Tsjetsjenen willen bemiddeling Clinton
GOED
KOOP
Australië houdt voorlopig nog vast aan monarchie
Buitenland
Dierenbevrijders brandmerken documentairemaker
Kosovo herbegraaft doden
Omkoopschandaal achtervolgt CDU
Dode muis in magnetron
'live' in radioprogramma
DAG 8 NOVEMBER 1999
se leger gaat gevangenen werven
Het Britse leger gaat vanaf volgend jaar actief werven
jevangenen. In het plan zullen gedetineerden eerst door
n de gevangenis verbonden instelling worden getraind,
groep die deze twaalfweekse training goed doorkomt
et leger zijn recruten. Alleen jonge criminelen die een
an twee jaar of minder uitzitten komen in aanmerking,
kreroordeeld voor een seksueel-, rassen- of drugsdelict
geweigerd. Het initiatief is niet onomstreden. Critici wij-
fhet tekort aan nieuwe recruten en denken dat daarom
laag wordt gelegd. Homo-belangengroepen begrijpen
irom misdadigers goed genoeg zijn om militair te wor-
Irwijl homoseksuelen dit uitdruldcelijk wordt verboden.
op drugstour naar Amsterdam
Circa veertig universitaire docenten en zo'n twintig
ten van de John Moores Universiteit uit Liverpool bren-
week een omstreden bezoek aan Amsterdam. De
op kosten van de Britse nationale instelling voor de
ezondheid (NHS) en de Europese Unie onder meer een
ïemen in het nachtleven van onze hoofdstad. De Britten
1 een conferentie over de drugscultuur bij, maar volgens
igramma bezoeken ze ook nachtclubs waar illegale drugs
n getest op hun veiligheid voor het bezoekende publiek,
etts, een in Groot-Brittannië bekende voorvechter van de
ugscampagne, is furieus over het bezoek. „Het is onver
ordelijk tieners aan te moedigen naar clubs te gaan waar
P |e overal verkrijgbaar is. Deze clubs moeten worden ge
en niet worden gesponsord door de NHS", vindt hij.
i na stuurt sekteleden naar kamp
ING* Meer dan vijfhonderd leden van de verboden Falun
:kte zijn naar werkkampen gestuurd in verschillende de-
China. Dit heeft een mensenrechtenorganisatie in
ong gisteren laten weten. Volgens het Informatiecentrum
ate [ensenrechten en de Democratiebeweging in China gaat
irbij alleen om de mensen die door rechtbanken zijn ver-
ild, veelal wegens 'gebruik van een religieuze groep om
jke instellingen te saboteren'. Een onbekend aantal ande-
jaanhangers is zonder vonnis naar werkkampen ge-
SDe Chinese Communistische Partij heeft vrijdag aange-
l de verboden sekte 'weg te zullen vagen'.
latsjov krijgt hoge onderscheiding
Oud-president Gorbatsjov van de voormalige Sovjet-
eeft gisteren van de Duitse president Johannes Rau de
e onderscheiding van de Bondsrepubliek gekregen. De
dere Trap van het Grote Kruis van de Orde van de Merite
Bondsrepubliek Duitsland is voorbehouden aan
5 Staatshoofden. Gorbatsjov kreeg de onderscheiding voor
rdiensten in de vreedzame eenwording van Duitsland. De
rding werd tien jaar geleden ingeluid door de val van de
se Muur. Gorbatsjov besloot toen geen Sovjet-troepen
ost-Duitsland te sturen.
l cteur Wehrmacht-expositie weg
hamburg De directeur van de omstreden tentoonstelling
rol van het Duitse leger tijdens de Tweede Wereldoor-
ïnnes Heer, wordt ontslagen. De tentoonstelling zal enke-
nden niet getoond worden zodat deskundigen de fouten
'otobijschriften kunnen halen. Dan pas mag de tentoon-
voor het eerst naar het buitenland. De tentoonstelling
"Wehrmacht', het leger van het Duitse Rijk, is sinds 1995
:heidene Duitse steden getoond en heeft met name in
kringen en onder oud-strijders voor veel ophef gezorgd.
