'Opening SoW-centrum belangrijk moment voor kerke
Geloof Samenleving
1,0
Zijn ziel was gehecht aan Dinade dochter van Jacob
ZATERDAG 27 NOVEMBER 1999
VANDAAG
27
De oudste zoon was in adellijke middeleeuwse
kringen meestal erfgenaam en opvolger. Voor
één van de andere zonen lag een kerkelijke car
rière in het verschiet. Dat scenario hanteerde
ook de Brabantse hertog Godfried III. Zijn in 1166 geboren
zoon Albrecht twijfelde over het ridderschap, maar de
kaarten waren al geschud. Eerst werd Albrecht kanunnik
in Luik. Hij vervulde zijn taken met verve, want driejaar
later was hij bisschop van de stad. Alles verliep volgens
plan, ware het niet dat de Duitse keizer Hendrik VI in de
benoeming van Albrecht een bedreiging van zijn positie
zag. Hij benoemde een 'tegenbisschop'. In die dagen
speelde her en der nog de zogeheten investituurstrijd,
waarin de vraag was wie de bisschoppen mocht benoe
men: de paus of de vorst. Voor Albrecht brak een ellendige
periode van ballingschap aan. Hij beklaagde zich bij de
paus. Die stelde hem in het gelijk, maar zijn ballingschap
werd niet opgeheven. Zijn aanhangers in Luik werden ver
volgd. Drie Duitse ridders besloten hun keizer te steunen
en brachten in 1192 Albrecht om het leven. Zo had hij zijn
leven gegeven voor de kerk. Dat leverde hem een heiligver
klaring op, en een feestdag op 27 november.
aa In sommige christelijke huishoudens wordt
L. O vandaag één kaars ontstoken. Volgende week
NOV zondag zijn dat er twee, de daaropvolgende
drie, dan vier en de week daarna is het kers
tweekeinde aangebroken. Het is het begin van de ad
ventstijd. het begin van het kerkelijk jaar en een periode
van geestelijke voorbereiding op 25 december: volgens de
kerkelijke traditie de dag dat 2000 jaar geleden Jezus werd
geboren uit de maagd Maria.
Dat de moeder van Christus een tot de verbeelding spre
kende rol speelt in dit verhaal, blijkt onder meer uit de ge
schiedenis van de heilige van vandaag: Catharina Labouré
(1806-1877). Rond 1830 zou zij als leerling-non bij het Pa-
rijse klooster Rue du Bac, van Maria persoonlijk de op
dracht hebben gekregen een medaille te laten maken met
de inscriptie: 'O Maria zonder zonde ontvangen, bid voor
ons'. Aanvankelijk werd ze door haar biechtvader - de eni
ge die wist van haar visioenen - niet geloofd. Door vol te
houden, kreeg ze hem zover dat hij naar de bisschop ging
om raad. Die zag geen kwaad in het verhaal en gaf op
dracht 1500 amuletten te laten vervaardigen. Dat waren er
vlak voor Catharina's dood een miljard. Het is nog één van
de meest gedragen amuletten ter wereld.
Protest van heilige mannen
new delhi Indiase 'heilige mannen' protesteren bij het kantoor
van de Australische ambassade in New Delhi. De hindoe's zijn
boos dat beelden van hun goden en godinnen werden gebruikt
op een homofestival, vorige week in Australië.Heiligen staan
de vernedering van onze goden en godinnen niet toe", staat er
op de spandoeken. foto ap
Avondmaal met druivensap
runsburg* Philadelphia, de protestants christelijke vereniging
voor mensen met een verstandelijke handicap, houdt zondag
middag een aangepast gezinsdienst in de hervormde Bethelkerk
aan de Brouwerstraat 4 in Rijnsburg. In de dienst, waarin domi
nee A. Tromp voorgaat, wordt het heilig avondmaal gevierd. In
plaats van wijn wordt druivensap gedronken. De dienst begint
om 15.00 uur.
