Ter Linden deel dri
richters en koningei
Geloof Samenleving
Simonis: Nieuwe bewegingen
in kerk zijn hoop voor Europa
Plannen voor
evangelische
bijbelvertaling
Bisschoppen hopen op
verkondiging evangelie
Politiek bezorgd om Catenia
MAANDAG 4 OKTOBER 1999
_£A
VANDAAG
Fanciscus van Asissi (1181-1226), de heilige van
4 oktober, is één van de bekendste religieuze in
spirators van het afgelopen millennium. Zijn ei
genlijke naam luidde Franciscus Bernadone, en
hij was de zoon van een stoffenhandelaar uit het Umbri-
sche stadje Assisi. Op Zn vierentwintigste hoorde hij, tij
dens het bidden in de kerk, een stem van het kruisbeeld
komen. „Zie je niet dat mijn huis in verval is", zei het
Christusbeeld, ,,en wat doe je daar aan?" Franciscus nam
de opdracht letterlijk en gebruikte geld van zijn vaders stof
fenhandel om het kerkgebouw op te knappen. Later nam
hij ook de zorg op zich voor andere kerkgebouwen. Maar in
overdrachtelijke zin maakte hij. achteraf bezien, ook seri
eus werk van de opdracht van Christus. In 1209 Franciscus
stichtte de orde van de Mindere Broeders. Later volgden
andere ordes. Hij predikte armoede, boetvaardigheid en
vredelievendheid en kreeg zeer veel volgelingen. Niet in de
laatste plaats door zijn eigen voorbeeldige religieuze le
vensstijl. Het hoogtepunt voor Franciscus was zijn stigma-
tisatie. Hij had zich zo geïdentificeerd met de gekruisigde
Jezus, dat hij wonden kreeg op de plekken waar ook Chris
tus ze gehad zou hebben.
Paus verklaart Edward Poppe zalig
Vaticaanstad Paus Johannes Paulus II heeft zondag de Belgi
sche priester Edward Poppe en vijf andere geestelijken zalig ver
klaard. Ongeveer 20.000 mensen, onder wie enkele honderden
pelgrims uit België, woonden de ceremonie op het Sint-Pieters
plein bij. Poppe (1890-1924), priester van het bisdom Gent,
stond aan het begin van deze eeuw vooral bekend om zijn inzet
voor sociale rechtvaardigheid. Tijdens zijn diensttijd in het leger
besloot hij zijn leven aan God en de Rooms-Katholieke Kerk te
wijden. „De liefde voor armen, sukkelaars, onkerkelijken, ster
venden en in het bijzonder voor het volkskind hebben hem blij
vend getekend", aldus het Vaticaan. Johannes Paulus II heeft
tijdens zijn 20-jarig pausschap inmiddels 938 mensen zalig en
284 mensen heilig verklaard.
Angst voor religieus geweld
Karachi Een politieman houdt de wacht bij een moskee van
soennitische moslims in de Pakistaanse hoofdstad Karachi. De
beveiligingsmaatregelen bij moskeeën zijn verscherpt nadat
vrijdag acht sjiïtische moslims tijdens het ochtendgebed in hun
moskee door overvallers werden doodgeschoten. De regering is
bang dat de rivaliserende groepen geweld met geweld gaan ver
gelden. FOTO AF
Comité benadert Spaanse bisschoppen
utrecht Het Comité Anti Stierenvechten doet via een brief
kaartenactie een beroep op alle Spaanse bisschoppen om met
hun 'morele gezag' een einde te maken aan 'gruwelijke stieren
mishandelingen' in Spanje. Tijdens de talloze religieuze volks
feesten in het land worden stieren opgejaagd en vaak letterlijk
doodgemarteld, aldus het comité. De achterban van het comité
krijgt voorgedrukte kaarten toegestuurd met het verzoek ze on
dertekend aan de betreffende bisdommen te versturen. De be
strijders van stierenleed hadden eerst het RK-Kerkgenootschap
in Nederland om een uitspraak tegen de praktijken in Spanje
gevraagd, maar dat verwees hen door naar de bisdommen. De
RK-Kerk is overigens tegen het nutteloos doden of laten lijden
van dieren, benadrukte het RK-Kerkgenootschap.
REDACTIE AAD RIETVELD. 0
'Het dogmatisch geloof heeft voor veel mensen afgedaan
Nieuwe religieuze bewegingen
in de Rooms-Katholieke Kerk
zijn de hoop van Europa. Ze
zijn weer authentiek en uitda
gend en bestaan vaak uit zeer
overtuigde gelovigen. Dat zei de
Nederlandse kardinaal Simonis
dit weekeinde na afloop van de
eerste bijeenkomst van de Eu
ropese bisschoppensynode in
Rome.
