'Je moet reageren op het gebouw'
LVC boos over uitblijven van beloofd gemeentegeld
de visserij zijn de mensen blij9
Cultuur Kunst
Hardop Dromen: muzikale fruitmand van Intermezzo
:'!r
Plannen voor Floris-film
Van der Ploeg sluit
'jongeren-akkoord'
Helden in Galerie Noordwijk
noordwijkGeschilderde portretten van de helden van Peter
dl
ONDERDAG 30 SEPTEMBER 1999
m rijsdam. 071-5356444. f
caroline van overbeeke 071-5:
Donkersloot, zoals Frank Zappa, Gerard Reve, Bob Dylan, Keith
Richard en Marlon Brando (foto), zijn vanaf 1 oktober te
tde tentoonstelling 'Helden' in Galerie Noordwijk. Donkersloot
schildert hun beeltenissen naar foto in verschillende stijlen, van
romantisch klassiek tot figuratief expressionistisch. Galerie
Noordwijk is ontstaan op initiatief van Arno Bos van de Stich
ting Noordwijk Kultureel. De galerie, een samenwerkingsver
band van Gallery Donkersloot, het Amsterdams Instituut
Schilderkunst (AIS) en het Art Hotel Winston. Na de expositie
van Donkersloot die tot 1 november duurt, volgt een tweede
tentoonstelling met een groepsexpositie van onder meer Peter
Klashorst en Edwin Hagendoorn. Galerie Noordwijk
Prins Bernhardstraat 57 in Noordwijk, is open van 12.00-17.00
FOTO
Wik de Jong wint publieksprijs
:/)leiden Kunstenaar Wik de Jong heeft de publieksprijs gekregen
de Kunstroute '99 in Leiden. Het afgelopen weekeinde kon
bezoekers hun favoriete kunstwerk kiezen, en zij kozen
i voor de Leidse kunstenaar, zo maakte het Centrum Beeldende
m Kunst gisteren bekend. Tijdens de Kunstroute '99, dit jaar
de vijfde keer in Leiden, stellen Leidse kunstenaars hun atelier
open voor publiek. Ongeveer 4000 mensen bezochten de
vailiers, galeries en de centrale presentatie in De Waag.
he
'°ez Drie kalfnominaties voor The Delivery
jtrecht De speelfilm The Delivery van debutant Roel Reiné
maakt kans op drie Gouden Kalveren en is daarmee de
lus genomineerde film van de 19de editie van het Nederlands Film
Festival. De op Amerikaanse leest geschoeide misdaadfilm is
tijdens het Nederlands Film Festival in Utrecht geno
mineerd als beste lange speelfilm en regisseur Reiné als beste
jtoi regisseur. Hoofdrolspeler Fedja van Hüet kreeg een nominatie
•deals beste acteur. Abeltje, de jeugdfilm van Bumy Bos en Ben
Sombogaart, en Een Vrouw van het Noorden van René Seegers
Frans Weisz zijn de andere twee films die strijden om de titel
P jeste lange speelfilm. Oude rot Rijk de Gooijer is naast Fedjc
Hüet in de race voor de titel beste acteur. De Gooijer dankt
aan zijn rol in de film Madelief: Krassen in het Tafelblad.
'NPS Prijs voor Sylvia Hojstijn
recht Sylvia Holstijn heeft met 'Erwtje op avontuur' de NPS
ijs voor de beste korte film gewonnen. De korte animatiefilm
tor de jeugd bleef de jury 'ontroeren'. Verder noemde de jury
le film geestig. Holstijn kreeg de prijs, bestaande uit een geld
bedrag van 10.000 gulden, gisteravond tijdens het Nederlands
'ilm Festival in Utrecht. In totaal dongen veertig inzendingen
im de NPS Prijs voor de beste korte film. Uiteindelijk bleven er
even over, die volgens de juiy 'een mooie en diverse doorsnee
Jaten zién van wat mogelijk is met de korte film in Nederland'.
fe )rie films bleven lang meedingen naar de prijs. Naast 'Erwtje
ip avontuur' waren dat 'Van schaft tot schaft' van Britta Hos-
Rob Smits en 'Moët en Chandon' van Mark de Cloe.
ash
leiden pablo cabenda
Het LVC is boos. De gemeente Leiden beloofde
het poppodium geld voor verbouwingen en een
onzekere toekomst en daarvan komt er niks of
nauwelijks iets binnen. Directeur Ruud Visser
heeft er een beetje zijn bekomst van. ,,We zijn het
zat om maar steeds onze hand op te houden. Het
lijkt of niemand het iets kan schelen bij de ge
meente. Pechtold is bijna nooit bereikbaar en
eerlijk gezegd begint bij mij steeds sterker het ge
voel te dagen dat we worden genaaid."
