Verzet tegen nooduitgang
Kerk van het Heilig Graf
Conflict SoW-kerken m
predikantenbond opgei
Kerk Zuid-Afrika groei
in zijn 'profetische rol'
Geloof Samenleving
Speciale Wereldraadcommissie orthodoxe problemen bije
VANDAAG
6
MAANDAG 6 DECEMBER 1999
979
DEC
In verband met pakjesavond is het al vaak ge
memoreerd: de legende rond de bisschop van
Myra (eerste helft vierde eeuw) is zeer onduide
lijk. Die rechtvaardigt nauwelijks zijn wereld
wijde bekendheid. Wellicht is die roem het gevolg van een
incident op de Middellandse Zee Een zeilschip kwam te
recht in een storm. De zeelieden konden door het geweld
van wind. regen en golven niet de zeilen reven. In hun
wanhoop riepen ze de hulp in van de heilige Nicolaas.
Terstond verscheen deze boven in de mast en maakte de
tuigen los. Dat bezorgde de Goedheiligman de titel 'pa
troon van de zeevaarders'. Veel havensteden kennen dan
ook een Nicolaaskerk. En zo verspreidde zich de naam van
Sint Nicolaas over de wereld. Ook zou hij op bovennatuur
lijke wijze eens drie onschuldig ter dood veroordeelde offi
cieren hebben gered. In het Westen zijn de officieren op
de één of andere manier drie kinderen geworden, die door
een boze herbergier waren gedood. Sinterklaas bracht hen
weer tot leven. Sindsdien is nij de grote kindervriend.
Turkije stuurt ignams naar Nederland
gnu
urxse n
De Turkse raad voor religieuze zaken zendt
tijdens de islamitische vastenmaand Ramadan, die binnenkort
begint. 38 imams naar Nederland. Zij moeten hun collega's bij
staan in deze tijd van religieuze activiteiten, aldus een woord
voerder van de afdeling godsdienstzaken van de Turkse ambas
sade. In totaal zendt Turkije 276 imams naar achttien landen. Er
komen honderd imams naar Duitsland, waar drie miljoen mos
lims wonen. Nederland telt ongeveer 670.000 moslims. Rama
dan is de negende maand van het islamitische jaar. In die dertig
dagen onthouden de moslims zich tussen zonsopgang en zons
ondergang van spijs en drank.
Scherpere regeling seksueel misbruik
lunteren Gereformeerde predikanten die zich aan seksueel
misbruik in pastorale relaties schuldig hebben gemaakt, krijgen
met een strengere procedure te maken. Een schorsing kan
voortaan maximaal een jaar duren. Daarna worden ze bij ge
brek aan 'boetvaardigheid' uit het ambt gezet. Met die wijziging
heeft de gereformeerde synode de in 1994 ingestelde klachten
procedure inzake seksueel misbruik aangescherpt. Tot nu toe
was de schorsing van een predikant niet aan een termijn gebon
den. De maatregel is in het gereformeerde kerkrecht niet een
straf op zich maar de opmaat tot een definitief oordeel. Na 'ge
noegzame blijken van boetvaardigheid' is altijd herstel in het
ambt mogelijk.
Millenniumfeest in Bethlehem
bethlehem In bijbelse stijl geklede dansers en danseressen tra
den zaterdag op bij het openingsfeest van de Palestijnse millen
niumfeesten op het plein voor de Geboortekerk in Bethlehem.
De ceremonie, gehouden in de stad waar lezus is geboren, wa
ren feestelijk maar ook politiek van toon. foto ap
De Grieks-Orthodoxe Kerk en
de islamitische sleutelbewaar
ders van de Kerk van het Heilig
Graf blokkeren de bouw van
een nooduitgang in het belang
rijkste christelijke bedevaarts
oord in Jeruzalem. Israël dringt
uit vrees voor ongelukken bij de
toestroom van pelgrims in 2000
op die veiligheidsmaatregel
aan. De kerk, gebouwd op de
plaats waar volgens de overle
vering het lege graf van de op
gestane Jezus zich zou bevin
den, verwacht volgend jaar
honderdduizenden bezoekers.
