Kritisch onderzoek over
Studiehuis verdween in la
Binnenland
Steeds meer afgekeurde cola,
kadavers en rioolslib in veevoer
Lichtpuntjes blijken beter dan lichtmasten
f
W ifaf
iv 4
Gehandicaptenraad boos
ker vuurwerkcampagne
Justitie: Schutter Veghel
kreeg hulp vader en zus
'Wij wisten echt niet dat
onze broer zou schieten'
'Turken willen niet besmet
zijn met westerse invloed'
Groepsfoto van de eeuw
JAC 10 DECEMBER 1999
ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPD Geassocieerde Pers Diensten
[eer hulp bij huiselijk geweld'
U|yM« Slachtofferhulp Nederland wil dat het ministerie
justitie de politie meer ruimte geeft om slachtoffers van
lijk geweld te beschermen. Op dit moment kan de politie
el niets doen zolang er geen harde bewijzen zijn. In de
tijk betekent dat dat het slachtoffer zijn huis uit moet. In
enrijk is het echter zo geregeld dat de (vermoedelijke) da-
n koffers moet pakken. Slachtofferhulp Nederland heeft.
5 beste Europese regelingen om slachtoffers van gewelds-
drjven en verkeersongevallen te beschermen, samengevat
>t manifest 'Het beste uit Europa'. Slachtofferhulp hoopt
leze regelingen ook in Nederland kunnen worden inge-
rd
tderlanders grote witwassers
Nederlanders wassen in België meer geld wit dan de
en zelf. De meeste illegale geldtransacties vinden, behalve
ussel. plaats in grenssteden zoals Antwerpen en Turnhout.
1 rond die steden houden zich veel Nederlandse geldkoe-
;op. Zij willen vaak meer omwisselen dan de toegestane li-
van 10.000 euro (22.000 gulden). In de afgelopen zes jaar
|en 1863 zaken doorgegeven aan de Belgische justitie, waar-
1480 gevallen Nederlanders waren betrokken en in 450 ge
il Belgen. Daarnaast zijn het vooral Marokkanen en bewo-
van het voormalige Oostblok die geld komen witwassen in
vangenen krijgen minder loon
fD Gevangenen in de gevangenissen Overmaze in Maas-
en De Geerhorst in Sittard zijn in rep en roer omdat hun
dreigt te worden gekort. Nu nog kunnen ze binnen de ge-
enismuren wekelijks 47 gulden verdienen met onder meer
oductie van matten, houtbewerken en inpakken. Voor dat
kunnen ze onder meer sigaretten, snoep en lectuur kopen,
ninisterie van justitie, dat moet bezuinigen op de gevange-
n, wil dat loon terugbrengen tot 28 gulden per week. Vol
de Maastrichtse advocate Serrarens is een kort geding on-
ijdelijk als dat inderdaad gebeurt.
uwer wil miljoen van Gelredome
w» Bouwmaatschappij Heijmans heeft beslag laten leggen
financiële tegoeden van stadion Gelredome in Arnhem,
louwbedrijf wil bijna een miljoen gulden hebben. Het be
is al in juni gelegd, maar is nu aan het licht gekomen, om-
let stadion mogelijk verkocht wordt aan voetbalclub Vites-
i het contract met Gelredome was vastgelegd dat het be-
bij de grondwerkzaamheden de beschikking zou krijgen
een hoeveelheid klei ter waarde van bijna een miljoen gul-
maar toen het zover was, was die klei weg.
ilkert: Minister van Europese zaken
Europa is zo belangrijk dat een minister in plaats van
taatssecretaris zich daarmeee bezig moet houden, vindt
•fractievoorzitter Melkert. Zo'n minister zou deel moeten
aken an een Raad voor Europese Zaken die de dagelijkse
ieke aansturing van de Europese Commissie voor zijn reke-
neemt. Nu is die aansturing vooral in handen van de mi
re van buitenlandse zaken omdat daar het zwaartepunt van
ezamenlijk beleid ligt. Daarnaast komen de ministers van
iciën regelmatig bij elkaar en de ministers van sociale za-
Een bestuurlijke hervorming van de EU is nodig omdat in-
lels dertien landen hebben aangegeven lid te willen wor-
van de momenteel uit vijftien landen bestaande EU.