De charismatische bewegin
gen, zoals Focolare, Emmanuël
en Communio e Liberazione,
streven naar vernieuwing van
de kerk door meer ruimte te
bieden aan de werking van de
Heilige Geest. De eigeitiijke cri
sis van Europa is een geloofs
crisis, aldus Simonis. „Hoe krijg
je geloof terug? Door te bidden.
Maar wil je gaan bidden, dan
heb je geloof nodig. Daar zit
een soort vicieuze cirkel in.
Voor mij is de grote vraag: hoe
komen we daar uit?"
De voorzitter van de Neder
landse bisschoppenconferentie
maakt zich zorgen over de ta
nende invloed van de kerk op
het leven van mensen. „De an
tennes van talloze mensen
staan zo totaal anders gericht.
Het maakt eigenlijk niet uit wat
zegt, het slaat toch niet aan. Het
instituut kerk en het dogma
tisch geloof hebben voor veel
mensen afgedaan."
De kracht van de nieuwe reli
gieuze bewegingen is dat zij 'de
zaak' bijzonder serieus nemen,
aldus kardinaal Simonis. „Ook
zijn de bewegingen in de grote
wereldkerk een soort families.
Daar kent men elkaar, daar ben
je iemand." Tijdens de bis
schoppensynode hoopt Simo
nis over die nieuwe bewegingen
te spreken.
Meer dan 160 bisschoppen
uit heel Europa bezinnen zich
de komende drie weken in Ro
me op de positie van de Rooms
Katholieke Kerk op hun conti
nent. Het thema van de synode
is 'Jezus Christus, die leeft in
zijn kerk, bron van hoop voor
Europa'.
Simonis kon nog niet zeggen
wat hij van de bisschoppensy
node verwacht. „Ik zou op geen
enkele manier weten waar het
naar toe gaat", zei hij. Het
werkdocument voor de verga
dering vindt hij goed, al is er
volgens hem wel sprake van
een enorme woordenbrij. „Alles
wat erin staat, is waar. Maai'
een allerbeste tekst waar alles
in staat, is eigenlijk een slechte
tekst."
Bisschop Hurkmans van Den
Bosch hoopt door de ontmoe
ting met bisschoppen uit aller
lei landen vooral te ervaren, wat
het is om wereldkerk te zijn. De
gelovigen mogen volgens hem
van de synode verwachten, dat
de bisschoppen beter inzicht
krijgen in de problemen en vra
gen in de RK-Kerk in Europa.
Verder hoopt hij inspiratie op te
doen om met hernieuwde
kracht leiding te geven aan zijn
bisdom en het evangelie te ver
kondigen.
Na afloop van de vergadering
hadden de in toog geldede Si
monis, Hurkmans en bisschop
Van Luyn van Rotterdam pro
blemen om weer in het Neder
lands College in Rome te ko
men. De auto die hen daarheen
moest brengen, weigerde dienst
vanwege een kapotte ventilator.
De bestelde taxi kwam vervol
gens niet opdagen. „Wat een
gedoe", verzuchtte Simonis op
het Sint-Pietersplein. Na een
klein half uur wist hij een taxi
aan te houden. Mario, de
chauffeur van de bisschoppen,
bleef alleen achter.
den bosch anp
In evangelische kring is het ini
tiatief genomen voor een evan
gelische versie van de rooms-
katholieke Willibrordvertaling.
Aanleiding is de onvrede in
evangelische kring over de
nieuwe oecumenische Nieuwe
Bijbelvertaling (NBV), die in
2004 klaar moet zijn.
Woordvoerder Ph. van Heus-
den van de Katholieke Bij
belstichting (KBS), bevestigt dat
de KBS met vertegenwoordigers
uit evangelische kring in ge
sprek is. Hij vindt dat een 'ver
rassende samenwerking'. Van
wege de verschillen in 'gods
dienstige culturen en taalge
bruik' zal het volgens hem veel
tijd kosten om tot een vergelijk
te komen.
De Willibrordvertaling geldt
in evangelische kring als 'goed
en positief, omdat ze dicht bij
de Hebreeuwse en Griekse
grondtekst blijft. Om haar voor
evangelicalen acceptabel te ma
ken, zijn er wel aanpassingen
nodig. Zo zouden de noten
moeten sneuvelen, omdat die
een te rooms-katholiek stempel
op de vertaling drukken. Ook
zou een evangelische 'Willi-
brord' niet de zogeheten deute-
ro-canonieke boeken mogen
bevatten. Deze bijbelboeken,
die als minder gezaghebbend
worden gezien, zijn niet in de
protestantse vertalingen opge
nomen.
