Nog geen schuldbelijdenis RK-Kerk jegens doopsgezinden
'Kinderen zijn herauten van de nieuwe wereld'
li
Geloof Samenleving
VRIJDAG 29 OKTOBER 1999
redactie aad rietveld. 071-5356
VANDAAG
29
Het afzweren van seks heeft veel vrouwen een
aureool van heiligheid opgeleverd. De katholie
ke kerk bevestigde haar bewondering voor
maagdelijkheid onder meer door af en toe één
van deze vrouwen heilig te verklaren. Zo kreeg ook de Bra
bantse Ermelinde, die in de zesde eeuw na Christus leefde,
haar heiligenstatus en een feestdag op 29 oktober. Ermel
inde werd tegen haar zin uitgehuwelijkt. Althans, dat was
het plan. Voordat het zover kwam, vluchtte ze naar het
Vlaamse Meldert, in de buurt van het plaatsje Tienen bij
Brussel. Op de plek waar ze tot haar dood een godvruchtig
leven leidde van boete en gebed, werd later een nonnen
klooster gebouwd.
Boeddhistisch-christelijke pelgrimage
v santiago de compostella De
lapanse boeddhisten Ka-
juku Matsubara en Hakuho
Hanaoka gaan hun christe
lijke landgenoten Hideo
Takahashi en Toshifumi Ike
voor op hun pelgrimage
naar Santiago de Compos-
tella. De vier herdenken
met hun 752 kilometer lan
ge tocht naar het bede
vaartsoord in Spanje, dat
het 450 jaar geleden is dat
de Spaanse missionaris
Francisco Javier als eerste
het christendom naar Japan
bracht.
FOTO AP
Sing In in Pauluskerk
lisse Herman van Hartingsveldt op orgel en Cees Molenaar op
piana begeleiden zaterdagavond een Sing In in de Pauluskerk
aan de Ruishornlaan in Lisse. Soliste is Yvonne Stevens van Ab
be op dwarsfluit. Er wordt gezongen uit verschillende liedbun
dels. De dienst begint om half acht en de toegang is gratis.
Musical Mozes in Maria ter Zeekerk
NOORDwuKHet 'projectkoor' Stromend water voert vanavond
en morgenavond in de Maria ter Zeekerk aan de Nieuwe Zee
weg in Noordwijk de musical Mozes op. Maandenlang is er elke
woensdagavond gerepeteerd. In de musical worden de belang
rijkste en meest aangrijpende delen uit Mozes' leven belicht.
Kaarten kosten 7,50 gulden en zijn op de avonden van de voor
stelling in de kerk te koop. De voorstelling begint vanavond en
morgenavond om acht uur.
Bazar in Lutherse Kerk
leiden Hal en consistoriekamer van de Lutherse Kerk aan de
Hooglandse Kerkgracht in Leiden vormen zaterdag het decor
van een bazar. Bij de stands zijn curiosa, kleding, speelgoed en
boeken te koop. Óp de zolder wordt een rommelmarkt gehou
den. De opbrengst van de bazar, die duurt van tien uur 's och
tends en vijf uur 's middags, gaat naar het restauratiefonds van
de vierhonderd jaar oude kerk.
Kerken onderzoeken 'bankieren'
utrecht De drie Samen-op-Wegkerken gaan op korte termijn
onderzoek doen naar het beleggingsbeleid van diaconieën.
Aanleiding zijn berichten dat sommige hervormde diaconieën
geld oppotten of aan het bankieren slaan met het geld dat voor
de armenzorg is bestemd. Het landelijk diaconaat stuurt van
daag een brief aan de diaconieën, waarin het herinnert aan het
beleid over de omvang en het beleggen van vermogens. Diaco
naal bezit mag niet meer zijn dan nodig is om het diaconale
werk van de plaatselijke kerk mogelijk te maken. Het meerdere
dient elders te worden besteed of als investering in diaconaal
werk te worden ingezet. De opstellers van de brief zeggen ervan
overtuigd te zijn dat diakenen met grote zorgvuldigheid hun
diaconaal geld beheren.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen: te Giessendam/Neder-
Hardinxveld (wijkgem. 2 noord),
G.A. Schreuders te Wierden.
