Separatisten wantrouwen Dur
Buitenland
Gouden eerbetoon aan Thaise koning
Omstreden expositie
Wehrmacht gesloten
Etnische minderheden Kosovo vrezen voor leven
IJDAG 5 NOVEMBER 1999
J
laamse kust weer Belgisch
ri ussel In Vlaanderen is een heftige politieke strijd ontbrand
nd de vraag hoe de ongeveer zestig kilometer kust van het ko-
5 nkrijk genoemd moet worden: Vlaams of Belgisch. De Vlaam-
minister van toerisme Renaat Landuyt gooide gisteren de
uppel in het hoenderhok door te verklaren dat de kust voort -
n opnieuw het predikaat 'Belgisch' moet krijgen. De term
laamse kust' doet de Britse toeristen volgens de minister al-
n maar denken aan de Eerste Wereldoorlog; de Fransen zou-
in door de term in verwarring worden gebracht. Maar in het
^laams parlement kreeg Landuyt gisteren onmiddellijk de wind
n voren. Met name de CVP en de Vlaams-nationalistische
icties van de Volksunie (VU) en het Vlaams Blok hadden geen
Ted woord over voor zijn initiatief.
uropees C02-label voor auto's
ussel Autoverkopers worden verplicht de C02-uitstoot van
18personenwagens in hun showroom te vermelden. Het mi-
jij u-etiket moet de aanstaande koper ertoe verleiden de meeste
3 :hone' auto te kiezen. Voor wasautomaten bestaat al een der-
lijk etiketteringssysteem. Het Europees Parlement stemde gis-
ren in met het C02-label dat eind volgend jaar in heel de Eu-
pese Unie moet zijn ingevoerd. De verplichte vermelding
dt ook voor reclamemateriaal. Op deze manier hoopt de EU
iar doelstelling te halen om de komende jaren de C02-uit-
aot terug te dringen. Dit gas is mede verantwoordelijk voor
it broeikaseffect, het langzame opwarmen van de aarde. Per-
nenwagens nemen de helft van de C02-uitstoot in het ver
ier voor hun rekening.
odental in Vietnam stijgt
noi« Hevige overstromingen hebben in de kustprovincies van
etnam aan ten minste 226 mensen het leven gekost. Volgens
it ministerie van buitenlandse zaken zitten naar schatting zes-
tot zeventig Nederlanders vast in het getroffen gebied,
ncentrale Eurocross meldt dat de Nederlanders in Vietnam
■allemaal in zijn geslaagd onderdak te vinden in de plaats
Te. Niemand is gewond geraakt. „Iedereen is veilig, maar ze
Iten vast in de stad. Wanneer ze wegkunnen, hangt af van het
ter", aldus een woordvoerster. Het zou gaan om drie reisge-
Ischappen met vakantiegangers die deels georganiseerd en
Iels ongeorganiseerd in Vietnam aan het reizen waren. Vietna
mese troepen en reddingswerkers proberen in alle haast hon-
[rdduizenden mensen te evacueren naar hogergelegen gebie-
n voor de komst van meer stortbuien.
lilie krijgt geen overlijdensakte
ishington De familieleden van slachtoffers van de ramp met
Boeing van Egypt Air, voor de kust van de Verenigde Staten,
nnen vooralsnog geen overlijdensaktes krijgen. Volgens een
ist die de zaak onderzoekt, is vooral het feit dat het toestel in
ernationale wateren terecht is gekomen, een probleem. „Het
een zeer ongewone zaak. Het vliegtuig is niet op Amerikaans
mdgebied terechtgekomen, maar in internationale wateren.
gerechtsartsen moeten daardoor bepaalde regels naleven
ordat ze de overlijdensaktes kunnen afgeven", aldus Jamie
ich, werkzaam bij de Amerikaanse verkeersveiligheidsraad.
an herdenkt bezetting ambassade VS
ieran *Een jongetje
ludt een foto van
Iraanse leider
ïameini omhoog
dens de herdenking
n de bezetting van
nerikaanse ambas-
de twintig jaar gele-
n. De conservatie-
n en hervormings-
zinden vierden de
ïciële feestdag - de
g van de strijd te-
de arrogantie' -
onderlijk. Voor het
bassadegebouw
rden klassieke slo-
ïs gescandeerd als
>od aan Amerika'
'Dood aan Israël'.
