Eerste polderland
wijkt voor water
I
a
r\
'Ik ben nogal een rechtse bal, hoor!'
it
Binnenland
Stille wake in Dordrecht
Justitie in actie als burger
recht in eigen hand neemt
Planbureau in rapport:
Scholen moeten te veel
Advies Hoge Raad uitbreiding Den Haag:
Ambtenaren mogen besluit niet blokkeren
hERDAG 18 NOVEMBER 1999
s.
■st: Geen weekmakers in speelgoed
jACi Minister Borst (volksgezondheid) is toch voor een
k A op giftige weekmakers in zacht kinderspeelgoed. Ze zal
a|pde week een voorstel steunen van de Europese Commis-
We pleit voor een onmiddellijk verkoopverbod in Europees
Mnd. Aanvankelijk vond Borst het niet nodig de weekma-
|n Nederland te verbieden. Ze vond het voldoende in de
nwet op te nemen hoeveel weekmakers maximaal mogen
men als kinderen sabbelen op zulk speelgoed, bijvoor-
bijtringen. De minister ging af op onderzoek van TNO en
[VM, die vaststelden dat er een betrouwbare manier is om
Öten hoeveel weekmakers vrijkomen. Europese experts
|en daar echter aan.
indweerauto plet auto en gashuisje
o bergen Een aanrijding van een brandweerauto in Haaks-
ie n met een personenauto heeft grote gevolgen gehad: vier
te nden, een groot gaslek, explosiegevaar en gefrustreerde
^veermannen. De brandweer- en personenauto werden
vernield. Schade voor de brandweer: zo'n half miljoen
n. Van de vier gewonden liggen er nog twee in het zieken-
net hoofdletsel en gebroken ledematen. De brandweerau-
eg na de botsing een klapband, werd stuurloos, miste
timen, ploegde door een diepe sloot en plette een gasver-
öon. De aanrijding werd veroorzaakt omdat de twee be-
ders onvoldoende voor elkaar uitweken.
janten uitgezet voor jacht
Algemene Inspectie Dienst heeft de indruk dat dit
opnieuw fazanten worden uitgezet voor de jacht. Dat
verschillende regio's in den lande gebeuren. De dienst
deze maanden extra inspecties uit, omdat het controleurs
jaar was opgevallen dat het aantal fazanten vlak voor of
is het jachtseizoen ineens toenam. Het ging om tientallen
ms wel meer dan duizend slechtvliegende exemplaren. De
inoemt het waarschijnlijk dat de fazanten werden uitgezet
le jacht, maar kan dat in praktijk heel moeilijk bewijzen.
■p
en brandt uit, eigenaar kijkt tv
Terwijl de keuken van hun Chinese restaurant bijna
gebrand, zaten de eigenaar, zijn vrouw en drie medewer-
een kamertje ernaast rustig televisie te kijken. Middenin
ke rookwolken. De brandweer van Utrecht trof dit bizarre
el gisteren aan in een woonhuis. Het werd nog gekker
iet vijftal pertinent weigerde de kamer te verlaten, o.n-
aandringen van de spuitgasten. Een woordvoerder van
rechtse brandweer zegt dat hij zoiets nog nooit heeft mee-
akt. „Het was dat de brand al geblust was, anders hadden
eruit gesleept. Maar nu lieten we het maar zo. Het gevaar
weken en we wilden de zaak niet laten escaleren." De
ontstond door een steekvlam in een wok die oversloeg op
uiginstallatie.
iting tegen pneumokokken
ag» Huisartsen in Amersfoort onderhoeken de komende
of 65-plussers ingeënt willen worden tegen pneumokok-
en bacterie die longontsteking kan veroorzaken. De deel-
nde artsen geven de vaccinatie tegelijkertijd met de griep-
aarlijks lopen ongeveer 15.000 mensen een longontste-
p, veroorzaakt door pneumokokken. Elk jaar overlijden
luizend mensen aan de gevolgen van de ziekte. Vooral
en worden het slachtofer. De Pneumokokken Stichting
al jaren voor dat 65-plussers worden ingeënt. Aan het
zoek doet onder andere de universiteit van Utrecht mee.
