Hogere wiskunde volgens de methode De Bont TV WEER Het Gesprek van de Dag Ijsbaan in hart Rotterdam Big Brother-bewoners woest over blunder Veronica DINSDAG 2 NOVEMBER 1999 152 CO MMENTAAR Paniek om verkrachtingen Minister Korthals van justitie kreeg gisteren van vrijwel de gehele Tweede Kamer op zijn falie omdat hij te weinig zou doen om kin derverkrachters op te pakken, op te sluiten en, desnoods voor de rest van hun leven, onder curatele te stellen. De emoties laaiden in politiek Den Haag dermate hoog op dat je onwillekeurig de indruk kreeg met een hand over hand toenemend probleem te maken te hebben. In werkelijkheid is dat niet het geval. Wel zijn er recent enkele gruwelijk verkrachtingen van kinderen aan de orde geweest met alle media-aandacht van dien. Niet alleen het gisteren in het parlement besproken verkrachtings- leed is schokkend, dat geldt ook voor de emotionele reacties van Kamerleden. Kennelijk uit angst om onvoldoende meelevend over te komen, lieten veel woordvoerders zich verleiden tot de roep om maatregelen, waarvan het positieve effect allerminst vaststaat. Twintig procent van de verkrachters vervalt na vrijlating in herha ling. Dat is in vergelijking met andere vergrijpen een relatief laag percentage, maar gezien de ernst van het delict is het hoog genoeg om in redelijkheid alles op alles te zetten om herhaling te voorko men. Een realistische kijk op de feiten leert echter dat seksueel misbruik maar beperkt is uit te bannen. Justitie en politiek hebben jarenlang de indruk instandgehouden dat behandeling in TBS-klinieken zinvol was. Noodkreten van be handelend psychiaters wezen in de richting van het tegendeel. Een deel van de daders van seksueel geweld is niet te genezen en overi gens ook niet door (chemische) castratie. Over de kans op herha ling kunnen behandelend psychiaters wél een redelijk betrouwba re diagnose stellen. Met die feiten is het aan de politiek om een alert beleid te formule ren waarbij de grenzen van onze rechtsstaat in het oog worden ge houden. Die rechtsstaat is niet alleen gebaseerd op veiligheid voor alle burgers, maar ook op een reële tweede kans voor iedereen die zijn straf heeft uitgezeten en in redelijkheid geen gevaar meer vormt voor zijn omgeving. Doe maar nog eens Daar stonden ze dan ineens met z'n vieren. En naast de journaals maakten ook de serieuze rubrieken gewag van de terugkeer van Doe Maar. Vier mannen die vijftien tot twintig jaar geleden met name de jeugd van Nederland op zijn kop zetten met dat razend populai re bandje. De roze-groene Ernst Jansz, Kenny Vrienten, Jan Hen driks en Jan Peijnenburg. Zelf kan ik me nog een bepaald concert herinneren in deLeidse Stadsgehoorzaal. Niet zo zeer de muziek van die avond staat me bij, maar meer de schreeuwende en gillende meisjes om me heen. Een concert van Doe Maar bijwonen was vooral heen en weer geslingerd worden tussen bakvissen met weinig verhullende kleding aan, waaronder de ontluikende borstjes hun weg vonden tussen mijn schouderbladen. Kortom, een paradijs. Gisteren zag ik weer de oude beelden van die meisjes die door hard werkende EHBO'ers uit het publiek werden gesleurd en gedragen omdat de adoratie en atmosfeer hen te veel was geworden. Het on miskenbaar opgemaakte gezicht - oogpotlood en oogschaduw - van frontman Vrienten, ook al zo'n teken van die tijd. Tussendoor frag menten van de persconferentie van het kwartet, waarin ze hun mo tiveringen uiteenzetten over het hoe en waarom van een come-back. Zwaar gesponsord zaten de inmiddels belegen vijftigers achter een brede tafel, terwijl de camera's hun werk deden. Het was een koddig tafereel. Ze gaan nieuw materiaal maken, niet meer om de wereld te verbe teren (citaat toetsenist Ernst Jansz), maar meer om gewoon lol te