Internetpagina moet beelc
van kloosterleven bij stelle
Geloof Samenleving
'En zij werd hem tot vrouw en hij beminde haar'
tf hogedruk
ZATERDAG 6 NOVEMBER 1999
VANDAAG
6 In de zesde eeuw leefde er ene Leonardus als
kluizenaar in de buurt van het Franse Limoges.
Een carrière in de kerk, als bisschop, wees hij
van de hand. Liever leefde hij in het bos, in aan
bidding van Christus. Dat gaf hem een zekere faam. De
vrouw van koning Theodebert van Lotharingen kreeg in die
tijd een miskraam, en om dit een tweede keer te voorko
men zocht haar man Leonardus op. Zijn vraag was of de
kluizenaar voor de gezondheid van zijn zwangere vrouw en
ongeboren kind wilde bidden. Leonardus zou in ruil een
groot bos krijgen. De heilige vroeg ook het recht om gevan
genen te bezoeken, en vrij te laten als hij overtuigd was van
hun onschuld. Theodebert gaf hem zijn zin. Met de zwan
gerschap kwam het goed. En ook met Leonardus, die een
klooster liet bouwen en vele onschuldige gevangenen vrij
liet. Zij kregen van hem meestal een stukje land om op te
boeren. Op 6 november wordt de heilige Leonardus her
dacht.
Willebrordus werd in Engeland geboren rond
het jaar 658 en kreeg een Ierse priesteroplei
ding. In 690 trok hij met een groep monniken
naar de lage landen om er de heidense bevol
king te kerstenen. Steun vond hij bij de christelijke Franki
sche vorsten, die hun invloed tot en met Utrecht lieten gel
den. Willebrordus werkte in Zeeland en later vooral Fries
land, waar hij door de paus werd benoemd tot bisschop
der Friezen. Hij wist veel heidenen te bekeren. Maar in 715
stierf zijn beschermheren, de Frankische vorst Pepijn, wat
voor de Friese aanvoerder Radboud het sein was een groot
scheeps offensief tegen de Franken en het gezag van Rome
te ontketenen. De storm van Radboud duurde vier jaar, tot
zijn dood, en kostte vele mensen en tientallen kerken het
leven. Willebrordus werd tachtig en overleed in zijn kloos
ter in Echternach, dat nog een pelgrimsoord is voor zijn
bewonderaars. Vooral in de lage landen is de verering van
de heilige groot. Zijn feestdag is 7 november.
Kerktelefoon niet goedkoper
den haag Staatssecretaris J. de Vries is niet van plan de tarieven
voor de kerktelefoon te verlagen. Ze zéi dat op vragen van SGP-
Kamerlid Van den Berg. Die meent dat de hogere tarieven van
KPN een probleem kunnen zijn voor de veelal bejaarde, zieke
en gehandicapte luisteraars. Volgens de Vries heeft de KPN de
dienst, waarbij gelovigen thuis een kerkdienst kunnen volgen,
jarenlang onder de prijs geleverd. Zij denkt niet dat de hogere
prijs een probleem is voor de ongeveer 80.000 luisteraars. ,,Is
het dat wel, dan moet de gemeente of het kerkgenootschap een
oplossing zoeken."
Anglicaanse 'vloedgolf tegen porno
londen Anglicanen moeten het internet bestoken met positie
ve en spirituele informatie als antwoord op de vloedgolf aan
pornografie. Die oproep doet de Anglicaanse Kerk in Engeland
in het rapport 'Internetters, wordt wakker'. „Moeten de heden
daagse kinderen opgroeien als zombies die hele dagen voor het
scherm zitten", vragen de schrijvers van het rapport zich af. An
dere negatieve aspecten die zij zien zijn het verlies van privacy
en de opmars van pornografie. Het rapport wijst erop dat cy
berspace ook een geweldig hulpmiddel kan worden om sociale
verandering te bewerkstelligen. Alle gelovigen moeten christe
lijk materiaal op internet zetten, vinden de Anglicanen.
Studenten boycotten wijding Eijk
Groningen De rooms-katholieke studentenvereniging Albertus
Magnus in Groningen stuurt vandaag geen afgevaardigde naar
de wijding van bisschop Eijk. Het bestuur heeft daartoe beslo
ten na kritische geluiden uit de vereniging. Volgens het protocol
Vein de vereniging moet er wel een vertegenwoordiger aanwezig
zijn bij de plechtigheid, maar het bestuur is van mening dat
daarvoor onvoldoende draagvlak is. Veel leden hebben zich ge
stoord aan Eijks denkbeelden over homoseksualiteit, verwoord
in zijn collegedictaten. Voor het bestuur wegen de gevoelens
van leden zwaarder dan het protocol.
