M
Denksport
tm
'1
V.
IRDAC 4 DECEMBER 1999
DGE
is een kwestie van tafelpre-
iie en de tegenpartij het gevoel geven,
et geen gemakkelijke affaire wordt. In
spellen direct hoog bieden, een
Hsvol onnavolgbaar biedverloop op ta-
of een spel mooi afspelen laat de
«artij al wat ongemakkelijk op de
p achter. Het eerste spel komt uit een
iwedstrijd:
B 10 7 N H V 6
"AB5 u+U n HV1°
AV64 0 8752
5 H 6 4 z A 9 5
nwas de gever. OW boden als volgt:
"1 SA (12-14 p.); West 3 SA. Zuid startte
ft 2. Hoe zet de leider de tegenpartij
r druk? De leider zal 3 SA wel maken
ljf> ruitens niet te slecht zitten. Maar hij
niet veel kansen op een overslag, ten-
5 Itenheer goed zit. Aan één van de ta-
e&m de leider de eerste slag met schop-
oer en speelde een kleine ruiten van
Noord, die H 9 bezat, was deze
teveel. Hij legde ruitenheer in. Het
3"Vel de enige Oostspeler, die 10 slagen
e maken. Dit was het spel:
or 5 4 3
*9642
H 9
V 10 7 3
N *HV6
T H V 10
W<T^ 0 ♦8752
z A 9 5
sli
1
sr
id B82
'1%st begint met snijden in ruiten heb-
IZ al direct vier slagen. In het tweede
iiit het Cap Gemini Butler-toernooi
i/0|ost: *AB8 3;V 10 976 4;*7;*HV
st was de gever en NZ waren kwets-
West opende het bieden in de meeste
en met een preëmptieve 3 4 Dat is
f/eevenkaart zonder verdere honneur-
1. Noord volgde met 4 Wat moet
5ieden? Moet Oost eerst 4 bieden en
a 5 doubleren of op 5 passen? Of
lOost direct hoger bieden om de te-
irtii onder druk te zetten? Het is zeer
chijnlijk, dat NZ een slem in ruiten
maken. Aan een aantal tafels bood
^inderdaad maar 4 Aan een tafel
r fcPost echter direct 5 4
om
*53
H B 4 3
4 AB 109852
C
A B 8 3
*10976'
VO
geli
102
AH B82
A 10 8 6 5
43
S'
h;
ie tafels waar Oost vol stond met 4 4,
luid beginnen met 4 SA of doublet,
ir biedingen hebben een dualistisch
;er. Aan de tafel, waar Zuid doubleer-
Noord 4 SA: Partner, ik heb de la-
oortjiren en geen verdediging. Hier bood
lirect 6 Aan de tafel waar Zuid 4 SA
|m vging Noord verder met 5 en Zuid
Partner, ik heb de rode kleuren,
eeste topspelers hebben dit soort si-
s goed doorgesproken. Aan beide ta-
tarnen NZ in 6 Dat kon bij goed
niet down: Noord troefde de eerste
•en. Een harten naar het aas helder-
lartenpositie op. Klaverenaas en kla-
j getroefd gaf inzicht in de klaverens,
moest tenminste twee ruitens heb-
luitenaas en ruiten voor de boer was
wezen. Klaveren werd vrijgetroefd.