%|akt een eind aan de mythe dat het met name SS en Ge-
I Jgijn geweest die in bezet gebied vuile handen hebben ge
en niet het leger. Historici hebben inmiddels fouten ont-
de expositie. Zo worden massaslachtingen van joden en
misdaden toegeschreven aan Duitse soldaten, terwijl die
itouwers, Hongaren of Sovjetsoldaten zijn gepleegd.
tairen verdacht in zaak-Thoenes
Leden van het Indonesische bataljon 745 zijn de be-
kste verdachten in de zaak van de moord op de Neder-
journalist Sander Thoenes op 21 september in Oost-Ti-
lit schrijft de Amerikaanse krant Christian Science Moni-
v idaag. Volgens de Monitor, een van de kranten waarvoor
es schreef, richt het internationale onderzoek naar de
ie-achtige moord zich hoofdzakelijk op de militaire een
eiige maand werd al bekend dat er een getuige was die
rklaard dat Thoenes was gedood door mannen die uni-
droegen van het Indonesische leger met het embleem
t bataljon 745, een eenheid bestaande uit Oost-Timore-
trouw zijn aan Indonesië.
etburgers herdenken revolutie
u-kievZo'n 300.000 mensen hebben gisteren in verschei-
fex-Sovjetrepublieken deelgenomen aan betogingen ter ge-
peid van de 82ste verjaardag van de oktoberrevolutie,
jhunistenleider Zjoeganov riep in Moskou alle linkse partij-
groeperingen op zich te verenigen voor de parlementsver-
Igen in december. De betogers eisten ook een snelle her-
pg van Rusland met de ex-Sovjetrepublieken Wit-Rusland
pkraïne. De communisten grepen in 1917 tijdens de okto-
yolutie de macht in Rusland. De Russen hadden een afwij-
p jaartelling, waardoor de oktoberrevolutie naar onze tel-
p november plaatsvond. foto ap
ses Margriet herkozen
Op de vierjaarlijkse assemblee van het Internationale
Juis is prinses Margriet herkozen als voorzitter van de
|ng Commission, het beleidsorgaan van het Internationale
ais. Een overweldigende meerderheid van de 176 Rode-
ïrganisaties en 180 regeringsvertegenwoordigers stemde
laar. In haar toespraak deed Margriet een dringend he
lp nationale Rode-Kruisverenigingen om meer vrijwilli-
f werven. „Vrijwilligers zijn het levensbloed van het Rode
aldus prinses Margriet. „In Nederland alleen al kampen
ït een tekort van duizenden vrijwilligers", zo zei de prin-
let name bij natuurrampen, waar nationale Rode-Kruisor-
pties verantwoordelijk zijn voor de eerste slachtofferhulp,
inensenlevens verloren omdat niet genoeg hulpverleners
pep beschikbaar zijn.
Jen Gemenebest op de schopstoel
Zimbabwe, Kenya, Zambia en Sri Lanka lopen grote
teschorst te worden als lid van het Gemenebest als de
jestelde nieuwe criteria voor het lidmaatschap van kracht
fcn. Toepassing van die criteria, gebaseerd op democratie
Insenrechten, kan ertoe leiden dat de vier landen worden
Stoten als zij hun onderdanen niet anders gaan behande-
e voorstellen staan in een rapport van het Foreign Policy
e in Londen, waarvan de Britse minister Cook voorzitter
Jt Gemenebest heeft Pakistan vorige maand geschorst als
pdat de nieuwe militaire machthebber geen datum wilde
len voor terugkeer naar de democratie.