Beroepbaar gesteld: L. Boot,
Gruttomeen 7, 3844 ZA Harder
wijk; mw. P J. Cornelisse, Steen-
derkamp 15, 7921 HD Zuidwol-
de; mw. J. van der Horst. Kabel
jauw 5. 6866 NE Heelsum; C.F.
Klaassen, Harderwijkerweg 257,
3845 LD Harderwijk; mw.
M.M.M. Leydens, Utrechtse Veer
9. 2311 NB Leiden; mw M.R.
Onderstal, Oudwijkerdwarsstraat
3,3581 LA Utrecht.
Toegelaten: J.W. Aanen, Brou-
wersdijk 53, 3314 GH Dor
drecht; G.A. van Ginkel, Dorps
weg 232a, 3738 CM Maartens
dijk.
CHRISTELIJK GEREFORMEERDE
KERKEN
Beroepen: te Leerdam, P.D.J.
Buijs te Veenendaal (Pniëlkerk).
numegen anp
De Rooms Katholieke Kerk zal ooit of
ficieel schuld moeten belijden voor de
bloedige vervolging van doopsgezin
den in de zestiende eeuw, concludeer
den de deelnemers aan de tweede
rooms-doperse dialoogbijeenkomst in
Florence. In 2000, het jaar waarin paus
Johannes Paulus II met de fouten van
zijn kerk in het reine wil komen, zal
dat echter niet meer gebeuren.
Dat zei de rk-kerkhistoricus P. Nis
sen na terugkeer uit Florence. Hij was
de enige Nederlandse deelnemer aan
de tweede in een serie van vijf jaarlijk
se ontmoetingen. Het was vorig jaar
voor het eerst sinds de vervolgingen in
de zestiende eeuw dat doopsgezinden
en rooms-katholieken met elkaar in
gesprek gingen. Daarbij stonden de
pijnlijke geschiedenis en de heden
daagse overeenkomsten en verschillen
tussen beide kerken centraal.
Geen kerkgenootschap werd in de
zestiende eeuw zo vervolgd als de do
pers, zoals de doopsgezinden of men
nonieten toen heetten. De doopsge
zinden hechten volgens Nissen sterk
aan een rooms-katholieke schuldbelij
denis. De delegaties hebben zich al
over mogelijke teksten gebogen, maar
hebben meer tijd nodig om een goede
formulering te vinden, die recht doet
aan de ernst van de historische ge
beurtenissen. Het is niet voldoende als
de paus in 2000 de doopsgezinden
slechts zou noemen in een hele rij
slachtoffers van de Inquisitie, aldus de
hoogleraar kerkgeschiedenis aan de
Katholieke Universiteit Nijmegen.
Voor veel mennonieten, vooral in
Noord-Amerika, is de geschiedenis
van de zestiende-eeuwse martelaren
nog dagelijkse kost. Een deel van de
doopsgezinde achterban bekijkt de
dialoog met de vanouds zo gehate RK-
Kerk dan ook met argwaan, aldus Nis
sen. Voor de delegatie is het echter een
verademing, dat de grootste christelij
ke kerk ter wereld (1 miljard leden) een
klein kerkgenootschap als dat van de
doopsgezinden (1 miljoen leden) seri
eus neemt en niet langer als een ket
terse sekte beschouwt.
Nissen heeft in zijn lezing tijdens het
historische gedeelte van de dialoogbij
eenkomst gewezen op elementen die
beide tradities gemeen hebben. De
idealen van soberheid, armoede en
vrede die de doopsgezinden hoog
het vaandel voeren, zijn in de roon
katholieke traditie bij bijvoorbeeld
franciscanen en de Moderne Devo
terug te vinden. In dat licht is de
perse pretentie, dat de doopsgezind
van het eerste uur de zuivere kerk
de apostelen in ere herstelden, volg<
Nissen aan herziening toe. De delej
ties, met onder anderen secretaris
Miller van het Doopsgezind Were;
congres en J. Radano en J. Mufc
Mbinda van de pauselijke raad vooj
eenheid van de christenen, kome:
november 2000 opnieuw bijeen.