us helpt boerenzonen
Jongeren die het boerenbedrijf van hun ouders over-
krijgen volgend jaar toch geen grote aanslag voor het
kingsrecht. Staatssecretaris Vermeend (financiën) heeft
n de Tweede Kamer meegedeeld. De bedrijfsopvolgers
n hun ouders vaak de waarde van de grond in verpachte
plaats van de vrije marktwaarde. De belastingdienst wil-
het verschil van meestal vele duizenden guldens schen-
echt heffen. Volgens de agrarische jongerenorganisatie
wordt bedrijfsovername daardoor bijna onmogelijk. De
'ermeend beloofde tegeïhoetkoming is volgens NAJK-
itter M. Veraart onvoldoende.
rlevenden Mighty Servant terug
ii Bijna alle vijftien overlevenden van de scheepsramp
deze maand met het transportschip Mighty Servant 2 zijn
dels naar hun eigen land gerepatrieerd. Het betreft elf Fi
rn en twee Nederlanders. Alleen twee bij het ongeval ge-
e Nederlanders worden nog in Singapore verpleegd. Dat
de Belgische rederij Dockwise gisteren bekendgemaakt,
ansportschip, voorheen eigendom van de IJmuidense re-
Vijsmuller, kapseisde tussen Singapore en het Indonesi-
Tiland Singkep. Vijf bemanningsleden, onder wie twee Ne-
ïders, vonden de dood. Een FLlipijns bemanningslid wordt
irmist.
Dordrecht Echt stil werd het niet gisteravond tijdens de korte stille wake op de plek waar dinsdagavond een 31-jarige Antilliaan werd neer
geschoten in de Dordtse wijk Oud-Krispijn. Een paar honderd mensen hadden zich verzameld om te luisteren naar trommels, korte toespraken
en om met elkaar de zoveelste schietpartij te bepraten. Bewoners van allerlei nationaliteiten lieten weten dat ze genoeg hebben van het ge
weld en de criminaliteit en hielden pamfletten in de lucht met de tekst 'De straat is van ons allemaal'. foto wfa etienne busink
den haag anp
ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPD Geassocieerde Pers Diensten
Richtlijn college van procureurs-generaal:
pig hun kruit droog te houden.
Of het OM tot vervolging
overgaat, hangt af van de vraag
of er een verdachte is, of de
burger die voor eigen rechter
speelde een strafbaar feit
pleegde en of zijn gedrag „op
portuun" was. „Wij snappen
de emoties van een vader
wiens dochter is verkracht en
die de dader wil afranselen",
zegt woordvoerder E. Stolwijk.
„Wat overigens niet wil zeggen
dat hij een vrijbrief krijgt voor
mishandeling." Het college
geeft aan begrip te hebben
voor de emoties, maar niet al
tijd voor de manier waarop ze
worden geuit.
Stolwijk erkent dat het
standpunt mild is. Het college
van procureurs-generaal kiest
bijvoorbeeld niet voor een lik-
op-stuk beleid, zoals bij voet
balvandalisme.
Elke keer als iemand het recht
in eigen hand neemt tegen een
zedendelinquent of een ver
meende pedofiel, zal het
Openbaar Ministerie optreden.
Dat betekent niet altijd vervol
ging, het kan ook gaan om
„een gesprek" met degene die
zich schuldig maakt aan eigen
richting. Het college van pro
cureurs-generaal heeft dit gis
teren in een richtlijn vastge
legd.
