld, ontvangen l
betaling.
VERZENDING PER POS
Voor abonnementen die per post®
worden verzonden geldt een toesk
aan portokosten per verschijndag
LEIDSCH DAGBLAD OP CAS»
Voor mensen die moeilijk lezen,
hebben of blind zijn (of een an
leeshandicap hebben), is een u
van het regionale nieuws uit N
Dagblad op geluidscassette besd
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectu
Auteursrechten voorbehc
Dagbladuitgeverij Daik
ongevallendienst
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u per dag
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezond»
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
inlichtingen bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111
- Er moet wel veel waarheid zitten in
de christelijke leer. Waarom zou-
den anders mensen 2000 jaar later
nog steun in dit geioof vinden?
Toch zag ik vaak christenen met de
mond iets belijden, maar in de
praktijk heel andere dingen doen. Daar liep ik
vroeger gigantisch tegenaan. Enerzijds hoor je
vaak; 'je moet niet oordelen', en anderzijds word
je gezegd dat je juist 'je broeder op dingen moet
aanspreken'. Dat is natuurlijk tegenstrijdig.
Zo waren er wel meer zaken die mij niet loslie
ten. Het waarom van oorlogen en ziekte bijvoor
beeld. Maar ook verhalen in de bijbel, waarvan je
weet dat ze gewoon niet kunnen kloppen. Ons
werd geleerd de bijbel letterlijk te nemen. Als je
dan leest dat Kaïn zijn broer Abel doodslaat en
dan terugkomt met een heel volk, denk je: hoe
kan dat nou? Of neem een verhaal als dat van
Noach en zijn ark. Hoe bestaat het dat hij van el
ke diersoort twee exemplaren in zijn ark mee
neemt. Zo groot kun je een schip toch niet bou
wen? Zeker niet in die tijd.
Logisch gezien, kloppen die verhalen niet. In het
oude testament lees je weinig anders dan over
moord en doodslag, en elders lees je weer dat je
niet mag doden. Wat is het nu? Mag je wel of niet
doden? En wat gebeurt er met de doden? Volgens
de christelijke leer leef je één keer. Daarna ga je
eeuwig naar de hemel of de hel.
Maar waarom worden sommige mensen dan ge
handicapt geboren? Ais God goedheid is, waar
om laat hij dan toe dat een gehandicapt mens
met zoveel problemen door het leven moet. En
waarom krijg je maar één kans om het goed te
doen? Iemand die veel fouten maakt in zijn le
ven, krijgt nooit meer de gelegenheid zich te ver
beteren.
Vanwege dit soort vraagstukken ben ik op mijn
twintigste uit de kerk gestapt. Aanvankelijk vond
ik dat je de kerk van binnenuit moest verande
ren. Dus bleef ik lid. Maar op een gegeven mo
ment besefte ik dat andere mensen zich niet
door mij lieten veranderen. Als je iets anders wilt,
zul je zelf een andere keuze moeten maken. Die
keuze heb ik gemaakt.
Ik sprak een keer met iemand over dit soort din
gen en die zei: joh, jij moet eens een cursus 'An
ders Denken' gaan doen. Die ging uit van de the
osofische werkgemeenschap Stichting ISIS in
Den Haag. Ik vond het verhaal achter de cursus
wel redelijk klinken. Vervolgens heb ik de stap
gezet en ben lessen gaan volgen. Dat was rond
1980. Het beviel zo goed dat ik daarna de ver
volgcursus 'Levenswijsheid' wilde doen, waarin
stap voor stap wordt uitgelegd hoe een levensfi
losofie eruit kan zien. Ik vond dat twee heel nut
tige cursussen waarin goede ideeën werden aan
gedragen.
De theosofie biedt een veel bredere kijk dan de
kerken op wat een mens is, hoe de samenleving
in elkaar zit én wat de feitelijke basis is van het
christendom. Je leert ook te zien dat de grondi
deeën in het christendom ook in een heleboel
andere religies en filosofieën terugkomen. Daar
mee was mijn gevoel bevestigd van: 'er moet
toch een kern van waarheid in dat christendom
te vinden zijn'.
In de bijbel staat bijvoorbeeld: 'het koninkrijk
Gods is in uw lieden'. Het woord 'in' is later ver
taald met 'om', maar van oorsprong is het dus
'in'. Dat duidt aan dat er in ieder wezen een gees
telijke en goddelijke kem is, die ooit tot ontplooi
ing zal komen. Naar mijn idee is dat bij planten
minder ver ontwikkeld dan bij dieren, en bij die
ren minder ver dan bij mensen. Zo geloof ik dat
er meerdere stappen zijn. Bij mensen onderling
is ook verschil in de mate waarin zij in staat zijn
hun goddelijke kem tot uitdrukking te brengen.
Mensen als Boeddha, Jezus of Plato hebben al
veel meer tot uitdrukking gebracht van hun inhe
rente menselijkheid dan wij tot nu toe hebben
gedaan. Ze waren meer volledige mensen. Mada
me Blavatski, de grondlegster van de theosofie,
had contact met dc meesters der wijshei
dedogen. Dat zijn wezens die verder zi
ontwikkeling dan wij. Daar waar mogel
ten zij de mensen te helpen. Niet zoals
ger in de kerk leerden, door mensen en j
nissen te sturen of tegen te houden. mP
inzicht te geven aan mensen die daarvo
staan. En ze sturen van tijd tot tijd mi
boodschappers de wereld in. Ik denk
Boeddha en Lao Tse van dat soort bo
pers zijn geweest.
Deze filosofie heeft voor mij veel duii
maakt. Een aantal levensvragen wordt
verklaard en beter hanteerbaar. Zo gel
reïncarnatie en de wet van oorzaak e
Het leven heeft een relatief begin- en
Met als doel om in levensfasen uitdrukl
ren geven aan je goddelijke kem.
Dat is heel iets anders dan het geloof in
die je een pakketje meegeeft: je wordt
wanneer je het getroffen hebt met je
Maar mocht je niet zo fortuinlijk zijn, d
pech. In mijn levensfilosofie ben je
zelf verantwoordelijk voor je daden.
Ben je daar niet gelukkig mee, dan
moet je zelf stappen ondernemen
om te veranderen. Ik vind dat een
heel positief idee.
Theoso
fen noe
men hun
inzichten
'Goddelij
ke Wijs
heid', die
een ver
klaring biedt voor de
roerselen van de men
selijke ziel, haar oor
sprong, bestemming
en relatie met de kos
mos. Ze zien theosofie
als een synthese tus
sen godsdienst, filoso
fie en wetenschap.
Godsdienstweten
schappers zien de the
osofie, die eind vorige
eeuw ontstond, als ba
kermat van bewegin
gen als antroposofie
en 'new age'. Yikky
Dirkmaat (1957) is
voorzitter van de Leid-
se afdeling van het
theoso
fisch ge
noot
schap
Point Lo
rna - Co-
vina. Ze
groeide
op in een gerefor
meerd kruideniersge
zin in Groningen. Op
haar 16-de verhuisde
ze naar Noordwijk,
waar ze werk vond in
het Willem van de
Berg Zorgcentrum. In
die tijd begon ze zich
af te vragen of het
christelijk geloof wel
antwoord gaf op be
langrijke levensvra
gen. Twintig jaar gele
den kwam ze in aan
raking met de theoso
fie. Daar vond ze wel
de antwoorden die ze
zocht.
Antroposofe Yikky Dirkmaat: „Ben je niet gelukkig, dan moet je zelf stappen nemen om te veranderen. Ik vind dat een heel positief id
dick
ONNO VAN 'T KLOOSTER
