God op het Web
Geloof Samenleving
Kritische post voor de paus
Dalai Lama ontm
minister van Aarl
]a
I n he
mm?
DINSDAG 12 OKTOBER 1999
REDACTIE AAD RIETVELD
VANDAAG
j a Twee missionarissen delen de 12-de oktober op
IC. de heiligenkalender: Wilfried uit Engeland en
OKT Maximiliaan, heilige van Beieren en het Alpen
gebied. Wilfried leefde in de zevende eeuw en
bracht het tot abt van het klooster Lindisfarne. Hij had het
regelmatig aan de stok met mensen die lokale of heidense
godsdienstige gebruiken in hun katholieke geloofsbeleving
wilden verwerken. Wilfried onderscheidde zich door hier
fel op tegen te zijn en Rome trouw te blijven, ondanks
aanvaringen met het wereldlijk gezag, en de gevangen
schap die daarvan het gevolg was.
Ook Maximiliaans carrière liep niet over rozen. Deze van
oorsprong Sloveense geloofsverkondiger leefde in de der
de eeuw en kreeg de opdracht om de blijde boodschap in
het Alpengebied te verspreiden. Althans zo luidt de overle
vering, die allesbehalve accuraat is. Dezelfde verhalen ver
tellen hoe hij duizenden mensen wist te bekeren, en als
martelaar de dood-vond op het schavot. Zijn roem leeft
voort. Menig Oostenrijks vorst heette Maximiliaan en in de
Beierse plaats Passau wordt tot op de dag van vandaag op
12 oktober een grote bedevaart voor de heilige ge.houden.
Israël weigert "millennium-christenen'
Jeruzalem Israël heeft maandag 26 'millennium-christenen' de
toegang tot het land geweigerd. Zij werden bij aankomst in de
haven van Haifa opgepakt en op een boot naar Cyprus gezet.
De meesten waren Ieren. De woordvoerder van. de politie wilde
de reden van het besluit en de naam van de groepering niet be
kendmaken. De christenen waren niet van plan tijdens het mil
lennium zelfmoord te plegen, zo werd eraan toegevoegd. In ja
nuari zette Israël acht Amerikanen, behorend tot de groep Con
cerned Christians (bezorgde christenen), het land uit. Zij wer
den er wel van verdacht collectief zelfmoord te willen plegen op
oudejaarsavond.
Kardinaal schorst homop/riester
brussel De Belgische kardinaal Danneels heeft de homoseksu
ele priester Borremans geschorst, omdat hij zich niet heeft ge
houden aan eerder gemaakte afspraken. Dat betekent dat Bor
remans, tot voor kort pastoor in Tienen, het priesterambt niet
meer kan uitoefenen. Borremans kwam in opspraak door een
openlijke relatie met een vriend. In juli beloofde hij in een over
eenkomst met Danneels dat hij zich. voortaan discreet zou ge
dragen. Maar sindsdien gaf de priester diverse interviews en
schreef hij een boek. Volgens het a artsbisdom kan Borremans
in zijn rechten hersteld worden als hij 'tot inkeer' komt.
In 20.000 dozen naar Utrecht
utrecht De landelijke bureaus van de drie Samen-op-Wegker-
ken verhuizen deze maand naar Utrecht. De firma KHZ uit Al
phen aan den Rijn zet dagelijks tussen de tien en veertig mede
werkers in. In totaal zijn er 120 ritten en 20.000 verhuisdozen
nodig. Er ongeveer vierhonderd mensen te werken in het Lan
delijk Dienstencentrum SoW-kerken (LDC). De kantoren van de
Nederlandse Hervormde, Gereformeerde en Evangelisch-Lu-
therse Kerk waren tot dusver gevestigd in Driebergen, Kampen,
Leusden, Leidschendam, Oegstgeest en Woerden. Het kerkelijk
hoofdbureau wordt gevestigd in een vroeger militair hospitaal
in Utrecht. Koningin Beatrix zal het op 1 december officieel
openen.
Ouweneel in Katwijk
katwijk Evangelist V/. Ouweneel spreekt woensdagavond in
een opwekkingsdien st in de Iëhthuskerk aan de Nachtegaallaan
in Katwijk. Het Sionkoor en de Ichthuszanggroep verlenen hun
medewerking aan die dienst, die om kwart voor acht begint. Het
thema voor de avond is: geestelijke groei.
