Eis tien jaar cel voor
doodschieten fietser
Vrede en voorspoed op aarde dankzij de ruimtevaart
Grootscheepse evacuatie
om blindgangers te ruimen
Binnenland
i delmund en Hermans:
esgeven is niet saai
Buitenlandse hamsters nodig om
Limburgse korenwolf te redden
DAG 5 OKTOBER 1999
i voor diepere Veluwerandmeren
De Veluwerandmeren moeten deels dieper worden
r de watersport. De beekmondingen moeten na-
jüjke delta's worden en er moet een ecologische schakel tus-
"e Veluwe en Harderwold komen. Dat is één van de drie
[omstscenario's voor de Veluwerandmeren die gisteren zijn
[esenteerd in Dronten. Aan de scenario's is twee jaar overleg
bewoners en belangengroeperingen vooraf gegaan. Ge
nten, provincies, waterschappen en de rijksoverheid wer-
i aan de plannen voor de Veluwerandmeren. De
i worden steeds geliefder bij recreanten, maar voor
r stekende zeilboten is het bevaarbaar gebied beperkt.
ganisatie skeelertocht aansprakelijk
De Vereniging van Letselschadeslachtoffers stelt de
Inisatie van de skeelertocht officieel aansprakelijk voqr het
«val in de IJtunnel op 19 september. Bij een massale Valpar-
meer dan vijftig mensen gewond. Ruim honderd
Inemers aan de skeelertocht hebben zich gemeld om de
ïjide te kunnen verhalen. De skeelertocht ging vooraf aan de
ji tot Damloop. De organisatie was in handen van Le Cham-
i. Volgens de vereniging valt die onder meer te verwijten dat
;ad kunnen weten dat het parcours onveilig was. De Skeeler-
el Nederland had dat een jaar eerder al gezegd.
ia-prijs voor Jaap Harlaar
Dr. ir. Jaap Harlaar, hoofd van het laboratorium
bewegingsonderzoek bij de afdeling revalidatiegeneeskun-
het VU Ziekenhuis, krijgt de Anna-prijs voor oithopaedie.
ildprijs van 25.000 gulden wordt elke twee jaar uitgereikt
14 ^Nederlandse onderzoekers, die belangrijk wetenschappelijk
:rzoek verrichten naar het menselijk bewegingsapparaat.
heeft de moderne multimediatechnologie ingeschakeld
tmplexe bewegingsstoornissen zichtbaar en behandelbaar
':en. Zijn methode is onder meer van belang voor dp he
t-, Jeling van spastische kinderen.
riodome wil naar Lelystad
»hol« Het Nationaal Luchtvaartmuseum Aviodome-Schip-
vil naar Lelystad verhuizen. Onderhandelingen hierover
vergevorderd stadium. Directeur A. van der Holst
Aviodome verwacht dat volgend jaar de eerste paal bij
thaven Lelystad de grond in gaat en dat het museum in
zijn deuren kan openen. Aviodome is al jaren op zoek naar
nieuwe locatie om de hele collectie onder één dak te bren-
Ook een vestiging in Rotterdam is overwogen, maar voor-
g lijkt Lelystad de grootste kans te hebben dat het museum
rheen verhuist. Op Schiphol heeft het muesum te weinig
nte om uit te breiden.
:ht heeft te weinig vuilnismannen
Utrecht kampt met een groot tekort aan vuilnisman-
Ie Utrechtse WD-wethouder Van Zanen is daar een wer-
ictie begonnen. Volgens de Reinigings- ên Haven Dienst
Domstad is het steeds moeilijker vuilnispersoneel te vin-
Werkzoekenden hebben liever een kantoorbaan of werk in
:el en halen hun neus op voor het 'vuilnisvak'. De
ist zoekt vooral mensen voor de vuilniswagen, de chemocar
lij de veegdienst. Het probleem is nog niet zo groot dat het
langs de weg blijft staan, maar bij ziekte en vakanties is het
ilijk om steeds voldoende personeel voor de ophaaldien-
beschikbaar te hebben. Op de wagens komen wervings
waarop personeel van de reinigingsdienst staat afge-
|d, een vrouw, een allochtoon en een oudere en jongere
nisman. Met die foto wil de gemeente het negatieve imago
I het vak wegnemen.
