Verovering Grozny dichterbij
Van
tot
GOED
KOOP
Buitenland
m
Australië wil overleg
over schietpartij Timor
Europese Unie opnieuw op de tekentafel
l|foiceMail
jortugese kiezers geven
uterres geen volmacht
Dodental overstromingen in Mexico blijft stijgen
Haast nekt legalisering
van Belgische illegalen
I
29
I
lNDAC11 OKTOBER 1999
-Megawati favoriete kandidaat
PrlgTA! Het Indonesische publiek heeft het meeste vertrouwen
[egawati Soekamoputri als nieuwe president. Uit een van-
i gepubliceerde opiniepeiling in de Indonesische krant
ipas blijkt dat tweederde van de ondervraagden de vóorkeur
aan presidentskandidaat Megawati. Zij geloven dat Mega-
leider van de democratische partij PDI-P, de problemen
corruptie, de economische crisis en het waarborgen van de
gheid en nationale eenheid het hoofd kan bieden.
inton biedt Noord-Ieren excuses aan
,wa» De Amerikaanse president Bill Clinton heeft afgelopen
keinde zijn excuses aangeboden voor een vergelijking die
lad getrokken tussen de partijen in Noord-Ierland en 'een
dronkaards dat zich er maar niet toe kan zetten het café te
aten'. Clinton sprak bij de inwijding van de nieuwe Ameri-
ïse ambassade in Canada over de religieuze en etnische ge
ilen die ten grondslag liggen aan conflicten in de wereld,
r Noord-Ierland zei hij dat hij er enorm veel tijd in heeft ge
ien 'om te proberen het volk van het land van mijn voorva-
jtn te helpen over 600 jaar van religieuze twisten heen te ko-
i'. „En elke keer als ze daar een akkoord over bereiken, ge
ren ze zich als een stel dronkaards dat het café nu echt gaat
aten. Als ze bij de klapdeur zijn draaien ze zich meteen weer
en zeggen 'Ik kan niet wegkomen'", aldus Clinton.
apenfabrikanten VS aangeklaagd
De ouders van een van de kinderen die in het bloedbad
le Columbine school gedood werden, hebben zaterdag aan-
indigd dat ze een wapenfabrikant aanklagen. De ouders wil
de fabrikant van de wapens waarmee twee jongens twaalf
ilieren doodden ter verantwoording roepen. Vorige maand
oot een rechtbank in Californië dat wapenfabrikanten kon-
worden aangeklaagd voor nalatigheid in hun marketing,
gaat dan vooral om wapens die gemaakt lijken te zijn voor
ïinelen. In april schoten twee jongens in Columbine twaalf
jlieren en een lerares dood alvorens zelfmoord te plegen.
ïatami krijgt geen eten in Frankrijk
pAN-PARUSFrankrijk en Iran hebben een compromis bereikt
een bezoek van de Iraanse president Khatami aan Parijs als-
mogelijk maakt. De Iraanse president wordt ontvangen,
i krijgt - officieel - niets te eten. In maart zegde Khatami
bezoek aan Frankrijk af omdat zijn gastheren weigerden in
lan op de Iraanse eis, dat bij de maaltijden op en om tafels
fles wijn te zien mocht zijn. Het probleem is dat er foto's
waarop de voor vooruitstrevend doorgaande Khatami bij
recent bezoek aan Italië in de buurt van een fles champag-
te zien. Dat heeft de Iraanse president in eigen land onder
onservatieve geestelijkheid behoorlijk wat last bezorgd.
