'Wijn drinken heeft iets mystieks, iets sacraals'
ei
Met je neus op de jazz in Noordwijk
Mens entief
Leiden Regio
Feestelijk concert van jubilerende Leidse Harmoniekapel
"MANDAG 30 AUGUSTUS 1999
A wegman, 071-5356414, plv.-chef herman joustra, 071-5356430
Dortaai
ijdsgréekte en lichamelijk ongemak lijken het le-
ie onflen van Lucette Faber (op 9-9-1999 wordt
de liqe 51 jaar) te overheersen. Een nacht met
i. De Vteel pijn dwingt haar het bed te houden,
leren iet interview heeft daarom in de slaapka-
aken vier plaats. Man Aikol zorgt voor koffie en
ter oviroodjes, terwijl drie katten hun plek op de
in 20Dnnige dekbedhoezen voortdurend veilig
tellen. „Aikol is zichzelf gebleven, geeft me
ïgengas, laat zich nooit door mij in de
joek zetten, noemde me zelfs een keer
lufkonijn'. Ik heb dat tegenspel nodig, het
n naakt me los uit de ivoren toren."
UlVwotdat ze Aikol leerde kennen, nu zes jaar
^•üleden, had ze een zwak voor geheime
efdes. „Daar heb ik jaren op geteerd."
-Janvankelijk was het een getrouwde hoog-
Siraar en daarna een Duitse priester, die
Miet zijn religieuze roeping worstelde. „Die
aan was een stuk, liep in spijkerbroek".
De chronische hordenloop van Lucette Faber
Lllie
e zeven jaar durende verhouding met de
loogleraar stilde vooral haar honger naar
pmantiek. Ze kwam in deze relatie ook op
iatiefn?te"ectuee' gebied volledig aan haar trek-
unpeifm „En ach dat gefriemel hoorde er een
de Jeetje bij- Ik kon door die geheimzinnig-
ohn ff'd °P mezelf blijven, want ik heb altijd
Is Iegee' behoefte aan alleen-zijn gehad. Ik kan
erlantfwoon beel goed zonder mensen."
n een (ermoedelijk heeft haar jeugd bijgedragen
zeester1 ^ie houding. Ze bewaart weinig positie-
trouwf herinneringen aan die periode. Haar ou-
i wie d"5 waren beiden tandarts en bejubelden
poral haar intellectuele aspiraties. Ze was
je bepn nak°mertje - ze heeft twee zussen en
d kan pn broer - en op alle fronten een buiten-
ilpverlrentJe- Haar moeder vond haar vooral te
tijd vF- "Maar ik was gewoon een beetje mol
en gep- 'k moest altijd op dieet. Afschuwelijk,
Frwijl mijn zusters pap aten, moest ik een
sstelijf11101110 eten- Ik denk dat door de houding
^n mijn moeder het evident is dat ik nu zo
willen f101 eten en drinken bezig ben. Als ik nu
ven, finta eet, geniet ik onbedaarlijk, het is
jt ov<Por mij het meest troostrijke eten dat er
i hun pstaat.
j3e te viel, vooral als het gezellig werd, buiten
ie me6 boot. „Ik was niet zo leuk en ze wisten
dgj £en raad met me. Ik trok wel erg naar mijn
apder. Hij bracht me in contact met de
ren vaPtse literatuur, waar ik nog steeds een
ordt cPssie vo°r voel. En leerde de Latijnse na-
>men ien van planten. Als ik die kennis aan mijn
verbof155011 "^I11 broer vertelde, plaagden ze
iaj jie. Ze straften zo mijn honger naar kennis
ngenadigaf."
lp haar twaafde moest ze van haar moeder
goreus op dieet. „Dan ga je straks slank
aar de middelbare school", was haar
dwingende motivatie. „Een jaar lang een
O calorieën dieet. Ik ben toen tien centi-
JSrleter gegroeid en dertig pond afgevallen."