hebben. Ze moeten wel want ik kan me niet voorstellen dat je zon der enige gêne 'Wees niet bang voor mijn lui', '1 nacht alleen' of'Pa' gaat zingen als 50-plusser. Het kwam allemaal wat gekunsteld en zeer geregisseerd over. Vier mannen die zogenaamd verbaasd waren toen een verslaggever van NOVA aangaf dat de Doe-Maar-hype herleeft. Het enige eerlijke kwam uit de mond van Vrienten toen hij moest toegeven dat finan ciële motieven wel degelijk een rol hadden gespeeld bij het plan weer samen te gaan spelen. Dat is bijna net zo pijnlijk als wanneer een belegen fan over ontlui kende borstjes begint. wil buys Het Schouwburgplein in het centrum van Rotterdam wordt gedurende de laatste twee we ken van dit jaar omgetoverd tot een ijsbaan in oud-Hollandse sferen. Met de grootste kunst ijsbaan van Nederland -900 vierkante meter groot- wil In termediair Organisatiebureau (IOB) op spectaculaire wijze het nieuwe millennium inluiden. De ijsbaan wordt op 20 decem ber geopend door (ex-)schaat- sers Rintje Ritsma en Ard Schenk. Een van de hoogtepun ten wordt de opvoering van een groot toneelstuk op 31 decem ber dat een terugblik wordt op de afgelopen eeuw. Verder tre den Gerard Joling en de Ven- gaboys op. De mobiele ijspret duurt tot 5 januari 2000. De or ganisatie hoopt er een jaarlijks evenement van te maken. Rustig en droog herfstweer Onder een steeds verder gesluierde hemel en aanwakkerende wind werd het gisteren opnieuw erg zacht voor begin november. In Valken burg werd een maximum opgetekend van 16.5 °C en op Schiphol werd het 16.2 °C. Dat is verschillende graden boven het langjarig gemiddel de voor begin november. De wind haalde fors uit met windstoten aan de kust tot boven 70 km per uur. Ook vanmorgen was het nog erg zacht, met minima die in Valkenburg maar tot 11.9 °C en in Bloemen- daal zelfs niet lager dan tot 12.6 °C daalden. De warme lucht werd aangevoerd aan de voorzijde van een golvende storing, waarvan de neerslag vandaag maar erg traag het land heeft verlaten. Aan de achterzijde stroomt nu iets frissere zeelucht naar ons toe, onder de gunstige invloed van een 'hoog' dat morgen met zijn voor ons weer belangrijkste kern boven Duitsland postvat. Vanavond en vannacht verdwijnen de laatste wolkenvelden van de storing naar Duitsland. Het wordt dan overwegend licht bewolkt weer. De westelijke wind zwakt af, zodat het onder een heldere sterrenhemel flink kan afkoelen. De minima liggen in de ochtend rond 6 of 7 graden en misschien dat het lokaal nog wel wat kou der wordt. Aan zee blijft het enkele graden zachter. Er vormt zich wel nevel en tegen de ochtend lokaal zijn er ook enkele mistban ken. Morgen verdwijnen nevel of mistbanken snel, waarna zonnige periodes worden afgewisseld met enkele vel den hogere bewolking. Tegen het einde van de och tend vormen zich ook enkele stapelwolken en schuiven misschien ook enkele velden lagere bewolking binnen, maar de zon laat zich daardoor niet volledig uit het weer beeld dwingen. Na het frisse begin lopen de maxima op naar waarden rond 12 of 13 graden. De westzuidwestelij- ke wind is zwak, aan zee matig en krimpt in de loop van de dag stilaan naar het zuiden tot het zuidwesten. Ook de eerstvolgende dagen staat rustig herfstweer op het weermenu, met normale temperaturen overdag en tamelijk koude nachten; in het weekeinde wordt het wisselvalliger en winderiger. johan jaques, meteo services Muziekinstrumentmaker denkt af te rekenen met repeterende breuk van fouten In het leven is in principe natuurlijk alles mogelijk, dus ook wat redelijkerwijs onwaar schijnlijk mag worden geacht. Zo denkt Haarlemmer S.J.H.C. de Bont Hisschemöller de ultieme afrekening te kunnen maken met een volgens hem eeuwenlange repeterende breuk van fouten. Op het gevaar af de rest van