Benelux voor
EU-aanpak
asielzoekers
anen, maar vooral tevredenheid in Kollum
Uitvaartbedrijven strijden om begraafplaats in Bijlmer
Wipkip vrolijkt nieuw aanmeldcentrum amper op
Binnenland
Protest bij rampenoefening
In gemeentehuis wordt vooral vergaderd
(AC 8 OKTOBER 1999
ANP Algemeen Nederlands Persbur
erde Pers Diensten
straf voor mishandelen vrouw
rj[NGEN De Groningse rechtbank heeft een 36-jarige man uit
stijl veroordeeld tot een jaar cel wegens jarenlang mishan-
lg van zijn vriendin. Uiteindelijk stapte de vrouw in juni
i ide politie nadat de man gepoogd had haar te wurgen. De
llheeft ontkend dat hij zijn vriendin heeft willen doden. Hij
|ij de behandeling van de zaak wel toe dat hij haar regelma-
ïlijf is gegaan. Hij schrijft dat vooral toe aan de alcohol die
Aids zijn 15de stevig tot zich neemt. Inmiddels is hij in de
it inkeer gekomen en heeft de drank afgezworen.
pvuurwapens ingeleverd
op zoom In het politiedistrict Bergen op Zoom zijn de
ipen maand 35 nepvuurwapens ingeleverd. De gehele
id september konden de wapens straffeloos worden inge-
Weliswaar zijn ze niet echt, maar vallen toch onder de
ijksjvapens en munitie. In samenspraak met het openbaar mi-
faine was een generaal pardon afgekondigd nadat de politie
fe|k vaker met speelgoedwapens werd geconfronteerd die
gelijks van echt te onderscheiden zijn. Deze wapens waren
et merendeel afkomstig uit landen als Spanje, Italië en
ijk en werden door jongelui op vakantie in het zuiden
ierug naar Nederland genomen.
inpta e Basta mag doorzingen
edam» In het Amsterdamse operarestaurant Pasta e Basta
[het bedienend personeel geen toontje lager te zingen, zo
inS de Amsterdamse rechter beslist. Het restaurant heeft als
[tie dat het personeel tijdens het opdienen van de schotels
^je passages uit een opera zingt. Een boze buurman zei
"hor niet te kunnen slapen. In een kort geding dat hij in juli
aatpngespannen eiste de man dat het in huize Pasta e Basta
jlf elf 's avonds afgelopen moet zijn met het gezang. Vol-
J fle rechter, die zelf het restaurant had bezocht om pools-
'er% te nemen, heeft de eigenaar inmiddels veel gedaan om
3 PAlatie te verbeteren. Bovendien constateerde hij dat de mu-
ss^eperkt blijft tot twee minuten per half uur en dat het eten
isjofdmoot blijft. Eigenaar Duif is tevreden, maar hij is pas
Eiilij als het conflict met zijn buurman van de baan is.
^sterdam regisseert wegopbrekingen
■adam^ De gemeente Amsterdam wil volgend jaar een
^^naar aannemen die de komende jaren grote weg- en ver-
projecten moet regisseren. Afgelopen zomer hebben tege-
tgevoerde werkzaamheden aan verkeersaders en de diver-
_gopbrekingen in de stad de nodige kritiek van het bedrijfs-
MR'en weggebruikers opgeleverd. Bedoeling is dat de regis-
"®lergelijke projecten beter op elkaar afstemt en bijvoor-
06-<jzorgt dat het verkeer ondanks alle werkzaamheden door-
ll-Skan vinden, zo meldt een woordvoerster.
j)dgewaande pater leeft
jieest Pater Francisco Barreto blijkt op Oost-Timor nog in
04 ote zijn. De katholieke koepelorganisatie Cordaid maakte
06 |n bekend dat een Australische vertegenwoordiger de op 9
jmber als vermoord opgegeven geestelijke en twintig van
Meden in het afgelopen weekeinde heeft gesproken. Bar-
^"jas gevlucht toen het geweld na de uitslag van het referen-
05-iVer onafhankelijkheid in volle hevigheid losbarstte. De
Organisaties waren op 9 september in diepe rouw na het
03-<jd worden van de moord. Ze plaatsten zelfs rouwadverten
tie pater heeft inmiddels zijn intrek genomen in zijn leeg-
vTde kantoor in Dili.
