'Dat persoonlijk contact kan ik wel missen'
Huurverlaging aanvragen? Bezint eer ge begint
Meningen
Schandalige gang van zaken rond regionale Rabobank Cultuurpriji
UITGELICHT
De koningin en 'de pers
van tegenwoordig
Publiek laten meebeslissen bi
culturele prijzen geen goed id(
redactie paul de vlieger, 071-53ï
De pagina 'Meningen' staat open voor alle lezers. Bij uw brief gaarne vermelding van onderwerp en publicatiedatum van het artikel waarop u reageert. De redactie kan brieven bewerken, bekorten of weigeren. Alleen brieve
met een volledige adressering komen voor plaatsing in aanmerking. Bijdragen sturen naar. Leidsch Dagblad, postbus 54, 2300 AB Leiden, of faxen naar: 071 - 5321921, of e-mailen naar: redactie.ld@damiate.hdc.nl
In de pers is de afgelopen da
gen opwinding ontstaan over
de uitspraak van koningin
Beatrix dat het niveau van de
journalistiek de afgelopen
twintig jaar achteruit is ge
gaan. De vorstin woonde za
terdag de jubileumviering bij
van het veertigjarige Genoot
schap van
Hoofdre
dacteuren.
Na afloop
was er een
borrel,
waar Bea
trix lang
bleef na
praten met
wie daar
maar zin
in had.
Van dat
soort ge-
sprekkken
mag je als
journalist
geen ver
slag doen,
daar her
innerde
genoot
schap-
voorzitter
Pieter
Broertjes
de aanwe
zigen na
afloop nog
aan. Afspraak is afspraak, dus
wij schreven er maandag niet
over, maar Trouw en NRC
Handelsblad deden dat wel en
de Rijksvoorlichtingsdienst
berust er nu in dat de uitspra
ken van de koningin openbaar
zijn geworden.
Zeker is dat Beatrix ook
doelde op het niveau van de
verslaggeving over de monar
chie, maar omdat zij haar kri
tiek niet preciseerde, weten
wij niet welke publicaties haar
wel en welke haar niet beval
len. Ze had het over de privacy
van leden van het koninklijk
huis. Mogelijk is de publici
teitsgolf in de serieuze media
over de Argentijnse vriendin
van Willem-Alexander haar
niet goed bevallen.
Ie hoeft het niet met haar
eens te zijn om tot de slotsom
te komen dat het voor haar op
zijn minst even wennen moet
zijn geweest. Dat was het na
melijk voor veel andere lezers
en voor veel journalisten ook.
Pikanter dan de zorgen van
de majesteit, vond ik de op
roep van voorzitter Broertjes
om wat
ruimharti
ger met de
media om
te gaan.
Toen ik het
Broertjes
zaterdag in
Amsterdam
hoorde
zeggen, be
dacht ik me
dat het
voor de
eerste keer
in de pers
geschiede
nis was dat
de voorzit
ter van het
Genoot
schap van
Hoofdre
dacteuren
zon wens
publiekelijk
uitte in
aanwezig
heid van de
koningin.
Ik vond het getuigen van
een volwassen omgang van
pers met de monarchie en
daar ben ik een groot voor
stander van. Serieuze relaties
verdienen serieuze berichtge
ving.
Dat is iets anders dan rod
del en achterklap. En het is in
elk geval veel beter dan hoofd
redacteuren die het achter ge-,
sloten deuren met leden van
het hof op een akkoordje
gooien en vervolgens maar
niet berichten over bijvoor
beeld Greet Hofmans. Toen zij
de positie van koningin Juli
ana aan het wankelen bracht,
was dat overal in de wereld
pers te lezen, behalve in Ne
derland.
ton van brussel
hoofdredactie
Gisteren was om meer dan een reden
de dag van de waarheid. Niet alleen
omdat de straatarme Woningbouw
vereniging Leiden stemde over een fu
sie met een schatrij
ke woningstichting
uit het Oosten. Maar
ook omdat op 30
november er een
wetswijziging heeft
plaatsgehad, die huurders de moge
lijkheid geeft om huurverlaging aan te
vragen. Voorwaarde is wel dat er dan
iets met je huis aan de hand moet
OPINIE
J. de Greef is directeur van
Woningbouwvereniging Leiden
(WBL). Op verzoek van deze
krant schreef hij een opinie
over de nieuwe wet die het
voor huurders mogelijk maakt
huurverlaging aan te vragen als
de huurwoning gebreken
vertoont die niet binnen zes
weken door de huiseigenaar
worden verholpen.
zijn, maar bij wie is dat niet? Op naar
de Huurcommissie, zou ik zeggen.