zijn leven voor een onverbeterlijke fantast te worden versleten, durft de 68-jarige te stellen dat het getal pi van nul en generlei waar de is. „Wiskundigen roepen ongetwijfeld dat mijn berekeningen niet kloppen, maar pi bestaat niet, het hele getal is een dood cijfer. Het is gewoon de wortel uit tien." Met een niet eens voltooide mulo-opleiding denkt De Bont Hisschemöller mathematici de les te kunnen lezen met zijn boude bewering dat ze eeuwen lang collectief hebben zitten slapen. Bij het bepalen van de precieze verhouding tussen de omtrek en de middellijn van een cirkel, dan wel te verstaan. Te rekenen vanaf 1596, toen ene Ludolph van Ceulen zich zelf onsterfelijk maakte met het wereldkundig maken van zijn benaderingsfactor pi. Maar al wie op de middelbare school ooit de reeks 3,letceteraetcete- raetcetera als cijfermatig syno niem in het geheugen prentte, heeft volgens hem in wezen de hersenen belast met onzinnige bagage. Hij toont een krantenknipsel, waarin Einstein wordt geci teerd. De Bont Hisschemöller leest hardop diens uitspraak 'Verbeeldingskracht is belang rijker dan kennis' voor. ,,En ja, zo is het natuurlijk ook. Mijn vrouw verzucht wel eens: 'Had maar één talent gehad, jij hebt duizend-en-een talenten'. Tja, misschien is dat wel een feit." Voor zijn pensionering was hij van zijn vak jaren muziekin strumentmaker. Beginjaren tachtig begon De Bont Hissche möller zich af te vragen of de toonaangevende gaten in het prilste stadium van de muziek geschiedenis wel goed geposi tioneerd waren op de blaasin strumenten. ,,Ik ben erachter gekomen dat door de eeuwen heen fouten in de muziekin strumenten zijn ingebouwd. Daar moeten we als muzieklief hebber niet te zwaar aan tillen, want daardoor wordt juist een bepaalde warmte aan de tonen gegeven. Maar mathematisch kan het eigenlijk niet." De Grieken die in Egypte zaten, zijn in zijn optiek met het wis kundige foutenfestival begon nen. Aristosenos heeft de eerste reeks opgesteld in de vorm zo als wij nu de toonladders ken nen. „Ik kan laten zien dat be paalde noten gewoon of te hoog of te laag intoneren ten opzichte van het echte diatoni sche stelsel. Omdat de muziek zo nabij de mathematica ligt, kwam ik op een gegeven mo ment bij de piramides in Egyp te. Die ben ik eens goed gaan doorrekenen. En ik dacht tjon ge, daar zit ook een systeem in." Het bevreemdt hem dat de 'loodlijn der logica' die volgens hem muziek en wiskunde ver bindt wetenschappers van bei de disciplines volledig is ont gaan. „Het punt is dat de men sen die muziektheorie hebben gestudeerd niks weten van ma thematica. En de wiskundigen weten wèer niks van muziek theorie. Ik geef toe dat ik er ja ren over heb gedaan om erach ter te komen dat muziek met natuurkunde te maken heeft en fysica met wiskunde." Je moet als wiskundige autodi dact evengoed maar durven Py thagoras een 'charlatan' te noe men. De Bont Hisschemöller bestaat het hem ervan te be tichten onbeschaamd en ordi nair jatwerk bij de Egyptenaren te hebben gepleegd, vooraleer hij tot zijn stelling kwam. De wetenschappers die hij tot dus ver raadpleegde voor het door rekenen van zijn vondst, acht ten het naar zijn zeggen niet eens de moeite waard naar zijn correctie aller correcties te kij ken. Maar De Bont Hissche- möller laat zich niet zo maar af poeieren. „Wat ik onder handen heb, kan een wiskundige wereldprimeur zijn. Nee, ik zal het sterker ver tellen, het is er een. Zelf heb ik ook geroepen: het kan toch niet waar zijn dat jij vindt, waar vierhonderd jaar overheen is gekeken. Bepalend voor een meetkundig figuur is niet z'n oppervlakte, maar z'n omtrek." Het risico net zo meewarig te worden bekeken als het mis kende genie dat eind jaren vijf tig bij hoog en bij laag beweer de dat de aarde plat was, heeft