Russen gaan door met bombardementen
De Tsjetsjeense leider Maschadov heeft de Amerikaanse president Clinton schriftelijk
gevraagd te helpen om een einde te maken aan 'de genocide op het Tsjetsjeense volk'.
„We zijn klaar voor een dialoog, klaar om verschillende wegen te overwegen om het
probleem te regelen, waarbij het recht van de Tsjetsjenen om vrij en veilig te leven ge
respecteerd moet worden."
moskou hans hoogenduk
correspondent
Moskou weigert te onderhan
delen met Maschadov. De Tsje
tsjeense president is volgens de
Russen een gijzelaar van de on
afhankelijk opererende krijgs
heren. Premier Poetin verklaar
de gisteravond tegenover pers
bureau Interfax. „Maschadov
kan zich wenden tot iedereen,
zelfs tot de paus, maar zolang
hij terroristen ondersteunt, zal
nauwelijks iemand bereid zijn
met hem te praten".
Russische troepen hebben
vandaag opnieuw artilleriebe
schietingen ^n luchtaanvallen
uitgevoerd op doelen in Tsje
tsjenië. Doelwit waren vooral
konvooien van de separatisti
sche moslimrebellen. Bombar-
dementsvluchten werden ook
uitgevoerd boven voorsteden
van Grozny, Gudermes, Bamoet
en boven andere steden.
Duizenden inwoners van
Grozny probeerden dit week
einde een veilig heenkomen te
vinden in de buurrepubliek In-
goesjetië. De enorme stroom
vluchtelingen wordt aan de ad
ministratieve grens tussen Tsje
tsjenië en Ingoesjetië tergend
langzaam afgehandeld door
Russische militairen. Steeds
wordt gezegd dat zich onder de
vluchtelingen terroristen willen
mengen die van plan zijn aan
slagen in de rest van Rusland te
plegen.
Het kleine Ingoesjetië her
bergt al ongeveer 200.000
vluchtelingen. De regionale
president Ausjev sprak de vrees
uit dat hun aantal binnenkort
het aantal inwoners van zijn
land zal overtreffen. De meeste
vluchtelingen hebben geen dak
boven hun hoofd. Het ont
breekt hun aan vrijwel alles.
Hoewel er berichten zijn over
grote aantallen burgerslachtof
fers in Tsjetsjenië, blijft Moskou
erbij dat alleen 'terroristen'
worden aangevallen. Premier
Poetin: „De taken blijven het
zelfde: het vernietigen van de
bases van de terroristen en om
standigheden scheppen dat ze
nooit meer terugkomen".
Koningin wint het in referendum van president
londen harm harkema
correspondent
De Britse koningin Elizabeth blijft
vooralsnog ook staatshoofd van Au
stralië. In een referendum heeft 55
procent van de ruim 12 miljoen Au
stralische kiezers zich dit weekeinde
uitgesproken tegen de vorming van
een republiek. Monarchisten reageer
den opgelucht, republikeinen kondig
den aan de kwestie zo spoedig moge
lijk opnieuw aan te zullen kaarten,
mogelijk in de vorm van een nieuw re
ferendum en anders bij de verkiezin
gen in 2001.
Republikeinen zijn verbitterd over de
slechte, door de monarchistische pre
mier John Howard geregisseerde
vraagstelling in het referendum, die
hun vrijwel zeker de overwinning heeft
gekost. Uit opiniepeilingen is gebleken
dat ongeveer 70 procent van de bevol
king voor vorming van een republiek
is, waarin de president rechtstreeks
door de kiezers wordt gekozen.
Die mogelijkheid kwam echter niet
voor in het referendum. Daarin kon al
leen rpaar worden gestemd voor een
republieksvorm waarin een president
gekozen wordt door het parlement.
Daarvoor lopen de Australiërs niet
warm, was al bekend uit de peilingen,
en dat bleek ook uit de uitslag van het
referendum.