>k vindt relatie met Frankrijk goed
s_! Premier Kok vindt dat de relaties tussen Frankrijk en Ne-
and de afgelopen jaren aanzienlijk zijn verbeterd. Hij zegt
randaag in een interview met de Franse krant Libération.
laatste jaren heeft een verbetering en een verdieping van
relatie plaatsgevonden", aldus Kok. „We zijn het niet over
leer eens, maar dat kunnen we op een rustige manier be
ken." De premier zegt verder dat de Franse grenscontroles
België 'niet normaal' zijn. Als Parijs besluit te stoppen met
renscontroles zal Nederland dat toejuichen. Tijdens zijn be-
aan Parijs zal de premier de kwestie van de controles niet
de orde stellen.
irridor volgende week zondag open
iLEM De 'veilige doorgang' van de Gaza-strook naar de
lelijke Jordaanoever wordt zondag 17 oktober in gebruik ge
ien. Over de corridor hebben Israël en de Palestijnen maan-
onderhandeld. Israël heeft nu nog een week nodig om een
al zaken te regelen. Computers moeten worden geïnstal-
d en er moeten regelingen worden getroffen voor de ver-
liding van magnetische doorgangskaarten, waardoor Israël
dentiteit van de Palestijnen kan controleren die van de cor-
gebruik maken.
II
SUS *'1MF
voor het laatste sportnieuws.
irect na uw persoonlijke VoiceMail-berichten hoort u het
tuele sportnieuws. Maar ook het laatste filmnieuws en de
-i ukste Er-op-uit!-tips bijvoorbeeld,
gratis VoiceMail 0842-333.
regerende Socialistische
fj (PS) van Antonio Guterres
gisteren in Portugal de al-
we verkiezingen gewon-
maar een absolute meer-
;id zat er niet in. „Het volk
beslist dat de PS regeert,
niet inachtneming van de
•sitie", zei de 50-jarige in-
ïur.
pdanks de klinkende over-
(44 procent van de
wen) was er teleurstelling
Pe overwinnaars omdat hun
8t juist was geweest wel de
plute meerderheid te beha-
I Meteen na het sluiten van
Stemlokalen waren de prog-
Jeltsin weer uit ziekenhuis
De Russische premier Poetin en minister van defensie
Sergejev sluiten de verovering van de Tsjetsjeense
hoofdstad Grozny niet langer uit. „We zullen niet alleen
een veiligheidzone scheppen in het gebied waar onze
troepen nu zijn, maar ook in andere delen van Tsjetsje
nië", zei Poetin in een interview. Sergejev verklaarde op
de tv: „Als ware Tsjetsjenen ons vragen Grozny te zuive
ren van bandieten, zullen we dat doen."
daarvoor en voor de bezetting
was immens hoog. Vele duizen
den soldaten en burgers kwa-
MOSKOU HANS HOOGENDUK
CORRESPONDENT
Tijdens de burgeroorlog van men om in de strijd. Uit de op-
1994-1996 veroverden de Rus- standige Russische deelrepu-
sen Grozny ook, maar de prijs bliek kwamen gisteren tegen
strijdige berichten over de ge
vechten. Terwijl de Russen
slechts geringe militaire activi
teiten meldden, deelde de Tsje
tsjeense leiding mee dat op di
verse plaatsen de gevechten
waren opgelaaid.
Volgens Moskou was in de
buurrepubliek Dagestan een
konvooi van acht auto's met
Tsjetsjeense rebellen vernietigd
en werd in de buurt van de
Tsjetsjeense hoofdstad Grozny
een opleidingskamp van de uit
Jordanië afkomstige krijgsheer
Chattab beschoten door de
Russische artillerie. De Tsjetsje
nen verklaarden dat de Russi
sche troepen in twee districten
zijn teruggeslagen, waarbij ze
fikse verliezen hebben geleden.
Zaterdag gaf de Russische re
gering voor het eerst toe dat er
bij de bombardementen ook
burgers zijn gedood en ge
wond. Dit was steeds ontkend.
De islamitische rebellenleider
Sjamil Basajev heeft vandaag
gedreigd een terroristische actie
uit te voeren op Russisch
grondgebied. „Voor een derge
lijke operatie heb ik genoeg
middelen en manschappen",
zei Basajev in een telefonisch
onderhoud met het persbureau
AFP. De aanslag zou volgens
hem op elk moment plaats
kunnen vinden.