^e middelbare schooltijd werd ondanks
aar slankere postuur, emotioneel een
artmp. „Kinderen zijn erg wreed. Ik heb
£)en waarschijnlijk al besloten zelf nooit
Inderen te willen, ik heb gewoon niks met
6. Mijn boeken zijn mijn kinderen. Die
rdubb|ellen je nooit teleur." Ze kan zich van-
?n ancpag de dag nog precies herinneren hoe ze
.ntie vptijds door leeftijdsgenoten is geplaagd.
oals de jongen die haar tijdens een fiets-
aad ifcht wijzend op een varken, zei: „Kijk Lu-
onge\ftte, je tante. Zo'n opmerking vergeet je
rer naP°h- Het zit nog in min vlees. Ik denk dat
,ank ii ook te weinig van m'n jeugdtrauma's
inkgaiteb geleerd, want er zit nog steeds angst
den
Dr. Lucette Faber-Oostenbroek is
Wijnvrouw van het Jaar. Ze
publiceert tweewekelijks in de
NRC over wijn. Daarnaast gaat ze
voor de Elle een kookrubriek
verzorgen. Haar oordeel over wijn
is gedegen en betrouwbaar. Toen
ze tijdens een vergelijkend
warenonderzoek een bepaalde
wijn neersabelde, haalden de
wijnverkopers de schappen maar
leeg. Twintig jaar geleden moest
ze na een vernederende en
langslepende
afkeuringsprocedure haar werk
als klassika beëindigen. Maar de
'ontdekking' van de wijn gaf haar
kracht het leven weer zinvol in te
vullen. Sinds kort woont ze - weer
- in Leiden. „In Leiden ben ik
opnieuw geboren. Ik voel me hier
zo verschrikkelijk thuis dat ik van
geluk wel op m'n handen kan
lopen. Maar ik wil nog wel
internationaal doorbreken. En de
sherry uit het verdomhoekje
halen."
Lucette Faber: „Ik voel me en beetje een kruising tussen Hubrecht Duijker en Wina Bom."
FOTO HIELCO KUIPERS
voor mensen in me. Ik was te intellectueeel
en te lelijk. De jongens van mijn leeftijd
vonden me eng."
Na het gymnasium ging ze klassieke talen
aan de Leidse universiteit studeren. Echter
niet voordat een ongelukkige valpartij over
een paar bierkratten op haar 18de een defi
nitief einde aan haar jeugd had gemaakt en
het wankele evenwicht van het leven be
hoorlijk verstoorde. „Het was zo'n klap die
je nooit meer vergeet. Het was tevens het
begin van allerlei klachten: rugpijn, hoofd
pijnen, dubbel zien, verlammingsverschijn
selen. Volgens de artsen waren de klachten
vooral psychisch, ik was te dik en moest
maar gauw trouwen..."
Desondanks bewaart ze aan haar studen
tentijd vooral goede herinneringen. „Ik
werd in Leiden opnieuw geboren. Spiritu
eel." Op de Witte Singel, op nummer 96,
ook wel de Maagdenburg genoemd, ervaar-
de ze voor het eerst dat het leven met ande
ren ook leuk kon zijn. Want na de ervaring
met haar zusjes was dit het warme bad van
familiegevoel waar ze altijd zo naar had
verlangd. „We waren er alleen met meisjes.
Het was er zo verschrikkelijk veilig."
De geheime verhouding met de professor
sleepte haar eveneens door de moeilijke
periode van veel lichamelijke ongemakken.
Ze werd tijdens haar studententijd geope
reerd aan haar ogen, onderging een aantal
hemia-operaties en ze kreeg een stroom-
kastje ingebouwd. Dit apparaat prikkelde
het autonome zenuwstelsel zodat de ver
lammingsverschijnselen aan armen en be
nen achterwege bleven. „Ik was een bioni-
sche vrouw, afhankelijk van de werking van
batterijen."
Ze studeerde af op vrouwelijke monsters in
de Latijnse literatuur. „De vrouwen komen
er in de oudheid niet zo best van af." Tij
dens haar promotieonderzoek, dat ze in
Bonn deed, zette ze die onderzoeken voort.
In Bonn kreeg ze ook de 'verhouding' met
de Duitse priester, die 'zijn hormonen
soms gedeeltelijk hun werk lieten doen'. De
dag dat ze promoveerde, was de gelukkig
ste in haar leven, herinnert ze zich. „Want
het was de dag dat de geest het gewonnen
had van de materie." Ook de dag dat haar
eerste dichtbundel uitkwam, was een dag
met een sterretje.
De relatie met de priester liep op niets uit
en ze trouwde met Jan. „Ik had eingenlijk
nog maar bitter weinig ervaring in de echte
wereld. Beleefde m'n liefdes vooral literair.
Relaties zijn ook zo verschrikkelijk moeilijk.