Het LVC heeft twee afspraken uitstaan met de
gemeente. Een convenant dat in het voorjaar van
'98 is gesloten en dat moest dienen als financiële
tegemoetkoming voor de onzekere toekomst die
het Aalmarkttijdperk inluidden. In april dit jaar
kwamen daar de plannen van het overbruggins-
krediet bij: 50.000 gulden per jaar voor een
broodnodige verbouwing tot het Aalmarktproject
bewaarheid wordt. Noch het convenant noch het
plan voor het overbruggingskrediet is volgens
Visser verzilverd. „Het convenant was bedoeld
om de gefrustreerde programmering van het LVC
in goede banen te leiden en anderzijds om een
aantal stappen van de op handen zijnde verbou
wing te bekostigen. Daarvan hebben we onlangs
25.000 gulden binnengekregen. Een schijntje
waar we helemaal niet mee uit de voeten kun-
Hoeveel de gemeente dan wel had i
talen, berekent Visser ter plekke uit. Ongeveer
80.000 gulden totaal voor de programmering en
de eerste fase van de verbouwing. Dat de hoogte
van het gemeentelijke krediet blijkbaar door bei
de partijen anders wordt geïnterpreteerd, i
zo vreemd.
Het convenant, waar indertijd LVC i
Fons Delemarre en cultuurwethouder Pechtold
hun handtekening onder hebben gezet, zegt niks
concreets over de prijs die de gemeente zou
moeten betalen en maakt het zo een veredeld
gentleman's agreement. Ook de plannen voor het
overbruggingskrediet zijn in feite niet meer dan
mondelinge afspraken. Daarbij zijn wel toezeg
gingen over de hoogte van het uit te keren bedrag
gedaan, namelijk 50.000 gulden.
„Maar daar hebben we nog helemaal niks van
gezien", beklaagt zich een verontwaardigde Vis
ser. De geluiden uit het LVC verbazen Alexander
Pechtold enigszins. „Ik heb met Ruud Visser voor
het laatst deze zomer gesproken over onze plan
nen, dat is waar, maar dat betekent niet dat er
niet op een ander niveau nog steeds wordt on
derhandeld. Daar komt nog bij dat we aan het
LVC hebben gevraagd om concrete voorstellen
bij ons in te leveren omtrent de programmering.
Aan de hand van die voorstellen zouden we een
bedrag noemen voor de schadevergoeding van
het convenant. Die voorstellen hebben we dus
ook nooit binnen gekregen."
Pechtold geeft toe dat ook de 50.000 gulden
overbruggingskrediet nog steeds niet zijn overge
maakt aan het LVC. „Maar dat is dan ook een af
spraak die in april dit jaar is gemaakt. Al met al
heb ik sterk het gevoel dat het LVC via de media
zijn argumenten wat kracht wil bijzetten. Verder
wil ik er niet zoveel meer over kwijt. Misschien
alleen dit nog. Ik kan de heer Visser verzekeren
dat hij niet, zoals hij het zelf noemt, wordt ge
naaid."
