M
'The big break' van
de Soundmixshow
"S
TV
WEER
95
Het Gesprek van de Dag
DINSDAG 28 SEPTEMBER 1999
MILLENNIUM
nog
dagen
Nog 95 dagen en het nieu
we millennium breekt aan
Reden voor deze krant om
in een dagelijkse serie te
rug te kijken op belangrijk!
gebeurtenissen die plaats
grepen op corresponde
rende data in de afgelopen
1000 jaar. Deze week: 27
sep 1936: Nederland ver
laat gouden standaard; 28
sep 1934: Brigitte Bardot
geboren; 29 sep 1935: Ne
derlander sticht Vaticaans
sterrenwacht; 30 sep 1946:
Einde Neurenberg-proces
sen; 1 okt 1908: introductii
T-Ford door Henry Ford;
okt 1951: eerste tv-uitzen
ding Nederland.
28 SEPTEMBER 1934
Tot de meest sexy ster van de
twintigste eeuw is ze niet
zen. Volgens het blad Playboy
dat in januari de lijst publicee
de, gaat die titel naar Marilyn
Monroe. Maar bij de eerste ti(
staat ze wel, temidden van
vrouwen als Jayne Mansfield,
Raquel Welsh en Cindy Craw
ford. Brigitte Bardot moet het
doen met de vierde stek, voor
de actrice die een internatio
naal sexsymbool werd - en di
als vijftienjarige al voor het
Franse modeblad Elle poseen
- een riante positie. De beoor
delers gaan bij hun uitverkie
zing enigszins voorbij aan de
kritiek die de filmster (en die
renbeschermster) in haar nat
gen ontmoet. Zo wordt ze in
1997 door een gerechtshof ve
oordeeld tot een boete van
drieduizend gulden wegens
aanzetten tot haat en discrii
natie. Met haar uitspraken o^
'de invasie van Frankrijk dooi
een buitenlandse overbevol'
van vooral moslims' en 'de vi
menigvuldiging van de mos]
en, terwijl onze kerkklokken Ij" 1
zwijgen' gaat ze volgens de
rechters te ver. Maar de werejg^,
leert Brigitte Bardot, die van
daag vijfenzestig wordt, tochl
vooral kennen als de begerei
waardige vrouw uit de jaren
vijftig en zestig, als orde en
heid het parool zijn. Met de
borsten en billen strak gesp;
nen breekt ze in Europa en
VS bezoekersrecords door h;
zorgeloze seksuele aanwezigJ
heid op het witte doek.
HENK RUUL
Floor Kist nii
Kanselier Fj
der Huisordej
rei
Floor Kist, tot medio vorig ja
als grootmeester verantwooi
lijk voor de hofhouding van
ningin Beatrix, wordt met in
gang van vrijdag haar Kansel
der Huisorden.
De vorige maand overleden
oud-inspecteur-generaal de
krijgsmacht Bob de Geus be v
kleedde deze functie eerder.
Huisorde van Oranje omvat ^s!
van onderscheidingen die d
koningin persoonlijk kan vei Sf
nen aan mensen die zich bij 'v*
zonder verdienstelijk hebbel
gemaakt voor het Koninklijk
Huis. De in 1905 ingestelde
de behelst onder meer het
Grootkruis, het Groot Erekn
het Erekruis en de Orde van
Trouw en Verdienste.
Tot de Orde behoren ook de D
Eremedaille voor Kunst en
tenschap en de Eremedaille
voor Voortvarendheid en V(
nuft, die kunnen worden ve
leend wegens verdiensten a
het land. Zo werden Martin
Schroder van Martinair en
rel Birnie van het Nederland
Danstheater ooit ondersche
den als zijnde 'voortvarend
vernuftig'.
Diplomaat Floor Kist kwam
1983 als algemeen secretaris
aan het hof. Drie jaar later v
hij grootmeester. In zijn stu
dententijd trad hij op met P
van Vliet. Hij is ook bekend
columnist van de Haagse O
rant, net als recent Van VI iel
Als grootmeester werd Kist i
zijn pensionering vorig jaar
gevolgd door Lambert Veen
daal, daarvoor ambassadeu
de NAVO.
