V erdedigingskorps
van oppositie Servië
Mitsubishi kopers kunnen
f 10.000,- verdienen.
Buitenland
Campagne Golan-referendum al begonnen
Human Rights Watch prijst aanpak Annan
Familie King tevreden
Serviërs weg van vliegveld Maffia stort zich voluit in 'cybercrime'
Wijdenbosch presenteert
nieuw kabinet pas dinsdag
PAG 10 DECEMBER 1999
•tland neemt afgezwakte taalwet aan
Het parlement van Letland heeft gisteren een afgezwakte
jé van de omstreden taalwet aangenomen. Daarin wordt het
uik van het Lets verplicht gesteld bij de overheid en in
ubare instellingen, maar het zakenleven wordt gevrijwaard
de verplichting. Ook openbare toespraken hoeven nu niet
r in deze taal te worden uitgesproken. In juli nam het parle-
it een eerdere versie van de wet aan, waarin het gebruik van
Lets vrijwel overal verplicht werd gesteld. Deze versie werd
offen door een veto van president Vike-Freiberga. Zij gaf
■mee gehoor aan de bezwaren van de internationale ge
nschap tegen de wet, die de Russischtalige bevolking in Let-
emstig zou discrimineren. Ongeveer eenderde van de 2,4
oen Letten spreekt Russisch.
Iker 28 doden door instorten flat
- De instorting van een vijf verdiepingen tellend apparte-
itengebouw in de Marokkaanse stad Fez heeft woensdag ze-
28 mensen het leven gekost. Er vielen 37 gewonden en er
den nog zo'n vijftien mensen vermist. Een vrouw en haar
e maanden oude baby zijn na 36 uur nog levend uit het puin
iald. De aannemer die het gebouw heeft gebouwd, is aange-
den. Ooggetuigen vertelden dat het gebouw als een kaarten-
instortte. Bewoners zeiden dat er al geruime tijd geleden
leuren in de muren waren ontstaan. De flat stond in een deel
1de stad waar begin jaren tachtig veel gebouwen zijn opge-
pken zonder vergunning. Vorig jaar vielen bij de instorting
flat in Fez zeventien doden.
E lokkenluider' Van Buitenen in OR
KL! De Nederlandse EU-ambtenaar Paul van Buitenen is
izen in de ondernemingsraad van de Europese Commissie.
kreeg het op drie na hoogste aantal voorkeurstemmen, circa
honderd in totaal. 'Klokkenluider' Van Buitenen bracht eer-
dit jaar informatie over fraude binnen het commissieappa-
naar buiten. Dit leidde in maart tot de val van de voltallige
ipese Commissie. Van Buitenen was kandidaat voor de klei-
I lond Renouveau et Démocratie. Hij bezette daar de op één
latste plaats op de lijst. Door het grote aantal voorkeur-
unen is hij echter direct verkozen. Zijn bond werd de twee-
I 1 grootte, na de socialistische vakorganisatie. Van Buitenen
pt fulltime voor de OR te kunnen werken. Daardoor zou hij
ig kunnen blijven met het opsporen van fraude.
ië vermoordde 10.000 Kosovaren'
(jervii
ANOTONDe Verenigde Staten hebben Servië er gisteren van
chuldigd in het conflict om Kosovo waarschijnlijk 10.000
ovaren te hebben vermoord. Het precieze aantal zal waar-
jnlijk nooit kunnen worden vastgesteld. Veel van de doden
in massagraven niet terug te vinden en veel andere slacht -
iszijn verbrand. Dat staat in een rapport van het ministerie
buitenlandse zaken in Washington. De bevindingen in het
ument stemmen in grote mate overeen met schattingen van
fN en de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in
opa (OVSE). De VS gaan er vanuit dat rond 90 procent van
[osovaren zijn verdreven. Dat zijn er ongeveer 1,5 miljoen.
