»e filosoof fietst niet meer
ine veld verwacht een volwassener Satumus
Sport
Onbetaalbaar moment met twee levende legendes
Van Gaal?
BAG 9 OKTOBER 1999
Rini Wagtmans tipt Boogerd als wereldkampioen
[ij weet zeker dat hij de
Tour de France had
gewonnen als
artproblemen hem niet
adden gedwongen zijn
carrière vroegtijdig te
beëindigen. Het heeft
Rini Wagtmans (53)
echter nooit
dwarsgezeten. „Er zijn
een miljard Chinezen
die nog nooit van
wielrennen gehoord
p z' :bben, en die leven ook
Jewoon verder. Zou ik
dan een potje gaan
nken om een wedstrijd
die ik niet gewonnen
heb?" Voormalig
topwielrenner Rini
Wagtmans over
Relativering, zijn ruzies
et Jan Janssen, afdalen
iet kapotte remmen en
,im jn dopinggebruik. „Als
dl iul McCartney zich aan
de dopinglijst had
[ehouden, hadden de
beste songs van The
leatles niet bestaan."
or PETER GROENENDIJK
Het was de zomer van 1968. Jan Jans
sen had net de Tour gewonnen, en
zijn naam lag op ieders lippen. Direct
na de Tourzege reed Janssen in het be
roemde criterium De Acht van Chaam,
waar liefst honderdduizend wielerfans
naar toe kwamen om hem te zien win
nen. In de finale van de tamelijk onbe
duidende race zag Janssen tot zijn
schrik een 22-jarige knaap naast hem
opdoemen: Rini Wagtmans. „Janssen
werd gek, hij moest en zou daar win
nen. Hij bood me 1250 gulden als ik
hem zou laten winnen, meer dan de
overwinningspremie. Maar ik dacht er
niet over. Ik ging door en won. Hon
derdduizend mensen doodstil, je had
erbij moeten zijn!"
Opgewacht
De brutaliteit verbaasde de wielerwe-
reld in hoge mate. Toch was Wagt
mans niet een renner die ten koste van
alles wilde winnen - integendeel. „In
mijn eerste jaar reed ik tijdens de fina
le van een etappe voorop met Den
Hartog, een andere kanjer uit die tijd.
We moesten samen uitmaken wie ging
winnen. In de laatste bocht ging Den
Hartog rechtdoor, hij reed verkeerd.
Maar in plaats van door te rijden heb
ik hem opgewacht. Zo wilde ik niet
winnen. We hebben toen eerlijk voor
de overwinning gesprint."
Zijn relativeringsvermogen was niet de
enige eigenschap die Wagtmans een
vreemde eend in de wielerbijt maakte.
Al op jonge leeftijd provoceerde hij on
gewild de conservatieve wielerwereld
met zijn uitlatingen en politieke activi
teiten. Wagtmans, volgens oud-collega
en vriend voor het leven Gerben Kar
stens 'een echte filosoof, liep door zijn
bijzondere gedrag onder meer de titel
'Wielrenner van het Jaar 1969' mis. „Ik
reed in dat jaar de pannen van het dak.
Ik werd derde in de Ronde van Spanje
en zesde in de Tour. Daarmee was ik
de beste'Nederlander van het mo
ment, maar die titel wilden ze mij niet
geven. Waarschijnlijk had het ermee te
maken dat ik toen als raadslid actief
was voor de Rucphense Volkspartij.
Daarnaast had ik me niet netjes gedra
gen tegenover de grote Jan Janssen.
Men was dat niet gewend van wielren
ners. Dus hebben ze de titel in dat jaar
maar helemaal niet vergeven."
De grootste renner was in die jaren
zonder twijfel Eddy Merckx. Wagt
mans was drie jaar ploeggenoot van de
Belg die volgens velen de grootste
wielrenner ooit was. Wagtmans is nog
steeds trots op die ervaring. „Merckx,
een groot renner en een groot mens.
Hij had alles wat je nodig hebt om top
te zijn. Fabelachtig. Wat het geheim
van Eddy was? Wel, hij had geen kont,
hè. Dat was uniek, zijn benen begon
nen zowat direct onder zijn schouders.
