'Medewerkers ambassade
betrokken bij kinderhandel'
De trein is bepaald geen broodje kaas
c
Binnenland
Foto van het jaar
'Justitie weet te weinig van
verstandelijk gehandicapten'
Leemhuis legt functies neer
ASDAG 15 SEPTEMBER 1999
crde Pers Diensten
elderland kwaad op minister
De provincie Gelderland is des duivels op minister Ne-
In een besloten overleg tussen beide partijen zijn
lissaris J. Kamminga en gedeputeerde J. de Bondt hard
len tegen Netelenbos over het gebrek aan overleg over
ilazen door de minister van de Noordtak van de Betuwe-
Netelenbos wil in plaats van de noordtak 24 treinen per et-
il richting Twente laten rijden over bestaand spoor tussen
en Zutphen. Adviesbureau Railned heeft berekend dat de
ieg van de zuidelijke aftakking van de Betuwelijn vanaf Nij-
£en naar Venlo gaat 5,5 miljard gulden kosten.
mhemmer overleden na vechtpartij
Een 53-jarige Arnhemse man is gisteravond overleden
en vechtpartij in een woning. De man bleek te zijn bewerkt
een scherp voorwerp. Diverse omwonenden uit de wijk
enkamp belden de politie dat er gevochten werd in een wo-
'.Toen de politie arriveerde stond de voordeur van de wo-
open. Binnen vonden de agenten een zwaargewonde man,
,2 orte tijd later overleed. Verder was er niemand in huis. De
urtenis trok massale belangstelling uit de wijk.
jlmer wil toelage voor leerkrachten
rdam Het stadsdeel Amsterdam-Zuidoost wil de leer-
iten op de basisscholen in de buurt een extra toelage geven
r 00 gulden per maand. Het stadsdeel heeft hiervoor in het
r van het grote stedenbeleid bij het ministerie van onder-
•en voorstel ingediend. De circa achthonderd leerkrachten
•SA twintig basisscholen in de Bijlmermeer zouden onder
SU rdere omstandigheden werken dan hun collega's elders,
bben zij onder meer veel te maken met kinderen die de
landse taal niet of nauwelijks beheersen. Hierdoor ver
en veel leerkrachten naar scholen in andere regio's.
tl
fstal hormoonrunderen voorkomen
;ej iAG_! Twee mannen hebben geprobeerd een inbeslaggeno-
1U] cudde runderen weg te halen van een boerderij in Noord-
int. De Algemene Inspectie Dienst (AID) van het ministerie
andbouw heeft beslag laten leggen op de ongeveer hon-
uit België afkomstige runderen, omdat wordt vermoed dat
iren met groeihormonen zijn behandeld. In de nacht van
ig op maandag betrapten de politie en de AID de twee
en en op heterdaad toen zij elf dieren wegvoerden, aldus een
;rw Ivoerster van de AID. De AID heeft ook beslag gelegd op
iee Jdde in een plaats in Overijssel, afkomstig uit onder ande
ek gië.
1S(
^winning Waddenzee uitgesteld
AG» De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) is be-
m voorlopig nog geen gas te winnen in Paesens Modder-
bij Lauwersoog. Op verzoek van het kabinet heeft de
ip°jde vergunningaanvraag voor gaswinning ingetrokken, en
rl°! n weer een nieuwe ingediend. Dat geeft het kabinet drie
'e'f den respijt. Het kabinet moest uiterlijk 12 september be-
31 over de eerste vergunningaanvraag. De Tweede Kamer
I iter dat het Waddengebied voorlopig helemaal met rust
gelaten, en het kabinet beraadt zich op de toekomst van
ining en -boringen in de Waddenzee.
jaar treedt terug als fractieleider
ig Leendert Ginjaar treedt terug als voorzitter van de
actie in de Eerste Kamer. Hij blijft wel lid van de Senaat,
dige vice-voorzitter, Nicoline van den Broek - Laman
/ordt zijn opvolger. Ginjaar zegt er de voorkeur aan te ge-
g|_r" h de rest van zijn zittingsperiode bezig te houden met
)0n enlijke werk van een senator: hét beoordelen van wets-
/a(j( llen. Hij vindt dat hij daar door het fractievoorzitter-
lcj te weinig aan toekwam. Ginjaar is sinds 1981 lid van de
jerljKamer. Sinds 1997 was hij voorzitter van de WD-fractie.
