Kleding als visitekaartje bedrijf
Trends
Stoken voor de
gezelligheid
Aluminium geliefd als sfeermaker in huis
DINSDAG 9 NOVEMBER 1999
REDACTIE MARCOT KLOMPMAKER EN SASKIA STOELINGA *i
Een houtkachel (model Passion, telefoon (023) 58.33.00), prijs
4.500 gulden) in een klassiek interieur. De spekstenen zijwan
den van de ombouw houden de warmte langer vast. foto gpd
THEA WAMELINK
Omdat men zich nu eenmaal
niet gezellig rondom de radia
tor kan scharen, willen veel
mensen sfeerverwarming. Dat
kan een open haard zijn, maar
ook een gas- of elektrisch blok-
kenvuur of een gesloten hout-
of gaskachel.
De hausse in open haarden be
gon al eind jaren zestig, toen de
cv was ingeburgerd. Niemand
stond er destijds bij stil dat
meer dan de helft van de warm
te via de schoorsteen verdween.
Dat veranderde, toen in 1973 de
eerste energiecrisis uitbrak.
Energiebesparing werd het
motto. Er kwamen geheel of ge
deeltelijk gesloten stooksyste-
men met een hoger rendement.
De kwaliteit van nieuwe toestel
len liet soms te wensen over.
Bovendien zaten mensen die
spleten en kieren hadden ge
dicht in een luchtdichte doos,
terwijl voor vuur zuurstof nodig
is.
Het was ook de tijd van de 'al-
lesbrander'. Een naam van niks,
want er kunnen wel echte
brandstoffen in, maar niet - zo
als in praktijk gebeurde - lege
melkpakken, geverfd en geïm
pregneerd hout, spaanplaat en
zelfs plastic. Uit dergelijk afval
ontstaan schadelijke stoffen in
de rookgassen.
Sinds begin 1997 moeten hout
kachels zijn voorzien van een
TNO-keurmerk. In 15 procent
van de huizen staat echter nog
steeds een oude houtkachel.
Zolang die niet zijn uitgestor
ven bezorgen ze nog heel wat
milieulast. En carapatiënten
zijn er ook allesbehalve blij
mee. Het ministerie van VROM
bemoeit zich sinds 1989 met
het verlagen van de uitstoot van
allerlei huiselijk gestook. Men
overlegt regelmatig met de Ver
eniging Haard en Rookkanaal
(VHR), de Nederlandse bran
cheorganisatie waarbij alle le
veranciers van haarden en ka
chels zijn aangesloten.
De gastoestellen doen ook mee.
Met gas is het helemaal oppas
sen in volledig geïsoleerde hui
zen. Maar gasapparaten moe
ten al heel lang een keurmerk
dragen. Tegenwoordig is ook
nog een CE-keur voor veiligheid
verplicht, waardoor de kwaliteit
van de bestaande gastoestellen
verder is verbeterd. Bovendien
zijn er nu gesloten stooksyste-
men die ook in luchtdichte ver
trekken probleemloos branden.
Het gemak is een pluspunt van
gas. Geen gesjouw met hout,
geen asla legen, geen stof en
veilig. Bovendien is het heden
daagse gasblokkenvuur nauwe
lijks van een echt houtvuur te
onderscheiden. Je mist alleen
het knisperen van het hout.
Maar in Amerika heb je ook al
knispergasvuren.
In Nederland staan momenteel
een miljoen sfeerverwarmers.
Ruim 35 procent van de koop
woningen heeft er een. Elk jaar
komen er 55.000 nieuwe toe
stellen bij. Voor een (open)
haard compleet met schouw
geven mensen gemiddeld rond
de 15.000 gulden uit. Een chi
que haardpartij is een uitge
sproken statussymbool. Het
stookgemak wordt steeds meer
een doorslaggevende factor bij
de aanschaf. In 1989 werd er in
open haarden nog voor 98 pro
cent hout gestookt, terwijl gas
op een bescheiden 10 procent
bleef steken. In 1999 won gas
het met 55 procent voor het
eerst van hout (40 procent). In
2004 verwacht men een ver
houding gas /hout van 80/18
procent. Daarnaast is er dan
nog een paar procent voor on
der meer het elektrische blok-
kenvuur dat ook steeds 'echter'
brandt maar het toch niet van
gasblokken kan winnen.