Veiligheidsfunctionarissen zijn
being voor een ramp als in de
19e eeuw, toen tientallen kerk
gangers op de vlucht voor een
brand werden vertrapt.
De zeggenschap over de kerk is
volgens een eeuwenoud ak
koord verdeeld tussen de
Rooms-Katholieke Kerk (fran
ciscanen), de Grieks-Orthodoxe
Kerk en de Armeense Kerk. Om
onderlinge rivaliteit tussen de
drie beheerders te voorkomen,
gaf de islamitische heerser Sala-
din, die Jeruzalem zevenhon
derd jaar geleden op de kruis
vaarders veroverde, de sleutel
van de kerk in handen van twee
moslimfamilies. Hun nakome
lingen openen en sluiten nog
dagelijks de enige toegangs
deur.
LUNTEREN ANP
Het conflict tussen de Samen-
op-Wegkerken en de Bond van
Nederlandse Predikanten is op
gelost. De bond is bij nader in
zien toch in grote lijnen ak
koord gegaan met de samen
stelling van de SoW-commissie,
die ach bezighoudt met de
rechtspositionele zaken van
predikanten.
De bond wilde aanvankelijk
drie bestuursleden voordragen
die zonder meer lid van de
commissie zouden worden.
Verder moest de betaalde se
cretaris van de BNP, ds. N. Kui-
péri, vice- voorzitter van de
commissie worden. Het SoW-
bestuur was erop tegen dat een
betaalde secretaris volwaardig
lid van de commissie kon wor
den.
De Bond mag volgens het
compromis, dat zaterdag op de
kleine synode te Lunteren be
kend werd gemaakt, twee leden
voordragen die marginaal wor
den getoetst door de generale
raad voor facilitaire zaken. Ver
der mag de bond een bezoldigd
of onbezoldigd adviseur mee
nemen in het overleg.
Of dit Kuipéri wordt, is de
vraag. Uit protest tegen de gang
van zaken heeft hij enkele we
ken geleden zijn functie ter be
schikbaar gesteld en handelt de
lopende zaken af, totdat hij
over ruim anderhalf jaar met de
vut gaat.
Volgens BNP-voorzitter ds. R.
Witteveen uit Haarlem, zo blijkt
uit het persbericht van de SoW-
voorlichter, beschouwt de bond
Kuipéri niet als een functiona
ris, maar als een collega die is
vrijgesteld voor het werk van de
bond. Toch is de bond akkoord
gegaan met het comp
De communicatie
kerken en de bond i<
maal geweest, erkei
voorzitter ds. W. Ba
tijdens de synode. H
de bedoeling gewees
bij het overleg over
tionele zaken van p
buiten spel te zetten
is volgens Witteveei
niet als actiegroep
kerk te hoeven opei
zijn eigenlijk altijd
gouvernementele
geweest."
Ds. B. Weegink i
drong tijdens de syi
dering aan op een na
zoek naar de positie
kant in de kerk. Er
studie die deze posi
dert en die daaruit
tionele consequentie
kreeg de vergadering
De franciscanen hebben in
gestemd met de bouw van een
nooduitgang, maar de grieks
orthodoxen liggen dwars, zei
een woordvoerder van de Israë
lische minister van Openbare
Veiligheid gisteren. Ook de
moslims zien in de tweede deur
een aantasting van de delicate
status quo. Zij zijn volgens het
hoofd van het Israëlische de
partement voor Christelijke Za
ken, Ori Mor, bang hun mono
polie te verliezen.
Twaalf grieks-orthodoxe
priesters hebben overigens de
sleutel van een eigen, geheime
ingang. Die gebruiken ze om
voor hun vieringen 's avonds
toegang tot de kerk te krijgen.
