ÉP
■■Lvt
Nominaties Zilveren Veer
onthuld bij opening seizoen
'Dit is een vak van ijdeltuiten en jaloezk
Cultuur Kunst
The Cranes zonder meer milleniumproof
'Kunsthistorisch onderzoek
niet op zijn plek bij NWO'
Het allerlaatste tab
Ar
VRIJDAG 10 SEPTEMBER 1999
Grote Beer krijgt 69ste muurgedicht
leiden Ruud Kenter, de eigenaar van café De Grote Beer heeft
al heel lang iets met de Franse romantische dichter Jean Arthur
Rimbaud. Die bewondering heeft hij besloten niet langer meer
onder stoelen of banken te steken maar tegen de muur te zetten
van zijn café. Vanmiddag onthulde Tjeerd Scheffer, directeur
van het bureau Leiden Promotie, het gedicht 'Sensation'. Stich
ting Tegenbeeld, verantwoordelijk voor het schilderen van alle
gedichten op Leidse muren, heeft ook deze voor haar rekening
genomen. Sensation is het 69se gedicht dat op een Leidse muur
is geschilderd.
Architect Van Schijndel geridderd
utrecht Architect Mart van Schijndel is benoemd tot Ridder in
de Orde van de Nederlandse Leeuw. Burgemeester Brouwer-
Korf van Utrecht heeft hem gisteren de bijbehorende versierse
len uitgereikt. Van Schijndel kreeg de hoge onderscheiding we
gens zijn nationale en internationale betekenis als architect en
hoogleraar voor de vernieuwing in de hedendaagse architec
tuur. „Zijn bijzondere oeuvre en zijn groot aantal publicaties
maken hem tot een gerenommeerd architect, die vergeleken
kan worden met de architect Gerrit Rietveld", aldus de toelich
ting bij de onderscheiding.
Choreografe Cullberg overleden
Stockholm De beroemde Zweedse choreografe Birgit Cullberg,
die sinds de jaren zestig geldt als een van de belangrijkste in de
balletwereld, is op 91-jarige leeftijd in Stockholm overleden. In
1950 legde ze met het stuk 'Juffrouw Julie', gebaseerd op een
stuk van dramaschrijver August Strindberg, het fundament voor
haar wereldfaam. Het dansstuk zou meer dan 1300 keer op de
belangrijkste podia over de hele wereld worden opgevoerd.
new york Hiphopartieste Lau-
ryn Hill (links) was gisteren de
grote winnaar bij de uitreiking
van de MTV-Awards. Zij sleepte
vier van de prijzen in de wacht,
waaronder die voor 'beste vrou
welijke artiest'. Hill werd door
het commerciële televisiestation
ook gekroond tot beste R&B-ar-
tiest en haar clip werd onder
scheiden voor beste 'art-directi-
on'. Bovendien was het volgens
MTV de beste videoclip van het
afgelopen jaar. Deze onder
scheiding kreeg Hill uitgereikt
door Paul McCartney en Ma
donna.
Een overzicht van de belangrijk
ste uitgereikte prijzen: Videoclip
van het jaar Lauryn Hill, Doo
Wop (That thing). Keuze van de
kijken Backstreet Boys, I want it
that way. Beste groep: TLC, No
scrubs. Beste mannelijke artiest
Will Smith, Miami. Beste vrou
welijke artiest Lauryn Hill, Doo
Wop (That thing). Beste dance-
artiest: Ricky Martin, Livin' la vi-
da loca. Beste roek-artiest: Kom,
Freak on a leash. Beste pop-ar
tiest: Ricky Martin, Livin' la vida
loca. R&B-genre: Lauryn Hill,
Doo Wop (That thing). Hip
hopgenre: Beastie Boys, Interga-
lactic. Beste rap-artiest: Jay-Z,
Can I get aBeste nieuwko
mer Eminem, My name is. Bes
te doorbraak: Fatboy Slim, Prai
se you. Beste art-direction: Lau
ryn Hill, Doo Wop (That thing).
foto's reuters
amsterdam anp
Achttien grote kunstmusea zijn
het niet eens met een advies
aan het kabinet om de subsi
dieregeling voor museaal
kunsthistorisch onderzoek bij
de Mondriaan Stichting weg te
halen. De Raad voor Cultuur
vindt dat de regeling, die sa
menwerking tussen musea en
universiteiten bevordert, naar
de organisatie voor weten
schappelijk onderzoek (NWO)
moet. De musea zien niet in
waarom. De regeling functio
neert volgens de achttien instel
lingen nu prima. Ze hebben
N RIJSDAM. 071-5356444. PLV CHEF ANNET VAN AARSEN
jJiifl1
m
W h
Zangeres
Alison Shaw
oogt nog
net zo verle
gen als in de
begintijd.