De initiatiefnemers zouden in
reformatorische kring steun
zoeken. Ook daar heerst onvre
de over de NBV.
vaticaanstad anp
Rooms-katholieken in Euro
pa moeten weer expliciet en
met vreugde en enthousias
me over hun geloof in Jezus
Christus spreken. Ze dienen
daarbij gebruik te maken van
de modernste communicatie
middelen, zoals internet. Dat
zeggen de deelnemeners aan
de Europese bisschoppensy
node in Rome.
In Europa bestaat honger
naar God, maar tegelijkertijd
verwarring over God en gods
dienst, zei aartsbisschop John
Foley, voorzitter van de paus-
elijke raad voor de media.
Veel gelovigen in dit wereld
deel gaan er van uit, dat het
geloof uit de mode is en dat
ze dit het beste voor zichzelf
kunnen bewaren.
Foley riep hen op hun 'ver
legenheid' af te leggen. Een
enthousiaste beleving van het
geloof zal 'zielen aantrekken
en harten aanraken', bena
drukte hij. De preses van de
mediaraad wees bovendien
op de noodzaak om priesters
en andere kerkelijk werkers
op te leiden in het professio
neel omgaan met communi
catiemiddelen. Mensen die
met vragen zitten, moeten via
de telefoon, e-mail of een
brief op een passende manier
antwoord krijgen van pries
ters, gaf hij als voorbeeld.
De Franse kardinaal Paul
Poupard, voorzitter van de
pauselijke raad voor de cul
tuur, deelde Foley's pleidooi
voor een expliciete verkondi
ging van het evangelie en het
gebruik van moderne com
municatiemiddelen. Films,
radio, televisie, kranten en in
ternet geven de Rooms-Ka
tholieke Kerk omvangrijke
mogelijkheden om een 'ziel'
aanvde Europese cultuur te
geven, zei hij. „Door de ont
kerstening van Europa is het
continent minder menselijk
geworden."
Ook andere bisschoppen
benadrukten de nog altijd ac
tuele noodzaak van een here
vangelisatie van Europa,
waartoe de eerste bisschop
pensynode in 1991 opriep.
Bisschop Sofron Mudry uit de
Oekraïne deed een beroep op
christenen in West-Europa
voor morele steun en mate
riële hulp bij de verkondiging
van het evangelie in het voor
malige communistische land.
Ook riep bisschop Mudry
de katholieken in de Oekraïne
op om hun krachten te bun
delen met het oog op een oe
cumenische dialoog met de
orthodoxe gelovigen. In een
verdeelde kerk van Christus is
het volgens Mudry moeilijk,
zo niet onmogelijk, om de
blijde boodschap te blijven
verkondigen. De bisschop zei
verder dat de methoden van
zendelingen in zijn land, in
het bijzonder die van verte
genwoordigers van de 'nieu
we christelijke sekten', op
veel weerstand stuiten bij de
traditionele Oekraïense ker
ken, waaronder de RK-Kerk.
amsterdam anp
Krachtpatser Simson, de wankelmoedige koning
Saul, de kleine David die met een steen uit zijn
slinger de reus Goliath velt, de profeet Elia en zijn
'heilig theater' op de berg Karmel. Het zijn voor
dominee Nico ter Linden allemaal verhalen uit
een 'bijbels luilekkerland'. In deel drie van zijn
vertaling van de bijbel - Het verhaal gaat... - wor
den verhalen over richters en koningen voor de
hedendaagse lezer toegankelijk gemaakt.
Na de eerste vijf bijbelboeken en de evangeliën
van Marcus en Mattheüs zijn in het derde deel
van Ter Lindens hervertelling de boeken Jozua
tot en met Koningen aan de beurt. Uitgeverij Ba
lans gokt met een eerste oplage van 60.000 exem
plaren opnieuw op een kassucces. Van deel 1 zijn
160.000 exemplaren verkocht, van deel 2 gingen
er 100.000 over de toonbank.
De oudtestamentische verhalen over bloedige
veldslagen en wonderbaarlijke goddelijke ingre
pen vormen volgens de hervormde predikant een
'profetisch geschiedwerk'. Ze bevatten geen his
torisch betrouwbare weergave van feiten, maar
zijn, aldus Ter Linden, één grote godsdienstles.
