Tweede Kamer: Verbod
op ontslag van WAO'ers
i Marineman schuldig
i an dubbele moord'
SGP wil hoe dan ook einde aan Paars-2
Binnenland
Youp van 't Hek
telt af
Vrouw uit één stuk
Bolswarders willen verdachte van
ontucht niet in woonwijk hebben
Eindelijk duidelijkheid Betuwelijn
JONDERDAG 23 SEPTEMBER 1999
Slaapplaats voor vleermuizen
nfn haag Vleermuizen uit Den Haag en omgeving kunnen deze
winter op twee nieuwe locaties overwinteren. In Clingendael en
het Westduinpark worden twee bunkers klaargemaakt door de
zoogdierenwerkgroep Zuid-Holland. Dubbele deuren met vlieg
gaten maken de bunkers ontoegankelijk voor mensen, zodat de
dieren niet worden gestoord tijdens hun winterslaap.
Binnenstad Amsterdam monument
Amsterdam De binnenstad van Amsterdam wordt genomi
neerd voor de Werelderfgoedlijst van de Unesco. Het gemeente
bestuur heeft ingestemd met het verzoek van het ministerie van
Cultuur om het eeuwenoude stadscentrum te mogen voordra
gen. Op de Werelderfgoedlijst staan monumenten met een uit
zonderlijke betekenis voor de mensheid, zoals de piramiden
van Gizeh in Egypte, de Taj Mahal in India en de Borobudur in
Indonesië. In 1996 werd ook de Stelling van Amsterdam, de gor
del van forten rondom de hoofdstad, aan de lijst toegevoegd.
VVD boos over 'Leidse' Zalmsnip
pen haag De WD is boos over het besluit van minister Peper
van binnenlandse zaken om de Leidse versie van de Zalmsnip
H officieel goed te keuren. WD-minister Zalm gaf de gemeenten
ie geld om iedereen honderd gulden uit te betalen als tegemoet-
s. koming voor de stijging van de gemeentelijke belastingen. Lei-
den besloot maar 75 gulden te geven en de rest te gebruiken
voor minimabeleid. Peper noemt het Leidse plan 'een uiterste
Zf invulling van de beoogde doelstelling dat alle huishoudens een
:si herkenbare en gelijke lastenverlichting ontvangen'.
IK
i 'Pronk schenkt foute koffie'
M
'l den haag De stichting Max Havelaar is boos op minister Pronk
IC (VROM). Want terwijl Pronk voor een duurzame samenleving
3 pleit, komt er uit de koffieautomaten op zijn ministerie koffie
van Douwe Egberts. Foute koffie, vindt Max Havelaar, omdat de
productie milieuonvriendelijk is en ten koste gaat van de arbei
ders. Na klachten van ambtenaren organiseerde VROM een test
01 onder het personeel. Koffie is volgens Pronk immers een heel
n; gevoelig onderwerp. Winnaar werd DE. Overigens: het is wel
degelijk mogelijk om in het ministerie Max Havelaar te krijgen.
Pronk zelf drinkt niet anders.
Identiteit dode in maïsveld bekend
hagestein De man die maandagavond dood in een maïsveld
langs de Lekdijk in Hagestein werd gevonden, is een 21-jarige
ef man uit Groningen. De identiteit van de vrouw is nog onbe-
31 ;end. Het tweetal is volgens de politie op de plek waar het werd
P. aangetroffen om het leven gebracht. Een agrariër vond de stof-
II èlijke resten toen hij met zijn tractor aan het werk was. Hij reed
er legen de lichamen aan die in staat van ontbinding verkeerden.