rzuring milieu gaat door
dven De verzuring van het milieu gaat gewoon door. Met
ïidige maatregelen is op zijn best de helft van de Neder-
e natuur beschermd, concludeert het Rijksinstituut voor
gezondheid en Milieu (RIVM)'ineen evaluatie in opdracht
'I Rijk. Helemaal negatief is het RIVM niet, want het con-
1 dat er door de maatregelen van de. afgelopen jaren veel
beterd. Omdat de verzuring vooral in gebieden met inten-
veehouderiij veel erger is dan elders, vindt het RIVM dat
lijk aanvullende maatregelen vooral regionaal moet nemen.
isterdam krijgt internetacademie
fDAM' Amsterdam krijgt volgend jaar een Academie voor
we Media en Internet. Het opleidingsinstituut is een parti-
initiatief van drie internetbedrijven en is bedoeld om
en uit het bedrijfsleven bij te scholen. Ook vanuit de over-
is al veel belangstelling, aldus woordvoerder W. Koning,
nstituut is enig in zijn soort. De academie in Amsterdam
it in september 2000 met circa honderd cursisten in een
laan de IJ-oever. Volgend jaar wordt ook een opleiding ge
in Barcelona.
iszkowicz in het nauw
l*AG» Raadsman Moszkowicz van de voormalige Suri-
nse legerleider Desi Bouterse is op de eerste dag van het
i beroep meteen in het nauw gekomen. Het hof bepaalde
Ie strafpleiter niet de volledige verdediging kan voeren om-
lij niet door zijn cliënt is gemachtigd. Onduidelijk is waar-
loszkowicz niet is gemachtigd. Vermoedelijk heeft dat te
n met de positie van Bouterse in Suriname. De oud-leger-
r, die mogelijk kandidaat is bij de presidentsverkiezingen in
heeft steeds gedaan alsof het proces in Nederland aan hem
bij gaat.
mier tegen 'kindsoldaten'
IMG» Een ruime meerderheid van de Kamer wil dat jonge-
onder de achttien jaar niet in vaste dienst bij de krijgsmacht
'en werken. Hoewel het probleem van de 'kindsoldaten' in
sland van een geheel andere orde is als de schrijnende ge
il in sommige Afrikaanse staten, vindt de Kamer dat Neder-
in de pas moet lopen met de internationale wens om de
ijdsgrens op achttien jaar te stellen. Tegelijkertijd erkennen
acties dat een rigide leeftijdsgrens Defensie in de proble-
izou kunnen brengen bij de werving van voldoende school
tere voor de parate troepen. Daarom stelden PvdA en D66
schoolverlaters in staat te stellen stages bij de krijgsmacht
Igen.
ampagne van SIRE tegen
«urnen met vuurwerk is
:rend, bevestigt
oordelen en is schadelijk
mensen met een handi-
of chronische ziekte. De
■ndicaptenraad vindt dat
■middellijk gestopt moet
•n. De Gehandicapten-
spreekt mede namens
®dere organisaties voor
ipten en chronisch
1 SIRE-vuurwerkcampag-
dit jaar vooral gericht op
'ociale gevolgen van een
torkongeval. Zo blijft
verbrande jongen moe-
alleen in de disco ter-
hvee meisjes om zijn
oden vechten. In de brief
van de Raad aan SIRE staat
dat gehandicapten 'volwaar
dig in de samenleving dus
ook in liefde en vriendschap
kunnen meedoen, mits ze
niet gehinderd worden door
fysieke drempels'.
SIRE heeft de campagne in
overleg met het Nationaal Re
validatie Fonds opgezet. De
directeur daarvan, J. Hofsté,
zei gisteren in reactie op de
brief van de raad dat de cam
pagne absoluut niet de be
doeling heeft wie dan ook te
beschadigen. „Misschien ligt
het eraan hoe je ernaar kijkt",
aldus Hofsté die overigens
benadrukt dat hij de tv-spot-
jes nog niet heeft gezien. De
posters vond hij niet stigma
tiserend. SIRE was niet be
reikbaar voor commentaar.
