Weinig aandach
voor paus in Ind
Eijk begroet met applaus en protest
Geloof Samenleving
Kerken mijden debat
communistisch verledtj
'Diakonie gaat meer om menselijke dan financiële nood
MAANDAG 8 NOVEMBER 1999
REDACTIE AAD RIETVELD, 07i
VANDAAG
O Als we de beschrijvers van heiligenlevens (ha-
giografen) mogen geloven, hebben ongehoord
veel mensen in de eerste eeuwen na de dood
van Christus ontzettend veel pijn en ellende ver
dragen en uiteindelijk hun leven gegeven voor hun geloof.
Zo ook vier eenvoudige christelijke beeldhouwers. Notoir
christenvervolger keizer Diocletianus gaf de vier: Claudius,
Nicostratus, Sempronius en Castorius, de opdracht een
aantal Romeinse goden te beeldhouwen. Dat ging tegen
hun principes in, en dus liet de keizer ze arresteren, aan
palen vastbinden, met brandende fakkels bewerken, in
een ijzeren kooi gooien en tot slot met kooi en al onder
dompelen tot de verdrinkingsdood erop volgde. De stand
vastige beeldhouwers kregen de eretitel 'de Vier Gekroon-
den' en zijn de schutspatronen van alle mensen die in hun
beroep iets met steen doen.
Barnard hoogleraar aan seminarie
bennekom De synode van de Evangelisch-Lutherse Kerk heeft
dr. M. Barnard benoemd tot hoogleraar aan het luthers semina
rie in Amsterdam. De 42-jarige Barnard, hervormd studenten
predikant in Leiden, was al docent liturgiek en homiletiek
(preekkunde) aan het seminarie.
Valkenburg verliest twee predikanten
valkenburg De gemeente Valkenburg raakt zijn beide predi
kanten kwijt. Dominee I. Padmos van de Gereformeerde Kerk
vertrekt eind november naai Naaldwijk. De hervormde predi
kant J. Kamp heeft onlangs een beroep aangenomen van de
Hervormde Gemeente Wageningen. Dominee Padmos neemt
nog deze maand afscheid, Kamp doet dat vermoedelijk kort na
de jaarwisseling.
Kerken dicht uit protest tegen moskee
Jeruzalem De kerken in Israël en de Palestijnse staat gaan eind
deze maand twee dagen dicht uit protest tegen de geplande
bouw van een moskee in Nazareth, de geboorteplaats van Jezus.
De grieks-orthodoxe, rooms-katholieke en armeense patriar
chen en het hoofd van de franciscanen in Jeruzalem spraken in
de verklaring de hoop uit dat zij geen verdere stappen hoeven te
nemen. Zij hebben ai gedreigd tijdens de komende kerstviering
alle kerken te sluiten. Daarmee zouden zij de Israëlische toeris
tenindustrie een geweldige slag toebrengen. Ook het Vaticaan
heeft zich tegen de bouw van een moskee op die plaats gekeerd.
Kerk in Indonesië in brand gestoken
jakarta Opnieuw is een kerk in Jakarta in brand gestoken. Vol
gens de stichting Open Doors in Ermelo, die zich beroept op
betrouwbare bronnen in Indonesië, is een bende van het Front
voor de Verdediging van de Islam hiervoor verantwoordelijk.
Leden van het front hinderden de brandweer bij het bluswerk.
Binnen een uur was de protestantse kerk volledig afgebrand. De
politie heeft wel in de lucht geschoten, maar daar lieten de rel
schoppers zich niet door afschrikken. Er werden geen arresta
ties verricht.
Migranten leggen problemen voor
Amsterdam De migrantenkerken hebben zaterdag tijdens een
soms emotionele discussie een ambtenaar van Binnenlandse
Zaken geconfronteerd met de talloze knelpunten waarmee ze te
maken krijgen. Sommige kerken hebben grote problemen bij
het verkrijgen van een verblijfsvergunning-voor hun predikant.
Voor andere kerken is het moeilijk ruimte voor de eredienst te
vinden. Verder vroegen de migrantenkerken aandacht voor de
kwetsbare positie van au pairmeisjes uit de Filipijnen. Aan het
gesprek, dat een vervolg zal krijgen, namen ongeveer zestig be
stuursleden van de kerken deel.