>g'
e
oc<
del
en
t li
De
Topambtenaar niet muilkorven
Topambtenaar Van Wijnbergen stapt met onmiddellijke ingang op
bij het ministerie van economische zaken. Hij doet dat vrijwillig,
maar zijn positie was onhoudbaar geworden na zijn herhaalde,
openlijke kritiek op het kabinetsbeleid. Minister Wijers, die de Am
sterdamse topeconoom twee jaar geleden naar Den Haag lokte,
had daar weinig moeite mee, maar zijn opvolgster Jorritsma blijkt
er niet van gediend.
Officieel heet het dat ambtenaren zich loyaal tegenover hun minis
ters dienen op te stellen en zich van publieke optredens moeten
onthouden. Dat is een goed uitgangspunt. Er is echter veel voor te
zeggen om juist topambtenaren wél wat meer armslag te geven.
Niet om besluiten die door de Tweede Kamer zijn genomen te kri
tiseren. Wel om in het proces dat aan de besluitvorming vooraf
gaat aandacht te vragen voor onderbelichte argumenten.
Zo is Van Wijnbergen voorstander van het doorbreken van het oer-
Hollandse en op termijn onhoudbare taboe op het verminderen
van de aftrekbaarheid van hypotheekrente. Ook heeft hij tijdens
een besloten bijeenkomst de vinger gelegd op de schaduwzijden
van het nieuwe belastingplan van staatssecretaris Vermeend. Over
de hypotheekrente is nauwelijks een debat in de Tweede Kamer
mogelijk; over het belastingplan moet het parlement nog oordelen.
Het conflict met minister Jorritsma heeft trekken van een afreke
ning met een haar onwelgevallige ambtenaar. Jorritsma's partij
was destijds tegen de benoeming van Van Wijnbergen en het is
een publiek geheim dat het tussen deze minister en deze secreta
ris-generaal nooit heeft geboterd. Ook de onervarenheid van Jor
ritsma met de portefeuille van economische zaken speelt een rol.
De stroom adhesiebetuigingen die de PvdA'er Van Wijnbergen dit
weekeinde uit de top van het Nederlandse bedrijfsleven heeft ge
kregen, belooft weinig goeds. Het wettigt de vrees dat de loyalitei
ten van topondernemers eerder bij hem liggen, dan bij de WD-
minister. Dat is een handicap voor een minister op een zakende-
partement.
Van Wijnbergen is zo verstandig geweest te concluderen dat in het
Haagse werkklimaat voor hem nu geen ruimte meer is. Hij kan
voor een nieuwe betrekking kiezen uit een stroom (inter) nationale
aanbiedingen en heeft toegezegd geen gebruik te maken van een
wachtgeldregeling. Het zou de Tweede Kamer sieren als op enige
termijn een zakelijk debat mogelijk is over zijn erfenis. Zowel over
de omstreden politieke dossiers, als over de bewegingsvrijheid van
hoge ambtenaren in een parlementaire democratie. Met alleen ja
knikkers is de kwaliteit van de Haagse besluitvorming immers niet
gebaat.
'Hufterstijdverspilling
BNN had gisteravond heel zijn ziel. zaligheid en zendtijd besteed
aan het thema 'hufters'. Is er nu echt niets beters, denk je onwille
keurig bij de keuze van een dergelijk onderwerp. Maar BNN kun je
er niet al te hard om vallen, want de horizon van die lui is nu een
maal tamelijk beperkt. De uitiverking van het thema had trouwens
ook niet veel om het lijf. Het was niet interessant, leuk of cabaretesk
- het rommelde maar zo'h beetje voort, onderbroken dooreen nog
wel aardige speelfilm ('Hofdames en hufters').
Een hufter is volgens het woordenboek iemand die zich 'lomp, laag
hartig of kaffer-ach tig' gedraagt. In het eerste deel van de uitzen
ding lieten Leo de Haas (van 'Blik op de weg'), oud-voetbalscheids
rechter Frans Derks, Pieter Storms (van 'Breekijzer') en Bas van
Hout (hij ontmaskerde destijds CD-leden met een verborgen came
ra) hun licht op het onderwerp schijnen. Ijdeltuit Derks maakte het
weer eens het bontst. Hij kon niet één profvoetballer aanwijzen die
onder de categorie 'hufters' viel. Nu vraag ik u. (Storms wees later
Jan Wouters als zodanig aan).