Joanne
Klink, the
ologe en
pionier
van de
nieuwe
tijd, ziet
een grote omwente
ling op aarde plaats
vinden. Ze geloof in
de komst van een
nieuwe hemel en een
nieuwe aarde. Ooit
begonnen als predi
kante in een Remon
strantse kerk heeft ze
zich, ondanks de te
genstand van die kerk,
jarenlang ingezet om
mensen de ogen te
openen voor de 'steu
nende
krachten
uit de
onzicht
bare we
reld'.
Schreef
talloze boeken, waar
van een aantal over
het opvoeden van kin
deren. Voor haar zijn
kinderen de 'herauten
naar de nieuwe üjd'.
Klink lijkt onvermoei
baar. Ze geeft nog le
zingen door het hele
land, ontvangt thuis
gespreksgroepen en in
november verschijnt
haar boek 'De grote
verandering'.
ENGELIEN SCHOLTES
élk geloof dat alle mensen een roe
ping hebben. Niet alleen geestelij
ken of uitzonderlijke leiders in de
wereld. Ook gehandicapte kinderen.
Ik geloof dat alle mensen geboren
worden met een opdracht, een blauwdruk voor
hun leven. Soms is het maar een onnozele aan
leiding waardoor je je dit bewust wordt, een aan
leiding die als een soort 'trigger' fungeert.
Ikzelf ervoer die eerste trigger toen ik twaalf was.
Ik ben geboren in Roermond en heb mijn jeugd
in het katholieke zuiden doorgebracht. Op een
keer las ik in een katholiek tijdschrift dat Frederik
van Eeden rooms-katholiek was geworden. Er
stond letterlijk: 'We hébben er weer één, een dik
ke en een vette!' Ik was daar zo verontwaardigd
over, waarschijnlijk vanuit mijn protestantse
achtergrond, dat ik stante pede besloot theologie
te gaan studeren.
Thuis vertelde ik dat niet. Maar ik heb een Latijns
grammatica-boek te pakken gekregen, omdat je
voor de studie theologie Latijn nodig hebt. Mijn
moeder vond dat boek onder mijn hoofdkussen.
Toen moest het hoge woord eruit, dat ik theolo
gie wilde gaan studeren. Ze zei: „Dat kun je echt
niet, want je bent veel te verlegen!" Maar ik was
er niet van af te brengen. Ik ben nog verlegen,
maar als ik voor een zaal met 200 mensen sta
knipper ik niet met mijn ogen. In Leiden heb ik
theologie gestudeerd en na mijn promotie ben ik
Joanne Klink: „Het predikantschap bleek een 'stepping stone' te zijn naar mijn eigenlijke levensopdracht."
predikante geworden. Een tweede 'trigger' was
dat ik een keer voor een groep kinderen het
scheppingsverhaal moest vertellen. Genesis 1,.
dat is eigenlijk geen echt lopend verhaal. Ik
dacht: 'Laat ik het maar eens opnieuw opschrij
ven' en toen kreeg ik de ingeving om een bijbel
voor kinderen te gaan schrijven. Die is in 1960
verschenen is en Piet Klaasse heeft de tekeningen
erbij gemaakt.
Zelf heb ik geen kinderen. Ik ben nooit getrouwd
geweest, maar in mijn gesprekken met kinderen
ontdekte ik dat ze verbazingwekkende inzichten
hebben over leven en dood. Via brieven van ou
ders verzamelde ik in de jaren zestig wel 2000 uit
spraken van kinderen over het geloof, zelfs van
kleuters. Opmerkelijk was dat hun uitspraken
een regelrechte echo waren van de kerkelijke
dogmatiek, tot en met vragen over schepping en
verzoening. Daarover schreef ik 'Kind en Geloof.
Omdat ik meer wilde schrijven' en dat niet te
combineren is met het drukke predikantschap,
ben ik freelance gaan werken.
Aanvankelijk heb ik veel lezingen gehouden over
de geloofsopvoeding van kinderen, maar langza
merhand kwamen er meer thema's en boeken
bij. Het predikantschap bleek een 'stepping sto
ne' te zijn naar mijn eigenlijke levensopdracht:
mensen de ogen openen voor de nieuwe ontdek
kingen in mens en kosmos.