Vaticaan: aanwijzing bindend
Vaticaanstad Het Vaticaan heeft de Duitse bisschoppen erop
gewezen dat de aanwijzing van paus Johannes Paulus II over de
abortuskwestie een bindend karakter heeft. De paus droeg in
september de bisschoppen op geen verklaringen meer uit te ge
ven waarmee een abortus mogelijk wordt. Daarop schreven vo
rige maand 13 van de 27 bisschoppen de paus, dat zij niet wil
len breken met het overheidssysteem van abortusbureaus. Bij
de bisschoppen bestond de hoop dat er nog een compromis
mogelijk was. Zij vrezen dat ze in de door de paus gewenste si
tuatie de vrouwen in nood niet meer zullen bereiken.
BEROEPINGSWERK
lieir
4 ÉL Ïïw-ÏM
Bisschop Eijk luistert bij zijn wijding in de Jozef en Martinuskathedraal naar kardinaal Simonis. foto a
new delhi rtr
Het tweedaagse pausbezoek
aan India heeft opvallend wei
nig aandacht getrokken. Bij de
aankomst van paus Johannes
Paulus II op het vliegveld van
New Delhi waren er nauwelijks
mensen, een dag later was het
niet anders.
Zaterdag keek slechts een
handjevol mensen toe, toen de
paus naar de residentie van
president Narayanan reed. De
premier verzekerde de paus dat
in India de godsdienstvrijheid
wordt gerespecteerd, en dat die
slechts op kleine schaal wordt
geschonden. De afgelopen twee
jaar zijn er meer dan 150 aan
vallen op de christelijke min
derheid in India geweest. Daar
bij werden een Australische
predikant en zijn twee zonen
levend verbrand en is een non
vermoord.
De 89-ste buitenlandse reis
van de paus is niet onomstre
den. Fundamentalistische hin
does beschuldigen missionaris
sen ervan de armen onder ge
bruikmaking van dwang én ge
weld te bekeren. Circa
cent van de ongeveer
Indiërs is christen.
Terwijl hindoes willen werk
RK Kerk haar missionai ieuv
viteiten staakt, zei de p ireci
terdag dat voor de kerki jes b
lisatie in Azië 'de hoogs dzij
riteit' heeft. In het eer iet b
lennium werd het evan AD'
Europa en in het tweei pees
het in Amerika en Afn
spreid, aldus de paus
slotdocument van de Aztioof
bisschoppensynode, Eci n.
Asia, dat hij presenteerd itei
Wel wordt in het do aal c
respect voor andere
sten bepleit. De RK Keii
wat heilig en waar is
dhisme, hindoeïsme er
maar alleen Christus i era]
weg naai- de verlossinj mst
de paus.
China wordt het mees
document genóemd. Cl th(
ként alleen de door de
tolereerde Patriottischi
Chinese rooms-katholie
de paus trouw willen
zijn gedwongen in het
bijeen te komen.
len
en.
ooi
groningen anp
De omstreden moraaltheoloog
W. Eijk is zaterdag tot bisschop
van Groningen gewijd. In de Jo
zef en Martinus-kathedraal
klonk twee maal applaus voor
hem. Voorafgaande aan de
dienst hielden kritische gelovi
gen voor de ingang van de kerk
een stil protest tegen de uitslui
ting van mensen in de Rooms-
Katholieke Kerk.
Toen Eijk onlangs bij zijn op-
ticiën in Amsterdam was, zei
deze: „Kijk, daar hebben we
ons wandelend krantenknip
sel", vertelde de kersverse bis
schop. Kort na zijn benoeming
kwam Eijk onder vuur te liggen
wegens zijn opvattingen over
onder meer homoseksualiteit.
„De afgelopen maanden heb
ben laten zien dat het niet ge
makkelijk is om bisschop te
worden", zei kardinaal Simo
nis. Eijk moest „een vuurdoop
ondergaan die je niemand zou
toewensen. Maar hij is staande
gebleven. Eijk toonde de moed
om gesprekken aan te gaan en
misverstanden uit de weg te
ruimen", aldus de kardinaal.