angarbeid voor corrupte Turkmeen
President Nijazov van Turkmenistan heeft harde
igelen afgekondigd tegen de toenemende corruptie onder
itenaren. Wie zich schuldig maakt aan gerommel, loopt
kans verbannen te worden naar afgelegen regio's en te
te worden gesteld in voor de gezondheid schadelijke indu-
ën. De veroordeelden komen onder permanente politie-
Itrole te staan en moeten hun loon afstaan aan de staat. Vol-
E 5 de Turkmeense president is de nieuwe wet vooral gericht
topambtenaren. Nijazov lijkt de nieuwe maatregel dan
ooral te hebben gecreëerd om eventuele interne oppositie
azijn bewind op voorhand te neutraliseren. Tijdens zijn
■njarig bewind heeft de president van de voormalige Sovjet-
ibliek zich ontpopt als een alleenheerser die geen enkele
öeke oppositie duldt Zijn bijnaam is zelfs Turkmenbasji,
Er aller Turkmenen.
■ts blijkt elektriciën zonder diploma's
EtLi Een Belgische elektriciën heeft zich ruim een jaar als
ter voorgedaan, terwijl hij geen enkel medisch diploma had.
iteren in Namen gearresteerd. De 50-jarige man had een
iniek geopend. Daar voerde hij gynaecologische onder
ken uit en nam hij bloed af. Hij had ongeveer veertig patiën-
en verscheidene dokters huurden behandelkamers in zijn
liek. De elektriciën was zelfs assistent-chirurg in een regio
ziekenhuis. Hij viel door de mand toen een patiënte tijdens
consult merkte dat hij onder de invloed van alcohol was. Zij
erkte ook dat de naam van de arts niet op haar rekening
vermeld. De man is aangehouden wegens oplichterij, ver
ing en aanranding.
raalf jaar cel voor Albanese activiste
De Kosovaarse mensenrechtenactiviste Flora Brovina is
eren in de Servische stad Nis wegens terrorisme veroordeeld
- twaalf jaar gevangenisstraf. De 50-jarige Brovina, kinderarts
'iteres, werd op 20 april in haar huis in de Kosovaarse
tad Pristina gearresteerd door Servische troepen. Zij zou
tijdens de oorlog om Kosovo hebben beziggehouden met
roristische activiteiten'. Zij was aangeklaagd wegens hulp
s I het Kosovo Bevrijdingsleger. De activiste, oprichtster van de
1anese Vrouwenliga, zegt zich alleen te hebben ingezet voor
- nanitaire doeleinden. Brovina is één van de meest bekende
de naar schatting 2.000 etnische Albanezen die sinds de
Ci-crisis worden vastgehouden in Servië. De Verenigde
riepen Servië op het vonnis te herzien.
J nerikaan ontwierp Melissa-virus
ÜLi Een inwoner van de Amerikaanse staat New Jersey
ten overstaan van een rechtbank bekend het computervi-
Melissa te hebben gemaakt en op het internet te hebben ge-
Hij verklaarde schuldig te zijn aan de hem ten laste gelegde
iklacht van het verstoren van de publieke communicatie. De
computerprogrammeur David Smith kan daarvoor 10
5S
15 jaar cel en een boete van ongeveer een half miljoen gul-
krijgen. Smith werd begin april gearresteerd. Het Melissa-
vernoemd naar een striptease-danseres die hij kende,
naar schatting voor 80 miljoen dollar schade aangericht
ongeveer een miljoen computers geïnfecteerd. Het ver-
tidde zich razendsnel via elektronische post.
AFP Agence France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Press
OPA Deutsche Pr esse Agentur CPD Geassocieerde Pers Diensten RTR Reuters
NEW YORK AFP-Rtr
De mensenrechtengroepering
Human Rights Watch (HRW) is
uitermate tevreden met VN-se-
cretaris-generaal Kofi Annan. In
haar gisteren gepresenteerde
jaarrapport prijst HRW Annan
vooral vanwege zijn waarschu
wing aan staatshoofden dat hen
vervolging of militaire interven
tie wacht als zij niet optreden
tegen schendingen van de
menselijkheid. De groep
spreekt van 'een ware Annan-
doctrine'. Die doctrine kan vol
gens HRW ook het 'samenspan
nen door regeringen met
doodseskaders' uitbannen. Met
samenspannen bedoelt HRW
dat ongeregelde troepen wreed
heden begaan, terwijl de regu
liere troepen zeggen die niet te
kunnen beteugelen. Zulke eska
ders opereerden in de jaren '80
in Midden-Amerika, in de jaren
'90 in Colombia en Kosovo en
dit jaar in Oost-Timor.