Rapport hoogleraar door ambtenaren genegeerd
De Utrechtse hoogleraar Imelman verwijt ambtenaren
van het ministerie van onderwijs dat ze een kritisch rap
port over het Studiehuis niet hebben doorgespeeld aan
de toenmalige bewindslieden. Volgens Imelman heeft
het PMVO, het procesmanagement voortgezet onder
wijs, zijn rapport 'De overheid als bovenmeester' uit juni
1997 bewust in de la laten liggen.
menten. Een van de punten van
kritiek is de nadruk die de on
derwijsvernieuwers leggen op
vaardigheden in plaats van ken
nis. Ook zijn er twijfels over de
rol van de leraar, die meer een
begeleider wordt. Het rapport is
deze week alsnog verschenen.
De SP noemde het gisteren
utrecht anp
Een commissie onder leiding
van Imelman had het rapport
in opdracht van het PMVO ge
maakt. Imelman ziet niets in
deze onderwijsvernieuwing die
volgens hem is gebouwd op
zwakke pedagogische funda-
onaanvaardbaar dat het rap
port is achtergehouden. Kamer
lid Van Bommel zal het rapport
volgende week donderdag als
nog aan de orde stellen als de
Kamer over het Studiehuis
praat. Ook Van Bommels WD-
collega Comielje sprak gisteren
vein een zeer ernstige zaak en
heeft staatssecretaris Adelmund
gevraagd het rapport alsnog
naar de Kamer te sturen. Het
ministerie van onderwijs wilde
niet reageren.
Het PMVO kwam eerder on
der druk te staan toen voorzit
ter Zunderdorp verklaarde blij
te zijn met de staking die scho
lieren tegen het Studiehuis aan
kondigden. Hij stelde daarbij
overigens dat hij de studenten
in een rechtstreekse discussie
van de goede kanten van de
vernieuwing wel zou kunnen
overtuigen. Met name de WD
was ontstemd over die uitla
ting. Ook D66 toonde zich on
tevreden over het PMVO. Het
Kamerlid Lambrechts vergeleek
de organisatie met een sekte,
die een rotsvast geloof koestert
in deze omstreden onderwijs-
vemiewing. Tegenvallers zou
het PMVO uitsluitend zien als
aanloopproblemen.
den haag Alles is deze maand 'van de eeuw'. Ook in de politiek. Gisteren werd in de Tweede Kamer de groepsfoto van de eeuw gemaakt een
idee van Kamervoorzitter Van Nieuwenhoven. Alle huidige en voormalige Kamerleden waren uitgenodigd om gezamenlijk op een foto te gaan die
straks wordt verstuurd als kerst- en nieuwjaarskaart Honderden (voormalige) prominenten waren gisteren aanwezig voor een hapje, een drankje
en een kiekje. foto gpd phil nijhuis
Minister Brinkhorst wil maatregelen
den haag anp
De stroom afvalproducten die
in veevoer worden verwerkt,
lijkt volgens minister Brinkhorst
van Landbouw eerder toe dan
af te nemen. Hij zegt dat het
momenteel bijna vanzelfspre
kend lijkt dat allerlei afvalpro
ducten in diervoer worden her
gebruikt. Dat komt volgens
hem mede door scherpere mi
lieuregels, zoals het stortverbod
van afvalstoffen.
Volgens Brinkhorst mag de
landbouwsector niet als de af
valverwerker van de samenle
ving worden gezien. Dit be
schadigt het imago van het
agrarisch product. Brinkhorst
noemde kadavers, rioolslib,
keukenafval, gerecyclede fri
tuurvetten en afgekeurde cola
als willekeurige voorbeelden uit
het afgelopen jaar.
Het gevoel van de consument
dat er iets mis is, speelt voor
hem een rol. „Daarom moeten
kadavers uit die stroom ver
dwijnen. We zijn tenslotte met
levensmiddelen bezig. Met de
grote belangen die op het spel
staan, moeten we die risico's
niet willen lopen", aldus Brink
horst.
