Kleding als visitekaartje bedrijf Trends Stoken voor de gezelligheid Aluminium geliefd als sfeermaker in huis DINSDAG 9 NOVEMBER 1999 REDACTIE MARCOT KLOMPMAKER EN SASKIA STOELINGA *i Een houtkachel (model Passion, telefoon (023) 58.33.00), prijs 4.500 gulden) in een klassiek interieur. De spekstenen zijwan den van de ombouw houden de warmte langer vast. foto gpd THEA WAMELINK Omdat men zich nu eenmaal niet gezellig rondom de radia tor kan scharen, willen veel mensen sfeerverwarming. Dat kan een open haard zijn, maar ook een gas- of elektrisch blok- kenvuur of een gesloten hout- of gaskachel. De hausse in open haarden be gon al eind jaren zestig, toen de cv was ingeburgerd. Niemand stond er destijds bij stil dat meer dan de helft van de warm te via de schoorsteen verdween. Dat veranderde, toen in 1973 de eerste energiecrisis uitbrak. Energiebesparing werd het motto. Er kwamen geheel of ge deeltelijk gesloten stooksyste- men met een hoger rendement. De kwaliteit van nieuwe toestel len liet soms te wensen over. Bovendien zaten mensen die spleten en kieren hadden ge dicht in een luchtdichte doos, terwijl voor vuur zuurstof nodig is. Het was ook de tijd van de 'al- lesbrander'. Een naam van niks, want er kunnen wel echte brandstoffen in, maar niet - zo als in praktijk gebeurde - lege melkpakken, geverfd en geïm pregneerd hout, spaanplaat en zelfs plastic. Uit dergelijk afval ontstaan schadelijke stoffen in de rookgassen. Sinds begin 1997 moeten hout kachels zijn voorzien van een TNO-keurmerk. In 15 procent van de huizen staat echter nog steeds een oude houtkachel. Zolang die niet zijn uitgestor ven bezorgen ze nog heel wat milieulast. En carapatiënten zijn er ook allesbehalve blij mee. Het ministerie van VROM bemoeit zich sinds 1989 met het verlagen van de uitstoot van allerlei huiselijk gestook. Men overlegt regelmatig met de Ver eniging Haard en Rookkanaal (VHR), de Nederlandse bran cheorganisatie waarbij alle le veranciers van haarden en ka chels zijn aangesloten. De gastoestellen doen ook mee. Met gas is het helemaal oppas sen in volledig geïsoleerde hui zen. Maar gasapparaten moe ten al heel lang een keurmerk dragen. Tegenwoordig is ook nog een CE-keur voor veiligheid verplicht, waardoor de kwaliteit van de bestaande gastoestellen verder is verbeterd. Bovendien zijn er nu gesloten stooksyste- men die ook in luchtdichte ver trekken probleemloos branden. Het gemak is een pluspunt van gas. Geen gesjouw met hout, geen asla legen, geen stof en veilig. Bovendien is het heden daagse gasblokkenvuur nauwe lijks van een echt houtvuur te onderscheiden. Je mist alleen het knisperen van het hout. Maar in Amerika heb je ook al knispergasvuren. In Nederland staan momenteel een miljoen sfeerverwarmers. Ruim 35 procent van de koop woningen heeft er een. Elk jaar komen er 55.000 nieuwe toe stellen bij. Voor een (open) haard compleet met schouw geven mensen gemiddeld rond de 15.000 gulden uit. Een chi que haardpartij is een uitge sproken statussymbool. Het stookgemak wordt steeds meer een doorslaggevende factor bij de aanschaf. In 1989 werd er in open haarden nog voor 98 pro cent hout gestookt, terwijl gas op een bescheiden 10 procent bleef steken. In 1999 won gas het met 55 procent voor het eerst van hout (40 procent). In 2004 verwacht men een ver houding gas /hout van 80/18 procent. Daarnaast is er dan nog een paar procent voor on der meer het elektrische blok- kenvuur dat ook steeds 'echter' brandt maar het toch