4 november 1979
rd de ambassade
de 'Grote Satan'
or tachtig studen-
bezet. Zij gijzel -
n de 53 medewer-
s en eisten dat de
anse sjah uit de VS
ugkeerde om te-
:ht te staan. De di-
imaten kwamen
20 januari 1981,
444 dagen gevan-
ïschap, pas vrij.
foto reuters
janje wil weer met ETA praten
drid» De Spaanse regering wil zo snel mogelijk weer met de
licale Baskische separatisten van de ETA praten. Dit is giste-
officieel bekendgemaakt in Madrid. De dialoog tussen Ma-
d en de ETA begon in mei, maar kreeg geen vervolg. De afge-
ardigden van de regering en van de ETA spraken elkaar toen
Zwitserland, acht maanden nadat de ETA een eenzijdig staat-
t-vuren had afgekondigd. De dialoog tussen de twee partijen
)et volgens de ETA een duidelijke agenda krijgen. De terreur-
weging wil het zelfbestuur van Baskenland, de vrijlating van
ca vijfhonderd medestanders en de terugtrekking van de
aanse strijdkrachten en de nationale politiekorpsen uit Bas:
ïland bespreken.
pnieuw sektelid Israël uitgezet
uzalem Israël heeft vandaag opnieuw een Amerikaans lid
een sekte uit het land gezet, omdat hij ervan verdacht wordt
id de millenniumwisseling terreurdaden te willen plegen,
it gaat volgens een woordvoerder van de politie om een man
zichzelf 'Broeder David' noemt. De man is op een toestel
ar de Verenigde Staten gezet onder begeleiding van een poli
man. Broeder David verhuisde twintig jaar geleden naar Isra-
en is de leider van een sekte die zich het 'Huis van Gebed'
emt. Broeder David was een van de twintig sekteleden die
id oktober van de Olijfberg in Jeruzalem werden gehaald,
ïdat ze ervan verdacht werden gewelddadige acties om de
ocalyps te ontketenen voor te bereiden.
imenwerking Unabomber gestopt
Vyork» De New Yorkse uitgever Context Books beëindigt de
nenwerking met de tot vier keer levenslang veroordeelde
labomber. Volgens de uitgever werkt de Unabomber niet mee
weigert hij het manuscript te veranderen. De Unabomber,
ïns eigenlijke naam Theodore Kaczynski luidt, vermoordde
e mensen en verwondde 23 anderen met het sturen van
imbrieven. In februari kondigde Context Books aan de me-
lires van Kaczynski te gaan publiceren, om 'eindelijk duide-
theid te verschaffen over zijn geestestoestand'. De nu 55-jari-
Kaczynski was een briljant wiskundige, die als een kluizenaar
;fde. Uit haat tegen de moderne maatschappij begon hij in
3 met het sturen van bombrieven.
)ngen kraakt code DVD-films
Een vijftienjarige schooljongen uit Noorwegen heeft de
ligheidscode voor speelfilms gekraakt in de als zeer veilig geï
nde DVD-software. Door de ontdekking is het kinderspel om
:t DVD-software kwalitatief hoogwaardige kopieën te maken,
lereen kan nu een favoriete DVD-film op een geschikte CD
ernemen. Jon Johansen ontdekte bij toeval een beveiligings-
it in het programma XingDVD. De code was, tegen alle voor-
triften in, niet beveiligd en maakte het hacken mogelijk.