yban-pil' helpt rokers te stoppen
Er is hoop voor alle rokers die van plan zijn te stop-
L Binnenkort verschijnt Bupropion (merknaam Zyban) op
1 tederlandse markt, een Amerikaans medicijn dat het stop-
aanzienlijk eenvoudiger moet maken. Onderzoek heeft
dat ruim eenderde van de 'stoppers' die gebruik
ïkten van de pil na een jaar nog steeds geen sigaret had op-
ILION loken. Zeventien procent van het aantal sterfgevallen per
Cru 'in ons land (63 personen per dag) is een aantoonbaar ge-
lu Cauzetvan nicotineverslaving.
Astronautenbeurs in Amsterdam vol wereldverbeteraars
amsterdam ferdi schrooten
Een landing van een astronaut
op Mars zit er zo één, twee, drie
niet meer in. De ruimtevaart
heeft nieuwe hoogdravende
doelen. Op de internationale
astronautische beurs in de Am
sterdamse RAI staan tal van be
drijven die maar wat graag hun
steentje bijdragen aan wereld
vrede en voorspoed voor ieder
een op aarde. Maar daar vragen
de weldoeners wel miljoenen
en miljarden voor.
Ruimtevaart is na het einde
van de Koude Oorlog al lang
niet meer het exclusieve do
mein van een paar grootmach
ten. Dat blijkt in de RAI, waar
zich voor de vijftigste keer
ruimtevaartbedrijven en -ex
perts uit de hele wereld hebben
verzameld. Het thema: hoe krij
gen we die ongrijpbare ruimte
vaart weer bij de mensen op
aarde? Het antwoord lijkt in de
RAI eenvoudig. Lanceerinstalla-
ties blijken te huur te zijn en ra
ketten brengen tegen betaling
op maat gemaakte satellieten
en andere technologie in een
baan rond de aarde.
Duizelt het de bezoeker niet
van alle uitgestalde vernuft van
buitenaards niveau, dan is het
wel van de prijskaartjes die daar
bij navraag aan blijken te han
gen. „Tweehonderd miljoen",
zegt Erik Boslooper van Fokker
Space, als hij wijst op de in folie
verpakte doos achter hem. Het
is een model van de Sciamacy,
een instrument dat (bevestigd
op een satelliet) begin volgende
eeuw metingen moet doen naar
allerlei gassen op moeder aar
de. „Misschien kunnen de re
sultaten ons meer duidelijkheid
geven over het broeikaseffect",
zegt de ingenieur over zijn
'kindje', waar hij samen met
andere techneuten vijf jaar aan
heeft gewerkt.
Het prijskaartje van de Scia
macy valt echter in het niet bij
de kosten voor het internatio
nale ruimtestation dat in het
midden van de zaal als model
boven de hoofden van de
beursgangers bungelt. Het bui
zenstelsel moet, eenmaal in el
kaar gezet in de ruimte, zo'n
honderd miljard gulden kosten.
Nederland draagt zestig a ze
ventig miljoen bij aan de ont
wikkelingskosten, plus tien mil
joen per jaar om de zaak gaan
de te houden. „Maar dan heb je
ook wat", zegt André Kuipers,
die over een jaar of vijf als as
tronaut namens Nederland on
derzoek in het ruimtestation
hoopt te gaan doen. Zelf is hij al
lang gewend aan het idee van
een multinationaal ruimtestati
on. „Al die landen die elkaar
vroeger de hersens insloegen
werken nu samen", doelt de
opvolger van Wubbo Ockels op
naties als Rusland en de Ver
enigde Staten.
