Leiden Regio
'Detailhandel leeft
duidelijk weer op'
'Inventarisatie Leidse
kerken is belangrijk'
)erde deel Leidse jongeren
it psychisch in de knoop
an Rij verontwaardigd over ultimatum EZH-kwestie
'Waar haal ik mijn recht?
Ik ben geen dief of heler'
jan bentveld/interieur
(UDAG 17 SEPTEMBER 1999
.WIM WEGMAN, 071-5356414. PLV -CHEF ANNET VAN AARSEN. 071-5356436
Jejaarde vrouw (80) beroofd
Met het smoesje dat ze geld kwamen ophalen voor
Jhööï, maakten twee jongens een 80-jarige bewoonster van de
'rijheidslaan gisteren een nog onbekend geldbedrag afhandig,
[oen de bejaarde dame naar binnen liep om wat kleingeld te
,akken, volgde het tweetal haar de kamer in. Terwijl de een
iaar aan de praat hield, haalde de ander achter haar rug om
relduitde kast.
(estolen tijdens afwezigheid
fipEN' Toen een Leidenaar na een afwezigheid van een maand
érügkeerde in zijn woning, wachtte hem een onaangename
-errassing. Uit zijn huis aan de Prinsenstraat waren computer,
irinter en schotelantenne ontvreemd. De man heeft gisteren
langifte gedaan van diefstal.
Kamer van Koophandel verheugd over groeicijfers
XN'RUUD SEP
idse jongeren in de leeftijd
p 15 tot 17 jaar hebben op-
lend vaak te kampen met
iblemen die hun oorzaak
iden in sociale en psychische
naken. Bij niet minder dan
procent van de Leidse jonge -
i in die leeftijdsgroep bestaat
vermoeden van psychoso-
|e problemen'. Dat blijkt uit
leugdmonitor Leiden die
imorgen is gepresenteerd,
oor de rapportage is onder
er onderzoek gedaan naar
I gebruik van alcohol en
igs, naar spijbelgedrag, vrije-
kbesteding en criminaliteit,
beeld dat naar voren komt
lier en daar zorgwekkend. Zo
ren drie van de tien jongeren
(sen de 15 en 17 toe dat ze de
slopen vier weken minimaal
imaal hebben gespijbeld,
rlijks krijgt de afdeling Leer
taken ongeveer 300 mel
en van structurele spijbe-
i waartegen moet worden
itreden. En daar gaat het
omdat de spijbelopvang te;
nsen over laat. De wachttijd
de jeugdzorg, die de spijbe-
weer op het rechte pad
moeten helpen, is niet
der dan een jaar.
aar het gaat om crimineel
gedrag, scoren de Leidse jonge
ren hoog. Meer dan de helft
zegt het afgelopen jaar mini
maal één strafbaar feit te heb
ben gepleegd. Overigens wor
den daar ook kleine vergrijpen
als zwartrijden in meegeteld.
Ruim een kwart van de jonge
ren is ooit door de politie be
trapt of opgepakt.
Een andere opvallende uit
komst is dat in de groep van 15
tot 17 driekwart af en toe, en
dertig procent regelmatig alco
hol drinkt. Een kwart kan aan
gemerkt worden als stevige
drinkers. Daarmee vergeleken
valt het drugsgebruik erg mee.
Twaalf procent heeft de afgelo
pen maand hasj gebruikt, ter
wijl twee procent zich aan an
dere middelen heeft gewaagd.
Uit het onderzoek komt ver
der naar voren dat .er voor de
jeugd maar weinig te doen is in
Leiden. Uitgaansmogelijkheden
zijn er voor de niet-studerende
Leidenaars onvoldoende. De
gemeente is inmiddels in ge
sprek met de Leidse Welzijnsor
ganisatie (LWO) om het aanbod
aan jeugdwerk in de wijken uit
te breiden. Op stedelijk niveau
is het rapport een ondersteu
ning van de wens om in de stad
een tweede grote discotheek te
vestigen.
Percentages van klanten naar de verschillende winkelgebieden in de re-
giO. tekening bro
Vervolg van voorpagina
De Kamer van Koophandel reageert juichend op de
groei van de detailhandel in de Leidse binnenstad. „Dit
is goed nieuws. Leiden leeft duidelijk weer op", zegt se
cretaris C. Broeksma van de kamer.
