Gegrepen door een visioen in het evangelie Griekse politie zet sekteleden land uit Geloof Samenleving Breed verzet tegen Godsnaam in nieuwe bijbelvertalii| j VRIJDAG 10 DECEMBER 1999 VMDAAG De beschermheilige van de Spaanse steden Meri- da en Barcelona heeft de wat liederlijk klinkende naam Eulalia. Ook in andere Spaanse steden zal vandaag, haar gedenkdag, in menige kerk een kaars voor haar worden aangestoken. Eulalia is namelijk één van de bekendste heiligen van Spanje. De legen de luidt dat ze op twaalfjarige leeftijd de moed bijeenraapte om op ene Calpurnius af te stappen, die als rechter de execu tie eiste van veie toch al zwaar beproefde en vervolgde chris tenen. Eulalia stelde niet alleen 's mans wreedheid aan de kaak, maar verkondigde ook nog eens met vuur dat ze zelf christen was. Het is bepaald niet zeker dat Calpurnius toen werkelijk haar borst met ijzeren haken open liet rijten, en haar huid met vuur schroeide totdat ze stikte van de rook die uit haar verbrandde haardos kwam. Dit verhaal moet zich er gens rond het jaar 304 hebben afgespeeld. En het kan goed zijn dat er in de loop der tijden de nodige dramatiek aan is toegevoegd om Eulalia's heiligheid kracht bij te zetten. Hurkmans schrikt niet van onderzoek Hilversum Bisschop Hurkmans van Den Bosch is niet ge schrokken van het onderzoek waaruit blijkt, dat slechts negen procent van de Nederlanders het nut van de biecht inziet. „In Brabant gaat negen procent ter kerke. Dus eigenlijk is het niet zo negatief." De aanduiding van sacrament van de verzoening geeft volgens Hurkmans beter dan het woord biecht aan, waar het om gaat. Het Tweede Vaticaans Concilie, zegt hij, heeft het gemeenschappelijk karakter van schuld en vergeving sterker be nadrukt. „Een goed model daarvoor is de gemeen schappelijke boeteviering, met daarin de gelegenheid om persoonlijk boete uit te spreken. Een jaar geleden schreef Hurkmans nog, dat de gelovigen te weinig biechten. „De biecht zet ons ertoe aan goed te maken wat wij fout deden, voor iedereen." Kerstmarkt in Maranathakerk alphen aan den run Om geld in te zamelen voor de opbouw van het zalencomplex wordt in de Maranathakerk in Alphen aan den Rijn zaterdag een kerstmarkt gehouden. Tijdens de markt, die van tien tot vier uur duurt, wordt orgelmuziek en zang ten gehore gebracht. Behalve kerstartikelen worden er chocolade melk en erwtensoep verkocht. Fancy fair Gereformeerde Kerk usse Snuisterijen, boeken, lampen en kerstartikelen zijn zater dag te koop op de fancy fair van de Gereformeerde Kerk in Lis- se. De rommelmarkt wordt gehouden in de Poelmarkt in Lisse en duurt van negen tot vier uur. Meditatie-zangdienst in Katwijk katwuk» Gereformeerd kerkkoor Laudamus uit Rijnsburg zingt zondagmiddag in de meditatie-zangdienst in de Vredeskerk aan de Voorstraat 35 in Katwijk. De liedkeuze is samengesteld uit psalmen, gezangen en opwekkingsliederen. Voorganger in de dienst, die om vijf uur begint, is dominee P. Smilde en het the ma luidt: 'Die op mijn deur klopt'. Er is kinderopvang aanwezig. 