Garzon wil oud-juntaleden
Argentinië voor de rechter
Akkoord Londen en Parijs
over bestand in vleesoorlog
Frankrijk moet zonder 'Monsieur Economie' verder
Buitenland
Chaos in ontredderd
Oost-India neemt toe
'Gecrashte Boeing had
technische problemen'
3ENSDAG 3 NOVEMBER 1999
Indonesië dacht referendum te winnen
ge
auto'
kart aTot vlak voor de bekendmaking van de uitslag van het
lafhankelijkheidsreferendum in Oost-Timor was de Indonesi-
he regering ervan overtuigd dat de bevolking zich niet zou
Hen afscheiden. Dat zegt oud-minister van buitenlandse za-
n Alatas in The Jakarta Post. De Indonesische regering was
in plan zich terug te trekken als de Oost-Timorezen vóór onaf-
inkelijkheid zouden kiezen, maar verwachtte niet dat dat zou
beuren. „Onze functionarissen in Oost-Timor rapporteerden
tijd dat we zouden winnen", aldus Alatas. De regering was
piilgens de voormalige minister dan ook stomverbaasd toen de
jrenigde Naties aankondigden dat de Oost-Timorezen met
rerweldigende meerderheid vóór onafhankelijkheid hadden
tkozen. Nadat de uitslag bekend was geworden, trokken pro-
idonesische milities plunderend Oost-Timor door en joegen
hoif honderdduizenden mensen op de vlucht.
^fenin had aristocratische maïtresse
iskou Lenin, stichter en eerste leider van de voormalige Sov-
tunie, had niet alleen een vrouw en een Franse maïtresse,
ook een grote liefde 'van aristocratische orgine'. Ze
hreef Lenin onder het pseudoniem 'Elisaveta K.', aldus een
.jcent verschenen boek van de auteur Boris Sokolov. Deze 'der-
U vrouw' van Lenin is onbekend in Rusland. Ze was geen lid
ir+p tn de bolsjevistische partij, maar leefde volgens Sokolov wel
3 kosten van de partij in Frankrijk. Lenin verliet haar toen ze
fOO werschillig bleek over de revolutie in zijn land. Het is niet be-
end of de partij haar levensonderhoud daarna ook is blijven
14 etalen. Volgens Sokolov is overigens al in 1933 over Elisaveta
geschreven in een Frans boek over de 'geheime liefdes van
enin', maar hebben de Russen daar nooit van gehoord.
Cleuter neemt geladen pistool mee
klahoma Een vierjarig Amerikaans kind heeft het geladen pis-
)ol van zijn ouders mee naar school genomen. In een reactie
horste de schoolleiding de kleuter, afkomstig uit een voorstad
an Oklahoma City, voor een jaar. Het wapen was volgens de
ilitie geladen met speciale kogels, die extra veel schade toe-
rengen omdat hun punten hol zijn. Het kind pakte het pistool
het nachtkastje van zijn Ouders en stopte het samen met
:n speelgoedpistool in zijn rugzak. Een leraar zag hoe de kleu-
:r met het speelgoedwapen aan het spelen was, en ontdekte
ien het echte pistool. Het voorval gebeurde op 25 oktober,
Tiaar werd pas deze week bekend.
Zeel meer asielaanvragen in Europa
Ienéve In de eerste negen maanden van dit jaar hebben veel
tieer mensen in Europa asiel gevraagd dan het jaar ervoor. Ne-
lerland en Zweden zijn met een daling de enigè uitzonderin
gen. Elders regent het aanvragen: gemiddeld 31 procent meer
jan in de eerste negen maanden van 1998. Volgens de VN wer
pen tot en met september 323.700 asielaanvragen gedaan. In
Frankrijk steeg het aantal asielzoekers met 32 procent, in Zwit-
jerland met 54 procent, in Groot-Brittannië met 63 procent, in
Oostenrijk met zeventig procent en in België met 75 procent,
longarije was relatief met een stijging van 112 procent koplo
per, Absoluut gaat het echter slechts om een groei van 4.400
paar 9.360 aanvragen. Duitsland heeft absoluut nog steeds de
aeeste aanvragen (73.250), maar.de stijging valt met 5,8 pro
cent mee.
lechtbank spreekt Safwan Eid vrij
fciel» De rechtbank in het Noord-Duitse Kiel heeft gisteren Saf-
'jvan Eid, de Libanees die werd verdacht van brandstichting in
|en asielzoekerscentrum, bij gebrek aan bewijs vrijgesproken.