Het college kondigde een
maand geleden al aan met een
standpunt te komen, naar aan
leiding van een aantal inciden
ten. Daarbij werden posters
opgehangen met de namen
van zedenmisdadigers. Wonin
gen van pedoseksuelen werden
het doelwit van aanvallen. Het
college vroeg de officieren van
justitie in het land toen voorlo-
Remkes: Geen
kartels bouwers
Vinex-wijken
DEN HAAG ANP
Staatssecretaris Remkes van
volkshuisvesting heeft geen
aanwijzingen dat projectont
wikkelaars en aannemers kar
tels vormen bij de bouw van
Vinexwijken, grote nieuw
bouwwijken zoals Leidsche
Rijn bij Utrecht. De PvdA-frac-
tie in de Tweede Kamer dient
bij de Nederlandse Mededin
gingsautoriteit (NMa) een
klacht in tegen de monopolies
van ontwikkelaars en aanne
mers. Met elkaar kopen zij
soms grote hoeveelheden
bouwgrond, waarna zij de prij
zen van de huizen kunnen op
drijven.
Volgens Remkes is zeker
geen sprake van klassieke kar
tels. De situatie verschilt sterk
van geval tot geval. Zo zit de
gemeente er vaak „voor de vol
le 100 procent" bij, zei Remkes
gisteravond tijdens de behan
deling van de VROM-begroting
voor 2000. Remkes reageerde
afwerend op de uitnodiging
van verschillende fracties om
naar de NMa te stappen. Dat er
sprake is van grondspeculatie
in de woningbouw, staat voor
het kabinet wel vast. Het zint
op maatregelen.
Een woningbouwvereniging
die een huis verkoopt aan een
voormalige huurder mag van
Remkes niet eisen dat de ex-
huurder het huis aan de corpo
ratie terugverkoopt als hij dat
weer verlaat. WD-Kamerlid
Hofstra had deze 'gedwongen
winkelnering' dinsdag zwaar
bekritiseerd. Corporaties zijn
voorstander van zo'n construc
tie, waarbij zij meteen de helft
van de waardevermeerdering
van het huis willen opstrijken.
Liever ziet de staatssecretaris
dat de huurder kan kiezen uit
diverse mogelijkheden. Remkes
steunde het idee van CDA'er
Biesheuvel om iemand minder
te laten betalen naarmate hij
langer het huis bewoont.
Tuinders rond Oudkarspel verlost van wateroverlast
illustratie wim stevenhagen
den haag anp
Scholen staan onder druk. Zo
moeten ze voor betere resulta
ten zorgen en tegelijkertijd
moeilijk lerende of onhandel
bare kinderen zo lang mogelijk
opvangen. De overheid moet
minder ambitieus zijn, advi
seert het Sociaal en Cultureel
Planbureau vandaag in een
rapport.
De overheid, maar ook ou
ders, stellen de laatste jaren
steeds meer eisen aan het on
derwijs. Of het nu gaat om de
inhoud van de lessen, de ma
nier waarop leraren lesgeven,
de resultaten, de positie van
ouders of de buitenschoolse
voorzieningen, het lijkt wel of
iedereen erover mee wil praten.
„De wensen van de buiten
wacht buitelen op school over
elkaar heen", zegt onderzoek
ster Bronneman. Een gevolg is
dat de lesprogramma's op de
basisschool en in het voortgezet
onderwijs te vol zijn. De zoge
heten kerndoelen voor de ba
sisschool schrijven onder meer
taal en rekenen voor, maar ook
onderwerpen als milieu en zelf
redzaamheid moeten aan de
orde komen. „Vooral voor
scholen met achterstandsleer
lingen betekent dit een te zware
belasting", aldus Bronneman.
De onderzoekster bepleit een
kernprogramma met alleen
'echte' schoolvakken waaraan
leraren minimaal zeventig pro
cent van de lestijd besteden.
Scholen moeten zelf bepalen
hoe ze hun leerlingen aan die
minimumeisen willen laten vol
doen, vindt Bronneman. „Nu
wil het ministerie van onderwijs
dat leerlingen vooral zelfstandig
leren. Maar het is zeer de vraag
of die aanpak wel voor alle
scholen geschikt is. Veel leerlin
gen moeten thuis vooral ge
hoorzaam zijn, mondigheid en
zelfstandigheid worden niet ge
waardeerd."