Niet iedereen is tevreden ge
steld, erkende Simonis. Over
bepaalde inzichten blijft nu
eenmaal verschil van mening
mogelijk. „Onze Kerk heeft een
heldere geloofsbelijdenis. Zij is
duidelijk in wat zij leert ten
aanzien van de waarden en
normen voor het menselijk le
ven. Natuurlijk zal zij soms een
teken van tegenspraak zijn."
Eijk heeft als wapenspreuk
'Noli recusare laborem' (Weiger
het werk niet) gekozen. Het
midden van zijn wapen toont
de staf van Mozes, met daar
omheen een slang die herinnert
aan de periode dat Eijk arts
was. Voordat Eijk zijn bis
schopsring, mijter en staf kreeg,
lag hij eerst bijna een kwartier
op de grond als teken van over
gave. Na deze 'litanie van alle
heiligen' legden Simonis en de
andere bisschoppen Eijk de
handen op. De kardinaal zalfde
het hoofd van de nieuwe bis
schop.
Ongeveer veertig kritische
rooms-katholieken vormden
voorafgaande aan de wijdings-
dienst een demonstratieve
kring voor de kathedraal. De
protestactie, gericht tegen de
kerkelijke uitsluiting van homo
seksuelen en vrouwen, was een
initiatief van de progressieve
Acht Mei Beweging (AMB).
Voorzitter Henk Baars bad voor
de gelovigen van het bisdom
„die verder moeten met een
bisschop met wie ze het mis
schien moeilijk zullen krijgen".
Twee leden van de belangen
organisatie voor homoseksue
len COC deelden bij de ingang
van de kerk folders uit. Daarin
werd de vraag gesteld of homo
seksuelen daadwerkelijk wor
den geaccepteerd. Van de AMB
kregen de genodigden een ko
pie van de open brief aan Eijk,
waarin de beweging de bis
schop oproept de liefde een
kans te geven in zijn bisdom.
Rector-magnificus D. Bos-
scher van de Rijksuniversiteit
Groningen weigerde de bis
schopswijding bij te wonen. De
katholieke studentenvereniging
Albertus Magnus in Groningen
stuurde geen vertegenwoordi
ger naar de wijding, omdat veel
leden zich hebben gestoord aan
Eijks denkbeelden.
Eijk is de derde bisschop van
het bisdom Groningen, dat in
1956 werd opgericht. Hij volgt
bisschop Möller op, die eind
april op 75-jarige leeftijd over
leed. Het bisdom omvat de pro
vincies Groningen, Friesland,
Drenthe en de Noordoostpol
der en telt ongeveer 125.000
rooms-katholieken.
amsterdam anp
De kerken in Oost-Europa ver
mijden de discussie over hun
rol tijdens het communistische
regime. Dat geldt voor alle
Oost-Europese landen, zo bleek
zondag tijdens een debat in
Amsterdam. Zes voormalige
dissidenten spraken over de rol
van hun kerken voor en na het
communisme. De Tsjechische
predikant Jaromir Dus, die 18
jaar zijn beroep niet mocht uit
oefenen, vond het nog te vroeg
voor zo'n debat. „In Duitsland
duurde het ook ruim vijftien
jaar voordat het nazi-verleden
ter sprake kwam."