Mariale w agen in Leiden
leiden De Mariale Informatiewagen van de stichting Koningin
van de Vrede staat woensdag van negen tot vijf uur op de Bees
tenmarkt in Le iden. Bij de wagen zijn onder meer wonderdadi
ge medailles en rozenkransbrochures verkrijgbaar en worden
cassettes, beeldjes en lectuur verkocht. Om half twaalf en om
drie uur wordt er de rozenkrans gebeden.
BEROEPINGSWERK
nederlandse hervormde
kerk
Aangenomen: naar Scherpen-
zeel, .!i A. Brussaard te Wijngaar
den; naar Vriezenveen (wijk 2),
M B Plette te Ede.
Bedankt: voor Benschop, W.J.
van den Born te Rijssen.
gerf:'formeerde kerken
Be.r oepen: te De Lege Geaën
(S.oW), E. van der Sluis te Hee-
renveen, die dit beroep heeft
aangenomen.
christelijk gereformeerde
kerken
Beroepen: te Dokkum, S. Otten
te Rotterdam-Zuid.
gereformeerde gemeenten
Bedankt: voor Ederveen. J. Roos
te Opheusden; voor Ridderkerk-
Slikkerveer, B. van der Heiden te
Kampen; voor Rijssen-Zuid,
G.J.N. Moens te Goes.
Vaticaanstad Een vrouw die lid is van een internationale groep libe
rale katholieken vraagt de Zwitserse garde een open brief bij paus Jo
hannes Paulus II te bezorgen. Kritische katholieken, waaronder de 8
Mei Beweging uit Nederland, houden een conferentie in Rome ter ge
legenheid van de Europese bisschoppensynode die daar op dit mo
ment plaatsvindt. Zij vinden dat de Rooms-Katholieke Kerk de synode
zou moeten openstellen voor leken en meer naar gewone gelovigen
moet luisteren. In de open brief, gestoken in een grote gele envelop,
pleiten zij onder meer voor gelijke rechten voor vrouwen en een libe
raler standpunt over geboortebeperking. foto reuters
amsterdam anp
WIJK
Met een pleidooi voor een 'spi
rituele revolutie' brengt de
Dalai Lama vanaf zaterdag een
driedaags bezoek aan Neder
land. Tijdens een openbare le
zing zal de Tibetaanse leider in
ballingschap zijn visie op een
ethiek voor het nieuwe millen
nium ontvouwen.
Zoals altijd gaan politiek en
spiritualiteit tijdens het bezoek
van de 64-jarige Dalai Lama
hand in hand. De leider in de
strijd voor autonomie van het
door China bezette Tibet be
zoekt maandag de Tweede Ka
mer en heeft een ontmoeting
met minister Van Aartsen van
Buitenlandse Zaken.
De eerste twee dagen van het
bezoek zijn gewijd aan boed
dhistisch onderricht, meditatie
en de verkondiging van de
boodschap van liefde en mede
dogen. De organisatie rekent op
8000 bezoekers.
De spirituele revolutie die de
Dalai Lama voorstaat komt
neer op het ontwikkelen van
spirituele eigenschappen die
bevorderlijk zijn voor mededo
gen. Centraal staat de motivatie
of geestestoestand die aan
menselijke handelingen ten
grondslag ligt. „Als de drijvende
kracht achter onze handelingen
zuiver is, zal ons gedrag auto
matisch bijdragen aan het wel
zijn van een ander, en dus au
tomatisch ethisch zijn.
Daar is volgens he
ligieus aan. „Daar zij
ken voor nodig, gei
gen en ook geen
moskeeën, geen in
filosofieën, doctriiu
ma's. Ons eigen 1
gen geest is de temp
trine is mededogen."