Vragen over wat men kan ko
pen en stoken worden beant
woord in de VHR-brochure
'Sfeer met vuur'. Wie branden
de vragen heeft over de aan
schaf en het stoken van (open)
haarden en kachels kan bellen
met de VHR-infolijn (010-
243.36.12), bemand door des
kundigen van het Bouwcen
trum in Rotterdam. Ook kan
men er terecht voor bouwkun
dige vragen. De SPS heeft onder
www.sfeerverwarming.nl een
internetsite geopend.
MARIA DELGROSSO
Als een bedrijf eigen kleding
heeft, hebben werknemers geen
keus: ze moeten in het uniform.
Sommigen vinden dat leuk,
omdat ze meteen laten zien dat
zij bij een bedrijf horen. Ande
ren hebben er moeite mee. Ze
kunnen immers niet meer zelf
bepalen wat ze willen dragen.
Gelukkig gaan modetrends niet
helemaal voorbij aan bedrijfs
kleding.
De korte broek van de postbode
deed afgelopen zomer heel wat
stof opwaaien. Uit de'discussie
werd in elk geval duidelijk dat
niet iedereen op zijn werk vrij is
om te dragen wat hij wil. Bij
sommige banen hoort nu een
maal bedrijfskleding. Het ene
personeelslid doet daar wat
leuks mee, de ander ziet er niet
uit, stelt ontwerper Clemens
Rameckers vast. Toch kan be
drijfskleding volgens hem wel
degelijk modieus zijn.
Rameckers' atelier in Parijs
kreeg zestien jaar geleden de
opdracht kostuums voor de
conducteurs en machinisten
van de Nederlandse Spoorwe
gen te ontwerpen. Die kleding
lijn bestaat nog steeds. Daarna
volgden opdrachten voor de
PTT, de ANWB, de Stopera en
het Tropenmuseum in Amster
dam en het Academisch Zie
kenhuis in Groningen.
Kreeg Rameckers een paar jaar
geleden nog de opdracht mee
dat de uniformen vooral non
chalant en sportief moesten
zijn, tegenwoordig bespeurt de
Nederlandse ontwerper een
hang naar strakke, klassieke lij
nen. Rameckers werkt graag
voor zijn geboorteland. ,,In
Holland is een ontzettende be
hoefte aan uniformen. Perso
neel wil graag bij de onderne
ming horen en door middel van
bijbehorende kleding laten zien
dat ze trots zijn op hun bedrijf."
De nieuwste vinding van Ra
meckers en zijn collega-ont
werper Arnold van Geuns is een
collectie bedrijfskleding op cd-
rom en ZAPP is gedoopt. On
langs werd deze nieuwe collec
tie getoond op een modeshow
van bedrijfskleding bij Mirabel
Corporate Fashion in Haarlem.
Ook kleinere bedrijven, die on
voldoende geld hebben om zelf
een collectie te laten ontwer
pen, kunnen met de cd-rom
toch kleding uitzoeken die bij
het bedrijf past.
De cd-rom kent daarvoor vijf
stappen. De eerste keuze be
staat uit mannen- of vrouwen
kleding. Vervolgens kan geko
zen worden voor klassiek of ca
sual, daarna kan het model in
gevuld worden en het logo en
tenslotte volgen de details.
,,And now you are Zapped",
meldt de cd-rom als alle keuzen
gemaakt zijn.
Couturier Mart Visser is op een
zelfde idee gekomen, bleek op
de modeshow. Geen cd-rom,
maar wel een nieuwe kleding
lijn onder de naam Mart Visser
Uniformes. De collectie bestaat
uit vier thema's met een eigen
Verpleegkundigen in het Academisch Ziekenhuis in
Groningen kunnen kiezen uit verschillende gekleurde
uniformen met accenten in strepen of ruiten, foto gpd
Postbodes lopen sinds een paar jaar in kakirode bedrijfskle
ding. Opvallend, omdat de meeste bedrijven blauw als huis
stijl hanteren. foto gpd
belijning waarin verschillende
kleurcombinaties en materialen
zijn verwerkt.
Visser ontwierp tot nu toe al
kleding voor Vroom en Drees-
mann, Libertel, BMW en de
Holland Casino's en hoopt dat
kleinere bedrijven nu makkelij
ker volgen.