De militaire interventie door
de internationale gemeenschap
is volgens HRW nog selectief.
Het steekt de beweging vooral
dat de VN niet meer doen in
Afrika. De internationale ge
meenschap zou iets moeten
doen aan 'haar verontrustende
neiging wreedheden in bepaal
de gebieden te negeren', zoals
in Afrika onder de Sahara.
Vrees voor burgeroorlog met aanhang Milosevic neemt toe
De oppositionele Servische Vernieuwingsbeweging
(SPO) van Vuk Draskovic is begonnen met de formatie
van een eigen korps dat de partij moet beschermen te
gen de 'staatsterreur' van de Joegoslavische president
Milosevic. De SPO richt overal in Servië 'operationele
teams' op die voornamelijk bestaan uit militante jeugd
leden. Eind november heeft het hoofdbestuur alle partij-
afdelingen opgedragen zulke teams te formeren.
belgrado anp
atlanta Terwijl haar in 1968 vermoorde echtge
noot vanaf dé muur toekijkt luistert Loretta King, de
weduwe van Martin Luther King, naar hun zoon
Dexter. Hij liet gisteren namens de familie weten te
vreden te zijn met de uitkomst van het recente nieu
we onderzoek naar de aanslag, waaruit is gebleken
dat er sprake was van een complot De familie heeft
dat altijd beweerd, maar voor de moord is slechts
één man veroordeeld, de in 1998 overleden James
Earl Ray. Overigens wil de familie geen nieuwe
rechtszaak en geen nieuwe vervolgingen. Die zullen
er dan ook niet komen, zo liet de Amerikaanse justi
tie weten. foto reuters tami chappell
De populaire naam voor deze
'Servische Beweging voor Ver
dediging' is de Valken, naar de
jeugdbeweging van de royalisti
sche Cetniks in het Servië van
voor de Tweede Wereldoorlog.
Het nieuws voedt de vrees dat
in Servië een burgeroorlog op
handen is.
Volgens Predrag Simic, een
van ae belangrijkste adviseurs
van Draskovic, is de oprichting
van de Valken een waarschu
wing aan het adres van Milose
vic. „Het regime test hoeveel
geweld het kan toepassen. Dat
moet afgelopen zijn. Natuurlijk
bedreigen we hiermee de rege
ring. Een burgeroorlog in Servië
zal allesbehalve kort en gemak
kelijk zijn", zei Simic gisteren.
De SPO is de grootste opposi
tiepartij. Het initiatief is een re
actie op het auto-ongeluk van
Draskovic begin oktober, waar
bij vier van diens getrouwen
omkwamen. De partij is ervan
overtuigd dat de Joegoslavische
geheime dienst probeerde
Draskovic uit de weg te ruimen.
Een rechtbank in Belgrado
heeft overigens gisteren ver
klaard dat er 'geen enkel bewijs'
bestaat dat het om een aanslag
ging
De oprichting van de Valken
komt op een moment dat de re
gering de druk op de oppositie
hoog opvoert. Elke week wordt
wel een onafhankelijke krant
voor de rechter gesleept. Bijna
dagelijks ontdekt minister van
Informatie Goran Matic nieuwe
'complotten' tegen de Servische
staat. Oppositionele politici
worden steeds onverbloemder
beschudigd van landverraad.
De SPO wil daarom een actie
ver en agressiever imago. Ter
wijl de Alliantie voor Verande
ring, een bundeling van kleine
re oppositiepartijen, de hele
herfst tegen Milosevic demon
streerde, weigerde de SPO de
straat op te gaan. Feit is dat de
optochten van de Alliantie zijn
doodgebloed.
pristina harald doornbos
correspondent
Joegoslavische legeronderdelen
hebben zich in de loop van
donderdag teruggetrokken van
een vliegveld bij de Mon-
tenegrijnse hoofdstad Podgori
ca. Dit gebeurde nadat er een
overeenkomst was gesloten tus
sen de Montenegrijnse en Ser
vische autoriteiten over het toe
komstig gebruik van de lucht
haven. Hiermee is de tot nu toe
ernstigste crisis tussen Mon
tenegro en Servië met een sisser
afgelopen.