Bij de brand in januari 1996 vielen tien doden en 38 gewonden.
Eergisteren had de officier van justitie al om vrijspraak ge
daagd. De 23-jarige Eid werd al eerder vrijgesproken, maar de
aak werd heropend toen rechters besloten dat cassettebandjes
aet afgeluisterde gesprekken van Eid rechtsgeldig waren. Deze
pandjes brachten echter geen bewijs.
jDuitser doodt vader, moeder en zusje
(oblenz Een 19-jarige Duitse scholier heeft vorige week don
derdag zijn ouders en zusje met een bijl en een mes om het le
ven gebracht, en het lichaam van het meisje in stukken gehakt,
pat meldde het openbaar ministerie in Koblenz gisteren. Over
pet motief is niets bekend. De politie onderzocht de woning van
de familie gisteren na meldingen van familieleden. In het huis
trof werden de overschotten van de 57-jarige vader en de 47-ja-
'rige moeder gevonden. De delen van het lichaam van het acht
jarige zusje waren in zakken in een nabijgelegen bos gedumpt,
[ustitie gaat ervan uit dat de jongen het meisje heeft vermoord.
De jongen heeft bekend zijn.ouders te hebben omgebracht,
naar beweert dat zijn zusje door zijn vader is vermoord.
AVO maakt SFOR eenderde kleiner
iarajevo De NAVO maakt SFOR, de internationale troepen
nacht in Bosnië, eenderde kleiner. Het aantal manschappen
noet vóór april 2000 zijn teruggebracht van 30.000 tot 20.000.
Verkleining van de troepenmacht is volgens de NAVO mogelijk
poor de afwezigheid van bewapende vijanden, steeds meer te-
ugkerende vluchtelingen en een grotere bewegingsvrijheid in
het Balkanland. De kleinere bezetting brengt volgens de NAVO
•pe vrede niet in gevaar. Het mandaat van SFOR blijft ongewij
zigd. De troepenmacht behoudt de mogelijkheid snel extra
mankracht naar Bosnië te sturen als de situatie daar om vraagt.
santander Zeker vijf mensen zijn gisteren omgekomen toen de
gevel van het academisch ziekenhuis in de Noord-Spaanse
kustplaats Santander op hen was gestort. Vijftien mensen raak
ten gewond, van wie twee ernstig. De brokstukken vielen op het
deel van het gebouw waarin zich operatiezalen en kantoren be
vinden. Toen de gevel naar beneden kwam, lagen diverse men
sen op de operatietafel. In één van de zalen moest een hartope
ratie gestaakt worden. De oorzaak van de instorting is nog niet
vastgesteld. Vermoedelijk verkeerde het gebouw in een slechte
staat. Regen en wind hebben volgens de Spaanse radio de rest
[gedaan. Zo'n 350 patiënten moesten worden geëvacueerd.
foto ap roman alonso
Gewonden bij demonstratie Aceh
Jakarta Een demonstratie in Meulaboh, de hoofdstad van de
Indonesische provincie Aceh, is gisteren uitgelopen op een
'NDl vechtpartij met de politie. Toen die het vuur opende op een me
nigte van ongeveer vijfduizend demonstranten, raakten min-
W stens 23'mensen gewond. Dat meldt het lokale ziekenhuis. Ne
gentien mensen hebben schotwonden. De demonstranten eis
ten voor het lokale parlement een referendum over onafhanke
lijkheid. Toen volksvertegenwoordigers die eis naast zich neer-
legden, stak de menigte een gebouw in brand. Volgens het dag-
1 blad Republika hebben de actievoerders ook een gevangenis
23 t aangevallen en zestig gedetineerden bevrijd. Onlangs gaf de In-
)UDB donesische president Wahid bevel het aantal militairen in de
roerige provincie te verkleinen.