muziek recensie
kans keuzers
Concert. The Cranes, Jim Shaw, gitaar; Alison Shaw,
zang, bas. John Calender, drum; Mark Francombe, gi
taar. Gezien: 8/9, LVC, Leiden
The Cranes in Leiden? Pardon, leeft dat ge
zelschap uit Portsmouth nog? De trilogie
"Wings of Joy', 'Forever' en 'Loved' uit be
gin jaren negentig zijn bloedmooie, bijna
verstilde platen, maar daarna is het kunstje
een beetje uitgewerkt en verliezen The Cra
nes zelfs hun platencontract. Het tekst
boekje 'Till the stars shine' is na het flop
pen van de cd 'Population Four' eigenlijk
hun enige wapenfeit.
Na meer dan een jaar muziekstilte staan
ze als een duveltje uit een doosje ineens zo
maar in het LVC. De vraag was gisteren of
The Cranes nog serieus meedoen in de
popwereld of dat de band bezig is met een
achterhoedegevecht. Zangeres Alison Shaw
oogt nog net zo verlegen als in de begintijd,
zingt soms volwassen, maar laat nadrukke
lijk haar kinderlijke stem weerklinken bij
een aantal klassiekers. 'Cloudless' en 'Far
away' hebben die gebruikelijke dosis galm
op de stem waar haar vocalen maar net bo
ven de sound uitkomen.
Het eerste halve uur van The Cranes is
nadrukkelijk voor het rustige werk. De sim
pele keyboardklanken, soms wat overbodig
uit het bekende doosje, aan de zijkant het
geblondeerde broertje Jim met een bijpas
send repeterend riffje daar overheen en op
de achtergrond houdt nieuwe drummer
John Calender met zijn blikkerige klappen
de boel strak in het gareel. Eigenlijk past
dat werk meer bij een lekker krantje op
zondagochtend of desnoods bij een seated
concert in de Stadsschouwburg dan bij het
LVC.
Eentonig? Nee, zeker niet, maar het on
derscheid tussen de nummers is niet groot
en je bent snel geneigd om het een kabbel-
concert te noemen. De transparante sound
van The Cranes kent de eerste helft weinig
dieptepuntén, maar ook weinig momenten
om uit je dak te gaan. The Cranes zijn ook
niet gek en daarom plaatsen ze juist de
tweede helft de dynamiek op de voorgrond.
Felle passages worden afgewisseld met
subtiele stukken. Gedateerd klinkt de
sound van de vroegere voorgangers van de
Gothic eigenlijk geen enkel moment.
Een jaar of zes geleden verzorgde The
Cranes het voorprogramma van The Cure.
Veel zwart, veel opgedofte haren, plenty
zwarte make-up en lipstick voor de man-'
nen. De Robert Smith-epigoon die vlak
voor het concert binnen kwam vallen - of
was het de Cure-voorganger zelf? - deed de
oude tijden van weleer herleven. Hij heeft
kunnen constateren dat The Cranes zonder
meer milleniumproof zijn.
De genomineerden voor de Leidse cultuurprijs De Zilve
ren Veer '99 worden morgen bekendgemaakt. Dat ge
beurt op de informatiemarkt en theatermanifestatie in
De Waag. Alexander Pechtold, wethouder van cultuur
van Leiden, maakt de namen wereldkundig.
ling tot vorig jaar worden ook
de inspanningen van de andere
genomineerden beloond met
een prijs van duizend gulden.
De VSB bank is als nieuwe
sponsor van de cultuurprijs
aangetrokken.
Direct na de bekendmaking
kan het publiek al zijn stem uit
brengen op één van de vijf ge
nomineerden. In De Waag lig
gen stembiljetten en ook in het
Leidsch Dagblad verschijnt de
komende tijd regelmatig een
stembon. Verder worden stem-
pablo cabenda
Temidden van de stands met
glossy folders en programma
boekjes van het LAKtheater, de
Stadsgehoorzaal en de Leidse
Schouwburg presenteert de
wethouder om 15.30 uur de vijf
kandidaten die door hun uit
zonderlijke inspanningen in
aanmerking komen voor de
Leidse Cultuurprijs. Dit jaar be
staat die uit 7500 gulden en het
zilveren speldje. In tegenstel-
biljetten verspreid in de biblio
theken, gemeentehuizen en
openbare gelegenheden in alle
gemeenten van de Leidse regio.