niet van gasblokken kan winnen. Vragen over wat men kan ko pen en stoken worden beant woord in de VHR-brochure 'Sfeer met vuur'. Wie branden de vragen heeft over de aan schaf en het stoken van (open) haarden en kachels kan bellen met de VHR-infolijn (010- 243.36.12), bemand door des kundigen van het Bouwcen trum in Rotterdam. Ook kan men er terecht voor bouwkun dige vragen. De SPS heeft onder www.sfeerverwarming.nl een internetsite geopend. MARIA DELGROSSO Als een bedrijf eigen kleding heeft, hebben werknemers geen keus: ze moeten in het uniform. Sommigen vinden dat leuk, omdat ze meteen laten zien dat zij bij een bedrijf horen. Ande ren hebben er moeite mee. Ze kunnen immers niet meer zelf bepalen wat ze willen dragen. Gelukkig gaan modetrends niet helemaal voorbij aan bedrijfs kleding. De korte broek van de postbode deed afgelopen zomer heel wat stof opwaaien. Uit de'discussie werd in elk geval duidelijk dat niet iedereen op zijn werk vrij is om te dragen wat hij wil. Bij sommige banen hoort nu een maal bedrijfskleding. Het ene personeelslid doet daar wat leuks mee, de ander ziet er niet uit, stelt ontwerper Clemens Rameckers vast. Toch kan be drijfskleding volgens hem wel degelijk modieus zijn. Rameckers' atelier in Parijs kreeg zestien jaar geleden de opdracht kostuums voor de conducteurs en machinisten van de Nederlandse Spoorwe gen te ontwerpen. Die kleding lijn bestaat nog steeds. Daarna volgden opdrachten voor de PTT, de ANWB, de Stopera en het Tropenmuseum in Amster dam en het Academisch Zie kenhuis in Groningen. Kreeg Rameckers een paar jaar geleden nog de opdracht mee dat de uniformen vooral non chalant en sportief moesten zijn, tegenwoordig bespeurt de Nederlandse ontwerper een hang naar strakke, klassieke lij nen. Rameckers werkt graag voor zijn geboorteland. ,,In Holland is een ontzettende be hoefte aan uniformen. Perso neel wil graag bij de onderne ming horen en door middel van bijbehorende kleding laten zien dat ze trots zijn op hun bedrijf." De nieuwste vinding van Ra meckers en zijn collega-ont werper Arnold van Geuns is een collectie bedrijfskleding op cd- rom en ZAPP is gedoopt. On langs werd deze nieuwe collec tie getoond op een modeshow van bedrijfskleding bij Mirabel Corporate Fashion in Haarlem. Ook kleinere bedrijven, die on voldoende geld hebben om zelf een collectie te laten ontwer pen, kunnen met de cd-rom toch kleding uitzoeken die bij het bedrijf past. De cd-rom kent daarvoor vijf stappen. De eerste keuze be staat uit mannen- of vrouwen kleding. Vervolgens kan geko zen worden voor klassiek of ca sual, daarna kan het model in gevuld worden en het logo en tenslotte volgen de details. ,,And now you are Zapped", meldt de cd-rom als alle keuzen gemaakt zijn. Couturier Mart Visser is op een zelfde idee gekomen, bleek op de modeshow. Geen cd-rom, maar wel een nieuwe kleding lijn onder de naam Mart Visser Uniformes. De collectie bestaat uit vier thema's met een eigen Verpleegkundigen in het Academisch Ziekenhuis in Groningen kunnen kiezen uit verschillende gekleurde uniformen met accenten in strepen of ruiten, foto gpd Postbodes lopen sinds een paar jaar in kakirode bedrijfskle ding. Opvallend, omdat de meeste bedrijven blauw als huis stijl hanteren. foto gpd belijning waarin verschillende kleurcombinaties en materialen zijn verwerkt. Visser ontwierp tot nu toe al kleding voor Vroom en Drees- mann, Libertel, BMW en de Holland Casino's en hoopt dat kleinere bedrijven nu makkelij