I
Spaanse rechter vaardigt internationale arrestatiebevelen uit
Orissa nog van buitenwereld afgesloten
BALESHWAR AP
Baltasar Garzon, de Spaanse rechter die wereldfaam ver
wierf met zijn aanklacht tegen de Chileense oud-dictator
Pinochet, heeft zijn pijlen nu op Argentinië gericht. Gis
teren vaardigde hij internationale arrestatiebevelen uit
tegen 98 Argentijnen. Hij heeft hen aangeklaagd voor
een reeks misdaden waaronder genocide, terrorisme en
marteling tijdens de dictatuur in het Zuid-Amerikaanse
land tussen 1976 en 1983.
MADRID AFP-Rtr
Onder de gezochte personen
bevinden zich in elk geval
twaalf leden van de toenmalige
militaire junta, onder wie Jorge
Videla, Emilio Massera en Leo-
poldo Galtieri. Naast het twaalf
tal zijn nog zo'n tachtig andere
hoge militairen en politiefunc
tionarissen aangeklaagd. Elke
poging van Garzon om uitleve
ring van de Argentijnen af te
dwingen, zal waarschijnlijk de
zelfde diplomatieke repercus
sies krijgen als de zaak-Pino-
chet.
Garzon zelf verwacht niet dat
Argentinië zal ingaan op zijn
verzoek om uitlevering. Een ge
prikkelde Fernando de la Rua,
winnaar van de onlangs gehou
den Argentijnse presidentsver
kiezingen, wijst de actie van
Garzon inderdaad af. Hoewel
het aankomend staatshoofd
eerder pleitte voor justitiële sa
menwerking tussen Buenos Ai
res en Madrid, zei hij gisteren
dat deze arrestatiebevelen 'het
grondgebied van Argentinië uit
sluiten'.
In de 282 pagina's tellende
aanklacht staan uitvoerige be
schrijvingen van martelingen,
waaronder massaverkrachtin
gen en het toedienen van elek
trische schokken aan de genita
liën. Garzon zegt dat de aange
klaagden 'een terreur campag
ne' hebben gevoerd, gericht op
'de systematische vernietiging
van mensen die zich volgens
hen verzetten tegen hun idee
van een christelijke westerse
beschaving'.
Volgens mensenrechtenacti
visten zijn er tijdens het bloedi
ge militaire bewind in Argenti
nië zeker 30.000 mensen ver
moord of verdwenen. Officiële
cijfers houden het op 15.000
slachtoffers. Na de terugkeer
van de democratie in 1983
moesten de leiders van de junta
terechtstaan. Zij werden ver
oordeeld tot levenslang, maar
kregen later gratie.
De oostelijke Indiase deelstaat
Orissa is nog altijd grotendeels
van de buitenwereld afgesloten,
vijf dagen nadat het gebied
werd getroffen door een vernie
tigende cycloon en vloedgolven
uit de Baai van Bengalen.
Hongerige en dorstige overle
venden drinken ongezuiverd
water en verdringen elkaar om
door helikopters afgeworpen
voedselpakketten te bemachti
gen.
Wanhopige dorpelingen be
laagden vrachtwagenkonvooien
die op de hoofdweg langs de
kust zijn gestrand. Op de mark
ten wordt om schaarse levens
middelen gevochten, winkels in
de steden worden geplunderd
en mensen worden beroofd.
oslo» Een hoffelijke Palestijnse president Yasser Arafat Zijn dood werd gisteren door leiders uit de hele wereld gebruikt om de agenda voor de komende onderhandelin-
kust de hand van Leah Rabin, de weduwe van de vier jaar herdacht in Oslo, de stad waar hij in 1993 met Arafat een gen in het Midden-Oosten vast te stellen.
geleden vermoorde Israëlische premier Yitzhak Rabin. historisch vredesakkoord sloot. De bijeenkomst werd ook foto ap» michael probst
washington anp-afp
brussel marc peeperkorn
correspondent
Frankrijk en Groot-Brittannië zijn akkoord met
een 'wapenstilstand' in hun oorlog over de ex
port van Brits rundvlees. Experts van beide lan
den en de Europese Commissie komen binnen
kort bijeen om de laatste twijfels bij de Fransen
over de veiligheid van het Britse vlees weg te ne
men. Tot die tijd handhaaft Parijs haar verbod op
de import ervan.