aam prehistorisch jagerskamp
Bij het Limburgse Posterholt is een prehistorisch
np ontdekt. Het terrein is no'g vrijwel intact en niet of
flijks verstoord door latere bewoning, een zeldzaamheid
jerland. Volgens het Rijksmuseum van Oudheden is het
rzo'n 9000 jaar oud. De vondst van enkele voorwerpen
fop dat in het kamp werktuigen werden gemaakt, huiden
h schoongemaakt en hout, been en geweien werden be-
jVolgens het museum hebben de jagers er lange tijd ver-
1 De opgraving is onderdeel van een onderzoeksproject
fe vroegste bewoning van het Vlootdal.
ortservice minderjarige meisjes
De politie heeft in Zuid-Limburg een escortservice met
jarigen opgerold. Vier verdachten (17,19, 29 en 61 jaar)
aangehouden. De politie kwam de bende op het spoor
jften van enkele meisjes. De verdachten zijn, waar-
k enkele maanden geleden, met twee escortbureaus be-
speciaal met het doel minderjarige meisjes in de pros-
e kunnen exploiteren. Het ging meestal om meisjes die
waren weggelopen of in een internaat wonen. De re-
onderzoekt of er nog meer meisjes geronseld zijn. De
:hten hun slachtoffers onder de deelnemers aan hun
lortlessen.
I 1 ?ift'
it.
es over vierdaagse schoolweek
ler wil meer tijd voor mestplannen
SLi Het tempo waarin de mestplannen moeten worden
de v voerd, verdeelt de Tweede Kamer. Precies de helft van de
d, die wil boeren meer tijd geven. WD, CDA en RPF/GPV en
vordl iden het onhaalbaar om het mestoverschot voor 2003
werken. Op voorstel van minister Brinkhorst van land-
esloot het kabinet vrijdag dat het mestoverschot voor
ïg moet zijn. De regering wil de maximale hoeveelheid
iet gieen akker of weiland flink verlagen. Als reden stelt
tiekei >rst dat Nederland niet voldoet aan de Europese nitraat-
in vel l. Voorzitter G. Doornbos van land- en tuinbouworgani-
herki O-Nederland noemt de bereidheid tot vertraging een
signaal. De LTO gaat de Tweede Kamer en Brinkhorst
oudelijk commentaar geven op de mestplannen. De
lederïndt dat de aanpak niet zo en niet zo snel kan.
ebbt
DU hl|
bert
DRTStaatssecretaris Verstand van sociale zaken heeft
^ant Stuurgroep Dagindeling een advies gevraagd over de
31 fi 'Se sch°0'week. Verstand vindt dat er bij de discussie
r te weinig overleg en onderlinge afstemming is geweest
le ouders en schoolbesturen. De staatssecretaris wil dat
tie van de schooltijden wordt onderzocht in relatie tot
anse schappelijke ontwikkelingen. Ze zegt te begrijpen dat
an niet het probleem van de kinderopvang kunnen oplos
jir volgens Verstand moet het ene probleem niet met het
aar )robleem worden opgelost. Werkende ouders dreigen
in de knel te komen doordat hun kinderen plotseling
in de week vrij krijgen door de kortere werkweek van le-
de tv.