ker volgen. Als Rameckers een eigen collec tie voor een bedrijf moet ont werpen, volgt eerst uitgebreid onderzoek binnen het bedrijf dat om de kleding gevraagd heeft. Zo wordt er gepraat met het personeel. Dat mondt uit in voorstellen. ,,Soms houden we zelfs modeshows om te laten zien wat er allemaal mogelijk is. We komen met enkele prototy pes. Daaruit wordt een keuze gemaakt. Vervolgens kan ik er mee stoeien wat ik wil." Met zijn kledingmerk Ravage probeert Rameckers elke keer ,,iets brutaals te doen". Of dat ook slaagt, hangt af van de hou ding van de directie. De ont werper vindt het nog steeds een compliment voor de directie van de PTT, omdat dié het aan durfde in 1995 een shock in het bedrijf teweeg te brengen. De postbodes schakelden toen over op kakirode kleding. „Dat we voor kaki kozen, was zeer ongewoon. Bedrijven kiezen bijna altijd voor blauw. Een anonieme kleur die vaak in de huisstijl zit. Als ik nu in Neder land kom, moet ik toegeven dat de kleding van de postbodes wel erg opvallend is." Ook in het Academisch Zieken huis in Groningen maakte Ra meckers de tongen los. Naast het traditionele wit, kwam hij met uniformen in kleur. Het personeel kan zelfs kiezen voor accenten op de kleding in stre pen of ruiten. Rameckers werd gevraagd, omdat het ziekenhuis niet dé voor de hand liggende kleding wilde, vertelt project medewerker Ingrid Bousema. „We hebben een nieuw gebouw en daar moest passende kle ding bij komen." Het personeel loopt nu deels in witte kleding en deels in kleur. „Sommigen blijven voor wit kiezen, omdat ze trots zijn op hun beroep." Het ziekenhuis vindt dat het personeel door het dragen van de voorgeschre ven kleding herkenbaar moet zijn als AZG-medewerker. Hamburgerketen McDonald's heeft het jaar 2000 gekozen om over te schakelen op nieuwe bedrijfskleding. De Amsterdam se modeontwerpster Sheila de Vries kreeg de opdracht de pak jes een jongere uitstraling te ge ven. McDonald's hoopt dat daardoor meer jongeren voor het bedrijf willen werken. Bedrijfskleding moet gemiddeld zeven tot tien jaar mee kunnen en moet bij de klant voor her kenning zorgen. „Het gaat er om dat je je bedrijf netjes pre senteert", aldus Hans Kleijn, bedrijfsmiddelendistributeur bij KPN. „Het is je visitekaart je", stelt Henk-Jan Kamerbeek van streekvervoerder Arriva. Deze onderneming, met drie duizend buschauffeurs in dienst, ontstond na een aantal fusies. „Daardoor zitten we nu met verschillende uniformen. We hebben bijvoorbeeld de Ve- onn-chauffeur en de Gado- chauffeur. Op dit moment zijn we bezig met de voorbereidin gen voor een kledinglijn. Daar voor wordt echt geen modeko ning ingeschakeld. Het ontwerp mag wel modern zijn, maar moet tegelijkertijd tijdloos zijn, zodat het over vijf jaar nog ac ceptabel is." Hoewel Arriva het liefst al haar buschauffeurs zo snel mogelijk in dezelfde kleding ziet, relati veert Kamerbeek het belang daarvan. „Voor de klant blijft het toch het belangrijkste dat hij op tijd het vervoer krijgt dat hij wil." Glazen binnendeur Glazen binnendeuren zoals die tijdens de jaren zestig e ventig populair waren, zijn opnieuw gewild. Vandaar d in rap tempo nieuwe modellen op de markt verschijnei voorbeeld daarvan is de zogenoemde SKS 235, die zowJ gewoon doorzichtig glas en met een facetgeslepen ruit] handen is. Om ze een chique uiterlijk te geven, hebben exemplaren bovendien gelamineerde stijlen en dorpels merantihout waarover een dunne MDF-laag zit. De de koop met een voorgeboord