7 ^ailicht leidt tot koprol
°7'VEen politieman, met spoed op weg naar een vechtpar-
06-<jën café in Krommenie, is vannacht bij Zaandijk over de
08-islagen. Oorzaak was de blauwe zwaailamp, een zoge-
07-®e ldeeflamp, die van de auto afgleed. Met een snelheid
oi-ïnderd kilometer per uur probeerde de man, hangend uit
06.gam, de lamp weer op zijn plaats- te krijgen. Onderwijl
gg.<j een wiel de stoeprand waardoor de auto achtereenvol-
«en tunneltje schampte, een witte berk omver reed en uit-
ijk op zijn kop in de berm belandde. De wagen is total
i agent kreeg glassplinters in zijn oog.
amsterdam gpd
In Amsterdam-Zuidoost is de strijd om de be
graafplaats losgebarsten. Diverse uitvaartonder
nemingen liggen op de loer om in dit multicultu
rele stadsdeel - beter bekend als de Bijlmer - een
rouwe entrum met begraafplaats of crematorium
te beginnen. Voor de 90.000 inwoners met tien
tallen verschillende culturele achtergronden is er
in deze dertig jaar oude stadswijk geen enkele
voorziening waar ze waardig afscheid kunnen
nemen van overleden familieleden en vrienden.
Coöperatie PC, een van de grootste uitvaarton
dernemingen in Amsterdam die jaarlijks een be
langrijk deel van de 7000 uitvaarten in de hoofd
stad verzorgt, ziet zichzelf als „een goede kans
hebber" om hier het gat in de rouwmarkt te vul
len. Het bedrijf heeft evenals drie concurrenten
een plan ingediend bij het stadsdeelbestuur in
Zuidoost die uiteindelijk beoordeelt wie een
rouwcentrum mag beginnen.
J. Schouten, manager service- en marktonder
zoek van Coöperatie PC: „Wij hebben veel erva
ring met multiculturele uitvaarten en beschikken
over islamitische en Surinaamse uitvaartleiders.
Bovendien zijn wij een financieel sterk bedrijf en
dus als investeerder zeer interessant".
Schouten wil niet spreken van 'een concurren
tiestrijd om de multiculturele begraafplaats' in de
Bijlmer, dat vindt hij niet netjes. „Toen we hoor
den dat Zuidoost behoefte had aan een rouwcen
trum hebben wij contact gezocht", zegt de
marktonderzoeker. Al enkele jaren geleden dien
de Coöperatie PC een plan in voor een multicul
tureel rouwcentrum, maar het stadsdeelbestuur
heeft nog steeds geen toestemming gegeven.
Datzelfde geldt voor 'Een laatste Groet', het be
drijf dat in 1997 een plan lanceerde om een
rouwcentrum te vestigen in parkeergarage Egel
donk onder een van de Bijlmerflats. De locatie
werd afgekeurd omdat een rouwcentrum mid
denin een woonwijk parkeerproblemen en over
last zou veroorzaken, zoals het gezang tijdens
een afscheidsceremonie. Welke plek Een laatste
Groet nu op het oog heeft, wil initiatiefneemster
Oostwoud niet zeggen. „Dat lijkt mij op dit mo
ment niet verstandig."
Inmiddels heeft onderzoek van de Universiteit
van Amsterdam aangetoond dat bewoners in
Zuidoost dringend behoefte hebben aan een ei
gen rouwcentrum. Nu moeten ze voor een uit
vaart met de hele familie naar de hoofdstad en
dat wordt behalve als bewerkelijk ook als onper
soonlijk ervaren. In 'De Bijlmer is mijn stad', een
rapport van de Indiase stedebouwkundige
Bhalotra, staat dat „hier gewerkt moet worden
aan de trots van de gemeenschap op hun eigen
wijk. Daar hoort bij dat mensen er worden gebo
ren, leven en begraven kunnen worden".
