'Nieuwe Bolkestein is opgestaan'
Serviërs en Albanezen zij aan zij in psychiatrische inrichting
Frustratie VS uit zich in bommenregen op Irak
Buitenland
Mitchell optimistisch over hervatting vredesproces
JAG 7 SEPTEMBER 1999
t>arak lichtgewond tijdens aanslag
c„_ De Egyptische president Mubarak is gisteren lichtge-
l geraakt toe een man met een scherp voorwerp op zijn au-
en hem in de hand trof. De lijfwachten van de presi-
anthgchoten de dader ter plekke dood. Het incident deed zich
adrein Port-Saïd, in Noord-Egypte. De veiligheidsdiensten
ir. G ificeerden de dader als El-Sayed Seliman. Hij stond bij de
f bekend als een kleine crimineel en heeft geen banden
44gjet islamitisch fundamentalisme. De president, die uit het
aam zwaaide toen de man hem aanviel, liep slechts een
wond op. Na de mislukte aanslag begaf hij zich
;en overheidsgebouw waar hij een toespraak hield. Muba-
eef eerder ongedeerd na een moordpoging door funda-
ilisten in 1995. Zijn voorganger Sadat werd in 1981 in Caï-
ïoord.
etsjeense leider dreigt Moskou
De Tsjetsjeense rebel Sjamil Basajev heeft gisteren
ou met represailleacties gedreigd voor de Russische bom-
imenten op vijf Tsjetsjeense dorpen aan de grens met Da-
196^i. Die kostten in de nacht van zondag op maandag zeker
e Hamsen het leven. Volgens de Tsjetsjeense vice-premier Kaz-
Alpflachasjev waren onder de slachtoffers zeker vijftien kinde-
TaIet aantal slachtoffers zou kunnen oplopen tot meer dan
ter v*ig- ..Moskou voert een terroristische oorlog uit tegen de
'pis van Dagestan en Tsjetsjenië", zei Basajev. „De bom-
l,n' menten zullen niet zonder antwoord blijven. De moslims
'agestan en Tsjetsjenië zullen op dezelfde manier ant-
len." De gebombardeerde dorpen liggen in het gebied
tweeduizend Tsjetsjenen de grens overstaken en
Dagestaanse dorpen innamen.
iStse SPD wijzigt partijtop
end jaau De Duitse sociaal-democraten gaan hun partijstructuur
e maarign pjet SPD-bestuur gaf gisteren in Berlijn het groene
£Jor de plannen van bondskanselier Schroder. De rege-
einde) eider wil met de hervorming een einde maken aan de
-tussen de linker- en rechtervleugel in de SPD. Schroder
P/t daarbij zijn hoop op de huidige minister van verkeer
Hffering. De politicus moet secretaris-generaal worden en
van Ntef-organisator' de verdeelde partij tot een eenheid sme-
*21|e nieuwe taak voor Müntefering betekent een verlichting
"■Hchröder. De SPD-voorzitter gaf onlangs toe dat hij als re
isleider te weinig tijd overhoudt om zich voldoende om
irtij te bekommeren.
Hjh opgepakt na kraken computer
De Spaanse politie heeft een Spaanse informatica-in-
iimr opgepakt die via het internet had ingebroken in het
Jjllfitersysteem van een bedrijf dat is gelieerd aan de Univer-
ran Utrecht. De man is ervan beschuldigd illegale kopieën
ben gemaakt van een cd-romserie over Egyptische schat-
jEuropa. In deze reeks, die is gefinancierd door de Euro-
Inie en voor de verkoop is bestemd, is voor ruim dertien
gulden geïnvesteerd. De Nederlandse autoriteiten (CRI)
n de Spaanse Guardia Civil op de hoogte gesteld van en-
rinjaakpugingen in het systeem van het bedrijf. De Spaanse
iwist daarna de dader bij een Madrileens bedrijf te trace-
,vond de cd-rom's tijdens een huiszoeking.
irek aan goede bommenmakers
i De radicale groepen die zich verzetten tegen vrede
Ifaël met de Palestijnen lijken door hun goede bommen-
Is heen. Dat is de conclusie van expert Barry Rubin van
Igin-Sadat Instituut voor Strategische Studies bij Tel Aviv,
■explosies van twee bomauto's in het noorden van Israël
|j>. De inzittenden kwamen om het leven. „Er zijn in de af-
lai tijd vele bommenmakers van de militante moslimgroe-
lidood of gevangengenomen", aldus Rubin. Volgens de Is-
nhe politie waren de mannen op weg om aanslagen te ple-
Israëlische doelen, maar ontploften hun auto's voortij-
Kt waren volgens de politie geen zelfmoordaanslagen. Het
Jinslag herinnert aan die van de Islamitische Jihad en de
p-beweging. Niemand heeft zich echter verantwoordelijk
Wel zijn al in de nacht van zondag op maandag vijf
lm gearresteerd, die worden verdacht van het voorberei-
nde
|iw onderzoek naar dood Dubcek
wa Het Slowaakse ministerie van binnenlandse zaken
>nt het onderzoek naar de dood van Alexander Dubcek.