LUNTEREN ANP
De kerk in Zuid-Afrika leert steeds beter welke
profetische rol hij moeten spelen na het forme
le einde van de apartheid. „Wij zijn geen poli
tieke oppositie, maar willen de regering kritisch
volgen", zei ds. Leonardo Appies, secretaris van
de Verenigende Gereformeerde Kerk in Suider-
Afrika, waarin twee 'zwarte' kerken zijn opge
gaan.
Appies bekritiseerde onlangs de regering,
omdat 36 procent van de begroting naar het re
geringsapparaat gaat. „Wij hebben kritiek op de
prioriteiten die de regering stelt. Dat geld had
ook aan onderwijs of de gezondheidszorg kun
nen worden besteed", zei Appies.
De Zuid-Afrikaanse kerken hebben in hun
laatste gesprek met president Thabo Mbeki te
horen gekregen, dat zijn contacten met de
godsdienstige gemeenschap voortaan niet meer
via het ANC zullen lopen. Daarvoor wordt bin
nen de presidentiële staf een speciaal bureau
opgericht, zei voorzitter ds. James Buys van de
VGKSA. „Het is van groot belang dat de presi
dent goed naar ons luistert.
in oecumenisch verband hebben de kerken
kritiek geuit op onderdelen van het regerings
beleid, zoals de bestrijding van de armoede, de
rol van het leger en de aankoop van wapentuig.
Na de behandeling van de begroting is de mi
nister van financiën naar de kerken gekomen
om zich te verantwoorden.
Appies en Buys maakten deel uit
vierkoppige VGKSA-delegatie die onde
bespreking van de Belhar-belijdenis o
synode van de SoW-kerken in Lun
woonde. In 1986 aanvaardde de toenn
derduits Gereformeerde Sendingke
kleurlingen) deze nieuwe belijdenis, i
apartheid als zonde wordt veroordeelt:
„Ons is Belhar", zegt de hoogleraar
Dirkie Smit, de initiatiefnemer ervan
met andere kerken praten, willen wij
zij over deze belijdenis denken." De
van deze kerk met de 'zwarte' NGK in
1994, waaruit de VGKSA ontstond,
symbolisch in Belhar bij Kaapstad plaa
Deze belijdenis verwoordt het gel©
eigen lidmaten, aldus Smit. Hij reagee
kritiek dat de belijdenistheologie een
bij het opstellen ervan had gespeeld,
tot uitdrukking zijn gekomen in de
waarin staat dat God op bijzondere
noodlijdenden liefheeft. „Juist in zijn
digheid kiest God de kant van de zwa
dus Smit.
Kerkelijke eenheid, verzoening en j
heid zijn ondeelbaar, dat is de boods
Belhar voor de Nederlandse kerken,
die woensdag de opening van het ni
men-op-Weghoofdkwartier in Utrecht
de.
GENEVE ANP
De speciale commissie van de Wereldraad van
Kerken voor de problemen met de orthodoxe lid
kerken komt van 6 tot 8 december voor het eerst
bijeen. In Morges, bij Genève, zullen de commis
sieleden vooral spreken over agenda- en proce
durele kwesties
De Wereldraad besloot vorig jaar tot instelling
van deze commissie na herhaalde klachten van
de orthodoxe lidkerken, dat hun opvattingen on
voldoende doorklonken in het werk van de oecu
menische beweging. De agenda van de Wereld
raad zou te veel worden bepaald door de protes
tantse en anglicaanse kerken uit het Westen. Bo
vendien ergerden de orthodoxen zich eraan dat
die kerken vrouwen tot het ambt toelieten en dat
sommige kerken niet langer moeilijk doen over
homoseksualiteit.
De orthodoxe onvrede werd pas goed merk
baar na de val van het communisme. Als gevolg
van de politieke omwenteling ontstond er ook in
de orthodoxe kerken in Oost-Europa meer ruim
te, die vooral door nationalistische en anti-oecu
menische krachten werd benut.