In de Koude Oorlog pompten
de toenmalige aartsvijanden
miljarden in ruimtevaart om
maar als eerste een mens de
ruimte in te kunnen sturen of
een astronaut op de maan te la
ten landen. „Dat prestige is er
niet meer", zegt Boslooper van
WIM STEVENHAGEN
ZdH Op&RATie IS ÊEH SToK- 5ÜU(^£R,JA,1
IY1AAÊ TL ZWITSERS STAAK] &EX£W OAA
HUM (WiSIÉ.lM6J2>i- J
-y
Mde slogan 'leraar, elke dag
rs' gaan minister Hermans
staatssecretaris Adelmund
slechte imago van hét
A tgezet onderwijs te lijf.
laag geven zij het startsein
-H een wervingscampagne.
-js volgens de bewindslieden
nodig, want de komende
^J11 ongeveer 5.500 le-
LANP 3 extra n°dig- Voor vakken
*uits, economie en de klas-
talen zoeken veel scholen
tevergeefs personeel. Als
:ts gebeurt, zal binnen af-
•are tijd bijna elke vacature
opleveren, omdat
inderwijs in hoog tempo
ÏÏZsWt: 37 procent van lera-
'ups was in 1998 50 jaar of
In 1994 was dat nog
Ier dan dertig procent. De
iddelde leeftijd is ruim 45
ét onderwijs heeft het zwaar
en tijd waarin de arbeids-
kt hoger opgeleiden veel te
len heeft. Bovendien blijken
f jongeren van mening dat
het leraarsvak eentonig zou
zijn. Volgens Hermans en Adel
mund is dat onterecht. Hun
campagne toont in tv-spotjes
en op affiches 'echte leraren'
met hun agenda's vol afwisse
lende werkzaamheden.
'Leraar, elke dag anders',
richt zich op de groep 15 tot 25
jarigen, maar ook op de zoge
noemde zij-instromers. Dat zijn
mensen die graag van baan wil
len veranderen of best een paar
uur per week les willen geven.
De campagne duurt drie jaar.
De actie voor de pabo-opleidin
gen (Wie heeft Wim Duisenberg
leren rekenen, mooi werk juf)
die twee jaar gelden werd ge
lanceerd, loopt nog enige tijd
door.
Volgens Hermans en Adel
mund moet de ongunstige re
putatie van het voortgezet on
derwijs niet overdreven wor
den: 88 procent van de Neder
landers heeft juist veel waarde
ring voor leraren. Opmerkelijk
is dat leraren zelf denken dat
dit percentage op 18 ligt.
veldhoven-vlissingen anp-gpd
Ongeveer 1.700 inwoners van
de Veldhovense wijk De Polders
hebben vanochtend noodge
dwongen hun huis verlaten.
Rond het middaguur zou het
Explosieven Opruimingscom
mando (EOC) een blindganger
uit de Tweede Wereldoorlog
onschadelijk maken. Het explo
sief was aangetroffen aan de
rand van de wijk op een diepte
van ongeveer drie meter. In
Vlissingen was het Explosieven
Opruimingscommando giste
ren actief. Ook daar moest een
vliegtuigbom uit de oorlog on
schadelijk worden gemaakt.
Omwonenden werden tijdelijk
in het Arsenaal ondergebracht.
De bom in Veldhoven, een
duizendponder, was pal naast
de vliegbasis Eindhoven aange
troffen in een gebied waar een
nieuwe woonwijk verrijst met
enkele duizenden huizen. In
verband daarmee kamt het
EOC gefaseerd het hele gebied
uit. Inmiddels is ongeveer ne
gentig hectare onderzocht. Dat
heeft 57 explosieven opgele
verd. De resterende 380 hectare
komt later aan de beurt.
Het overgrote merendeel van
de geëvacueerde bewoners
zorgde vandaag zelf voor on
derdak elders. De gemeente
ving enkele tientallen mensen
op in een café. Meer dan hon
derd politiemensen werden in
gezet om de ontruimde wijk te
bewaken. Zg controleerden
huis voor huis of de bewoners
inderdaad weg waren.
In de directe omgeving van
beek-ubbergen
Weekendretour Duitsland
en België 40% korting!