Leidse architecten over verbouwing Scheltema-complex
,,Ik wil een gewaagde architect laten stoeien," zei wet
houder Alexander Pechtold gisteren over de toekomst
van het Scheltemacomplex aan de Oude Singel. De ge
meente Leiden heeft het aangekocht om in te richten als
uitbreiding van de Lakenhal met expositieruimte en de
pots. Hoe zouden Leidse architecten de voormalige
Droomfabriek aanpakken als de opdracht hen in handen
zou vallen?
silvan schoonhoven
E. Van Tussenbroek van archi-
tectenburo Mulder-Van Tus
senbroek:
„Ik ken het Scheltema-complex
niet van haver tot gort. Op TV
West zag ik wel dat het ging om
een pand van monumentale
waarde: het is dus zonde om
dat rücksichüos te slopen. Ik
vind het het aardigst als je de
belangrijke elementen die een
oud gebouw zijn sfeer geven,
kunt bewaren. In combinatie
met een nieuwe invulling kan
dat een spannend contrast op
leveren met veel sfeer, zonder
dat het oubollig wordt. Maar
nogmaals, ik ben nog niet in
het pand wezen kijken. Of er
van binnen rigoureus gesloopt
moet worden, kan ik niet zeg
gen. De nieuwe invulling van
oude gebouwen is altijd span
nend; daar kan je leuke dingen
mee doen. Nieuwbouw aan ou
de gebouwen - daar kan je je gi
gantisch mee uitleven. Je moet
reageren op het gebouw. We
doen vaak dergelijke restaura
ties aan woonhuizen. Dat zijn
kleinschaliger ingrepen. We
hebben een klein bureau, maar
op een dergelijke uitdaging zit
ten we wel te wachten."
Architect Boudewijn Veldman:
„Ik ken het Scheltema-complex
alleen van het voorbijfietsen.
Het is één van de laatste fa
briekscomplexen in de Leidse
binnenstad. Leiden is natuurlijk
een industriestad geweest in de
negentiende eeuw tot de eerste
wereldoorlog: een echte werk
stad. Veel van die fabriekspan
den zijn gesloopt. We hebben
gebouwen zoals de oude meel
fabriek en andere bedrijfsge
bouwen. Maar veel is verdwe
nen. Het Scheltemacomplex is
een belangrijke herinnering aan
het industriële erfgoed van Lei
den. Geweldig dat de gemeente
het pand heeft kunnen kopen.
Ik zou daar best op willen inzet
ten. Elke architect zou dat wil
len. Bij zo'n klus ga je eerst het
gebouw goed bekijken en ver
volgens lang met de opdracht
gever praten die precies uitlegt
wat hij wil. Dan pas kan je als
architect gaan denken over een
logische oplossing. Je krijgt een
soort tweelingmuseum, net als
bij Naturalis. De collectie wordt
in tweeën gesplitst door de hui
zen die tussen de twee panden
liggen. Hoe ga je dan met je col
lectie om? Ik denk bijvoorbeeld
aan een splitsing in een oud en
een nieuw deel. Modernere
kunst in het ene pand, zeven
tiende eeuws in het andere. En
de verbinding tussen die twee
panden, tja... dat is moeilijk. Je
zou kunnen denken aan een
tunneltje. Maar dat zou je zorg
vuldig moeten vormgeven."
Architect Bob van Beek:
„Het Scheltema-complex? Oh,
de droomfabriek! Je moet het
laten staan. Maar aan de gevel
mag best een ingreep plaatsvin
den, een hedendaagse ingreep.
Je moet laten zien dat het ge
bouw een hele andere bestem
ming krijgt. In de gevel moet je
tonen wat er binnenin het ge
bouw gebeurt, dat er een muse
um zit. Als je maar met respect
omgaat met de bestaande ge
vel. Heeft Pechtold gezegd dat
hij de opdracht aan een ge
waagde architect wil geven? Dat
is niet bepaald mijn reputatie!
Ik zou die opdracht natuurlijk
wel graag willen hebben. In het
verleden heb ik eindeloos oude
gebouwen gerestaureerd."
Fons Verheyen (architect van
o.a. Naturalis):
„Ik heb even de kaart erbij ge
pakt. Jammer dat die gebouwen
zo ver uit elkaar liggen, met
twee stegen ertussen. Het
mooiste zou zou zijn als de uit
breiding van de Lakenhal aan
de kant van Molen de Valk zou
liggen. Of als je alle panden er
tussen ook aankoopt.
In Amsterdam loopt dwars
door het Historisch Museum
ook een openbare straat. Iets
dergelijks zou je hier moeten
realiseren. En waar wil het mu
seum de uitbreiding voor ge
bruiken? Voor tentoonstellin
gen is een heel ander bouwplan
nodig dan als je het als depot of
bibliotheek wilt gebruiken. Ge
bruik je het nieuwe pand voor
de collectie, dan moet je reke
ning houden met temperatuur
en luchtvochtigheid.