Ik had nog steeds van die hoogstaande
ideeën. Dat de geest ver boven het lichaam
was verheven."
Daama werkte ze mee aan de totstandko
ming van het Woordenboek van het Mid
deleeuws Latijn. Maar haar gezondheid
ging steeds verder achteruit. Behalve de be
staande klachten, kreeg ze atrose. Op haar
30ste was het zover: ze werd afgekeurd.
„Het was een verschikkelijk vernederende
ervaring. Het ergste was dat de arts sugge
reerde dat ik de boel belazerde. Voor ie
mand die zoveel ambities heeft, is dat on
verdraaglijk. Maar m'n lichaam was op. Ik
dacht echt dat ik deze klap nooit te boven
zou komen. De dood leek me toen niet on
genood. Het leven werd een chronische
hordenloop."
Ze zat thuis en hielp haar man, die een
kleine uitgeverij in Leiden had. „We leefden
voornamelijk van mijn uitkering." Ze pro
beerde allerlei wegen te zoeken om haar
tijd toch zinvol in te vullen: een baan als
parttime-leraar bij het LOI kon ze wel aan.
Daarnaast pakte ze het koken serieus aan.
„Het was een compensatie van mijn falen
in de maatschappij. Ik ging heel weten
schappelijk te werk met die kookkunst. Ik
organiseerde diners voor mensen die een
boek bij mijn man uitgaven."
In 1991 wilde ze ook 'iets serieus' over wijn
weten en ze haalde haar wijncertificaat.
Het werd het absolute keerpunt in haar le
ven. Want behalve wijnkennis vergaren,
belandde ze in een wereld waar mannen
gewoon werkten. Het betekende, niet hele
maal onverwacht, het einde van haar hu
welijk. De wijnmannen maakten haar aan
het lachen, de wijnmannen hadden weinig
op met de 'saaie' literatuur en tijdens een
wijnreis naar de Bourgogne werd ze ver
liefd op haar huidige echtgenoot, een man
die het predicaat Bourgondiër met verve
draagt. Hij was mede-eigenaar van restau
rant Les Quatres Canetons in Amsterdam
en begint nu in Leiden een gastronomisch
adviesbureau.
Ze werd voorzitter van het Nederlands Gil
de voor Sommeliers en zat namens Neder
land in een internationaal gezelschap voor
sommeliers. De opmars in de wijnwereld
was definitief begonnen. En haar kennis
over de oudheid kwam haar zeer goed van
pas, want ze kon zo oude en nieuwe kennis
in een aantal publicaties combineren.
„Wijn is fascinerend voor iedereen die ge
voel voor smaak heeft. Wijn blijft ook uida-
gen, want de 40 toprassen geven een diver
siteit van duizenden smaken." Daarnaast
drinkt ze zelf ook graag een goed glas, maar
ze moet oppasen met de medicijnen die ze
gebruikt. Haar voorkeur gaat uit naar een
Riesling, liefst een Beerenauslese. „Ik hou
van wijnen die gelaagd zijn." Een mooie
Bordeaux kan ze ook waarderen. „Die wijn
past gewoon bij me. Een Bordeaux heeft
een verhaal, is eigenlijk een intellectuele
drank. Och wat is er mooier dan met elkaar
of met vrienden aan tafel een glas wijn te
drinken? Het werkt altijd verbroederend.
Samen eten en drinken heeft voor mij iets
mystieks, iets sacraals zelfs. Het is in ieder
geval heel wat anders dan gezamenlijk een
kopje thee op de bank drinken."
Ze hoopt dat ze nog tien jaren haar kennis
kan verdiepen en middels haar publikaties
kan uitdragen. Want meer dan twee uur
werken per dag zit er niet meer in. Ze krijgt
binnenkort twee nieuwe heupen en oude
klachten verhevigen zich. „In het ergste ge
val kom ik snel in een rolstoel. Ik hoop dat
ik niet ten onder ga aan pijn. Dit lijf heeft al
zoveel meegemaakt. Mijn levenskracht is er
nog steeds, want zo lang mijn geest vrij is,
is er toekomst. Ik overleef door mijn werk,
de natuur en de muziek. De natuur is voor
mij de metafoor van heelheid, de complete
harmonie van leven en sterven. Maar er
komt natuurlijk een keer een einde aan dit
verhaal. Want als ik niet meer kan stude
ren, reizen en proeven is het natuurlijk ge
daan met me... Maar ik wil nog een studie
maken van de economische geschiedenis
van Bordeaux als wijnstad. En dan natuur
lijk de sherry ontdoen van het negatieve
imago."
