Het dak op met Lianne
TV-
WEER
Gedoogbeleid Schiphol
BIG BROTHER: raar gedoe
106
Management volgens de methode Basil Fawlty
Hoofdpijn
m
vm
VRIJDAG 17 SEPTEMBER 1999
COMMENTAAR
Schiphol produceert opnieuw te veel lawaai. De problemen
spitsen zich deze keer toe op één punt in de buurt van Amstel
veen. Op deze plek is de toegestane hoeveelheid vliegtuigherrie
voor het lopende jaar opgesoupeerd. Minister Netelenbos (ver
keer) wil de overschrijding gedogen, zoals zij al eerder soortge
lijke overtredingen heeft goedgekeurd. De milieubeweging stapt
waarschijnlijk weer naar de rechter.
Netelenbos verzekert dat er binnenkort echt een einde zal ko
men aan haar gedoogbeleid. Ze werkt aan een nieuwe geluids
zone waaraan Schiphol zich wél strikt moet houden. Nu knijpt
ze af en toe nog een oogje dicht omdat-omwonenden geen extra
hinder zouden ondervinden van de overtredingen. Niet zonder
reden staan milieu- en omwonendenorganisaties sceptisch te
genover de mooie belofte van Netelenbos. Zij herinneren zich
hoe de politiek na jarenlange discussies toch besloot tot de aan
leg van de vijfde baan.
Op het eerste gezicht doet Netelenbos een moedige stap door
het maximum-aantal huizen in de nieuwe lawaaizone te verla
gen van 15.000 naar 12.000. Schiphol verwacht met pijn en
moeite binnen de aangescherpte norm te kunnen blijven. Maar
de luchthaven waarschuwt ook alvast dat aanhoudend slecht
weer kan leiden tot een hogere geluidsbelasting van de omge
ving.
In dit winderige en regenachtige land hoefje geen zwartkijker te
zijn om te vrezen dat Schiphol de nieuwe 'harde' grens van
12.000 huizen op een dag zal overschrijden. Maar opnieuw ge
dogen is dan absoluut uit den boze. Het kabinet moet op dat
moment de rug recht houden en de wet handhaven. Ook al is
de aangepaste lawaaizone slechts een tussenoplossing totdat
een realistischer systeem van milieunormen is uitgedacht. Het
aanzien van de politiek is door het jarenlange zwalkend beleid
rond Schiphol al genoeg geschaad.
Om kijkers te trekken menen sommigen in W-land dat program
ma's steeds sterkere prikkels moeten bevatten. Dat zal dan wel de
verklaring zijn voor het omstreden BIG BROTHER-project van
Veronica. Negen personen (vijfmannen en vier vrouwen, in leef
tijd uiteenlopend van twintig tot veertig) laten zich honderd da
gen vrijwillig opsluiten in een 'huis' zonder W en telefoon en
worden daar dag en nacht bespied door 24 camera's. In de slaap
kamers wordt met infra-rood licht gewerkt opdat er toch maar
niets zal worden gemist. Er is wel een 'dagboekkamer' waar je in
je eentje even kunt praten met iemand van buiten, als je bij
voorbeeld ziek bent of een probleem hebt.
Wie het best bij de kijkers in de smaak valt, mag aan het eind
een kwart miljoen opstrijken. Voor wie daar zin in heeft, kan het
negental op internet 24 uur gadeslaan. Op W maakt Veronica
dagelijks een verslag van wat er zich in het appartement heeftaf-
gespeeld. Al na een week bepalen de spelers zelf wie de eerste is
die moet vertrekken.
Een onzinnig gedoe, als u her mij vraagt. Het doet me denken
aan laboratoriumtesten met ratten en andere knaagdieren. Wie
een beetje nadenkt, leent er zich niet voor. Maar ja, de w, hè. Ge
zien de geldprijs zullen de deelnemers zich wel moeten profile
ren. Met het rustig in een hoekje zitten met een boek kom je niet
ver in de kijkersgunst. Dus wacht ons de nodige aanstellerij/uit
slover ij.
De producent van dit fraais heeft er op gewezen dat de deelne
mers zijn geselecteerd door klinisch psychologen. Ja, zo gaat het
in Holland: omdat er een stel doctorandussen aan te pas is geko
men moeten we het zeker allemaal in orde vinden. 'Het idee is
een zo leuk mogelijk programma te maken', aldus de producent.