Voor het eerst wordt in Nederland landbouwgrond uit
polderland verwijderd om bij zware regenval overtollig
water te kunnen opvangen. In de polders Woudmeer en
Speketer bij Oudkarspel (noordelijk van Alkmaar) is van
middag een aanvang gemaakt met het afgraven van der
tien hectare teeltgrond.
malen. Deskundigen beschou
wen dit als de verkeerde weg,
nu is aangetoond dat door de
opwarming van de aarde de
zeespiegel stijgt en door het
voortdurend leegpompen van
polders de bodem daalt. Het is
de bedoeling het opgeborgen
water op een later tijdstip,
wanneer de gemalen weer vol
doende capaciteit hebben, via
de boezems weg te pompen
naar zee of IJsselmeer.
Provinciale staten moeten
nog besluiten welke polders
boven het Noordzeekanaal
worden aangewezen voor wa
terberging. Er zijn uit 28 onder
zochte locaties vier mogelijkhe
den overgebleven. Het plan
voor de polders Woudmeer en
Speketer is al veel eerder ge-
oudkarspel
theo van der kaal)
Bewoners en tuinders zijn ui
terst content met dit plan van
waterschap, provincie en rijk,
omdat daarmee een eind komt
aan de steeds terugkerende wa
teroverlast bij slecht weer. Vo
rig jaar en in 1994 zijn door
overstromingen in dit gebied
grote delen van de oogst verlo
ren gegaan.
Het afgraven van de polders
loopt vooruit op drastische
plannen van het Noord-Hol
landse provinciebestuur op
veel meer plaatsen in Noord-
Holland overtollig water in pol
ders te bergen in plaats van het
verder ophogen van dijken en
installeren van krachtiger ge
maakt. Er is uitvoerig met de
betrokkenen gesproken en alle
procedures zijn doorlopen.
Het inrichtingsplan is ge
maakt door de Grontmij. Op
vier locaties worden percelen
grond afgegraven tot deze dras
sig is. Diepe stroomgeulen zor
gen voor de aanvoer van over
tollig water, zodat bij zware re
genval het hele afgegraven ge
bied volloopt. Uitvoering van
dit project kost 3.4 miljoen gul
den, evenredig gedragen door
rijk, provincie en het water
schap Groot-Geestmeram-
bacht.
De Noord-Hollandse gede
puteerde A.Wildekamp maakte
vanmiddag van de gelegenheid
gebruik te melden dat de pro
vincie de komende vier jaar 25
miljoen gulden stopt in de aan
leg van grote, aaneengesloten
gebieden in Noord-Holland ten
behoeve van natuurontwikke
ling, recreatie én waterberging.
Deze groengebieden krijgen
ecologische verbindingszones
ten gunste van plant en dier.
den haag anp
Hans Dijkstal koestert zich in isolement WD
'vibreert' te weinig, en
zoekt de PvdA inmid-
er meer toenadering
:re partijen. Is er leven
aars na dit tweede kabi-
k? WD-partijleider
'ijkstal, die vorige week
KO n daverende receptie
organger Frits Bolke-
itzwaaide, reageert la-
De PvdA moet toch
•t de adem van Groen-
n de nek.
G KOOS VAN WEES
'ijkstal, politiek leider
WD, heeft ook gelezen
gesprekken die PvdA'er
teijn namens zijn fractie
jet CDA- en GroenLinks-
's. „Duivesteijn vindt dat
de WD te weinig vi-
Ik kan u vertellen: dat is
een schok bij ons aan-
"T, zegt hij met een iro-
grijns.
'Pelbepalers op het
veld tal van informele
nsjes houden, valt op
WD daarvan lijkt bui-
oten. De PvdA zoekt sa
cking met CDA en
■inks, en andersom en
:erd. Ook D66 flirt met
oppositiepartijen. Maar
is als de muurbloem
en wordt geplukt als het
et anders kan. Het CDA
J weliswaar langs in de
n van rechtervleugel-ver-
*Hans Hillen, maar dat
ezien als een eenmans-
3^ -Er zijn bladen die over
'isoli
ringen heb. Dat was immers
ook zo in '93, en het resultaat
was onze deelname aan het
Paarse kabinet", zegt Dijkstal
met lichte triomf in zijn stem.