Ruim drie uur overleg onder leiding van Euro
pees commissaris Byrne (volksgezondheid)
maakte gisteren de weg vrij voor een oplossing
van de hoog opgelopen ruzie, zonder gezichts
verlies voor beide partijen. „Dit is geen kwestie
van winnaars of verliezers", benadrukte de Fran
se landbouwminister Glavany na afloop. Zijn
Britse collega Brown: „Ik hoop nu op een spoe
dig einde aan het importverbod."
Begin oktober besloot Frankrijk zijn grenzen
dicht te houden voor Brits rundvlees. 'Nieuw"
wetenschappelijk materiaal zou aantonen dat het
vlees nog steeds van 'gekke-koeien' afkomstig
kon zijn, runderen met de dierziekte BSE, die bij
mensen mogelijk tot de dodelijke aandoening
Creutzfeldt-Jakob kan leiden. De Commissie had
het vlees eerder veilig verklaard en het exportver
bod per 1 augustus opgeheven.
Vorige week stelde het onafhankelijke weten
schappelijke comité van de EU Parijs in het on
gelijk. Brits rundvlees is net zo veilig als dat uit
ieder ander EU-land, concludeerden de weten
schappers. Parijs weigerde evenwel de ban op
het vlees direct op te heffen, reden voor Byrne
om de Franse en Britse landbouwminister bijeen
te roepen.
De oplossing die nu gevonden is, moet met na
me het gezichtsverlies voor de Fransen beperken.
Het geeft hen de mogelijkheid het strijdtoneel
met opgeheven hoofd te verlaten. De Britten op
hun beurt moeten slikken dat het Franse import
verbod nog even blijft. De 'experts' hebben waar
schijnlijk enkele weken nodig om hun werk te
voltooien. De Britse minister Brown wees er ech
ter op dat het alternatief - Frankrijk voor de rech
ter slepen vanwege het niet nakomen van de EU-
regels - jaren in beslag neemt.
Wetenschappers van de universiteit in het
Duitse Mainz hebben intussen een test ontwik
keld om bij een levend dier snel BSE vast te stel
len. Ook kan er in korte tijd mee worden nage
gaan of een mens Creutzfeldt-Jakob heeft. Dat
meldde de Allgemeine Zeitung uit Mainz van
daag. Tot nu toe kon pas na de slacht van een
rund BSE worden vastgesteld. Bij de test wordt in
een kleine hoeveelheid hersenvloeistof van dier
of mens een speciaal eiwit opgespoord. Is de
concentratie van deze stof verhoogd, dan is dat
een aanwijziging voor BSE of Creutzfeldt-Jakob.
De hersenvloeistof is via een eenvoudigfe punctie
af te nemen.
De zondag neergestorte Egypti
sche Boeing had problemen
met de zogenoemde keerkop-
peling van beide motoren. Eén
van de bemanningsleden heeft
dit kort voor de start in Los An
geles gemeld. Dat bericht de
Amerikaanse omroep CNN. De
keerkoppeling treedt in werking
bij het landen van het vliegtuig.
Tegelijk werd bekend dat de
Amerikaanse luchtvaartinspec-
tie FAA in september en okto
ber onderzoek en aanpassingen
heeft bevolen aan de keerkop
peling van de motoren van de
Boeing 767. Het gecrashte
Egyptische vliegtuig was van dit
type. De FAA wilde via onder
zoek vermijden dat de koppe
ling begint te werken tijdens de
vlucht.
De aanbevelingen van de in
spectie hadden echter geen
grote urgentie. De FAA gaf de
luchtvaartmaatschappijen twee
tot vier jaar tijd voor maatrege
len. De keerkoppelingen bij het
type 767 bestaan uit lange me
talen kegels, achteraan de
straalpijp, die de stuwkracht
van de motoren in omgekeerde
richting sturen. Daardoor kan
een vliegtuig, eenmaal aan de
grond, snel vaart minderen.
Opmerkelijk is dat in mei
1991 een Boeing 767 van Lauda
Air boven Thailand ontplofte
toen één van de keerkoppelin
gen in werking trad bij het
klimmen. Maandag maakte
Boeing bekend dat het toestel
van Lauda Air op dezelfde as
semblagelijn werd gebouwd als
het Egyptische vliegtuig. Het
toestel van Lauda droeg het se
rienummer 282, dat van Egypt
Air 283.