LEIDEN/REGIO ROBBERT MINKHORST
Uit het koopstromenonder-
zoek, dat de gezamenlijke Ka
mers van Koophandel en de
provincie Zuid-Holland lieten
doen, blijkt dat Leiden het ver
loren terrein van de afgelopen
jaren aan het terugwinnen is.
Inwoners van de Leidse regio
doen weer vaker inkopen in de
Leidse binnenstad, de binding
met de eigen gemeente en met
Leiden is groter geworden. Een
trendbreuk in vergelijking met
vijf jaar geleden.
„Het unieke verblijfsklimaat
van Leiden, met z'n historische
binnenstad, het grote en diver
se winkelaanbod wordt onmis
kenbaar meer gewaardeerd",
concludeert Broeksma. De se
cretaris erkent dat het parkeren
in Leiden een gevoelig punt
blijft. „Er is inderdaad het nodi
ge op aan te merken. De pijn
grens bij de consument om
naar Leiden te komen ligt ho
ger. De andere argumenten
vindt de consument belangrij
ker dan de wens om met de au
to voor de deur te kunnen ko
men."
De Leidse ondernemers haal-
dén het afgelopen jaar een om
zet van ongeveer driekwart mil
jard gulden. Vijf jaar geleden
was dat nog ruim 500 miljoen.
De totale omzet in de detail
handel van de provincie be
draagt zo'n dertig miljard gul
den per jaar.
In Zuid-Holland zitten ver
schillende winkelcentra in de
lift. Directeur F. Wigman noemt
als verklaring daarvoor de gron
dige opknapbeurten en uitbrei
dingen van de winkelgebieden.
„Er zijn duidelijke lokale ver
schillen. Er zijn sterke groeiers
omdat er fors is geïnvesteerd.
Voor de achterblijvers geldt dat
daar te weinig gebeurt om de
consument te behagen."
Voor Leiden gaat dat argu
ment evenwel niet op. Het Aal
markt-project, dat miljoenen
guldens gaat kosten en dat de
binnenstad van Leiden aantrek
kelijker moet maken, bestaat al
leen nog maar op de tekentafels
van projectontwikkelaar MAB
uit Den Haag en de gemeente.
Wigman plaatste gisteren wel
kanttekeningen bij de gunstige
cijfers voor Zuid-Holland. De
schaalvergroting vertekent het
fraaie beeld, maakte hij duide
lijk: per vierkante meter winkel
oppervlak zijn weinig meer pro
ducten verkocht in vijf jaar tijd.
Ook hier is Leiden trouwens
een buitenbeentje, daar is wel
duidelijk sprake van een toena
me.
Rij nekeboule vard
De ondernemers van de Rijne-
keboulevard in Zoeterwoude
moéten een fantastisch jaar
hebben gehad. Er werd voor
meer dan 133 miljoen gulden
aan meubels, televisies, kam-
peerspullen en keukens ver
kocht. Dat is een toename van
233 procent ten opzichte van
vijf jaar geleden. De stijging zal
voor een behoorlijk te maken
hebben met de uitbreiding van
het winkelareaal. Op de Rijne-
keboulevard wordt nu meer
omzet gehaald dan bijvoor
beeld in het hele centrum van
Voorschoten.
De Pieterskerk blijft het grootste zorgenkind onder de monumentale kerken in Leiden, foto henk bouwman
W» ROBBERT MINKHORST
Leidse wethouder T. van Rij is buitengewoon ver
waardigd over het ultimatum dat de andere aan
houders van de EWR de gemeente hebben gesteld,
rillen dat Leiden de EZH-aandelen die ze nu alleen
lezit heeft, onder iedereen verdeelt. De gemeente
een week de tijd gekregen om akkoord te gaan
een compromisvoorstel dat Alphen aan den Rijn
teerste week van september deed.
snap niets van die handelwijze", zegt Van Rij.
een rare manier van doen. Zo ga je niet met el-
om. Ik maak veel mee deze dagen, maar dit heb ik
nooit meegemaakt. Ze houden zich zo ook niet
de afspraak. Ik vind dit heel merkwaardig."