Aan de vooravon 'U
bezoek plaatsen veri lulpc
de Tibetaanse god) enstr
Shugden, van wie Ni wurtl
een aantal telt, vraa room
het imago van wijsh aken
dedogen van de Dal: unne
beschuldigen hem vi en. V
senjacht. Door de
ring' te verbieden zo
Lama de absolute
macht over de Tihx
zich willen trekken,
rieste splitsing' in he
se volk is het gevolg. 0
De veertiende D en
zou overigens welee enstc
ste kunnen zijn. De
dat de Panchen Lam 1 e
de man in het Tibeta
dhisme, de nieuwe
van de Dalai Lama a
in 1995 door China a ,tverÉ
Panchen Lama, het
jongetje Gyaincain
echter geen gezag oi
betnen genieten. D
Dalai Lama uitverkois t'ie
Gedhun Choekyi Ni 'e^c
onder curatele van i
regering en zal vt
nooit als Panchen
nen optreden.
ges
'UINS
mg it
0TO'
4-
r.
De geschiedenis van de shi'ietische islam
is vol geheimen, martelaren en vergiftig
de dolken. Shi'ieten zijn met vijftien procent
een minderheid in de islam, die beheerst
wordt door de soennietische hoofdstroom.
Er hangt altijd een waas van mysterie om de
shi'a. Onder soennietische heerschappij
moesten shi'ieten hun geloof vaak in het
verborgene beoefenen, wat een bron was
van tal van mythen en geruchten. Shi'ieten
zijn daardoor lang als gevaarlijke samen
zweerders beschouwd.
Op al-islcim.org is een encyclopedie van
de shi'ietische leer en geschiedenis te vin
den. De opstellers spreken de hoop uit dat
misverstanden uit de weg kunnen worden
geruimd via de electronische snelweg. De
encyclopedie beslaat vele megabytes aan
tekst en er zijn opmerkelijke dingen te vin
den.
De shi'a splitste zich af van de hoofd
stroom van de islam in de jaren na de dood
van Mohamjned. Er ontstond ruzie over de
vraag wie de profeet moest opvolgen en de
scepter zou zwaaien over het moslimrijk. Na
Mohammed's dood (in het jaar 632) kwam
de macht in handen van decadente heer
sers. Deze Ummayaden waren pas op het
allerlaatste moment, toen het écht niet an
ders meer kon, tot de islam overgegaan. In
protest stond een groep op die eiste dat het
kalifaat binnen de familie van de profeet
zou blijven. Zij schoven Ali, de neef van de
profeet naar voren en noemden zich shi'at
Ali, Partij van Ali. Als eerste imam zou Ali in
het bezit zijn van bepaalde geheime kennis
die hem door Mohammed was ingefluis
terd. Elke imam zou deze kennis doorgeven
aan zijn opvolger. Shi'ietische imams zijn
bovendien onfeilbaar en zonder zonde.
De geschiedenis van de erfopvolging is
kleurrijk maar bloederig. Ali zelf kreeg tij
dens het gebed een vergiftigd zwaard tussen
de ribben. Zijn opvolger Hasan stierf een
natuurlijke dood, maar het bloed van de
'God' is het meest voorkomende woord op het internfeL XI
Het zoekprogramma Altavista geeft zes en een half miljoen ^£§1
verwijzingen naar pagina's waar je je licht kan opsteken
over religieuze zaken. Zowel kerkelijke organisaties als obscure
religieuze groeperingen hebben pagina's waar ze zich presen
teren, Van de Evangelische beweging tot de Taliban, van voo
doo tot vaticaan. Deze aflevering: een online-encyclopedle over
de geschiedenis en de leer van de shi'itische islam.
derde imam Hoessein vloeide in het woes
tijnzand bij Kerbala (Irak) waar vijandelijke
legers hem in de val lokten en hij een dra
matische martelaarsdood stierf. Zó aangrij
pend was zijn opoffering, dat deze dag nog
altijd het belangrijkste moment in het shi'ie
tische jaar is. Shi'ieten vieren Ashura met
toneelvoorstellingen van de veldslag, waar
bij de toeschouwers in tranen uitbarsten.
Ook zelfverminking hoort traditioneel bij dit
feest - in hun smart om Hussein's dood
sloegen volgelingen zich met zwaarden en
kettingen tot de vellen erbij hingen.