Wat je ook doet, het karakter
van het gebouw moet je niet
aanpassen. De Lakenhal zelf
bestaat ook al uit drie verschil
lende gedeelten met drie bouw
stijlen uit drie eeuwen. Dat
hoort typisch bij de stad. De
binnenstad is een opeenhoping
van bouwstijlen die toch in har
monie zijn. Een museum gaat
ook over de stad, dus verschil
len in bouwstijl, daar lig ik niet
wakker van."
n Vermeulen. Gezien: 29/9, Leidse
Jongensdromen heb je in alle maten en soorten. De meeste men
sen houden ze een beetje stil, maar de heren van Intermezzo niet.
In hun nieuwste voorstelling stellen ze zich als doel 'vijf bizarre
dromen te verwezenlijken'. Dat komt erop neer dat de een, voor
dat het doek opgaat, een ingeblikt orkest dirigeert en een ander
een schaduw- stierengevecht houdt, dat er een slagwerkconcert op
verwarmingsradiatoren gegeven wordt, dat iemand als schilder
poseert en dat er een verhaal over gelijkheid wordt voorgelezen.
Deze niet zo heel bizarre persoonlijke idealen en dromen mogen
de kapstok zijn waar de a-capella groep de voorstelling aan op
hangt, ze vormen toch niet meer dan een intermezzo in de opeen
volging van liedjes, de muzikale fruitmand waarmee ze je bijna
overvoeren. Het podium doet wat Oosters aan: grote rollen be
schilderd met exotische afbeeldingen creëren hoekjes die mysteri
eus belicht worden. Niets nieuws onder de zon, staat op een rol te
lezen, en zo is het maar net. Liedje, act, liedje, wat grappen en
grollen, het een niet onverdienstelijk, het ander een beetje flauw
en soms wordt de plank finaal mis geslagen. Een lied uit Schuberts
Winterreise, 'Rast', slecht aangevoeld en begeleid door oe's en aa's
en nana's, irriteert slechts. Dat ze het ook anders kunnen, bewijst
'Erlkönig' waar de begeleiding een fraaie impressie van de piano
partij geeft. De stevige volksliederen klinken aardig en ook de wat
J)ikke Van Dale
oor dumpprijs
ftneuzen gpd
goedkoop aan de dikke Van
ale wil komen, moet naar Bei-
Drie warenhuizen verkopen
ïieuwe editie van het woor-
inboek voor 220 gulden. Dit is
n honderd gulden goedko-
dan de 339 gulden die Ne-
^irlandse boekhandelaren vra-
ti. Zeeuws-Vlaamse boekhan-
u ilaren zijn hier niet zo blij
ee. Ze verwachten echter niet
reet dat hun klanten de grens
'ergaan om het boekwerk aan
schaffen.
In België geldt geen vaste
lekenprijs, zoals in Nederland
ijlt geval is. De warenhuizen
s innen hierdoor stunten met
ere: prijzen van de Van Dale,
de adviesprijs 6500
ink is (360 gulden).
De Vereniging ter Bevorde-
van het Vlaamse boekwe-
(VBVB) staat machteloos
rïu ;enover de bodemprijzen,
e, el prijsverschil is volgens al-
z meen secretaris De Mont dit
3r wel erg groot. Hij beweert
best bereid zijn te
Halen voor het woordenboek,
stuntprijzen zijn volgens
dan ook weggegooid geld
or de warenhuizen. „De hy-
rmarkten willen er niet aan
rdienen, maar er klanten mee
nnenhalen om ze andere za-
verkopen", aldus De
Het feit dat boeken in
peJ iderland over het algemeen
edkoper zijn dan in België, in
„,rband met lagere BTW, be-
stigt zijn uitspraak.
Boekhandelaai' J. Ultee uit
j^g lis heeft niet zoveel te vrezen
n de lage prijzen in België,
iór zijn zaak prijkt namelijk
beeld van mijnheer Van
ile zelf, hij komt uit Sluis,
die op vakantie zijn
plan waren het woor-
nboek aan te schaffen, kopen
- hier als ze horen dat Van
uit Sluis komt. Ze vragen
q soms zelfs het woorden-
ek te signeren, als bewijs dat
in Sluis geweest zijn", vertelt
lltee.