Bangkok Een met goud gedecoreerde boot vaart langzaam door de haven van de Thaise hoofdstad Bangkok. De boot voer rond als eerbetoon
aan de Thaise koning, die gisteren 72 jaar werd. foto epa
berlun peter van nuusenburg
correspondent
De omstreden tentoonstelling
over de misdaden van de Duit
se Wehrmacht in de Tweede
Wereldoorlog is de komende
drie maanden gesloten. Dit
heeft de inrichter, de historicus
Hannes Heer, meegedeeld.
Aanleiding tot deze opzien
barende stap was de kritiek van
collega-historici op een aantal
in de expositie getoonde foto's,
die de betrokkenheid van het
Duitse leger bij de moord op jo
den, partizanen, en Russische
krijgsgevangenen moeten illu
streren. Volgens de critici gaat
het bij deze foto's om misdaden
die niet door Duitsers, maar
door Russische eenheden zijn
Heer zei gisteren dat een
commissie van vier internatio
naal erkende historici niet al
leen de omstreden foto's, maar
ook alle andere documenten
nader zal onderzoeken. Hij be
streed echter dat de controver
se rond de foto's de centrale
stelling van de tentoonstelling
ontkracht. „Dat het Duitse leger
in Rusland en Oost-Europa zich
schuldig heeft gemaakt aan
oorlogsmisaden, blijft een feit."
De tentoonstelling, met als ti
tel 'Vernietigingsoorlog. De
misdaden van de Wehrmacht
1941-1944', werd vier jaar gele
den in Hamburg geopend en
heeft sindsdien als reizende ex
positie de meeste grote steden
in Duitsland en Oostenrijk aan
gedaan. Vrijwel overal zorgde
de tentoonstelling voor grote
opschudding.
De door conservatieve partij
en en veteranenorganisaties
zorgvuldig in stand gehouden
mythe van de 'zuivere' Wehr
macht werd door de inrichters
doorgeprikt. Alleen de SS, de
ideologische stoottroepen van
de nazi's, zou zich volgens die
mythe schuldig hebben ge
maakt aan de misdrijven. De
soldaten van de Wehrmacht
zouden 'alleen maar hun plicht'
hebben gedaan.
In München organiseerde de
CSU, de Beierse zusterpartij van
de christen-democratische
CDU, een grote manifestatie te
gen de tentoonstelling, die de
'reputatie van onze vaders en
grootvaders door het slijk' zou
halen. In Dresden leverden
neo-nazi's, die de opening daar
probeerden te verhinderen, slag
met de politie. In Saarbrücken
werd een bomaanslag op het
tentoonstellingsgebouw ge
pleegd.
JERUZALEM Rtr
Peres wil heropening zaak Rabin
Rabin vermoordde. Er gaan al
lange tijd geruchten over sa
menzweringen rond de ver
moorde premier. Een aantal
mensen gelooft dat de Israëli
sche veiligheidsdienst Shin Bet
een rol heeft gehad in de aan-
Oud-premier Peres van Israël
heeft opgeroepen tot een her
opening van het onderzoek
naar de moord op premier Ra
bin in 1995. Peres werd premier
nadat de extreem-rechtse Amir
Terugtrekken leger uitAceh maakt geen indruk
Ook Bush jr. is
geen intellectueel
WASHINGTON Rtr
De seperatisten in Aceh zijn niet onder de indruk van de plannen die
de nieuwe Indonesische president Wahid, ook wel Gus Dur genoemd,
met de opstandige provincie heeft. De regering trekt nog deze maand
troepen terug uit Aceh. De separatisten zijn sceptisch: „Wij vertrouwen
Gus Dur niet."
JAKARTA THEO HAERKENS
correspondent
„Met geweld kan in Aceh geen oplossing
worden gevonden", stelde de kersverse
opperbevelhebber, admiraal Widodo.
Hij gaat de problemen anders aanpak
ken. Gisteren werd bekend dat alle extra
troepen, enkele duizenden manschap
pen, waaronder de elitekorpsen Kopas
sus en Kostrad,.nog deze maand uit de
regio worden teruggetrokken. Dat ge
beurt in opdracht van president Wahid
persoonlijk.