Montenegro, dat samen met
Servië de Joegoslavische federa
tie vormt maar al veelvuldig
heeft laten weten dat het zich
wil afscheiden, was van plan
om gisteren twee vliegvelden
over te nemen. De Serviërs
voelden hier weinig voor en be
weerden dat de luchthavens ei
gendom zijn van de Servische
luchtvaartmaatschappij JAT. De
Montenegrijnen waren van me
ning dat de vliegvelden toebe
horen aan hun eigen vliegtuig
maatschappij Montenegro Air
lines.
Details over de gesloten over
eenkomst werden niet bekend
gemaakt De acties van het door
Serviërs gedomineerde Joego
slavische leger werden door
beide partijen bestempeld als
een 'misverstand'. De luchtha
ven, die gedeeltelijk wordt ge
bruikt door de luchtmacht van
het Joegoslavische leger, was
gisteren weer volledig onder
controle van de Montenegrijnse
politie, die trouw is aan de her
vormingsgezinde president
Djukanovic.
rome hans geleunse
paramaribo anp
een 'zwaarwichtige zaak'. Ook
menen zij dat de voorzitter de
op de agenda staande bespre
king van de begroting gewoon
had moeten laten doorgaan. De
begroting voor 2000 moet voor
eind december worden goedge
keurd om volgend jaar verant
woorde uitgaven te kunnen
doen. Andere parlementsteden
zijn juist van mening dat Wij
denbosch het hoogste be
stuursorgaan diep heeft bele
digd. Zij spreken van een ver
dieping van de crisis op politiek
en bestuurlijk vlak. Ze zijn ook
boos over het feit dat het parle
ment woensdag uit de media
moest vernemen dat Wijden
bosch zijn kabinet vervangt. De
president ontsloeg per gisteren
formeel zijn ministers. Het is
niet duidelijk of de nieuwe al
beëdigd zijn en welke ministe
ries ze onder hun verantwoor
delijkheid krijgen.
correspondent
De Siciliaanse maffia beweegt
zich zó gewiekst over financiële
cybersnelwegen dat ze op die
manier al ruim een miljard gul
den aan zwart geld in witte aan
delen heeft omgezet. Een uitge
lekt rapport van de nieuwe on
derzoeksrechter van Palermo,
Pietro Grasso, noemt dat
slechts het topje van de ijsberg.
De maffiose internet-surfers
hebben volgens Grasso met
buitenlandse collega-gangsters
een crimineel computernet
werk opgezet, waartegen de au
toriteiten vrijwel machteloos
staan.
Volgens het weekblad Milano
Finanzia is Grasso bij toeval op
de intemet-fraude gestuit. In
zijn vertrouwelijke rapport aan
de regering vraagt hij om meer
bevoegdheden voor justitie om
het witwassen van misdadig
geld via het internet te kunnen
bestrijden. Grasso is ervan
overtuigd dat de maffia zó be
dreven is in on-line bankieren
en handelen dat beurskoersen
en zelfs de waarde van de Euro
erdoor worden beïnvloed.
Het zwarte geld dat Grasso op
het spoor kwam, snelde via het
internet van de ene bankreke
ning naar de andere. Via Nieuw
Zeeland, de Kaaiman Eilanden,
Israël en Spanje kwam het uit
eindelijk op een deposito-reke
ning in Zwitserland terecht
Daar werd het opgpnomen en
per koerier gedeponeerd bij
banken in andere Europese
landen.
Opmerkelijk aan de primeur
van het Milanese weekblad is
het uitblijven van een echo in
de rest van de Italiaanse media
wereld. Van officiële zijde is
geen commentaar geleverd. Po
gingen om informatie te krijgen
bij het ministerie van financiën
en het parket van Palermo le
verden gisteren niets op.