Ach, hou toch op. Wie kan er na veertien dagen nog leuk zijn in
die omstandigheden? Nee, het wordt pas 'interessant' als er gela
zer in de tent komt. Men mikt natuurlijk op een soort reality-so
ap.
In een lang uitgesponnen uitzending werden we gisteren voorge
steld aan cle deelnemers: Karin, Sabine, Tara, Bianca en Mauri
ce, Ruud, Willem, Martin en Bart. Ze vonden het allemaal een
uitdaging, nee, een super-uitdaging en hartstikke spannend,
'grens i 'erleggend
In een speciaal koffertje nam soigneur Ruud een walkman mee,
massage-olie en de bijbel voor moeilijke dagen. Sabine: dagboek,
cd's en haar springtouw. Ze zal de kroeg heel erg missen. Mauri
ce hield het bij cd's, boeken en gewichten. Tara zager wel tegen
op: drie maanden zonder seks, 'maar des te heftiger zal het daar
na zijnGoed, dat weten we dan. Vooruit maar met de geit.
Weer fraai weekeinde
De eerste helft van september is buitengewoon warm geweest.
De gemiddelde temperatuur over het tijdvak 1 tot en met 15
september is in De Bilt definitief uitgekomen op 18.6 graad te
gen normaal 14,5. In deze eeuw was het alleen in 1949 nog iets
warmer met gemiddeld 18,7. September 1949 is uiteindelijk ook
de warmste maand van de eeuw geworden met gemiddeld 17,2.
Op de tweede plaats staat 1947: over de eerste 15 dagen gemid
deld 18,1; de hele maand kwam uit op 16,8 graad.
Hoewel voor september 1999 een hoge klassering statistisch ge
zien voor de hand ligt is het uiteraard geen uitgemaakte zaak
dat de nazomermaand in de prijzen gaat vallen. Een verkilling
tijdens de laatste week zou een hoge notering in de weg kunnen
staan. Een opmerkelijke prestatie kwam voor rekening van
1961. Tot de zestiende bedroeg het maandgemiddelde 15,8
graad: over de hele maand kwam september uit op 16,4 graad
en dat betekende een derde plaats.
Aan de voorzijde van een sterk activerende depressie ten westen
van de Britse eilanden gaat de wind morgen uit het zuiden tot
zuidoosten waaien. Meer dan windkracht 4 wordt evenwel niet
verwacht. Verder laat de zon zich overdag geregeld zien, valt
er geen regen en stijgt de temperatuur tot 21 graden.
Op zondag komt het frontensysteem van de depressie dich
terbij maar het wordt wel avond (mogelijk pas maandag)
voor regen en buien tot Nederland kunnen doordrin
gen. Het kan dus nog best een aardige dag worden
met middagtemperaturen die weer een fractie hoger
zijn dan zaterdag. Kortom het vierde fraaie week
einde ligt in het verschiet.
Na de regen van woensdagavond (in Gronin
gen viel 39, in Bloemendaal 15 mm) bleef het
gisteren overwegend droog. Vooral tijdens de
middaguren kwam de zon tevoorschijn en
werd op veel plaatsen de 20 graden bereikt en
overschreden. De Bilt noteerde alweer de
25ste warme dag (maximumtemperatuur bo
ven de 20 graden) in successie.
jan visser
M IT.I.FNNITTU
Eerste Nederlandse schoorsteenveegster 'geen breitype'
Ze is geen breitype. Zo ziet ze er ook niet uit. Sinds de kinderjaren heeft Lianne van Leeuwen al
belangstelling voor techniek. Reparatieklusjes in huis doet ze zelf en ooit haalde ze een metsel-
diploma. Op een bouwmarkt heeft ze een parttime baan. En nu is ze ook nog eens gediplo
meerd schoorsteenveegster. Lianne van Leeuwen uit Maarssenbroek is de één van de twee Ne
derlandse vrouwen die onlangs voor het officiële diploma 'Gezel Schoorsteenveger' slaagden.
millennium
nog
dagen
- dag
felst;
JJAAGZ
stands
irzichti
worde
blijver
toenerr
dakka
irop d£
en clul
erioriti
Met het vegen van rookkanalen
en de technische problemen
die komen kijken bij slecht
trekkende schoorstenen, was
Van Leeuwen al jaren ver
trouwd. Haar man Joop heeft
als meester schoorsteenveger al
vanaf 1991 een eigen bedrijf. Li
anne van Leeuwen deed al die
jaren de administratie en ver
ving haar echtgenoot bij ziekte.