Zelf was Derks eens in het veld door een toeschouwer met een fles op
zijn hoofd geslagen. Een aanklacht had hij geweigerd in te dietien,
want die man was dronken en werkloos geweest. Derks had hem la
ter nog aan een baan geholpen. Mooi natuurlijk, maar van zulke
getaleerde, goede daden dreig ik zelf altijd ferm aan de drank te
gaan.
Als Pieter Storms van 'Breekijzer'het eigen werk terugziet, vindt hij
zichzelf ook een hufter, maar daar is volgens hem niet aan te ontko
men. Hij komt op 'voor de vertrapten' en treft dan aan de andere
kant van de tafel 'onvoorstelbaar arrogante hufters' met papieren
macht die met hun eigen middelen moeten worden bestreden.
Leo de Haas van 'Blik op de weg' was tamelijk genuanceerd. Dat
mensen soms grof te hard rijden nam hij hen niet zo kwalijk. Als
cameraman van het NOS-Journaal had hij dat vroeger ooïc menig
maal gedaan. 'Trouwens, wie rijdt er nou nooit eens te hard?'Als
hufter merkte hij wel aan 'een 40'er die in een hagelwitte nieuwe
Volvo stapten zonder enige veiligheidsmaatregelen zijn kinderen in
de kofferbak laat spelen'. Bas van Hout die zicli in de rijen van de
CD had gedrongen om hen aan de kaak te stellen, vond dat het met
het aantal hufters in Nederland wel meeviel.
Ten slotte boog BNN zich nog over andere hufterigheid: 'stalking'
(ieinand het leven zuur maken door hem voortdurend lastig te val
len) en zinloos geweld. Bij 'stalking' kwamen Boris Dittrich en Har
ry Sacksioni met hun bekende verhalen en ook over het zinloos ge
weld werd niets nieuws opgemerkt. Kijken naar dergelijke opper
vlakkigheid is vermorsen van je tijd.
WIL BUYS
Gaten in septemberzomer
Dankzij de septemberzomer scoort het warme seizoen, de periode mei
tot en met september, uitzonderlijk hoog. De gemiddelde temperatuur
in De Bilt zou wel eens kunnen uitkomen op 16,6 graden tegen nor
maal 15,0. Voor wat betreft deze eeuw scoren alleen de jaren 1992 en
uiteraard 1947 hoger met respectievelijk 16,7 en 17,6 graden. Op
merkelijk is dat 1999 het jaar met één van de mooiste zomers van de
eeuw, 1976, van de derde plaats stoot.
Het imago van de septemberzomer loopt tijdens de laatste dagen van
de maand overigens behoorlijk wat deuken op. Tijdens het afgelopen
etmaal is er opnieuw veel regen gevallen: met vooral aan zee onweer.
Gisteren overdag viel er in Bloemendaal 17 mm en medewerker Deer-
enberg in Nieuw-Vennep tapte 's avonds een etmaalsom van maar
liefst 34 mm af.
Ook de laatste dagen van de maand staan in het teken van regen
en buien. Fronten van een nieuwe Atlantische depressie veroor
zaken in de nacht en ochtend regen gevolgd door buien die van
onweer en zware windstoten vergezeld kunnen gaan. De aange
voerde luchtmassa's zijn evenwel van subtropische origine. De
middagtemperaturen komen daardoor op maximaal
19 graden uit. De wind waait uit het zuidwesten en
is over land vrij krachtig tot krachtig, aan de kust
hard tot stormachtig.
Donderdag neemt de depressie in betekenis af en
trekt naar het noordoosten weg. Dat betekent min
der wind maar in de onstabiele luchtmassa's komen
wel weer buien tot. ontwikkeling. Op vrijdag en tij
dens het weekeinde gaat het opnieuw flink waaien en
van tijd tot tijd vallen er buien. Deze ontwikkeling
hangt nauw samen met de komst van een volgende die
pe depressie bij Schotland. Het lagedrukgebied wordt in het
weekeinde boven de Noordzee verwacht. De luchtmassa's
waarmee het systeem is omringd zijn afkomstig uit de pool
streken. De temperaturen gaan daardoor langzaam verder
omlaag naar rond 14 graden begin volgende week.