hij al lang ingecalculeerd. „Ik heb niets te verliezen. Dat zou anders zijn, als ik een titel op dat terrein zou hebben. Mij kunnen ze niet deren, ik kan al leen maar toevoegen. Tegen een doctor in de wiskunde in Amsterdam die laatst publi ceerde over het zestienmiljoen- ste getal achter de komma zou ik alleen maar willen zeggen: 'Jongen, ga eens iets construc tiefs doen'. Mag ik misschien even iets voorlezen?" Maar natuurlijk! De Bont begint op plechtige toon te declameren: „Eens in de zo veel tijd worden we door de media verblijd met de mede deling dat een of andere weten schapper met behulp van een computer erin is geslaagd inza ke pi het zoveelste getal achter de komma te bereiken. Bij de berekening van de oppervlakte van de cirkel duikt regelmatig als onderwerp de naam van Ra- manujan op. Een klerk uit In dia, die in zijn vrije tijd einde loos met wiskundige formules bezig was. Men leutert einde loos over de kwadratuur van de cirkel. Sinds Ludolf van Ceulen, in 1596, is er in de denkwijze ten aanzien van pi niets wezen lijks veranderd. Wat me elke keer weer opvalt, is dat geen van deze benaderingen van dit onderwerp getuigen van logica en evenwicht. Daarnaast wordt de cirkel altijd als een zelfstan dig fenomeen gezien zonder enige relatie met andere meet kundige figuren. Ik wil en kan dat al lang niet meer onvoor waardelijk als vaststaand feit accepteren." Al wat hij aan wiskundige for mules tegen het getal pi op een rijtje heeft gezet, legde De Bont Hissemöller neer in een lijvig manuscript dat bij een notaris is gedeponeerd. Uit voorzorg dat mathematici die kennis van zijn 'levenswerk' nemen na le zing niet met de eer gaan strij ken. De amateur-wetenschapper hoeft in elk geval niet bang te zijn dat drs. C.G. Zaal van het Mathematisch Instituut aan de Leidse universiteit profijt gaat trekken van zijn vele uurtjes re kenwerk. Na bestudering komt Zaal tot de conclusie' dat alle wiskundige beweringen die De Bont in zijn manuscript doet al lemaal onjuist zijn. De Bont Hissemöller had er al rekening mee gehouden. De kwestie is volgens hem dat we tenschappers zo gefocust zijn op de wetenschap, dat ze het simpele overzien. „Ik zal een klassiek voorbeeld geven: in de jaren vijftig reed een grote vrachtwagen bij het Amstelsta- tion met balen stro. Die kwam vast te zitten onder een viaduct. Terwijl alle verkeersdeskundi- gen zich daar hardop stonden af te vragen hoe de situatie kon worden opgelost, was daar in eens een Amsterdams schoffie, die riep: „Ach meneer, laat de banden leeglopen'. En toen was het probleem opgelost, want ze konden de wagen eronderuit trekken. Ik wil maai' zeggen: je kan een op zich simpel pro bleem groter maken dan het in De vijf nog resterende bewo ners van het Big Brother-huis in Almere zijn woedend op Vero nica. Zaterdagavond laat was per ongeluk de intercom open blijven staan terwijl Veronica- medewerkers in de regiekamer de live-uitzending van donder dag op video bekeken. Op die manier konden de bewoners ruim een half uur meeluisteren naar de commentaren van de omroepmedewerkers op de beelden uit het huis. Veronica heeft het ongelukkige incident bevestigd. „De betref fende personen maakten onge paste opmerkingen die op dat moment door een technische storing voor de bewoners te ho ren waren. Tegen de betrokken medewerkers zijn inmiddels disciplinaire maatregelen geno men," aldus de persdienst van Veronica. De opmerkingen van uit de regiekamer waren op z'n zachtst gezegd niet allemaal even vleiend. Via internet is be kend geworden dat er uitlatin gen werden gedaan als: 'Moet je die eikels nou eens zien' en: 'Kijk, de stress is nu mooi op de gezichten af te lezen'. De bewoners waren woedend, zo bleek uit beelden op inter net. Karin - „Ik dacht dat ze ons met