Het publiek kan tot 11 okto
ber zijn keuze bekendmaken.
Een vakjury, onder voorzitter
schap van voormalig burge
meester Cees Goekoop, krijgt
een evenredig aantal stemmen.
Als alle stemmen zijn geteld,
wordt De Zilveren Veer-win-
naar op maandag 8 november
tijdens êen feestelijke avond in
de Stadsgehoorzaal bekendge
maakt.
De onthulling van de geno
mineerden is niet de enige fees
telijkheid tijdens de opening
van het Leidse theaterseizoen.
Pechtold presenteert om 13.45
uur ook ook de culturele gids
'Cultuur Compact'. En van
13.00 tot 16.00 uur wordt de in
formatiemarkt opgeluisterd met
optredens van dansgroep Dan
send Hart, zanggroep La Tuna
Femenina Univesitaria de Lei
den, accordeoniste Wilma Paal
man en het Ad Hoe Jazzcombo.
Het programma krijgt een
vervolg met de openingsavond
in de Stadsgehoorzaal. Vanaf
20.15 uur zijn er voorproefjes te
zien van de theatershows van
Karin Bloemen, Van Vleuten
Van Muiswinkel, Strijkkwartet
Nieuw Sinfonietta Amsterdam,
Rhetta Hughes, Dansend Hart
en het liedjesprogramma 'Ik
ben blij dat ik je niet vergeten
ben'. Zowel het middag- als het
avondprogramma is gratis toe
gankelijk.
Een paar jaar geleden verkocht
het Haags Gemeentemuseum
voor 50.000 gidden een zogehe
ten Weesper terrine aan de
kunsthandel. Kort erna kocht
het Rijksmuseum in Amsterdam
hetzelfde stuk aan voor 75.000
gidden. Een incident dat aan
toont dat een al
te grote voort
varendheid bij
de verkoop van
museumstuk
ken niet slim is
en dat musea
gebaat zijn bij
enige zelfregu
lering op dit ge
bied. Het heeft
al veel te lang
geduurd voor
musea zich de
vraag stellen
hoe ze precies
moeten om
gaan met afsto
ting van voor
werpen en
grenzen kun
nen stellen aan
de groei van de
collectie.
Leiden telt
vijf rijksmusea,
een stedelijk en
nog een aantal kleine musea die
zich voornamelijk richten op
ambachtelijke vaardigheden:
van Wagenmakers- tot Model
bouwmuseum. De stad heeft
daarmee een relatief grote mu
seumdichtheid en dus een rela
tief groot probleem wat betreft
selectie en afstoting. De collec
ties van de Leidse musea zijn
door de jaren heen zo omvang
rijk geworden dat de museum
depots uitpuilen en de kosten
van behoud en beheer de pan
uitrijzen.
Maar selectie en afstoting zijn
heikele onderwerpen. Incidente
le voorstellen om tot verkoop
van musewnstukken over te
gaan, leiden steevast tot heftige
reacties in de pers en in de mu
sea zelf. We zijn de kerk uitgelo
pen, hebben van de moderne ze
denloosheid van Menno Buch
de nationale dagsluiting ge
maakt en Albert Heijn mag dag
en nacht open... Maar kom niet
aan de kunst. Want wie daar
aankomt, schendt het allerlaat
ste taboe.
Uiteraard bestaat bij verkoop
van museumstukken altijd het
gevaar van missers, zoals met de
genoemde terrine. Maar het kan
niet anders of tegenover missers
bij het afstoten, staan evenzove-
le missers in de vorm van aan
gekochte voorwerpen. Daar
praat men natuurlijk liever niet
over, maar een oorzaak van de
overvolle depots is natuurlijk
wel de hebzucht en behoud
zucht van museumdirecteuren
die alles wilden en geen keuzes
konden maken.
Om de musea te helpen bij de
regelmatig terugkerende vragen
rond selectie en afstoting heeft
het Intstituut Collectie Neder
land met vijf musea, waaronder
het Leidse Naturalis en Boer-
haave, een concept-gedragscode
ontiuikkeld die wordt besproken
op het congres 'Grenzen aan de
groei', aanstaande november.