Ondanks de dood van Hussein bleven de
shi'ieten vasthouden aan het imam|NCR
erfopvolging. Maar ook de vierde
werd vergiftigd. En hetzelfde lot tro iCht
mer vijf, Mohammed al-Baqir. Ooi
mer zes, zeven, acht en negen vielen
ten prooi - op al-islam.org lees je hui
sche levensverhaal. Na de dood van
imam werd de keus wat beperkt: alle
kind van vier was nog beschikbaar on
tel te dragen, wat hij dan ook deed.
delijk greep God zelf maar in
twaalfde imam in een toestand die S)
Verborgenheid' noemen. De twaalfde
is niet dood, maar opereert sinds
941 ondergronds om aan het einde
den als imam mahdi weer tevoorsc
komen en een eind aan alle onrecht
ken. Wanneer dat is? 'Als alle ideo
zijn getest en verworpen', schetsen
teurs van de encyclopedie, maar een
datum voor de terugkeer noemen
Andere frequently asked questions n
verborgen imam beantwoorden ze w
kan de verborgen imam na duizend j<
leven? Klopt het dat de imam mahdi
de is als Jezus, zoals veel shi'ieten
Waar woont de imam nu?
Niet alleen de geschiedenis, ook de
tische leer heeft nogal wat vreemde
ten die de encyclopedie van uitleg eiirvoo
tueel verdediging voorziet. Neem n
'tijdelijk huwelijk'. Dit kan worden
ten voor een vastgestelde duur (bi
jaar) om daarna weer ontbonden te w
De echtgenote ontvangt een van tevo
gesproken vergoeding. Soennietischi
lims spreken er schande van en besi
len dit oude shi'ietische gebruik als
tutie. De encyclopedie verdedigt het
huwelijk en roemt de voordelen. De
drang van de mens is nou eenmaal
sex buiten het huwelijk is verboden,
als een soort verloving.'
silvan schoonhoven
toe£
1
Leid
W/EEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met woensdag.
Tienemarken:
Wolkenvelden en dinsdag nog
kans op wat regen en in het noor
den nog veel wind. Verder in de
nacht en ochtend mist en in de
middag ook wat zon. Maxima
rond 13 graden.
Engeland, Schotland, Wales en
Ierland:
In Schotland eerst nog veel wind
en kans op wat regen. Verder in
de nacht en ochtend kans op
mist, in de middag ook af en toe
zon en vrijwel overal droog. Mid-
dagtemperatuur uiteenlopend
van 13 graden in Schotland tot
15 in de buurt van Londen.
België en Luxemburg:
Af en toe zon en vrijwel overal
droog. In de nacht en ochtend
kans op mist. Maxima rond 15
graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Af en toe zon en aan het begin
van de dag lokaal mist. Vrijwel
overal droog. Middagtempera-
tuur tussen 17 en 20 graden,
langs Het Kanaal iets frisser.
Portugal:
Wolkenvelden en enkele regen-
of onweersbuien. Middagtempe-
ratuur rond 25 graden.
Madeira:
Half tot zwaar bewolkt en enkele
buien, mogelijk met onweer.
Maxima rond 22 graden.
Spanje:
Wolkenvelden en enkele regen
en onweersbuien, het eerst in
het zuiden, later ook in het
noordoosten. Plaatselijk flink
wat neerslag mogelijk. Maxima
rond de 21 graden langs de Golf
van Biskaje tot 27 lokaal in liet
binnenland.
Canarische Eilanden:
Wolken afgewisseld door wat zon
en een enkele regen- of onweers
bui. Middagtemperatuur om
streeks 25 graden.
Marokko:
Westkust: wolkenvelden en en
kele regen- of onweersbuien.
Middagtemperatuur tussen 22
en 27 graden.
Tunesië:
Perioden met zon en vrijwel over
al droog. Middagtemperatuur
aan zee rond 26 graden.
Zuid-Frankrijk:
Rustig herfstweer met in de
nacht en ochtend lokaal mist.
Overdag geregeld zon en eerst
nog meest droog. Woensdag in
de Alpen en langs de Middel
landse Zee meer wolken en kans
op enkele regen- of onweersbui
en. Maxima tussen 20 en 24 gra
den.
Mallorca en Ibiza:
Van het westen uit wolkenvelden
en enkele regen- of onweersbui
en. Maxima ongeveer 25 graden.
Italië:
Zonnig, maar in de Povlakte kans
op mist. Later in het noorden
kans op een lokale regenbui.