Kinderen dichten tijdens Nationale Junior Museumweek
nienke ledegang
Hoge stemmetjes, rennende
kinderen en een meester die de
boel in toom probeert te hou
den. Langzaam stroomt het
anders zo rustige Katwijks Mu
seum vol. Het is Nationale Ju
nior Museumweek en daarom
mogen de basisscholen in Kat
wijk deze week de speurtocht
'Een dag op de bomschuit'
doen in het museum waar alles
is te zien over de Katwijkse
scheepvaart van begin deze
eeuw.
Vanmorgen brengen de leer
lingen van groep 5 van de Kat
wijkse Marnixschool een be
zoekje aan het museum in de
Voorstraat. Voor sommigen is
dat een geheel nieuwe erva
ring. Gerben: „Mijn vader is
hier een keer geweest. Hij
vroeg toen ook of ik mee wilde,
maar ik wilde dat niet." Ande
ren zijn wel vaker in een muse
um geweest. Zoals Michelle en
Karin. „Met mijn vader en
moeder ben ik hier al eerder
geweest. En met het partijtje
van Michelle zijn we in Natura
lis geweest," zegt Karin. Veel
tijd om daar over te vertellen
hebben ze niet: er moet ge
speurd worden!
De museumweek heeft als
thema 'de uitvinding' en daar
gaat de speurtocht ook een
beetje over. In het Katwijkse
Museum is een vijzel te zien,
een handige uitvinding om
schepen mee 'op te vijzelen',
zodat ze op het strand gerepa
reerd konden worden. Naast
vragen over deze vijzel zijn er
opdrachten over 'warrebakken'
(om haringen in te zouten),
'klijnhaalders' (zij haalden het
anker op) en 'bunnen' (waar
de visvangst in bewaard werd).
Gelukkig zijn alle antwoorden
te vinden, want
Tijdens de Nationale Junior Museumweek wordt er druk gespeurd in het Katwijks Museum.
anno 1999 weet niemand meer
waar deze voor dienen.
Eén van de opdrachten
waarover onderling druk gedis
cussieerd wordt, is het schrij
ven van een rijmpje. Dat levert
fraaie gedichtjes op als 'In de
visserij zijn de mensen blij' en
'Elke middag als het vier uur is,
gooien we de netten uit voor
een lekker brokje vis'. Sam,
Maurice, Mark en Gerben kun
nen zo snel niets bedenken.
„Maar we hebben al negen
antwoorden", zeggen ze trots.
„Trouwens, ik heb al wel een
idee voor een gedichtje", zegt
Sam. Maar nee, dat laat hij nog
niet horen. Na een uurtje
maakt groep 5 zich klaar voor
vertrek. De volgende groep
staat alweer voor de deur.
Het is groep 7 van de Sjaloo-
mschool. Juffroüw Esther Polet
legt in de botenhal uit hoe de
speurtocht werkt. Nadat de
laatste onduidelijkheden uit de
weg zijn geruimd ('Waar staat
dat grote ding dan?' en: 'Ik heb
een potlood zonder punt')
gaan ook de Sjaloomkinderen
aan de slag. Polet: „Een be
zoekje aan het Katwijks Muse
um is een kleine moeite en een
groot plezier. We krijgen vaak
uitnodigingen voor leuke ten-
FOTO HENK BOUWMAN
toonstellingen of speciale ac
ties in musea in Leiden of Rot
terdam. Ik zou het allemaal wel
willen doen, maar 'even' naar
Rotterdam is er natuurlijk niet
bij. Daar kan je gerust een dag
voor uittrekken. Dit kan je pre
cies in een ochtend doen. Ide
aal dus."
De Nationale Junior Muse
umweek duurt nog tot en met
vrijdag.
softere ballads komen mooi uit de kelen. Het meest apart zijn de
verklankingen van het dagelijks leven: in 'machine' en 'geweld I'
hoor je de heren in hun protest tegen de gejaagdheid van het da
gelijks leven en het 'zinloze geweld' op hun frist. Gewoon gek doen
ze in 'Das ist die Liebe der Matrosen' van de Comedian Harmo
nists, gezongen als een oude 78-toeren plaat met dichtgeknepen
neuzen en geruis via een megafoon.