10 DEC Hoogleraar Marcel Bamard:„Predikanten krijgen hun gezag niet meer vanzelf. Dat moeten ze verwerven." De Griekse politie heeft vier mensen het land uitgezet die worden verdacht van lidmaat schap van een Amerikaanse christelijke sekte. Het zou gaan om een echtpaar en twee kin deren met de Amerikaanse na tionaliteit. De autoriteiten in Griekenland willen de sekte, die zich Bezorgde Christenen noemt en in totaal zo'n 60 le den zou tellen, voor het eind van het jaar het land uit heb ben. Zondag werden al 18 ver meende ledeil op het vliegtuig naar de Verenigde Staten gezet. Geen van hen beschikte over een verblijfsvergunning, aldus de politie. De Bezorgde Christe nen opereerden aanvankelijk vanuit het Amerikaanse Den ver, maar vertrokken later naar Israël. Sinds een aantal leden in januari Israël werd uitgezet zou het hoofdkwartier in de Griekse kustplaats Rafina zijn gevestigd. Sekteleider Monte Kim Miller had voorspeld dat het vergaan van de wereld zou beginnen met een aardbeving in Denver, in oktober 1998. Sinds septem ber vorig jaar hebben hij en zijn meer dan 50 aanhangers zich niet meer in het openbaar ver toond. De Griekse autoriteiten vre zen dat de sekte van plan is op grote schaal geweld te plegen in het christelijke jubeljaar 2000. Op die manier denken de leden de wederkomst van de Messias te bespoedigen. Griekenland is net als Israël een doelwit van de christelijke fanatici, omdat het bijbelboek Openbaringen, waarin de apostel Johannes de Apocalyps beschrijft, zou zijn geschreven op het eiland Pad mos in de Egeïsche Zee. Er waren bij ons thuis twee be- m langrijke dingen. De eerste was de kerk, de tweede de moderne kunst. Mijn vader, die in de jaren vijftig nog als journalist voor het Leidsch Dagblad werkte, kreeg la ter een functie in de pr bij Sikkens, waar hij on der meer secretaris was van de Stichting Sikkens Prijs (kunstprijs). De zus van mijn vader was de eerste vrouwelijke predikant in de hervormde kerk. En er zitten nog meer predikanten in de fa milie. Toch hoefden wij nooit naar de kerk. Wij 'moes ten' wel eens per maand op zondagmiddag mee naar het Stedelijk Museum in Amsterdam. Kunst en kerk zijn er zogezegd met de paplepel ingego ten. Ik wilde predikant worden. Toen later bleek dat ik ook de wetenschap erg leuk vond, heb ik er goed over na moeten denken of ik de stap naar de universiteit wel wilde zetten. Ik was namelijk, en ben nog steeds, gegrepen door het visioen dat ons in het evangelie voor ogen wordt gesteld. Dat visioen spreekt van 'deze wereld anders', een nieuwe aarde, waardoor die wereld van ons ook onder kritiek komt te liggen. Hoop en kritiek zijn twee belangrijke termen voor mij. Daar zit ook de link met de kunst. Een kunstenaar is altijd bezig met een hervorming van de realiteit. Hij werkt met concrete materia len: doek, linnen, houten kwasten, steen, enzo voort, en herschept daar deze wereld mee. Soms uit hij op die manier felle kritiek op de samenle ving. Denk bijvoorbeeld aan Picasso met zijn schilderij Guemica, waarin hij het Duitse bom bardement (1937) op de gelijknamige stad aan de kaak stelde. Nu komen we bij 'mijn' onderwerp: hoe sta je nu als kerk, christen of predikant in onze cultuur. Waar ga je mee, waar haak je af en ben je kritisch. Ik zal van beide opties een voorbeeld geven. In de liturgie wordt vaak met licht gewerkt, met kaarsen. Doopkaarsen, adventkaarsen, en in de paasnacht krijgt iedereen een kaarsje. Nu kun je louter kijken hoe dat in de geschiedenis van de li turgie is ontstaan. Maar wat mij ook in hoge ma te interesseert is hoe onze samenleving met licht omgaat. Als er in het uitgaansleven een moord is gepleegd, wordt er daarna vaak een stille fakkel tocht georganiseerd. Waarom doen ze dat? Waar staan die fakkels symbool voor? Als je naar de geschiedenis kijkt van de liturgie, zie