BEROEPINGSWERK
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Haastrecht (SoW),
mw. A.C. van Alphen-Keijzer,
kandidaat uit Brakel.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te 's Gravenhage-Cen-
trum en Zuid en te Nieuw-Beijer-
land, W. Visscher te Amersfoort;
te Ridderkerk-Slikkerveer: J.J.
van Eckeveld te Zeist.
Bedankt: voor Haamstede, C. Ha-
rinck te Houten.
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met zaterdag.
Finland:
Half tot zwaar bewolkt en af en
toe regen, in het noorden ook
sneeuw. Vooral zaterdag veel
wind. Middagtemperatuur van
rond het vriespunt in het noor
den tot ongeveer 4 in het zuiden.
Noorwegen:
In het zuidoosten overwegend
droog en opklaringen. Verder bij
zonder wisselvallig met veel be
wolking en perioden met regen,
in de bergen sneeuw. Langs de
kust vooral zaterdag kans op
storm. Maxima dalend naar 5
graden aan zee en tot rond het
vriespunt in het binnenland.
Zweden:
Veranderlijk bewolkt en af en toe
regen, in het noorden ook
sneeuw. Veel wind. Middagtem
peratuur van iets boven nul in
het noorden tot ongeveer 8 gra
den in het zuiden.
Denemarken:
Overwegend veel bewolking en af
en toe regen of motregen. Tame
lijk veel wind. Maxima ongeveer
9 graden.
Engeland, Schotland, Wales en
Ierland:
In het oosten van Engeland nu
en" dan zon. Verder veel bewol
king en vooral zondag flink wat
regen. Middagtemperatuur rond
10 graden.
België en Luxemburg:
Zaterdag kans op wat regen. Ver
der droog en vooral zondag hier
en daar zon. Maxima van 4 gra
den in de Ardennen tot 10 in het
westen.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Wolkenvelden afgewisseld door
zon en langs het Kanaal kans op
wat regen. Middagtemperatuur
van 5 graden in het oosten tot 13
in Bretagne.
Portugal:
Veel zon, in de loop van zondag
in het westen meer wind en be
wolking, gevolgd door regen.
Maxima aan zee tussen 15 en 18
graden, landinwaarts iets minder
zacht.
Madeira:
Perioden met zon en droog, zon
dagavond kans op een bui. Maxi
ma ongeveer 20 graden.
Spanje:
In het zuidoosten nu en dan wol
kenvelden, maar droog. Elders
veel zon, maar zaterdag op de
hoogvlakte lokaal mist en zondag
later op de dag in Galicie regen.
Toenemende wind. Maxima op
lopend naar ongeveer 12 graden,
aan zee naar 15 tot 20.
Canarische Eilanden:
Veel zon bij maxima tussen 21
en 25 graden.
Marokko:
Westkust: veel zon bij maxima
van ongeveer 20 graden.
Tunesië:
Overwegend veel bewolking, pe
rioden met regen en tamelijk
veel wind. Maxima rond 18 gra
den.
Zuid-Frankrijk:
Droog en op de meeste plaatsen
vrij zonnig, maar in de dalen
eerst nog hier en daar hardnekki
ge mist of laaghangende bewol
king. Geleidelijk toenemende
wind. Middagtemperatuur onge
veer 10 graden, in mist lager,
maar langs de Middellandse Zee
lokaal 15 graden. Zondag aan de
voet van de Pyreneeen door föhn
maxima tot 18 graden.
Mallorca en Ibiza:
Droog en af en toe zon. Geleide
lijk meer wind en maxima rond
Weerrapporten 26 november 17 uur:
ZONDAG 28 NOVEMBER 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 08.21 Zon onder 16.33
Maan op 22.31 Maan onderl3.02
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 07.05 19.21 06 38 18.54
Laag 02.45 15.00 02.26 14.41
MAANDAG 29 NOVEMBER 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 08.23 Zon onder 16.33
Maan op 23.45 Maan onder 13.33
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 08.05 20.25 07.38 19.58
Laag 03.25 15.44 03.06 15.25
Bi relona
Boedapest
Bordeaux
Brussel
Cyprus
Dublin
Frankfurt
Genève
Helsinki
Innsbruck
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
zwaar bew. ono 6
regenbui zw 6
onbewolkt wzw 1
onbewolkt w.s. 0
onbewolkt wzw 2
onbewolkt ver 1
hall be
onbewolkt wzw 1
half bi
bewolkt
onweer
V warmtefront
regen
•«a
sneeuw
koufront
opklaringen
hagel
lagedruk
mist
windrichting
ft hogedruk
zonnig
19
temperatuur
luchtdruk in
1000 hecto pascal
11 8 30 Malta
10 7 4 0 Nice
11 8 5.0 Praag
licht bew,
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
licht bew
16 graden.