Joodse dominee in Triomfatorkapel
alphen aan den run» De Joodse dominee Avi Mizrachie spreekt
zondagavond tijdens een dienst van de Baptistengemeente in
de Triomfatorkapel in Alphen. Hij is een week in Nederland en
spreekt op verschillende plaatsen over 'Israël in Gods plan'. De
dienst in de kerk aan de Havenstraat in Alphen begint om half
zeven.
Kerkeveiling parochie Maria ter Zee
noordwukEen diner met de pastoor is een van de vele dingen
die maandagavond geveild worden op de jaarlijkse kerkeveiling
van de parochie Maria ter Zee in Noordwijk. De veiling wordt
gehouden in hotel-restaurant Zeerust aan de Quarles van Uf-
fordstraat en begint om acht uur. De vijfhonderd kavels worden
in rap tempo geveild. De opbrengst komt ten goede aan de pa
rochie.
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met zaterdag.
Finland:
Vooral in het zuiden wat zon. In
het noorden vaak bewolkt en
soms wat regen of sneeuw. Maxi
ma uiteenlopend van rond het
vriespunt in het noorden tot een
graad of 7 in het zuiden.
Noorwegen:
Overwegend veel bewolking en
met name langs de westkust bui
en of perioden met regen. Vooral
in het zuidwesten veel neerslag.
In de loop van vrijdag afnemen
de wind.
Zweden:
Wolkenvelden en in het noorden
kans op regen of sneeuw. Maxi
ma uiteenlopend van iets boven
het vriespunt in het noorden tot
ongeveer 8 graden in het zuiden.
Denemarken:
Veel bewolking en met name op
zaterdag van tijd tot tijd regen.
Veel wind, in de loop van zater
dag waarschijnlijk afnemend.
Maxima dalend tot een graad of
8
Engeland, Schotland, Wales en
Ierland:
Erg wisselvallig weer met bewol
king en perioden met regen. Op
veel plaatsen flink wat neerslag.
In de loop van zaterdag droger.
Af en toe een stevige wind. Maxi
ma tussen 9 en 11 graden.
België en Luxemburg:
Eerst nog wat zon, maar al vrij
snel toenemende bewolking, in
de namiddag en avond gevolgd
door wat regen. Zaterdag meer
regen en een aanwakkerende
wind. Maxima dalend tot een
graad of 9.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Overgang naar wisselvallig weer,
maar vrijdagochtend nog aardig
berkel-enschot
yvonne van der heijden
„Het geloof moet het leven ver
rijken, zeker niet zwaarder ma
ken. Op onze Internetpagina
krijgen we veel vragen in de
trant van: Mag je wel blij zijn als
je gelooft? Mensen zijn vaak erg
zwaarmoedig in hun kijk op ge
loven. De pagina begint in die
zin een beetje een klaagmuur te
worden. Ik hoop maar dat die
ontwikkeling zich niet door
zet", zegt broeder Bernardus
van de Abdij van Koningshoe
ven in Berkel-Enschot. -
Broeder Bernardus is verant
woordelijk voor de Internetpa
gina van de abdij, die drie
maanden geleden is geopend.
Inmiddels hebben ongeveer
duizend mensen de website
van de Trappisten (www.bart-
.nl7khoeven) bezocht.
Naast de geschiedenis van de
abdij, die in 1881 op een braak
liggend stuk grond in de buurt
van Tilburg is gesticht, vindt de
bezoeker er informatie over het
kloosterleven en het gastenver
blijf waar iedereen die behoefte
heeft aan rust een kamer kan
boeken. De vragen die per e-
mail binnenkomen blijken zich
vaak rondom 'bidden' en 'gelo
ven' te concentreren. Verder
wordt regelmatig over een be
paald thema stof aangedragen
ter overdenking, zoals over het
oderwerp 'Monniken en Inter
net'.
„Veel van onze bezoekers
verbazen zich over het feit, dat
wij gebruik maken van de ge
wone communicatiemiddelen
als fax en e-mail. Voor een ro
mantische ziel is het tegen
woordige kloosterleven een bit
tere teleurstelling", staat daarin
deze maand te lezen.
Een belangrijke doelstelling
van de site is het veranderen
van het beeld dat de buitenwe
reld van monniken heeft, aldus
de paters en broeders van de
beschouwende kloosterorde
waar het gebed centraal staat.
„Wij willen af van het beeld dat
wij - net als de Pandabeertjes -
een uitstervend ras zijn. Het
idee dat wij een klein zielig
groepje zijn, moet worden
doorbroken", stelt broeder Ber
nardus.