En als het even kan, wil ze de komende ja
ren internationaal doorbreken. Het eerste
contact met het prestigieuze Engels wijn
blad Decanter is al gelegd. Haar bijdrage
aan Elle voor een kookmbriek staat even
eens vast. „Het is net of alles in elkaar valt.
Ik voel me en beetje een kruising tussen
Hubrecht Duijker en Wina Bom. Maar dan
wel met Werumeus Buning als grootvader.
Buning kon zo prachtig literair over eten en
drinken schrijven...."
ictbre
t ook. I
regerj
^g^bördwuk sabine van den berg
dure
n. Koi
n Kroatische celliste is niet
t eerste dat je verwacht te ho-
iuidelP °P een jazzfestival. Toch
^eelde er een uit Split tijdens
t tiende jaarlijkse Internatio-
Jazz Festival in Noordwijk.
haar optreden was niet al
ii verrassend maar ook weer
oos. Wijdbeens zat Tamara
kzelj om haar instrument,
laar mouwloze armen zeker in
un spel. Samen met acht an-
ere muzikanten maakt zij deel
It van 'O Septeto Plus' dat za-
3i7 337»rdag twee keer optrad in de
('intertuin van Hotel Oranje.
5921 Van half negen tot drie zijn
ies pt niet alleen de hotelgasten
30toti|e zich in de lounge van het
et hotel ophouden, het stikt er
30tot1pn de 'jazzhoppers'. Ingebed
I de zachte kussens van haar
ten luteuil inspecteert een dame
an middelbare leeftijd haar
Dgmake-up. Haar partrfer is
ruk bezig het programma van
knavond te inspecteren, want
mg verston festival bezoeken is een
st apart. Je moet zorgen
ior een strakke podiumplan-
Verschillende bands spe-
>st(binntjn op zes podia verspreid over
jjeslag vajotel Oranje en het naburige
39 oulevard Hotel. De muzikan-
ivssETTEtn verzorgen allen twee sets,
:en, slecnet uitzondering van de Ur-
andere isky All Stars uit Rusland die
Celliste Tamara Krzelj, niet de eerste die je verwacht op een jazzfesti
val. FOTO MARK LAMERS
de finale-act is van het Noord-
wijkse jazzfestival.
Natuurlijk is ook Noordwijker
Bob Rigter van de partij die sa
men met zijn zoon Simon Rig
ter in de bar staat te blazen. Va
der en zoon op saxofoon. Zij
spelen tot een uur of elf. Maar
als je niet oplet mis je ondertus
sen wel het begin van het Rob
Agerbeek Trio dat samen met
zangeres Daisy Bell een zaaltje
verderop staat te swingen.
Festivals bezoeken is niet al
leen een kunst, het is voor som
migen ook een ergernis. Op een
paar podia is het soundchec
ken, het opstellen en weghalen
van de verschillende instru
menten zo tijdrovend dat be
zoekers gaan zuchten en kla
gen. Sommigen beginnen vast
met een applaus om de aan
vangstijd te bespoedigen. Want
anders valt de persoonlijke rou
teplanning in duigen. Maar de
cracks weten dat dat juist leuk
is. Improviseren op een eigen
schema. De avond nemen zoals
die komt. Als een jazzmuzikant.
Rob Agerbeek speelt 'Like old
times', de zaal staat bol van de
mensen, blauw van de rook. In
de bar speelt het Maria Harp
Quintet 'Easy to love' van hun
gelijknamige cd. Het klinkt
zwoel en lijkt bedoeld voor in
de uurtjes na middernacht. De
blonde zangeres wiegt haar de
colleté, ze daagt haar luisteraars
uit. En dat past bij die sensuele
stem. Als het eenmaal goed zit
met de zang, is wat show nooit
weg. De hotelbar wordt een
beetje Maria's bar. Een man en
vrouw komen in beweging.
„Echt een nummer om op te
dansen", speelt de zangeres in
op het enthousiaste stel. „Ze
ker, alleen doet niemand dat
hier!" roept de man haar toe.
En hij heeft gelijk. In de bar
wordt vooral gezeten. Maar in
de kelderzaal van het Boulevard
Hotel heeft het ruigere 'The
Moonhawks' de dansers op zijn
hand. Hier zijn veel jongeren te
vinden.