Merckx, de grootste ooit, als je het mij
vraagt. De man won alles."
Wagtmans won minder grote prijzen,
maar maakte vooral furore als daler.
Volgens wielerkenners was hij de beste
afdaler ooit. Zijn afdaling met kapotte
remmen in de Pyreneeën, waarbij hij
zonder zolen aan de finish kwam,
werd legendarisch en typeerde het ge
brek aan angst waarmee hij daalde.
Waar anderen in de remmen knepen,
ging de man uit St. Willebrord op volle
snelheid door haarspeldbochten. 'Een
dalende Wagtmans is de duivel zelf',
schreef een verslaggever van Het Pa
rool ooit.
Bochten
De basis voor deze specialiteit legde hij
al als zeventienjarige. .Alleen ging ik
toen naar Frankrijk, waar ik vooral de
Pyreneeën bestudeerde. Ik noteerde
alleen de bochten waar ik moest rem
men. Van de andere bochten wist ik:
daarin kan ik voluit gaan."
Dat hij op zo'n jonge leeftijd al zo vast
besloten was om profrenner te wor
den, komt volgens Wagtmans door de
omgeving waarin hij opgroeide. „Mijn
vader was renner, mijn oom was de
beroemde Wout Wagtmans, oud-we
reldkampioen. En de legendarische
Wim van Est was jarenlang onze buur
man. Op de basisschool zei ik al tegen
de leraar: 'Ik wil Tour-renner worden'.
Aldus geschiedde."
Slechts vijf jaar duurde zijn professio
nele carrière. In die korte periode won
hij vijf etappes in de Tour en twee in
de Ronde van Spanje, behaalde hij po
diumplaatsen in Spanje en op het NK
en won hij vele criteriums. Een hartaf
wijking dwong hem in 1973 te stop
pen. „In de Ronde van Andalusië viel
ik tijdens een beklimming zomaar van
mijn fiets. Bewusteloos. Niemand nam
het serieus, ik ook niet. Ik heb die ron
de zelfs nog uitgereden. Maar thuis
werd duidelijk dat het niet meer ging."
Wagtmans leefde een paar jaar als
kluizenaar om vervolgens weer actief
te worden in de sport, als bondscoach
van de Nederlandse wielerploeg. In
middels heeft hij ook zijn sporen ver
diend in het bedrijfsleven. Een zwart
gat zag hij nooit. „Al tijdens mijn carri
ère wist ik dat er veel meer was dan
wielrennen alleen. Ik kon toen bijvoor
beeld al enorm genieten van schilderij
en of literatuur, zoals ik dat nu nog
doe."
Zijn hartproblemen brachten Wagt
mans een jaar geleden in Leiden. „In
het LUMC werd ik onderzocht. Daar
werd een verergerde afwijking gecon
stateerd; ik ben direct geopereerd. Als
dat niet was gebeurd had ik hier niet
meer gezeten." Fietsen doet Wagtmans
dan ook nauwelijks meer. „Ik kijk er
liever naar. Ik kan enorm genieten van
het hedendaagse wielrennen."
Van de discussies over EPO wordt hij
'doodziek'. „Natuurlijk wordt er ge
bruikt! Iedereen wil toch het beste uit
zichzelf halen? Zelf heb ik tijdens mijn
carrière onbewust doping gebruikt. In
een onschuldig middeltje bleek een
verboden stof te zitten. Maar de medi
sche begeleiding van deze tijd is zo
goed, dat een dopinglijst niet meer no
dig is. Joh, Paul McCartney zat toch
ook onder de hasj toen hij z'n beste
nummers schreef? Als je bepaalde
middelen moet gebruiken om een
prestatie te leveren en het levert geen
direct gevaar op, zie ik geen reden om
dat te verbieden."
Boogerd
„De top is heel breed geworden. In
mijn tijd waren er tien heel goed, nu
kunnen er vijftig een klassieker win
nen. Dat maakt het spannender. Wie
zondag het WK wint? Tja, Vanden-
broucke is wel heel goed. Te goed, ei
genlijk. Die worden het dan vaak niet.
