PARAPENTE:
Toerisme
Re I 3 B ET! C H T ij
SPROOKJES
i U2
WOENSDAG 24 NOVEMBER 1999
Ze zeggen dat het kan. Ze zeg
gen dat we nu voldoende erva
ring hebben om vanavond van
de berg af te vliegen. Voldoende
ervaring? Gisteren hebben we
een beetje geoefend met het
opzetten van het scherm en
vanochtend zijn we voor het
eerst even een paar seconden
in de lucht geweest bij het oefe
nen op de 25-meterhelling.
Vijfentwintig meter. Dat staat
toch in geen enkele verhouding
tot de 1050 meter hoogtever
schil tussen de startplaats op de
Pertuiset en het landingsterrein
aan de rand van Mieussy, een
dorpje op een half uurtje rijden
van de Franse toeristenplaats
Annecy. En toch zeggen de in
structeurs dat het kan.
Met dertien cursisten en een
handvol instructeurs rijden we
in de busjes van Para Adventu
re de berg op. Halverwege, als
de weg uit de rotswand Üjkt te
zijn uitgehouwen, wijst de
chauffeur losjes op de electrici-
teitskabels die hier bijna on
zichtbaar de vallei oversteken.
'Daar moet je als parapenter
verdomd goed voor uitkijken',
zegt hij. Aan de andere kant: als
beginneling heb je niets te zoe
ken in deze hoek van het dal die
onder schermvliegers bekend
staat als 'de wasmachine'. On
berekenbare winden kunnen
hier een scherm dat het ene
moment nog strak boven je
x.
GOEDKOPE
MANIER
VAN
VLIEGEN
Parapente (de Franse bena
ming voor de sport die in
goed Nederlands 'scherm-
vliegen' en in het Engels
'paragliding' heet) is in de
jaren zeventig ontstaan
toen bergbeklimmers op het
idee kwamen om met een
matras-parachute van de
berg af te vliegen. Op die
manier bespaarden zij zich
de vermoeiende afdaling.
Pas rond 1980 werd het
schermvliegen een zelfstan
dige sport. De vierkante pa
rachutes werden dooront
wikkeld tot de langgerekte,
ovale schermen waar para-
penters tegenwoordig mee
vliegen.
Nederland kent ongeveer
1300 geregistreerde para-
penters die lid zijn van de
afdeling schermvliegen van
de Koninklijke Nederlandse
Vereniging voor Luchtvaart
(KNVvL). Het werkelijke
aantal beoefenaars wordt
op ongeveer twee maal zo
veel geschat. Het scherm
vliegen vind het meest in de
bergen plaats. Met name in
de Alphen wordt zowel 's
zomers als 's winters erg
veel gevlogen. Maar ook in
Nederland is schermvliegen
mogelijk. Daartoe worden
parapenters net als een
zweefvliegtuig door een lier
omhoog getrokken.
Parapente is een relatief
goedkope manier van vlie
gen. Het 'vliegtuig' is terug
gebracht tot een scherm dat
in een rugzak past. Maar
desondanks is het mogelijk
- als de omstandigheden
goed zijn - om met dat tot
op het bot uitgeklede vlieg
toestel urenlang in de lucht
te blijven en grote afstan
den af te leggen. Wereldwijd
is parapente inmiddels de
meest beoefende sport in de
kleine luchtvaart.
Nadere informatie over para
pente: KNVvL, Jozef Israëlstraat
8, 2596 AS 's-Gravenhage, tele
foon (070)-314.36.00, of Stich
ting Para Adventure, Amster
damsestraatweg 396, 3551 CW
Utrecht, telefoon (030)-
243.42.64.
hoofd stond in een fractie van
een seconde verandere in een
vormeloze prop. En dat vliegt
niet lekker.
De busjes brengen ons tot bij
een afgelegen restaurant aan
het eind van de verharde weg.