De vertellers maken gebruik van „brorG
geschiedenis en oude sagen en legendenf c
De staaltjes van wreedheid en bloed"
die bijbelboeken, niet zelden in opdrt^
God, stuiten veel lezers tegen de borst, r Q
logen die hier in al hun gruwelijkheid beter
worden, verbeelden de strijd tussen f
kwaad", doceert Ter Linden. De verhalT^
vaak op sprookjes, stelt hij in zijn uitleg^
verhaal van Elia, die na een succesvolle J
meting met de profeten van de Baal opP j
Karmel de verliezers afslacht. „Met hetzL
weid waarmee sommige sprookjes ein(Lrcj
waaraan kinderen zo veel vreugde beleiti
digt ook dit verhaal. Hier woedt een strijd
ven en dood die ieder mens met zijn BaP
voeren."
De voormalige predikant van de WestC^
Amsterdam liet het manuscript vooraf l/j
rabbijn C. Tzvi Marx. Na het verschijnei^se
eerste deel kreeg hij van de liberale rabbf v
lienthal het verwijt, dat hij het Oude Te
vooral als een aanloop naar het verhaal \P
ziet. „Een belediging voor het jodendof®
deelde Lilienthal.
london anp
Britse parlementariërs maken
zich grote zorgen over geheime
activiteiten van een katholieke
groep, de Catenians. Onder de
leden zouden hoge politiefunc
tionarissen en rechters zijn. In
een rapport uit een Lagerhuis
commissie voor binnenlandse
zaken de vrees, dat leden van
de groep hun macht misbrui
ken om de rechtsgang te beïn
vloeden.
De Britse krant The Indepen
dent on Sunday heeft de hand
op het rapport weten te leggen.
Volgens de commissie tellen de
Catenians 11.500 leden. De
groep werd in 1908 in Man
chester als charitatieve organi
satie opgericht. De groep wordt
vergeleken met de Vrijmetse
laars. De symboliek, het geslo
ten karakter van de
en het elkaar aanspre
'broeder' roept bij v«
sekte-achtig beeld op.
De Britse overheid h
tie en justitie opg
bestand op te zetten n
vens over leden van v
laarsgroepen. Een wo
der van de Catenians
elke vergelijking met
metselaars.
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met dinsdag.
Engeland, Schotland, Wales en
Ierland:
Eerst nog veel wind en met name
in Schotland en langs de noord-
zee kust buien, ook met onweer.
Elders steeds minder buien en
meer zon. Maxima uiteenlopend
van slechts een graad of 9 in
Schotland tot 14 graden in de
omgeving van Londen.
België en Luxemburg:
Half tot zwaar bewolkt en enkele
buien, mogelijk met onweer.
Dinsdag veel droger en meer zon.
Maxima rond 14 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Half tot zwaar bewolkt en enkele
buien, soms met onweer. Dins
dag waarschijnlijk droog en meer
zon. Middagtemperatuur om
streeks 15 graden.
Portugal:
Droog en flink wat zon. Middag-
temperatuur uiteenlopend van
ongeveer 20-graden in het noor
den tot 25 of meer in de Algarve.
Madeira:
Afwisselend zon en wolkenvel
denen mogelijk wat regen. Maxi
ma rond 25 graden.
Spanje:
Aan de Golf van Biskaje veel wol
ken en af en toe regen. Elders
zonnige perioden en maandag
langs de oostkust kans op een lo
kale regen- of onweersbui. Maxi
ma van een graad of 17 aan de
kust in het noorden tot 30 plaat
selijk in Andalusië.
Canarische Eilanden:
Veel zon. Aan de noordkant van
de eilanden ook wolkenvelden en
een kleine kans op een bui.
Maxima tussen 25 en 30 graden.
Marokko:
Westkust: hier en daar wolken
velden, verder veel zon en droog.
Middagtemperatuur tussen 22
en 27 graden.
Tunesië:
Zonnige perioden en met name
dinsdag kans op een regen- of
onweersbui. Middagtemperatuur
om en nabij de 30 graden.
Zuid-Frankrijk:
Wisselend bewolkt en regen- en
onweersbuien. Dinsdag van het
westen uit droog en perioden
met zon. In het zuidoosten waait
een stevige Mistral en is het zon
nig. Maxima uiteenlopend van
nog geen 15 graden in Les Lan-
des tot iets boven de 20 langs de
Middellandse Zee.
Mallorca en Ibiza:
Maandag tijdelijk wat meer wol
ken en mogelijk een regen- of
onweersbui. Daarna geleidelijk
iets minder warm met maxima
rond 25 graden.