Voor vijfentwintig piek vragen om een
fors lagere huur, dat kon wel eens een
goeie investering
zijn.
De gedachte ach
ter de nieuwe wets
bepaling is dat de
huurder waar voor
zijn geld moet krijgen. Bij een pittige
huur hoort een prettig huis. Daar ben
ik voor. In de wet is dat als volgt gere
geld: als er een gebrek is aan je huis
en de huisbaas lost dat niet binnen
zes weken op, kun je de Huurcom
missie vragen om de huur te verlagen.
De Huurcommissie komt kijken en
bepaalt wat de huur mag zijn zolang
het gebrek niet is verholpen.
Eerst even een paar rariteiten uit de
wet. Als er geen daglicht in je woonka
mer komt, kan de huur omlaag. Maar
wie huurt in hemelsnaam zo'n huis?
Ook kan het niet door de beugel als er
geen aanrecht in de keuken is. Hier
lijkt huurverlaging mij alleszins rede
lijk. En als de voordeur niet op slot
kan, hoef je van mij ook niet het volle
pond te betalen. Dit soort wetgeving
hebben we in Nederland kennelijk
nodig, het komt blijkbaar nog voor.
De bordjes 'onbewoonbaar verklaarde
woning' kunnen, weer uit de kast wor
den gehaald.
Meer herkenbaar wordt het als we
lezen dat condensatie, doorslaand
vocht of optrekkend vocht tot huur
verlaging kan leiden. Want condensa
tie komt in Nederlandse woonhuizen
op grote schaal voor. Vooral de wo
ningen die kort na de oorlog zijn ge
bouwd, hebben er last van. Dat ligt
voor een deel aan de woning, en voor
een deel aan huurders' die massaal
weigeren om een raam open te zetten.
Zonde van de warmte, maar het vocht
blijft dan ook binnen.
Hier voorzie ik grote chaos. Het zal
verzoeken regenen. En de Huurcom
missie maar afwegen. Hoe erg is het
probleem? Ligt het aan de woning of
is het de schuld van de huurder? Of
allebei een beetje? Ze hebben er geen
ervaring mee, die arme Huurcommis-
sies, dus zij gaan een paar zware
maanden tegemoet.
En het begon er net zo lekker rustig
Huurders hebben vanaf vandaag de mogelijkheid om huurverlaging aan te vragen. Voorwaarde is dan wel dat er dan iets met
het huis aan de hand moet zijn. archieffoto united photos de bofo
te worden. Door de beperkte huurver
hoging van de afgelopen jaren kwa
men er weinig bezwaren bij de Huur
commissie binnen en nu verzint Den
Haag dit weer. Voor wie nog werk
zoekt: de Huurcommissie heeft bin
nenkort banen in overvloed.
De volgende categorie die in aan
merking komt bestaat ook in Leiden:
als de algehele staat van onderhoud
zeer slecht is, kan de huur omlaag.
Het moeten wel serieuze onderhouds-
gebreken zijn, zoals houtrot, kierende
deuren en ramen en een slecht dak.
En echt ernstig, hè, niet gewoon een
beetje bladderende verf. Maar ja, wie
bepaalt wat ernstig is? Wat de één
voor lief neemt is voor de ander een
probleem van de eerste orde. En hoe
ernstig is ernstig? Ook dat mag de
Huurcommissie uitzoeken. Veel sterk
te ermee.
Maar let op: nu wordt het leuk. On
voldoende geluidsisolatie van de mu
ren, de vloeren of de plafonds kan ook
tot huurverlaging leiden. Volgens mij
kan half Nederland zo door naar de
Huurcommissie. Immers, wie hoort
zijn buren niet? Als ik de buurman
's nachts een plas hoor doen, vind ik
mijn huis onvoldoende geïsoleerd? Ik
woon toch niet samen met de buur
man? Dan was ik wel hiernaast gaan
wonen! Ik val trouwens meer op de
buurvrouw.