De 68-jarige Russische presi
dent Boris Jeltsin, die zaterdag
in het ziekenhuis was opgeno
men met hoge koorts en griep,
is weer thuis. Het Kremlin had
gisteren al meegedeeld dat het
staatshoofd zich wat beter voel
de en de koorts was gezakt. De
laatste keer dat Jeltsin langere
tijd in de kliniek verbleef was
begin dit jaar. Toen was hij we
ken uitgeschakeld wegens een
bloedende maagzweer.
MExico-STADEen groepje Mexicanen loopt over wat eens een weg was. Het grootste ge
deelte van dit bergpad is weggespoeld door de overstromingen die Mexico teisteren. De
overstromingen worden veroorzaakt door enorme regenbuien. Het aantal slachtoffers
blijft stijgen. De Mexicaanse autoriteiten meldden gisteren dat er al 425 doden zijn geval-
len. De Mexicaanse pers spreekt echter van een totaal dodental van zeshonderd tot acht
honderd. De ramp heeft meer dan 200.000 mensen dakloos gemaakt. In negen van de 31
staten is de noodtoestand afgekondigd. De autoriteiten voorspellen dat het slechte weer
de komende dagen aanhoudt. foto reuters rodolfo murrillo
DILI Rtr-DPA-AFP
Australië wil snel overleg met de Indo
nesische autoriteiten over het incident
van gisteren bij de grens van Oost-Ti-
mor. Een Indonesische politieagent
kwam om het leven en twee anderen
raakten gewond, nadat bij de ondui
delijk gemarkeerde grens tussen Oost
en West-Timor een schietpartij was
uitgebroken tussen militairen van de
door Australiërs gedomineerde vre
desmacht Interfet en Indonesische
strijdkrachten.
Premier Howard zei vanmorgen in
het Australische parlement dat het
overleg de kans op nieuwe confronta
ties zoveel mogelijk moet beperken.
Jakarta betreurt de schietpartij, maar
meent dat Interfet voor het incident
verantwoordelijk is. „Ik ben erg ver
baasd dat de troepenmacht, die toch
met geavanceerd materieel moet zijn
uitgerust, zo'n fout kan maken", zei
minister van buitenlandse zaken Ala-
tas vanmorgen.
Interfet-commandant Cosgrove en
een hoge Indonesische officier probe
ren vandaag op de plaats van de
schietpartij de ware toedracht te ach
terhalen. Een woordvoerder van Inter
fet zei gisteren dat de VN'ers zich aan
de oostelijke kant van de grens tussen
Oost- en West-Timor bevonden, toen
de Indonesiërs het vuur op hen open
den. De militairen van Interfet dach
ten dat zij werden aangevallen, terwijl
het volgens Indonesië om waarschu
wingsschoten ging.
Volgens de legerleiding in Jakarta
berust de confrontatie op een misvat
ting. Interfet en de Indonesische troe
pen zouden verschillende landkaarten
hanteren. Daardoor zag de VN-macht
een Indonesische grenspost aan voor
een bruggenhoofd van pro-Indonesi
sche milities. Interfet wil overigens
zijn troepenmacht in het westen van
Oost-Timor versterken. De internatio
nale vredesmacht wordt hier steeds
vaker doelwit van pro-Indonesische
milities in het grensgebied met West-
Timor.
Het Indonesische leger heeft op
Cosgroves verzoek een Indonesische
officier overgedragen aan Interfet. Hij
wordt verantwoordelijk gehouden
voor de moord op de Nederlandse
journalist Sander Thoenes. Cosgrove
wil dat ook de andere drie militairen
die bij Thoenes' dood betrokken zou
den zijn worden overgedragen.
BRUSSEL MARC PEEPERKORN
CORRESPONDENT
De eenmalige legalisering van duizen
den illegalen die vandaag in België van
start moest gaan, is voorlopig uitge
steld. De regering-Verhofstadt zag zich
dit weekeinde op de valreep gedwon
gen de operatie op te schorten, nadat
de Raad van State de regeling had ver
nietigd. Gemeenten vrezen desalniette
min een enorme toeloop van de 'pa
pierlozen' en proberen ieder op eigen
houtje totale chaos tegen te gaan.