Kerkleiders hebben in alle be
trokken landen met de commu-
:bt'
heb
nistische machthebbers
laboreerd. In Hongaii seit
dachten kerken de 'thigki
van de dienstvaardighe
inhield dat de kerk doe
steunde die als goed
beschouwd. „De opboi ;roo
een communistische si
ving werd als zodanig
zei predikant Zoltan Bale
De kerkleiding in de \i
Sovjet-Unie handelde
geïsoleerd van de gewoi
vigen, zei de russisch
doxe Natalja Petsjerskaj; ifini
ook nu is er volgens Pet di
ja geen instantie in Rusl irot
zich om de bevolking
mert: de regering niet, di
sitie niet en ook de kert Uen
niet. itch
letl
Verburg op inspiratiedag dekenaat Groene Hart
ld v
dzij
bodegraven
silvan schoonhoven
„Diakenen zijn ambassadeurs die
midden in de samenleving staan. Ze
kunnen de neiging van de kerk tot na
velstaren doorbreken." Dat zei
CDA-Tweede Kamerlid Gerda Verburg
zaterdag in Bodegraven op de bijeen
komst Mensen voor elkaar, waar de rol
van de katholieke kerk bij de sociale
hulpverlening centraal stond. Work
shops, lezingen en een toneelstuk
stonden op het programma van deze
ontmoetingsdag, waarvan de organisa
tie in handen was van het Dekenaat
'Het Groene Hart'. Tijdens de discus
sies kwam het onlangs verschenen
rapport over diaconaal werk 'De socia
le kaart van het Groene Hart' ter Spra
ke. De studie brengt de armoede in
kaart en onderzoekt de inspanningen
Theater op de inspiratiedag van dekenaat Het Groene Hart. foto markiamfrs
van de kerken om daar iets aan te dertien procent van de kerkleden
doen. Eén van de bevindingen: slechts houdt zich met diaconie bezig. En dat
terwijl zorg voor minder bedeelden bij
het Nederlandse publiek juist de meest
gewaardeerde activiteit van de kerk is:
niet minder dan tachtig procent van
de Nederlanders is enthousiast over
bijvoorbeeld de stellingname van bis
schop Muskens tegen armoede. Net
als Verburg noemt ook het rapport het
gevaar van 'navelstaren' als de kerkle
den zich alleen binnen de muren in
zetten. Een van de bezoekers aan de
dag, pastor Van Leeuwen: „Het is juist
zo belangrijk om oog te houden voor
de nood buiten het gebouw en niet al
leen maar binnen de kerkmuren bezig
te zijn."
Met de armoede in het Groenè Hart
valt het overigens vergeleken bij de
rest van Nederland wel mee, zo laten
CBS-cijfers zien. De grootste concen
tratie van huishoudens onder het mi-
is te vinden in Gouda. Ook het
zuidelijk deel van Leiden kei
bleemwijken. En verspreid di
hele Groene Hart zitten boeren
ge inkomens.
Gerda Verburg: „Diaconie
daag de dag niet meer gericht
lenigen van alleen financiële
Het gaat meer om sociale en m
ke nood. Het gaat niet langer
ven' maar steeds meer om
Aandacht, tijd, een luisterend o
het platteland heerst volgens
-politica onzekerheid over
komst van het boerenbedrijf
veel verborgen armoede en eei
heid: „Nieuwkomers in wijkei
sen die niemand kennen,
op uit durven en hun troost bi]
zoeken. Diakenen kunnen
veel doen. Door de fiets te p;
nieuwkomers een bloemetje
gen."
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met dinsdag.
Noorwegen:
Veel bewolking en perioden met
regen. Dinsdag meer zon en in
het westen kans op regen- of
sneeuwbuien. Maxima landin
waarts dalend naar 2 tot 4 gra
den, aan zee meest rond een
graad of 7.
Zweden:
Wolkenvelden, ook af en toe zon
en plaatselijk wat regen of natte
sneeuw. Maxima uiteenlopend
van rond het vriespunt in het
noorden tot ongeveer 7 graden in
het zuiden.
Denemarken:
Overwegend veel bewolking en
van tijd tot tijd wat regen. Maxi
ma rond 7 graden.
Engeland, Schotland, Wales en Ier
land:
Perioden met zon en op de mees
te plaatsen droog. Middagtempe-
ratuur rond 11 graden.
België en Luxemburg:
Af en toe zon, maar ook kans op
een enkele bui. Maxima ongeveer
9 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Af en toe zon en op de meeste
plaatsen droog. Maxima rond 8
graden, langs Het Kanaal wat ho
ger.
Portugal:
Flinke perioden met zon en
droog. Maxima uiteenlopend van
18 graden in het noorden tot 23
in de Algarve.
Madeira:
Perioden met zon en droog. Maxi
ma rond 22 graden.
Spanje:
Droog en flinke perioden met zon.