Het idee achter de wet is prima:
waar voor je geld. Maar voor de hui
der die zijn kansje waagt, zal het effe
zwaar tegenvallen. Bij klachten o1
geluid of het schilderwerk kan
Huurcommissie de huur verlagen
70% van het maximum. Dus niet
wat de huur nu is, maar van wat
zou mógen zijn.
En wat is nu de clou: de mee:
huurders wonen in huizen van
ningcorporaties. Huren die hoger z
dan 75% van het maximum kom
daar bijna nooit voor. Dus voordat
die 25 gulden uitgeeft aan de Hut
commissie: eerst even uitrekenen
dat het wel waard is.
Graag wil ik reageren op ver
schillende artikelen in het
Leidsch Dagblad over de uitrei
king van de Rabobank Cultuur
prijs. Ik sluit mij van harte aan
bij de meningen van de LD-re-
dacteuren J. Rijsdam en C. van
Hoore, zoals zij die verwoord
den in de columns 'Genomi
neerde hansworsten' (19 no
vember) en 'Schone Schijn' (20
november). Het moet mij van
het hart dat ook ik de gang van
zaken omtrent deze regionale
Cultuurprijs ronduit schandalig
vind. Wat was het vorig jaar
toch een sympathiek icfeè om
deze prijs ter stimulering van
jong talent uit Leiden en de re
gio in het leven te roepen. De
Het einde van het loket
lijkt nabij. De NS hebben
hun saneringsplan
teruggedraaid, maar de
bankwereld draait door.
Volgens Rijkman
Groenink, beoogd
bestuursvoorzitter van
ABN/Amro, gaan we over
een paar jaar alleen nog
naar de bank voor
financiële adviezen.
Contant geld balen we uit
de muur, de meeste
andere transacties
kunnen via internet.
Eerder al meldde de
Rabobank dat zij de
meeste van haar 1800
kantoren binnen tien jaar
omvormt tot
adviesbureaus met
minimale bezetting.
Wordt u nog geholpen?
C. Groenewoud van het ABN-
Amrokantoor aan de Stations
weg in Leiden: „Wij mogen
daar niets over zeggen. U moet
contact opnemen met onze
persvoorlichter in Amsterdam
T. van Dijk, persvoorlichter
van ABN-Amro: ..De medede
ling van Rijkman Groenink is
correct. De opmars van pinnen
en bankverkeer via internet is
niet te stuiten en dat maakt de
ze heroverweging van dienst
verlening noodzakelijk. Er zul
len altijd kantoren blijven, wij
gaan niet plotseling allerlei lo
caties sluiten. Op cruciale plek
ken blijven kantoren waar men
sen terecht kunnen Natuurlijk
hebben wij daarbij ook gedacht
aan mensen die niet zo goed
met automaten overweg kun
nen."
I. van der Spek, directeur van
de Protestants Christelijke
Ouderenbond (PCOB): „Wij
merken dat persoonlijk contact
langzaam verdwijnt uit het za
kenleven. Natuurlijk is dat een
ontwikkeling die je niet makke
lijk kunt tegenhouden. Maar wij
vinden dat bedrijven te weinig
Bij banken nemen pinautomaten - en internet - meer en meer de rol over van het loket. Is dat een verontrustende ontwikkeling?
archieffoto taco van der eb
rekening houden met de gevol
gen. Veel ouderen voelen zich
onveilig bij automaten, zeker
bij pinautomaten. Die angst
leeft al onder jongeren, dus dat
geldt zeker voor oudere men
sen. Bovendien hebben veel
ouderen moeite met de bedie
ning van automaten. Pinauto
maten, de kaartjesautomaten
van NS en ook internet leveren
problemen op. En denk eens
aan mensen met visuele beper
kingen. Banken hebben onder
meer een maatschappelijke
functie en ze moeten dus reke
ning houden met mensen die
niet met die dingen overweg
kunnen, zoals ouderen. Er zijn
genoeg bejaarden die de auto
maten wel kunnen gebruiken,
maar aan de mensen voor wie
dat niet geldt moet worden ge
dacht."