Presentatie blijkt het sleutel
woord voor de kloosterlingen.
Broeder Bernardus, die met zijn
31 jaar tot de jongere garde van
de elf monniken in het klooster
behoort met een meer wereldse
kijk op de maatschappij: „Wij
zijn gewoon elf moderne men
sen die ons willen presenteren
met moderne middelen. Inter
net is voor ons die een be
schouwend levend leiden een
veel gemakkelijker communica
tiemiddel dan radio en tv. Je
kunt vanuit de beslotenheid
van een kamer contacten on
derhouden. Kijk, als zelfs de
groenteboer op de hoek al een
fax heeft, ontkom je er niet
meer aan om mee te gaan in de
informatiemaatschappij
Hij benadrukt dat de Trappis
ten jonge mensen willen berei
ken om hen de vreugden van
het eenvoudig en biddend le
ven in een kloostergemeen
schap duidelijk te maken. „Dan
moet je de stap naar Internet
wagen. En wij krijgen inder
daad veel reacties van jongeren
die vragen hoe wij leven en
waarom wij voor deze levens
wijze hebben gekozen. Soms
vragen ze of ze eens eer
mogen komen nemen."
„Internet is voor hen n
lijk een veilig medium, m|
hoeven hun gezicht niet;
ten zien. Het zou mooi
ze na verloop van tijd
anonimiteit treden en I
een daadwerkelijke keni|
king komt", licht de b
toe. „Als kloosterling n
zelf je levenswijze vei
alsof het een economise
duct is, als je 'klanten' w
ken. Onze manier van li
een keuze die de moeite
is. Dat moeten we positii
het voetlicht brengen."
„Als we als religieuzen i
maar klagen over het tf
pend aantal mensen da
een kloosterleven kiest, dj
er op den duur eentje de
zijn die het licht uit doi
moeten binnen de reli|
wereld dus naai- een nieu
nadering van 'onze mani
leven mag gezien wordei
maar kijken'."
De aanvankelijke aarzt
tegen deze moderne i|
van je 'product' aanbied
horen langzaam tot het i
den. „De interne dis j
kwam vooral voort uit hen
euze beeld dat de relii
media schilderen van In j
Daarin wordt gesteld i|
weliswaar veel goeds te ij
is op het web, maar dat
veel slechts op zit, zoals j
pagina's. De vraag is dai
als klooster daar tussen;
gaan staan. De mede-bri;
in het buitenland, met n;
de Verenigde Staten waa
veel verder zijn, hebbe;
uiteindelijk over de str&l
trokken."
Het gaat goed met de huwelijken in Nederland.
Het aantal echtscheidingen is wat gedaald en
blijft stabiel op dat iets lagere niveau hangen.
Misschien kan het geluk in de hoeksteen van de
samenleving worden toegeschreven aan de
bloeiende economie, zeggen de deskundigen die
huwelijken en echtscheidingen hebben geteld.
Andere deskundigen fronsen
de wenkbrauwen bij het horen
<van die verklaring. Je zou ver
wachten, zeggen zij, dat men-
sen in een slecht huwelijk eer-
der uit elkaar gaan, want er is
meer geld om de gevolgen van
Zeen echtscheiding te betalen.
Huwelijken tussen autochtoon
en allochtoon zijn minder suc-
LU cesvol. Bij hen loopt een op de
twee huwelijken op de klip-
OJ pen.'Twee geloven op één kus
sen, daar slaapt de duivel tus-
Xsen', de oude volkswijsheid, is
uit ieders bewustzijn ge-
schrapt. Een christelijk-ge-
mengd huwelijk was in de ja-
ren vijftig, zestig en misschien
zelfs nog in de jaren zeventig
<een echt probleem. Nu niet
meer. Dat probleem hebben
nu de autochtoon en de al-
lochtoon die elkaar hun hart
schenken.
Etnische identiteiten laten zich
nu net zo weinig opzij schui
len ven als religieuze identiteiten
tot enkele decennia geleden.
Een probleem dat een paar-
duizend jaar oud blijkt te zijn. In Genesis 24
wordt verteld hoe Eliëzer, de dienaar die het
huishouden van Abraham bestiert, erop uit
wordt gestuurd om een vrouw te zoeken voor
Izaak, de zoon die alles van Abraham-zal erven.
Eliëzer moet afreizen naar Aram-Naharajiem,
het land waar Abraham van
daan komt, want het moet een
meisje zijn uit de geboorte
plaats van Abraham en onder
geen beding een dochtern van
de Kanaanieten, het volk temid
den waarvan Abraham woont.