Ik hou het op Boogerd. Ik ben gek van
die kerel. Vorig jaar zat hij er dichtbij.
Ja, hem gun ik het wel. Maar zoals ik
zei, er kunnen er wel vijftig winnen."
ee
dagP
k in
lan Cruijff zijn mond
doet, dan wordt het
Pele spreekt, dan luis-
lijviiereld. Als die twee le-
die ;endes worden samen-
rea|dan is er een pande-
van vechtende, du-
dimmende, vloekende
n, scheldende camera-
v verdwaasde pr-men-
'J :en wanhopige presen-
ïan Cruijff en Pele za-
rmiddag naast elkaar in
ilam. Dat was een aard-
•fmedialand.
Doit waren ze in Neder-
aen te zien, te spreken,
r, bij het WK in Frank-
len ze samengebracht,
rmiddag in Amsterdam
Vijf minuten lang
er onophoudelijk fotof-
)rslior de perszaal. Bij de
Dmst, bij de eerste
bij de warme hand-
het dankwoord was
uitgesproken, of het le-
jrafen schoot weer uit
igen.
s natuurlijk van alles
de zwaar gesponsorde
mst in de Arena. En het
a heiligschennis om te
's werelds beste voet-
Ier tijden - Pele, alias
antes do Nascimento -
in het bedrijfsjasje van
ior. Pele behoort groter
dan welke financiële
>ok, Johan Cruijff zou
)or de commercie te
mogen zijn. Wie is er
er dan geld? Zelfs Euro-
ste voetballer ooit -
en de allerbeste van de
Pele - de levende le-
te,l ze8gen hun zegje voor
meborden van de wei-
De Braziliaan is al tien
ibassadeur' van Euro-
stercard. Johan Cruijff
Pele gaf met Johan Cruijff een bijzondere persconferentie gisteren.
legde zichzelf met ingang van 1
oktober vast. Positief puntje: de
sponsor wil de twee grootste
voetballers ooit zich vooral over
voetbal - de toekomst, de jeugd
- laten praten.
Niemand is groter dan geld.
Luister naar de betogen van Pe
le en Cruijff. Zo veel vragen,
zo'n enorme honger naar wijs
heid, en zo bitter weinig ant
woorden. Ze spraken over de
enorme belasting. Geld speelt
een grote rol, verzuchtten ze,
maar een oplossing? Cruijff
vindt het niveau van het mo
derne voetbal laag, „omdat er
te veel wedstrijden worden ge
speeld." Een wijs man sprak
toen hij zei: „Een jaar heeft 52
weken. Als je daar vier weken
vakantie vanaf trekt, nog eens
vier weken voorbereiding en
twee weken voor wat andere
zaken, hou je 42 weken over om
te voetballen. Je kunt anderhal
ve wedstrijd per week spelen,
dus kom je op een maximum
van 63 wedstrijden."
„Maar," voegde Cruijff daar
aan toe, „dat houdt niemand
vol. Het is onmogelijk zo'n lan
ge tijd goed te spelen." Maar
waar moet er dan gesneden
worden? In de competities, het
nationale bekertoernooi, de Eu
ropa Cup of interlands? Cruijff:
„Da's makkelijk. Je zet de vier
leiders van die competities bij
elkaar en dan komen ze daar
wel uit."
Waarom is het hedendaagse
voetbal toch zo slecht? Nou, zei
Cruijff, „dat komt omdat de
techniek slechter is. Dat is de
basis van alles." Pele knikte in
stemmend. Ze hadden het er
voor de bijeenkomst nog uitge
breid over gehad en de Brazili
aan was het er roerend mee
eens. Maar in het moderne spel
worden juist spelers op fysieke
kracht geselecteerd. Die gaan
immers langer mee in het
moordende tempo. Dus zou
eerst het aantal wedstrijden fors
omlaag moeten voordat trai
ners weer naar technisch vaar
dige spelers kijken. En daar
hebben de twee beste voetbal
lers uit de wereldgeschiedenis -
jammer genoeg - geen invloed
op. Daarom hielden ze zich, bij
deze gelegenheid, maar op de
vlakte.
