Geld voor onderzoek Pieterskerk
l Nieuwste pillen geven de meeste problemen'
'Leids coffeeshopbeleid leidt tot ongelijke behandeling'
Leiden Regio
ONDERZOEK
i ondgenoten vieren feest
NSDAG 24 NOVEMBER 1999
geen verlof heeft verleend op grond
van de Drank- en Horecaverordening
(DHV). Mol runt zijn coffeeshop aan
de Herenstraat al sinds 1991, maar
moest hiervoor in 1996 opnieuw toe
stemming vragen omdat Leiden de
DHV had gewijzigd. Die toestemming
kreeg Mol niet omdat de aangepaste
verordening coffeeshops buiten de
singels verbiedt.
Volgens P. Drenth, die gisteren na
mens Mol sprak, was er echter geen
sprake van 'behoorlijk bestuur'. Lei
den had in eerste instantie alleen in de
verordening vastgelegd dat het aantal
coffeeshops in de stad terug moet naar
vijftien. Na de inspraak daarover voeg
de zij daar nog aan toe dat coffeeshops
buiten de singels niet zijn toegestaan.
R. Lever zei namens de gemeente dat
Leiden het verbod slechts 'een geringe
beleidswijziging vond' en dit ook via
publicaties al duidelijk had gemaakt.
Brief
Bovendien hadden alle coffeeshop
houders nog een brief van B en W ge
kregen waarin alle veranderingen nog
eens werden uitgelegd. Mol had toen
kunnen klagen, wat wellicht nog had
geleid tot inspraak, zo gaf Lever aan.
Drenth vond echter dat er ook spra
ke was van 'ongelijke behandeling'. Hij
verwees daarbij naar coffeeshop Mala
Bata op de Korte Mare die wel verlof
heeft gekregen, maar volgens hem bin
nen een straal van 150 meter van Vrije
School Mareland ligt. Wat voor de ves
tiging van een coffeeshop niet is toege
staan.
Lever noemde dit echter een verge
lijken van 'appels met peren' omdat
Mala Bata nu eenmaal binnen de sin
gels ligt en Take Away niet. Bovendien
hing het er volgens hem maar van af
hoe je die afstand meet.
Lever bleef erbij dat Mol geen verlof
heeft gekregen omdat zijn zaak buiten
de singels ligt en dat het achterliggen
de idee bij dit onderscheid is dat het
gebied buiten de singels meer be
stemd is om te wonen. Bovendien zou
de openbare orde binnen de singels
makkelijker te handhaven zijn.
De Raad van State doet over zes we
ken uitspraak.
X30ZH3CIN0
Kitty Bloemenkamp deed onderzoek naar invloed van de pil op trombose
uit de Leidsch Dagblad
ANNO 1899
Vrijdag 24 November
STAATSBEGROTING VOOR 1900 - Een afdoende
voorziening, zooals verscheidene leden voor 's Rijks
Museum van Natuurlijke Historie te Leiden wen-
schen, zou neerkomen op een geheel nieuw gebouw
met magazijnen voor al de collecties, tentoonstel
lingzalen, werkplaatsen, bureau's, enz., en zulk een
voorziening zou - ook al geschiede zij op zeer be
scheiden voet - allicht het tienvoudige bedragen van
hetgeen nu voorgesteld wordt. Het schijnt zeer moei
lijk te twisten over de vraag of het Museum van Na
tuurlijke Historie, dan wel 's Rijks Ethnographisch
Museum, het meest behoefte heeft aan betere in
stallatie. Het gevaar voor bederf is in laatstgenoemd
museum, waar geheele collecties onuitgepakt moe
ten blijven, niet minder groot dan in het eerste; de
ethnographische verzamelingen zijn over een vijftal
huizen verdeeld, en een daarvan is een gehuurd ge
bouw, waarvan de ongeschikheid werkelijk alle be
schrijving te boven gaat. Men zal dus wel het dichtst
bij de waarheid zijn, als men zegt, dat voor beide
musea de behoefte allerdringendst is, zooals trou
wens herhaaldelijk door opvolgende ministers ver
klaard en in beide Kamers der Staten-Generaal er
kend is.