Van hier is het nog een kwartier
bergje-op lopen naar de start-
plek. De enorme rugzakken met
daarin de parapents kunnen ge
lukkig met de terreinwagen
over een andere weg naar bo
ven worden vervoerd. Het loopt
tegen zeven uur 's avonds en de
lucht zit potdicht. Maar onder
de wolken is het rustig. Nauwe
lijks wind en geen thermiek,
dus ideaal weer voor ons, be
ginners. We leggen de parachu
tes uit zoals we het de afgelo
pen dagen geleerd hebben, hij
sen ons in het harnas dat aan
de lijnen wordt gehaakt en gaan
klaar staan. Nadat de instruc
teur alle lijnen en alle sluitingen
heeft gecontroleerd en het
portofooncontact is getest, kan
het beginnen. Eén voor één de
lucht in. Dat wil zeggen:
scherm optrekken en als een
idioot de helling af rennen ter
wijl je tegelijkertijd heel voor
zichtig aan je stuurtokkels trekt.
Eng
Nadat de eerste van ons groepje
op die manier het luchtruim
heeft gekozen, bedenk ik me
dat ik haar zo snel mogelijk
achterna wil. Hoe langer je
wacht, des te enger het wordt.
Parapente. Vliegen aan een parachute, 't Is één van de vele
nieuwe, in de Alpen ontwikkelde sportieve mogelijkheden.
En tegelijk één van de populairste. Onze verslaggever
bond een valscherm op z'n rug, nam plaats op een steile
berghelling en hoorde: 'Lopen, lopen, blijven lopen'.
Ervaringen van een beginneling.
En de instructeurs mogen ons
dan verzekeren dat er niets kan
gebeuren zo lang we maar net
jes de aanwijzingen opvolgen
die zij via de portofoon geven,
het is niet eenvoudig om dat
vertrouwen ook om te zetten in
ze/overtrouwen. En aan het op
gewonden 'lopen, lopen, lopen,
doorlopen, blijven lopen' dat
iedere start begeleidt, trek ik
voorzichtig de conclusie dat
zo'n debuut ook voor het in
structieteam een spannende
gebeurtenis blijft.
Maar ik ben er klaar voor. Ko-
me wat komen gaat. Alle eigen-
wijzigheid even overboord en
precies doen wat er gezegd
wordt.Als je er klaar voor
bent, kun je gaan", meldt in
structeur Charlie. Daar gaat 'ie
dan. Ik begin te trekken aan de
'risers', de brede kunststof ban
den die het harnas waarin ik zit
met de tientallen lijntjes naar
het scherm verbinden. Die han
deling heeft me in de afgelopen
twee dagen al een paar bont
en-blauwe bovenarmen be
zorgd, maar daar voel ik nu
even niks van. Zo hard mogelijk
naar beneden lopen, op tijd de
'risers' los laten en de stuurlij
nen iets aantrekken... en na een
paar stappen raken je benen de
grond niet meer. 'Ja, goed
zo...", klinkt het door de
portofoon. „Een beetje naar
rechts sturen... Ja, dat is je
koers... Ga dan nu maar rustig
in je zitje zitten... Schommel
even met je benen als je goed
zit... Je zit goed? Okee. Voor be
neden: ik heb Ruud aan de
Quantum 7 in de lucht hangen.'
Ik vlieg! In de diepte trekt het
dal met een snelheid van zo'n
35 kilometer per uur voorbij.
De wind suist terwijl ik met een
onwerkelijk gevoel om me heen
kijk. Beneden ligt het dorp en
links, aan het einde van de val
lei staan de altijd witte toppen
van de Mont Blanc. Het lan
dingsterrein dat van op de
grond een grote vlakte is, lijkt
vanuit de lucht ineens een stuk
kleiner. Cursisten die eerder
zijn gestart en dus een stuk la
ger hangen, lijken hopeloos te
zijn afgedwaald. Maar dat blijkt
gezichtsbedrog. Even later vlie
gen zij netjes onder portofoon
begeleiding langs de rand van
het veld hun landingsrondje.