Maxima van 13 graden langs de
Golf van Biskaje tot 23 in het zui
den.
Canarische Eilanden:
Overwegend veel zon en droog.
Middagtemperatuur ongeveer 27
graden.
Marokko:
Westkust: veel zon en droog. Mid
dagtemperatuur tussen 25 tot 30
graden.
Tunesië:
Perioden met zon, maar in het
noorden ook enkele stevige bui
en. Middagtemperatuur net onder
de 20 graden.
Zuid-Frankrijk:
Overwegend veel zon en droog,
met in het zuidoosten eerst nog
een stevige Mistral. Middagtem
peratuur van 12 graden in het
westen tot 17 bij Monaco. In de
heuvels rond Lyon een stuk. fris
ser.
Mallorca en Ibiza:
Veel zon en droog, maar wel een
flinke noordelijke wind. Maxima
rond 19 graden.
Italië:
In het noorden droog en perioden
met zon. In het midden en zuiden
aanhoudend wisselvallig met veel
buien. Verder geregeid veel wind.
Maxima van 12 graden in het
noorden tot 18 in het zuiden.
Corsica en Sardinië:
Veel wind. Verder perioden met
zon en alleen op Corsica steeds
droger. Op Sardinië aanhoudend
kans op een bui. Maxima rond 17
graden.
Malta:
Overwegend veel bewolking, ste
vige buien en van tijd tot tijd be
hoorlijk wat wind. Middagtempe
ratuur ongeveer 20 graden.
Griekenland en Kreta:
Winderig, veel bewolking en pe
rioden met regen, soms ook met
onweer. Vooral op het vaste land
plaatselijk veel regen. Middag
temperatuur tussen 14 en 19
graden.
Turkije en Cyprus:
In het westen snel toenemende
bewolking en enkele buien.
Langs de zuidkust en op Cyprus
perioden met zon en waarschijn
lijk droog. Maxima aan zee uit
eenlopend van ongeveer 16 gra
den op de Dardanellen tot 22
langs de Turkse zuidkust en op
Cyprus.
Duitsland:
Wolkenvelden en van tijd tot tijd
wat regen of motregen. Middag
temperatuur ongeveer 7 graden.
Zwitserland:
In het noorden wolkenvelden en
mogelijk wat regen. In het zuiden
veel zon en droog, maar in de ber
gen eerst wel veel wind. Middag
temperatuur van 6 graden in het
noorden tot 13 in het zuiden.
Oostenrijk:
Overwegend veel bewolking en af
en toe wat regen, boven de 900
meter valt sneeuw. Maxima rond
7 graden.
Tsjechië en Slowakije:
In Tsjechie bewolkt en af en toe
regen. In Slowakije op de meeste
plaatsen droog en af en toe zon.
Maxima rond 7 graden.
Hongarije:
Wolkenvelden, ook af en toe zon
en met name in het westen kans
op regen. Maxima rond 9 graden.
DINSDAG 9 NOVEMBER 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 07.49 Zon onder 16.57
Maan op 08.43 Maan onderl8.07
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 04.16 16.31 03.49 16.04
Laag 12.05 00.00 11.46 23.41
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
bewolkt
onweer
V warmtefront
opklaringen
eifi
sneeuw
V koufront
lagedruk
zonnig
19
windrichting
temperatuur
hogedruk
,„n luchtdruk in
—1000 hectQ pasca]
kantoor
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
abonneeservice
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/ vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128 030
directie
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
hoofdredactie
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
redactie
F. Blok, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin-en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
d bi
krr
TELEFAX
Advertenties: 071- 5323 51
Familieberichten: 023— 5317 33111
023- 5320 216
Redactie: 071- 5321 921
Hoofdredactie: 071- 5315 921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTENTIE! der
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot kuri
071-5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging ven 1
het automatisch afschrijven van het 'r
abonnements- geld, ontvangen 1,
betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binr j
worden verzonden geldt een toeslag i
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETÜ
Voor mensen die moeilijk lezen,
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is een samen
van het regionale nieuws uit het Lei
Dagblad op geluidscassette beschikt
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur,
Z I
K
N H U I
ONGEVALLEN DIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
teil