eafspraak luidt, aldus Van Rij, dat alle aandeelhou
ders eerst de bevindingen van een commissie van aan
deelhouders zouden afwachten voordat wat voor actie
dan ook zou worden ondernomen. Die commissie is in
augustus ingesteld en behalve Van Rij namen de bur
gemeesters Boelen (Rijnwoude), Meerburg (Alkemade)
en de wethouders Laurier (Leiden) en Roest (Leider
dorp) daar zitting in. „Die commissie is een keer bij el
kaar geweest. We hebben toen niet gesproken over de
juridische kant van de zaak. De commissie was nog
niet uitgepraat."
Daar vergist de wethouder zich in, laat burgemeester
Boelen namens de andere aandeelhouders weten. „De
commissie had alleen maar tot taak om feitenmateriaal
te onderzoeken. Alles wat er was, is boven tafel geko
men. De commissie had niet tot taak om tot enig resul
taat te komen."
Leiden en de andere gemeenten bakkeleien over een
pakket EZH-aandelen, dat door nutsbedrijf EWR bij
Leiden in beheer is gegeven. Leiden stelt dat zij recht
heeft op die aandelen, de 23 andere aandeelhouders
menen dat de 'koek onder iedereen moet worden ver
deeld'. Het compromisvoorstel van Alphen houdt in
dat zeventig procent van de aandelen direct naar de
nieuwe vennootschap gaat. Van de overige dertig pro
cent mogen de aandeelhouders uitmaken van wie de
aandelen zijn.
Leiden zal binnen een week reageren, zegt Van Rij,
maar hij laat niet los of het antwoord 'ja' of 'nee'
wordt. Burgemeester Boelen vindt de houding van Van
Rij merkwaardig. „Ik begrijp best dat Van Rij een beetje
boos is, maar de rest van de regio is witheet om het ge
drag van Leiden."
HERMAN JOUSTRA
Leiden mag dan graag willen
dat alle monumentale kerken in
de stad een inventarisatie ma
ken van de gebreken, dat bete
kent niet dat al die kerken in
een slechte conditie verkeren.
De onderzoeken, waaraan de
gemeente bijdraagt in de kos
ten, zijn louter bedoeld om een
goed beeld te krijgen van de
eventuele noodzaak tot restau
ratie en de kosten die dat met
zich meebrengt. Leiden legt die
ei is nu precies een maand
Wen, maar Arno van Kam-
tn herinnert zich het tele-
ontje van de kennis die op de
anjegracht woont nog woord
nor woord. 'Ze zijn hier voor
deur de buitenboordmotor
in je bootje aan het losknip-
•n', klonk het ooggetuigever-
iggortdroog door het mobiel,
ieven? Nou nee. Het is poli-
rik loop wel even naar bene-
m Verbind ik je even door
Et één van de agenten.' Op de
aag vervolgens van zijn kant
at de hermandad in vredes-
am aan het doen was met
bootje luidde het antwoord
wr de telefoon al bijna net zo
'Deze buitenboordmo-
is afkomstig van diefstal,
Eneer. Komt u maar even
ar het bureau Langegracht.
Dan kunnen we de zaak daar
verder afhandelen.'
Dat deed Arno van Kampen.
Meteen de andere dag. 'Ik was
pissig', zegt de uitbater van
braslokaal Slingers aan de Ho-
gewoerd. „En dat ben ik feite
lijk nog. Om drie redenen. Te'n
eerste omdat ze zomaar en
zonder wat te zeggen die motor
meenamen. Terwijl die lig
plaats toch op naam staat en ze
weten van wie die is. Geen tijd,
heette daarvoor het slappe ex
cuus. Ten tweede omdat ik van
diefstal of heling ben beschul
digd. Terwijl ik direct de aan
koopnota kon overleggen van
het watersportbedrijf in Bui
tenkaag waar ik het motortje
heb gekocht. Het is heel verve
lend als dat motortje ooit is ge
stolen, maar dat is niet door
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in
de Breestraat ligt. is het symbolische
middelpunt van de stad.
mij gedaan. En ten derde om
dat ik mijn eigendom nog altijd
niet terug heb. En het er naar
uitziet dat dat voorlopig ook
niet zal gebeuren. Ondanks
mijn aangetekende brieven."