respect zouden behande len" - zou serieus overwogen hebben haar koffers te pakken en ook Ruud was hels: „Als ze me een eikel noemen, ga ik naar huis!" „Ik heb zin om de hele boel in elkaar te rammen", tierde Maurice. Gistermiddag is in de dagboek kamer, de ruimte waar de be woners hun hart kunnen luch ten, uitgebreid over het inci dent gesproken, aldus Veroni ca. „Aan de bewoners is excu- Die bewoners krijgen vanavond gezelschap. Van Anouk, een 22- jarige accountmanagement- studente, Nicolette, 31 en ge trouwd, of Cyrille, een 26-jarige danseres en zangers. Twee van deze vrouwen zullen het Big Brother-huis betreden om de plaatsen van de afgelopen don derdag vertrokken Mona en Bi- anca in te nemen. Presentator Rolf Wouters stelde de kandi daat-bewoonsters gisteren voor in een extra live-uitzending van Big Brother. Vanavond zullen de twee nieuwe bewoonsters kennis maken met Ruud, Karin, Maurice, Bart en Willem. De nominaties voor vertrek zijn een week opgeschoven. De nieuwelingen zullen aanstaan de maandag gewoon meestem men. gpd Kopie, kunst en kitsch Er is iets raars aan de hand met beeldende kunst en met het idee om die in musea ten toon testel len. Ik kan u dat het beste aantonen door een vergelijking te maken met muziek Nie mand zal ooit zeggen dat sonates van Beet hoven, vastgelegd op een CD, eigenlijk niet de echte Beethoven-sonates zijn. Hoewel wij lijfelijke aanwezigheid bij een con cert hoger waarderen, is de kopie op CD van zo'n concert niet minder waardevol. Wie thuis een wand vol klassieke CD 's heeft staan, 1 gaat in zijn vriendenkring door vooreen oprechte liefheb ber die er verstand van heeft. Maar nu beeldende kunst Ie mand heeft - analoog aan onze kast met CD's - zijn hele woon kamer volgehangen met reproduc ties van Van Gogh. In zijn slaapka mer prijkt een kopie van de Nach t- wacht, even groot als de echte. In de bijkeuken kijkt het Melkmeisje ons in zes kleurendruk aan. Kitsch, roept de smaakmakende gemeente. Zelfs een matig olieverf-schilderijtje van 1500 gulden, maar wel het origineel, zou JUSTUS VAN OEL volgens diezelfde smaakmakende gemeen te van meer stijl getuigen dan een papieren galerij van on sterfelijke meesterwerken. Maar waarom dan toch? We zien op die reproduc ties toch het originele idee van de kunstenaar, we zien dezelfde compositie en aan de kleuren man keert nauwelijk iets. Het verschil met het origineel is niet dramatischer dan tussen een CD-opname en het geluid in een concertzaal. En toch, terwijl een collectie CD's juist een bewijs van goede smaak is, wordt het ophangen van kopieën van beeldende kunst afgedaan als inferieur. Als fundamenteel min der. Eerder een bewijs van onverstand, dan van goe de smaak. Alleen het echte schilderij is echt, beweren onze regerende kunstpausen en de enige plek om zo'n schilderij te bekijken is hun prachtige museum. Als over muziek net zo gedacht zou worden, moest de overheid non-stop Beethoven-sonates laten spe len, in een 24-uurs-concertzaal, omdat er anders 'cultuur verloren zou gaanMaar dat hoeft blijk baar niet. Af en toe een uitvoerinkje voldoet om het vuur brandend te houden. In muziek, in de literatuur, in de film, op de televi sie, overal wordt de kopie inmiddels serieus geno men. Zo niet in de beeldende kunst. Die volstrekt achterhaalde opvatting kost ons ook nog eens klau wen met geld. Zo meende de Nederlandse overheid een tijdje terug een schilderij van Mondriaande 'Victorie Boogie Woogie', te moeten aankopen voor 82 miljoen. Je zou denken dat de eigenaar gedreigd had het doek in brand te steken. Dat was niet zo. Waar het om ging was dit doek juist in Nederland te krijgen. Maar stel nu eens dat wij voor 20 miljoen een perfekte kopie hadden laten maken? Voor dat geld kan het. Wat we ook hadden kunnen