Ironisch is dat volgens officiële
rapporten computerisering en
intemet-gebruik in Italië fis
achterblijft bij de rest van de
wereld. De commissie belast
met maatregelen tegen de zo
genoemde millennium-bug ge
bruikt die achterstand zelfs
voor de prognose dat Italië wei
nig last zal hebben van dit com
puterfenomeen.
Volgens criminologen echter
benut de maffia de vrijheid die
het internet biedt optimaal.
Grasso's voorganger Caselli
waarschuwde vorig jaar tegen
de illusie dat de georganiseerde
misdaad door de anti-corrup
tiecampagnes van de overheid
verslagen zou zijn. „De nieuwe
maffia is minder zichtbaar om
dat ze andere wegen heeft ge
vonden", zei hij.
Het dagblad The Guardian ci
teerde deze week Britse experts
die er net als Grasso van over
tuigd zijn dat enorme sommen
'misdaadgeld' via het internet
circuleren. De cyberhandel in
aandelen en valuta zou een
nieuwe dimensie toevoegen
aan het probleem van zwart
geld dat de Londense City infil
treert. Onderzoek heeft uitge
wezen dat veel financiële insti
tuten niet of nauwelijks ge
bruikmaken van procedures die
cliënten noodzaken zich elek
tronisch te identificeren.
tel aviv ad bloemendaal
De Surinaamse president Wij
denbosch kan zijn nieuwe kabi
net pas dinsdag presenteren.
Hij was gisteren te laat voor een
parlementsvergadering, zodat
de voorzitter de bijeenkomst
verdaagde tot dinsdag. De afge
slankte ministersploeg wordt
pas dan voorgesteld.
Fractieleden van Wijden
bosch' Nationale Democrati
sche Partij (NDP) verwijten par-
lementsvoorzitster Marijke Dj-
walapersad politieke sabotage.
Djwalapersad verdaagde de
vergadering nadat ze enige tijd
op de president had gewacht.
Die kwam te laat, omdat hij
aanwezig was bij de opening
van een gerenoveerde landings
baan op luchthaven Zanderij.
Parlementariërs van de NDP
vinden dat Djwalapersad langer
had moeten wachten op de
president, omdat het gaat om
Mitsubishi is 25 jaar in Nederland!
n geeft Mitsubishi aan 25 kopers
0.000.- retour. Maar dat is nog niet
i- Want iedereen die de deelname-
invult en bij de Mitsubishi
r inlevert, maakt kans één van de
pnieuwe Mitsubishi's te winnen.
Importeur: Mitsubishi Molt
Vul uw kenteken in en maak kans op een nieuwe Mitsubishi.
wm wwst otihbhi
Sales Nederland B.V.. Hoofddorp, tel.: 1023) 55 55 222. Actieperiode 5 november 1999 to
Informeer naar de volledige actievoonsaarden bij de Mitsubishi dealer.
correspondent
De matte politieke sfeer in Israël is van de
ene dag op de andere omgeslagen in
koortsachtige activiteit. Op het kantoor van
premier Ehud Barak maakt een zware dele
gatie zich op voor vertrek naar Washington,
waar de premier begin volgende week his
torische besprekingen zal voeren met de
Syrische minister van buitenlandse zaken,
Farouk a-Shara.
„Washington is Barak s Oslo", schreef gis
teren een Israëlische commentator. De re
acties in de media zijn vrijwel unaniem po
sitief en de stemming op de beurs van Tel
Aviv is opperbest. Maar er zijn ook Israëli's
die hopen dat Washington niet Baraks Oslo
wordt, maar zijn Waterloo. De rechtse op
positie spreekt al over een 'totale overgave'
aan de eisen van Syrië en de Verenigde Sta
ten. En de kolonistenorganisatie op de be
zette Golan-hoogte vergaderde gisteravond
over plannen voor een massale campagne
onder het Israëlische volk.