Hoewel ze best haar mannetje
stond in dit vak, wilde ze er
toch eens een cursus voor vol
gen. Dat had zo zijn reden.
„Het irriteerde me mateloos dat
ik toch veel vragen van klanten
over de technische aspecten en
de noodzaak van het vegen,
soms niet goed kon beantwoor
den. Dat is niet goed voor je be
drijf, maar ik vond het zelf ook
zo dom. Mensen verwachten
van je dat je al per telefoon een
oplossing voor een probleem
biedt."
De cursus vond ze leuk. Samen
met een vrouw uit Rotterdam
zat ze twintig dagen tussen
mannelijke collega's, die er
geen enkele moeite mee had
den. „Ze keken nauwelijks
vreemd op", zegt ze. „Het blijft
een mannenwereld, maar dat
deerde ons juist weer niet. Die
bepaalde moppen die je elke
dag hoorde, daar konden wij
wel tegen."
Dat het schoorsteenvegen toch
echt een vak is, werd van Leeu
wen tijdens de cursus des te
meer duidelijk. Ze vond het niet
eenvoudig allerlei berekeningen
te maken over de uitstoot van
kwalijke gassen, metingen te
doen, veeglijnen voor verschil
lende schoorsteentypes en ver
vuilingen samen te stellen, pro
blemen van lekkende kanalen
op te lossen en veel te leren
over dakbedekkingen en dak
constructies.
„Mensen denken nog vaak dat
een schoorsteenveger een on
geschoolde arbeider is, die er
even een borstel doorheen
ragt", legt ze uit. „Maar er komt
heel veel bij kijken. Een slecht
trekkend rookkanaal, door wat
voor oorzaak dan ook, kan
koolmonoxide-vergiftiging tot
gevolg hebben. Je hebt dus een
grote verantwoordelijkheid je
werk deskundig te doen."
De schoorsteenveegster en haar
man Joop zien zich in het be
lang van hun beroep nog bijna
elke dag bevestigd. Mensen,
hebben er volgens hen geen
idee van wat ze met het onjuis
te gebruik van een open haard
in de schoorsteen kunnen aan
richten. „Bij het vegen komen
we van alles tegen", zegt Van
Leeuwen. „Resten van melk
pakken, plastic, peuken, snoep-
papiertjes, kranten, noem maar
op. Maar dat is link."
Een open haard is geen ver
brandingsoven voor huisvuil.
Doordat het afval onvolledig
verbrandt, ontstaat door een
chemische reactie met roet een
afzetting tegen de schoorsteen-
wand, die in de brand kan vlie
gen. Creosool of glansroet, heet
dat in het vakjargon, en dat valt
niet te vegen. Daar komen die
schoorsteenbranden van. En
vuur is de enige oplossing om
van dat creosool af te komen.
Maar wie een keer per jaar de
schoorsteen laat reinigen en
slechts droog hout in de open
haard stookt, hoeft niet bang
voor brand te zijn.
Maar is de gediplomeerde gezel
binnenkort ook dagelijks op de
daken te zien? En denkt Lianne
van Leeuwen dat de klanten
niet gek zullen opkijken wan
neer zij met haar tengere pos-
tuur met kogel, ketting, touw en
borstels Voor de deur staat? „Ik
zal mijn man bij tijd en wijle
helpen", zegt ze. „Maar dan
staat hij boven en ik beneden
bij het rookkanaal om het roet
op te vangen en de boel schoon
te maken. Bovendien ben ik in
verwachting van ons tweede
kind, dus mij zie je voorlopig
niet op het dak."