Italië:
Flinke zonnige perioden en
droog, in de Po-vlakte kans op
mist. In het zuiden wolkenvelden
en vooral zondag kans op regen.
Maxima rond 14 graden, op Sici
lië wat hoger en bij mist in de
Po-vlakte beduidend kouder.
Corsica en Sardinië:
Geregeld zon en droog bij maxi
ma van ongeveer 16 graden.
Malta:
Veel bewolking en vooral zondag
enige tijd regen en veel wind.
Maxima rond 18 graden.
Griekenland en Kreta:
Wolkenvelden, ook nu en dan
zon. Zondag in het westen kans
op regen. Op de Egeische Zee
waait een gure noordenwind.
Maxima van 10 graden in het
Vlissingen licht bew zlO 10 8 2.0
Maastricht half bew z4 9 7 2.0
Aberdeen regenbui zzw8 8 8 0.1
Athene half bew. nno6 13 9 00
noorden tot circa 15 in het zui
den en zuidwesten.
Turkije en Cyprus:
Flinke perioden met zon en
droog. Iets minder wind. Maxima
van 8 graden op de Dardanellen
tot 16 op Cyprus en in Zuidoost-
Turkije.
Duitsland:
Zaterdag wolkenvelden en in het
noorden kans op wat regen. Zon
dag droog en zonnige perioden,
maar in het zuiden kans op mist
of hardnekkige wolkenvelden.
i
L O F O
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
5 -6 0.0
8 5 00
22 18 0.0
14 7 0.0
9 -3 0.0
13 11 0.7
5 4 0.8
13 -1 0.0
10 0.0
-14 -20 00
2 -3 0.0
Stockholm zwaar bew w.s.O 6 0 0.0
Warschau motregen wzw 3 2 -2 0.4
Wenen onbewolkt zo 4 4 1 00
Maxima van 4 graden in het zui
den tot circa 8 in het noordwes
ten.
Zwitserland:
Droog en vooral zondag flink wat
zon. In de dalen in het noorden
kans op mist. Maxima tussen 2
en 6 graden, bij Locarno mid
dagtemperatuur tot 10 graden.
Oostenrijk:
Zonnige perioden, vooral in het
noorden ook enkele wolkenvel
den. Droog. Maxima tussen 1 en
6 graden.
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071 -512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.MJ. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
W. F
REDACTIE
a. Maandag, chef eindredactie algemeen
t Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D C van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin-en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
Familieberichten: 023-5317 3
023- 5320 216
Redactie: 071- 5321 921
Hoofdredactie 071-5315921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag v,
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTENTIE
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot
071- 5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging v(
het automatisch afschrijven van het
abonnements- geld, ontvangen 1,-
betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (bini
worden verzenden geldt een toeslag)
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSE1
Voor mensen die moeilijk lezen, sl
hebben of blind zijn (of een ander
leeshandicap hebben), is c
van het regionale nieuws
Dagblad op geluidscassette beschi
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur,
K
E N H U I Z
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u (uitgezonderc
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
is
De opening van het Samen-op-
Weghoofdkantoor is een be
langrijk moment in de geschie
denis van de Nederlandse ker
ken. Na eeuwen van scheurin
gen en naast elkaar leven is het
nu zover, dat die drie kerken
vanuit één centrum hun plaat
selijke gemeenten zullen ver
zorgen.