kon wel overtroeven, maar dat was de
i slag voor OW. Aan de tafel, waar
direct 5 4 bood, gingen NZ echter in
(it. Ze konden niet meer opbrengen
en strafdoublet. Dat girig maar twee
voor 300 punten. In het derde spel
uid: 4 B 6 3; A V 5; V 10 8 4 2: 9
3rd was de gever en NZ waren kwets-
Het bieden was aan alle tafels in het
hetzelfde: Noord opende pjeëmptief
4 Met deze kwetsbaarheid zijn dat
lagen met weinig puntenkracht in de
Uren. Na tweemaal pas kwam West er
it 5 Na opnieuw tweemaal pas
I Zuid weer. Moet Zuid passen, dou-
i of nog 5 4 bieden? Het kan goed
lat Oost of West een renonce schop-
eeft. Hartenheer zit waarschijnlijk bij
Misschien zijn er twee of drie slagen
iken. Doubleren lijkt niet goed. Hoe
het met 5 4? Zuid heeft een volledige
in dat betekent, dat 5 4 niet meer
zal gaan dan twee. Weliswaar is het
n met deze kwetsbaarheid niet aan te
Maar hier werd de moedige Zuid-
I beloond, want dit was het spel:
AH V109542
*32
6
*1087
H 9763
4 V 7 64
B 6 3
A V 5
V 10842
493
an OW kon niet down en de meesten
dat ongedoubleerd spelen. Maar wat
irt er na 5 4 van Zuid? De meeste
rslers boden nog 6 en dat ging wel
Daar waar OW het 5 4 - bod van
doubleerden, ging dat maar een
t zelfs toen Oost met klaverenvrouw
t en met harten vervolgde: Hartenaas
n, klaveren getroefd,eenmaal schop-
n daarna ruiten brengt West aan slag,
Dg maar een slag mee kan nemen. Een
werd 5 4 zelfs gemaakt toen Zuid het
act mocht spelen na een 4 -opening
loord (een goede 4 4 - opening 8-9
Zuid 4 4 West 5 Zuid 5 4
kwam uit met klaverenaas en vervolg-
et harten. Daarna werden de harten
Iverens geëlimineerd en eenmaal troef
leid. Toen West daarna met ruitenaas
lag kwam, kon de tweede ruiten van
d weg, omdat West in de dubbele rc-
k moest spelen. Zoals elk jaar wordt
Dpen Kampioenschap van Warmen-
n' georganiseerd in 'de Ooyevaar' en
>p 19 december, 's middags en 's
—is. Opgave kan via
1393796/393410.
PUZZEL
1
2
3
4
5
6
7
8
9
12
13
14
15
16
17
18
19
o
<N
21
22
23
25
26
27
28
29
30
31
32
33
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
50
51
52
53
54
in
in
56
57
58
59
60
61
62
63
Oplossing ®JFs
nummer 47
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren:
MINESTRONE en ZOUTPILAAR
rzTA
TM EU BE
0|DB| EISIT
DI E ITU C OI N
Kruiswoordraadsel
nummer 48
Horizontaal:
I. Kustvaarder: 5. poetsartikel; 10. insect;
II. bloeiwijze; 12. keukengerei; 14. stre
len; 16. Engelse ontdekkingsreiziger; 18.
niemendal; 20. Griekse zegegodin; 22.
eveneens; 23. troefkaart; 24. scharnier
van een hengsel; 25. salonheld; 27.
vreemde munt; 29. korrelsneeuw; 30.
geneeskrachtige plant; 32. bontsoort; 34.
gevuld; 35. dieren op een boerderij; 37.
strijkinstrument; 39. de woorden van een
lied; 42. gestold vleesnat; 44. tandgla
zuur; 46. bazar (Ind.); 48. primitieve
woning; 49. door middel van; 50. straf
werktuig; 51. nuttigen; 53. op grote
afstand; 55. gevoelig; 56. helikopter-
schroef; 58. argument; 60. grondsoort;
61. opstootje; 62. uiterst; 63. omdraaien.
Verticaal:
1. Uit cacao bereide lekkernij; 2. ent; 3.
voorzetsel; 4. loven; 6. nevelsluier; 7. lief
kozing; 8. vuurwapen; 9. woede; 12. klap
per; 13. lijn; 14. bovenste halswervel; 15.
niets; 17. vrouwelijk dier; 19. cijfer; 21.
vervoermiddel; 26. litteken op de buik;
27. kruiderij; 28. componist; 29. festijn;
31. plezier; 33. muil; 36. aantrekkings
kracht; 37. snaarinstrument; 38. onder
steboven; 39. driekroon; 40. hoog bouw
werk; 41. Indische vrucht; 43. blut; 45.
trotse houding; 47. herkauwer; 52.