B. Yilmaz, directielid van de
Nederlandse Islamitische
Bond voor Ouderen (NISBO):
„Wij constateren deze trend en
juichen het niet toe. Het aan
spreekpunt valt weg. Voor men
sen is dat vervelend, voor oude
ren is het extra lastig. En in het
bijzonder levert het problemen
op voor ouderen die met een
taalbarrière kampen. Men zou
deze mensen op moeten van
gen, want juist voor hun is een
contactpersoon belangrijk."
M. Wiegman, vice-voorzitter
van het Platform voor Gehan
dicapten Katwijk/ Rijnsburg/
Valkenburg: „Ik vind dit heel
erg. Er zijn zoveel mensen die
niet met automaten en compu
ters kunnen omgaan. Willen ze
die dan dwingen om naar ver-
dergelegen kantoren te gaan?
Juist voor die mensen is dat ex
tra moeilijk. Ik zit zelf in een
rolstoel en weet daarom uit er
varing dat pinautomaten en
NS-automaten voor rolstoelers
te hoog rijn. Die zijn geplaatst
voor mensen die staan. Lo
gisch, maar ik heb er dus niets
aan. Maar er zijn ook mensen
die door reuma de knoppen
niet kunnen indrukken, men
sen die niet kunnen zien of niet
kunnen lezen. Moeten wij aan
een voorbijganger vragen om
even 250 gulden te pinnen?
Lijkt me niet erg veilig. Het is
heel triest dat banken weigeren
om voor dit soort dingen sa
men te werken met gehandi
captenorganisaties. Wij zouden
graag meedenken over oplos
singen. Zo zou men op elk kan
toor, ook de kleinere, een loket
voor ouderen en gehandicap
ten open kunnen houden. Dat
lijkt mij wel zo eerlijk."
M. van der Zwet uit Sassen-
heim: „Ik kan best met auto
maten overweg. Maar zeker tij
dens het pinnen voel ik mij on
veilig. Ik bén pas 66, moet u
zich voorstellen hoe mensen
zich voelen die hoogbejaard
zijn. Die kunnen die apparaten
ook helemaal niet bedienen.
Dat gaat ten koste van hun zelf
standigheid."
H. de Bruine van ROVER, be
langenorganisatie voor open
baar vervoergebruikers, afde
ling Leiden en omstreken:
„Een aantal jaren geleden zijn
door de NS loketten op kleine
stations gesloten of korter
opengesteld. Wij vonden dat
een slechte zaak. Het persoon
lijk contact ontbreekt. Maar er
zijn ook praktische bezwaren.
Zo pakt een NS-automaat geen
biljetten. Ze rijn ook traag,
denk eens aan een gezin met
vier kinderen dat zes kaartjes
moet kopen. Als je daar achter
staat in de rij, word je even gek.
Een ander probleem is dat van
buitenlanders. Ik woon vlakbij
station Voorhout en deze zo
mer zag ik daar meermalen toe
risten die niets van de auto
maat begrepen. Als je de taal
niet spreekt kun je niets met die
dingen."
M. van der Plas van het ING-
kantoor aan het Schuttersveld
in Leiden: „Het lijkt me nogal
onpersoonlijk. Ik vind dat je
mensen moet kunnen helpen.
Ik weet niet hoe de plannen van
ING Nederland zijn, maar ik
ben er persoonlijk niet voor om
alles maar automatisch te doen.
Vooral voor ouderen is het las
tig om naar verdergelegen kan
toren te komen."
H. Hoevers, student Neder
lands recht uit Zoeterwoude:
„Minder loketten? Ik heb daar
geen problemen mee. Ik pin
toch altijd en treinkaartjes haal
ik dan ook wel uit de automaat.
Een sqrviceloket voor bijzonde
re gevallen lijkt me trouwens
wel noodzakelijk. Persoonlijk
contact kan ik wel missen.
Daarvoor ga je niet naar de
bank."
peter groenendijk
winnaars van vorig jaar (beel-
dend kunstenaars N. Beierle en
H. Keijser) hebben toen de Cul
tuurprijs gekregen die gekop
peld was aan een opdracht voor
een kunstwerk. De Rabobank
had zich die eerste keer wel
goed laten inlichten over de
mogelijkheden met beeldende
kunst.