Kont
Iets meer dan tien minuten na
de start ben ik ook zo ver ge
daald dat het landen gaat be
ginnen. Eerst met de wind mee
langs de rand van het veld. 'Je
zit nog erg hoog, dus vlieg nog
maar even door', klinkt het
door de portofoon. Ik heb on
dertussen het gevoel dat de
boomtoppen aan het eind van
het veld wel erg snel op me af
komen. Over de portofoon wor
den aanwijzingen gegeven aan
een andere cursist. Hallo, jon
gens, jullie zijn mij toch niet
vergeten? Dan komt eindelijk
het verlossende woord: 'Draai
maar om, richting cirkel. En
kom maar uitje zitje'.
Landen met een parapent is
nog een vak apart. Om stabiel
neer te komen is het zaak om
het laatste stuk op volle snel
heid te vliegen. Pas wanneer je
manshoog boven de landings-
plek bent, mag je sterk rem
men. Rem je te laat, dan kom je
met een veel te hoge horizonta
le snelheid neer en ga je onder
uit. Maar rem je te vroeg, dan
Landen met een
parapente
is nog een
vak apart.
val je het laatste stukje als een
baksteen uit de lucht. Ach, dat
je zo'n eerste landing op je kont
terecht komt, is dus helemaal
niet zo vreemd.
In de dagen die volgen, gaat het
vliegen steeds beter. We mogen
zelfstandig landen, en steeds
vaker lukt het om netjes op de
juiste plek en op de beentjes te
recht te komen. Eén keer vlie
gen wejvan een andere berg,
waar we starten tussen de skilif
ten. Maar we leren nog iets:
vliegen is wachten op de juiste
omstandigheden. Twee dagen
zitten we vanaf 's morgens half
negen te kijken hoe de ene wolk
na de andere voorbij trekt. Af
en toe is er een gat in de wol
ken, dat net groot genoeg is om
twee of drie mensen naar bene
den te sturen. Maar steeds
moet een deel van de groep aan
het begin van de middag met
het busje terug naar beneden, 's
Morgens te veel wolken en 's
middags te veel thermiek. Dan
kom je als beginneling een hele
dag de lucht niet in.
Doordat het weer niet echt
meewerkt, hoeven er aan het
eind van de week geen vliegbre
vetten te worden uitgeschreven.
De vijftien vluchten die vereist
zijn voor het beginnersbrevet
zijn slechts door één cursist ge
haald. Maar juist hij zakt voor
het theorie-examen.
REDACTIE ROB VAN DEN DOB8Q
Dubbel Haags
Ook dit winterseizoen is het weer mogelijk een zogenoemd
'Dubbel Haags voor enkel geld-arrangement' te boeken. Er
kan een keuze worden gemaakt uit acht verschillende moge-'
lijkheden waaronder 'Pierewaaien in Scheveningen en Kijk
duin' en 'Winkelen in de Haagse binnenstad'. Ook zijn er ar
rangementen waarbij een bezoek aan respectievelijk de ten
toonstelling 'Rembrandt Zelf' en de musical 'Elisabeth' is in
begrepen. De goedkoopste aanbieding is die van 105 gulden
(twee nachten); de duurste 383 gulden.
SKI 2000
Onlangs verscheen SKI 2000, een geheel aan wintersport ge
wijd ANWB-magazine met onder meer een skitest, een arti
kel over lawinegevaar en een minutieuze beschrijving van driJ^J
vermaarde skioorden: Les Trois Vallées (Frankrijk), Les Qua-
tre Vallées (Zwitserland) en Ischgl (Oostenrijk). Verder veel
mode en nieuw ontwikkeld materiaal. Het blad is te koop in
kiosk en boekhandel.
iku
Aken-Trier
Tussen Aken en Trier is een nieuwe rijwielroute uitgepijld, di
de fietser door drie landen voert: Duitsland, België en Luxi
burg. Het traject kan uiteraard ook in delen worden afgeleg
Start en finish van de etappes liggen steeds bij spoorwegsta
tions. De routebeschrijving van de Drie-Lander-Route Aa-
chen-Trier is afgedrukt in een door de Eifelverein in Düren
uitgegeven brochure, die voor 24.90 Mark te koop is in alle
boekhandels in het betreffende gebied.