In de zeventiger jaren verzamelde ik een aantal
kinderuitspraken die absoluut in strijd waren
met het gangbare wereldbeeld en de ideeën van
de ouders. Vaak begonnen deze met: Vroeger
toen ik groot was..' Zo heb ik mijn boek ook ge
noemd. „Vroeger toen ik groot was ben ik met de
auto in het water gereden en ik zag allemaal
luchtbelletjes opstijgen." Of: „Vroeger had ik een
moeder met zwarte haren, maar jij bent ook wel
lief." Een heel duidelijk verschil met die eerdere
verzameling.
Nu, in de jaren negentig, lijken kleine kinderen
nog wijzer te zijn en fungeren ze vaak als kleuter
al als therapeut van hun ouders. Het is opmerke
lijk dat er twee jaar geleden een vereniging is op
gericht die het verschijnsel van de zogenaamde
'nieuwetijdskinderen' aan de orde wil stellen. Er
zijn nu al 160 therapeuten bij aangesloten. Als
ouders worden uitgenodigd zijn de zalen te klein.
Het gaat vaak om overgevoelige kinderen, para
normaal begaafd, maar vaak hebben ze ook spe
ciale problemen met het 'aarden'. Ze zijn vaak
dyslectisch of hebben allergieën. Ouders herken
nen dat en zoeken hulp. Er wordt zelfs gedacht
dat een heel nieuw soort onderwijs voor deze
kinderen nodig is. Zij wijzen ons goedschiks of
kwaadschiks de weg naar een nieuwe wereld.
Over deze nieuwe wereld, een soort wederge
boorte van de aarde, gaat mijn volgende boek dat
in november zal uitkomen en 'De grote verande
ring' heet. Dit boek is gebaseerd op de talloze
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met zaterdag.
Finland:
Meest bewolkt en mogelijk wat
regen, in het noorden mogelijk
wat sneeuw. Maxima van iets bo
ven nul in het noorden tot 10
graden in het zuiden.
Noorwegen:
Perioden met regen, in het noor
den en in de bergen eerst ook
sneeuw. Landinwaarts ook op
klaringen, met name in het zuid
oosten. Veel wind. Maxima tus
sen 8 en 12 graden, maar in het
noorden eerst nog kouder.
Zweden:
Vrijwel overal droog en hier en
daar zon. Winderig, met name in
het noorden. Middagtempera-
tuur omstreeks 9 graden, maar
in het noorden eerst wat kouder.
Denemarken:
Wolkenvelden, afgewisseld door
wat zon. Zaterdag later op de dag
van het zuiden uit een toene
mende kans op regen. Maxima
omstreeks 11 graden.
Engeland, Schotland, Wales en
Ierland:
Wolkenvelden en soms wat zon.
Vrijdag nog op veel plaatsen
droog, zaterdag een toenemende
kans op regen en een fors aan
wakkerende wind. Middagtem-
peratuur omstreeks 13 graden.
België en Luxemburg:
Wolkenvelden en mogelijk wat
regen. Soms ook zon. Middag-
temperatuur ongeveer 14 gra
den.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Zon afgewisseld door wolkenvel
den. Vrijdag meest droog, zater
dag een toenemende kans op
een bui, misschien met onweer.
Middagtemperatuur ongeveer 16
graden.
Portugal:
Half tot zwaar bewolkt met een
aantal regen- en onweersbuien.
Zaterdag later op de dag van het
westen uit droger en meer zon.
Maxima rond 21 graden.
Madeira:
Wolkenvelden, afgewisseld door
wat zon en een kleine kans op
een bui. Maxima rond 21 gra
den.
Spanje:
In het oosten geregeld zon en op
de meeste plaatsen droog. Elders
meer bewolking en enkele buien.
Middagtemperatuur tussen 20
en 25 graden.
Canarische Eilanden:
Zonnige perioden; maar soms
ook wolken. Bijna overal droog.
Middagtemperatuur ongeveer 24
graden.
Marokko:
Westkust: half tot zwaar bewolkt
en vooral vrijdag nog enkele re
gen- en onweersbuien. Zaterdag
meer zon. Middagtemperatuur
meest tussen 21 en 27 graden.
Tunesië:
Vrij zonnig en droog. Aanhou
dend warm met aan zee maxima
rond 30 graden, landinwaarts
nog hoger.