"hts betaalt voor fout met spiraaltje
ilmelo Een huisarts uit Almelo moet vaij de rechtbank een pa-
iënte 13.000 gulden voorschot betalen omdat hij onzorgvuldig
;te landelde bij het plaatsen van een spiraaltje. De vrouw liet in
III 996 een spiraaltje inbrengen. Ze wilde later wel nog meer kin-
;t- leren. Meteen na het plaatsen kreeg de vrouw pijn. Ruim een
111 aar later kon de huisarts het spiraaltje niet verwijderen. Een gy-
'a laecoloog constateerde dat het op een verkeerde plek zat en
oc lat de baarmoeder moest worden verwijderd. De rechter ver-
rijt de dokter dat hij ondanks herhaalde pijnklachten van de
rouw geen echo liet maken. Was dat wel gebeurd, dan was het
I net een sisser afgelopen. De vrouw wil in totaal 27.600 gulden
f'( chadevergoeding. De rechter vindt dat de arts nu vast dertien
:1" ïille moet betalen. Eerder wilde de verzekeringsmaatschappij
H?' an de dokter slechts 3500 gulden voldoen,
lie
n meedogenloze man die
ïr lijken gaat. Met die om-
irijving onderbouwde giste-
i advocaat-generaal Van den
m ezem gisteren zijn eis van
ïttien jaar cel tegen een 28-
1S ige voormalige marineoffi-
z( r. De rechtbank veroordeel
de man eerder tot twaalf jaar
een eis van vijftien jaar. De
iciale vraag voor de militaire
ner van het gerechtshof is
nieuw of de man vorig jaar
tje met voorbedachten rade
het leven heeft gebracht of
hij zijn daad pleegde in een
S ,vellin8'
nu )e rechtbank achtte moord
elk geval niet bewezen. Voor
advocaat-generaal was dat
len om de rechtbank brod-
Iwerk te verwijten want hij is
wel van overtuigd dat de
m het misdrijf minutieus
*a8 eft voorbereid en dat er der-
lve sprake is van een dubbele
;en! lord.
P( n de noodlottige nacht be-
'elmde de verdachte zijn
met chloroform. Dat had
enkele dagen eerder - na een
z0' ftig liefdesweekeind met een
rilJ itenechtelijke relatie - in een
n'itheek gekocht, zogenaamd
i een pennenbakje te repare-
'ol i. Zijn dochtertje smoorde hij
der een dekbed en een kus-
beu
bi.
EXCLUSIEF
Een wekelijkse foto-column
(tekst Youp van 't Hek. foto Bob Bronshoff)
over de wording .van de conférence
waarmee hij op 31 december de eeuw uitluidt.
'Werkgevers schuiven probleem te makkelijk door'
Een groeiend deel van de Tweede Kamer wil werkgevers
verbieden om gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkne
mers te ontslaan. „Teveel werkgevers schuiven te ge
makkelijk het probleem door", zei PvdA-fractievoorzitter
Melkert gisteren tijdens de algemene beschouwingen.
Voor een voorstel van GroenLinks om werkgevers te ver
plichten 5 procent gedeeltelijk arbeidsongeschikten in
dienst te hebben, voelt Melkert echter nog niets.
De CD-romversie van de miljoenennota, die minister Zalm
dinsdag vol trots als verrassing uit zijn koffertje toverde, is
niet te koop. De papieren miljoennenota is sinds jaar en dag
wel te bestellen bij uitgever Sdu. De voormalige Staatsdruk
kerij ziet geen markt voor het zilveren schijfje omdat de
complete miljoenennota ook op de website van het ministe
rie van Financiën staat (www.minfin.nl). Die site was gister
morgen onbereikbaar door de enorme belangstelling.