„Dat is iets waarvan wij
hoopten dat koningin Beatrix
daarbij zou willen zijn", zegt
secretaris-generaal B. Plaisier
van de Nederlandse Hervormde
Kerk. „Zij is meelevend lid en
betrokken bij de oecumenische
beweging. Beatrix staat in dit
opzicht in de lijn van haar
groootmoeder Wilhelmina en
haar moeder Juliana, die bei
den voortrekkers in de oecume
ne waren."
In aanwezigheid van de ko
ningin wordt woensdag het lan
delijk dienstencentrum van de
drie kerken in Utrecht geopend.
De Nederlandse Hei-vormde
Kerk, de Gereformeerde kerken
en de Evangelisch-Lutherse
kerken, die samen 2,8 miljoen
leden tellen, schuiven dan hun
arbeidsorganisaties in elkaar.
Plaisier noemt het Samen-
op-Wegproces 'onomkeerbaar'.
„Als we heel eerlijk tegenover
elkaar zijn, kunnen we eigenlijk
niet meer terug." Maar het laat
ste woord is aan de drie syno
den. In de Hervormde synode
moet minstens tweederde van
de leden met het besluit tot
hereniging instemmen. Plaisier
hoopt dat het voor 2005 zover
is. „Een spannend moment."
Hij erkent dat het niet meer
zo vanzelfsprekend is, dat de
drie kerken één worden. Dat
komt enerzijds door de bezwa
ren in de behoudende gemeen
ten in de Hervormde kerk en de
Secretaris-generaal B. Plaisier van de Nederlandse Hervormde Kerk: „Het Samen op Weg-proces is onomkeerbaar." foto anp
zorg van de synode om die ge
meenten een veilige plek bin
nen de verenigde kerk te geven.
Anderzijds worden de samenle
ving en de gelovigen steeds in-
dividualistischer. Er is minder
belangstelling voor kerkelijke
instituties. „Wat dat betreft
hebben we de wind tegen."
„De rechtervleugel in de
NHK, de Gereformeerde Bond,
zou het samengaan veel meer
als een missionaire uitdaging
dan als een bedreiging moeten
zien. De Bond zou ook mogen
bedenken dat alle kritiek op Sa
men op Weg het beeld van de
kerk naar beneden haalt. En dat
in een tijd waarin de buiten
wacht weinig belangstelling
heeft voor kerkelijke zaken."
Dat laatste bleek deze week
uit een NIPO-enquete in op
dracht van de SoW-kerken.
Slechts drie van de tien Neder
landers is op de hoogte van dit
proces. Niet meer dan 5 pro
cent wist de precieze namen
van de betrokken kerken te
noemen. Bijna 40 procent wist
niet dat de kerk zich inzet voor
daklozen en drugsverslaafden.
Plaisier toont zich 'licht ver
bijsterd' over deze cijfers. „Er is
in ons land een leemte in de
kennis over kerkelijke zaken.
Maar er is ook iets mis met de
communicatie van de kerkelijke
boodschap", zegt hij. „Wij
moeten ons deze uitslag aan
trekken en de samenleving dui
delijk maken waar de kerk voor
staat."
„Er is een nieuwe vorm van
oecumene ontstaan", consta
teert Plaisier. „Bij de EO spreekt
men van de oecumene van het
hart in tegenstelling tot de insti
tutionele oecumene. Die oude
vorm spreekt niet erg meer aan.
Je ziet toch weinig jongeren be
zig met de thema's die op de
Wereldraadvergadering in Ha
rare aan de orde waren."
„Maar jongeren zijn wel geïn
teresseerd in gesprekken over
basiszaken van het christen
zijn. Dan interesseert het hun
niets of men hervormd, katho
liek of pinksterachtig is. De Sa-
men-op-Wegkerken moeten
oog voor deze verschuiving
hebben", zegt Plaisier. Hij wijst
op de groei van de evangelische
beweging. Niet minder dan 55
procent van de EO-aanhang is
lid van een van de SoW-kerken.
„Enkele jaren geleden is het
Evangelisch Werkverband op
gericht, dat binnen de SoW-
kerken het evangelisch gedach-
tengoed wil verbreiden. Er vin
den reeds gesprekken
verband plaats over sar
king." Plaisier kan zicC
stellen dat er vanuit he|
lijk dienstencentrum ee
voor toerusting in evan
zin wordt aangesteld.