De Amerikaanse kustwacht
heeft gisteren ook de signalen
ontvangen van de tweede zwar
te doos van Egyptair-vlucht
990. Maandag waren de signa
len van de eerste doos al opge
vangen. Wegens verwacht
slecht weer moesten de ber
gingsschepen de betrokken zo
ne gisteren echter verlaten. De
dozen bevatten de recorders
met banden van de gesprekken
van de bemanning in de cock
pit en de gegevens van de in
strumenten.
Van de veertig miljoen inwo
ners van Orissa is ongeveer de
helft door het natuurgeweld ge
troffen.
De autoriteiten waren totaal
niet voorbereid op de ramp en
hebben de grootste moeite om
hulpgoederen op de bestemde
plaatsen te krijgen.
Het zal minstens een week
duren voordat de hulp alle de
len van de deelstaat heeft be
reikt. Tegen die tijd zullen velen
van honger en ziekte zijn omge
komen. Veel overlevenden zul
len later alsnog bezwijken als er
epidemieën uitbreken.
De cycloon, één van de
zwaarste van deze eeuw, heeft
volgens Indiase media waar
schijnlijk al aan meer dan
10.000 mensen het leven ge
kost.
Ontslagen man
vermoordt zeven
ex-collega's
HONOLULU AFP-DPA
De politie heeft vanmorgen in
de Amerikaanse staat Hawaii
een man gearresteerd die ervan
wordt verdacht zeven ex-colle-
ga's te hebben doodgeschoten.
De 40-jarige man werkte vijftien
jaar als servicetechnicus bij het
kopieerbedrijf Xerox, maar was
ontslagen.
De schutter drong gisteren in
de hoofdstad Honolulu een ver
gaderkamer in" het Xerox-ge-
bouw binnen en opende het
vuur met een pistool. Daarna
vluchtte hij in een auto van de
firma. Na een grote zoekactie
wist de politie hem op te spo
ren in een natuurgebied buiten
de stad. Drie uur later gaf hij
zich over. De uit Azië afkomsti
ge schutter stond bij zijn colle
ga's bekend als een vuurwa
penliefhebber, maar ook als
een 'aardige man'.
Burgemeester Harris van Ho
nolulu toonde zich geschokt
over het drama, dat de ernstig
ste massamoord in de geschie
denis van Hawaii is. Hij wees
erop dat de eilandengroep be
kend staat als veilig en dat Ho
nolulu de laagste misdaadcij
fers heeft van alle grote Ameri
kaanse steden. „Het geweld
heeft toegeslagen in het para
dijs", aldus Harris.
VS en EU laken
actie Rusland
in Tsjetsjenië
OSLO-MOSKOU DPA-AFP-Rtr-AP
De Amerikaanse president Clin
ton heeft het Russische militai
re optreden in Tsjetsjenië giste
ren 'een vergissing' genoemd.
Clinton deed dat in Oslo tijdens
een gesprek met de Russische
premier Poetin, in de marge
van de herdenking van de ver
moorde Israëlische premier Yit
zhak Rabin. Ook de EU heeft
kritiek op de Russen.
Poetin meent dat Tsjetsjenië
een puur binnenlandse aange
legenheid is van Rusland, en
daarom geen invloed mag heb
ben op de betrekkingen tussen
Moskou enerzijds en Washing
ton en Brussel anderzijds.
De Europese Unie en de Ver
enigde Staten lijken niet aan te
willen sturen op een confronta
tie met Moskou. „Wij praten
zeer openhartig met de Russen
en zij praten openhartig met
ons", zei Javier Solana, de coör
dinator van het buitenlandse en
veiligheidsbeleid van de EU. Hij
voegde er aan toe dat de EU
een 'stevige bilaterale relatie'
met Rusland wil houden. Sola
na zei dat de Unie zal aandrin
gen op een politieke oplossing,
maar hij trad verder niet in de
tail.