Hij wordt niet onrustig van de
vrijages van de PvdA met ande
re partijen. „Na enige tijd in
een kabinet van dezelfde sa
menstelling komt altijd de
vraag op of dat nog veel langer
zo door kan gaan. En de PvdA
wordt natuurlijk krap op de
huid gezeten door GroenLinks.
Voor de PvdA als regeringspartij
is het altijd een slecht perspec
tief als de grootste concurrent
in de Kamer zit."
Dijkstal zelf sluit een andere sa
menwerking in een volgend ka
binet evenmin uit. „Voor ons
staat voorop dat we ons eigen
programma kunnen uitvoeren.
En na verkiezingen ga je na hoe
dat kan. En dat kan eventueel
ook met het CDA." Probleem
daarbij is dat het CDA nog
steeds 'met zichzelf in debat is',
constateert Dijkstal. „De koers
die het CDA voert, is niet erg
eenduidig. Er zijn momenten
dat ze wel een erge ruk naar
links maken, op andere mo
menten gaan ze weer een totaal
•andere kant op. De wat rechtse
re stromingen onder aanvoe
ring van De Hoop Scheffer en
de mensen die meer aan de lin
kerkant zitten, zijn nog met el
kaar in gesprek. Dat maakt het
moeilijk duidelijkheid te krijgen
over het profiel van het CDA.
Maar dat is niet iets wat deelna
me van het CDA bij voorbaat
uitsluit."
Moeilijker wordt het wel. Het
draait in Nederland toch altijd
WD-partijleider Hans Dijkstal.
om de drie grote partijen, bena
drukt Dijkstal. Die drie zijn ook
meer naar elkaar toegegroeid,
onoverbrugbare kloven zijn er
niet meer. Dus gaan andere
overwegingen meespelen bij de
keuze van de coalitiepartners.
„Dan ga je speculeren over de
personen en de fase waarin een
partij zit. In onderhandelingen
blijkt altijd dat je beter samen
werkt met een partij die op or
de is, dan met een waar dat nog
moet gebeuren."
Het verklaart de kracht van de
ze coalitie, vindt de WD-leider.
„De reden dat WD en PvdA zo
goed samenwerken, is dat we
allebei zo sterk zijn. Niet alleen
electoraal, maar ook intem. Als
we een afspraak maken, staan
we er ook voor, zonder gelazer
in de eigen club."
D66 betaalt daarvoor het gelag.
foto GPD cees zorn
„De tussenrol die D66 is toebe
dacht, is niet meer noodzake
lijk. Er is voldoende vertrouwen
tussen PvdA en WD. Maar ik
blijf wel voorstander van een
driepartijenkabinet, want met
twee partijen is er ajtijd een
groter dan de ander. Dat leidt
sneller tot conflicten."
Dijkstal zelf wordt in beschou
wingen over de WD altijd inge
deeld in het kamp dat een ver
dere voortgang met PvdA na
streeft. Hij stond aan de wieg
van een van de eerste vormen
van Paars in het gemeentebe
stuur van Wassenaar, halverwe
ge de jaren zeventig. Maar hij
hoedt zich ervoor al te nadruk
kelijk neergezet te worden als
een 'linkse' WD'er.
Gekscherend: „Ik ben nogal een
rechtse bal hoor! Lagere belas
tingen, criminaliteit hard aan
pakken, mensen op hun plich
ten en verantwoordelijkheden
wijzen, dat is tekenend voor
een rechtse bal. Aan de andere
kant vind ik dat bij een vergro
ting van het verschil tussen lo
nen en uitkeringen de lonen
eerder omhoog moeten dan de
uitkeringen omlaag. En dat is
weer onwijs sociaal."
Over de voortzetting van de sa
menwerking met de PvdA, wil
Dijkstal zich niet uitspreken.