De secretaris-generaa
Hervormde Kerk zegt e I
van te begrijpen dat het
ontstaan, dat het sani
van de SoW-kerken eenl
ging voor de oecume j
zijn. „Dat SoW anti-(
nisch is, is niet waar, is
tekening van de situai
erkent echter „dat wijz i
bepaalde uidatingen I
standen hebben opgerofl
Volgens het beleidspla^
2002 van de SoW-kerkej
voor een goed draagvld
gemeenten 'noodzakelj
het werk zo veel mogelj
de eigen arbeidsorg
wordt gedaan en zo welt
gelijk aan interkerkelij Ie;
nisaties wordt uitbestep
interkerkelijk karakter ai
al moeten worden gevoe
gezamenlijke projectenle
de nadrukkelijke intern
de SoW-kerken dat de p
van de verenigde kerkn
een belemmering voor
mene, maar als een stje
wordt opgevat. h
„Het is jammer dat <j(
ken in een controversie
terecht zijn gekomem
Plaisier. Hij noemt hetjr
lang dat het werk 'dicht o
zelf wordt uitgevoerd. I
staat nogal wat op het hl
fondswerving kan sonc
gevoelig liggen. Enkele jij
leden wekte een foldeijl
hervormde raad voor |i
ding de indruk dat in dn
met de moslims de dia-
zending had vervangt!
heeft veel onrust in de g
ten gegeven." p
I.
De modejongens zijn kwaad. Vooral de mannen
die zich in die wereld bezighouden met de mo
dellen die over de plankiers lopen zijn ernstig
verstoord. De BBC heeft een documentaire ge
maakt waaruit blijkt dat de 350.000 meisjes tus
sen de 13 en 17 jaar die jaarlijks proberen gecon
tracteerd te worden door Elite Model Manage
ment, gevaar lopen in een wel
<heel vuige wereld terecht te ko
men. Een wereld waarin drugs
m en drank gewoon zijn, waarin
de vijftien supermagere kleer-
hangertjes met de volmaakte
snoetjes die uitverkoren worden
2 de kans lopen met seks te moe
ten betalen voor de gunst een
m nieuwe Linda Evangelista, Nao
mi Campball, Claudia Schiffer
of Cindy Crawford te worden.
De garantie aan de bezorgde
X ouders dat er goed voor hun bri
bes wordt gezorgd, is zo stevig
als een hand lucht.
Wajisjlach, de naam van het bij-
jT belstuk van deze week, gaat ook
over verkrachting. Hoofdstuk
<32:4 van Genesis begint met het
relaas over Jakobs tocht terug
naar Kanaan. Hij is met zijn
vrouwen Lea en Rachel, kinde-
ren en kuddes weggetrokken uit
<het land van schoonvader La-
ban en keert naar huis terug. De
H ontmoeting met zijn broer Esau
en de strategie die Jakob volgt
om de confrontatie met zijn
en voor de rabbijnse commentatoren. In n
gevallen er van verkrachting sprake is hete
rabbijnen 1500 jaar geleden al vastgelegdg
Talmoed. Als een man zich aan vrouw dier
zijne is vergrijpt, op een plek waar ze niet»
ren om hulp kan roepen, is het verkrachtili
een vrouw dronken is of slaapt is het verba
ting, want zij heeft niet kunnen zeggen wjt
wil. De dronken vrouw kan wel in de seksb
ben toegestemd, maar haar woord kan ni|
eus worden genomen. Als de copulatie gq|
dadig begint, maar de vrouw zich er later Ij
overgeeft blijft het verkrachting, zeggen dl
bijnen, want de natuur heeft slechts zijn l|
nomen. En ook seks binnen het huwelijk
krachting als de echtgenoot geweld gebrifl
Seks met een minderjarig meisje, dat wil
jonger dan 12 jaar, is verkrachting, want c
bijnen gaan ervan uit dat zo'n meisje nog
over een vrije wil beschikt.