gat, waarin alleen de Neme 1200/1300 seriesloten passen. De SKS 235 wordt geleve wit, maar men kan hem thuis een nieuwe tint geven. D kost ongeveer 200 gulden. Info: Skantrae BV, 's-Heerenl 0314 - 675151. Antiekblad Voor liefhebbers van antiek is er sinds kort het tijdschii 'Homes-&-Antiques' (9,95 gulden), gebaseerd op het ij dels acht jaar bestaande Britse blad met die naam. Hel is voortgekomen uit het BBC-programma 'The Antiqut Road Show', waarin onderwerpen worden behandeldi 'bovenmodale in antiek geïnteresseerde lezer met sma stijl' (wie wil dat niet zijn?) moet aanspreken. Waarin 'Homes-&-Antiques' afwijkt van andere interieurtijdscl is de verhouding modern en antiek. De meeste woon- woon/kunstbladen kiezen doorgaans voor pakweg 70| cent modern en 30 procent antiek/klassiek. In het nier blad ligt die verhouding andersom. Schone schoenen Wie vaak met vieze schoenen thuiskomt, kan geholpe met een 'mudbuster'. Deze plastic bak met kunststof is bedoeld om modder, hondenpoep en andere viezif onder de schoenzolen te verwijderen. Omdat nat vuil lijker is weg te halen dan droge smerigheid bevat de i buster een liter water, dat de kunststof nopjes op de 1 en aan de zijkant vochtig maakt. Het apparaat kost rc vier tientjes bij de tuin wankel. Info: De Boer Steffen, I 070 - 3906838. Woonbeurs MECC Met Huis en Sfeer 99 in het MECC (Maastricht) nadei weer het einde van het jaarlijkse woonbeurzenseizoe beurs volgt de trends van de eerdere beurzen op dit Van alles wat, ook antiek en kunst, de feng shui-rage coratieworkshops. Ook dit jaar weer wordt de Young Award aan een veelbelovende jonge ontwerper uitgei le inzendingen, nominaties en prijswinnende ontwei op de beurs te zien. Kookliefhebbers kunnen gedurei laatste drie beursdagen tevens een bezoek brengen a Fair Culinair. Huis en Sfeer 99; MECC, Maastricht; 10 t/m 14 nover 1999; wo, do en vrij van 13-22 uur, za 10-19 uur, zo II uur. Toegangsprijs 17,50 gulden. Fair Culinair, 12 t/n vember. Gecombineerde toegangsprijs voor beide be 27,50 gulden. THEA WAMELINK Napoleon gebruikte al borden en bestek van aluminium. Ide aal op veldtocht, want licht van gewicht. Maar als hij thuis gas ten ontving, kwam er ook vaak aluminium op tafel. Om mee te pronken. In het begin van de negentiende eeuw was alumini um duurder dan zilver of goud, omdat de verwerking nog ui terst kostbaar was. Vandaag de dag is aluminium een veel toe gepast materiaal dat in allerlei gedaanten in het interieur op duikt. In 1886 ontdekten een Ameri kaan en een Fransman onaf hankelijk van elkaar een nieuwe methode om aluminium te winnen. Met behulp van elekt rolyse - ontleding van chemi sche verbindingen door middel van elektriciteit werd alumini um uit de grondstof bauxiet ge haald. Ongeveer een jaar later werd het voor die tijd revolutio naire materiaal om zijn geringe gewicht en stevigheid voor het eerst in de bouw toegepast. Het dak van de San Ghiacchino kerk in Rome werd ervan gemaakt. Na ruim honderd jaar is het nog steeds in prima staat. Aluminium heeft heel plezierige eigenschappen. Het is licht in gewicht (weegt slechts eender de van ijzer), ziet er behandeld én onbehandeld mooi uit, kan zo sterk zijn als bouwstaal, roest niet, geleidt stroom en warmte goed, is gemakkelijk te verwerken en zeer vormvast en kan steeds opnieuw gebruikt worden. Het is dus ook nog ui terst milieuvriendelijk. Qua uit straling past het perfect in de trend van het minimalisme. Maar in combinatie met warm hout en