Europeaan; 53. groef; 54. krachtig; 55.
ver; 57. "Iïans-Europa-express; 59. deel
van een schip.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters uit de vakjes 8 45 25
13 51 23 40 19 15 55 en 12 36
33 62 31 2 57 44 4 21
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart,
dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch
Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden.
QDQDQ ULULJ ULHJUU
BB B^ULJUU
au uuuüBimuü ma
i □D
DBBB UUUUÜ L2BQB
UUUUL3 UBU aUUULJ
R E H
QQQ ULJLJ UBB
|M| ARGI I NIAAL
Winnaars
A. Renema-Comelis,
Betje Wolffstraat 8, Leiden
(cryptogram).
J. C. Roos,
Brouwerstraat 18, Rijnsburg
(kruiswoord).
Cryptogram nummer 48
Horizontaal:
4. Het tegengestelde van een logboek? (11); 7. Die
wandelaars staan niet stil bij deze puzzels (10); 8.
Niet bepaald rooskleurig, hoe verzin je het? (10); 10.
Niet afgezet? (12); 14. Schoolkennis? (15); 16. Het
geluid van een vreemd soort uil (6); 17. Uitkering
waar men aanspraak op kan maken (8); 18. Vangt
insecten met effect (4); 19. Hart en hard (8); 22.
Helper van een riviervogel (11).
Verticaal:
1. Het orkest verlaten? (3,2,4,8); 2. Beursactiviteit?
(8); 3. Gaat heel licht van de ene naar de andere kant
(4); 5. Kenmerk van een leider? (15); 6. Zakken heb
ben er genoeg van (5); 9. Ze schenken niets (10); 11.
Handige vork (5); 12. Kletsnatte jager (6); 13. Het
voornemen van een insect voor de vlucht (9); 15.
Soort asbak (3); 20. Een koe zit met dit hoofddeksel
in z'n maag (4); 21. Ontkenning en bevestiging (4).
Oplossing
nummer 47
Horizontaal:
5. Pool; 6. ophouden; 9. reac
tievermogen; 10. achttien; 11.
narede; 12. bleu; 13. stilzitten;
14. bunkeren; 16. agente; 18.
speltheorie; 21. superheffing;
23. bestedingen.
Verticaal:
1Bodemcultuur; 2.
vluchtluik; 3. posities; 4.
ademhaling; 7. havendienst;
8. geldpest; 15. riedelen; 17.
eer; 18. spul; 19. onfris; 20.
engte; 22. hit.
DAMMEN
Op overtuigende wijze heeft Ni-
na Hoekman-Jankovskaja het
NK vrouwen 1999 op haar
naam geschreven. Zij scoorde
16 punten uit 9 partijen. Slechts
de kampioene van vorig jaar,
Tanja Chub, bleef nog enigszins
in haar spoor door met twee
punten minder op de tweede
plaats te eindigen. Karen van
Lith werd derde met 12 punten.
Hoekman was in dit NK dus
duidelijk een klasse apart. Met
ogenschijnlijk speels gemak
werden de meeste opponenten
in hoog tempo van het bord ge
speeld.
In veel partijen gebruikte de
oorspronkelijk uit de Oekraïne
afkomstige speelster dan ook
maar een uur bedenktijd. Wat
dat betreft vormde ^it NK voor
haar een ideale voorbereiding
op de binnenkort in Moskou te
spelen barrage met Golubjeva
en Teterina om de wereldtitel.
Een goed voorbeeld van de wij
ze waarop Hoekman in dit NK
met zwakkere tegenstanders
omsprong, is haar partij uit de
voorlaatste ronde tegen Iepie
Poepjes. Na een tijdelijk offer
wacht zij maar liefst negen zet-
stelling.
ten op het doodlopen van de
Wit: N. Hoekman; zwart: H.