ben inator onterecht in boeien
in et
7R e#L: De Gelderse politie heeft de Leidse SP-senator Van
11 onrechte in de boeien geslagen. Dat antwoorden de
■Js Korthals (justitie) en Peper (binnenlandse zaken) op
le| ran SP-Tweede Kamerlid Kant over de aanhouding van
edrei te Kamerlid in juli. De politie heeft zich niet aan de ei-
zo'n ^ies gehouden zo constateren de bewindslieden. De
als d e van Nederlands jongste senator (19) en vier mede
die als 'Groen Front' nabij het Pannerdenskanaal actie
legen de aanleg van de Betuwelijn was volgens Kort-
hee >ePer wel gerechtvaardigd. De actievoerders bevonden
ticht )artteulier terrein, dat enkele dagen eerder was voor-
Ie flat een ^ek en talrijke verbodsborden,
e kee
'ord'
utrecht Fotograaf Marco Hofste (30) van het Utrechts Nieuws-
blad/Amersfoortse Courant is de winnaar van de GPD-foto van het
jaar. Hij kreeg zijn prijs voor een fotoserie over de verhuizing van
het Wilhelmina-kinderziekenhuis in Utrecht. De foto, waarop te zien
is hoe een negen weken te vroeg geboren baby wordt gewassen,
werd door de jury als beste foto gekozen uit een totaal van 134 in
zendingen. Het is de bedoeling dat Hofste het geldbedrag van 5.000
gulden gebruikt voor een fotoreportage die zal worden verspreid
onder de bij de GPD aangesloten dagbladen, waaronder deze krant.
FOTO GPD MARCO HOFSTE
Honderden Nigeriaanse meisjes in Nederlandse prostitutie
den haag anp
Medewerkers van de Nederlandse ambassade in Nigeria
zijn betrokken bij de smokkel van Nigeriaanse meisjes
naar Nederland. Dat stelt de organisatie Terre des Hom
mes in een rapport over de handel in Nigeriaanse meis
jes. Volgens het onderzoek zijn sinds 1996 vierhonderd
Nigeriaanse meisjes Nederland ingesmokkeld en in de
kinderprostitutie tewerkgesteld.
selen op het platteland ronse
len, betalen zes- tot tiendui
zend gulden voor een visum
voor Nederland. Dat bedrag
betalen ze aan medewerkers
van de Nigeriaanse Immigratie
dienst, die in nauw contact
staan met de Nigeriaanse amb
tenaren van de Nederlandse
ambassade. Die stellen in ruil
voor geld een valse visumaan-
vraag op. De aanvraag wordt in
Nederland behandeld en het
visum wordt naar Nigeria ge
stuurd. Het visum is nodig om
De meisjes vragen na hun aan
komst in Nederland asiel, maar
verdwijnen vrij snel uit de spe
ciale opvangcentra. Het aantal
minderjarige Nigeriaansen dat
op dit moment in Nederland in
de prostitutie zit, wordt geschat
op drie- tot vierhonderd. Van
daag heeft Terre des Hommes
een onderzoek hierover aan de
Tweede Kamer gepresenteerd.
Handelaren die de jonge
meisjes onder valse voorwend
de incheckbalie te kunnen pas
seren. Aan boord van het vlieg
tuig worden de documenten
vernietigd.
Volgens M. Hoogendoom
van Terre des Hommes is dit
verhaal door verschillende
handelaren bevestigd. „Maar
ook Nigerianen die naar Ne
derland gesmokkeld zijn, ver
tellen hetzelfde", aldus Hoo
gendoom. Volgens haar moet
het ministerie van buitenland
se zaken een grondig onder
zoek instellen naar de mogelij
ke corruptie bij de Nederlandse
ambassade in Nigeria.
Een woordvoerder van bui
tenlandse zaken zegt desge
vraagd dat het ministerie pas
gisteren van het rapport op de
hoogte is gesteld. „Het is ons
nog niet duidelijk tegen wie de
beschuldigingen precies zijn
Zelden een veroordeling bij seksueel misbruik
den haag anp
Commissaris van de koningin
in Zuid-Holland, J. Leemhuis-
Stout, heeft per september het
voorzitterschap neergelegd van
twee landelijke bestuursraden.
Het betreft de Raad voor de fi
nanciële verhoudingen en de
Raad voor het openbaar be
stuur. Volgens haar voorlichter
heeft het terugtreden niets te
maken met de Ceteco-affaire.
De zegsman geeft aan dat
Leemhuis al in mei haar ontslag
heeft aangeboden, omdat ze
zich wegens tijdgebrek niet vol
ledig kon inzetten voor beide
raden. Begin juli kwam de Cete
co-affaire pas in de publiciteit.