Waarom dat niet mag, wordt
niet uit de doeken gedaan. Zo
als ook niet wordt uitgelegd
waarom Izaak niet zelf een
vrouw gaat zoeken of waarom
hij niet met Eliëzer meegaat.
Izaak, die zich eerder gewillig
liet vastbinden op het altaar
waarop hij door Abraham ge
slachtofferd moest worden,
vindt het kennelijk best dat een
ander zo'n belangrijke keuze
voor hem maakt. Het druist he
lemaal in tegen het romantische
ideaal dat gemeengoed is in het Westen en de
door het Westen beïnvloedde wereld. Gearran
geerde huwelijken? De meerderheid in Neder
land gruwt ervan. Ten onrechte.
In orthodox-joodse kringen worden uitsluitend
gearrangeerde huwelijken gesloten. Het aantal
echtscheidingen is er ontzettend laag. Niet in de
laatste plaats omdat partners worden gezocht uit
milieus die met elkaar matchen, wat meer kans
op succes geeft dan romantische verliefdheid.
Toekomstige partners praten een of twee keer
met elkaar en er wordt besloten al dan niet te
trouwen. De verliefdheid komt later wel. Maar
dat kan alleen als de partners op dezelfde manier
zijn opgevoed, normenen waarden delen en hun
families sociaal-economisch niet te ver uit elkaar
liggen.
Dat is misschien de reden dat
zoveel kanttekeningen worden
gezet bij huwelijken die wor
den beklonken door Turkse en
Marokkaanse vaders. De jon
gens en meisjes die hier op
groeien verschillen teveel in le
vensvisie en -ervaring van de
jongens en meisjes die in Tur
kije en Marokko opgroeien.
Een recept voor mislukking.
Eliëzér gaat er dus op uit en
vindt Rebékka, of Rivka zoals ze
in het Hebreeuws heet, bij een
bron. Ze is gastvrij en zorg
zaam. Ze geeft niet alleen Elië
zer te drinken, maar ook zijn
kamelen. Zonder dat Eliëzer
daarom heeft gevraagd. Ze be
sluit ook zelf om met Eliëzer
mee te gaan en niet nog een jaar te wachten, zo
als haar familie voorstelt.
De reactie van Izaak als hij Rivka ziet, staat niet
opgetekend. Wel haar reactie als zij Izaak ziet.
'Watipol meal hagamal', staat er. 'Zij gleedt van
de kameel'. Maar in modern Hebreeuws bete
kent het: zij viel.
Gleed Rivka van de kameel als teken van eerbied
voor Izaak, zoals de rabbijnen deze zinsnede
vroeger interpreteerden? Of viel ze van de kameel
omdat ze zo van haar stuk was, zoals het c(
mentaar luidt van rabbijn Tsvi Marx, de in
derland werkzame Amerikaans-Israelische
bijn? Rivka is in ieder geval geïnteresseerd i
Izaak. 'Wie is die man die ons in het veld te
moet komt', vraagt ze. 'Dat is mijn heer', ai
woordt Eliëzer. Toen nam zij de sluier en b
zich.
Het volgende vers is typerend in zijn bekra
heid. 'En Izaak bracht haar in de tent van S
zijn moeder; en hij nam Rebekka, en zij we!
hem tot vrouw en hij beminde haar; zo troi
zich Izaak na het verlies van zijn moeder'.
Voor de sensitieve lezer staat alles er. Zes ki
romans in één enkele, samengestelde, zin. I
ontvangst van het hele gezelschap - Eliëzer
zijn mannen, de kamelen, Rebekka en haar
ster - zal een hoop heisa hebben gegeven. I
nu is het ogenblik aangebroken waar het oi
gaat: Izaak neem Rivka mee naar de tent. 'Z
werd hem tot vrouw en hij beminde haar'.1
stopt met romantische beelden behoeft ooi
geen uitleg.
En dan komt de zin die het geheel toch min
tot kasteelroman maakt: 'Zo troostte zich Iz
na het verlies van zijn moeder. Want Sara is
niet bij. Haar hart heeft het begeven. Of op
moment dat ze van het offer hoorde en da<
Abraham haar zoon werkelijk gedood had,
het moment dat Izaak haar kwam vertellen
er op de berg Moria had plaatsgevonden.
In de bijbeltekst staat niet meer dan dat ze
jaar werd en stierf in Kiriat Arba, oftewel Hf
Izaak mag zich dan wel schikken naar de w L
en de plannen van zijn vader, liefhebben te'
wel. Eerst zijn moeder, dan zijn vrouw. De f
die hij zal hebben.