Toch blijft de echte sprankeling uit, daarvoor zijn hun stemmen
te gelijkvormig, lijken de timbres te veel op elkaar. Dat werkt wel
bij het Gregoriaanse 'Ad Sepulcrum', waarin hun stemmen een
perfect en gepolijst unisono vormen en als een albasten wand naar
de hemel oprijzen. Maar het werkt niet bij het gemiddelde a-capel-
la-repertoire waar Intermezzo's Hardop Dromen toch grotendeels
van gemaakt is.
aalsmeer/hilversum
Joop van den Ende Producties
heeft plannen voor een film
over de ridder Floris. Dat heeft
een woordvoerder woensdag
bevestigd. De tv-serie Floris,
met Rutger Hauer in de hoofd
rol, hield de kinderen een gene
ratie geleden via de televisie in
zijn greep. Scenarioschrijver
Gerard Soeteman gaat vandaag
in het RVU-programma Sporen
verder op de plannen in. Hij re
kent op een rv-serie voorafge
gaan door een film. Over een
serie kan Joop van den Ende
Producties niets zeggen. Vol
gens de RVU is er opnieuw een
rol voor Rutger Hauer wegge
legd en ook voor Diana Dobbel-
man, destijds gravin Ada.
denh
Minderheden en jongeren in
Den Haag moeten meer profi
teren van het culturele aanbod
in de stad. Om dat te bereiken
hebben staatssecretaris Van der
Ploeg (Cultuur) en de gemeente
Den Haag gisteren een conve
nant gesloten. Ze dragen ieder
een half miljoen gulden bij. In
stellingen met een speciaal en
heel nieuw plan kunnen een
deel van dat bedrag als subsidie
krijgen.
Andere steden zullen waar
schijnlijk volgen, aldus van der
Ploeg. „Er zijn gesprekken
gaande met Arnhem, Leeuwar
den, Nijmegen, Groningen,
Amsterdam, Rotterdam en
Utrecht." In alle gevallen zullen
Van der Ploeg en de steden ge
lijk bijdragen aan de uilvoering
1 het
Zoals bekend streeft Van der
Ploeg 'culturele diversiteit' na.
Dat moet zijn beslag krijgen in
de Cultuurnota (het 'Kunsten
plan') voor de periode 2001-
2004. De convenanten zijn tests
om te kijken in hoeverre instel
lingen kunnen worden uitge
daagd nieuw en meer publiek
te werven.
Van der Ploeg juicht in dit
verband bijvoorbeeld de optre
dens van het Haagse Residentie
Orkest in het Zuiderpark toe.
Het werken op ongebruikelijke
plekken door kunstenaars van
naam staat nadrukkelijk in het
convenant. De bewindsman
denkt zeker dat zulke initiatie
ven succes hebben en beklij
ven: „Toen het Nationale To
neel noodgedwongen elders in
Den Haag speelde, zag het pu
bliek er ook meteen wat anders
uit. En op Lowlands bijvoor
beeld stonden nu ook het Sca-
pino Ballet en toneelgezelschap
Hollandia. De bezoekers waren
zeer enthousiast en ik hoor dat
jongelui later nog einden heb
ben gereisd om nog zo'n voor
stelling te zien."
De gevestigde orde moet niet
alleen naar de jongeren en de
minderheden toe, de allochto
nen moeten ook de oorspron
kelijke Nederlanders voor zich
zien te winnen, bevestigt Van
der Ploeg. „Ook zij moeten die
slag gaan maken. Er moet spra
ke zijn van een dialoog tusssen
gevestigde orde en allochto-
Van der Ploeg praat vandaag
met de Tweede Kamer over zijn
omstreden '3-procentsregeling'
die hij heeft aangepast. Van der
Ploeg wil het bereiken van di-
verser publiek nu opnemen in
de subsidievoorwaarden. De in
stellingen die op dit terrein uit
blinken, worden beloond met 2
procent subsidie extra.