HAARLEM SJAAK SMAKMAN
Het weer toenemende aantal
arbeidsongeschikten baart de
Kamer zorgen. De WD zoekt
een oplossing vooral richting
werknemers. WD-staatssecre-
taris Hoogervorst van sociale
zaken opperde een paar dagen
geleden om werknemers bij
ziekte niet langer het volledige
loon door te betalen om hen te
prikkelen snel(ler) weer aan de
slag te gaan. WD-leider Dijkstal
onderschreef dat voorstel giste
ren. Hij wil dat CAO's waarin
volledige doorbetaling is opge
nomen, niet langer algemeen
verbindend worden verklaard
voor een hele bedrijfstak. Indi
viduele bedrijven krijgen dan
de mogelijkheid om hun werk
nemers minder door te betalen
bij ziekte. „Als het zo doorgaat,
bereiken we nooit het gewenste
effect. De overheid moet hier
over met de sociale partners in
gesprek. Het moet de werkne
mers duidelijk worden gemaakt
hoe gevaarlijk de weg is die ze
hebben ingeslagen.''
Dijkstal bleek in die opvatting
gisteren echter vooralsnog al
leen te staan. De Kamer bleek
daarentegen wel te voelen voor
een wettelijke verplichting voor
werkgevers om gedeeltelijk ar
beidsongeschikte werknemers
in dienst te houden, tenzij ze
overtuigend kunnen aantonen
dat ze echt geen werk meer
voor hen hebben. Nu geven
twee van de drie bedrijven aan
dat ze daar geen mogelijkheden
voor hebben. Dat geldt vooral
voor kleinere bedrijven. Veel
WAO'ers denken daarentegen
aan dat ze hun oude werk met
enig kunst- en vliegwerk wel
hadden kunnen blijven doen.
Een knelpunt in de WAO ligt
in het eerste (ziekte)jaar, waarin
nog veel te veel mensen aan
hun lot worden overgelaten.
Later dit jaar moeten minister
De Vries van sociale zaken en
staatssecretaris Hoogervorst
met een nieuw plan komen
over onder meer een betere be
geleiding van zieke werkne
mers. Melkert liet gisteren al
vast weten dat de PvdA 'zo no
dig vergaande ingrepen' steunt
bij de verdeling van de be
voegdheden tussen arbodien-
sten en uitvoeringsinstellingen
(zoals het GAK en Cadans). De
uitvoeringsinstellingen zouden
een controlerende taak moeten
hebben, maar kunnen die niet
waarmaken omdat ze pas na
acht maanden ziekte van een
werknemer in actie kunnen ko
men. Dan is het als regel te laat
om een gang naar de WAO nog
te vookomen.
Zowel PvdA als D66 drongen
er ook op aan om meer werk te
maken van de reïntegratie van
gedeeltelijk arbeidsongeschik
ten bij een nieuwe werkgevers
als terugkeer bij hun oude baas
niet mogelijk blijkt. Dat lukt nu
nauwelijks.
Terwijl de fractieleiders vertellen wat ze vinden van de kabinetsplan
nen, lezen de bewindslieden nog eens na wat de verschillende kranten
erover te melden hebben. foto anp cor mulder
dvocaat-generaal eist achttien jaar
sen. Meteen daarna stichtte hij
brand in zijn woning, volgens
Van den Boezem om zijn daad
te verhullen. Op dat moment
waren de slachtoffers al dood.
Na dat alles vertrok de man om
met zijn hond een wandelinge
tje te maken.
De verdachte houdt het erop
dat het niet de bedoeling was
het tweetal om het leven te
brengen. Hij was van plan ze na
het uitlaten van de hond uit het
brandende huis te redden. Op
die manier wilde hij bewijzen
dat hij een goede vader was.
Zijn echtgenote had daar eerder
twijfels over uitgesproken, al
dus zijn verklaring.
Volgens de verdachte, blijkens
een onderzoek van het Pieter
Baan Centrum een buitenge
woon intelligente man, is het in
de betreffende nacht 'finaal
misgegaan'.