Schouten van Coöperatie PC onderschrijft dit
idee. Hij benadrukt dat vooral in de islamitische
cultuur - in de Bijlmer wonen onder andere isla
mitische Surinamers - veel tijd en ruimte nodig is
voor een uitvaart. „Zo veel mogelijk mensen ko
men bidden om de overledene te helpen in de
hemel te komen. Ook is een rituele bewassing ge
bruikelijk. Mensen uit de eigen gemeenschap
wassen en kleden de overledene tijdens de af
scheidsceremonie." Druk uitoefenen op het
stadsdeel om zo snel mogelijk een geschikte lo
catie voor een rouwcentrum aan te wijzen, vindt
Schouten voor een uitvaartonderneming niet ge
past, maar „ze mogen wel snel over de brug ko
men. Ook een uitvaartonderneming moet reke
ning houden met investeringen".
Steun voor standpunt staatssecretaris Cohen
De Beneluxlanden zullen tijdens de Europese top in het
Finse Tampere gezamenlijk pleiten voor een gemeen
schappelijke asielprocedure in de Europese Unie. België
en Luxemburg steunen daarmee de standpunten van
staatssecretaris Cohen (Justitie) over harmonisering van
de verschillende procedures. Premier Kok heeft gisteren
in het Catshuis een notitie daarover overhandigd aan de
Finse premier Lipponen, de voorzitter van de Europese
Raad.
numegen Bij een grote rampenoefening in Nijmegen heeft de Ver
eniging Milieudefensie gisteravond geprotesteerd tegen de geplande
zuidtak van de Betuwelijn. Twaalf actievoerders ontvouwden aan de
railing van een viaduct een veertig meter lang spandoek met een vari
atie op de bekende leus 'Laat de Betuwelijn varen'Dit keer was het
'Laat de zuidtak varen'. Circa 150 hulpverleners deden mee aan de
oefening op een spoorwegemplacement, waar een botsing tussen
twee treinen in scène was gezet. Volgens een van de actievoerders
zijn treinongelukken niet ondenkbaar als goederentreinen door Nij
megen over de zuidtak gaan rijden. Overigens ligt het tegenargument
bij de voorkeur van de actievoerders voor het transport over water
nogal voor de hand: een aanvaring tussen twee binnenvaartschepen
op de Waal, een tanker met benzine en een boot met chemicaliën bij
voorbeeld, is zo pal naast de historische binnenstad van Nijmegen
ook niet leuk. De oefening op het spoorwegemplacement ondervond
geen hinder van het protest. foto anp eric van t hullenaar
06-9
!52) a freya zandstra
imt Kollum als racistisch dorp
aart te staan, het zal lacob Bijl-
zorg zijn. „Ik ben niet racis-
weet zelf wel hoe ik denk."
lagt hij zelf een bord met de
spuis eruit'. „Dat is wel hard,
het is natuurlijk niet allemaal
Ik heb op zich niets op die
tegen."
:g ermee' wordt tot leus van de
~'p een van de borden wordt
ik aangevuld met de regel
Visser ook mee', verwijzend
gemeester Piet Visser. Hilly
voert het woord voor het ac
tiecomité, waarvan de andere leden
anoniem willen blijven. Veenstra
hoopt op een 'keurige' demonstratie.
„Oprotten, oprotten", klinkt het niet
veel later over het Maartensplein voor
de sporthal in Kollum. Veenstra vraagt
haar toehoorders te stoppen, maar te
vergeefs.
Voordat Bauke Vaatstra, vader van de
vermoorde Marianne, het woord
neemt, vraagt Veenstra kaarsen en si
garetten aan te steken. Vaatstra oogst
bijval met zijn aanval op justitie en de
gemeente. Hij uit zijn afgrijzen over de
manier waarop hij en zijn familie wor
den behandeld. Na de demonstratie
staat Lydia Zon met haar dochter te
praten over de politieke partij in op
richting van Ytsen van der Velde uit
Opende. „Klinkt realistisch", vindt ze,
„als vluchtelingen zich niet aan de
wetten van hier willen aanpassen,
moeten we ze maar naar hun eigen
wetten straffen. Weet je wat in de Ko
ran als straf staat op verkrachting?