Als Rameckers een eigen collec
tie voor een bedrijf moet ont
werpen, volgt eerst uitgebreid
onderzoek binnen het bedrijf
dat om de kleding gevraagd
heeft. Zo wordt er gepraat met
het personeel. Dat mondt uit in
voorstellen. ,,Soms houden we
zelfs modeshows om te laten
zien wat er allemaal mogelijk is.
We komen met enkele prototy
pes. Daaruit wordt een keuze
gemaakt. Vervolgens kan ik er
mee stoeien wat ik wil."
Met zijn kledingmerk Ravage
probeert Rameckers elke keer
,,iets brutaals te doen". Of dat
ook slaagt, hangt af van de hou
ding van de directie. De ont
werper vindt het nog steeds een
compliment voor de directie
van de PTT, omdat dié het aan
durfde in 1995 een shock in het
bedrijf teweeg te brengen. De
postbodes schakelden toen
over op kakirode kleding. „Dat
we voor kaki kozen, was zeer
ongewoon. Bedrijven kiezen
bijna altijd voor blauw. Een
anonieme kleur die vaak in de
huisstijl zit. Als ik nu in Neder
land kom, moet ik toegeven dat
de kleding van de postbodes
wel erg opvallend is."
Ook in het Academisch Zieken
huis in Groningen maakte Ra
meckers de tongen los. Naast
het traditionele wit, kwam hij
met uniformen in kleur. Het
personeel kan zelfs kiezen voor
accenten op de kleding in stre
pen of ruiten. Rameckers werd
gevraagd, omdat het ziekenhuis
niet dé voor de hand liggende
kleding wilde, vertelt project
medewerker Ingrid Bousema.
„We hebben een nieuw gebouw
en daar moest passende kle
ding bij komen."
Het personeel loopt nu deels in
witte kleding en deels in kleur.
„Sommigen blijven voor wit
kiezen, omdat ze trots zijn op
hun beroep." Het ziekenhuis
vindt dat het personeel door
het dragen van de voorgeschre
ven kleding herkenbaar moet
zijn als AZG-medewerker.
Hamburgerketen McDonald's
heeft het jaar 2000 gekozen om
over te schakelen op nieuwe
bedrijfskleding. De Amsterdam
se modeontwerpster Sheila de
Vries kreeg de opdracht de pak
jes een jongere uitstraling te ge
ven. McDonald's hoopt dat
daardoor meer jongeren voor
het bedrijf willen werken.
Bedrijfskleding moet gemiddeld
zeven tot tien jaar mee kunnen
en moet bij de klant voor her
kenning zorgen. „Het gaat er
om dat je je bedrijf netjes pre
senteert", aldus Hans Kleijn,
bedrijfsmiddelendistributeur
bij KPN. „Het is je visitekaart
je", stelt Henk-Jan Kamerbeek
van streekvervoerder Arriva.
Deze onderneming, met drie
duizend buschauffeurs in
dienst, ontstond na een aantal
fusies. „Daardoor zitten we nu
met verschillende uniformen.
We hebben bijvoorbeeld de Ve-
onn-chauffeur en de Gado-
chauffeur. Op dit moment zijn
we bezig met de voorbereidin
gen voor een kledinglijn. Daar
voor wordt echt geen modeko
ning ingeschakeld. Het ontwerp
mag wel modern zijn, maar
moet tegelijkertijd tijdloos zijn,
zodat het over vijf jaar nog ac
ceptabel is."
Hoewel Arriva het liefst al haar
buschauffeurs zo snel mogelijk
in dezelfde kleding ziet, relati
veert Kamerbeek het belang
daarvan. „Voor de klant blijft
het toch het belangrijkste dat
hij op tijd het vervoer krijgt dat
hij wil."
Glazen binnendeur
Glazen binnendeuren zoals die tijdens de jaren zestig e
ventig populair waren, zijn opnieuw gewild. Vandaar d
in rap tempo nieuwe modellen op de markt verschijnei
voorbeeld daarvan is de zogenoemde SKS 235, die zowJ
gewoon doorzichtig glas en met een facetgeslepen ruit]
handen is. Om ze een chique uiterlijk te geven, hebben
exemplaren bovendien gelamineerde stijlen en dorpels
merantihout waarover een dunne MDF-laag zit. De de
koop met een voorgeboord gat, waarin alleen de Neme
1200/1300 seriesloten passen. De SKS 235 wordt geleve
wit, maar men kan hem thuis een nieuwe tint geven. D
kost ongeveer 200 gulden. Info: Skantrae BV, 's-Heerenl
0314 - 675151.