Daar komen vragen aan de orde
als: 'Hoe verhoudt het vervreem-
Vat
VALKEF
vanN
Moor:
den van objecten zich Valkei
zamel- en behoudsfa deZv\
musea', en: "Welkeeth VanN
men moeten musea hu voorsj
Staatssecretaris vqi,
Rick van der
ook op provocerendeI
delijk gemaakt dat si
de
JAN RIJSDAM
aange
Derk Snoep, directeu r°l°n
Frans Halsmuseum, Nede
onomwonden voorst het g
toond van het decinw las vei
collecties. Het hoofd
deling kunsmijverhei meld:
Haags Gemeentemm dag)v
gepleit voor een daa den.
vorm van collects
lees: afstoten. En even
vorige week op dat oo
teur van het Leidse J
Uilt
voor Volkenkun vandi
KNVB
Engelsman, de moei
en perk te stellen m stoppi
zijn museale collectii
ook wel: want van
190.000 voonverpen <|De 49
seum rijk is zitten
eeuwig in depot.
Voor het eind van
het museum 1000 stii JJgf
lijst van voonverpen A
te verdwijnen. En in d PADUA
na vermoedelijk nog
zenden. Zoiets is nog
toond in Nederland,
schrokken van zijn
den in de krant, en
het personeel nog n hepei
hoogte was, liet f derlar
daags erop een verkl 31110
gaan waarin stond 'e 'an
kunde 1000 voorwet) >Pwe
draagt voor 'deselect Van
geen uitverkoop houd Hendi
goede verstaander: in "em
lemmerstraat houdei 8er-N
nooit uitverkoop m
wel overal 'sale' wtt
slaat.
Journalisten zijn
aan terugkrabbelen. I
museumdirecties niet
hebben om selecd
rond museale collet
openbaarheid te
terughoudendheid is
ud-v<
Densi
De overheid k
gelopen jaren hond 5nl?ei
joenen guldens gem e<
geld gestoken in hiii 19
collectiebeheer van *n 11
rijksmusea. De behoi ^er!(
huiverigheid voor ee>,eer u1
de discussie past de l
seumdirecteuren dan erl
Gerard Joling vijftien jaar in het showvak en nog volop in de aandacht
een brief naar minister van cul
tuur Hermans gestuurd waarin
ze hun 'verbazing en verontrus
ting' uitspreken over het advies.
De geesteswetenschappen zou
den binnen NWO niet sterk
staan en de organisatie zou
wantrouwend naar kunsthisto
risch onderzoek kijken.
De Mondriaan Stichting heeft
de regeling in 1995 ontworpen.
Per jaar worden ongeveer drie
kunsthistorische onderzoeken
ondersteund met geld. Voor
beeld is de studie door het Ste
delijk Museum in Amsterdam
naar het aankoopbeleid van
Willem Sandberg na de oorlog.
amsterdam jan vriend
Het mag niet meer van moeder
Joling. Dus geen dubieuze tv-
paneitjes meer voor zoon Ge
rard. „Ze vond het programma
Hillywood ordinair. Te veel
over het randje. Ik zei: de kaart
club, zeker? Maar iedereen
vond het, zei ze. Nou, dan stop
ik. Ander werk genoeg." Vijftien
jaar zit Gerard Joling in het
showvak. Zingend en schaat
send steeds in de aandacht. Die
héérlijke aandacht.
Dat heeft hij weer. Rijdt hij
zijn Mercedes voor de sport
school in de prak, staan er met
een veertig man te kijken. Gaat
hij op vakantie wat luchtig ge
kleed een luxe Spaans restau
rant binnen, vraagt het perso
neel of hij even wat netters aan
wil trekken. Rijdt hij een rondje
in een blitse sportwagen, weet
'de hele wereld' dat Gerard Jo
ling een boodschappenauto
van een paar ton onder zijn
kont heeft.
.Andere artiesten vragen me
wel eens hoe ik dat toch steeds
voor mekaar krijg, al die aan
dacht van de roddelpers. Maar
'het overkomt me gewoon. Zo
lang het over auto's of kleding
gaat, is het nog tot daar aan toe.
Maar op die verhalen over mijn
liefdesleven zit ik echt niet te
wachten. Dat ik in Aalsmeer
woon mag iedereen weten,
maar hoe en wat, gaat niemand
wat aan. Daarom zal ik die bla
den echt niet zelf bellen, hoor.
Ik heb maar één afspraak met
ze: als ik in verwachting ben,
bel ik meteen."