De afgelopen jaren hebben de Georgisch-Or-
thodoxe Kerk en de Bulgaars-Orthodoxe Kerk het
lidmaatschap van de Wereldraad opgezegd.
Daarmee voorkwamen ze een schisma in eigen
gelederen. De Russisch-Orthodoxe Kerk besloot
vorig jaar vooralsnog passief lid te blijven. Gede
legeerden zullen wel de vergaderingen bezoeken,
maar niet aan de debatten en kerkdiensten deel
nemen. Ook in de Servisch-Orthodoxe Kerk gaan
stemmen op de Wereldraad te verlaten.
Alle 22 orthodoxe lidkerken hebben een of
meer leden in de commissie. De overige 316 lid
kerken hebben ongeveer 30 leden in de commis
sie. Er komen in Morges 31 orthodoxen en 22
niet-orthodoxen bijeen, terwijl dertien leden ver
hinderd zijn.
Opvallend is dat er namens het Oecumenisch
Patriarchaat, dat veel belang aan de
hecht, drie leden aanwezig zijn plu:
gasten. De Russisch-Orthodoxe
slechts twee leden (een priester en ee
en een gast die ook geen hoge functie
heeft. De Georgisch-Orthodoxe Kerk,
Wereldraad is gestapt heeft wel twee
commissie. De Bulgaarse kerk daarent
Twee* servisch-orthodoxe bisschopp
hinderd. Van niet-orthodoxe zijde ne
anderen deel de Duitse lutherse bis
Koppe, de Amerikaanse hoogleraar dr
ve en de Indonesische kerkleider dr.
baban deel aan de gesprekken.
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met dinsdag.
Noorwegen:
Veel bewolking en van tijd tot tijd
sneeuw, later in het zuiden ook
regen. In het zuiden de meeste
neerslag, in het noorden een stuk
droger. Maxima van -18 graden in
het noordoosten tot ruim boven
nul langs de zuidkust.
Zweden:
In de zuidelijke helft veel wolken
en eerst sneeuw, later regen. In
het noorden opklaringen en
meest droog. Maxima dmsdag
uiteenlopend van 6 graden^ het
zuiden tot -18 graden in het noor
den.
Anemarken:
Veel bewolking en af en toe re
gen. Maandag eerst kans op
sneeuw. Middagtemperatuur gaat
naar ongeveer 7 graden
Engeland, Schotland, Wales en Ier
land:
Veel bewolking en perioden met
regen, dinsdag ook opklaringen
tussendoor. Maxima rond 10 gra
den, dinsdag in Schotland rond f>
graden.
België en Luxemburg:
Veel bewolking en af en toe re
gen Maandag eerst kans op
sneeuw. Maxima ongeveer 10
graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Veel wolkenvelden en vooral in
het noorden af en toe regen. Mid
dagtemperatuur van 10 graden
langs de westkust tot 5 graden in
het oosten
Portugal:
Perioden met zon en droog. Maxi
ma ongeveer 17 graden.
Madeira:
Geregeld zon en waarschijnlijk
droog. Maxima ongeveer 19 gra
den
Spanje:
Flink veel zon en droog. Middag-
temperatuur ongeveer 15 graden,
langs de zuidoostelijke Costa's
rond 18 graden.
Canarische Eilanden:
Flinke perioden met zon en
meest droog. Maxima rond 22
graden.
Marokko:
Westkust: zonnige perioden en
droog. Maxima ongeveer 22 gra
den.
Tunesië:
Af en toe zon, maar ook een enke
le bui. Eerst tamelijk veel wind.
Maxima van 15 tot 20 graden.
Zuid-Frankrijk:
Perioden met zon en op de mees
te plaatsen droog. Eerst nog een
stevige Mistralwind. Maxima
gaan naar tussen de 7 en 15 gra
den.
Mallorca en Ibiza:
Zonnige perioden en droog. Mid
dagtemperatuur ongeveer 16 gra
den.