jan visser
Nederlands programma nu ook op Amerikaanse tv: 'Hollywood wordt Hennywood'
De Amerikaanse televisie heeft er sinds afgelopen weekend een nieuw programma bij. Een Nederlands
programma om precies te zijn. Zaterdagavond ging op 310 tv-stations van New York tot Detroit en van
Honolulu tot Los Angeles 'Your big break' van start. De Amerikaanse versie van de Soundmixshow. De
show wordt daar gepresenteerd door rapzanger en acteur Christopher 'Kit' Reid en is geproduceerd
door Endemol in samenwerking met Dick Clare Productions. Henny Huisman, samen met zijn vrouw
Lia en een klein camerateam overgevlogen voor de première van het programma, verkeert in een haast
euforische stemming. „Hollywood wordt Hennywood", grapt hij tegen de Amerikanen.
Belasting
JUSTUS VANOEL
in. Huisman kan er niet bij dat
de opnamen niet worden over
gedaan. „Dat is slecht voor het
programma." Na ruggespraak
met Jansen wordt besloten dat
Michael Jackson na een stem
ming door het publiek nog een
keer op mag zodat hij niet af
gaat voor het oog van de ganse
natie. Huisman is tevreden.
„Heb ik hier toch nog iets te
zeggen". Volgens Jansen heb
ben de Amerikanen hoogge
spannen verwachtingen van het
programma. „Er is rond het uit
zendtijdstip, zeven uur 's
avonds, veel concurrentie van
programma als The X-Files en
Friends, maar aan de andere
kant bleek ons uit kijkersonder-
zoeken dat ze hier echt behoef
te hebben aan andere program
ma's dan de eeuwige comedy's.
Trouwens, dit programma ap
pelleert als geen ander aan 'The
American Dream' van kranten
jongen tot popster. Het kan niet
Amerikéanser."
Endemol hoopt door het even
tuele succes van het program
ma ook andere formules op de
Amerikaanse markt kwijt te
kunnen. Zo heeft Disney grote
belangstelling voor de Minip-
laybackshow. Het grote net
werk Fox gaat een eenmalige
uitzending van Now or Never
op het scherm brengen. Als de
ze special aanslaat wordt er een
serie van geproduceerd. Er zijn
ook nog steeds besprekingen
gaande over Homerun en All
you need is love.
Tegen de klok van zeven zit het
grootste deel van de 180 mede
werkers gespannen klaar voor
het scherm. Aflevering 1 is op
komst. Een luid applaus klinkt
op bij de openingstune. Henny
Huisman maakt een triomfan
telijk gebaar. Champagnefles
sen worden ontkurkt. Het pro
gramma is in veel opzichten
heel anders dan de Nederland
se versie. De presentator kon
digt uitsluitend aan en af. Elke
zin die hij uitspreekt leest hij af
van de monitor. In korte film
pjes worden de kandidaten ge
ïntroduceerd. Huisman: „Ik ou
wehoer een kwartier met de
kandidaten en er worden vier
minuten uitgehaald. Dat gaat
hier wel anders. Mijn Ameri
kaanse collega heeft een paar
zinnen. Als ik het zo moest
doen, zou ik stoppen."
Ook het niveau van de kandida
ten is (nog) minder hoog dan in
Nederland. Toch is The Inven
tor dik tevreden. Als zijn naam
op de aftiteling verschijnt,
schudt hij even zijn hoofd. Ver
keerd gespeld. Even later voert
hij in haperend Engels per mo
biele telefoon een gesprekje
met de grootmoeder van een
studiomedewerkster. Oma is te
vreden. Dat wordt wel duidelijk.
„Ach", zegt Huisman, „als ik al
mijn tijd aan het leren van En
gels had besteed, had ik dit idee
misschien niet gehad. Dan had
ik hier niet gestaan."
MONIQUE BRANDT*
scheppen van een arbeidsplaats, hoeft u voor die
nieuwe werknemer jaarlijks 1800 gulden minder
aan premies af te dragen. Kortom: arbeid goedko
per gemaakt, en werk geschapen. Dankzij de Wet
Vermindering Afdracht Lage Lonen.