Het is niet voor het eerst dat de rege
ring troepen uit Aceh terugtrekt. De af
gelopen zomer liet president Habibie
een deel van de manschappen afmar
cheren nadat op verschillende plaatsen
massagraven waren ontdekt. Die stam
den uit de jaren '90, toen Soeharto met
ijzeren vuist optrad tegen opstandelin
gen. Maar nog voordat de troepen daad
werkelijk waren vertrokken, werden ze
alweer teruggestuurd om uitbarstingen
van geweld in te tomen.
President Wahid heeft zichzelf tot taak
gesteld de problemen in het sterk isla
mitische Aceh op te lossen. Daarbij is
wat hem betreft echter één ding uitge
sloten: afsplitsing van de gas- en olierij
ke regio van de republiek.
Gisteravond zei de president dat een
referendum, zoals de separatisten wil
len, 'in principe' mogelijk is. „Maar als
een paar mensen een referendum wil
len, hoeft dat nog niet te worden gehou
den." l^ater erkende zijn vertrouweling
en minister van buitenlandse zaken A.
Shihab dat een volksraadpleging in Aceh
'erg onwaarschijnlijk is'.
De separatisten menen echter dat er
niets anders op zit. „Een referendum
houden met als keuze federalisatie, ver
regaande autonomie of afscheiding van
Indonesië is het minste dat Gus Dur kan
doen", aldus Nasrullah, woordvoerder
van de Vrije Volkeren van Aceh. „Gus
Dur is een goede vent, bereid tot com
promissen, maar ook een beetje onbe
trouwbaar", meent hij. „Dur is als Ja
vaan onderdeel van de Javanisatie van
Aceh en daar hebben we genoeg van.
Angst voor een bloedig verloop zoals
in Timor, lacht Nasrullah weg. In Oost-
Timor probeerde een minderheid van 20
procent met terreur af te dwingen dat
Oost-Timor bij Indonesië zou blijven.
„Dat zal hier niet lukken; daarvoor zijn
wij te veel verenigd", weet Nasrullah.
Blocher op
vingers getikt
door tribunaal
zürich bob kroon
correspondent
De Zwitserse rechtse-nationa-
list Christoph Blocher, die met
zijn SVP vorige maand een gro
te verkiezingszege behaalde, zal
zijn uitspraken moeten beteu
gelen. Dit oordeelde een Zwit
serse rechtbank, toen zij Blo-
chers aanklacht wegens laster
tegen het blad SonntagsBlick
afwees.
Volgens dit veelgelezen week
blad zou Blocher, met verwij
zing naar de compensatiebeta
lingen van het Zwitserse bank
wezen aan het Joods Wereld
congres, in een gespierde toe
spraak hebben beweerd dat
'het bij joden alleen maar om
geld gaat'. Blocher pikte dat
niet en spande tegen het blad
een kort geding aan wegens
Taster, belediging en aantasting
van eer en goede naam'. Maar
het tribunaal wees de klacht af
en veroordeelde Blocher tot een
schadevergoeding van 14.000
gulden aan SonntagsBlick plus
de kosten van het geding.
In een nogal vernietigende
overweging stelden de rechters
dat Blocher 'zich meermaals op
kwetsende wijze heeft uitgela
ten over joodse organisaties en
de joodse gemeenschap. Hij
speelt in op antisemitische in
stincten met het hanteren van
het cliché van de inhalige jood'.
Het Joods Wereldcongres
houdt zich nog steeds bezig
met eventuele compensatiebe
talingen. Ze heeft gisteren ver
zekeraar Aegon gedreigd met
een consumentenboycot, als
Aegon geen zitting neemt in de
internationale commissie voor
holocaust verzekeringsclaims.