Maar roept hij het niet over
zichzelf af? Waar hij ook uit
hangt, Gerard Joling is nadruk
kelijk aanwezig. Laat zich maar
wat graag fotograferen, geeft
overal een schreeuw of een gil.
In de kijker, dus. „Daar hoor je
me niet over klagen. Ik ben ar
tiest geworden omdat ik het
leuk vind om- in de belangstel
ling te staan. Laat je kop maar
zien. Maar het mag wel eens
wat minder.Toch vind ik die re
acties ook wel weer om te la
chen. Het streelt me ook als ik
ergens kom en er tig man met
me op de foto wil. Ach, het
hoort gewoon bij mijn werk. En
als je niet tegen het ritselen van
de bladeren kunt, moet je niet
in het bos gaan lopen."
Vijftien jaar loopt hij nu door
het showbizzbos. Als zingende
ober uit Schagen werd hij de
bekendste finalist die de
Soundmixshow ooit had. Hij
verkocht miljoenen platen over
de hele wereld, had vijftien top-
veertignoteringen en een eigen
tv-programma. „Ik ben voor zil
ver gegaan en heb goud gekre
gen." Goud dat hij graag laat
blinken. Joling oogstte roem
door zijn hoge net-niet-noot bij
het Eurovisie songfestival, kreeg
een wassen beeld bij Madame
Tussaud, schaatste bij Holiday
on Ice en werd nog vernoemd,
ook. Het Gerard Jolingpaard
draaft over de baan en de Ge
rard Jolingfresia geurt tot en
met Japanse huiskamers.
Werk te over. Nog steeds. „Ze
vragen me zelfs voor rollen in
soapseries. Of ik dat doe, weet
ik nog niet. Maar in die panels
ga ik dus schrappen. Alleen de
keurige dingen pik ik er nog uit.
Voor mijn moeder. Maar ook
omdat anderen zeggen dat het
wereldsterren. Shirli
en Thelma Housto:
leave me this way') hi
bijdrage al geleverd,
Joling kreeg niet de
idolen te ontmoeten J?e
gen hun deel in s s f
Amerika. En ik deedi j"
in de studio in Berljfjf
woon met de beide
de grond."
De duetten-cd mof p
paar maanden uitkor
of dat lukt, is nog de }j
andere grote wereld-
Joling op zijn verlaiv:
happen niet zo maai
is een gedoe met f
contracten, dat wil |iL a
ten. En dan zijn hel
ook nog ego's van h IJ"
kyo, dus ga maar na
„In die vijftien jar
heb ik wel geleerd
vak is van ijdeltuiten
zie. Een slangenkuil,
dere artiest gaat
toch voor z'n eige
Maar jaloezie snap il ^Qn
co Borsato en Renéi Pj
kopen op dit momert
ik, maar ik gun ze dal
Ik weet als geen art jj)
ervoor moeten doenr
top te komen en te H
„Door naar andfl r£
Gerard Joling: „Ik ben voor zilver gegaan en heb goud gekregen."
beter is. En ik hou mijn zaalop
tredens. Daarvan doe ik er nog
vijftien per maand. De televisie
aandacht heb je als artiest ook
nodig als je even geen plaat uit
brengt. Je moet jezelf toch laten
zien."
Het is nu anderhalf jaar gele
den dat hij een plaat maakte.
Zijn laatste hitparade-notering
dateert alweer van daarvoor.
Daarom krijgt de promotie van
zijn nieuwe single 'Als ik met je
vrij' nu een forse impuls. De ti
tel van het lied staat op speciale
weggeef-zonnebrillen en het re
frein wordt de leader van tv-
programma's bij Net5 en SBS6.
foto united photos de boer
„Dat garandeert dat het publiek
het vaak hoort. En dat is nodig
ook, want radio-airplay krijgen
is nu moeilijk voor Nederlands
talig repertoire."
Om zijn artiestenjubileum te
vieren, maakt hij volgend jaar
een theatertournee en werkt hij
aan een cd met duetten met
vak te kijken, heb ikf
dat ik goed voor m 2g n
zorgen. En dat ik et eji r4l
voor de dorst moef,
voor als het op eend
wordt met de caniè"
rard Joling. Daarom
geïnvesteerd
goed. Want ik wil ge
tiest worden die ic
het toneel opstapt
nog zingt voor de een
echte
hoge i
in or£
roor t
heme
teuze
e vvii
lergri
du
Jr
e he
Z
helt;
limg.
„Ik
oncli
in 01
as b
4Hlar
Hal.
in in
!rk^
^en l
iet.