'O Septeto Plus' speelt Ca-
poeira' van de cd 'Rodinha':
Toon Roos op saxofoon, Mike
del Ferro op piano en het Brazi
liaanse bloed van Alaor Soares
op percussie. Senegalees Mola
Sylla zingt mee in deze smelt
kroes van (zoals zij het zelf noe
men) 'Afro-Braziliaanse muziek
vermengd met jazz en klassieke
muziek'. Stuk voor stuk solisten
die met elkaar grenzen verken
nen.
Bezoekers die deze muziek
toch iets te experimenteel vin
den, kunnen terecht bij de Fly
ing Dutchmen Jazz Band die
ouderwetse dixieland laat ho
ren. Dit drukbezochte festival
blijft ondanks het bonte aan
bod toch wat gekunsteld. Het
houdt het jazzfestivalgevoel op
afstand; het mist intimiteit en
een zekere ongedwongenheid.
Twee oudere mannen die spe
ciaal voor Rob Agerbeek zijn ge
komen laten zich echter niet
van de wijs brengen. Om hun
favoriet goed te zien en horen
zijn ze tot bij het podium door
gedrongen om daar lekker op
de grond neer te zakken. Dicht
op de muzikanten. Met je neus
op de jazz. Zoals het hoort.
muziek
recensie li dy van der spek
bncert: Leidse Harmoniekapel o.l.v. Jo-
Martens, m.m v. de Slagwerkgroep
Sint—Cecilia Voorhout o.l.v. Paul
ries Gehoord 29/8, Waterpodium 'de
t Lelie' in de Leidse Hout, Leiden.
derd e sfeer is optimaal: in heiige
ügustuszon, 'loslopende' kin-
pren die zich in hun spel on-
ewild laten inspireren door de
D-jaar jonge Harmoniekapel
piden. Ze dansen, springen, en
chommelen zelfs op heerlijke
Itmes. Met afgevallen takjes
laan twee vriendjes gebiolo
geerd te dirigeren en in de
zandbak worden maatvast de
mooiste taartjes gekneed. Tus
sen de eerste herfstblaadjes zijn
her en der kleurige kleden ge
spreid waarop vrolijke familie
taferelen. Oud en jong achter
de ijsthee, bier en broodje bal,
nemen met volle teugen al dit
genot van hemel en aarde tot
zich. Er wordt op het waterpo
dium 'de Lelie' dan ook iets
schoons verricht.
Onder leiding van de uitste
kend dirigerende Johan Mar
tens horen we oude vertrouwde
melodieën (Jesus Christ Super
star, Earth Wind and Fire, les
Feuilles Mortes), bruisende, af
wisselende dynamische ver
schuivingen en felle of swin
gende ritmes (English Morris
Dance, Cordilleras de los An
des). Maar bovenal valt op de
werkelijk prachtige gezamenlij
ke klankkleur van deze jubile
rende harmoniekapel. Op z'n
zachtst, zoals in Autumn Leaves
en in het middendeel van Fan
dango, is die klank weemoedig
warm en omfloerst, op z'n
hardst (in de grandioze finale
van Fandango) stralend zonder
te schroeien. En dat komt weer
omdat alle muzikanten op zich,
of ze nu een'sax, klarinet of een
trompet, hoom, tuba of fluit
bespelen, hebben geleerd om
naar elkaar te luisteren. En van
wie anders dan van de dirigent!
Bovendien heeft Martens goed
op timing en dynamiekwisse-
lingen gelet, roept hij steeds de
gewenste sfeer op, laat hij de
muziek 'verbeelden'.
Ook de Slagwerkgroep Sint-
-Cecilia uit Voorhout laat ho
ren hoe ritmisch spannend en
hoe veelkleurig in klank aller
hande percussie bij elkaar kan
zijn. 'Quinty' (Paul Does) is
daar zo'n voorbeeld van. Alles
komt aan bod: scherpe en doffe
trom, tenor- en grote trom,
bongo's, tamboerijnen en al dat
andere kleine geroffel. Gaande
weg wordt elk instrument ten
tonele gebracht, tempi worden
door elkaar gehusseld, maats
oorten met elkaar vervlochten.
De verrassende veranderingen
in klankkleur voeren ook hier
de boventoon.
Dit concert in het Leidse
Hout kort samengevat: een
feestelijk en kwalitatief hoog
staand concert in een sfeervolle
entourage!