Als bewijs dat hij volstrekt te
goeder trouw is, laat hij de aan
koopnota zien van de Tomos
buitenboordmotor model
T4NL, serienummer 337285.
„Gekocht in 1996. Bij een offi
cieel watersportbedrijf. Op het
politiebureau vertelden ze dat
in 1997 aangifte was gedaan
van vermissing. Een jaar later
pas! Dat is op zich al raar. Nog
eens twee jaar later vervoegde
iemand zich op het politiebu
reau met de mededeling dat hij
zijn buitenboordmotor had
aangetroffen achter een bootje
in de OranjegrachL Mijn bootje
dus. Wel héél toevallig. Hij had
er een foto van gemaakt. Maar
behalve dat iedereen dat wel
kan zeggen dat die buiten
boordmotor van hem is, vind ik
het vreemd dat de politie niet
de moeite heeft genomen om
eerst bij mij te informeren hoe
de vork in de steel zit. In plaats
daarvan hebben ze het motor
tje gewoon meegenomen."
Van Kampen heeft nog even
overwogen om een advocaat in
de arm te nemen. „Kijk, ik heb
dat ding destijds gekocht voor
650 gulden. De restwaarde an
no 1999 is vrijwel nihil. Als ik
de zaak verlies, gaat me dat
duizenden guldens kosten. Dat
is het me ook niet waard. Het
gaat me niet om geld. Het gaat
om het principe. Ik word nu
voor dief of heler versleten.
Waar haal ik mijn recht?"
„Dat ligt aan de officier van
justitie", antwoordt Frank Ver
geer, politievoorlichter van
Hollands Midden. Die in zijn
lijst met in haar ogen noodza
kelijke opknapbeurten vervol
gens voor aan de Rijksdienst
voor de Monumentenzorg (RD-
MZ). Aan de hand van zo'n lijst
bepaalt het Rijk eens in de zo
veel tijd hoeveel subsidie de
verschillende gemeenten jaar
lijks ontvangen.
In 2001 vindt een nieuwe lan
delijke behoefteraming plaats.
„Een inventarisatie is dus erg
belangrijk", zegt J. Vellekoop
van de gemeentelijke afdeling
monumentzorg. „Op die ma
nier weten we waar we de ko
mende jaren aan toe zijn." Van
de monumentale kerken is de
Pieterskerk er op dit moment
het slechtst aan toe, maakten
gemeente en de stichting Pie
terskerk deze week bekend.
Hoewel een diepgaand onder
zoek nog moet plaatsvinden,
schatten de partijen de kosten
van de noodzakelijk geachte re
paraties op tien miljoen gulden.
Een groot onderzoek van een
constructiebedrijf moet uitwij
zen, hoe hoog de kosten werke
lijk zijn.
Volgens Vellekoop is de con
ditie van de overige monumen
tale kerken en kerken die op de
nominatie staan de status van
rijksmonument te krijgen in het
algemeen redelijk. Zo moet er
in de Marekerk nog het nodige
worden opgeknapt en verkeert
de Lutherse kerk aan de Hoog-
landsekerkgracht in slechte
staat. „In het restauratieplan
zoals dat er nu ligt, wordt al uit
gegaan van meer dan 1,5 mil
joen aan restauratiekosten."
Ook de aula van de begraaf
plaats Zijlpoort, die volgens de
rijksregels ook onder de noe
mer 'kerken' valt, is er slecht
aan toe. Hoe slecht, dat moet
de gewenste inventarisatie nu
uitwijzen.
De subsidieregeling voor mo
numenten die jaren geleden
gold, ging uit van het aantal
monumenten in een gemeente.
Leiden ontving toen nog 1,8
miljoen per jaar. Sinds de in
voering van het landelijke sys
teem van behoefteraming, dat
in 1997 werd ingevoerd, is Lei
den er sterk op achteruitge
gaan. De stad ontvangt nu jaar
lijks 1,2 miljoen gulden voor het
onderhoud en restauratie van
de rijksmonumenten. Lastige
bijkomstigheid is dat de stad
jaarlijks niet meer dan dertig
procent van het budget mag
uittrekken voor de restauratie
van kerken. Bovendien dekken
de subsidies nu nog maar ze
ventig procent van de kosten.