Italië:
Nu en dan zon maar ook enkele
regen- of onweersbuien. Dinsdag
in het noorden droog en veel zon.
Maxima dalend naar 16 graden
in het noorden en 25 in het zui
den.
Corsica en Sardinië:
Vooral langs de westkusten veel
wind. Verder geregeld zon maar
vooral dinsdag ook kans op een
regen- of onweersbui. Middag
temperatuur dalend naar 18 gra
den langs de westkusten en 23
in het zuidoosten van Sardinië.
Malta:
Droog, flinke zonnige perioden
en toenemende wind. Middag
temperatuur maandag 30, dins
dag 27 graden.
Griekenland en Kreta:
Maandag zonnig, dinsdag meer
bewolking en in het noorden en
noordwesten toenemende kans
op een regen- of onweersbui.
Maxima tussen 25 en 30 graden.
Turkije en Cyprus:
Droog en veel zon bij maxima
van 27 tot 32 graden.
Duitsland:
Geregeld regen- en onweersbui
en, in het laagland ook nu en
dan wat zon. Middagtemperatuur
tussen 10 en 15 graden.
Zwitserland:
Bewolkt en nu en dan regen.
Vanaf maandagmiddag aan de
zuidflank van het Alpenmassief
zonnig. Maxima tussen 8 en 13
graden, bij Locarno middagtem
peratuur rond 16 graden.
Oostenrijk:
Bewolkt en perioden met regen
bij maxima tussen 9 en 13 gra
den.
Polen:
In het oosten bewolkt en perio
den met regen. Elders half tot
zwaar bewolkt en enkele buien.
Kans op onweer. Middagtempe
ratuur rond 14 graden.
Tsjechië en Slowakije:
In Slowakije bewolkt en perioden
met regen. In Tsjechie half tot
zwaar bewolkt en enkele buien.
Kans op onweer. Maxima rond
13 graden, maandag in Slowa
kije middagtemperatuur rond 18
graden.
Hongarije:
Overwegend veel bewolking en
op veel plaatsen regen, mogelijk
ook onweer. Dinsdag wat minder
nat en enkele opklaringen. Maxi
ma dalend naar 15 graden.
0INS0AG 5 OKTOBER 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 07.48 Zon onder 19.09
Maan op 02.42 Maan onderl7.54
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 00.45 13.25 00.18 12.58
Laag 09.16 21.14 08,57 20.55
Weerrapporten 04 oktober 08 u
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
Dublin
Frankfurt
Genève
Helsinki
Innsbruck
Istanbul
Klagenfurt regen
Kopenhagen regenbui
Las Palmas zwaar bew.
Lissabon onbewolkt
Locarno onbewolkt
ae&
bewolkt
djptL onweer
V warmtefront
regen
sneeuw
f koufront
opklaringen
Aft, hagel
lagedruk
mist
windrichting
hogedruk
zonnig
19 temperatuur
luchtdruk in
-1000- hect0 pasca(
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 A8 Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
F Blok, chef eindredactie algemeen
T Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin-en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties 071- 5323 508
Familieberichten. 023- 5317:
023- 5320 216
Redactie: 071-5321 921
Hoofdredactie 071- 5315 921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.301(
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTEN1
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tl
071-5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per halfjaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging w
het automatisch afschrijven
abonnements- geld, ontvangen 1,
betaling.
VERZENDING PER POS"
Voor abonnementen die per post (bf
worden verzonden geldt een toesla
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSË
Voor mensen die moeilijk lezen,
hebben of blind zijn (of e
leeshandicap hebben), is
van het regionale nieuws
Dagblad op geluidscassette besd
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuu
28 20 4.0
19 7 0.0
9 7 16.0
20 14 9.0
12 8 8.0
11 8 0.0
16 8 6.0
26 21 1.0 Tel Avw
26 18 00 Tokyo
10 6 00 Toronto
19 9 10 Tunis
w 1 11 7 12.0
Bangkok half bew
Buenos Aires onbewolkt
Casablanca licht bew.
Johannesburg onbewolkt
Los Angeles hall bew
New Orleans onbewolkt
New York zwaar bew.
13
0.0
24 18 0.0
18 10 0.0
20 17 0.0
27 23 1.0
20 17 0 0
31 22 0.0
26 18 0.1
K
N H U I
ongevauendienst
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth- 24 u. per dag
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezond®
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
12
6.0
inlichtingen bezoekuren ziekenhuizen
wzw2 33 22 00 Diaconessenhuis: tel. 071-5178178
nnw3 15 5 00 Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.