Ontmanning".
„Ik heb vijf jaar geen last gehad van de
mannen van opvangcentrum De Poel-
pleats", bekent Adriana de Vries uit
Zwaagwesteinde. „Sinds de dood van
Marianne is het mis. Ze zien hoe mak
kelijk die twee (verdachten, red.) er
voor wegkomen, dan gaat de rest ook
ouwehoeren." Een 14-jarig meisje uit
Kollumerzwaag vindt het prima dat de
groep de burgemeester en de COA-co-
ordinator te lijf wilde gaan. Ze werd op
10 september aangerand en bedreigd,
door iemand die ze zelf omschrijft als
een asielzoeker. „De politie zegt dat ze
niets meer voor me kunnen doen. Ik
vind het niet erg dat ze nu zijn aange
pakt."
„Misschien dat er nu wat verandert",
stelt Klaas Westra uit Zwaagwesteinde.
Hij rende met de groep jongeren mee
naar voren. „En anders moet het de
volgende keer nog grover. Wij moeten
onze mensen beschermen." Een groot
deel van de groep boze jongeren komt
volgens Westra uit Zwaagwesteinde.
Aafie Kloosterman, de beste vriendin
van Marianne, rende ook mee naar vo
ren.
Hoite Spijkstra, voorzitter van Vluchte
lingenwerk Kollumerland, meent dat
het om een rechtse groepering gaat die
„is opgeroepen om de zaak in het
honderd te jagen". Ook Visser is ervan
overtuigd dat het om een groep van
buiten de gemeente Kollumerland
gaat. Een groot deel van het publiek
staat er aan het eind van de avond ver
slagen bij. Het Kollumer Raadslid Piter
Buruma (FNP) staart met tranen in
zijn ogen voor zich uit. Ook dominee
Jan van Buuren uit Kollum wordt het
te veel. „Dit is verschrikkelijk", snikt
hij. „Ik heb gehoord van kinderen uit
het AZC die met stenen zijn beko-
I STEVENHAGEN
ff E£M OPLOCUTII&v
AlTLF WACHT FAT LOTJE W&b
OiWAT HA NOOIT ETS m> EfV-
NU 810AT PAT HET &5MT OMVAT IK, NOOIT
töT ÉOIOOSTUUM HES dfüiAVn
haarlemmermeer oscar vermeer
Bestuurders en ambtenaren be
steden gemiddeld bijna veertig
procent van hun werktijd aan
vergaderingen. Raadsleden lig
gen aan kop met 47 procent,
gevolgd door burgemeesters (46
procent), wethouders (39 pro
cent en ambtenaren (30 pro
cent). Opmerkelijk is dat een
van de drie aanwezigen bij een
vergadering achteraf niet weet
wat er nu precies is besloten.
De Vereniging van Neder
landse Gemeenten (VNG) on
derzocht het fenomeen in acht
gemeenten, waaronder Haar
lemmermeer en Valkenburg.
Aangezien de inwonersaantal
len van de acht gemeenten va
riëren van heel klein (Rozen-
daal) tot heel groot (Utrecht)
denken de onderzoekers dat de
resultaten representatief zijn
voor alle gemeenten.
De meeste ondervraagden
vinden hun vergaderingen als
nuttig. Ze gebruiken de bijeen
komsten om heldere besluiten
te nemen, beleidskeuzes door
te drukken, en om draagvlak te
den haag anp
Om de gelijkschakeling te be
reiken, moeten de lidstaten op
korte termijn een pakket mini
mumeisen opstellen waaraan
asielprocedures moeten vol
doen. Daarnaast willen de Be
neluxlanden dat er een systeem
wordt opgesteld om de status
van vluchtelingen en ontheem
den te kunnen vastleggen en
definiëren. Frankrijk, Groot-
Brittannië en Duitsland hebben
eerder al een gezamenlijk
standpunt ingenomen over de
asielkwestie. In hun brief zijn
geen voorstellen opgenomen
voor een uniform Europees
asielbeleid. Wel vinden zij,
evenals de Beneluxlanden, dat
er een minimumpakket aan ei
sen voor asielprocedures moet
komen.