19801® r st^er^ m 1992 ^oor een auto"on8elu^;' kort voor het uit-
len van Tsjechoslowakije in de onafhankelijke staten
ié en Slowakije. De Slowaak was in 1968 de architect van
^Hrtstondige experiment van het communisme met een
^^^lijk gezicht. Een Russische inval maakte een eind aan de
iten Praagse lente. Geruchten willen dat politieke rivalen
de dood zitten van Dubcek. Een variant op deze theorie
le toenmalige Russische geheime dienst KGB Dubcek's
jou hebben veroorzaakt. Daarmee zou de KGB een on-
jk naar de Sovjetinvasie in augustus 1968 hebben willen
[men. Bij een eerder onderzoek bevond een rechtbank
Jks chauffeur schuldig aan nalatigheid. Daarmee was de
[gedaan.
Dienschappers vinden dyslexie-gen
I-parus Wetenschappers uit België, Noorwegen en de VS
en een gen te hebben geïdentificeerd dat deels verant-
elijk is voor dyslexie, oftewel leesblindheid. Dat schrijven
daag in het blad Journal of Medical Genetics. Het gen
Komïc naam DYX3 gekregen. Waarschijnlijk is DYX3 niet het
jen dat te maken heeft met dyslexie. „Het klonen van het
J inzicht geven in ten minste één van de genen die lezen
llen beïnvloeden", aldus Toril Fagerheim, een van de on-
Jikers. Zij hoopt dat het klonen ook leidt tot identificatie
jdere genen die bij dyslexie een rol spelen. De vondst kan
"ogelijk maken dat dyslexie in een vroeg stadium kan wor-
Istgesteld. Nu gebeurt dat vaak pas op school.
focaat Bosniërs wordt toch vergoed
ki* Het Joegoslavië-tribunaal in Den Haag heeft het be-
jruggedraaid dat zeven Bosnisch-Kroatische verdachten
jrlogsmisdaden hun advocaten zelf moeten betalen. De
•van het tribunaal weigerde vorige maand geleden de ver-
pg van de zeven nog langer te financieren, omdat zij ruim
Ujoen Duitse mark aan steun zouden hebben ontvangen
I D Kroatische hulporganisatie. Maar het tribunaal acht de
eg I e niet bewezen. Advocatenkosten worden door het tribu-
I leen vergoed wanneer is aangetoond dat verdachten over
joende financiële middelen beschikken.
ikou krijgt islamitische universiteit
Ui De eerste islamitische universiteit in Moskou opent
ïkort haar deuren. Hoewel ze officieel een wereldlijke sta-
]gt, zal de universiteit opereren onder de geestelijke lei-
-an de Russische moslimgemeenschap. Die geestelijke lei-
jonde zich verrast tevreden met dit besluit. De laatste ja-
dervindt de moslimminderheid in Rusland namelijk
-meer tegenwerking van de Russische autoriteiten, die
georiënteerd zijn op de Russisch-Orthodoxe kerk. Die kerk
ils gevolg van de nieuwe Russische wet op religie in 1997
us van officieel erkende dominerende godsdienst van het
ekregen.
lental in China tot 133 gestegen
Het dodental als gevolg van hevige regenval in de stad
jou, in de Oost-Chinese provincie Zhejiang, is gisteren tot
'tegen. Er worden sinds het noodweer van zaterdag nog
isen vermist. Uit het zwaar getroffen Wenzhou zijn meer
D.000 mensen geëvacueerd omdat het water er een meter
iond. De overstromingen gingen zaterdag gepaard met
schuivingen waardoor rond de tweeduizend huizen
verwoest en achtduizend huizen schade opliepen. Ze
il mensen zijn gewond geraakt.