je dat licht aan de ene kant het symbool is voor hoop. Aan de andere kant dient het als een soort bezwering van het kwade. Het is een ritueel dat in de samenleving ontstaan is, en dat heel dicht bij rituelen ligt die wij in de kerk gebruiken. Op dit punt zal ik dus niet kritisch op de samen leving zijn. Ik heb bijvoorbeeld wel bezwaren als het gaat om de 24-uurs economie. De liturgie leeft bij een bepaald ritme, met allerlei week- en jaarfeesten. Het weekritme is zes dagen plus één rustdag. De vraag is weer hoe dat ritueel zich tot onze samenleving verhoudt. Met dat de kerken hun centrale positie in Nederland zijn kwijtge raakt, is ook dat zes plus één ritme vervaagd. Ik vind de gezamenlijkheid van die rustdag be langrijk. Zo is het ook vertaald in de bijbel. Con creet gezegd: één dag per week moet hier in de binnenstad van Leiden het lawaai en geraas op houden. Het zijn slechts voorbeelden, maar op deze wijze voel ik mij dus geroepen om die ver houding van geloof en cultuur grondig te onder zoeken. En ten tweede om mensen op te leiden die in onze samenleving adequaat toegerust zijn om predikant te zijn. Laat predikanten in vredes naam naar het Stedelijk Museum gaan om te kij ken wat er aan de hand is. In vergelijking met vroeger - zeg zo'n veertig vijftig jaar en langer geleden - moeten predikan ten hun gezag zien te verwerven. Je krijgt dat niet meer vanzelf. Het vereist dat je een heel gedegen theologische kennis hebt, tegelijk met kennis van de cultuur. Bovendien moet je beschikken over excellente communicatieve vaardigheden. Met - de fragmentatie van de cultuur is ook hel u gefragmentariseerd. Het is bijvoorbeeld i meer vanzelfsprekend dat iedereen zichi onder de klassieke belijdenissen. Dat is n zeer een verlies, maar wel een groot versi vroeger. u Mensen zijn tegenwoordig 'in communii ïr elkaar' over het geloof bezig. Een predika leiding aan die communicatie. Mijn colle a; universiteit Den Duik zegt terecht zoiets preek is een momentopname in het gesp sen de gemeente, de schrift en de samen Daar definieert hij een preek als dialoog. r sprek, dialoog, of die communicatie moe gens mij ook durven aangaan. Ik heb bijvoorbeeld laatst - in mijn hoed als voorzitter van de prof. Dr. G. van der Stichting - musicus Willem Breuker geëi om in de Dom in Utrecht psalm 122 te sj vind het een uitdaging zo'n topmusicust resseren voor mijn zaak, en hem zover te tl dat hij een psalm componeert. Een fenomenaal muziekstuk waarbij Breuker, wat mij betreft, exact begrijpt waar het om gaat. Voor dit soort dingen moet je een predikant nu opleiden. Daar ligt mijn roeping. WEEROVERZICHT BUITENLAND O p Weersvooruitzicht KNMI Geldig tot en met zaterdag. Finland: Wolkenvelden en af en toe sneeuw, in het zuiden ook regen en ijzel. Maxima tussen -5 en -15 graden, in het zuiden temperatu ren rond of iets boven het vries punt. Denemarken: Overwegend bewolkt, veel wind en perioden met regen. Zaterdag eerst rustiger weer met enkele op klaringen, later opnieuw veel wind en regen, in het noordoos ten ook kans op sneeuw. Maxima vrijdag rond 6. zaterdag rond 3 graden. Engeland, Schotland, Wales, Ier land: Vrijdag tijdelijk wat rustiger en enkele opklaringen. Verder veel wind en bewolking en perioden met regen, vooral in de heuvels in het noorden zaterdag ook kans op sneeuw. Maxima rond 6 graden, zaterdag in het zuiden zachter. België en Luxemburg: Vrijdag hier en daar wat zon maar ook