Die commissie wil dat Aegon
een lijst overhandigt met de le
vensverzekeringspolissen die
voor de Tweede Wereldoorlog
door joden bij de voorlopers
van de verzekeraar zijn afgeslo
ten. Aegon is de zevende groot
ste levensverzekeraar ter wereld
en controleerde zo'n twee pro
cent van de markt in door de
nazi's bezet gebied.
pristina harald doornbos
correspondent
Moord, verkrachting, aansla
gen, verdrijvingen en discrimi
natie. Dit alles is aan de orde
van de dag voor de steeds klei
ner wordende groep niet-Alba-
nezen in Kosovo. De Organisa
tie voor Veiligheid en Samen
werking in Europa, OVSE, luidt
in een rapport de noodklok.
De situatie voor etnische
minderheden in Kosovo is zó
slecht geworden, dat het hoofd
van de OVSE-missie in het ge
bied, de Nederlandse ambassa
deur Daan Everts, een dramati
sche oproep deed aan de Alba
nese bevolking om niet hetzelf
de te doen als wat de Serviërs,
de voormalige heersers in Kos
ovo, deden. „De internationale
gemeenschap heeft ingegrepen
in Kosovo om er voor te zorgen
dat de mensenrechten worden
nageleefd, niet om de nieuwe
samenleving opnieuw te laten
verzieken door etnische onge
lijkheid en rechteloosheid", al
dus Everts.
In een rapport komt de OVSE
met een reeks van voorbeelden
en incidenten waaruit blijkt dat
'wat gij niet wilt dat u ge
schiedt, doe dat ook een ander
niet', zo ongeveer het minst po
pulaire gezegde is in Kosovo.
Van de 40.000 Serviërs die tot
half juni in de hoofdstad Pristi-
na woonden, zijn er nog maar
tussen de 400 en 600 over. Zij
leven bij elkaar in enkele flatge
bouwen die dag en nacht door
KFOR-troepen bewaakt wor
den. In de steden hebben Servi
sche kinderen geen toegang tot
het onderwijs. Tevens is het bij
na onmogelijk voor hen om ge
bruik te maken varl het open
baar vervoer of om naar de
markt te gaan. Dit omdat de
meeste Serviërs geen Albanees
spreken en dus direct opvallen
wanneer ze iets moeten bestel
len of iets vragen. Een Bulgaar
se VN-medewerker werd op 13
oktober nog in het centrum van
Pristina doodgeschoten, omdat
hij een paar woorden Bulgaars
(wat verwant is aan het Ser
visch) op straat had gesproken.
Op het platteland van Kosovo
Een Kosovaarse vrouw slaat haar arm om de grafsteen van haar zoon. Hij was een van de 46 Albanezen die
in Racak vermoord zijn. Oud-OVSE-leider William Walker riep gisteren, tijdens de herdenkingsbijeenkomst
van de Racak-slachtoffers, de Albanese bevolking op om zich niet langer op de Serviërs te wreken.
foto reuters hazir reka
blijven er ook steeds minder
Serviërs over. Diegene die be
sluiten te blijven, bewegen zich
uit veiligheidsoverwegingen
binnen vijf afgebakende gebie
den die steeds meer op encla
ves gaan lijken. Ze worden 24
uur per dag beschermd door
KFOR-troepen, die inmiddels
wegversperringen en bunkers
rondom Servische dorpen heb
ben aangelegd, zodat Albane
zen minder makkelijk huizen
van Serviërs in brand kunnen
steken of Servische burgers
kunnen intimideren of verja
gen.
Ook andere minderheden,
zoals de zigeuners die in veel
gevallen de Serviers hebben ge
holpen met de etnische zuive
ringen van afgelopen voorjaar
kunnen nog altijd rekenen op
acties van wraakzuchtige Alba
nezen. Zigeuners durven zich
nauwelijks op straat te begeven
en leven in tentenkampen.
Zelfs de minderheid van zigeu
ners die Albanees spreekt,
wordt weggezuiverd door de Al
banezen. Hun huizen zijn in
brand gestoken, kinderen mo
gen niet naar school en veilig
reizen is uitgesloten.