Jagbli
STIMUE HARALD DOORNBOS
CORRESPONDENT
In de psychiatrische inrichting van de
Kosovaarse stad Stimlje leven Albane
zen en Serviërs nog zij aan zij. De 310
geestelijk gestoorden, zestig procent
Serviërs, dertig procent Albanezen en
tien procent anderen, zijn de enigen in
Kosovo die niet moeilijk doen over et
nische afkomst.
En dat is een unicum in Kosovo, waar
Serviërs ongeveer een miljoen Albane
zen wegzuiverden, gevolgd door wraak
van de terugkerende Albanezen.
„Soms vraag je je af waar de echte gek
ken leven", zegt een medewerker.
„Binnen of buiten de hekken van het
instituut.
In de inrichting is de voertaal nog al
tijd Servisch, de taal van het voormali
ge regime. De Albanese patiënten
spreken daarom zonder probleem Ser
visch. Servische patiënten doen er niet
moeilijk over om Albanees te spreken,
wanneer ze die taal machtig zijn.
In de grote tuin hangen de patiënten
de hele dag een beetje doelloos rond.
De oorlog heeft een einde gemaakt
aan de tien gulden zakgeld die de pati
ënten kregen, dus nu kunnen ze geen
sigaretten meer kopen. Familiebezoek
vindt ook nauwelijks meer plaats. De
Servische familieleden zijn verjaagd uit
Kosovo, veel Albanezen zijn dood of
wonen in het buitenland.
Op 14 juni, de dag dat NAVO-troepen
Kosovo binnentrokken, vertrokken alle
Servische medewerkers van het insti
tuut naar Servië. „De directrice nam
de minibus van het instituut mee en
laadde die vol met de tv-toestellen,
een videorecorder en alle telefoons",
zegt Habine Kupina, een Albanese die
al zeventien jaar lang als secretaresse
in de inrichting werkt.
Volgens Habine is de oorlog aan de
meeste patiënten voorbijgegaan. Maar
er zijn uitzonderingen. Zo is er Svetla-
na Persic, een veertigjarige Servische.
Elke dag wacht ze bij het hek van het
ziekenhuis op de Albanees Ibrahim uit
het naburige dorp Racak, die haar tot
een half jaar geleden elke dag wat siga
retten toestopte als hij het ziekenhuis
complex passeerde.
Maar ze heeft Ibrahim nooit meer ge
zien nadat Servische politieagenten in
februari van dit jaar een bloedbad
aanrichtten onder de Albanese bevol
king van Racak en 45 mensen ver
moordden. „Ik hoorde die nacht het
geschiet toen ze Racak aanvielen, ver
schrikkelijk gewoon. Ik weet zeker dat
ze Ibrahim afgeslacht hebben." Sveüa-
na is één van de weinigen die in de in
richting haar eigen boontjes kan dop
pen. Veel andere patiënten hebben
wel zorg nodig. Maar aan personeel is
sinds het vertrek van de Serviërs een
chronisch tekort. Daarbij komt dat
geen van de medewerkers de afgelo
pen vijf maanden loon heeft ontvan
gen.
Het Rode Kruis heeft inmiddels twee
managers naar het ziekenhuis ge
stuurd om enigszins orde op zaken te
stellen. Met wat geld en goede inzet is
het overal een stuk schoner en krijgen
de patiënten weer drie keer per dag te
eten. Buiten de hekken komt vrijwel
niemand van de patiënten. Ze krijgen
stenen naar zich gegooid of worden
belachelijk gemaakt door de bevolking
van Stimlje. Voor de patiënten maakt
het weinig uit of de buitenwereld be
staat uit normale Serviërs of normale
Albanezen. Pesten en jennen, zo is het
altijd geweest en zo zal het waarschijn
lijk altijd blijven.
Slechts één minuscuul foutje ontsierde gisteren de wer
velende euro-show van WD'er Frits Bolkestein in het
Europees parlement: zijn naam was verkeerd gespeld.
'Bolkenstein' vermeldde het naambordje. Geheel buiten
de schuld van de kandidaat Europees Commissaris voor
belastingzaken natuurlijk, die zijn 'sollicitatie-kruisver
hoor' door de europarlementariërs verder glansrijk
doorstond.
BRUSSEL MARC PEEPERKORN
CORRESPONDENT
Wat een stevig robbertje vech
ten met een euro-scepticus be
loofde te worden, bleek in prak
tijk een lichtvoetige dans met
een wel erg lenige politicus. Het
was Bolkestein die leidde. En
verleidde. In liefst vijf talen
sprak hij de europarlementari
ërs toe, afwisselend in het Ne
derlands en Engels, dan weer
soepel overschakelend naar
Frans, Duits of Spaans.