De landbouwsector heeft
steeds gesteld dat delen van
sommige kadavers veilig ver
werkt kunnen worden tot vee
voer. Het hergebruik van kip
pen of varkens scheelt boven
dien een hoop kosten. Volgens
Brinkhorst kan de westerse sa
menleving zich wel de luxe per
mitteren bepaalde afvalproduc
ten buiten het voedingsmidde
lencircuit te houden.
„Laten we niet vergeten dat
het dioxine-incident in België
vele miljarden heeft gekost. En
de BSE-affaire heeft ook in Ne
derland heel veel schade aange
richt. Penny wise, pounds
foolish meent de minister.
Brinkhorsts opvatting dat ka
davers in veevoer geheel verbo
den moeten worden, gaat ver
der dan de mening van de
Tweede Kamer. Die gaf dit na
jaar onvoldoende steun aan een
D66-motie tegen kadavers in
voer. Reden was onder meer
dat staatssecretaris Faber
(Landbouw) nog werkt aan een
nota over diervoeder.
Meer criminelen
krijgen DNA-test
DEN HAAG ANP
De politie mag binnenkort aan
meer criminelen DNA-materi
aal vragen. Minister Korthals
van Justitie stelt vandaag in het
kabinet voor om dit te doen bij
delicten waar minimaal vier
jaar cel op staat. Nu is dat nog
acht jaar. Voor het afnemen van
het materiaal is niet langer toe
stemming nodig van de rech
ter-commissaris, maar alleen
van een officier van justitie.
Verdachten zijn verplicht DNA-
materiaal af te staan en kunnen
bij weigering worden gedwon
gen. Als er bijvoorbeeld een
koffiebekertje achterblijft in een
verhoorkamer, mag de politie
dit direct gebruiken.
Korthals hoopt zo meer mis
drijven op te lossen. Voorlopig
wil de WD-bewindsman het
DNA-onderzoek vooral inzetten
bij levens- en zedendelicten.
Noord-Holland experimenteert met wegmarkering in het donker
HAARLEM THEO VAN DER KAAU
Experimenten in de provincie
Noord-Holland met nieuwe
soorten wegmarkering in het
donker zijn een groot succes.
Bij Nieuw-Vennep, Hoofddorp,
Vogelenzang, 's Graveland en
Schoorl zijn begin dit jaar
bochtige stukken van twee- en
vierbaanswegen uitgerust met
diverse soorten LED-verlichting
in het asfalt, in de middenberm
of in de vangrail. Het effect van
deze kleine lichtpuntjes blijkt
beter dan reflectoren en tradi
tionele lichtmasten. Wegbe-
heerders elders in het land to
nen grote interesse in de
Noord-Hollandse proeven.
Samen met enkele bedrijven
heeft de provincie acht lichtsys-
temen uitgetest. In alle gevallen
werd de verkeersveiligheid gro
ter, het energieverbruik van de
verlichting lager en bovendien
verminderde de lichthinder.
Om de effecten te meten wer
den automobilisten bij pomp
stations ondervraagd en werd
ter plekke genoteerd of zij rea
geerden met remmen of in
schakelen van groot licht. De
ü'tM
De kleine lichtpuntjes van de LED's in het midden van de weg maken de bocht beter zichtbaar dan reflecto
ren of lantaarnpalen. foto provincif noord holland
automobilisten reageerden
zonder uitzondering positief.
LED's zijn lichtgevende dio
den die als lichtbron heel klein
zijn en weinig stroom vragen.
Er zijn systemen getest die wer
ken op elektriciteit en op zon-
ne-energie. Stroomverbruiken-
de LED's gebruiken slechts een
kwart van wat lantaarnpalen
verbruiken, alleen kosten de
systemen twee keer zoveel.
Het initiatief voor de nieuwe
wegmarkeringen kwam van de
WD-gedeputeerde H.de Boer,
die er tijdens een studiereis
naar Canada op gewezen werd.
Begin volgend jaar wil de pro
vincie op een nog nader te be
palen traject de nieuwe weg
markering definitief invoeren.