Goeie wet, vonden ook de uitzendbureaus. Want
stel nu, de meneer in Spanga kan zelf niemand
vinden en belt het uitzendbureau. Die leveren
hem een iets minder goedkope knecht, en steekt
zelfde 1800 gulden premie in de zak. Want in dat
geval is het uitzendbureau de werkgever, en niet
de melkbussenmeneer. Dan doet de Wet Vermin
dering Afdracht Lage Lonen alleen goed werk voor
de uitzendbranche: die is nog wat rijker gemaakt,
maar er is geen enkele extra arbeidsplaats gescha
pen. Want dat gebeurt alleen als het voordeel aan
'echte' werkgevers wordt doorgegeven. Wat de uit
zendbureaus uiteraard deskundig weten te voor
komen.
In totaal pikken per jaar de uitzendbureaus zo
210 miljoen goedkope-arbeids-premie in, zonder
daar ook maar iets tegenover te stellen. Ondertus
sen stijgt hun winst en snijdt het mes nog aan
twee kanten ook. Want hogere winst betekent stij
gendeaandelenkoersen, waardoor de opties voor
het eigen personeel een ware goudmijn blijken. En
de Nederlandse politici? Ze sliepen hun tevreden
paarse slaap. Alles gaat toch goed?
Een jaar of achttien geleden
verzon Huisman de formule
voor de tv-talentenjacht die nu
in vijftien landen is te zien. Nog
steeds bezit hij voor vijftig pro
cent de rechten over het pro
gramma. De andere helft is in
handen van Joop van den Ende.
Als diskjockey trok in het land
door met mijn 'Spot uit, micro
foon aan.' Ik heb er vreselijk
mee rondgeleurd want in Hil
versum was niemand geïnteres
seerd. Ik heb er echt voor ge
knokt. Uiteindelijk kwam ik bij
de KRO terecht. En nu sta ik
hier in Hollywood. Het mekka
van de tv- en filmindustrie. In
de geschiedenis van de tv is dit
het eerste Nederlandse tv-pro-
gramma dat in Amerika op de
buis komt. Nou. dan mag je
toch wel trots zijn."
De presentator, in de studio's
steevast aangemerkt als 'The
Inventor' (de bedenker) loopt
dan ook breed grijnzend rond
in de ruimte waar Johnny
Carsons ooit zijn legendarische
Tonight Show presenteerde.
Het is er druk want ook op de
premièredag gaan de opnamen
gewoon door. „We nemen elke
dag twee afleveringen op", stelt
Mare Jansen, creatief directeur
van Endemol en als uitvoerend
producent van het programma
vanaf half juli in Amerika aan
het werk. Jansen verkeert sinds
dien in een voortdurende staat
van verbijstering. Liedjes van
anderen op de buis laten bren
gen, dat gaat zo maar niet in
Amerika. Vier medewerkers van
de juridische afdeling van Dick
Clark Productions hebben zo'n
vier maanden lang "around the
clock' gewerkt om de rechten
op zowel muziek als de te ver
beelde personages veilig te stel
len. Jansen: „Ik heb toch heel
wat tv gemaakt in mijn leven,
maar dit slaat alles. Allereerst is
de vakbond zo machtig dat je
echt niet zo maar even kunt
zeggen, we werken nog een half
uurtje door. Onmogelijk. Ook is
het merkenrecht hier tot in het
extreme doorgevoerd. Voor elk
liedje dat we in het programma
wilde hebben moesten we weer
toestemming hebben van een
andere uitgever en onderhan
delen over de prijs die we daar
voor moesten betalen".
Pas anderhalve dag voor de eer
ste uitzending kwam alles rond.
Jansen: „De eisen waren soms
absurd. Zo mocht een zwarte
deelnemer Stevie Wonder niet
nadoen, maar een blanke deel
nemer wel. De groep Kiss heeft
z'n make-up gepatenteerd. On
ze Kiss-imitatoren moesten dus
heel anders worden ge
schminkt. Onze Louis Arm
strong mocht eigenlijk niet met
de hem zo kenmerkende zak
doek in beeld. De Spice Girls
gaven geen toestemming hun
liedjes ten gehore te brengen.
Zo kan ik nog wel even door
gaan. Toen uiteindelijk alles
rondkwam, stelde ik nog dood
leuk voor dat op het einde van
de show net als in Nederland
Dick Clark (links) en Christopher 'Kit' Reid, respectievelijk producent en presentator van 'Your big break'.