Zo zullen Antwerpen en Gent illegalen
die zich aanmelden voor de eenmalige
legaliseringsactie gewoon helpen. In
Brussel daarentegen krijgen ze alleen
een folder mee en het verzoek over en
kele maanden nog eens terug te komen.
Het extreemrechtse Vlaams Blok - op
wiens verzoek de Raad van State de re
geling schorste - is zeer verheugd over
de gang van zaken.
De eenmalige actie om illegalen die al
jaren in België wonen een verblijfsver
gunning te geven, is een belangrijk on
derdeel van het asielbeleid van het ka-
binet-Verhofstadt. De tweede pijler is
het strikt naleven van het uitzetten van
uitgeprocedeerden. De regering publi
ceerde vorige week het Koninklijk Be
sluit (KB) dat de legalisering van de ille
galen regelt. Vandaag moesten de ge
meenten ermee aan de slag. De hele
operatie diende binnen drie weken te
zijn afgerond. Het Vlaams Blok vocht
het KB met succes aan. De Raad van
State deelde de mening van het Blok
dat het besluit het parlement buiten
spel zet, wat wettelijk niet door de beu
gel kan. Verhofstadt legde zich dit
weekeinde bij de uitspraak neer en kon
digde aan alsnog een wetsontwerp in te
dienen. De behandeling daarvan zal
maanden duren. Tot die tijd wordt de
legaliseringsactie opgeschort.
Vluchtelingenorganisaties hekelden het
amateurisme van de regering. Zij had
den er eerder bij Verhofstadt op aange
drongen de Raad van State vooraf om
advies te vragen. De regering zag daar
echter vanaf omdat het tijdverlies een
aanzuigende werking zou hebben op
nieuwe illegalen. De steuncomités zijn
wel blij dat ze nu extra tijd hebben om
de illegalen in te lichten en voor te be
reiden op hun verblijfsaanvraag.
John Major:
'Uitspraken van
Thatcher idioot'
LONDEN HARM HARKEMA
CORRESPONDENT
In zijn autobiografie noemde
hij Margaret Thatcher al 'een
vrouw met slechte manieren'
en iemand met 'een gesloten
geest'. Voor de televisie deed de
Conservatieve Britse oud-pre
mier John Major er gisteren nog
een paar scheppen bovenop.
'Volslagen idioot' en 'dwaas', zo
betitelde Major de anti-Europe-
se uitspraken die zijn illustere
voorgangster vorige week op
het jaarlijkse partijcongres in
Blackpool deed.
De Conservatieve achterban
reageerde tijdens die bijeen
komst wild enthousiast op
Thatcher. Major sprak zijn ver
bijstering uit over dat gedweep
met een omstreden heldin van
vroeger. Hij wees erop dat haar
nalatenschap in 1990 - toen zij
gedwongen werd af te treden
en Major haar opvolgde - be
stond uit een tot op het bot ver
deelde partij, een economische
recessie, hoge rentetarieven en
een hoge werkloosheid.
De Conservatieven hebben
Thatcher de afgelopen negen
jaar min of meer genegeerd. De
genuanceerde oppositie die de
huidige partijleider William Ha
gue de afgelopen jaren tegen de
regering van Tony Blair voerde,
bleek echter geen zoden aan de
dijk te zetten. Hague heeft daar
om vorige week ingezet op een
keiharde rechtse, chauvinisti
sche en anti-Europese koers a
la Thatcher.
CDU en PDS
winnen Berlijn
BERLIJN PETER VAN NUUSENBURG
CORRESPONDENT
De conservatieve CDU en de
(post)communistische PDS
hebben de gemeenteraadsver
kiezingen in Berlijn gewonnen.