Zuid-Frankrijk:
Wisselend bewolkt en zaterdag
kans op een regen- of onweers
bui. Maxima veelal tussen 19 en
23 graden.
Mallorca en Ibiza:
Zonnige perioden en zaterdag
kans op een bui. 's Middags on
geveer 26 graden.
Italië:
Flinke zonnige perioden en lo
kaal mist. Zaterdag in het noor
den mogelijk een bui. Middag
temperatuur uiteenlopend van
iets onder de 20 graden in het
boodschappen die ons vanuit de geestelijke v ja]
reld via zogenaamde 'channels' bereiken. Die
boodschappen bieden ons hoopvolle perspei
ven en geven uitzicht op de transformatie vai
ïeifereen voeit wel hoe snel de veranderingen
plaatsvinden. Het lijkt wel alsof de tijd steeds
sneller gaat. Niets is meer zoals het vroeger w JOG
Wat we lezen in de krant of zien op de TV lijktporg
een serie van calamiteiten. Vanuit de hemel
wordt gezegd dat dat een grote reiniging van
wereld is. Er gaat een soort bezem door de pi
van de aarde, waardoor het onderste boven -
komt. Moeder aarde zelf reageert met aardbe
gen en overstromingen. Het zal echter maar
kwestie van jaren zijn voordat de sterkere po:
ve krachten doorbreken en we steeds meer in
licht komen. We gaan dan naar een hogere di
mensie. Een subtielere vorm van zijn.
Of ik nog hetzelfde geloof als vroeger? Dat vei
dert. Niet alleen bij mij, maar bij iedereen die
leeft en nadenkt. Ik weet niet of ik vroeger lee
dat God de oerbron is en het licht dat in alles
iedereen, zij het getemperd, aanwezig is.
Een meisje van zes zei eens: 'Volgens mij zit
een vonkje van God in ons lijf, maar
God kan alleen iets met dat vonkje
doen, als wij dat zelf ook willen.'Ik
geloof echt dat kinderen de herau
ten zijn van die nieuwe wereld.
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 7 maart 1860)
egrati:
ichrii
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voornabezorging:
Ma. t/m/ vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.Q. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
F. Blok, chef eindredactie algemeen
t. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties. 071-5323 508
Familieberichten: 023- 5317 337
023- 5320 216
Redactie: 071-5321 921
Hoofdredactie. 071-5315 921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 171
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 171
071- 5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging verstrek j
het automatisch afschrijven van het y
abonnements- geld, ontvangen 1,- korti
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenli
worden verzonden geldt een toeslag
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEB)
Voor mensen die moeilijk lezen, slee
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is een samenvat
van het regionale nieuws uit het Leidsc
Dagblad op geluidscassette beschikbar
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur, Gra m
noorden tot tegen de 25 in het
zuiden.
Corsica en Sardinië:
Zonnige perioden en tot zater
dagavond droog. Maxima rond
25 graden.
Malta:
Vrij zonnig. Maxima omstreeks
25 graden.
Griekenland en Kreta:
Flinke zonnige perioden en
droog. Op de Egeische Zee een
stevige en koele noordenwind.
Middagtemperatuur omstreeks
21 graden, in het noorden lokaal
iets lager.
Turkije en Cyprus:
In het noorden van Turkije enke
le buien. Elders droog en flink
wat zon. Maxima uiteenlopend
van ongeveer 15 graden op de
Dardanellen tot 25 langs de
Turkse zuidkust en op Cyprus.
Duitsland:
Hier en daar mist. Verder van tijd
tot tijd zon en op de meeste
plaatsen droog. Maxima uiteen
lopend van 11 graden in het
noordoosten tot 17 in het zuid
westen.
Zwitserland:
Eerst nog zon, maar later toene
mende bewolking en vooral za
terdag enkele buien. Maxima on
geveer 17 graden.
Oostenrijk:
Afwisselend wat zon en wolken
velden en mogelijk wat regen.
Middagtemperatuur vrijdag om
streeks 17 graden, zaterdag een
fractie lager.
z i
K E N H U I Z
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111
irkevi:
Joy d\
lardijr
MP.