enkele buien. Later opklarin gen Zaterdag opnieuw toene mende wind en bewolking ge volgd door regen, in de Ardennen voorafgegaan door sneeuw. Maxi ma rond 8 graden, in de Arden nen kouder. Noord- en Midden-Frankrijk: Vrijdag af en toe zon en een enke le bui. Zaterdag veel wind en wol ken en af en toe regen. Maxima tussen 5 en 10 graden, zaterdag zachter. Zuid-Frankrijk: Half tot zwaar bewolkt en nu en dan regen, sneeuwgrens eerst 1100 m, later stijgend 1600 m. In het zuidoosten vooral vrijdag geregeld zon en vrijwel droog, wel veel wind. Maxima tussen 6 en 11 graden, zaterdag wat zachter. Spanje: Aan de kusten in het zuiden en oosten vrijwel droog en zonnige perioden. Eiders wolkenvelden en zeker in het noordwesten regen achtig en veel wind. Maxima rond 12 graden, aan zee van 14 gra den bij Barcelona tot 19 in het zuiden. Portugal: Wolkenvelden en vooral in het noordwesten kans op een bui. In het zuiden zonnige perioden. Maxima van 11 graden in het bin nenland tot 17 in het zuiden. Mallorca, Ibiza, Menorca: Winderig en waarschijnlijk droog weer met af en toe zon. Middag- temperatuur ongeveer 15 graden. Canarische Eilanden: Veel zon maar aan de noordzijde van de eilanden ook enkele wol kenvelden. droog. Maxima aan zee rond 23 graden. Duitsland: Vrijdag meest bewolkt en van tijd tot tijd regen, boven 800 m sneeuw. Zaterdag eerst opklarin gen, later vanuit het westen op nieuw regen, plaatselijk voorafge gaan door sneeuw. Soms veel wind. Maxima rond 5 graden. Oostenrijk: Veel bewolking en enige tijd re gen of sneeuw. Zaterdag tijdelijk opklaringen, in de avond vanuit het westen opnieuw regen of sneeuw. Maxima rond 3 graden. Zwitserland: Vrijdag bewolkt en geruime tijd regen of sneeuw. Zaterdag eerst enkele opklaringen, in de loop van de middag vanuit het westen opnieuw regen of sneeuw. Maxi ma tussen 3 en 7 graden. Polen: In het algemeen veel bewolking en nu en d?n regen, mogelijk ook bewolkt onweer warmtefront regen sneeuw V koufront opklanngen hagel lagedruk mist windrichting H hogedruk zonnig 19 temperatuur luchtdruk in 1°00 hecto pascal sneeuw. Maxima dalend naar on geveer 3 graden. Tsjechië en Slowakije: In het algemeen veel bewolking en nu en dan regen, vooral in de bergen ook sneeuw. Maxima tus sen 2 en 6 graden. Hongarije: Soms opklaringen, verder veel be wolking en af en toe regen. Maxi ma tussen 3 en 7 graden. Italië: Wisselvallig weer met veel wolken en van tijd tot tijd regen, mogelijk ook onweer. Sneeuwgrens in de bergen rond 1200 m. Maxima van 8 graden in het noorden tot 14 in het zuiden. Innsbruck licht bew. ver. 1 10 -3 0.0 ZATERDAG 11 DECEMBER 1999 Istanbul half bew. z4 14 7 0.0 Zon- en maanstanden Klagenfurt licht bew. ver 1 4 -3 0.0 Zon op 08.38 1 Zon onder 16.27 Kopenhagen regenbui zzwl2 6 5 0.0 Maan op 11.08 1 Maan onderl9.41 Las Palmas half bew. nno5 21 16 0.0 Waterstand Lissabon onbewolkt w2 15 8 2.0 IJmuiden Katwijk Locarno zwaar bew. ol 5 1 15.0 Hoog 05.40 17.48 05.13' 17.21 Londen licht bew. w3 9 3 0.1 Laag 00.54 13.36 00.35 13.17 Luxemburg zwaar bew. zzw6 7 3 4.0 Madrid half bew. w7 6 2 4.0 Malaga half bew. nw7 18 11 0.2 Weerrapporten 10 december 07 uur: Mallorca half bew. nw8 16 9 6.0 station weer wind tem ip neersl Malta weerlicht z5 18 0.0 max min mm Moskou zwaarbew z2 0 0 0.0 Amsterdam half bew. w6 9 6 3.0 Mönchen zwaar bew zzw3 7 4 0.1 De Bilt motregen zw6 9 6 8.0 Nice zwaar bew. nnw3 9 8 0.0 Deelen half bew zw7 9 5 1.0 Oslo zwaar