Voor de sociaal-democratische
SPD en de Groenen liepen de
verkiezingen op een nederlaag
uit. De SPD slaagde er niet in
haar resultaat van vier jaar gele
den te verbeteren.
De machtsverhoudingen in
de hoofdstad zijn niet wezenlijk
veranderd. Waarnemers gaan
uit van een voortzetting van de
'grote coalitie' van CDU en SPD
die de stad de afgelopen acht
jaar heeft bestuurd.
De CDU kreeg volgens de
laatste prognoses 40,6 procent
van de stemmen (een winst van
ruim 3 procent) en levert op
nieuw de burgemeester, Eber-
hard Diepgen. Het was het bes
te resultaat dat de CDU ooit in
Berlijn haalde.
De sociaal-democraten
moesten de samenwerking met
de CDU opnieuw bezuren. Ze
hadden gehoopt de 23,6 pro
cent van '95 te overtreffen en
met de Groenen een coalitie te
vormen. Ze verloren ruim een
procent (nu 22,4). Ook de Groe
nen moesten een forse veer la
ten: van 13,2 procent naar 9,9.
Dat was vergeleken bij de cata
strofes van de laatste deelstaat
verkiezingen, waarbij de mi
lieupartij in Saarland, Branden
burg, Thüringen en Saksen
werd weggevaagd, bijna een
overwinning.
De PDS profiteerde vooral in
het oosten van de stad, waar ze
bijna 40 procent haalde, op
nieuw van de zwakke periode
die de SPD momenteel door
maakt. De (post)communisten
profileerden zich opnieuw ten
koste van de sociaal-democra
ten door zich op te werpen als
de verdedigers van de 'sociale
gerechtigheid' en kwamen van
14,6 op 17,7 procent.
noses dat Guterres de absolute
meerderheid zou halen. Pas la
ter op de avond, toen ruim de
helft van de stemmen was ge
teld veranderde het beeld en
werd geleidelijk duidelijk dat de
premier drie zetels tekort kwam
voor een absolute meerderheid
in het 230 zetels tellende parle
ment.
De socialisten hebben de af
gelopen vier jaar ook een min
derheidskabinet gevormd. Ze
hadden toen vier zetels te wei
nig. Dat was er volgens Guter
res de oorzaak van dat veel van
de hervormingen op sociaal,
justitieel, fiscaal en onderwijs
gebied, die hij vier jaar geleden
had aangekondigd niet konden
worden uitgevoerd.
Europa ligt opnieuw op de tekentafel.
Niet alleen de omvang van de Europese
Unie, maar vooral de manier waarop
ze bestuurd wordt, komt nog dit jaar
ter discussie. Nooit eerder werd de EU
zo fundamenteel herzien. Maar het is
twijfelachtig of de lidstaten wel klaar
zijn voor een grote verbouwing.
LUXEMBURG «>AUL KOOPMAN
CORRESPONDENT
De Europese Unie is nooit af. Oud-pre
mier Lubbers vergeleek de Europese sa
menwerking ooit met een fiets: als je
niet trapt, dan valt hij om. Na jaren van
rustig 'peddelen', bereiden de Europese
regeringsleiders zich nu echter voor op
een serieuze sprint. Op de drempel van
de eenentwintigste eeuw gaat Europa in
een hogere versnelling.
Al enkele weken studeert de Belgische
oud-premier Jean-Luc Dehaene met
twee andere 'wijze mannen' op een
nieuwe blauwdruk voor de EU. Volgen
de week maandag presenteert hij zijn
rapport aan de Europese Commissie,
maar nu staat al vast dat Dehaene met
gedurfde voorstellen komt. Na jaren van
grotere en kleinere verbouwingen heeft
de Unie een nieuw fundament nodig,
meent de christen-democraat.
Volgens uitgelekte concept-teksten
denkt de commissie-Dehaene dat het
oude Europese ideaal - één Unie met ge
lijke regels voor alle lidstaten - niet meer
is te handhaven. Onvermijdelijk ontwik
kelt zich volgens Dehaene een Europa
van 'meer snelheden'. Zo'n constructie
heeft volgens hem ook voordelen. Een
kerngroep van landen zou op diverse
terreinen veel intensiever kunnen sa
menwerken dan de rest. Daaromheen
komen - net als bij een ui - 'schillen' van
lidstaten met een losser verband.