Vervolgens nam Bolkestein
op de meest ruiterlijke wijze af
stand van zijn vroegere kriti
sche opmerkingen over de Eu
ropese Unie. Natuurlijk had hij
in 1996 gezegd dat het Europe
se parlement weinig legitimiteit
bezit, van niemand is en daar
om zo min mogelijk invloed
moest krijgen. Maar vandaag de
dag ligt dat volgens de kandi
daat-commissaris allemaal an
ders.
Had hij ooit gezegd dat het
een zegen was dat het parle
ment niets over het Europese
landbouwbeleid (helft van het
jaarbudget) mocht zeggen? „Ik
kan me het niet meer herinne
ren. Maar het is in ieder geval
niet wat ik nu vind." En dat het
Europees Parlement zo vaak in
Nederland onder vuur ligt, is
inderdaad iets verschrikkelijks
waartegen de Commissaris in
spe zal protesteren. Dat zijn ei
gen WD tot de felste criticas
ters behoort, hield Bolkestein
wijselijk voor zich.
„Bestaan er misschien twee
Bolkesteins", vroeg PvdA-euro-
parlementariër Swiebel zich
onthutst af. „Hier in Brussel
lijkt u een ware gelovige die
zich uitput in politiek correcte
antwoorden. Toch wil het er bij
mij niet in dat u zo'n politieke
windvaan zou zijn." Haar par
tijgenoot en fractieleider Van
den Berg sprak van 'de nieuwe
Bolkestein' die was opgestaan.
Maij-Weggen (CDA) en La
gendijk (GroenLinks) noemden
de euro-show 'ongeloofwaar-
dig'.
Bolkestein zelf gaf de verkla
ring voor zijn wat iate bekering.
Alles wat hij afgelopen twintig
jaar over de EU te berde had
gebracht, was met een nationa
le pet op gezegd. In een Hol
landse context dus. Het euro
parlement slikte het. Bolkestein
kreeg een positief oordeel.
Frits Bolkestein. foto reuters
Een vierjarig jongetje betoogt mee met voorstanders van het Noord-Ierse Goede Vrijdag-akkoord. Oud-senator George Mitchell, die een belangrijke rol bij de totstandkoming van dat
akkoord speelde, is gisteren begonnen met zijn poging de strijdende partijen opnieuw dichter bij elkaar te brengen. foto epa paul faith
BELFAST AFP-DPA-Rtr
Een 22-jarige man is gister
avond in de Noord-Ierse hoofd
stad Belfast in zijn been ge
schoten. De politie denkt in
eerste instantie aan een aanslag
door paramilitairen, maar kon
nog niets zeggen over de identi
teit van de man of de vermoe
delijke daders. De aanslag komt
op het moment dat de Ameri
kaanse oud-senator George
Mitchell in Noord-Ierland is om
het vastgelopen vredesproces
weer op gang te brengen.
Mitchell toonde zich vlak voor
de aanslag nog optimistisch
over de kans op succes. Na zijn
ontmoeting met Mitchell ver
klaarde leider Trimble van de
unionistische UUP, de grootste
protestantse partij in Noord-
Ierland, echter dat hij de sena
tor een lijst met schendingen
van een staakt-het-vuren door
het Ierse Republikeinse leger
(IRA) heeft voorgelegd. Trimble
herhaalde zijn eerdere stand
punten dat Sinn Fein, de poli
tieke tak van de IRA, pas als
normale partij kan worden er
kend als het 'schieten en moor
den' door de IRA stopt. Mitchell
moet een herziening tot stand
zien te brengen van het Goede-
Vrijdag-akkoord, dat in de uit
voering op onoverkomelijke be
zwaren van de pro-Britse unio
nisten is vastgelopen. Cruciaal
punt daarbij zal het inleveren
van wapens door paramilitairen
zijn. Afspraken hierover waren
in het Goede Vrijdag-akkoord
onvoldoende vastgelegd.
Al bijna tien jaar voeren de VS oorlog
tegen Irak. Het begon met Desert
Storm in 1991 en beleefde ruim zeven
jaar later een nieuw hoogtepunt met
Desert Fox. Maar Saddam Hoessein
zit nog steeds in het zadel. Het relaas
van een 'stille' oorlog zonder einde.