Duidelijk werd toen dat vanwe
ge een mogelijk faillissement
van handelshuis Ceteco de pro
vincie mogelijk een investering
van 47,5 miljoen gulden kwijt
is. Daarnaast werd bekend dat
Zuid-Holland voor 2,3 miljard
gulden aan het bankieren was.
leiden onno havermans
Politie en justitie weten te wei
nig van verstandelijk gehandi
capten. Daardoor worden
mensen die zich seksueel ver
grijpen aan verstandelijk ge
handicapten bijna nooit ver
oordeeld. Dat blijkt uit een
boek dat de Leidse onderzoe
kers P. van den Bergh, J. Dou-
ma en J. Hoekman vanmiddag
hebben gepresenteerd.
Honderden verstandelijk ge
handicapten zijn jaarlijks be
trokken bij zedendelicten,
soms als dader, vaker als
slachtoffer. Veel gevallen wor
den niet bij politie en justitie
gemeld. Gebeurt dat wel, dan
wordt met een kwart niks ge
daan. Van de rest komt slechts
de helft voor de rechter, wat in
niet meer dan vijftien procent
leidt tot veroordeling van de
dader.
Politie en justitie weten vaak
niet wat ze aanmoeten met de
verklaringen van verstandelijk
gehandicapten. Net als kinde
ren geven zij vaak een ander
verslag van wat er is gebeurd
wanneer ze hun verhaal vaker
moeten vertellen. Ze denken
dan dat hun eerste verhaal 'niet
goed' was. Om dat te onder
vangen worden kinderen door
gaans verhoord in een studio,
waar meteen een video-opna
me van het verhoor wordt ge
maakt. Bij verstandelijk gehan
dicapten gebeurt dat meestal
niet, zo ontdekten de onder
zoekers van de afdeling ortho
pedagogiek van de Universiteit
Leiden.
In hun boek Zedenzaken en
verstandelijk gehandicapten
pleiten ze voor het aanstellen
van officieren van justitie met
deskundigheid op het gebied
van zedenzaken waarbij ver
standelijk gehandicapten be
trokken zijn. Ook moeten poli
tie en justitie het overleg over
dit onderwerp verbeteren. Pra
ten met de zorginstellingen kan
de drempel bij het melden van
delicten verlagen.
De onderzoekers interview
den ambtenaren van politie en
justitie en analyseerden 135
dossiers van verstandelijk ge
handicapte slachtoffers. Daar
uit blijkt dat driekwart van de
daders zelfs niet verstandelijk
gehandicapt is. Meer dan de
helft van de daders is familie of
komt uit de kennissenkring van
het slachtoffer, een op de drie
werkt in de zorgsector of is me
debewoner.
De Optiotrein van Lovers langs het perron. De ouderwets comfortabele Belgische rijtuigen zijn gisteren werkloos geworden.
FOTO UNITED PHOTOS DE BOER JUR ENGELCHOR
haarlem rien polderman
Het was zo'n aardig idee. Doen alsof de
trein een broodje kaas is. Niet goed? Ga
ik volgende keer naar een andere kraam.
Zo'n jaar of twee hadden de treinreizi
gers tussen Haarlem en Amsterdam de
keus tussen de treinen van de NS of,
twee maal per uur, die van Lovers Rail
Optio. Die keus bestaat sinds gisteren
niet meer. De NS hebben weer - als van
ouds - het alleenvertoningsrecht op de
oudste spoorwegroute van Nederland.
Lovers houdt het voor gezien.
Aan de service heeft het niet gelegen. De
Optio-conducteurs waren altijd het
toonbeeld van vriendelijkheid, kaartjes
werden voor de normale prijs gewoon in
de trein verkocht. Lovers accepteerde
zelfs de kortingskaart van de concurrent.
Je fiets kon voor slechts een rijksdaalder
mee. Koffie was altijd snel te krijgen, en
in de zachte banken van de ouderwetse
Belgische rijtuigen was het ontspannen
wegdoezelen. Dat comfort was trouwens
paradoxaal genoeg juist ook gelegen in
het feit dat slechts weinigen er gebruik
van maakten.
De poging om marktwerking te krijgen
op de rails was van begin af aan tot mis
lukken gedoemd. Het idee was nog on
voldragen, te ideologisch gekleurd, on
voldoende getoetst aan de mogelijkhe
den en onmogelijkheden van het spoor.