De minister acht het dan ook zijn plicht in den on-
houdbaren toestand te voorzien, doch geleidelijk,
ten einde niet te veel ineens van de begrooting te
vergen.
ANNO 1974
Alleen uitgebreide inspectie biedt uitzicht op plaats op landelijke 'kanjerlijst' van monumenten
Uitbater Mol wil via Raad van State vergunning voor zaak Herenstraat
DEN HAAG/LEIDEN
CONNIE VAN UFFELEN
De exploitant van coffeeshop Take
Away vindt dat de gemeente Leiden
'met twee maten meet' omdat zij cof
feeshops binnen de singels wel toe
staat en daarbuiten niet. Dat bleek gis
teren tijdens een zitting van de afde
ling bestuursrechtspraak van de Raad
van State in Den Haag.
Coffeeshophouder E. Mol ging daar
in hoger beroep na de uitspraak van
de rechtbank dat Leiden hem terecht
Jaar het front der wetenschap, dat is het streven van de
"niversiteit Leiden. En met succes. Niet zelden brengen
;idse onderzoekers opmerkelijke resultaten onder de
v( dacht Maar ook onderzoeken die minder opvallen dragen
aan een inzichtelijker samenleving. In Onderzoek houdt
:n dwarsdoorsnede van de Leidse wetenschap tegen het
it Elke week vertelt een andere onderzoeker over zijn of
haar werk. Vandaag Kitty Bloemenkamp.
Jrc
wat nieuw is, is beter. Al-
is, dat denken we. Niet
niets steken bedrijven
rme bedragen in onderzoek
verbetering van hun pro
ten. Nieuw, schreeuwt de
lakking. Nu nog mooier,
terder, krachtiger, gezon-
veiliger. Wervende adver-
ies moeten ons overhalen
vooral dit nieuwe product
tan gebruiken. En dat doen
grif, want nieuw is toch be-
Niet dan? Nou nee, niet
tie r het de pil betreft. De der-
eneratie anticonceptiepil is
beter dan de tweede gene-
epil, zo blijkt uit het onder
la waarop Kitty Bloemen-
ip vandaag promoveert. De
op veneuze trombose is
ietsje groter.
zien geen reden om vrou-
aals eerste keus de duurde-
lerde generatiepil voor te
aim rijven. Waarom zou je daar-
kiezen als er een goed al-
latief is: een andere, iets
;er pil. De tweede genera-
ji'j is een prima pil. Het is on-
eptabel dat de industrie
nu adverteert met de der-
•j® [eneratie voor starters, ter-
dat juist de grootste risico-
,j ep is. Natuurlijk, de huisarts
rijft die pil voor. Maar die
ldl ge meiden vragen erom,
tt die zien de advertenties
|e bladen en ze willen de-
de pil als hun vriendin-
r I
ijk wilde ze dierenarts
'den, maar Kitty Bloemen-
ip werd uitgeloot en koos
T geneeskunde. Inmiddels
kt ze als gynaecoloog-in-
eiding in het LUMC. „Je
wel bevlogen zijn om een
enopleiding te gaan volgen.
°ns contract staat dat we 46
per week werken en dan
fdt er ook nog van je ver
wacht dat je onderzoek doet,
liefst gaat promoveren. Voor de
buitenwereld is het vaak moei
lijk te bevatten dat we dit doen.
Maar het is interessant werk in
een collegiale sfeer, dat veel
voldoening geeft. En het mooie
van verloskunde en gynaecolo
gie is dat je tegelijk weten
schappelijk en praktisch bezig
bent."
Ze richtte haar onderzoek op
de pil, want 'anticonceptie gaat
zo'n grote groep vrouwen aan,
het is zó belangrijk'. De pil is
verreweg het betrouwbaarste
•anticonceptiemiddel met wei
nig bijwerkingen, stelt Bloe
menkamp. „Ongewens't zwan
ger zijn is voor een vrouw een
zeer moeilijk probleem."