Italië:
In de noordelijke helft geregeld
zon en meest droog. In het zuiden
eerst nog buiig en zeer winderig.
Maxima tussen ongeveer 6 gra
den in het noorden en 16 graden
in het zuiden.
Corsica en Sardinië:
Af en toe zon en meest droog
weer. Iets minder koud met maxi
ma omstreeks 15 graden.
Malta.
Bewolkt, enkele buien en zeer on
stuimig. In de loop van dinsdag
rustiger en droger. Maxima rond
16 graden
Griekenland en Kreta:
Zeer onbestendig met wolken en
veel buien. Middagtemperatuur
veelal tussen 12 en 19 graden.
Turkije en Cyprus:
Zonnig, maar van het westen uit
wolkenvelden en later buien.
Maxima van een graad of 13 bij
de Zwarte Zee, landinwaarts kou
der, tot 20 graden langs de zuid
kust en op Cyprus.
Duitsland:
Van het westen uit bewolking en
regen, eerst ook kans op sneeu-
w.ln het zuiden meest droog en
eerst wat zon. Middagtempera
tuur van 3 graden in het zuidoos
ten tot 9 graden in het westen.
Zwitserland:
Geregeld zon en droog. Middag
temperatuur oplopend naar 4 gra
den boven nul, bij Locarno rond 8
graden.
Oostenrijk:
Maandag overwegend bewolkt en
wat sneeuw, in het laagland ook
regen. Dinsdag droog en af en toe
zon. Maxima iets hoger en dins
dag rond plus 3 graden.
Polen:
Maandag eerst droog en enkele
opklaringen. Later op de dag be
wolkt en sneeuw, later regen.
Dinsdag wisselvallig en tempera
tuur oplopend naar ongeveer 4
graden.
Tsjechië en Slowakije:
Eerst droog en opklaringen, later
bewolkt en regenachtig, eerst
sneeuw. Maxima ongeveer plus 2
graden.
Hongarije:
Wolkenvelden en op de meeste
plaatsen droog. Maxima enkele
graden boven nul.
0INSDAG 7 0ECEMBER 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 08 34 Zon onder 16 28
Maan op 07.38 Maan onder 16.39
Katwijk
Hoog 03.21 15.35 02.54 15.08
Laag 11 15*23.50 10 56 23 31
Weerrapporten 06 december 07 uur:
station
weer
wind
temp n
eersl
mai
min
mm
Amsterdam
motregen
zw 11
8
1
1.0
De Bilt
regen
zw8
8
-1
1.0
Deel en
zzw 7
7
-1
0.2
Eekfe
regen
zzwll
7
0
0.7
Eindhoven
regen
zzw 9
6
0
1.0
Den Helder
regen
wzwl3
8
2
1.0
Rotterdam
regen
zw 10
8
0
3.0
Twente
regen
zzw 8
7
-1
2.0
Vlissingen
regen
zzw 13
7
4
2.0
Maastricht
regen
zzw 10
1
1
2.0
Aberdeen
onbewolkt
zw7
3
3
0.7
Athene
zwaar bew.
w.s.O
19
15
0.0
Barcelona
onbewolkt
n7
4
0.0
Berlijn
licht bew.
z3
2
-2
0.3
Boedapest
onbewolkt
nnw 4
5
1
0.3
Bordeau»
pondmist
ozo2
4
-1
0.0
Brussel
motregen
zzw 6
5
1
2.0
Cyprus
onbewolkt
onoS
•22
17
0.0
Dublin
zwaar bew.
wzwl2
8
8
0.4
Frankfurt
hall bew.
zzw 3
3
2
2.0
Genéve
onbewolkt
ws.0
4
•4
0.2
Helsinki
half bew
zzw 3
-3
-7
0.1
Innsbruck
halt bew.