De vorige minister van verkeer en water
staat, de WD-er Annemarie Jorritsma,
reageerde in 1996 te gretig op het initia
tief van Lovers. Nog voor de vraag was
beantwoord of het bestaande Neder
landse spoorwegnet zich leent voor con
currentie, had Lovers Rail al een vergun
ning. De sceptici kregen gelijk. Al na en
kele seizoenen was de strandtrein naar
IJmuiden ter ziele, de Optio-dienst was
van meet af aan zieltogend, de treinen
van Lovers naar Den Haag en in het
Gooi gingen nimrrier van start. Weg was
echter het belastinggeld, dat inmiddels
in de opknapbeurt van de IJmuidense
lijn was gestoken.
Dat de verschillende kaartjes van Lovers
en NS een probleem zouden zijn, was te
voorzien. Een reiziger op het perron wil
doorgaans maar één ding: zo gauw mo
gelijk een trein die hem snel naar zijn
bestemming rijdt. Hij blijft niet wachten
tot er een langs komt die hem bijzonder
bevalt. Daarom veroorzaakte de Lovers-
trein ergernis: met je NS-kaartje kon je
er niet in, met je Loverskaartje kon je
niet met de NS-trein mee.
Voorspelbaar was ook dat NS niet wens
ten mee te werken aan het uitwisselbaar
maken van de kaartjes. 'We gaan het on
ze concurrent niet gemakkelijker maken
de krenten uit onze pap te vissen', was
de redenering. Om dezelfde reden wa
ren de NS Lovers niet behulpzaam bij de
zoektocht naar treinen met ATB (auto
matische treinbeïnvloeding).
Dit brengt ons bij een technisch en fi
nancieel probleem, dat marktwerking in
het spoorwegwezen bemoeilijkt. Trein
en spoor zijn vervlochten tot één com
plexe en peperdure techniek. Een bedrijf
moet het perspectief hebben op een
langdurige concessie, alvorens zij kan
investeren in kostbare locomotieven en
treinen vol elektronica, afgestemd op de
baan waarop dat materieel moet rijden.
Zonder zo'n garantie voor de lange ter
mijn worden dergelijke investeringen
een te groot financieel waagstuk. Een
overheidstoezegging in die sfeer staat
echter wel op gespannen voet met de
principes van de vrije marktwerking.
Opdeling van het spoorwegnet over ver
schillende maatschappijen zou ook een
vorm van marktwerking opleveren.
Maar de samenhang in de dienstrege
ling zou dan in het gedrang komen, met
allerlei ongerief in de vorm van slechte
aansluitingen en een chaos aan kaartjes.
Dat heeft Den Haag niet gewild. Daarom
is de opdeling beperkt gehouden tot een
aantal regionale lijnen, naast het lande
lijke 'kernnet' waarop de NS blijft rijden.
Lovers, dat in de Randstad een rond
gaande forensentrein op dit kernnet had
willen zetten, werd niet toegelaten. Ge
vreesd werd dat daarmee de inkomsten
van de NS zo sterk zouden worden afge
roomd, dat de kwaliteit en de continuï
teit van het spoorwegwezen in het ge
drang zouden komen. Zo raakte Lovers
het perspectief kwijt op een winstgeven
de bedrijfsvoering en haakte af.
Een en ander wil niet zeggen dat markt
werking bij het spoor voor eens en altijd
is uitgesloten. Nog een paar jaar bijvoor
beeld, en de nationale chipkaart waar
mee je in alle openbaar vervoer terecht
kan, is beschikbaar. Het irritante pro
bleem van de verschillende kaartjes is
dan van de baan. Een landelijke maat
schappij die alle materieel verhuurt aan
verschillende concurrenten zou het be
zwaar wegnemen van de dure investe
ringen voor de lange termijn. Rest nog
een kwaliteitsbewaking van overheids
wege met spijkerharde eisen inzake
dienstregeling, continuiteit en aanslui
tingen. De vraag blijft echter of het al
met al toch niet handiger zou zijn om
het gehele openbaar vervoer toe te ver
trouwen aan een democratisch gecon
troleerd overheidsbedrijf. De NS bij
voorbeeld.
gericht. Als blijkt dat er wat
fout is, dan ligt het voor de
hand dat er maatregelen vol
gen."