Die campagne moet de Israëli's ervan over
tuigen 'nee' te stemmen als hen straks in
een referendum wordt gevraagd toestem
ming te geven voor het teruggeven van de
hele of vrijwel de hele Golan. Het referen
dum, te houden nadat de twee landen het
eens zijn over een vredesakkoord, is een
idee van wijlen premier Rabin, dat door
zijn opvolgers is overgenomen. De bedoe
ling was - toen en nu - de bont samenge
stelde coalitieregering niet al bij voorbaat
uiteen te doen vallen.
Het referendum over de vrede met Syrië
wordt misschien wel het merkwaardigste
dat ooit in een democratisch land is gehou
den. Anders dan het geval is met de Weste
lijke Jordaanoever kan Israël geen vraagte
kens plaatsen bij de soevereiniteit over de
hoogvlakte. Die berust zonder meer bij Sy
rië. Het Israëlische volk moet zich straps
dan ook uitspreken over de toekomst van
een stuk land dat soeverein grondgebied is
van een andere staat.
Volgens opiniepeilingen is er in Israël geen
meerderheid te vinden voor het opgeven
van de Golan. Toch zijn Barak en zijn me
destanders vol goede moed. Ze gaan ervan
uit dat de dynamiek van het vredesproces
met Syrië en Libanon - en het vooruitzicht
van vrede met vele andere Arabische lan
den dat daarvan het gevolg kan zijn - het
volk zal overhalen. Het zal zich per slot van
rekening niet alleen moeten uitspreken
Op deze foto uit 1994 spreekt Barak, toen nog chef-staf van het Israëlische leger, een hoge
Amerikaanse delegatie toe aan de rand van de Golan-hoogvlakte.
FOTO REUTERS
over de toekomst van de Golan, maar over
het hele pakket van maatregelen dat een
vredesverdrag met Syrië bevat. Daaronder
zijn ook ambassades in Damascus en Tel
Aviv, veiligheidsmaatregelen en open gren
zen.
De oppositie vreest dat de regering de zaak
zo zal manipuleren dat de Israëli's straks
het gevoel zullen hebben een unieke kans
op vrede te laten liggen als ze tegen zal
stemmen. Likud komt al volgende week
met een wetsvoorstel dat de regels moet
vaststellen voor de volksraadpleging. Indie
ner is de voormalige minister Silvan
Shalom, een goede vriend van oud-premier
Netanyahu. Shalom is vooral bang dat de
mensen de ingewikkelde tekst van een vre
desovereenkomst niet zullen lezen of be
grijpen. Daarom, zegt hij, moet er een sim
pele formulering worden bedacht. Alle par
tijen moeten uitgebreid en gesubsidieerd
campagne kunnen voeren via radio en tele
visie.
Likud vindt dat Barak aanstuurt op volledi
ge overgave. „Hoe kunnen we aan onder
handelingen beginnen als Assad nu al weet
wat hij zal krijgen?" vraagt Knessetlid Uzi
Landau zich verbijsterd af. „Wij van onze
kant hebben nog geen idee wat de Syriërs
ons zullen geven. Wij hebben geen enkele
eis gesteld. Zal Syrië zijn leger terugtrekken
uit Libanon? Zal het alle hoofdkwartieren
van de terreurorganisaties in Damascus
sluiten? We weten het niet. Het enige dat
wel duidelijk is, is dat we de Golan opge
ven."
Dezelfde onrust leeft bij veel van de kolo
nisten op de in 1967 veroverde hoogvlakte,
hoewel de meesten lang niet zo radicaal
denken als hun lotgenoten op de Westelijke
Jordaanoever. Barak stelde gisteren nog
maar eens vast dat veel Golan-bewoners af
komstig zijn uit zijn Arbeiderspartij. „Zon
der u zou Israël nooit in de gelegenheid
zijn geweest vrede met Syrië te sluiten," zei
hij, in een verwijzing naar het effect dat het
Ciende aantal nederzettingen heeft ge-
op Syriës onderhandelingsbereidheid.
Barak zei dat het land de bijdrage van de
kolonisten niet gauw zal vergeten en dat ze
kunnen rekenen op hulp. Opmerkelijk af
wezig was wat de Golan-bewoners hadden
willen horen, namelijk een verzekering dat
ze kunnen blijven.