WEEROVERZICHT BUITENLAND
wat zon. Daarna bewolking en
van het westen uit regen. Boven
dien in Normandie en Bretagne
een stevige wind.
Portugal:
Flink wat zon, alleen in het wes
ten soms wolkenvelden. Maxima
uiteenlopend van 18 graden in
het noorden tot 23 in de Algarve.
Spanje:
Flinke zonnige perioden en vrij
wel overal droog. Middagtempe-
ratuur uiteenlopend van 17 gra
den langs de Golf van Biskaje tot
24 in het zuiden.
Canarische Eilanden:
Perioden met zon en kleine kans
op een regen- of onweersbui.
Middagtemperatuu r ongeveer
25 graden.
Marokko:
Westkust: flink wat zon en droog.
Middagtemperatuur tussen 20
tot 25 graden.
Tunesië:
Flink wat zon, maar vrijdag in het
noorden nog kans op een bui.
Middagtemperatuur eerst rond
27 graden.
Zuid-Frankrijk:
Op veel meer plaatsen bewolkt
en perioden met regen. Langs de
Middellandse Zee kust dan weer
snel opklarend.
Mallorca en Ibiza:
Perioden met zon. Zaterdag
neemt de kans op een bui toe en
trekt de wind aan. Maxima rond
22 graden.
Italië:
Wisselvallig weer met veel be
wolking en perioden met regen.
Lokaal veel neerslag. Lagere
maxima: tussen 11 graden in het
noorden en 20 in het zuiden.
Corsica en Sardinië:
Overwegend bewolkt en op beide
dagen enkele buien. Maxima
eerst rond 20 graden, maar za-
Weerrapporten 05 november 07 uur:
ZONDAG 7 NOVEMBER 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 07.46 Zon onder 17.01
Maan op 06.32 Maan onderl7.16
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 03.06 15.21 02.39 14.54
Laag 11.16 23.14 10.57 22.55
MAANDAG 8 NOVEMBER 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 07.47 Zon onder 16.59
Maan op 07.38 Maan onderl7.40
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 03.39 15.55 03.12 15.28
11.46 23.55 11.27 23.36
Dublin
Frankfurt
Genève
Helsinki
Innsbruck
Istanbul
Klagenfurt
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
iol2 17 13 0.0
atft
bewolkt
SE
onweer
W warmtefront
SflS*
regen
sneeuw
y koufront
aam
opklaringen
Ife-
hagel
lagedruk
mist
windrichting
zonnig
19
temperatuur
luchtdruk in
1000 hecto pascal
terdag lager bij een flink aantrek
kende wind.
Malta:
Toenemende bewolking en fikse
buien, sommige met veel neer
slag. Maxima ongeveer 21 gra
den.
Griekenland en Kreta:
Perioden met zon, maar ook wol
kenvelden. Op Kreta een regen
bui. Middagtemperatuur dalend
tot onder de 20 graden.
Turkije en Cyprus:
Perioden met zon, maar op Cy
prus vooral op zaterdag enkele
stevige plensbuien. Maxima aan
zee uiteenlopend van ongeveer
18 graden op de Dardanellen tot
24 langs de Turkse zuidkust en
op Cyprus.
Duitsland:
Overal meer wolken en mis
schien wat regen. Tijdelijk veel
wind. Maxima dalend naar onge
veer 9 graden.
Zwitserland:
Meest bewolkt en perioden met
regen. In het zuiden plaatselijk
kantoor
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
abonneeservice
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging.
Ma. t/m/ vr.18.00—19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
directie
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
hoofdredactie
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
F. Blok, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
telefax
Advertenties: 071— 5323 5(
Familieberichten: 023- 5317 337
023- 5320 216
Redactie: 071- 5321 921
Hoofdredactie: 071- 5315 921
advertenties
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 1
071- 5356 230
rubrieksadvertenties
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 1
071-5143 545
abonnementen
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per halfjaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging verstr
het automatisch afschrijven van I
abonnements- geld, ontvangen 1,- k#
betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binner
worden verzonden geldt een toeslag va
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTE!
Voor mensen die moeilijk lezen, slech
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is een samenvs
van het regionale nieuws uit het Leids
Dagblad op geluidscassette beschikba
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur, Gf
K E N H U I Z E
flink veel neerslag. Middagtem
peratuur eerst rond 15 graden,
dalend tot tussen de 8 en 12
graden.
Oostenrijk:
Overwegend veel bewolking.
Toenemende kans op regen, met
name in het zuiden. Maxima da
lend tot rond 9 graden.
Polen:
Zaterdag toenemende bewol
king, maar waarschijnlijk nog
wel droog. Middagtemperatuur
tussen de 6 en 10 graden.
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111