Ook wil de groep-Dehaene de juridische
basis van de Unie herzien. Momenteel is
vrijwel alles geregeld in verdragen, die
bij elke wijziging door alle nationale par
lementen moeten worden goedgekeurd:
een tijdrovende en riskante procedure,
omdat één enkele lidstaat het hele ver
drag kan torpederen. Dehaene bepleit
daarom een nieuw kemverdrag dat de
bevoegdheden van de Europese instel
lingen definitief regelt, en los daarvan
'beleidsstukken' die niet langer de toe
stemming van alle lidstaten vereisen.
Het is de vraag of de voorstellen van De
haene kans van slagen hebben, mi/;ir al
om wordt erkend dat hij een probleem
aanroert dat dringend moet worden op
gelost. Het in 1997 gesloten 'Verdrag van
Amsterdam' schoot volgens de EU-chefs
tekort in zijn centrale doel: Europa voor
bereiden op de komst van nieuwe lidsta
ten. In december wordt daarom in Hel
sinki het startschot gegeven voor weer
een herzien verdrag, dat eind 2001 in
Parijs moet worden afgerond. De tijd
dringt: omdat ratificatie gemiddeld twee
jaar vergt, zou de EU op zijn vroegst in
2003 klaar zijn voor de opname van
nieuwe leden.
Niet alleen het verdrag, maar ook het
uitbreidingsproces zelf staat sinds kort
ter discussie. Eind 1997 werd in Luxem
burg afgesproken dat met zes lidstaten
onderhandelingen over toetreding zou
den beginnen. Vijf anderen moesten
nog wachten en Turkije kreeg een aparte
behandeling. Maar dit arrangement
wordt vrijwel zeker overboord gegooid.
Verwacht wordt dat de Europese Com
missie woensdag adviseert met alle kan
didaat-lidstaten onderhandelingen over
toetreding te beginnen, behalve met
Turkije. „We gaan naar het regatta-mo
del", voorspelt een diplomaat. Anders
gezegd: alle zeilboten mogen tegelijk
starten, en wie het eerst de finish pas
seert is 'binnen'.
Ook de relatie met Turkije wordt inmid
dels tegen het licht gehouden. Er gaan
steeds meer stemmen op om een eind te
maken aan de bijzondere status van
Turkije, dat al in 1987 een lidmaat-
schapsaanvraag indiende maar nooit
een entreebewijs kreeg. Zowel commis
sievoorzitter Prodi als commissaris Ver
heugen, belast met de uitbreiding van
de Unie, hebben deze maand bepleit dat
Turkije volwaardig kandidaat-lidstaat
wordt. De knoop zou in december in
Helsinki moeten worden doorgehakt.
De parlementen van de lidstaten zijn
echter nog niet aan het woord geweest.
Gaan zij wel akkoord met een belangrij
ke overdracht van macht aan 'Brussel',
zoals de groep-Dehaene wil? Kunnen zij
de solidariteit opbrengen om de komst
van een groot aantal armere lidstaten
(financieel) in goede banen te leiden? En
niet in de laatste plaats: kunnen zij zich
zelf nog herkennen in een Europa dat
zich uitstrekt van Dublin tot Dyarbakir?
„Veel lidstaten worden steeds nationa-
listischer. We staan voor een lakmoes
proef van Europese gezindheid", zei een
Brussels diplomaat onlangs.
HANDAPPELEN
elstar, cox of
jonagold
kilo
dUD
ROOMBOTER
STROOPWAFELS
pak8s,UkSvanjm
l.29
Aanbiedingen geldig van ma 11 t/m za 16 oVt 1999
A&P Wei BV tel 035-5483333
ELKE DAG GOED NIEUWS