Labor-oppositieleider Kim Beazley
pleitte gisteren voor een nieuw refe
rendum, waarin de simpele vraag
moet worden gesteld: „Steunt u de
vorming van een republiek?" Ook de
leidster van de monarchistische cam
pagne, Kerry Jones, gaf wel toe dat de
kwestie ongetwijfeld weer terugkomt.
„Maar dat is van later zorg."
Het toeval wilde dat koningin Eliza
beth zaterdag,vlak na het bekend wor
den van de uitslag, in Cardiff (Wales)
de World Cup moest uitreiken aan de
winnaar van de wereldkampioen
schappen rugby. Dat bleek Australië te
zijn. Inmiddels staat zo goed als vast
dat de vorstin, ondanks de uitslag van
het referendum, in september volgend
jaar niet hoeft op te draven voor de
opening van de Olympische Spelen in
Sydney. Die plechtigheid houden de
Australiërs liever voor zichzelf.
Koningin Elizabeth heeft al met al dan
ook weinig reden om vreselijk opgeto
gen te zijn. En dat was ze dan ook niet,
aldus gisteren The Sunday Times. Vol
gens de krant, die zich baseerde op
een anonieme zegsman op Bucking
ham Palace, zou de koningin 'geraakt
en teleurgesteld' zijn over de kracht
van het republikeinse gevoel in de
voormalige Britse kolonie, en vooral
ook over de bittere toon waarop de re
publikeinse campagne is gevoerd. In
een officiële reactie zei de koningin de
uitslag te respecteren en beloofde zij
het Australische volk 'naar mijn beste
vermogen te zullen blijven dienen'.
Volgens de zondagstabloid The News
of the World worden er extra veilig
heidsmaatregelen overwogen voor het
eerstvolgende bezoek van de koningin
aan Australië, volgend jaar maart. Vol
gens de krant worden ordeverstorin
gen van de kant van fanatieke republi
keinen gevreesd.
Behalve in Australië en Verenigd Ko
ninkrijk zelf (bestaande uit Engeland.
Wales^Schotland en Noord-Ierland en
enige overzeese gebiedsdeeltjes zoals
de Falkland-eilanden) zwaait het Brit
se koningshuis de scepter in nog eens
16 landen en mini-landjes, allen voor
malige koloniën, zoals Canada,
Nieuw-Zeeland, Papoua Nieuw-Gui-
nea, de Bahama-eilanden en Jamaica.
Al die landen zijn zelfstandig en de ko
ningin vervult er dan ook louter een
ceremoniële rol.
De Britse kroonprins Charles is, in te
genstelling tot zijn moeder, wel opge
togen over de uitslag van het referen
dum. Charles zou ook willen aanstu
ren op het houden van een vergelijk
bare volksraadpleging in Groot-Brit
tannië. Volgens bronnen rond de prins
zou zo'n referendum de Britse monar
chie hernieuwde legitimiteit verschaf
fen. Na een ernstige dip in de popula
riteit van het koninklijk huis voor en
rond de dood van Diana, blijkt uit pei
lingen dat nu weer drie van de vier
Britten vinden dat Groot-Brittannië
een monarchie moet blijven.
Honderdduizenden mensen
hebben vanochtend in het cen
trum van Banda Aceh, de
hoofdstad van de Indonesische
provincie Aceh, een referen
dum geëist over de toekomst
van Aceh. De politie en het le
ger houden zich afzijdig. Hoe
veel mensen er op de been zijn,
is niet duidelijk. De schattingen
lopen uiteen van 500.000 tot
meer dan een miljoen.
De nieuwe Indonesische pre
sident Wahid, die heeft beloofd
zich persoonlijk in te zetten
voor de oplossing van het con
flict op Aceh, bevestigde vorige
week dat hij misschien voor een
referendum is. Maar hij voegde
eraan toe dat het goed is de
zaak 'niet te overhaasten'.