FOTO GPD
het winnende lied nog eens ten
gehore zou worden gebracht.
Ze vielen hier bijna van hun
stoelen. Dan zou er namelijk
weer opnieuw onderhandeld
moeten worden over een prijs.
Het zou ons muziekbudget ver
dubbeld hebben. Dat ging dus
niet door."
Er waren meer obstakels te
overwinnen. Want hoe vind je
in hemelsnaam kandidaten
voor een nog totaal onbekend
programma? Er werden men
sen van straat geplukt, geron
seld in karaokebars of opge
spoord via zangkoren. De uit
verkoren kandidaten worden
op donderdag ingevlogen van
uit heel Amerika. Op zaterdag
zijn de opnamen. In die twee
dagen worden ze dus klaarge
stoomd voor het podium. En
dat valt soms niet mee. Voor de
bloednerveuze deelnemer Mi
chael Jackson was die tijd dui
delijk tekort. Zijn danspasjes
haperen. Zijn stem nog veel
meer. Alhoewel het publiek
werkelijk uitzinnig is, ziet de
valszingende Jackson-kloon
zijn kans op 25.000 dollar en
een platencontract ruimschoots
aan zijn neus voorbijgaan. De
volgende kandidaat wordt
voorbereid, want een tweede
kans is er voor de Amerikaanse
deelnemers niet bij.
Maar dan grijpt The Inventor
Die winkels waar nooit iemand komt, kent u ze?
Al jaren loopt u er bijna elke dag langs en nog
nooit een klant gezien. Vaak zijn het kado-
winkels, of winkels met dure kleren. Aan
loop hebben ze niet, maar wel elke maand
een huur van een paar duizend gulden, en
ook dat gapende personeelslid zal betaald
moeten worden. Daar wordt geld witge
wassen. Jarenlang heb ik niet geweten
hoe dat 'witwassen dan precies ging
het klonk gevaarlijk en rook naar
Zwitserland-constructies en advo
caten in te mooie pakken. Tot
iemand mij uitlegde dat wit
wassen niet meer is dan een
poging om belasting te betalen.
Wie witwast wil niet rijker wor
den. maar juist armer.
Het is toch ongelofelijk: nie-
tnand in Nederland wil belasting
betalen, maar juist de drugshandel
doet het vrijwillig. Via zo'n uitge
storven pizzeria, die voorzien wordt
van een fictieve omzet van enige ton
nen per jaar, en een vriendelijk verzoek
aan de belastinginspecteur of Pizzeria
Don Corleone daar asjeblieft belasting
over mag betalen. En dat mag. Na
tuurlijk mag dat.
De drugshandel heeft dus ook zijn positieve kan
ten. Via de fiscus betalen de Etienne U's namelijk
wel degelijk mee aan verpleegtehuizen en meer
blauw opstraat. En ook de rest van Nederland eet
van de drugseconomie vrijwel wekelijks mee, in de
vorm van veel te goedkope pizza's. Van coke-club
tot kook-club, wie had dat ooit gedacht.
Maar dan het uitzendwezen. Wist u dat daar wer
kelijk schandalige dingen aan de hand zijn? En
het ergste is nog: het is allemaal volkomen legaal.
De feiten liegen er niettemin nier om. Al vele jaren
lang lang drukken de Nederlandse uitzendbu
reaus per jaar tientallen miljoenen belastitiggeld
achterover, 's Lands machtigste mensenschuiver
Randstad, bijvoorbeeld, behaalde in 1998 een
winst van pakweg 210 miljoen. Ongeveer 70 mil
joen daarvan is niet op een eerlijke manier ver
diend. Dat is belastinggeld, dat eigenlijk voor heel
andere mensen bestemd was. Dat komt vanwege
een wet. de Wet Vermindering Afdracht LageLo-
nen. Een wet, waar per jaar ongeveer 700 miljoen
gulden in verdwijnt, en die bedoeld is om onge
schoolde. simpele arbeid nog wat goedkoper re
maken. Zodat er meer werk ontstaat.
Stel, u bent de baas van de melkbussenfabriek in
Spanga. U zou er graag een personeelslid bij heb
ben - die tidncentra vreten werkelijk melkbussen
tegenwoordig - maar dat is te duur. Geen nood. de
overheid springt bij. Om u te belonen voor het