Middagtemperatuur uiteenlo
pend van 20 graden in het noor
den tot rond de 35 graden in het
zuiden.
Corsica en Sardinië:
Flinke zonnige perioden en
droog. In de loop van woensdag
vanuit het westen meer bewol
king en kans op enkele regen- of
onweersbuien. Maxima rond 25
graden.
Malta:
Perioden met zon en eerst droog.
Woensdag een kleine kans op
een bui. Maxima rond 26 gra
den.
Griekenland en Kreta:
Flink wat zon en eerst nog droog.
Woensdag kans op een bui op
Kreta. Middagtemperatuur onge
veer 25 graden.
Turkije en Cyprus:
Perioden met zon en op de
meeste plaatsen droog. Middag
temperatuur van 20 graden op
de Dardanellen tot 25 graden
aan de zuidstranden en op Cy
prus.
Duitsland:
Eerst nog meest bewolkt en kans
op wat lichte regen of een bui.
Van het westen uit meer zon,
maar in de nacht en ochtend ook
kans op mist. Maxima uiteenlo
pend van 12 graden in het noor
den tot 18 in het zuiden.
Zwitserland:
Eerst in het noorden kans op
wolkenvelden, later in het zuiden
kans op een regen- of onweers
bui en in het noorden ook af en
toe zon. Verder in de nacht en
ochtend kans op mist. Maxima
oplopend naar ongeveer 19 gra
den.
Oostenrijk:
Vooral in het noorden wolkenvel
den, later in het zuidwesten kans
op een bui. Verder ook nu en dan
zon. Maxima meest tegen de 18
graden.
WOENSDAG 13 OKTOBER 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 08.01 Zon onder 18.51
Maan op 11.53 Maan onder21.06
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 06.48 19.02 06.21 18.35
Laag 02.55 14.54 02.36 14.35
Weerrapporten 12 oktober 08 uur:
8 0.0
16 0.0
16 0.0
8 10
9 00
8 0.2
14 1.0
19 0.0
21 0 0
16 0.7
8 0.0
15 1.0
19 160
17 0.0
16 0.0
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr 18.00-19.30
Zaterdag 10.00-12.00 ui
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
25/
essa
bewolkt
onweer
V warmtefront
regen
sneeuw
y koufront
opklaringen
hagel
lagedruk
mist
windrichting
H hogedruk
zonnig
19
temperatuur
-.««« luchtdruk in
1000 hecto pascal
REDACTIE
F. Blok, chef eindredactie algemeen
T Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071 - 5323 5!
Familieberichten: 023- 53!
023- 5320 216
Redactie: 071- 5321 921
Hoofdredactie: 071- 5315
ADVERTENTIE!
Maandag t/m vrijdag v,
071-5356 230
i RUBRIEKSADVERTE
071-5128 030 Maandag t/m vrijdag v.
071-5143 545
ABONNEMENT!
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtigifi
het automatisch afschrijven vanl
abonnements- geld, ontvangen
betaling.
VERZENDING PERlC
Voor abonnementen die per pofi a£'
worden verzonden geldt een toe tSCh
aan portokosten per verschijnds chtei
van i
LEIDSCH DAGBLAD OP CAS
n die moeilijk leze
hebben of blind zijn (of een 3' ac'lt
leeshandicap hebben), is eeni ttinj.
van het regionale nieuws uith jgrp(
Dagblad op geluidscassette be m
Teen
een l
aki
K
N H U I Z
Stockholm licht bew. w 5 9 6 0.0
Warschau licht bew. w5 12 8 3.0 New Orleans
Wenen zwaar bew. nw3 19 8 0.0 New York
Zurich zwaar bew. nl 13 5 0.0 Tel Aviv zwaar bew.
Bangkok half bew. zw2 25 0.2 Tokyo onbewolkt
Buenos Aires onbewolkt ono6 22 15 00 Toronto onbewolkt
Casablanca licht bew. w.s.O 23 18 8.0 Tunis onbewolkt
Johannesburg onbewolkt zzw2 32 15 0.0 Vancouver licht bew.
Angeles onbewolkt wnw3 23 17 0.0
onbewolkt
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezorx
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111
leer