DEN HAAG GPD
Zo af en toe valt het de oplettende lezer
op. Een klein berichtje op een binnen-
pagina. Amerikanen en Britten hebben
weer doelen in Irak onder vuur geno
men. Soms meldt Bagdad dat er bij de
geallieerde aanvallen doden zijn geval
len. Einde bericht.
Sedert het begin van dit jaar hebben de
Amerikanen en Britten meer dan tien
duizend vliegmissies boven Irak uitge
voerd. Daarbij zijn zeker duizend bom
men en raketten afgevuurd op vier
honderd doelen. Volgens de Amerika
nen zou als gevolg hiervan een kwart
van de Iraakse luchtafweer onbruik
baar zijn.
De Amerikanen en Britten zien er se
dert de Golfoorlog van 1991 op toe dat
de Irakezen zich met hun Mirages en
MiG's niet ten noorden van de 36ste
lengtegraad en ten zuiden van de 34ste
lengtegraad laten zien. Deze 'no-fly* zo
nes werden na de Golfoorlog ingesteld
om de sji'ieten in het zuiden en de Koer
den in het noorden te beschermen tegen
aanvallen van Saddams Republikeinse
Garde, maar daar gaat het anno 1999 al
lang niet meer om. De sji'ieten schijnen
het op een akkoordje te hebben gegooid
met de in Teheran gehuisveste assem
blee van de Islamitische revolutie en de
Koerden moorden vooral elkaar uit.
De frustratie in Washington is dan ook
groot. Saddam is weliswaar verzwakt en
zijn economie is een puinhoop - om
over het lot van de burgerbevolking nog
maar te zwijgen - maar hij is volgens de
Amerikaanse inlichtingendienst CIA wel
in staat gebleken om de infrastructuur
voor de productie van chemische wa
pens te herbouwen. Volgens dezelfde
CIA houdt Irak nog zeker honderd biolo
gische wapens achter.
Met het vertrek van de VN-wapenin
specteurs vorig jaar uit Irak moeten de
VS met lede ogen toezien hoe Saddam
zijn wapenarsenalen opbouwt terwijl de
Veiligheidsraad hopeloos verdeeld blijft.
De kans dat er ooit nog wapeninspec
teurs naar Irak gaan, mag uitgesloten
worden geacht. Intussen zouden de eer
ste Russische adviseurs zich al hebben
gemeld voor de modernisering van de
Iraakse luchtafweer.
Zo is de stand van zaken en Amerika
gooit bijna dagelijks bommen op aller
hande doelwitten in Irak. Daarbij wordt
niet gekeken naar de vraag of een doel
tussen de 34ste en 36ste lengtegraad wel
mag worden aangevallen. Zoals op 17
augustus, toen Amerikaanse toestellen
ten zuiden van de noordelijke 'no-fly'
zone radarzoekende raketten afvuurden
op een raketinstallatie bij Quyyarah
West. De Irakezen hadden het er naar
gemaakt, aldus het Pentagon, omdat ze
het lef hadden gehad om de radar aan te
zetten teneinde de Amerikaanse F-16's
te traceren. Saddam moet weten dat hij
nergens veilig is met zijn raketten, ook
niet in de gebieden pal ten zuiden van
de noordelijke zone waar hij zijn lucht
afweer verzamelt.
Een spel van kat en muis dat zich bijna
dagelijks herhaalt en waar geen einde
aan komt. Waarom doen de Amerikanen
dit? Het antwoord ligt voor de hand: zo
lang Saddam Hoessein de geallieerden
blijft tarten in de exclusieve zones in het
noorden en zuiden, zal worden verge'
den. Houdt Saddam op met treiteren,
want meer is het niet - niet één gealli
eerd toestel is nog neergehaald - dan
houden de vergeldingen ook op, zo her
halen Pentagon-woordvoerders keer op
keer. Voordeel is wel dat Saddam onder
druk van de aanhoudende aanvallen
geen moment zeker kan zijn van zijn lot
en altijd de wraak van het leger moet
vrezen. Bovendien breken de aanvallen
iedere Iraakse lust om uit te slaan naar
een buurland, beweert het Pentagon.
Het is een zwak verhaal, want Saddam
heeft sedert 1991 niet meer de militaire
capaciteit om zijn buren aan te vallen.