„Er ontstaat straks gewoon
weer een nieuwe situatie. Ik
ben nooit tegen het CDA ge
weest, wel tegen het feit dat ze
nooit in de oppositie zaten. Dat
is nu voorbij, en straks is ieder
een weer vrij nieuwe coalities te
sluiten. Maar wel graag in de
volgorde dat we nu eerst dit ka
binet succesvol afsluiten en pas
na de verkiezingen weer verder
kijken."
Een streven dat enigszins wordt
bemoeilijkt door de discussie
over de gasboringen in de Wad
denzee. De WD staat daarin al
leen, maar daar kan Dijkstal
niet mee zitten. „Dan hebben
we weer iets om ons mee te
profileren." Erger vindt hij het
beeld dat de overheid uitdraagt.
„Onder die boringen staan zó
veel handtekeningen van zó
veel achtereenvolgende kabi
netten met zó veel politieke
partijen, dat je je kunt afvragen:
is dat nog behoorlijk bestuur als
het niet doorgaat. En wie be
taalt het? Het waddendossier
speelt al zo lang, het is een tijd
bom. Als de boringen niet
doorgaan, tikt die tijdbom ge
woon verder. En dan zijn we
weer terug bij af."
Het democratisch genomen be
sluit van de Zuid-Hollandse
staten om delen van de Haagse
randgemeenten bij Den Haag te
voegen, mag niet worden ge
blokkeerd door vertegenwoor
digingen van de ambtenaren
van die gemeenten. Dat is de
kern van het advies dat de ad
vocaat-generaal heeft gegeven
aan de Hoge Raad in de zaak
van de herindeling rond Den
Haag. Mede op basis van dit
oordeel doet het rechtscollege
komend voorjaar een definitie
ve uitspraak.
Als de Hoge Raad het advies
van de advocaat-generaal op
volgt, houdt de politiek het laat
ste woord, zo meent een
woordvoerder. De provincie
Zuid-Holland had over het juri
dische verzet van de 'onderne
mingsraden' van de randge
meenten het oordeel van de
Hoge Raad gevraagd. Zuid-Hol
land kwam met het plan om
delen van de Haagse randge
meenten Voorburg, Rijswijk,
Pijnacker, Leidschendam en
Nootdorp toe te voegen aan
Den Haag. De randgemeenten
voerden daartegen op allerlei
manieren actie, onder meer
door naar de ondernemingska
mer te stappen van het ge
rechtshof in Amsterdam.
De ondernemingsraden van
de vijf gemeenten voerden aan
dat zij niet waren betrokken bij
de besluitvorming, terwijl de
herindeling wel personele ge
volgen had voor de ambtelijke
diensten van de diverse steden.
De ondernemingskamer gaf de
diverse ondernemingsraden
november vorig jaar gelijk en
verbood de provincie besluiten
te nemen over de Haagse herin
deling.
De uitbreiding van Den Haag
kon daarom niet per 1 januari
1999 ingaan, met als gevolg dat
de begroting van Den Haag
miljoenen extra inkomsten mis
liep. Deskundigen vreesden
voor precedentwerking; dat elk
democratisch besluit door een
ondernemingsraad kon worden
tegengehouden. Bij de strubbe
lingen rond de vorming van
Twentestad werd door het pro
testerende Hengelo ook de on
dernemingsraad ingezet.
De advocaat-generaal van de
Hoge Raad vindt dat de onder
nemingsraden wel tijdig be
trokken moeten zijn bij derge
lijke kwesties, maar oordeelt
dat zij via de ondernemingska
mer een democratisch besluit
niet mogen ophouden. Eventu
ele personele problemen moe
ten pas in het vervolgtraject aan
de orde komen, zegt de Hoge
Raad-adviseur.
Het is Droomprijzenfestival bij Holland Casino.
Tot en met 21 november maakt u
kans op ongelofelijke prijzen inde -
Jackpotclub. Een minimumleef- jHOLLAND
Casino
Een mooie gelegenheid om i
ir, correcte kleding en
legitimatiebewijs zijn entreevoor
waarden. U bent iedere dag vanaf
13.30 uur van harte welkom.