Poepjes (NK 1999). Partij: 1.
33-28 18-23 2. 31-27 12-18 3.
38-33 7-12 4. 43-38 17-22 5.
28x17 11x31 6. 36x27 2-7 7.
49-43 20-24 8. 33-28 7-11 9.
41-36 15-20 10. 46-41 12-17
Diagram nr. 1
11. 39-33 10-15 12. 44-39
17-21 13. 36-31 1-7 14. 41-36
21-26 15. 34-30 7-12 16. 30-25
4-10 17. 50-44 12-17 18. 35-30
24x35 19. 33-29 23x34 20. 39x30
35x24 21. 27-21 16x27 22. 32x23
8-12 23. 43-39 13-18 24. 39-33
18x29 25. 44-39 9-13 26. 37-32
26x37 27. 42x31 3-8 28. 31-27
11-17 29. 47-42 6-11 30. 42-37
11-16 31. 36-31 17-21 32.
31-26 12-17 33. 48-42 8-12 34.
28-22 17x28 35. 26x8 13x2 36.
32x34 24-30 37. 37-32 30-35
38. 34-29 35x44 39. 39x50 Ook
met een wederzijds gelijk aantal
schijven zou wit gewonnen
staan. Wit mag in deze stelling
zelfs na het wegnemen van
schijf 42 of 45 nog op winst re
kenen. 2-8 40. 27-21 16x27 41.
32x21 8-12 42. 45-40 en zwart
gaf het op. Tijd: 0.50/1.55 uur.
Een inmiddels oudgediende in
het NK vrouwen is Erna Wan
ders. Dit was haar dertiende fi-
Dlagram nr. 2
nale en ze is diverse malen heel
dichtbij een titel geweest. In dit
NK maakte zij echter al een val
se start door in de eerste ronde
van Jorien Alink te verliezen.
Met hyper aanvallend spel
krijgt Wanders de beste kansen
maar op de een of andere ma
nier keren de kansen in het late
middenspel.
Wit: E. Wanders; zwart: J. Alink
(NK 1999). Partij: 1. 35-30
17-22 2. 30-25 11-17 3. 34-29
6-11 4. 40-34 19-23 5. 45-40
13-19 6. 31-26 9-13 7. 36-31
4-9 8. 41-36 19-24 9. 46-41
14-19 10. 25x14 9x20 11. 32-28
23x32 12. 37x28 20-25 13. 29x20
25x14 14. 38-32 1-6 15. 42-38
19-24 16. 48-42 14-20 17.
31-27 22x31 18. 26x37 16-21 19.
28-23 18x29 20. 34x23 24-30 21.
36-31 21-26 22. 31-27 20-25
23. 32-28 30-35 24. 40-34
11-16 25. 44-40 35x44 26. 49x40
15-20 27. 40-35 17-21 28.
37-32 10-14 29. 33-29 5-10 30.
34-30 25x34 31. 39x30 10-15 32.
50-44 7-11 33. 44-39 (zie dia
gram 1) 13-18 34. 30-24 8-13
35. 35-30 12-17 36. 23x12 17x8
37. 30-25 11-17 38. 42-37 8-12
39. 38-33 2-7 40. 28-23 7-11
41. 41-36 12-18 42. 23x12 17x8
43. 43-38 8-12 44. 39-34 12-18
45. 34-30 3-9.
Plotsklaps staat wit verloren.
Ook 47-42 brengt geen redding
want na 18-23 29x18 13x31
36x27 20x29 33x24 volgt 26-31
37x17 11x31 met een technisch
gewonnen stand voor zwart. 46.
33-28 18-22 47. 27x18 13x31 48.
36x27 9-13 49. 47-42 13-18 50.
24-19 14x34 51. 25x14 34x25 52.
14-9 Ondanks deze doorbraak
speelt wit een verloren partij:
11-17 53. 42-38 25-30 54.