Antiekblad
Voor liefhebbers van antiek is er sinds kort het tijdschii
'Homes-&-Antiques' (9,95 gulden), gebaseerd op het ij
dels acht jaar bestaande Britse blad met die naam. Hel
is voortgekomen uit het BBC-programma 'The Antiqut
Road Show', waarin onderwerpen worden behandeldi
'bovenmodale in antiek geïnteresseerde lezer met sma
stijl' (wie wil dat niet zijn?) moet aanspreken. Waarin
'Homes-&-Antiques' afwijkt van andere interieurtijdscl
is de verhouding modern en antiek. De meeste woon-
woon/kunstbladen kiezen doorgaans voor pakweg 70|
cent modern en 30 procent antiek/klassiek. In het nier
blad ligt die verhouding andersom.
Schone schoenen
Wie vaak met vieze schoenen thuiskomt, kan geholpe
met een 'mudbuster'. Deze plastic bak met kunststof
is bedoeld om modder, hondenpoep en andere viezif
onder de schoenzolen te verwijderen. Omdat nat vuil
lijker is weg te halen dan droge smerigheid bevat de i
buster een liter water, dat de kunststof nopjes op de 1
en aan de zijkant vochtig maakt. Het apparaat kost rc
vier tientjes bij de tuin wankel. Info: De Boer Steffen, I
070 - 3906838.
Woonbeurs MECC
Met Huis en Sfeer 99 in het MECC (Maastricht) nadei
weer het einde van het jaarlijkse woonbeurzenseizoe
beurs volgt de trends van de eerdere beurzen op dit
Van alles wat, ook antiek en kunst, de feng shui-rage
coratieworkshops. Ook dit jaar weer wordt de Young
Award aan een veelbelovende jonge ontwerper uitgei
le inzendingen, nominaties en prijswinnende ontwei
op de beurs te zien. Kookliefhebbers kunnen gedurei
laatste drie beursdagen tevens een bezoek brengen a
Fair Culinair.
Huis en Sfeer 99; MECC, Maastricht; 10 t/m 14 nover
1999; wo, do en vrij van 13-22 uur, za 10-19 uur, zo II
uur. Toegangsprijs 17,50 gulden. Fair Culinair, 12 t/n
vember. Gecombineerde toegangsprijs voor beide be
27,50 gulden.
THEA WAMELINK
Napoleon gebruikte al borden
en bestek van aluminium. Ide
aal op veldtocht, want licht van
gewicht. Maar als hij thuis gas
ten ontving, kwam er ook vaak
aluminium op tafel. Om mee te
pronken. In het begin van de
negentiende eeuw was alumini
um duurder dan zilver of goud,
omdat de verwerking nog ui
terst kostbaar was. Vandaag de
dag is aluminium een veel toe
gepast materiaal dat in allerlei
gedaanten in het interieur op
duikt.
In 1886 ontdekten een Ameri
kaan en een Fransman onaf
hankelijk van elkaar een nieuwe
methode om aluminium te
winnen. Met behulp van elekt
rolyse - ontleding van chemi
sche verbindingen door middel
van elektriciteit werd alumini
um uit de grondstof bauxiet ge
haald. Ongeveer een jaar later
werd het voor die tijd revolutio
naire materiaal om zijn geringe
gewicht en stevigheid voor het
eerst in de bouw toegepast. Het
dak van de San Ghiacchino kerk
in Rome werd ervan gemaakt.
Na ruim honderd jaar is het
nog steeds in prima staat.
Aluminium heeft heel plezierige
eigenschappen. Het is licht in
gewicht (weegt slechts eender
de van ijzer), ziet er behandeld
én onbehandeld mooi uit, kan
zo sterk zijn als bouwstaal,
roest niet, geleidt stroom en
warmte goed, is gemakkelijk te
verwerken en zeer vormvast en
kan steeds opnieuw gebruikt
worden. Het is dus ook nog ui
terst milieuvriendelijk. Qua uit
straling past het perfect in de
trend van het minimalisme.
Maar in combinatie met warm
hout en weelderige stoffen
heeft aluminium weer een heel
andere chic.