Bloemenkamps proefschrift
bevat een hard verwijt aan de
farmaceutische industrie. Een
beetje tot haar eigen verras
sing, want haar onderzoek was
vooral gericht op de vraag
waarom de pil bloedstolling in
de aderen bevordert. „Dat de
anticonceptiepil een kleine
kans op veneuze trombose
geeft, was al bekend, maar we
weten nog niet precies hoe dat
komt. Als we dat mechanisme
begrijpen, kunnen we nog vei
liger pillen ontwikkelen."
Bloemenkamp stelde vast dat
vrouwen die al een erfelijke
stollingsfout hebben bijvoor
beeld de vijf jaar geleden door
de Leidse hoogleraar bioche
mie R. Bertina ontdekte factor
VLeiden, die bij vijf procent
van de Nederlandse bevolking
voorkomt door gebruik van
de pil de kans op trombose
versterken. Dat is al een stap
op weg naar de oplossing van
het raadsel. Wat niet betekent
dat de pil niet deugt. „Er is he
lemaal geen reden om zomaar
te stoppen." Wel is onderzoek
Kitty Bloemenkamp.
nodig om de pil te blijven ver
beteren.
In de jaren zestig kwam de eer
ste anticonceptiepil op de
markt. De tweede generatie,
die in de jaren zeventig volgde,
bevatte nog maar de helft van
de hoeveelheid van het hor
moon oestrogeen. Daarna
werd nog meer gesleuteld aan
het tweede hormonale be
standdeel progestageen. Door
andere stoffen te gebruiken (de
derde generatie) zou de kans
op hart- en vaatziekten worden
verkleind. Maar al vier jaar ge
leden gaven studies aan dat ge-
bruiksters van die derde gene-
foto hielco kuipers
ratiepil twee keer zoveel kans
hadden op veneuze trombose.
„Daar kwam vanuit de indu
strie veel commentaar op. An
dere onderzoeken moesten
aantonen dat de derde genera
tie juist beter was. Die was ont
wikkeld om minder bijwerking
te hebben. Het voordeel zou
moeten zijn dat er minder kans
is op een hartinfarct, maar dat
komt er in de onderzoeken tot
dusver niet uit. Er komen nog
studies die dat nader onder
zoeken. De combinatie van
vrouwen boven de 35 die roken
en de pil gebruiken zou een
groter risico voor het hart met
zich meebrengen. Dan zou de
derde generatie misschien be
ter zijn. Maar voor beginnende
gebruiksters is de derde gene
ratie juist minder goed."
„We dachten dat door andere
stoffen te gebruiken het risico
was verkleind. Nu blijkt dat
juist de nieuwste pillen de
meeste problemen geven. Nog
niet veel hoor. Als je honderd
duizend vrouwen een jaar lang
de pil laat slikken, krijgen er
vijftien trombose bij een twee
de generatiepil en dertig bij
een derde generatiepil." Ter
vergelijking: bij zwangerschap
is het risico nog groter: zestig
op de honderdduizend vrou
wen krijgen dan trombose.
„Maar bij de jongste gebruikers
van de derde generatiepil,
meisjes en jonge vrouwen die
er net mee zijn begonnen,
maakt een op de duizend kans
op trombose. Gewoonlijk
neemt de kans toe naarmate je
ouder wordt, maar een kleine
groep jongeren is gevoelig. Dat
zijn de net-starters. En juist
daarop richt de industrie zich
met zijn reclamecampagnes.
Vanuit de wetenschap is de
veronderstelling dat alles wat
nieuw is ook beter is nooit
weerlegd. In dit geval wel.
Maar de industrie geeft niet
toe. Het is nu aan de artsen om
hun conclusie te trekken.
Trouwens, niet alleen in de
standaard voor huisartsen staat
dat de tweede generatiepil de
eerste keus moet zijn."