38-33 30-35 55. 33-29 35-40
56. 29-24 40-44 57. 24-19
44-50 58. 19-14 15-20 59.
14x25 50-33 en wit staakte de
strijd. Tiid: 2.02/2.17 uur.
Een leuK fragment tot slot uit
de partij Alink-Chub (zie dia
gram 2)
Na lang nadenken speelde
Alink in deze stelling 51. 42-38
waarop de immer alerte Chub
de partij op slag uitmaakte via
het sierlijke 26-31 52. 37x26
4-10 53. 15x4 28-32 54. 4x18
32x12 en beduuSd gaf wit het
op. Volgende week keer ik weer
terug naar de clubcompetitie
waarin de deelnemende clubs
zich opmaken voor de tweede
helft.
SCHAKEN
Paul Bierenbroodspot
Jan Timman heeft deze week de discussie
over doping in de schaaksport aangezwen
geld. In een interview met Max Pam op de
Amsterdamse zender AT5 deed Timman
een aantal opmerkelijke uitspraken. Aanlei
ding was het voornemen van de wereld
schaakbond (FIDE) om dopingcontroles bij
schakers te gaan invoeren. Sinds de FIDE
zich heeft aangesloten bij het IOC vallen
ook de schakers onder het reglement van
het IOC. De laatste jaren is de dopingcon
trole een belangrijk onderdeel van het be
leid van het IOC en de schakers zullen er
dan ook aan moeten geloven. Mede met
het oog op subsidies is de FIDE geneigd om
het IOC te volgen.
Jan Timman heeft een bom onder dit voor
nemen gelegd. De Amsterdamse groot
meester heeft aangekondigd zich niet te le
nen voor het inleveren van een plasje. Tim
man staat niet alleen in zijn voornemen en
mocht de FIDE het twijfelachtige voorne
men doorzetten dan moet er rekening ge
houden worden met een nieuwe splijting.
Timman wil dan gaan onderzoeken of er
genoeg draagvlak onder de grootmeesters
is om een nieuwe bond op te richten. Nu is
dat iets waar weinig mensen op zitten te
wachten. Het laatste decennium is de
schaakwereld er niet doorzichtiger op ge
worden door allerlei afsplitsingen. We zit
ten inmiddels met vier mensen die claimen
wereldkampioen te zijn en bij een nieuwe
afsplitsing zullen dit er eerder meer worden
dan minder.
De leek zal al snel denken dat er wel iets
aan de hand moet zijn met die schakers,
anders zouden ze geen bezwaar tegen do
pingcontroles hebben. Niets is minder
waar. In tegenstelling tot de fysieke sporten
zijn er geen middelen bekend waardoor je
beter gaat schaken. Schakers gebruiken wel
allerhande middelen die op de verboden
lijst staan. Dat is op zich niet verwonderlijk,
omdat vrijwel iedereen dit doet. Een paar
koppen koffie is al voldoende om teveel ca
feïne in het bloed te krijgen. Wie bij een
verkoudheid neusdruppels gebruikt, zit ook
al fout en er is laatst bij een schaaktoernooi
in Spanje ook op alcohol getest.
Timman stelt heel duidelijk dat het voor
een schaker mogelijk moet zijn om 's
avonds een paar glazen wijn tot zich te ne
men, zonder de volgende dag gestoord te
worden door controles.
Tot nu toe is niet duidelijk geworden wat
de FIDE tegen de dopingcontroles heeft
ondernomen. FIDE-president Iljoemsjinov
heeft veel moeite gedaan om in de Olympi
sche familie opgenomen te worden en van
die kant valt in eerste instantie niet veel te
gengas te verwachten. De KNSB heeft in
middels wel zijn twijfels uitgesproken.
Timman vindt het wel te overwegen om
een dopingreglement voor het schaken op
te stellen. Er zouden middelen kunnen zijn
die bij het schaken zouden kunnen helpen.