Ze spraken veel en lang. Maar
deed het er eigenlijk toe waar
het over ging gisteren? Al ging
het over het weer, de beurs, au
to's of de kinderen. De aanwe
zigheid van Johan Cruijff en Ed
son Arantes do Nascimento al
leen was genoeg voor betove
ring. Onbetaalbare momenten,
dat is het motto van de tv-com-
mercial met Johan Cruijff. Hij is
te zien als hij samen met Marco
van Basten op 6 april 1999 in de
benefietwedstrijd een doelpunt
maakt. De magie van dat mo
ment was er meteen weer. En
dit keer had de commercie ge
lijk. Het waren onbetaalbare
momenten met twee levende
legendes.
AMSTERDAM GPD
'egin van de zaalhand-
titie in de eerste divi-
en Leidse verrassing in
Divisie B bij de man
uitgesloten. Satumus,
izoen morgen in eigen
tegen Groene Ster,
g jaar nog steken in de
oot, maar toen al wa-
erschillen met de top
En aangezien trainer
eveld zijn selectie
bij elkaar heeft weten
alleen Jasper Olie-
oest om geografische
stoppen -kan serieus
worden meegedaan in de strijd
om de bovenste vier plaatsen.
„Maar dat is de doelstelling
altijd", zegt Barreveld aan de
vooravond van zijn tweede sei
zoen bij de Leidenaars. „Ik
denk alleen dat we dit jaar
evenwichtiger en volwassener
zijn geworden. Bovendien is
Quintus verdwenen en is Hellas
verzwakt." De Hagenaar zag
zijn eerste seizoen bij Satumus
vooral als kennismakingsjaar.
„Ik heb mijn werkwijze kunnen
uitleggen en ze verteld wat ik
van ze verlang."
Barreveld eist nu onvoor
waardelijke inzet en motivatie
van zijn manschappen. Dat
miste hij vorig'jaar nogal eens
bij wat hij noemt de 'studenti
koze' club. „Het zijn een beetje
pretletters. Ze denken iets van:
dat doen we wel effe'. Maar de
trainingen en de wedstrijden
zijn geen tijdverdrijf. Er is wel
genoeg strijdlust, maar die
komt soms te laat. Maar er zijn
een hoop mensen volwassener
geworden. Het is een groeipro
ces en ik hoop dat mijn vonkje
overspringt, want we hebben
vorig seizoen wedstrijden verlo
ren door domme fouten", aldus
Barreveld.
Of de vrouwen van Foreholte
zich in de Eerste Divisie B
staande kunnen houdep, moet
de toekomst uitwijzen. Werd
degradatie in het vorig seizoen
nog ternauwernood onüopen,
ook nu lijkt trainer Rinus Rond-
berg voor een moeilijke opgave
te staan. Aan zijn Voorhoutse
selectie werden drie nieuwe
speelsters toegevoegd, waaron
der een tweede keepster, Anita
Reumann. „Ze is voortreffelijk
van zes meter en sterk in de
hoeken", aldus Rondberg. Ver
der is Esther Hoek terug van
een drie jaar lange blessure en
werd het 'oudje' Henriëtte Leo
nard aangetrokken. Weggegaan
zijn Ellie van Leeuwen (die een
andere mening was toegedaan
over het beleid en de tactiek
van de trainer), Monique Lou-
werens (wier instelling nog wel
eens te wensen overliet) en Ni
cole Donners (die als assistent-
-trainster in de staf is opgeno
men).
Aan een positieve prognose
waagt Rondberg zich voorals
nog niet. In verband met bles
sures heeft het team nog nau
welijks voltallig kunnen spelen
„Toch kan met deze versterkin
gen bij de de bovenste zes wor
den meegedraaid", aldus de
trainer.
Louis van Gaal nodigde Spaanse journalisten uit voor een training om ze wat
meer van zijn 'voetbalvisie' bij te brengen. Een goede actie om de relatie met
journalisten te verbeteren?