Of de schoorsteenveegster echt
geaccepteerd zal worden is nog
maar de vraag. Toen ze Joop
een paar maanden geleden ver
ving wegens rugklachten, werd
ze enkele tientallen keren door
de klanten weggestuurd. 'We
wachten wel tot Joop beter is',
kreeg ze te horen. „Dat warén
allemaal vrouwen", zegt ze een
tikje verontwaardigd. „Mannen
lieten me zonder problemen
binnen en boden me een bak
kie koffie aan. Ik voelde me
door mijn eigen soort behoor
lijk in mijn hemd gezet. Maar
ja, vrouwen en technische be
roepen, dat is nog steeds een
taboe."
Maar dat weerhoudt Lianne
van Leeuwen niet om over een
tijdje de opleiding voor installa
teur te volgen. Sleutelen doet ze
nu eenmaal liever dan punni
ken of borduren.
taco slagter
Moslims zijn volgens de Britse
tv-maker en humorist John
Cleese gelukkige mensen. Vijf
keer per dag nemen ze tijdens
het gebed de tijd om na te den
ken en het leven te overwegen.
„Dat zou ook voor ons ontzet
tend goed zijn", aldus Cleese.
De Britse komiek is naar Neder
land gekomen om enkele hon
derden managers via een work
shop aan nieuwe ideeën te hel
pen voor de bedrijfsvoering.
Achter het katheder van de
voormalige Jaarbeurs Congres
zaal presenteert John Cleese
zich niet als 'minister of Silly
Walks' of als hoteleigenaar Basil
Fawlty maar als management-
goeroe. Maar dan wel met dat
hele aparte gevoel voor humor
waarop Cleese en z'n Monty
Python-collega's het patent
hebben.
Het maken van zo'n 27 trai
ningsvideo's leerde Cleese dat
vrijwel alles is terug te voeren
tot drie belangrijke lessen,
waarvan de eerste luidt: Neem
voor beslissingen de tijd. Te
genspeelster Jamie Lee Curtis in
de film 'A fish called Wanda'
nam geheel volgens de Ameri
kaanse cultuur van dynamiek
en daadkracht steeds snelle be
slissingen, vertelt Cleese, om
vervolgens daar later op terug
te komen. De conclusie van
Cleese: Eerst nadenken, dan
beslissen.
Tweede les van Cleese is: Neem
je tijd om iets goed voor te be
reiden. Zonder agenda kun je
net zo goed niet aan een verga
dering beginnen. Anders wordt
het net als in de tijden van
Monty Python toen vergaderin
gen het karakter hadden van
'een tamelijk woeste vorm van
therapie'.
Als derde les houdt Cleese zijn
toehoorders voor toch vooral
goed te luisteren. Probeer je te
verplaatsen in de ander om er
achter te komen wat ze precies
willen weten, zegt de Britse ko
miek. Leidinggevenden moeten
hun ondergeschikten het gevoel
geven dat ze metterdaad ge
hoord worden.
John Cleese staat niet te juichen
bij alle nieuwe technologische
uitvindingen. „Het gevaar is dat
een uitvinding ons gebruikt in
plaats van andersom", zegt
Cleese. Alle opslag van kennis
in computers leidt volgens
Cleese tot een enorm verlies
aan geheugen bij de mens.
„Kijk eens wat mensen vroeger
allemaal wisten."
Cleese wijst erop dat de laatste
vijftig jaar enorm veel uitvin
dingen zijn gedaan om van al
les en nog wat sneller te kun
nen doen en tijd te besparen.
„De uitkomst is echter dat we
nu minder tijd hebben dan
ooit. We kunnen alles veel en
veel sneller, maar we hebben
'Hoofdpijn', schreef metableticus J.H. van den Berg
eens. 'is het twijfelachtig voorrecht der getalenteerden.
Dan moet ik wel heel getalenteerd zijn, want ik heb
ontzaglijk veel hoofdpijn geleden. Zoveel zelfs dat
mijn moeder het onverantwoord vond dat ik naar de
middelbare school zou gaan. 'Een jongen die zoveel
hoofdpijn lijdt, moet niet naar een school gaan
waar hij zijn hersens voortdurend gebruiken
moet', zei ze herhaaldelijk. Gelukkig wou ik zo
vreselijk graag naar de HBS dat zelfs de drei
ging van hoojdpijn mij niet kon tegenhouden.