De pil heeft veel voordelen,
stelt Bloemenkamp. Allereerst
behoedt zij de gebruikster voor
een ongewenste zwanger
schap. Verder zorgt zij voor een
vermindering van de kans op
bloedarmoede, eierstokkanker
en baarmoederkanker. Als na
delen worden doorgaans opge
voerd dat vrouwen dikker wor
den als ze de pil gebruiken en
dat het middel hun stemming
beïnvloedt, maar Bloemen
kamp acht dat nog niet bewe
zen. „Die bijwerkingen zijn
subjectief." En wat belangrijker
is: er zit tussen de tweede- en
de derde generatiepil geen ver
schil in die voor- en nadelen.
Omdat een opknapbeurt absoluut noodzakelijk is, wil de
gemeente Leiden alsnog proberen de Pieterskerk op de
landelijke 'kanjerlijst' te laijgen, een lijst van grote mo
numenten waarvoor het Rijk de komende jaren honderd
miljoen gulden aan restauratiegeld heeft uitgetrokken.
Leiden heeft de Stichting Pieterskerk, die de kerk exploi
teert, inmiddels een bedrag toegezegd van 75.000 gulden
en een lening van nog eens 200.000 gulden.
ormatieavond over erfrecht
Lassie groene of gele rijst
Feestelijke rijst gekleurd met saffraan
of gekleurd met spinazie.
Pak 325 gram van 2.89 vo<
LEIDEN
HERAAAN JOUSTRA
Dat is de uitkomst van een ge
sprek dat gemeente en stichting
deze week met elkaar voerden
over de noodzaak van een res
tauratie. Het geld is nodig om
een bouwkundig onderzoek te
laten uitvoeren naar alle gebre
ken en de reparatiekosten die
daarmee zijn gemoeid. Alleen
monumenten die op een derge
lijke manier zijn onderzocht,
komen in aanmerking voor een
plaatsje op de kanjerlijst.
Staatssecretaris Van der Ploeg
maakte de lijst een maand of
twee geleden bekend. In totaal
bevat het overzicht 109 monu
menten, waaronder de Beurs
van Berlage, kasteel De Haar in
Vleuten-De Meem, de Sint Jan
in 's Hertogenbosch en de
voormalige strokartonfabriek in
Scheemda. De honderd miljoen
gulden die het Rijk beschikbaar
heeft gesteld voor de restauratie
van de monumenten is echter
nog niet definitief verdeeld,
vandaar dat Leiden en de Stich
ting Pieterskerk nu hun hoop
hebben gevestigd op het bouw-
etc cixy.
Zaterdag 23 november
ALKEMADE - De stichting Bejaardenhuisves
ting Alkemade en het gemeentebestuur zitten
met de handen in het haar. Voor een behoorlijk
groot aantal bejaardenwoningen in het nieuwe
complex bij de LTS te Oude Wetering blijken
geen gegadigden te vinden te zijn in de zes
dorpen van Alkemade. Gevolg: leegstand van
fonkelnieuwe woningen; een niet alleen onren
dabele zaak maar ook een onplezierige zaak,
wanneer men de grote lijst van woningzoeken
den ziet die de gemeente Alkemade nog 'rijk'
is. Voor de oorzaak van deze leegstand moet
men al enkele jaren teruggaan. Het complex
van bejaardenwoningen aan de Kerkweg te
Roelofarendsveen was een der eerste grote pro
jecten van de stichting bejaardenhuisvesting.
Men kreeg de daar gebouwde woningen ternau
wernood 'vol'. Intussen was men er achter ge-
Bondgenoten zette
;ren zijn 60-, 50- en 40-jari-
ibilarissen in het zonnetje,
■voorzitter Kitty Roozemond
s) reikte aan de leden die
|ubileum in november en
mber vieren de gouden
uit (voor de 40-jarige jubi-
de gouden speld met robijn
(50) en de gouden speld met
briljant (60). De festiviteiten
hadden plaats in het Antonius
Clubhuis. Daar was ook een
flink aantal leden aanwezig dat
eerder dit jaar zijn jubileum bij
de bond vierde.
foto mark lamers
mensen later hun nabestaan
den veel zorgen uit handen
kunnen nemen door nu allerlei
financiële zaken vast te leggen.