In de jaren daarvoor was dat
tachtig procent. De eigenaars
van de panden moeten dus
meer uit eigen zak betalen, of
meer geldschieters zien te vin
den. Vellekoop. „Op een bedrag
van tien miljoen, zoals in het
geval van de Pieterskerk, bete
kent dat dat de eigenaar 1 mil
joen meer op tafel moet leggen
dan vroeger."
Overigens benadrukt Velle
koop dat de kerken niet de eni
ge bron van zorg zijn voor de
gemeente. Er zijn meer inventa
risaties nodig. Leiden telt op dit
moment liefst 1124 rijksmonu
menten en binnenkort komen
daar nog eens circa 200 monu
menten bij, bouwwerken uit
het tijdvak 1850-1940.
Een boot zonder motor is als een schip zonder kapitein. De zaak raakt inderdaad kant noch wal, vindt Amo
van Kampenfoto hielco kuipers
actieve diensttijd veel te maken
had met de watersport en met
het opsporen van gestolen bui
tenboordmotoren. „Deze zaak
ken ik niet persoonlijk. Maar
die is in elk geval niet meer aan
de politie. Onze taak is het om
gestolen goed op te sporen en
in beslag te nemen. Daarmee
houdt het op. De officier van
justitie onderzoekt vervolgens
of er voldoende gronden zijn
om de zaak aanhangig te ma
ken bij de rechtbank. Vindt hij
dat, dan krijgt meneer een op
roep om te verschijnen. Na het
horen van de partijen doet de
rechter dan uitspraak. Is de be
wijslast niet of nauwelijks rond
te krijgen, dan seponeert de of
ficier de zaak. En velt daarbij
een oordeel over wat er met de
buitenboordmotor moet ge
beuren."
Dat kan dus twee kanten op.
Maar wat moet Van Kampen
als de uitspraak voor hem ne
gatief uitvalt? „Hij kan dan op
zijn beurt eventueel de winkel
aansprakelijk stellen waar hij
de buitenboordmotor heeft ge
kocht. Zo'n procedure neemt
inderdaad veel tijd in beslag.
Schei maar uit. Ik heb gevallen
meegemaakt - en dan ging het
nog om mindere bedragen dan
hier - die zich jaren voortsleep
ten."
Voorlopig is er een patstelling
ontstaan. Daar baalt Arno van
Kampen ook van. „Het is
prachtig weer geweest de afge
lopen weken. De kleine vroeg
maar wanneer we gingen va
ren. Leg dat dan maar weer
eens uit aan die jongen. Wie
nou van wie steelt."
Zwarte parel
Mevrouw De Jong uit Leiden
verbaast zich nogal over de
commotie die er is ontstaan
over.de vondst van een zwarte
parel in een mossel. Een vrouw
uit Lelystad trof die aan bij een
mosselmaaltijd in een restau
rant. Het voorval werd breed
uitgemeten in de krant en op
tv. „Maar meneer, ik heb er al
jaren eentje thuis liggenzegt
de 69-jarige lachend. „Wat
heet, ik heb er een aantal ge
had. In allerlei vormen. Alleen
de grootste heb ik bewaard. Die
zit in een plastic zakje.
Volgens mevrouw De Jong za
ten er vroeger wel vaker parel
tjes in de mosselen. „Ik ben
een liefhebber van schelpdie
ren. Van kinds af aan. Ik heb
veel mosselen gegeten. Maar
tegenwoordig tref je die parels
niet of nauwelijks meer aan.
Hoe dat komt, weet ik niet.
Misschien door de kweek. Hoe
dan ook, voor mij was het geen
nieuws. Dat wilde ik even laten
weten."
ER KOMT EEN MOMENT IN UW L^VEN
DAT U KIEST VOOR HET ALLERBESTE
Ervaar de mooiste modellen van Minotti bij:
nieuwe rijn 24/2312 JD leiden/telefoon 071 -5134671
Maandag gesloten/donderdagavond koopavond.