Het Openbaar Ministerie ver
wijst het verhaal van de èx-ma
rineman naar het rijk der fabe
len. Justitie is ervan overtuigd
dat er wel degelijk sprake is van
voorbedachte rade. De ver
dachte had namelijk een heel
goed motief om zich van zijn
vrouw te ontdoen, aldus de ad
vocaat-generaal: hij onderhield
al geruime tijd een buitenech
telijke relatie. Bovendien zou
het afbranden van het huis hem
een aanzienlijk financieel voor
deel opleveren. Het hof wijst op
6 oktober arrest.
bolsward anp
hoogte was van zijn komst. De
gemeente beraadt zich intern
over de situatie. „We nemen de
emoties in elk geval heel seri
eus", zegt hij. Woningstichting
De Friese Greiden heeft even
eens als toegezegd de klacht
van de buurtbewoners serieus
in behandeling nemen.
De verdachte heeft met de
Bolswarder zedenzaak van vijf
jaar geleden niets te maken.
Wel is er verbazing over het feit
dat de man naast een van de
toenmalige slachtoffers woont.
De man is getrouwd en vader
van twee kinderen.
Bewoners van de wijk Noord 1
in Bolsward zijn geschrokken
en verontwaardigd over de ves
tiging in de buurt van een man
die wordt verdacht van on
tucht. Een actiecomité heeft in
middels 250 handtekeningen
verzameld, die binnenkort wor
den aangeboden aan woning
stichting De Friese Greiden. De
Bolswarder woonwijk was vijf
jaar geleden in het nieuws om
dat er een grootschalige zeden
zaak in die wijk aan het licht
kwam.
Het is nog onduidelijk hoe de
buurt achter het verleden van
de 57-jarige man is gekomen.
Tot voor kort woonde hij in het
dorpje Schraard, op een steen
worp afstand van Bolsward. De
handtekeningenactie kwam na
de ontdekking spontaan op
gang. De bewoners willen met
de actie aangeven dat ze ge
schrokken zijn en zich ongerust
maken.
Woordvoerder Haanstra van
de gemeente Bolsward bena
drukt dat de zaak tegen de Bols
warder nog onder de rechter is
en dat de gemeente niet op de
den haag gpd
Na alle twijfels van de afgelo
pen drie weken over de nood
zaak van de Noordtak van de
Betuwelijn, neemt het kabinet
morgen een besluit over dit
goederenspoor, dat dwars door
de Gelderse Achterhoek zou
moeten komen. Het ziet ernaar
uit dat verkeersminister Nete
lenbos in het kabinet voldoen
de steun krijgt om de noordelij
ke verbinding tussen Arnhem
en Oldenzaal te schrappen.
Over nut en noodzaak van de
zuidelijke aftakking tussen Elst-
Nijmegen-Venlo-Roermond
van de goederenspoorlijn is nog
veel onbekend. Het is ook niet
te verwachten dat het kabinet
zich hierover morgen al uit
spreekt. PvdA-minister Nete
lenbos heeft onlangs de Twee
de Kamer wel beloofd dat er
versneld studie wordt gedaan
naar de zuidelijke aftakking
RailNed, de organisatie die
toeziet op het gebruik van het
spoor, pleit voor nader onder
zoek naar de mogelijkheden als
de Zuidtak niet wordt aange
legd. RailNed verwijst hierbij
onder meer naar de Duitse
spoorwegmaatschappij DB, die
het liefst een concentratie van
het goederenvervoer bij Emme
rich zou willen (het verlengde
van de hoofdas van de Betuwe
route). De DB zou minder zijn
Zifdchf de ftatiokale Jmtiok fHufeuuweek '99
zifu hwfe& Mij leuke ueov kindeken
Jong gezien is later goed bek
met zondag 3 oktober vindt de Nation
plaats met als thema "De Uitvinding'
kopen.kinderen een paspoort met gr
lerdag 25 september tot
'oor slechts twee kwartjes
s toegang tot 200 musea.
Nationale junior Museumweek '99. Wat een uitvinding!
'Bij het euthanasievoorstel is er bij ons iets geknapt'
DEN HAAG LIANNEN SLEUTJES
EN JACO VAN LAMBALGEN
„Wat een pijn en verdriet."