De notaris beantwoordt die
avond bovendien vragen van
bezoekers. De informatieavond
begint om 20.00 uur. De toe
gang is gratis.
kundig onderzoek.
Kort voor de bekendmaking
van de kanjerlijst, zei de stich
ting zich ernstige zorgen te ma
ken over de conditie van de Pie
terskerk. Een eerste, voorzichti
ge inventarisatie heeft duidelijk
gemaakt dat het gebouw tal van
gebreken vertoont. Met name
de conditie van een aantal ra
men in de kerk is abominabel.
Acht ramen, inclusief hun om
lijsting van tufsteen dat ver
weerd is geraakt, moeten in
hun geheel worden vervangen.
Daarnaast baren de activiteiten
van de bonte knaagkever de
stichting en de gemeente zor
gen. Verschillende balken in de
kap en de kooromgang van de
kerk zijn reeds aangetast door
het diertje. Waarschijnlijk huist
de kever ook elders in de hou
ten delen van de kerk.
De vloer van de kerk, die zo
wel bestaat uit grafzerken als
antieke plavuizen, moet drin
gend worden hersteld. De on
dergrond van kalksteenachtige
mortel is niet compact genoeg
meer, waardoor de bovenlig
gende stenen schots en scheef
liggen. Tot slot wil de stichting
Als Leiden de Pieterskerk op de zogeheten 'kanjerlijst' kan krijgen, geeft het Rijk geld voor een noodzakelijke opknapbeurt.
archieffoto hielco kuipers
ook dubbele beglazing aan- gulden bedragen, te drukken. cies de aard en de ernst van de ken. De stichting schat de kos-
brengen om de stool&osten, Het bouwkundig onderzoek gebreken is. Pas dan is het mo- ten voorlopig op een miljoen of
die jaarlijks ongeveer 120.000 moet duidelijk maken wat pre- gelijk een kostenraming te ma- vijftien.
komen dat Alkemade met z'n 11.000 inwoners
recht zou hebben op een rijksgoedkeuring voor
de bouw van 200 bejaardenwoningen; derhal
ve een nieuw plan op stapel gezet en de bouw
uitgebreid. Het is op z'n zachtst gezegd ver
wonderlijk dat niemand van het gemeentebe
stuur zich toen afvroeg of men niet te véél be
jaardenwoningen zou krijgen, wanneer er nog
eens zo'n 100 bijgebouwd zouden worden. Het
effect is thans merkbaar. Het gemeentebestuur
heeft bij alle omliggende dorpen geïnformeerd
of men daar nog bejaarden had die een huisje
in Alkemade wilden huren; het effect is ge
weest dat er weinig of geen belangstelling was.
Begrijpelijk, een bejaarde wil het liefst in zijn
of haar eigen dorp en de vertrouwde omgeving
blijven wonen en zal dus niet zo snel verhuizen
naar een andere gemeente, ook al is die ge
meente nog zo mooi en nog zo vriendelijk in
het aanbieden van huisvesting.
LEIDEN - Met
de feestdagen
In het vooruit
zicht zijn over
al waar win
kels zijn de
lichtjes weer
gaan branden.
De winkeliers
van de Doeza-
straat hebben
er extra werk
van gemaakt
omdat hun tij
delijke bo-
menloze straat
toch al zo'n
kale indruk
maakt, foto
archief leidsch
dagblad
deling Leiden van de uit-
rereniging AWL houdt 29
nber een informatieavond
irfrecht. De bijeenkomst is
kerkelijk centrum De Re-
'riog, Watermolen 1 in Lei-
Notaris Roes vertelt hoe
I