Tijdens de informele top met
EU-bewindslieden van justitie
en binnenlandse zaken, vorige
maand in het Finse Turku, con
stateerde Cohen al dat de
meeste lidstaten in Europa nog
weinig voelen voor een unifor
me toelatingsprocedure. In di
plomatieke kringen valt te ver
nemen dat de Benelux met de
ze inbreng alsnog een compro
mis probeert af te dwingen.
De Beneluxlanden willen ver
der dat er bij voorkeur in Euro
pees verband afspraken worden
gemaakt met de landen van
herkomst over terugkeer van
vluchtelingen en migranten.
Die maatregelen zijn hard no
dig, vinden zij. Daarnaast zal de
Benelux inbrengen dat migran
ten die lange tijd binnen de EU
wonen, dezelfde rechten en
plichten moeten krijgen als EU-
inwoners. Verder wijzen Neder
land, België en Luxemburg op
het belang van samenwerking
bij de bestrijding van zware cri
minaliteit, witwaspraktijken en
mensenhandel. Om fraude bin
nen de EU tegen te gaan, moe
ten rechters en officieren van
justitie samenwerken in Euro-
just.
den haag anp
kweken. Opvallend is dat één
op de drie respondenten vindt
dat juist onduidelijk is wat er
precies is besloten. Eenzelfde
percentage vraagt zich af of alle
deelnemers wel beseffen waar
om ze aan een bijeenkomst
deelnemen.
Slechts drie procent van de
vergaderingen duurt precies zo
lang als gepland. Meer dan de
helft loopt uit, gemiddeld met
bijna een half uur. Grootste
boosdoeners zijn de raadsver
gaderingen en collegebijeen
komsten.
Vliegenthart wil één uitvoerder
persoonsgebonden budget
van het SVB-kantoor PGB kent
de moeilijkheden maar zegt dat
die sinds april sterk zijn ver
minderd. „Momenteel hebben
we nog vijf openstaande klach
ten. Dagelijks komen er 150 tot
200 telefoontjes binnen, maar
die gaan vooral om praktische
zaken zoals ziekmeldingen van
hulpverleners en het opvragen
van formulieren." Voorheen
waren er volgens Van het Ende
maandelijks tientallen klachten
en ongeveer 300 bellers per
dag.
De meeste problemen ont
staan omdat de PGB-regeling
ingewikkeld is. Per Saldo heeft
samen met de Universiteit
Maastricht mogelijkheden on
derzocht om de regeling te ver
eenvoudigen. Binnenkort pre
senteren ze de resultaten. Een
woordvoerder van Vliegenthart
zegt dat een vereenvoudiging al
lang wordt onderzocht, maar
niets oplevert. „Vereenvoudi
gen is moeilijk, omdat dit kan
leiden tot fraude en juist meer
bureaucratie." Vliegenthart
probeert het gebruik van het
PGB juist te stimuleren, omdat
het de patiënt meer inbreng en
vrijheid geeft. Momenteel zijn
er 9000 budgethouders in Ne
derland.
Staatssecretaris Vliegenthart
van volksgezondheid voelt er
niets voor om naast de Sociale
Verzekerings Bank (SVB) ook
andere instanties de regeling
van het zogenoemde persoons
gebonden budget te laten uit
voeren. Met zo n budget kun
nen mensen die langdurige
zorg nodig hebben die met een
bepaald bedrag zelf inkopen. Ze
reageert hiermee op een voor
stel van Per Saldo, de belangen
vereniging voor budgethouders.
Die zegt op grond van een in
terne enquête dat veel mensen
nog steeds problemen onder
vinden bij de administratie, die
sinds 1998 in handen is van de
SVB. Sommige mensen stoppen
hierom met het PGB. Ook zou
den door de problemen veel
conflicten zijn ontstaan tussen
hulpverleners en budgethou
ders.