Zware woorden, recht uit het
hart van Bas van der Vlies. De
fractieleider van de Staatkun
dig Gereformeerde Partij is
diep geraakt. Hij verheelt dat
niet. De algemene politieke
beschouwingen zijn voor hem
het moment om het 'ethisch
zomeroffensief van de SGP uit
te diepen. De van nature ge
zagsgetrouwe partij heeft ge
kozen voor de oppositie. De
SGP voelt zich overvallen.
Breekpunt waren de voorstellen
die het net gelijmde paarse ka
binet in de zomervakantie naar
de Tweede Kamer stuurde. De
regering wil de abortuswet ver
ruimen en euthanasie uit de
strafbare sfeer halen. „We heb
ben toen verzucht: een kabinet
dat zulke voorstellen in petto
had, had maar moeten struike
len", bekende hij gisteren in de
Kamer.
In de middagpauze van het de
bat schetst hij de omslag in de
fractie.
„Dan ben je thuis je bureau aan
het opruimen, je tuintje aan het
aanharken en opeens komen
deze voorstellen. Je kunt zeggen
'dat wist je toch, ze waren aan
gekondigd', maar de regering
zou zich op cruciale onderde
len nog bezinnen. Zoals op het
punt dat 12-jarigen zich buiten
de wil van de ouders om, voor
euthanasie kunnen uitspreken.
En dan krijg je dit. Dan knapt er
iets."
Het gaat om hele moeilijke
vraagstukken, benadrukt de
SGP-voorman. „Bij patiënten in
de terminale fase staan ook wij
voor hele zware vragen. Het
gaat ons er echter om, welke
oplossingsrichting je kiest. Je
kunt ook in de eindfase nog zo
veel doen met pijnbestrijding
en pastorale begeleiding. Dan
blijkt 90 tot 95 procent van de
mensen die levensbeëindiging
wilde, die wens niet meer te
hebben." Toch sluit ook hij eu
thanasie niet geheel uit. „Je lost
niet alles op. Maar je mag niet
alles zelf uitmaken.
Zoals hij het in het Kamerdebat
verwoordt: „De geestelijke wor
teling is of we opgeven, en
mensen helemaal zelf laten uit
maken wat goed is en wat
slecht. Het is alles zelfbeschik
kingsrecht wat de klok slaat. De
overheid moet dat, deze trends
volgend, allemaal alleen nog
eventjes netjes regelen." De
SGP is bezorgd over het 'hel
lend vlak' waarop de overheid
zich begeeft. „Nu zijn het deze
voorstellen, maar straks krijgen
wij de kwestie van de wilsonbe-
kwamen, mensen die niet in
staat zelf een beslissing te ne
men," waarschuwt Van der
Vlies.
SGP'ers zijn gezagsgetrouw, er
kent hij. Zij respecteren het ge
zag dat 'boven hen gesteld is',
ook als dat niet direct uit de ei
gen kring afkomstig is. „Dat wil
niet zeggen dat wij niet kritisch
zijn geweest," voegt hij daar di
rect aan toe. „Maar kritiek kan
ook constructief zijn." Die op
stelling gaat nu veranderen.
Als een kabinet met maatrege
len komt die zo haaks staan op
wat wij goed vinden, dan moet
het maar weg."
Neem bijvoorbeeld de dioxine
affaire, de gifkippen uit België.
Op zich was dat geen reden om
het kabinet naar huis te sturen,
vindt Van der Vlies. Maar stel
dat in een soortgelijk geval de
SGP de kans krijgt om het kabi
net naar huis te sturen, dan zul
len de staatkundig gerefor
meerden die kans niet laten lo
pen. „In het vervolg zullen wij
ons bij dat soort kwesties goed
herinneren wat het kabinet al
lemaal nog bij wet wil regelen".