Wereldcloot 1001
In het Maritiem Museum aan de Leuvehaven in Rotterdam is001
van 6 november tot en met 30 januari volgend jaar de exposiloe:
tie met de lange naam 'Om de gehele Wereldcloot - naar de
oost door de Straat van Magallanes' te zien. De tentoonstel
ling geeft een beeld van de prestatie die de uit SchoonhovenÏU?
afkomstige herbergier Olivier van Noort tussen 1598 en 160f
leverde, door via de zuidpunt van het Amerikaanse continent 'e°
de wereld om te zeilen. Ook andere Nederlandse ontdek- En^
kingsreizigers die hetzelfde probeerden, komen aan in Rotte
dam aan bod.
Informatie: Maritiem Museum, telefoon (010J.413.26.80.
teg
Stemmen
Het Theatermuseum aan de Herengracht 168 in Amsterdaf
is vanaf gisteren bijna;twee jaar lang in de ban van stemmei
Bezoekers van de tentoonstelling wandelen met een zoge
noemde 'oorfoon' door een labyrint van kamers en gangen e
stuiten van de ene op de andere verrassing. Daaronder nieti
leen plotseling openschuivende lades en mysterieus piepen
de deuren, maar ook vreemde stemmen, muziekfragmenten n
en computer-animaties die een loopje met de visite lijken ti
nemen. 'Een huis vol stemmen', zoals het project heet, is e
idee van theatergroep Orkater en het Theater Instituur Nede illei
land en werd uitgewerkt door onder anderen schrijver Bernlf ett
beeldend kunstenaar Jeroen Kee, dramaturg Aat Ceelen en
componist Thijs van der Poll.
Informatie: Theatermuseum, telefoon (020).5.513.300.
Sneeuwopera
Op een terrein rondom de fameuze springschans van het
Duitse wintersportoord Oberstdorf wordt op 31 december de
eerste Open Air Opera in de sneeuw opgevoerd: Carmina
Burano van Carl Orff. Na afloop van de voorstelling waarnaar
15.000 mensen kunnen kijken, wordt een vuurwerk ontsto
ken. De kaartverkoop is inmiddels begonnen.
Informatie: Kurverwaltung Oberstdorf, telefoon (00.49)832.270.00.
M
ike
ih
Ach, volgend jaar beter.
Sehor Claudio Buratti, gids te Santiago de Compostela, ui ne
me laatst doen geloven dat Frank Sinatra werd geboren in
cië, de provincie in de noordwesthoek van Spanje waarvan
tiago de hoofstad is.
Claudio loog natuurlijk dat-ie blauw zag, wist dat zelf oo11 zi
maar op zo'n moment spits ik acuut mijn oren. Geen beten jei^
sen dan gidsen die sprookjes vertellen. En die - zoals in dit
- ook nog eens weten te onderbouwen met
controleren vracht aan bewijsmateriaal.
In Natchez (Mississippi) stuitte ik ooit op z
meerde Amerikaanse kikvors. Daar heb je er in de Verei
Staten honderden van. Ongetiuijfeld maken ze in hun voet joc
dracht historisch gezien geen enkele fout, maar ze hebbeni
tonatie van een grasmaaimachine. Om de boel wat op («'L
ken, vroeg ik haar - vlak voordat ik in slaap dreigde te id J
om een toelichting op het één en ander.
Of ik haar had gevraagd het bed te delen. Ze was meteen i
tekst kwijt, keek me wanhopig aan, vroeg of ik mijn vraai
afloop van haar referaat nog eens wilde herhalen, hakkett
even, werd knalrood en begon vervolgens weer
ren af aan.
Nee, dan Claudio die tijdens het bezoek aan de kathedraal fn
Santiago op aanstekelijke wijze vertelt hoe de stoffelijke |otl
van de in Jeruzalem onthoofde apostel (Handelingen 12:2)
Galicië zijn beland. Een onwaarschijnlijk verhaal, waaru
die bewering over Sinatra niet
kon.
Maar moet je dergelijke vertelsels g*
controleren op hun waarheidsgeliï
Nee. natuurlijk niet. Een mooi vd
een waar verhaal.
Vraag dat maar aan die 150.000 pt
die in 1999 naar Santiago liepen off
i
hei