Wat over is gebleven na tien jaar oorlog
is een machteloze maar brute dictator
die Amerika ontzettend op de zenuwen
werkt. Nog even en Saddam overleeft
zowel Bush als Clinton. Washington
moet wèt doen, maar weet niet goed
wat, en doet dus dat wat het onbedreigd
kan doen: vergelden vanuit de lucht
voor alle in tien jaar opgebouwde frus
traties. Misschien hopen de Amerikanen
op een inschattingsfout van Saddam,
waardoor hij wel van zijn troon kan wor
den gestoten. Maar tot die tijd zullen zij
hun bommen op Irak blijven gooien.
Harde kritiek
Rode Kruis op
Timorese milities
GENEVE BOB KROON
CORRESPONDENT
Het Internationale Comité van
het Rode Kruis (ICRC) en de
VN-vluchtelingenorganisatie
UNHCR hebben in ongewoon
krasse taal de terreur van de
pro-Indonesische militia's op
Oost-Timor gehekeld. „Het
ICRC is geschokt door de aan
val van gisterochtend op het
Rode-Kruiscentrum in Dili en
veroordeelt de brute schending
van het Rode Kruis embleem",
aldus een communiqué.
„Onder bedreiging met vuur
wapens werden elf ICRC-gede-
legeerden en -vertegenwoordi
gers van andere hulporganisa
ties gescheiden van de vluchte
lingen in het Rode-Kruisge-
bouw en naar het politiebureau
overgebracht. Over het lot van
de tweeduizend vluchtelingen
is niets bekend." Van mensen
die uit het eveneens belaagde
huis van de Oost-Timorese bis
schop Belo waren weggevlucht,
werd gemeld dat er zo'n dertig
door de pro-Indonesische aan
vallers zijn vermoord.
Het radiostation van het
ICRC in Dili ontvangt alarme
rende berichten en hulproepen
uit heel Oost-Timor. „Gezien de
rechteloosheid en chaos is er
voor niemand een veilig heen
komen in dit gebied." Onder
deze omstandigheden heeft het
ICRC zijn buitenlandse mede
werkers op de Australische ha
venstad Darwin moeten terug
trekken. In West-Timor heeft
het UNHCR hulpcentra inge
richt voor de duizenden vluch
telingen die uit het oostelijke
deel van het eiland trachten te
ontkomen.
Martelverbod
in Israël roept
boze reacties op
TEL AVIV AD BLOEMENDAAL
CORRESPONDENT
Het Israëlische Hooggerechts
hof heeft gisteren bepaald dat
de veiligheidsdienst alleen in
uiterste gevallen geweld mag
gebruiken bij het verhoren van
verdachten. De uitspraak is
goed gevallen bij mensenrech
tenorganisaties, maar heeft een
storm van protest losgemaakt
in een groot deel van het parle
ment.
De rechtse oppositie wil een
nieuwe wetgeving, die onder
vragers grotere vrijheid geeft
martelmethoden toe te passen.
Het is mogelijk dat ze daarbij de
steun zal krijgen van een deel
van de regering. Binnen de re
gerende Arbeiderspartij bij
voorbeeld is de uitspraak van
het Hof al fel bekritiseerd. Vol
gens onderminister van defen
sie Efraim Sneh houdt de uit
spraak totaal geen rekening met
het dagelijks leven in Israël.
„Als de veiligheidsdienst zich
moet houden aan door het Hof
opgelegde beperkingen, kan ze
niet op tijd over noodzakelijke
inlichtingen beschikken", zei
hij gisteren. „Het is best aardig
een liberale wetgeving te heb
ben, maar alleen West-Europa
en de Verenigde Staten kunnen
zich zoiets veroorloven. In ons
deel van de wereld moeten we
ons nu eenmaal intensief bezig
houden met terreurbestrij-
ding."
Het Hof bepaalde gisteren
dat 'fysieke druk' op verdachten
in strijd is met de wet. Alle ne
gen opperrechters stelden zich
achter de uitspraak dat de vei
ligheidsdienst gedetineerden
niet mag 'schudden' (een me
thode die hersenletsel of de
dood kan veroorzaken), lange
tijd achtereen wakker mag hou
den of in pijnlijke posities mag
vastbinden. Maar het Hof
maakte ook een uitzondering:
als er levens op het spel staan,
mag de wet worden overtreden.
De ondervrager wordt in zo'n
geval niet vervolgd.
Volgens de rechters is het
wettelijk gezien niet mogelijk
een omschrijving te geven van
de wel toegestane ondervra
gingsmethoden. De veiligheids
dienst is er tot nu steeds van uil
gegaan dat het toepassen van
'gematigde fysieke druk' - een
eufemisme voor martelen - was
geoorloofd.