Maar wat jammer dat de
bank zich dit jaar niet beter
heeft laten informeren of er
überhaupt wel talent genoeg
was in Leiden en de regio op
het gebied van literatuur. De
Leidse bibliotheek die betrok
ken was bij de organisatie voor
dit jaar is niet goed ingevoerd
in hét circuit van talenten. Doop
middel van flyers en verschil
lende artikelen in het Leidsch
Dagblad moest het literatuur
talent worden opgetrommeld.
Ik denk ook niet dat de geno
mineerden van dit jaar (disci
pline literatuur) erg blij waren
toen zij een week voor de uitrei
king in de Stadsgehoorzaal via
het Leidsch Dagblad moetsen
vernemen dat het niveau van
de inzendingen zo laag was dat
er geen eerste prijs zou worden
uitgereikt.
Beste genomineerden, heb
ben jullie met z'n allen zitten
slapen? Waren jullie zo in een
roes geraakt dat jullie niet de
koppen bij elkaar hebben ge
stoken en tegen de organisatie
én de jury hevig tegen d
gang van zaken hebben gen
testeerd. Was er niemand
het idee gekomenom zich te
te trekken en zodoende het
dium vrij te houden voor di
teur R. de Jong, van deze Rc
bank, die zelf - zie Sch
Schijn van Cees van Hoore
20 november - nooit een t
leest. Ik houd mijn hart al
voor volgend jaar.
Dit wordt een oproep aan
jonge talenten in Leiden er
regio op het gebied van muzfc
theater, vormgeving en foto
fie - Verenigt U! Wanneer u
gend jaar een brief bereik
oproep in de. pers ziet met
vraag om uw talent in te ze
voor een prijs ter meerdere
rie van de sponsor, die ook
eens tussentijds de spelre
kan veranderen, ga dan verl
zen (buiten de regio van
den), word wat jaartjes oi
(alleen jong talent komt in i
merking) of negeer de opr
en ga door met datgene wa
jullie geloven. Als je echt ta
en doorzettingsvermogen h
dan zul je ook op landelijk
veau erkenning krijgen en c
hoef je echt niet eerst de re
nale Cultuurprijs van de Ra
bank Leiden Oegstgeest
te ontvangen.
A. Thijsi
Dordre
In uw krant lees ik altijd met in
teresse de opinievormende ru
brieken van Cees Waal en van
Jan Rijsdam. Met meer dan ge
wone belangstelling heb ik dit
keer in het LD van 19 november
de bijdrage van Jan Rijsdam ge
volgd. Zijn verhaal met de kop
'Genomineerde hansworsten'
was mij in grote lijn uit het hart
gegrepen. (Hoewel ik me al ja
ren afvraag waarom het LVC
bijna dagelijks breeduit aan
bod komt in Rijsdams LD en de
jazz, qua aankondiging alswel
recensies niet of nauwelijks aan
bod komt. Een mening die ve
len met mij delen. Maar goed,
het was even een zijstraatje dat
ik graag even insloeg.)
Terug naar de 'Genomineer
de hansworsten'. En dan be
perk ik me maar tot de Zilveren
Veer. In 1996 was ik ook één
van de kandidaten, hoewel ik
(met plezier) genoegen moest
nemen met, laten we zeggen,
een tweede plaats. De duizend
jes gingen toen ook nog niet
over de toonbank naar de geno
mineerden: het was het feest
van de eenvoud.
Vooral vanaf 1998 heb il
vraagtekens gezet bij de r
buiten gepropageerde oj
om het publiek mee te ls
kiezen. Als je je populariteit
buit om massa's vrienden
kennissen op te trommelen
'op jou' te stemmen, dan k<
er al iets scheef te ritten. Ik
dat al hardop laten weten
mensen die rondom de Zi
ren Veer mee-communia
en ik hoop dat in het jaar 2
de organisatie niet meer pre
geert om het publiek mee t«
ten kiezen. Zie wat dat
scheve verhouding oplevert
de laatste verkiezing.
Het moet toch mogelijk
om een jury haar werk te 1<
doen, onafhankelijk van
dan ook. Wie het uitgevon
heeft om het publiek mee t<
ten beslissen, verdient
pluim, zeker geen veer. Hoek
het mij net even te ver gaatK
over genomineerde hansv
sten te praten. Voor de rest I
ik het helemaal eens met1
Rijsdam!
Henny Ki
Lei«
WOENSDAG 1 DECEMBER 1999