Wapens ontdekt in woning gezin
VEGHEL ACHILLE PRICK
en ferdi schrooten
De 17-jarige verdachte van de
schietpartij op de school De
Leijgraaf in Veghel heeft vol
gens justitie hulp gehad van
zijn vader en zus. De 35-jari-
ge vader en het 15-jarig zusje
zijn gisteren aangehouden.
De verdachte vuurde dins
dag in het computerlokaal
van zijn school tien kogels af.
Hij zou wraak hebben willen
nemen op de jongen die een
verboden relatie met zijn zus
had. Behalve Hassan werden
ook drie andere leerlingen en
een docente geraakt. Alle
slachtoffers zijn buiten le
vensgevaar. De jongen maak
te gebruik van een wapen van
zijn vader en zou vlak voor
zijn daad door zijn vader bij
de school zijn afgezet.
Bij een huiszoeking gister
ochtend in de woning van het
gezin werd een tweede vuist
vuurwapen en een partij mu
nitie in beslag genomen. Niet
lang daarna werden de vader
en net zusje, die samen met
de moeder de hele dag wer
den verhoord op het politie
bureau in Veghel. aangehou
den. De moeder is in de na
middag weer vrijgelaten.
Justitie is er inmiddels van
overtuigd dat de schietpartij
het gevolg is van een al langer
slepende familievete tussen
de tweede families. De ruzie
zou gaan om de relatie tussen
het 15-jarige meisje en Has
san. De twee zijn afgelopen
zomer samen naar Ankara
geweest. Volgens de familie
van het slachtoffer is dat ge
heel vrijwillig gebeurd. De fa
milie van de dader beweert
dat hun dochter is ontvoerd.
Justitie wil nog niet zeggen
waaruit de verdenking van
medeplichtigheid van vader
en dochter bestaat. De doch
ter zou volgens justitie op de
hoogte geweest kunnen zijn
van een aanstaande afreke
ning, zonder dat daarvan de
politie in kennis te hebben
gesteld. Dat is strafbaar in
Nederland.
Vader, zoon en dochter zijn
vandaag in Den Bosch voor
geleid aan de rechter-com-
missaris.
Families bang voor escalatie conflict
veghel achille prick en
ferdi schrooten
Al uren zitten de twee broer
tjes Mazlun (9) en Volkan (13)
te wachten op een telefoontje
van de politie. Hun vader,
moeder en zusje zitten de hele
dag bij de politie en ze horen
maar niks. Het is tegen vier
uur als de twee van journalis
ten horen dat hun vader en
zusje die avond niet meer te
rugkomen. Ze zijn aangehou
den, net als hun oudste broer.
„Moeten ze de cel in?", vraagt
Volkan. Als de vraag bevesti
gend is beantwoord, dringt
het tot hem door. „Dit is toch
belachelijk. De politie had ons
beloofd te bellen als er iets
zou gebeuren. Nu weet ieder
een dat mijn vader en zusje in
de cel in moeten, maar wij
weten officieel van niets."
De twee broertjes van de 17-
jarige jongen die afgelopen
dinsdag tien kogels afvuurde
in de school De Leijgraaf in
Veghel en vijf mensen ver
wondde, mogen sinds de ge
beurtenissen hun huis niet
meer verlaten. „Er is ruzie met
een andere familie en de poli
tie zegt dat wij beter binnen
kunnen blijven", zegt Volkan.
De jongetjes zeggen absoluut
niet te weten wat er allemaal
aan de hand is. Wel zijn ze er
van overtuigd dat hun zusje,
om wie het allemaal te doen
lijkt, met geweld ontvoerd is
naar Ankara. „Maar wij wisten
echt niet dat onze broer zou
gaan schieten", zegt de kleine
Mazlun.
Plotseling is er paniek. Een
grote, wat kalende man komt
het tuinpad van de woning
van de familie oplopen. „Niet
opendoen, niet opendoen",
schreeuwt een panische
Mazlun naar een oom die op
de twee broertjes past. Als de
deur toch opengaat, blijkt de
angst voor niets. Volkan: „Hij
dacht dat het de vader van
Hassan was. We zijn bang
voor hem, want hij heeft giste
ren op de Turkse televisie ge
zegd dat wij wel meer geld
hebben maar zij betere pisto
len. Ze willen wraak nemen."