Volgens Terre des Hommes
gaat het bij de meisjes in de
prostitutie om drie groepen. De
grootste groep betreft meisjes
die onder valse voorwendselen
naar Europa worden gelokt,
met de belofte van werk in een
naaiatelier, de horeca of de ver
pleging. De tweede groep komt
bewust als prostituee naar Ne
derland. Zij zien hierin een
kans te ontsnappen aan de
slechte economische omstan
digheden in hun land. Andere
meisjes komen naar Nederland
om politieke of humanitaire re
denen. Veelal komen zij in een
centrum voor alleenstaande
minderjarige asielzoekers in
aanraking met handelaren.
Basisvorming
komt na 5 jaar
niet uit de verf
den haag gpd
Het aantal lesuren in de basis
vorming in de eerste jaren van
het voortgezet onderwijs moet
omlaag en de verplichte eind
toets moet verdwijnen. Dat zijn
de opmerkelijkste aanbevelin
gen van de Inspectie van het
Onderwijs in het vandaag ge
presenteerde rapport 'Werk aan
de basis: Evaluatie van de basis
vorming na vijf jaar'.
De Inspectie constateert dat
de in 1993 ingevoerde onder
wijsvernieuwing nog niet uit de
verf komt, maar stelt ook dat
het eigenlijk nog te vroeg is om
de basisvorming te beoordelen.
Er werd een steekproef op 120
scholen in het schooljaar '97-
'98 gedaan.
Sinds 1993 volgen alle leerlin
gen in de eerste jaren van het
voortgezet onderwijs, ongeacht
welk niveau, de basisvorming.
Ze krijgen vijftien vakken en
sluiten de periode af met een
verplichte toets. De leerlingen
moeten niet alleen kennis op
doen, maar ook leren om die in
de praktijk toe te passen. Om
tegemoet te komen aan het
groeiend individualisme in de
samenleving, werden vakken
als verzorging en techniek toe
gevoegd aan het traditionele
vakkenpakket.
Hoewel het nieuwe brede
vakkenpakket overal is inge
voerd, komen de scholen nog
nauwelijks toe aan inhoudelijke
vernieuwingen. Dit komt vol
gens de Inspectie vooral door
de grote hoeveelheid verande
ringen die de afgelopen jaren in
het onderwijs zijn doorgevoerd.
Met name de grote fusiegolf
heeft een sterke wissel getrok
ken op de schoolleiders en het
docentenkorps. Er is veel ener
gie gestoken in het op orde krij
gen van de financiën en het
personeelsbeleid.
Strengere norm
lawaai Schiphol
den haag anp/richard mooyman
Minister Netelenbos van ver
keer wil de wettelijke boven
grens van 15.000 woningen in
de lawaaizone rond Schiphol
verlagen naar 12.000. Dat aantal
staat volgens een woordvoerder
van het ministerie expliciet in
de aanwijzing voor de nieuwe
geluidszone die binnenkort
wordt gepresenteerd. De aan
passing betekent een aanscher
ping voor Schiphol.
Het kabinet heeft Schiphol
eerder toestemming gegeven
om jaarlijks met 20.000 vluch
ten te groeien op voorwaarde
dat de grens van 12.000 lawaai-
belaste huizen niet wordt over
schreden. Dat streefgetal had
echter geen wettelijke status.
Met de vermelding in de nieu
we aanwijzing kan de minister
straks met sancties optreden te
gen een overschrijding van dat
aantal.
Schiphol verwacht het ko
mende jaar binnen de grens
van 12.000 lawaaibelaste wo
ningen te kunnen blijven. Bij
langdurige ongunstige weers
omstandigheden bestaat echter
het risico dat die bovengrens
toch wordt overschreden.
Met de invoering van een
nieuwe geluidszone wil Nete
lenbos een einde maken aan
het gedoogbeleid rond Schip
hol. De huidige zone voldoet
niet. Zo moeten piloten soms
over woonwijken vliegen om te
voorkomen dat de zone in on
bewoond gebied wordt over
schreden. De minister gedoogt
nu plaatselijke overschrijdingen
op voorwaarde dat omwonen
den daarvan geen extra hinder
ondervinden.