weelderige stoffen heeft aluminium weer een heel andere chic. Hedendaagse designers worden niet alleen aangesproken door het lichte gewicht van alumini- ÜSB 5 6 7 8 9 u E Anagram Op elke verticale regel dient een woord van vier een van vijf en een van zes letters te worden ingevuld. Het woord van vijf letters bestaat uit de letters vao het voorgaande woord plus 1het woord van zes letters bestaat uit de vijf letters van het voorgaande woord plus 1Als de hele puzzel juist is ingevuld, vormen de letters in de vet omlijnde kolom een woord. 1Tennisterm - eetketel - zinkerts; 2. zode - springloop - loonsverhoging; 3. vers - rij manschappen - scherf; 4. autoped - palingpen - groep van zeven muzikanten; 5. gordel - altijd - regelaar van lichtsterkte v.e. elektrische lamp; 6. keukengerei - draagbalk - land in Europa; 7. ondeskundige - belhamel - fair; 8. voertuig - handvat - rijgsnoer; 9. hijswerktuig - onzin - Turks paleis; 10. vogelverblijf - niemendal - balspel. Oplossing van maandag: Horizontaal: 1. Fles; 4. bies; 7. benen; 9. af; 10. tas; 11. ka; 13. dra; 14. eraf; 17. boot; 18. Ido; 19. kaan; 21. fase; 24. war; 26. al; 27. nor; 29. ik; 20. senor; 32. trip; 33. beul. Verticaal: 1. Frase; 2. eb; 3. set; 3. bes; 5. in; 6. staat; 8. nap; 11. kroos; 12. fa; 13. do; 15. reaal; 16. Fin; 17. bof; 19. kwart; 20. ar; 22. ai; 23. enkel; 25. ton; 27. nep; 28. rob; 30. si; 31re. um maar tevens door de moge lijkheid het materiaal door mid del van moderne technieken als persen en drukgieten de meest uiteenlopende vormen en structuren te geven. Onbehan deld aluminium ziet er matgrijs uit. Die tint wordt veroorzaakt door de natuurlijke oxidelaag van het materiaal, een laag die roest bij voorbaat een halt toe roept. Aluminium in pure vorm is relatief zacht. Maar na eloxe- ren - het kunstmatig verdikken van de oxidelaag - kan de hard heidsgraad zelfs groter zijn dan die van staal of glas. Bovendien kan het materiaal daarbij in alle kleuren van de regenboog wor den getint. Ook oppervlaktebe handelingen als borstelen, ha meren, perforeren en glasstra- len zijn mogelijk. Aluminium kent vele gezichten. Dat maakt het voor designers zo aantrek kelijk. Het aantal toepassingen in de woonsfeer is heel divers. Alumi- Een dressoir van SDBIndustries uitgevoerd in geborsteld alumi nium en gestraald glas. foto gpd nium deurgrepen, lijsten, stoel en tafelpoten, tuinmeubilair en isoleerkannen zijn inmiddels ingeburgerd. Het aluminium bistrostoeltje kom je ook steeds meer tegen. Begin vorig jaar in troduceerde de Nederlandse fa brikant SDB Industries in Keu len meubels van matgeborsteld aluminium. Siemens kwam eerst met zijn kleine Porsche collectie - koffie zetter, waterkoker en brood rooster - en pakt het nu groot ser aan met de introductie van de Focus-line, een complete se rie design apparaten van geëloxeerd aluminium in com binatie met zwart gk omvat inbouwfornui platen, bakovens, co netron, afwasautomi apparatuur, schouwt zuigunits en een aire raat. In een serie nie kenmengkranen van fabrikant is er nu ooi aluminium. Er zijn u keukenelementen vc middelen, diepe ladf gebouwde ventilatiei Diverse keukenfabril hebben zoiets in hui ma. Voor de badkamer zi Alape meubeltjes m( um fronten en een b accessoiresysteem ir materiaal. Óp de Me in Keulen in januari brengt men als novil bergen van cd's en c den met een ribbelb aluminium. Met alm zijn we in het interie niet uitgekeken. HEINZ

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 10