Aceh, waar ongeveer 4 mil
joen mensen wonen, kent een
lange geschiedenis van verzet
tegen het centrale gezag in Ja
karta en voorheen Batavia. De
Nederlanders werden er aan
het eind van de vorige eeuw en
het begin van deze eeuw met
een guerrillaoorlog geconfron
teerd. Daaraan kwam rond
1918 een einde, al bleven aan
slagen op Nederlanders na die
tijd niet zeldzaam.
Het zeer vruchtbare gebied,
waarvan de grond bovendien
rijk is aan delfstoffen, kende de
afgelopen tien jaar veel geweld,
dat naar schatting aan zo'n
2.000 Acehers het leven heeft
gekost. Mensenrechtenorgani
saties wijten het geweld aan de
toegenomen armoede, het tra
ditioneel harde optreden van
het leger in de provincie, de on
vrede over de immigratie van
Javanen en de uitbuiting van de
natuurlijke hulpbronnen door
het regime.
EDET DECOR
TOILETPAPIER
Ipak 24 rollen I
van XbffT voor
KIPFILET
PANKLAAR
naturel, Indisch of bali
Gemarineerd met
water en zout.
NU -
B HALFVOLLE
MELK
pak 1,5 liter van 1^5"
ELKE DAG GOED NIEUWS
londen harm harkema
correspondent
Extremistische dierenbescher
mers van het Animal Liberation
Front (ALF) hebben de Britse
documentairemaker Graham
Hall ontvoerd en zwaar mis
handeld door met een gloeiend
stuk metaal de letters 'ALF' in
zijn rug te branden. De 43-jari
ge Brit had een voor de dieren
beschermers minder vleiende
documentaire gemaakt. Hall zal
plastische chirurgie moeten on
dergaan om het forse brand
merk kwijt te raken.
Tegen de Britse tabloidkrant
The Mail on Sunday vertelde
Hall dat hij op 26 oktober een
afspraak had met een man die
hem had gezegd meer te kun
nen vertellen over hondenge
vechten. Op de plaats van de
afspraak werd hij echter over
vallen en vastgebonden door
een groepje mannen, van wie
Hall er één aan zijn stem her
kende. In een auto kreeg hij een
kap over zijn hoofd en drukten
ze hem de loop van een pistool,
of althans iets dat daar op leek,
tegen het lichaam.
In een ruimte die hij niet her
kende, werd hij vervolgens en
kele uren op een stoel vastge
bonden gehouden. Na de zeer
pijnlijke foltering met het
brandmerk hielden de mannen
Hall nog verscheidene uren ge
vangen, waarna ze hem uit een
auto gooiden met de waarschu
wing dat hij 'eraan' zou gaan
als hij naar de politie of de me
dia zou stappen.
Hall, een bekend undercover-
journalist, wist de afgelopen ja
ren te infiltreren in het ALF.
Een aantal leden filmde hij in
het geheim. Dat leverde onder
meer beelden op van dierenbe
schermers die zaten op te
scheppen over door hen ge
pleegde gewelddadigheden en
gemaakte bommen.
Dat fanatieke dierenbescher
mers in Groot-Brittannië tot
ernstige gewelddadigheden in
staat zijn, was al langer bekend.
Voor aanslagen met brandbom
men draaien zij al sinds de ja
ren '70 hun hand niet om. En
de afgelopen jaren hebben on
der andere wetenschappers die
proefdieren in hun onderzoe
ken gebruiken, een circusdirec
teur en een kattenfokker bom
brieven toegestuurd gekregen,
die bij toeval geen slachtoffers
hebben geëist.
Een van de doelwitten van de
dierenextremisten, de fysioloog
Colin Blackmore, die voor zijn
onderzoek naar blindheid kat
ten als proefdier gebruikt, is al
12 jaar doelwit van terreur. Hij
staat onder voortdurende poli
tiebewaking en zijn huis is ver
bouwd tot een soort vesting. Hij
is al één keer door 'dierenlief
hebbers' in elkaar geknuppeld,
vrouw en kinderen zijn met
ontvoering bedreigd, en twee
maal kreeg hij een bombrief
thuisgestuurd. Een daarvan was
bedoeld voor zijn kinderen, en
verpakt als kerstkadootje.