Oegstgeestenaar Roelant Oltmans, ex-hockey-
bondscoach, nu directeur van NAC:
,,Ik kan me voorstellen dat hij dit heeft gedaan,
want voor zover ik het begrijp verwijt hij de
journalisten altijd dat ze geen voetbalkennis
hebben. Dan is dit op zichzelf best een aardige
actie. Maar het mag natuurlijk niet betekenen
dat de journalist zich vervolgens beperkt voelt in
zijn journalistieke vrijheid.
Zelf heb ik maar een keer ruzie met een journa
list gehad. Ik vond dat hij zelfstandig conclusies
trok die niet berustten op feiten. Ik vind dat de
feiten altijd juist moeten zijn. Dat heeft tot een
tijdelijke verwijdering geleid. Ik gaf geen inter
views of commentaar meer aan hem. Dat is later
weer bijgelegd, op initiatief van de journalist.
Jan Kees Faas, pr-man van FC Lisse:
„Het zou wel een keer aardig zijn om journalis
ten een training te laten meemaken. Zo krijgen
ze misschien meer inzicht in het spelletje dat wij
spelen. Als een journalist er een hele week bij zou
zijn, zou hij meer weten over de achtergronden,
bijvoorbeeld waarom de trainer kiest voor een
bepaalde opstelling. Een wedstrijd is toch maar
een momentopname. Al vraag ik me wel af wie
er van het Leidsch Dagblad een beetje goed kan
voerballen.
Henk Wisman, trainer van Rijnsburgse Boys:
„Je bent uitgenodigd voor volgende week, samen
met die anderen. Nee hoor. ik heb het niet nodig,
want ik heb niet zo'n slechte relatie met de pers.
Ik klaag alleen als ik niet goed geciteerd word.
Maar hoe jullie mening is over een wedstrijd of
over een speler, dat is voor jullie eigen rekening.
Ik ga ervan uit dat journalisten proberen zo ob
jectief mogelijk te zijn.
Ruud Bröring, trainer van Noordwijk en
kaartmaat van Louis van Gaal:
„Ik ken de situatie in Spanje niet, maar ik geloof
dat die journalisten daar nogal eigengereide
mannetjes zijn, en het is goed als zij hem beter
leren kennen. Toen hij er net was hebben ze uit
gebreid filmopnames gemaakt, ook van de ver
huizing, en de afspraak was dat bepaalde din
gen privé zouden blijven. Maar twee jaar later,
toen het wat minder ging, zonden ze het alsnog
uit. Als je elkaar beter leert kennen, heb je min
der kans dat zulke dingen gebeuren.
Zo gauw ik zou vinden dat er de grootst mogelij
ke onzin over ons wordt geschreven, en het bleef
maar aan de gang. dan zou ik zeggen: kom eens
kijken, want ik denk dat je het verkeerd ziet.
Het is ook belangrijk voor een club om goed in
de pers te-komen, want daardoor gaan de spelers
beter spelen, Dat is echt zo. Als jullie ons of een
andere ploeg echt de grond in willen schrijven,
dan kunnen jullie dat. Dan is het bij Quick Boys
over twee weken niks meer en bij Noordwijk
over acht weken.
Cees Tempelaar, trainer van Quick Boys:
Wij hebben hier een redelijk uitgebreid gesprek
gehad met het Leidsch Dagblad, maar wat mij
betreft mogen jullie ook een keer rneetrainen, ais
dat helpt om de verstandhouding te verbeteren.
Ik vind dat jullie veel te veel de nadruk leggen op
negatieve dingen, terwijl hier genoeg leuke din
gen gebeuren.
Communicatietrainer Elzemieke Havinga, gaf
onder meer mediatraining bij Ajax:
„Ik vind het heel origineel en heel leuk dat Van
Gaal dit doet. Ik verwacht niet dat de relatie tus
sen hem en de journalisten nu heel anders zal
zijn, ook al krijgen ze zo misschien iets meer be
grip voor wat hij doet. Voor trainers over wie ne
gatief wordt geschreven, heb ik eigenlijk maar
een advies: ga presteren. Want de winnende
coach heeft altijd gelijk.
TEKST: JANET VAN PUK
FOTO: ARCHIEF
Cruijff en Pele in Amsterdam; een aardschok in medialand