Timman heeft uit betrouwbare bron verno
men dat Kasparov bij de matches tegen
Karpov 's ochtends bij het ontbijt een pil-
lencocktail slikte. De toenmalige Sovjet-
-Unie beschouwde het schaken als staats -
aangelegenheid en het is niet onwaar
schijnlijk dat er uitgebreid onderzoek is ge
daan naar doping. Timman suggereert om
KGB- rapporten op te kopen betreffende
deze materie.
Zelfs als het lukt om een dopinglijst voor
het schaken op te stellen, dan heeft Tim
man nog steeds zijn vraagtekens "bij contro
les. Hij ziet het inleveren van een plasje als
een aantasting van de waardigheid.
Wanneer de FIDE deze kwestie toch door
zet, dan wil Timman toch blijven schaken.
Vandaar dat hij dan het voornemen heeft
om een alternatieve bond op te zetten. Hij
heeft al meerdere topspelers gepolst en die
voelen ook weinig voor dopingcontroles.
Het zou mij overigens niet verbazen als er
wel degelijk een speciale lijst voor het scha
ken op te stellen valt. Iedereen kent wel ie
mand die een dag niet goed kan beginnen,
wanneer hij niet eerst een paar koppen kof
fie heeft gedronken. Bij sommige schakers
is dit niet anders. Zij kunnen geen goede
partij spelen, wanneer ze niet hun portie
cafeïne ingenomen hebben. Dat dit waar
schijnlijk meer een kwestie van verslaving
dan van doping is, doet verder niet ter za
ke.
Oyerigens gelooft Dimitri Reinderman wel
dégelijk in de louterende werking van ca
feïne. Tijdens de partij drinkt hij altijd een
blikje Red Buil, een drankje waar een hoge
dosis cafeïne inzit.
Een aantal jaar geleden hebben we de
rookdiscussie gehad. Bij officiële toernooi
en mag er in de speelzaal niet meer gerookt
worden en dit verbod heeft zich inmiddels
uitgebreid tot de bondswedstrijden. Dat dit
ingrijpende gevolgen heeft voor sommige
schaakverenigingen moge duidelijk zijn.
Het rookverbod geldt voor de hele speel
zaal en dat betekent dat de hele vereniging
niet meer mag roken wanneer er een
bondswedstrijd wordt gespeeld. Niet iedere
vereniging is hier blij mee. Het is te hopen
dat de bestuurders nog eens goed naden
ken over het invoeren van een dopingregle
ment, opdat men de baby niet met het
badwater weggooit. Invoering van strenge
regels zal ongetwijfeld leden gaan kosten
en mogelijk tot een nieuwe afsplitsing lei
den. Dat is wel een zeer hoge prijs om deel
te mogen uitmaken van het IOC.
FILATELIE
België, Groot-Brittannië en de Verenigde
Staten herdenken de afgelopen eeuw/mil
lennium wel op grootse wijze. Groot-Brit
tannië komt in totaal met honderd zegels
(dit jaar 12 x 4, in 2000 eveneens 12 x 4 en
een finale-emmissie van vier zegels in jaru-
ari 2001), de VS geven in totaal tien velletjes
van vijfden zegels uit en België begint 6 de
cember aan een 'Reis door de 20-ste eeuw
in tachtig zegels. Het totale reispakket zal
uit vier velletjes met twintig zegels (de ze
gels zullen niet los worden verkocht) gaan
bestaan.
Om een selectie uit de hoeveelheid van fi
guren en feiten die de 20-ste eeuw mar
keerden mogelijk te maken kozen we, aldus
de De Post, acht thema's met elk tien be
langrijke onderwerpen. Elk jaar staan twee
van deze thema's op het programma: op 6
december 'persoonlijkheden' en 'sport
ontspanning', in 2000 'oorlog vrede' en
'kunst', in 2001 'techniek wetenschap' en
'menswetenschappen' en in 2002 'maat
schappij sociaal leven' en 'dagelijks le
ven'.