Maar 't is waar, ik heb op de HBS krankzin
nig veel hoofdpijn geleden. Ook toen ik stu
deerde viel elke week een dag uit vanwege
de hoofdpijn. Toen moest ik in dienst. Zes
weken op de hei bij Ermelo. Zes weken
géén hoofdpijn. Dat was merkwaardig!
Nog had ik de heide niet achter me gelaten,
of het hoofdpijnspook doemde weer op.
Tientallen jaren heb ik manmoedig aan
vaard dat ik een dag per week hoojclpijn leed.
Het eigenaardige van hoofdpijn is dat je hele
lichaam meelijdt. Heb je kiespijn, dan doet al
leen een kies zeer. Heb je hoofdpijn, dan is ook
je maag van streek, rommelen je darmen, lijken
MAARTEN 'T HART
je voeten van lood. Enkele jaren geleden kreeg ik last
van hartritmestoornissen.
Ik las erover, en begreep dat 't van teveel koffie kon
komen. Eerst probeerde ik nog cafeïne-vrije koffie,
maar in een medisch tijdschrift kwam ik de opmer
king tegen dat ook die koffie de bloeddruk verhoogde
en het hart op hol kon jagen.
Dus schrapte ik koffie radicaal. Ruim twee weken liep
ik rond met barstende koppijn. Ik snakte naar een
bakje troost. Maar mijn hart bonkte, dus ik liet liet
staan. Zelj's van de geur van koffie raakte ik van slag.
Zo verslaafd was ik, heb ik achteraf begrepen.
Toen ik die twee weken koppijn achter de rug had ge
beurde er een wonder. Twee maanden lang had ik
geen hoofdpijn! En toen 't na die twee maanden terug
kwam, nam het nooit meer zulke ernstige vormen
aan. Ik ben ervan overtuigd geraakt dat koffie m'n le
ven lang één van de boosdoeners is geweest. Welis
waar kan 't uitstekend helpen tegen hoofdpijn, maar
je krijgt het er ook van. Nooit meer koffie drinken, dat
is het eerste advies dat ik verstrek aan alle hoofdpijn
lijders.
Toch was ik er, hoewel ik koffie geschrapt had. nog
niet echt vanaf. Toen ontdekte ik iets waar ik nooit
over gelezen of geboord heb. Nam ik een pilsje, dan
had ik een dag later hoofdpijn. Nam ik tivee pilsjes,
dan had ik een dag later dubbel hoofdpijn. Liet ik het
bier staan, dan bleef hoofdpijn weg. Deze zomer heb
ik mij op zeer warme dagen af en toe weer vergrepen
aan een biertje. Als het warm is, en je hebt dorst, is er
niets wat daarmee te vergelijken valt. Helaas: de
hoofdpijn slaat tegenwoordig meteen toe. Van sommi
ge biertjes, een Duvel, bijvoorveeld, krijg je terstond
barstende koppijn.
Van een Kylian gaat je hoofd ook meteen uit z'n bol.
Maar ik heb moeten constateren: eigenlijk is elk merk
bier slecht. Het verschil schuilt alleen in de hoeveel
heid tijd die verstiijkt tussen de eerste slok en de eerste
bonk onder je schedel. Omdat het soms lang kan du
ren voor de bierhoofdpijn toeslaat, leg je de link niet
tussen pils en pijn. Maar ik ben er zeker van: naast
koffie is bier de tweede grote boosdoener. Althans in
mijn geval Maar waarom zou 't bij de meeste mensen
anders zijn?Mijn advies aan de hoofdpijnlijder is
dus: schrap koffie, schrap bier. U zult zien: u wordt
een ander mens. En schrijf er geen stukje over, want
ook daar krijg je koppijn van, zoals ik nu helaas moet
constateren.