Internationaal op de grote stations of bel 0900-9296 i50ct/min
X NS Internationaal
Het ministerie van landbouw moet zo spoedig
mogelijk Belgische of Duitse hamsters importe
ren om het voortbestaan van de Limburgse veld-
hamsters veilig te stellen. Dat zegt de Vereniging
Das en Boom naar aanleiding van onderzoek on
der de onlangs in Limburg gevangen dieren.
De nieuwste poging om de laatste wilde ham
sters van Nederland voor uitsterven te behoeden,
dreigt te mislukken. De laatste twaalf die vorige
maand in een ultieme reddingsactie bij Maas
tricht werden gevangen, blijken familie van el
kaar. Sommige hebben al inteeltverschijnselen.
„Het aantal is te beperkt om een gezonde po
pulatie op te bouwen", vindt J. Dirkmaat van de
vereniging Das en Boom te Beek-Ubbergen, waar
reeds drie dieren waren ondergebracht. De ver
eniging wil Duitse en Belgische veldhamsters im
porteren om ze te kruisen met de Nederlandse
Fokker Space. „Nu moet ruim
tevaart een wetenschappelijk of
commercieel doel hebben, an
ders gebeurt er niks." Een lan
ding op de maan of Mars ziet
hij dan ook niet meer gebeuren.
Hele concrete toepassingen van
vernuftige ruimtevaarttechno
logie, daar gaat het tegenwoor
dig om.
Om ook het gewone publiek,
dat donderdag en vrijdag wel
kom is in de RAI, voor zich te
hebben de standhou-
van speeltjes neergezet,
er bij het Japanse ruim-
i NASDA een ro
botarm bediend worden en
geeft de kermisattractie van
Space Expo uit Noordwijk be
langstellenden een heus 'ruim
tegevoel'.
Praatjes van Erwin Kroll over
het weer en informatie van
huis-, tuin- en keukenfuturist
Chriet Titulaer moeten duide
lijk maken dat iedereen tegen
woordig al gebruik maakt van
vindingen uit de ruimtevaart.
„Weerbeelden via de satelliet,
bellen met een mobiele tele
foon via de ether. Ruimtevaart
is gewoner dan je denkt, hoor",
zegt Ronald Opdenberg in de
stand van TNO Space „Zie je
die communicatiechip?" wijst
hij op een pietepeuterig plaatje.
„Dat is nu nog ruimtevaart
technologie. Maar straks kun
nen we daardoor misschien al
lemaal met ons horloge bel
len."
Hoogwaardige technologie
die eerst aan een select gezel
schap van rivaliserende landen
was voorbehouden lijkt nu voor
iedereen te koop. Kijk maar
naar het Khrunichev Space
Center. Het Russische staatsbe
drijf dat voor de val van de
Muur weinig op had met open
heid, gooit nu als een markt
koopman de vruchten van de
cennia onderzoek op straat.
„We bouwen een energie- en
een controlemodule in het in
ternationale ruimtestation",
zegt de Rus Eugene Motornyi.
„Maar we kunnen nog meer
opdrachten aannemen." Een
raketje lanceren of een satellie
tje bouwen? U vraagt, wij draai
en, lijkt nu het motto.
'Drama van de Mirakelbrug' voor de rechter
amsterdam gpd
Tegen de 36-jarige Amsterdammer die in juni op de Mi
rakelbrug in Amsterdam de 30-jarige fietser Mare Breu-
nis doodschoot is gisteren voor de rechtbank een on
voorwaardelijke celstraf van tien jaar geëist. De verdach
te zat achterop de snorfiets van zijn jongere broer en was
boos over een opmerking die zijn slachtoffer even tevo
ren op de Haarlemmerdijk- had gemaakt. Het gewelds
misdrijf veroorzaakte een golf van verontwaardiging.
Nog weken na het incident werden op de brug bloemen
neergelegd.
maar in de lucht willen schie
ten.
Omstanders zagen twee man
nen van het 'bodybuilderstype'
wegrijden op een bromscooter.