bew. nno3 -2 -2 4.0 Eelde regen zw 7 9 6 1.0 Parijs half bew. wzw7 8 4 0.0 Eindhoven zwaarbew zw7 10 6 0.2 Praag zwaar bew. z3 12 2 0.0 Den Helder licht bew. w7 9 7 0.7 Rome half bew. 02 6 0.0 Rotterdam zwaar bew. w5 9 6 5.0 Spilt half bew. z2 14 10 10.0 Twente regen zw5 9 6 2.0 Stockholm half bew w.s. 0 5 3 0.0 Vlissmgen regen zw8 9 6 11.0 Warschau zwaarbew. z3 6 4 0.1 Maastricht regen zw9 9 5 0.1 Wenen mist n2 7 -4 0.0 Aberdeen licht bew. wnw6 6 2 3.0 Zürich zwaar bew. wzw2 9 5 3.0 Athene half bew. ws.0 17 12 0.0 Bangkok licht bew. w2 28 19 0.0 Barcelona licht bew. nw3 13 8 0.0 Buenos Aires onbewolkt no4 31 23 0.0 Berlijn licht bew. zzw6 10 5 0.5 Casablanca regen zzw2 20 13 2.0 Boedapest half bew zo 2 7 1 0.0 Johannesburg zwaar bew. ono3 29 17 6.0 Bordeaux regenbui zzw2 8 5 0.0 Los Angeles zwaar bew. w.s.0 15 9 0.0 Brussel motregen zw6 9 5 1.0 New Orleans zwaar bew. wnw5 23 16 1.0 Cyprus onbewolkt nnwl 22 8 0.0 New'York half bew. z3 13 4 0.0 Dublin onbewolkt w6 8 2 2.0 Tel Aviv onbewolkt ozo 1 21 8 0.0 Frankfurt regenbui zzw7 8 7 0.4 Tokyo onbewolkt nol 18 8 0.0 Genéve zwaar bew. z2 11 6 17.0 Toronto regen zol 9 0 0.1 Helsinki regen zzw4 4 3 11.0 Tunis half bew z3 18 8 0.0 Vancouver licht bew. zl 9 3 6.0 Corsica en Sardinië: Af en toe zon maar ook enkele Wisselvallig weer met soms wat zon maar ook enkele buien en langs de westkusten veel wind. Maxima omstreeks 14 graden. Griekenland en Kreta: Vanuit het westen veel bewolking en nu en dan regen, mogelijk ook onweer. Maxima van 12 graden in het noorden tot 18 in het zuiden. Malta: LEIDSCH DAGBLAD (Opgericht 1 maart 1860) kantoor Rooseveltstraat 82 071-5356 356 Postadres: Postbus 54, 2300 AB Leiden abonneeservice Abonnementen 071 -5128 030 Geen krant ontvangen? Bel voor nabezorging: Ma. t/mvr. 18.00-19.30 uur en Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128 030 directie B.M. Essenberg, W.M.J Bouterse (adjunct) J. Kiel (adjunct) hoofdredactie J.G. Majoor, T. van Brussel (adjunct) L.F. Klein Schiphorst (adjunct) redactie A. Maandag, chef eindredactie algemeen T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en Veenstreek D.C. van der Plas, chef eindredactie regio J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst W Spierdijk, chef sportredactie E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden R.I.M. van der Veer, chef redactie Duin- en Bollenstreek W.F. Wegman, chef redactie Leiden internet: www.leidschdagblad.nl telefax Advertenties: 071-5323 508 Familieberichten: 023- 5317! 023- 5320216 Redactie: 071-5321 921 Hoofdredactie: 071-5315 921 advertenties Maandag t/m vrijdag van 8.30 tA, 071-5356 230 rubrieksadvertent Maandag t/m vrijdag van 8.30 0 071- 5143 545 abonnementen bij vooruitbetaling: per maand (acceptgiro) per kwartaal (acceptgiro) per half jaar (acceptgiro) per jaar (acceptgiro) Abonnees die ons een machtiging het automatisch afschrijven van hc._N abonnements- geld, ontvangen f betaling. VERZENDING PER P0S1 Voor abonnementen die per post ft worden verzonden geldt een toesli aan portokosten per verschijndag. leidsch dagblad op cass Voor mensen die moeilijk lezen, hebben of blind zijn (of een am' leeshandicap hebben), is een sa van het regionale nieuws uit hetl Dagblad op geluidscassette besd informatie 0486-486486 (Centrum voor Gesproken Lectuil Auteursrechten voorbeho Dagbladuitgeverij Darr agingn T van hel J 11 L buien en tamelijk veel wind. Maxima dalend naar 16 graden. Turkije en Cyprus: Flinke perioden met zon en droog. In het westen van Turkije meer bewolking en vooral zater dag kans op regen. Maxima van 13 graden bij de Dardanellen tot 22 in het zuiden. I E N H U I ongevallendienst Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag. Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezondei feestdagen). Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst. inlichtingen bezoekuren ziekenhuizen Diaconessenhuis: tel. 071-5178178. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131. Leids Universitair Medii:h Centrum: tel. 071-5269111. Ongeveer zevenhonderd mensen heb ben protest aangetekend tegen de Godsnaam in de oecumenische Nieu we Bijbelvertaling (NBV). Ze willen af van het woord 'Heer', een naam die volgens hen te mannelijk is. De bestu ren van het Nederlands Bijbelgenoot schap en de Katholieke Bijbelstichting hopen binnenkort een definitief be sluit te nemen over de weergave van de naam van God. Door de omvangrijke en tijdrovende discussie over de Godsnaam loopt het vertaalproject opnieuw vertraging op. De volledige NBV zal niet in 2002 maar op z'n vroegst in 2004 verschijnen, zo blijkt uit de brochure Tegen het licht gehouden. Die publicatie geeft een overzicht van de reacties en kritiek op de eerste deeluitgave van de NBV, die eind oktober 1998 verscheen. Het pro jectbureau ontving sindsdien meer dan duizend brieven met daarin waar dering, maar vooral ook kritiek. De vertaling van de naam van God stuit op de meeste weerstand. De ze venhonderd critici steunen de brie- venactie van drie van de vijftig 'meele zers' van de NBV tegen de weergave van de Hebreeuwse Godsnaam JHWH als 'Heer'. Maar de begeleidingscom missie meent dat er geen breed gedra gen alternatief bestaat en beroept zich voor haar voorlopige besluit op de tra ditie. Toch worden alle argumenten nogmaals gewikt en gewogen. Alle briefschrijvers ontvangen een inhou delijk antwoord op hun reactie. De vertalers die aan de NBV werken, streven naar begrijpelijk Nederlands maar schuwen modieus taalgebruik. „IJdelheid der ijdelheden!", de ver trouwde uitdrukking van Prediker over de vergankelijkheid van het aardse be staan, komt bijvoorbeeld niet meer in de bijbelvertaling voor. De reacties op de nieuwe versie, „Lucht en leegte, al les is maar leegte", zijn volgens het projectbureau overwegend positief. De Gereformeerde Bijbelstichting heeft het gebruik van de NBV iS' school en kerk ten sterkste aiiei De stichting, die de Statenven V( 1617 uitgeeft, heeft fundamei zwaren tegen de oecumenisch111 vertaling. Uit onvrede over jj hebben evangelische christen tact opgenomen met de Ki Bijbelstichting over gebruik rooms-katholieke Willibrordve I Het maken van de Nieuv f Vertaling kost ongeveer 20 j gulden. nu Kunst en kerk, dat zijn de passies van de on langs be noemde hoogleraar Liturgiek in Amster dam voor de Evange lisch Lutherse Kerk, professor dr. Marcel Barnard (1957). Een geboren en getogen Leidenaar, die na zijn studie theologie als predikant werkte in Broek in Waterland en Zeist. Sinds kort woont hij weer midden in de Leidse binnen stad. Naast zijn hoog leraarschap blijft Bar nard ook parttime werken als docent Ho miletiek (preekkunde). In zijn vrije tijd is hij onder meer voorzitter van de Prof. Dr. G. van der Leeuw Stichting, het ontmoetingscen trum van kerk en kunst. ONNO VAN 'T KLOOSTER

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 16