doen is 100.000 vliegretourtjes New York kopen, en die uit delen aan kunstliefhebbers, die dan in plukjes op bezoek hadden gemogen bij de toenmalige eigenaar. Dat had het Nederlandse cultuurbeleid nu eenswer- kelijk tot wereldnieuws gemaakt. Er bestaat in Nederland een samenzwering van een elite die het museum heeft uitgezocht om op religi euze wijze het eigen gelijk te vieren. Musea zijn de tempels waar het grote geld de goede smaak ont moet. En dat koppel bouwt nu samen een Audi-vleugeltje aan het Amsterdamse Stedelijk Mu seum. Zelf zou ik liever zien dat het Stedelijk Muse um zijn kelders leeghaalde en al die verstofte stuk ken tegen forse betaling zou verhuren aan een we reldwijd - en prima beveiligd -netwerk van Aitdi-s- howrooms. Maar nee, natuurlijk niet. Een museum is het leven de tegendeel van cultuurspreiding en zal er alles aan doen dat zo te houden. Nog 60 dagen en hé1 nieuwe millenniunf' breekt aan. Reden i deze krant om in et dagelijkse serie teny kijken op belangrijk gebeurtenissen diejjj plaatsgrepen op cok ponderend e data iiti afgelopen 1000 jaaif- ze week: 1 nov 157Cr(( lerheiligenvloed; 2 1985: Ockels in de rd te; 3 nov 1971: 3xiiF gen doel; 4 nov 1971 eerste autoloze zonp 5 nov 1605: buskruid raad; 6 nov 1919: eeti regelmatige radio-uL zending. ;i 2 NOVEMBER 1985 „Het gaat fantastisch, 11 een geweldige beleveni1 deze nieuwe wereld te want zo ervaar ik dat w een nieuwe wereld, coi pleet los van die waar il^ eerste 39 jaar van mijn 8 heb doorgemaakt." Me"6 ze enthousiaste woordJ1' meldt Wubbo Ockels zir 2 november 1985 voor l' eerst 'live' aan Nederlar De vaderlandse ruimte e der, ontspannen zweve11 zegt tijdens zijn vlucht a! boord van het ruimteve Challenger via de televi 1 tegen zijn moeder: „Ha mama, ik kan je wel vei len, wat ik nu aan het dac. ben is zo'n grote beleve cl niet te vergelijken met \n( de rest van mijn leven i beurd. Zo sensationeel, apart, helemaal fantast?11 Als de eerste NederlandPi de ruimte na een week e' aarde terugkeert slaat h11 land op hol en maakt h opwachting bij de koni L< en Mies Bouwman. „Da sitieve enthousiasme vcjpj mij is altijd gebleven", aj Ockels nu. „M'n snor isr inmiddels af, maar ik wr nog wel herkend." Hij it1? altijd aan de Europese rf tevaartorganisatie ESA fr: bonden, 'vooral met hefe doel jonge mensen ent!} siast te maken voor de nil te'. Terugblikkend op de tweede november 1985 hij ineens: „Wat óók mcrc was: het lukte om voor lrv eerst een goede ruimtefF van Nederland te maker Die is nadien veel gebruF1' henkruul» MENSELIJK', Computerkrakers zijn eriij slaagd in te breken in dejAs ternetsite van het Roemefen ministerie van financien.bn veranderden op de site d^a: ficiële wisselkoersen en jis< plaatsten er bovendien dfe 1 mededeling dat er voortajol belasting wordt geheven domheid. Het geld dat difen nieuwe heffing oplevert, ich worden gebruikt om NAVÏilo functionarissen om te kofjaj zodat Roemenië eindelijk! felbegeerde lidmaatschap, van de alliantie in de wac' kan slepen, zo stelden dejmj hackers volgens het dagbloc COTIDIANUL. nic eii De politie is gisteren in |ra UTRECHT een postercamjid pagne gestart tegen straatlij i en andere vormen van berterl ving. Op de poster staat eier jongen in twee situaties aliu beeld. In de een zit hij ac( een boterham in een cel, ander toont hem aan een kelijk gedekte tafel temid van zijn familie. Er onder staat de tekstWaar vier j millennium?" en „Roof k je je vrijheid". De politie hoopt hiermee te bereikei dat jongeren zich tweema bedenken voor ze een ben ving of tasjesroof plegen, poster wordt verspreid in scholen, buurthuizen en dere openbare gebouwen campagne wordt ook gevo in Amsterdam en Rotterd; en mogelijk ook in Den H<

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 2