Dat wil niet zeggen dat Van der
Vlies straks steeds bij de inter
ruptiemicrofoon staat om de
regering te vuur en te zwaard te
bestrijden. „Wij voeren geen
oppositie omwille van de oppo
sitie. Wij zoeken geen modegril
achtig optreden. De SGP voert
oppositie op een waardige
toon." Ze gaat bijvoorbeeld niet
op de man of vrouw spelen. Dat
zou de achterban trouwens ook
niet acccepteren, stelt Van der
Vlies. De mogelijkheden van de
SGP moeten ook niet overdre
ven worsen, onderstreept hij.
De partij speelt met drie zetels
een bescheiden rol in het parle
ment. „Je hebt nog altijd 73 an
deren nodig om het kabinet
naar huis te sturen."
geïnteresseerd in de zuidelijke
aftakking, omdat de aanpassin
gen van het aansluitende spoor
vooral in Keulen kostbaar zijn.
Netelenbos heeft altijd wel
het belang van de hoofdroute
door de Betuwe benadrukt. Nu
de provincie Gelderland uit
woede over het schrappen van
de Noordtak dreigt de mede
werking aan de aanleg van de
goederensporen door de Betu
we zelf stop te zetten, heeft Ne
telenbos gezegd dat ze de pro
vincie desnoods gaat dwingen
tot samenwerking.
Voor de oppositie en D66 be
tekent de ommezwaai van de
minister dat zij daarmee het be
lang van de gehele Betuwelijn
ondermijnt. D66-woordvoerster
Giskes heeft verschillende ma
len gezegd dat de bedoeling van
de Betuwelijn was om het goe
derenvervoer juist te bundelen.
Nu de minister alsnog het goe
derenvervoer wil spreiden over
verschillende spoorwegroutes,
rijst opnieuw de vraag of.de
aanleg van de goederenspoor
weg door de Betuwe nog wel
zinvol is.
Jachten krijgen
afvalwatertank
haarlem/den haag
theo van der kaau
Botenbezitters in Noord- en
Zuid-Holland kunnen driehon
derd gulden krijgen voor de in
bouw van een vuilwatertank in
hun schip. De provinciebestu
ren willen met deze subsidie de
vervuiling tegengaan.
De meeste booteigenaren lo
zen hun afwas- en rioolwater
rechtstreeks op de plassen,
waardoor de concentraties fos
faat en stikstof te hoog worden.
Vooral in het vaarseizoen ont
staat daardoor overmatige al-
gengroei, waardoor zwemmen
en watersporten onprettig en
vies wordt. De overheid heeft al
afspraken gemaakt met land
bouw en industrie om de wa
tervervuiling te verminderen.
Door het inbouwen van een
aparte tank kan al het vuile wa
ter aan boord blijven en ge
loosd worden bij inzamelstati-
ons in de jachthavens. Noord
en Zuid-Holland krijgen vol
gend jaar vijftig van dergelijke
stations extra. In heel Neder
land komen er tweehonderd
bij.
Booteigenaren die in aan
merking willen komen voor de
subsidie kunnen daarvoor een
folder opvragen bij de beheer
ders van jachthavens. Daarbij
geldt 'op is op', want er is in
beide provincies totaal vier ton
subsidie beschikbaar.
Amsterdam Beeldhouwers Eelco van Roden (links onderin) en Piet Reus hakken bij het Scheepvaartmu
seum in Amsterdam uit één brok hout het boegbeeldvoor de clipper Stad Amsterdam. Het beeld komt op
het schip te hangen dat nog in aanbouw is. Tijdens Sail 2000 zal dit schip een nieuw pronkstuk zijn dat
de vlootschouw zal aanvoeren. Het boegbeeld moet Vrouwe Amsterdam voorstellen. Hoe het beeld eruit
gaat zien. In de woorden van de kunstenaars: „Gewoon een lekker Amsterdams wijf, dat tolerantie, strijd
baarheid en vrijheid hoog in het vaandel heeft staan". foto anp marcel antonisse