De achterste droeg een zwart
bomberjack, met witte letters
C.IA. Tegenover de politie ver
klaarde een getuige: „Ik zag drie
mannen stilstaan op het fiets
pad. Eén van de mannen die bij
een bromfiets stonden liep naar
de fietser en begon hem te du
wen. De tweede man liep ook
naar de fietser en haalde uit zijn
rechterzak in één vloeiende be
weging iets te voorschijn. Ik
hoorde een knal en de man bij
de fiets zakte in elkaar."
De kogel die van een afstand
van 25 tot 75 centimeter werd
De twee mannen kenden elkaar
niet. Tegen middernacht ont
stond op de Haarlemmerdijk
een woordenwisseling en
vechtpartij met de fietsende
Breunis die op weg was naar
zijn kamer in dezelfde buurt als
waar de beide broers woonden.
Op een smal fietspad reed het
tweetal Mare Breunis voorbij,
waarbij de verdachte de fietser
een klap op de rug gaf. De ver
dachte beweerde tegenover de
rechtbank dat de fietser hem
daarna bij een verkeerslicht van
de brommer had getrokken en
hem tegen de benen had ge
schopt. Op de Mirakelbrug had
hij, volgens zijn zeggen alleen
afgevuurd raakte twee slag
aders. Een half uur later over
leed de als rustig bekend staan
de Breunis in het ziekenhuis
van de Vrije Universiteit. De
broers hadden die avond in ca
fés op de Wallen veel bier ge
dronken en veel geblowd. De
verdachte placht een geladen
revolver bij zich te hebben als
hij uitging. Daarvoor had hij
geen vergunning. Voor de rech
ter beweerde hij, dat hij zich
'onveilig' voelde zonder dat wa
pen.
De dag na het drama gooide
de verdachte zijn revolver in het
IJ, nadat hij op de Amsterdam
se tv-zender AT5 had gezien dat
Mare Breunis was overleden.
Het wapen werd ondanks zoek
acties niet teruggevonden.
Twee dagen later werd hij op
een terras aangehouden na een
anonieme tip. In zijn woning
trof de politie een serie wapens
aan, ónder meer vlinder- en
valmessen, een windbuks, een
gaspistoc'. en een traangasbus
je.
De rechtbank doet uitspraak
op 18 oktober.
de vindplaats van de bom lig
gen ook nogal wat weilanden.
Alle vee werd daaruit wegge
haald en op stal gezet. Enkele
scholen in De Polders waren
vandaag dicht.
In Vlissingen waren gisteren
enkele omwonenden kwaad
over het feit dat ze pas laat wa
ren ingelicht over de ontrui
ming. „We kregen het pas zon
dagavond om half twaalf te ho
ren. Zo'n dertig procent van de
bewoners was op dat moment
niet thuis. Sommigen wisten
van niets en zijn vanmorgen
om half zeven uit hun bed ge
beld. Ik weet zeker dat er men
sen gewoon thuis zijn geble
ven". aldus één van de omwo
nenden.
wilde hamsters, ook wel korenwolven geheten.
De import moet voor 1 november gebeuren,
daarna beginnen de dieren aan hun winterslaap.
Het ministerie moet volgens de vereniging dus
haast maken ze op tijd in Nederland te hebben.
De voortplanting gebeurt in het voorjaar, onmid
dellijk na de winterslaap.
Zeven van de korenwolven zijn inmiddels
overgebracht naar diergaarde Blijdorp te Rotter
dam. De andere blijven in het fokcentrum in
Beek-Ubbergen.
Staatsecretaris Faber (landbouw) liet gisteren
aan de Tweede Kamer weten dat de twaalf ham
sters zijn gevonden, nadat 1.200 hectare in Zuid
en Midden-Limburg waren afgezocht. Volgens de
bewindsvrouw wil dit niet zeggen dat er geen
hamsters meer in het wild voorkomen. Jonge
hamsters zullen zo spoedig mogelijk weer in hun
natuurlijke omgeving worden teruggeplaatst, al
dus Faber.
De voordeligste landelijke aanbieder nu nog voordeliger:
Maar liefst 50% korting
op de abonnementsprijs, 4 maanden lang!
Telfort
Dat praat 'n stuk makkelijke