Leidsch DagbladARCHIJïVEN
ANNO 1899
Woensdag 30 Augustus
GEMENGD NIEUWS - De eetserviezen, het glaswerk, het tafelzilver, enz. gediend hebbende voor de lunche
ons van de leden der Vredesconferentie in de restauratiezaal in het Huis ten Bosch, zullen eerlang in het pu
bliek worden verkocht in het Venduhuis te 's-Gravenhage.
Een buitenkansje voor liefhebbers van curiositeiten, die elkander nu bijv. de vork kunnen betwisten, waar
mee prins Von Münster misschien een sardientje gepikt heeft!
VOORSCHOTEN - Het personeel der Kon. Ned. Fabriek van gouden en zilveren.werken, der firma J.M. Van
Kempen Zonen heeft Zaterdag weer eens recht genoeglijk feest gevierd. Bij gelegenheid van het 40-jarig
bestaan van het fabrieks-ziekenfonds besloot het bestuur om den [eden, welke zooveel hadden bijgedragen
om het fonds tot zijn tegenwoordigen bloei te brengen, als hulde voor hun zorgzame gezindheid voor kranke
medegezellen, den gedenkdag van het fonds onvergetelijk te maken.
ANNO 1974
Vrijdag 30 augustus
LEIDEN - Riek
Schagen (links) en
Monique van der
Ven in 'De Twee
Spieghels',
FOTO ARCHIEF
LElbSCH DAGBLAD
moeilijk. Is de verbinding minder complex, dan kun
nen de kinderen gewoonlijk eenvoudig van elkaar
worden verwijderd.
UTRECHT (ANP) - Tijdens de eerste de beste ge
meenteraadsvergadering, die Utrechts nieuwe bur
gemeester H. J. L. Vonhoff gisteren voorzat, heeft hij
de publieke tribune tot drie keer toe laten ontrui
men. Amper was de vergadering begonnen in de sta
tenzaal in het provinciehuis - de raadzaal kan tijde
lijk niet worden gebruikt omdat hij wordt gerestau
reerd - of drie jongelui op de publieke tribune rie
pen: "Vonhoff donder op." De burgemeester liet
daarop de vergadering schorsen en de jongelui wer
den door gemeente-ambtenaren van de tribune ge
haald. Het bleef maar kort rustig want even later ga
ven enkele andere jongelui luidruchtig te kennen
weinig ingenomen te zijn met Vonhoff. Ook zij wer
den verwijderd, maar hun hartekreet werd al snel
overgenomen. Pas toen zij met zachte drang van de
tribune waren verwijderd werd de vergadering voort
gezet.
Foto's In deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een ingevulde cheque (geen
overschri jvingskaar)ter waarde van vijf gulden (voor een exemplaar van 13 bij 18 In zwart wit) op te sturen naar het Leidsch
Dagblad, La.v. Leidsch Dagblad Archieven, postbus 54, 2300 AB Leiden of door contante betaling aan de balie van het Leidsch
Dagblad aan de Roosevellstraal 82. U ontvangt de foto binnen drie weken.
ROTTERDAM - Gisteren is een Siamese tweeling ge
boren. De kinderen zijn in de loop van de dag over
gebracht naar het Sophia kinderziekenhuis. Na on
derzoek door een team van artsen onder leiding van
geneesheer-directeur prof. dr. H. K. A. Visser en dr.
J. C. Moolenaar, lector in de kinderchirurgie, werd
bekendgemaakt dat de tweeling geopereerd zal moe
ten worden maar dat men hoopvol gestemd is. Over
de aard der vergroeiing wil men geen mededelingen
verstrekken. Het is niet de eerste Nederlandse
Siamese tweeling. Op 8 november 1953 werd in het
Friese Molanend de tweeling Folkje en Tjitske de
Vries geboren. Op 14 jui 1954 werden zij - zeven
maanden oud - door de chirurg H. L. Straat met suc
ces in het Diaconessenhuis in Leeuwarden geope
reerd. De meisjes De Vries waren met de buikjes ver
groeid. De levers moesten gescheiden worden en de
dunne en dikke darm van een der meisjes moest
worden verlegd. Bij het scheiden van een Siamese
tweeling is van doorslaggevend belang hoe uitge
breid de verbinding is. Zijn de levers bijvoorbeeld
uitgebreid met elkaar verbonden, is een scheiding