Grote menigte
eist referendum
over Aceh
berlun peter van nuusenburg
correspondent
De grootste Duitse oppositie
partij, de CDU, dreigt met te
rugwerkende kracht verstrikt te
raken in een omkoopschan
daal. De officier van justitie in
Augsburg heeft een onderzoek
ingesteld naar de voormalige
penningmeester van de chris
ten-democraten, die Duitsland
van 1982 tot vorig jaar hebben
geregeerd. Walther Leisier Kiep
(73) wordt ervan beschuldigd
dat hij in 1991 een gift van een
miljoen mark heeft verduisterd
die bestemd was voor de partij
kas van de CDU. Het geld was
afkomstig van de wapenhande
laar Schreiber en zou de 'provi
sie' zijn geweest voor de leve
ring van pantserwagens aan
Saoedie-Arabië.
Kiep bestreed gisteren dat hij
het geld in ontvangst had geno
men. Het geld was op een par
keerplaats in het Zwisterse Sint
Margarethen in zijn bijzijn
overhandigd aan zijn belasting
adviseur. Deze zou het geld
hebben overgemaakt aan de
CDU.
De CDU ontkende dit week
einde het geld ooit te hebben
ontvangen. De secretaris-gene
raal van de CDU, Angela Mer
kel, kondigde een intern onder
zoek aan, waarbij 'elke steen
boven zal komen'. Als het resul
taat onbevredigend is, willen de
regeringspartijen SPD en Groe
nen een parlementair onder
zoek instellen.
SPD-fractie-voorzitter Struck
vermoedt duistere praktijken
rond de levering van de 36
Fuchs-pantserwagens aan
Saoedi-Arabië. Dat land voelde
zich toen bedreigd door Irak.
De Iraakse dictator Sadam
Hoessein was in augustus 1990
Koeweit binnengevallen. Wa
penfabrikant Thyssen wilde
graag leveren, maar stuitte op
een wet die wapenleveranties
naar crisisgebieden verbiedt.
Wapenhandelaar Schreiber
bood aan te bemiddelen en
nam contact op met Kiep. Een
week later werd de levering
door de regering van bonds
kanselier Kohl goedgekeurd.
De strijd om de luisteraar
heeft het afgelopen weekeinde
een aantal onsmakelijke ra
diominuten opgeleverd. Een
Berlijnse radiozender heeft als
programmaonderdeel het 'ex-
treem-magnetronnen' be
dacht. Kandidaten moeten
een voorwerp in de magne
tron doen en dan live in de
uitzending doorbellen wat er
gebeurt. Dat was dolle pret,
totdat een jeugdige fan zijn
kort daarvoor gestorven muis
in het apparaat stopte.
De hele stad kon tijdens het
ontbijt luisteren naar het oog
getuigenverslag over het op
zwellende lijfje en de uit el
kaar spattende oogjes. De pre
sentator van KISS FM en de
twaalfjarige jongen hadden
plezier, maar heel wat luiste
raars niet. De controledienst
voor de media in Berlijn gaat
na of wetten zijn overtreden.
Tot elf uur 's avonds moeten
programma's rekening hou
den met het welbevinden van
kinderen.
KISS FM betreurt het inci
dent. Van een verandering van
het 'unieke concept' wil de
zender echter niets weten.
shtutica Kosovaarse kinderen bekijken de doodskisten die in het plaatsje Shtutica staan opgesteld. Gisteren vond de herbegravenis van 46 vermoorde etnische Albanezen plaats. De
Albanezen werden in het voorjaar door Servische troepen vermoord daarna in een massagraf gegooid. foto epa antonio bat