Nog 106 dagen en hei tëon? 5
nieuwe millennium b: j
aan. Reden voor deze ^er d
noge
het oc
irkei
om in een dagelijkse
terug te kijken op bel;
rijke gebeurtenissen
plaatsgrepen op cone
ponderende data in
gelopen 1000 jaar. De rde 55
week: 13 sep 1974: gij 'eoP/~
ling Franse ambassac q,
sep 1949: mysterieuze £en aa
moord Schallenberg;
sep 1879: HFC opgeri
16 sep 1765: Mozart o
door Nederland; 17
1943: vlucht Engelane |Jgj«
der De longe; 18 sep 1
stoomloc Tom Thum!
j vanm
liest van paar
nelweg
hogeb
luring
de be
17 SEPTEMBER 1943
Ze zoeken hun vrijheid ai kkeld e
de horizon en gebruiken ensTei
Hollandse kust als spring kkel. H
naar dat verlangen. Tijdei dselen
Tweede Wereldoorlog do voor e
le honderden landgenote de Nig<
poging uit bezet Nederla Nigeria
Noordzee over te komen
de Jonge is een van hen.
eerste luitenant, de eerste
van het in Engeland opgi ingen
Nederlandse Bureau Inlii
gen, besluit op 17 septen
1943 in de haven van Scl oninge
ningen een Duitse schne e
te kapen om zo militaire
ten naar Engeland overi
gen. Een van de Duitse b e. In ei
kers is snel overmeesterd
ander verschanst zich
een deur en wordt doodj
ten. De overval lijkt gesla
maar nitpinHpliilc leriicrpn
maar uiteindelijk krijgen
machinisten die meedi
motoren niet aan de pra n
Jonge zal Engeland nieti re
halen en in juni 1944 wo en kor
ter dood veroordeeld, ee uter,
nis dat nooit zal worden
voerd. Jan Bruin en Jam uter h
Werff beschrijven de mil n Den
kaping in hun boek over avonc
gelandvaart, maar ook H ekken
Jonge vertrouwt zijn ven
lende pogingen aan hel
toe, een boek dat ook in
gels wordt vertaald: 'TriJwm F
hant life'. „Een glorieuze eering
genis over de genade vai (omen
Heer", aldus De Jonge,
men met zijn vrouw Ina
gelukkig leven leidt in Hi erd. lei
Ido-Ambacht.
HENK RUIJL*
MENSELIJ
steeds minder tijd om ergens
diepgaand over na te denken".
Tijdsdruk is volgens Cleese een
van de grootste euvels van onze
tijd. „Het leidt tot stereotypen.
Want wie niet de tijd krijgt, kan
z'n gedachten ook niet open
stellen voor nieuwe creatieve
ideeën. We komen alleen nog
tot snelle, kleine verbeteringen
in plaats van op het allesverras-
sende idee te komen."
Zelf zegt Cleese wel geleerd te
hebben die tijd voor bezinning
te nemen. Tegelijkertijd blijft hij
ongelooflijk veelzijdig en druk
met lezingen geven over de hele
wereld, het maken van en op
treden in films.
antoon oosting
metU! l°rmei
Open-winnaar ANDRE AG ö^er-
en de huidige nummer F
wereld. Het Duitse persbi
DPA meldde het nieuws?
ren. Het bureau zegt ziet
seren op betrouwbare brc
Graf verklaarde woensda?
Zeit nog dat haar langdur
latie met MICHAEL BAR!
gestrand. De Duitse medi
culeren druk over haar nii.u.
Amerikaanse liefde AgasiVlEjlS
Graf zelf doet er het zwijf
Agassi was eerder getrou«
de actrice BROOKE SHIE
Dat huwelijk was voer w.
media. De 30-jarige Graf
in augustus met tennis.2
22 Grand êlam-toernooi!
haalde ze goud tijdensdt
pische Spelen
in Seoul en een
Grand Slam,
met zeges op
de Australian
Open, Roland
Garros, Wim
bledon en de
US Open.
Het Turkse popidool TA#
ook razend populair int
wil zijn dienstplicht aflf
zanger dreigt zijn natio|
verliezen als hij niet si
dienstplicht voldoet, t
vocaat kondigde gister#
hij een beroep zal doei
toekomstige wet die Til
ven 25 jaar toestaat tef
ling van ruim 16.0001
hun diensttijd te bekoif
slechts twee maanden)
(27) woont al drie jaarl
Vork.
(kei va
sterie
van Ti
Nigeri
leid:
lsvoi
eofso
Ttjvoorop
die ze
lac! it of be
loe
A pi
ektekc
Iet pla
wonen
inkc
kan ei
om m^
een ve °pn
pen;
Mïrjf
We
Her
JSC
we
fes