Het is volgens Per Saldo beter
als mensen zelf kunnen kiezen
wie de regeling uitvoert. Con
currentie zal instanties beter la
ten werken. Maar Vliegenthart
wil de uitvoering juist in een
hand houden om niet het over
zicht te verliezen.
Directeur H. van het Ende
schiphol richard mooyman
Ook aan de allerjongste asielzoekers
heeft de Immigratie- en Naturalisatie
dienst (IND) gedacht. Het nieuwe aan
meldcentrum op Schiphol heeft speciale
speelhoekjes. Op de afgesloten binnen
plaats staat zelfs een wipkip in vrolijke
kleuren. Maar een lustoord is het tijdelij
ke onderkomen voor asielzoekers be
paald niet. De nabijgelegen McDonald's
blijft onbereikbaar aangezien zij het
pand niet mogen verlaten.
Jaarlijks melden zich circa vijfduizend
asielzoekers op de nationale luchthaven,
ruim tien procent van de totale in
stroom in Nederland. Tot vorige week
kwamen zij terecht in het kantorencom
plex Triport, maar daar kwam de organi
satie steeds meer ruimte te kort. Vorige
week verhuisde het aanmeldcentrum
naar het Elzenhofterrein tussen Schip
hol en Badhoevedorp. De firma Fort
Bouw zette daar binnen drie maanden
een tijdelijk onderkomen neer.
In het gebouw zijn circa 120 mensen
werkzaam, waarvan het leeuwendeel IN-
D'ers, asieladvocaten, marechaussees en
medewerkers van Vluchtelingenwerk
Nederland. Op een paar wereldkaarten
na zijn de meeste wanden binnen nog
kaal. Asielzoekers verblijven maximaal
vier nachten in het centrum, in afwach
ting van een eerste oordeel over hun
asielaanvraag. Als de IND hun aanvraag
kansloos acht, moeten zij zo snel moge
lijk het land uit. De rest wordt overge
bracht naar een asielzoekerscentrum el
ders voor een uitgebreider onderzoek.
De verzorging van de asielzoekers is
beter dan in de vorige behuizing, zegt
hoofd Aanmeldcentrum Schiphol J. De-
nis. En dat is volgens haar een goede
zaak. Ze wijst op de koelkast met hapjes
en drankjes en de televisie in een van de
wachtruimtes. Een paar asielzoekers
hangen lusteloos of zenuwachtig op hun
stoel, een enkeling slaapt. „Ze komen
van ver en zijn moe. In Triport konden
we ze niet eens een warme maaltijd ge
ven." 's Avonds om tien uur mogen de
asielzoekers naar een van de acht slaap
zalen met in totaal 64 (stapel)bedden.
Het pand oogt zeker niet als een ge
vangenis, maar vrij in- en uitlopen is on
mogelijk. „We hebben geen grote hek
ken en geen tralies voor de ramen", al
dus Denis. „Maar natuurlijk zijn er be
veiligingsmaatregelen genomen." De
asielzoekers kunnen desgewenst een
luchtje scheppen op de afgesloten bin
nenplaats. Met agressie heeft ze nog
nooit te maken gehad. „Natuurlijk kan
de spanning oplopen, zeker als iemand
een afwijzing krijgt. Maar fysiek geweld
hebben we nog nooit meegemaakt."
In grote lijnen is de instroom van
asielzoekers op Schiphol volgens Denis
stabiel. Bij de huidige trend van hon
derd asielzoekers per week melden zich
dit jaar ongeveer evenveel vluchtelingen
als in 1998. Het hoge percentage Afgha-
nen en Irakezen van vorig jaar is volgens
haar flink afgenomen. De laatste tijd ko
men er veel mensen uit landen als Sri
Lanka, Somalië, Sudan, Nigeria en
Ruanda. Het aantal aanmeldingen blijft
moeilijk te voorspellen, aldus Denis.
„Soms zijn het er twee per dag, een an
dere keer wel dertig."