Poetin antwoordde dat de re
bellen het offensief over zich
zelf hebben afgeroepen en dat
de slechte economie in de regio
een rol speelt.
parus cees van zweeden
correspondent
Vijf dagen nadat hij ongewild in de
schijnwerpers was komen te staan we
gens vermeende corruptie, heeft de
Franse minister van financiën Domini
que Strauss-Kahn zijn ontslag inge
diend. Met een verbeten trek om de
mond verklaarde hij gisteren dat hij de
deur van het ministerie achter zich
dichttrok. Maar hij voegde er meteen
aan toe: „Ik doe dit niet omdat ik me
schuldig voel."
Het aftreden van Strauss-Kahn (50)
was welhaast onvermijdelijk, nadat
eind vorige week duidelijk was gewor
den dat de minister onder het ver
grootglas van enkele onderzoeksrech
ters ligt in een fraudezaak rond het
studentenziekenfonds MNEF. De
naam van de minister was al vaker op
geborreld, maai" afgelopen vrijdag leek
justitie op het punt te staan een for
meel gerechtelijk onderzoek naar hem
te beginnen.
Strauss-Kahn besloot prompt een be
zoek aan Vietnam af te breken en keer
de zondag terug in Parijs. Waarschijn
lijk had de minister toen al besloten
om zijn functie neer te leggen. Met
Strauss-Kahn valt één van de peilers
onder de linkse regering van.premier
Lionel Jospin weg. Strauss-Kahn, die
zowel minister van financiën als van
economische zaken was - zijn bijnaam
is 'Monsieur Économie' - slaagde er
bijna eigenhandig in de economie uit
het moeras te trekken.
Onder hem werden meer staatsbedrij
ven geprivatiseerd dan onder zijn
rechtse voorgangers, zonder dat het
land werd verlamd door stakingen en
betogingen. Air France groeide uit tot
een succesvol bedrijf en Aerospatiale
fuseerde met het Duitse Dasa tot Eu
ropa's grootste defensieconcern.
Strauss-Kahn werd gezien als een
pragmatisch tegenwicht voor de ideo
loog van links, Martine Aubry, die mi
nister van sociale zaken is. Dankzij
hem werd de gewraakte wet op de 35-
urige werkweek zodanig geamendeerd
dat de economische schade beperkt
bleef.
De minister laat een economie na die
volgens de prognoses dit jaar 2,5 pro
cent en volgend jaar 3,0 procent zal
groeien, veel sterker dan die van
Duitsland, Italië en Groot-Brittannië.
De werkloosheid blijft met ruim elf
procent hoog, maar daalde niettemin
een vol procent in de twee jaar van
zijn bewind. Het imago van Strauss-
Kahn raakte echter bezoedeld door
een schandaal dat weigerde weg te
gaan. Strauss-Kahn zou twee ton heb
ben getoucheerd voor werk dat hij
nooit heeft gedaan. De betaling kwam
van MNEF, een door partijgenoten ge-
lqid ziekenfonds voor studenten.
Strauss-Kahn ontkent niet dat hij het
geld heeft ontvangen, maar zegt dat
het ging om een honorarium voor juri
disch advies. Om dat te bewijzen had
de minister een aantal documenten
overgelegd.
Het dagblad Libération onthulde
maandag echter dat deze documenten
volgens de onderzoeksrechters ver
valst waren. De brieven zouden zijn
geschreven met een lettertype dat in
1994, het jaar van de datering, nog niet
bestond. Ook het gebruikte soort pa
pier was van later datum. Door de eer
aan zichzelf te houden, volgde Strauss-
Kahn een traditie die in zwang is sinds
het begin van de jaren negentig. Die
traditie wil dat een minister aftreedt
zodra hij het onderwerp is van een ju
ridisch onderzoek.
De politieke reacties op zijn aftreden
waren overwegend positief. Jean-Louis
Debré, een kopstuk van de gaullisti
sche RPR, gewaagde van een 'logisch
en onvermijdelijk' besluit. Alain Boc-
qet, een communist, omschreef het af
treden als 'wijs'. Jospin zal desondanks
niet blij zijn om het eervolle vertrek.
Hij had een 'schone' regering tot één
van de speerpunten van zijn beleid ge
maakt, nadat er onder voorgaande
rechtse kabinetten tientallen gevallen
van meer of minder corrupte ministers
waren geweest.