In het eerste 20-ste eeuwse velletje 'per
soonlijkheden/sport ontspanning' zitten
twintig zegels van 17 frank/0.42 euro. Vier
rijen van vijf zegels, met op de bovenste rij:
paus Johannes XXIII die door het bijeen
roepen van het 2-de Vaticaans Concilie de
modernisering van de katholieke kerk in
zette; koning Boudewijn, die veertig jaar re
geerde (1951-1993); de Duitse bondskanse
lier Willy Brandt, bekend door zijn oostpo-
litiek; John F. Kennedy (president van de
VS van 1961 tot 1963) en de Indische filo
soof en staatsman Mahatma Gandhi
(1869-1948), bekend om ziin vreedzame
acties van burgerlijke ongehoorzaamheid
tegen de Britse overheersing van zijn land.
Op de tweede rij: dominee Martin Luther
King (1929-1968), beroemd om zijn ge
weldloze strijd voor gelijke rechten van
zwart en blank in de Verenigde Staten; Le
nin (1870-1924), leider van de Oktoberre
volutie van 1917 en grondlegger van het
marxistisch-Ieninisme; de Cubaanse revo
lutionair van Argentijnse afkomst Che Gue
vara (1928-1967), het symbool van de La
tijns-Amerikaanse revoluties van de 20-ste
eeuw; de Israëlische politica Golda Meir
(1898-1978), die als premier van Israel een
belangrijke rol speelde op het wereldto
neel; Nelson Mandela (*1918), leider van de
strijd tegen de apartheid in zijn land.
De derde rij begint met een zegel gewijd
aan de moderne Olympische Spelen, de
vierjaarlijkse universele sportmanifestatie
1
4
van deze eeuw. Op de zegel de legendari
sche zwarte Amerikaanse atleet Jesse
Owens, die door zijn overwinningen op de
Spelen in het fascistische Duitsland van
1936 een symbool is van deze universali
teit; voetbal, in Europa en ver daar buiten
de populairste sport; Ronde van Frankrijk,
Eddy Merckx; lied, Edith Piaf; pop Rock
Music, The Beatles.
Op de vierde rij: film, Charlie Chaplin; toe
risme, de eerste vakantie; jeugdbeweging,
stichting boy-scouts in 1908, strips, Kuifje
van Herg en hobby, filatelie, de meest be
oefende vrijetijdsbesteding in de wereld.
Op 29 november verscheen de reeds aan-
gékondigde emissie ter gelegenheid van het
huwelijk van kroonprins Filip en Mathilde.
Een 17 fr./0,42 e.-zegel toont een foto van
het paar en op een velletje met een zegel
van 21 fr./0,52 e. een foto van het paar (op
zegel) met hun ouders.
Groot-Brittannië komt 7 december met
zijn twaalfde Millennium-serie van dit jaar,
die als titel heeft Artists' Tale. De motieven
op de zegels zijn gebaseerd op World of the
stage 19 p/4), World of music (26 p/3),
World of Literature (44 p/2) en New worlds
(64 p/1). Zoals gemeld zijn alle Britse mil
lennium-zegels van dit jaar genummerd,
van 48, 47,46, enzovoorts.
Op 14 december komt de Royal Mail nog
met een extra millennium-velletje met als
titel 'Millennium Timekeeper'. In het velle
tje vier verschillende 64 p-zegels, die zijn
gebaseerd op de eerste millennium-zegel
(nummer 48) uit de Inventors' Tale-serie.
De Verenigde Staten brachten 18 novem
ber het achtste velletje Celebrate The Cen
tury 1970's uit. Het velletje met vijftien
33c.-zege!s draagt als titel 'Bicentennial
Watergate, and Earth Day' met o.a. aan
dacht voor disco music, Sesam Straat, All in
the Family, de mode van de jaren '70 en
jumbo jets.