Hedendaagse designers worden
niet alleen aangesproken door
het lichte gewicht van alumini-
ÜSB
5 6 7 8 9
u
E
Anagram
Op elke verticale regel dient een woord van vier een van vijf en een
van zes letters te worden ingevuld. Het woord van vijf letters bestaat
uit de letters vao het voorgaande woord plus 1het woord van zes
letters bestaat uit de vijf letters van het voorgaande woord plus 1Als
de hele puzzel juist is ingevuld, vormen de letters in de vet omlijnde
kolom een woord.
1Tennisterm - eetketel - zinkerts;
2. zode - springloop - loonsverhoging;
3. vers - rij manschappen - scherf;
4. autoped - palingpen - groep van zeven muzikanten;
5. gordel - altijd - regelaar van lichtsterkte v.e. elektrische lamp;
6. keukengerei - draagbalk - land in Europa;
7. ondeskundige - belhamel - fair;
8. voertuig - handvat - rijgsnoer;
9. hijswerktuig - onzin - Turks paleis;
10. vogelverblijf - niemendal - balspel.
Oplossing van maandag:
Horizontaal: 1. Fles; 4. bies; 7.
benen; 9. af; 10. tas; 11. ka; 13.
dra; 14. eraf; 17. boot; 18. Ido;
19. kaan; 21. fase; 24. war; 26.
al; 27. nor; 29. ik; 20. senor; 32.
trip; 33. beul.
Verticaal: 1. Frase; 2. eb; 3. set;
3. bes; 5. in; 6. staat; 8. nap; 11.
kroos; 12. fa; 13. do; 15. reaal;
16. Fin; 17. bof; 19. kwart; 20.
ar; 22. ai; 23. enkel; 25. ton; 27.
nep; 28. rob; 30. si; 31re.
um maar tevens door de moge
lijkheid het materiaal door mid
del van moderne technieken als
persen en drukgieten de meest
uiteenlopende vormen en
structuren te geven. Onbehan
deld aluminium ziet er matgrijs
uit. Die tint wordt veroorzaakt
door de natuurlijke oxidelaag
van het materiaal, een laag die
roest bij voorbaat een halt toe
roept. Aluminium in pure vorm
is relatief zacht. Maar na eloxe-
ren - het kunstmatig verdikken
van de oxidelaag - kan de hard
heidsgraad zelfs groter zijn dan
die van staal of glas. Bovendien
kan het materiaal daarbij in alle
kleuren van de regenboog wor
den getint. Ook oppervlaktebe
handelingen als borstelen, ha
meren, perforeren en glasstra-
len zijn mogelijk. Aluminium
kent vele gezichten. Dat maakt
het voor designers zo aantrek
kelijk.
Het aantal toepassingen in de
woonsfeer is heel divers. Alumi-
Een dressoir van SDBIndustries uitgevoerd in geborsteld alumi
nium en gestraald glas. foto gpd
nium deurgrepen, lijsten, stoel
en tafelpoten, tuinmeubilair en
isoleerkannen zijn inmiddels
ingeburgerd. Het aluminium
bistrostoeltje kom je ook steeds
meer tegen. Begin vorig jaar in
troduceerde de Nederlandse fa
brikant SDB Industries in Keu
len meubels van matgeborsteld
aluminium.
Siemens kwam eerst met zijn
kleine Porsche collectie - koffie
zetter, waterkoker en brood
rooster - en pakt het nu groot
ser aan met de introductie van
de Focus-line, een complete se
rie design apparaten van
geëloxeerd aluminium in com
binatie met zwart gk
omvat inbouwfornui
platen, bakovens, co
netron, afwasautomi
apparatuur, schouwt
zuigunits en een aire
raat. In een serie nie
kenmengkranen van
fabrikant is er nu ooi
aluminium. Er zijn u
keukenelementen vc
middelen, diepe ladf
gebouwde ventilatiei
Diverse keukenfabril
hebben zoiets in hui
ma.
Voor de badkamer zi
Alape meubeltjes m(
um fronten en een b
accessoiresysteem ir
materiaal. Óp de Me
in Keulen in januari
brengt men als novil
bergen van cd's en c
den met een ribbelb
aluminium. Met alm
zijn we in het interie
niet uitgekeken.
HEINZ