De jonge meisjes die topmodellen willen
zijn volgens de joodse wet meerderjarig (i
betekent dat joodse meisjes zo jong trouv
tegendeel). Ook al worden er zoete woorc j
gen ze gesproken die, net als bij Dina, 'to
hart spreken', dan nog blijft het verderfel
hen wordt aangedaan. Afslachten is niet
orde, maar iets zou je deze ontspoorde m
lenronselaars toch willen aandoen voor li
nische seksuele uitbuiting.
(PS: Mijn geheugen speelde mij vorige wet >p
ten. Boertange is een prachtig plaatsje, nu Ic
Meijer groeide er niet op. Door zijn pracht
dicht erover, koppelde ik Meijer aan Boerl
Fout. Meijer werd geboren in Winschoten.
broer aan te gaan, vormen het thema van hoofd
stuk 32 en 33. De vrees dat Esaü hem en alles wat
hij heeft zal vernietigen - boos als Esau nog zal
zijn over het eerstgeboorterecht en zijn vaders
zegen die Jakob hem heeft ontfutseld - blijkt on
gegrond. De broers vallen elkaar in de armen en
Jakob vestigt zich in de stad Sjchem, het huidige
Nabloes. De stad wordt bestuurd door Chamor
(Hebreeuwse voor 'ezel') en het
is zijn zoon, die ook luistert
naar de naam Sjchem, die on
heil zal brengen over het huis
van Jakob en over de stad.
Twaalf zonen heeft Jakob en
een dochter, Dina. Dina aardt
naar haar moeder Lea. Ze gaat
het huis uit om contact te ma
ken met 'de dochters van het
land'. Zo krijgt Sjchem de kans
Dina te zien. „En hij nam haar,
lag bij haar en deed haar geweld
aan", vertelt het tweede vers
van hoofdstuk 34. Volgens com
mentator Rasji betekent 'lag bij
haar' dat hij gewone seks met
haar had en 'deed haar geweld
aan', dat hij ongewone seks met
haar had. Verkrachtte Sjchem
Dina? Het ziet ernaar uit. Maar
onmiddellijk na deze zinsnede
staat: „En zijn ziel was gehecht aan Dina, de
dochter van Jakob; en hij beminde het meisje, en
sprak het meisje tot het hart'. Hoe anders klinkt
dat dan het relaas over Amnon die niet van zijn
halfzuster Tamar af kan blijven en haar verstoot,
nadat hij met haar naar bed is geweest.
Sjchem houdt van Dina en vraagt zijn vader er
voor te zorgen, dat hij het meisje kan trouwen.
Niet Jakob heeft daar problemen mee, maar zijn
zonen. Althans, als Jakob hoort wat Sjchem heeft
gedaan zwijgt hij. Als zijn zonen horen wat er is
gebeurd, zijn zij 'zeer gegriefd' dat hun zuster is
onteerd. Zij willen wraak. Hun haat maakt hen
uitgekookt. Als Chamor en Sjchem komen praten
over een huwelijk tussen Sj
chem en Dina, zeggen ze:
goed, maar dan moeten eerst
alle mannen van de stad zich
laten besnijden. Niet de seks
met hun jonge zusje lijkt het
probleem, maar het niet be
sneden zijn, oftewel het feit
dat het volk van de Chiwie-
ten, waartoe Chamor en Sj
chem behoren, geen band
hebben met de God van Isra
el.
Chamor en Sjchem gaan ak
koord, want zij willen goede
relaties met Jakob en zijn fa
milie. Op het huwelijk van Sj
chem en Dina moeten, zo is
hun visie, nog vele andere
huwelijken tussen Chiwieten
en Israëlieten volgen. Dus alle
mannen van de stad Sjchem
laten de voorhuid weghalen. En dan slaan twee
zonen van Jakob, Simon en Levi, toe. Ze slachten
alle mannen - verzwakt doorde besnijdenis - af,
en de andere negen broers (Benjamin is nog niet
geboren) plunderen de stad.
Verkrachting is een ernstige zaak voor de bijbel