De familie van het slachtoffer
Hassan zegt juist het tegen
overgestelde: de anderen zijn
de dreigende partij. „Het gaat
gewoon om familie-eer. Dat
meisje is met onze Hassan uit
vrije wil meegegaan naar Tur
kije. Ze wisten allebei dat hun
relatie nooit iets zou mogen
worden, vanwege hun ver
schillende komaf. Dat ze is
ontvoerd, is onzin. En nu zegt
het meisje nooit verliefd te
zijn geweest, omdat de eer
van de familie is geschonden.
Die eer moest gewroken wor
den", zegt Achmed, een neef
van de neergeschoten Hassan.
Die ligt, samen met een ande
re neef, met schotwonden in
het ziekenhuis. Beiden wor
den door de politie bewaakt.
De twee families zijn als de
dood dat het conflict verder
escaleert. Een kennis van de
familie van de dader denkt dat
bemiddeling tussen de fami
lies door andere Turken de
enige manier is om erger te
voorkomen. „Dat doen we in
Turkije ook. Het werkt beter
dan tussenkomst van de poli
tie."
Aan het eind van een lange
dag wordt de doodvermoeide
moeder van de jongtjes geen
rust gegund. Bij thuiskomst
wordt ze opgewacht door een
legertje persmensen die haar
verhaal willen horen. De
vrouw kan niet meer. Voor de
draaiende camera's vraagt ze
in het Turks beleefd om rust.
Criminoloog Yucel Yesilgöz:
UTRECHT MARCEL VAN SILEHOUT
VERVOLG VOORPAGINA
De gedachte aan terugkeer
leeft sterk bij Turken en Ma
rokkanen. zegt de crimino
loog Yucel Yesilgöz. Dat komt
mede doordat de Turkse en
Marokkaanse staat ze niet wil
loslaten. „Zelfs de derde ge
neratie houdt dat idee." Het
gevolg is dat deze mensen
'willen tonen dat ze niet be
smet zijn met westerse in
vloeden' door hun zaakjes
zelf op te lossen op basis van
traditionele normen.
Intussen worden gebeurte
nissen zoals in Veghel, ge
smoord in politiek correcte
uitspraken, in clichés. „Turk
se organisaties roepen niets
anders dan: je mag niet cri
minaliseren, je mag niet mar
ginaliseren of stigmatiseren.
En 'integratie, integratie'. Ze
kunnen niet meer zonder die
woorden, zoals een vis niet
zonder water kan. Of hun
woordenschat is te beperkt."
Volgens Yesilgöz zouden ze
de harde cijfers over geweld
onder allochtonen eens on
der ogen moeten zien. Even
als het zwart werken, familie
illegaal naar Nederland halen
of het handelen in drugs en
wapens.
De criminoloog wijst op
nog een feit. „Zoals minder
heden niet willen verneder
landsen, zo willen Nederlan
ders eigenlijk helemaal niet
dichter bij allochtonen ko
men." Hij ziet dat ook bij po
litiekorpsen. Die hebben nog
onvoldoende verstand van
culturele achtergronden.
Sommige steden hebben
Turkse deskundigen in
dienst, maar andere niet.
Klachten over bedreigingen
door allochtonen worden
daardoor te vaak niet serieus
genomen of begrepen, meent
Yesilgöz.
Anders dan veel autochto
ne Nederlanders, verbaast
het de criminoloog niet dat in
Veghel een 17-jarige scholier
met een vuurwapen rondliep
„Dat hoort bij een Turk."
Schattingen over het wapen
bezit in de Turkse gemeen
schap kan hij echter niet ge
ven. ..Als ik dat echt wil on
derzoeken, moet ik naar het
koffiehuis en de eigenaar vra
gen of zijn vrouw verkering
heeft met een ander. Als hij
dan een pistool trekt en
schiet, weet je het. Maar dat
kost ons dan wel veel onder
zoekers."