w2
2
-4
2.0
Istanbul
onbewolkt
12
16
12
0.0
Klagenfurt
onbewolkt
nwl
3
-9
0.7
Kopenhagen
half bew
zzw 10
2
-5
1.0
LasPalmas
half bew
w.s.0
22
16
0.0
Lssabon
zwaar bew
no 5
11
B
0.0
Locarno
onbewolkt
w.s 0
10
-4
0.0
Londen
zwaar bew
zw 6
7
5
0.0
Luiemöurg
sneeuw
Zw4
3
-1
0.2
Uadnd
onbewolkt
n3
10
•1
0.0
U»aga
zwaar bew
nw3
20
10
0.0
Malton?
licht bew
no 5
16
8
00
Malta
licht bew
w6
20
13
90
Moskou
onbewolkt
wl
-5
0.7
München
zwaar bew
•zw 3
1
■2
2.0
Nee
onbewolkt
nnw 6
7
4
0.0
Oslo
regc
zw5
-3
•5
01
Pwp
half bew.
ZW 4
3
1
0.0
Praag
onbewolkt
wzw6
4
4
0.2
Rome
onbewolkt
9
50
7
0 2
SpM
metontv
Stockholm
zwaar bew
wsO
1
•14
00
Warschau
sneeuw
w 2
1
-1
0.2
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
mam
bewolkt
¥-
onweer
W warmtefront
regen
sneeuw
V koufront
«a»
opklaringen
At
hagel
lagedruk
mist
windrichting
hogedruk
zonnig
19
temperatuur
innn luchtdruk in
-10Q0- hectQ pasca|
Wenen
half bew
nrw 7
5
1
0.1
New Orleans
licht bew
rmw 7
20
8
0.5
Zünch
zwaar bew
m2
3
-2
1.0
New York
zwaar bew
zzw 5
13
8
00
Bangkok
regen
zw 2
29
24
0.1
Tel Avw
onbewolkt
zzo6
26
12
0.0
Buenos Am
onbewolkt
•zw 2
21
13
5.0
Tokyo
zwaar bew
nno2
14
10
0.1
Casablanca
haM bew
ws.0
20
13
0.0
Toronto
regen
n6
14
6
3.0
Johannesburg
licht bew
zw 2
30
19
08
Turns
regen
wnw 7
15
9
08
Los Angeles
onbewolkt
ono2
17
8
0.0
Vancouver
regen
zo8
10
3
7.0
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/mvr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128 030
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.MJ. Bouterse (adjunct)
Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
PUBLIC RELATIONS
W. H. C. M. Steverink 071-5356 356
REDACTIE
A Maandag, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D C van der Plas, chef eindredactie regio
J Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W Spierdijk, chef sportredactie
E Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F Wegman. chef redactie Leiden
INTERNET:
wwwleidschdagblad.nl
TELEFAX
Advertenties: 071-5323
Familieberichten: 023- 531
023- 5320 216
Redactie 071- 5321 921
Hoofdredactie: 071-5315
ADVERTENTIE
Maandag t/m vrijdag van 8.3
071-5356 230
RUBRIEKSADVERTEfa
Maandag t/m vrijdag va
071-5143 545
ABONNEMENTI
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtigin
het automatisch afschrijven van 1
abonnements- geld. ontvangen r
betaling.
VERZENDING PER...
Voor abonnementen die per pos
worden verzonden geldt een tot c
aan portokosten per verschijnda 5
k
LEIDSCH DAGBLAD OP CA!
Voor mensen die moeilijk lezr
hebben of blind zijn (of een a..
leeshandicap hebben), is eenk
van het regionale nieuws uit f%i
Dagblad op geluidscassette be
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lecl
e
Auteursrechten voorbe
Dagbladuitgeverij Dg,
I
ZIEKEN H UIZP
ongevallendienst h|
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth 24 u. per dag. i
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17 00 u. (uitgezonJ
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag 'I
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst. li
inlichtingen bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth tel. 071-5454545 In
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel 0172-463131. I
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111