Eenzelfde lot treft de onge
veer 30.000 Bosnische moslims
en etnische Kroaten die in Kos
ovo wonen. Zij zijn Slaven en
spreken Servo-Kroatisch, maar
zijn geen Serviërs. Dit maakt
hen gehaat bij zowel Serviërs
als Albanezen. Zij vallen volle
dig tussen wal en schip. In veel
gevallen zijn de Bosnische mos
lims door de Serviërs ten tijde
van de NAVO-luchtaanvallen
samen met de Albanezen uit
Kosovo gegooid. Na de bevrij
ding keerden zij terug en wor
den ze nu constant aangevallen
en bedreigd door de Albanezen.
Ondanks het feit dat er sinds
twee maanden een VN-politie
actief is in Kosovo, zijn er sinds
de afgelopen vier maanden 384
mensen vermoord, vonden er
116 gevallen van ontvoering
plaats, werden er 1070 huizen
geplunderd en niet minder dan
1106 huizen in brand gestoken.
Het sterke vermoeden is dat
vooral voormalige leden van
het officieel inmiddels opgehe
ven Kosovo Bevrijdingsleger,
UQK, achter de gepleegde mis
daden zitten. Maar omdat het
rechtssysteem in Kosovo nog
niet werkt, wordt bijna nie
mand veroordeeld.
Eerder lachten de Amerikanen
zich rot om de verstandelijke
vermogens van oud-vicepresi-
dent Dan Quayle. Nu is George
W. Bush onderwerp van spot.
De Republikein Bush, die
graag volgend jaar net als zijn
vader president wil worden,
viel deze week genadeloos
door de mand toen hij de na
men van vier buitenlandse po
litieke leiders moest noemen.
Zonder enige voorbereiding
belandde de George jr. tijdens
een interview met een televi
siestation in Boston in een
kleine quiz over internationale
politiek. Van de president van
Tsjetsjenië (Maschadov), de
premier van India (Vajpayee),
de sterke man van Pakistan
(Musharraf) en het staats
hoofd van Taiwan (Lee), kende
Bush alleen de laatste.
Bush panische voorlichters
mompelden daarop dat het
Amerikaanse volk dit allemaal
worst is. Misschien is dat zo,
maar toen Quayle onlangs be
sloot geen president meer te
willen worden, had iedereen
het maar over een ding: de
'quaylismes'.
Illegale export
'BSE' -vlees pas
dit jaar gestopt
brussel
vervolg van voorpagina
Of er ook partijen vlees naar
Nederland zijn doorgevoerd,
was gisteren niet duidelijk.
Maar voor Frankrijk is de zaak
zeer pijnlijk. De Franse autori
teiten weigeren tot de dag van
vandaag Brits rundvlees in te
voeren, omdat zij er nog niet
van overtuigd zijn dat het vol
strekt veilig is. Als Parijs de
grenzen niet op korte termijn
openstelt, dreigt de Europese
Commissie een procedure aan
te spannen voor het Europees
Hof.
De illegale export naar Frank
rijk is volgens de procureur van
Kortrijk pas in februari dit jaar
gestopt, toen acht huiszoekin
gen bij West Meat en verwante
bedrijven werden uitgevoerd.
Volgens justitie sjoemelde West
Meat niet alleen met Brits vlees.
Ook Belgisch vlees dat voor de
consumptie ongeschikt was be
vonden, werd via vervalste at
testen weer 'gezond' verklaard
en opnieuw in de handel ge
bracht.
Het is een publiek geheim dat
de controle op vleesexport van
uit België te wensen overlaat.
Volgens de keuringsdienst IVK
zijn de stempels en formulieren
van de dienst gemakkelijk na te
maken. Het Belgische Rekenhof
hekelde gisteren eveneens het
gebrekkige toezicht. 'Diverse
onderzoeken hebben de betrek
kelijkheid van de IVK-controles
aangetoond', schrijft het Re
kenhof in zijn jaarrapport. Eti
ketten op verpakt vlees zijn ge
makkelijk te verwijderen en te
vervangen, aldus het Rekenhof.
