Politieke top Rusland actief in witwaszaken dr Parijzenaars op de wachtlijst voor de smaak der duisternis NAVO versterkt KFOR tot 55.000 man Buitenland GroenLinkse Bolkestein-soep is niet zo heet meer Benarde uurtjes Australië betuigt spijt aan zijn oerbewoners Londen: Bestand van IRA niet geschonden DAG 27 AUGUSTUS 1999 lgië voert grenscontroles op De Belgische rijkswacht voert sinds gisteren strengere [I troles uit aan de grens met Duitsland, Luxemburg en Frank- wegens de aanhoudende stroom vluchtelingen die zeggen j?* Kosovo te komen. De laatste weken zijn in België honderden deze vluchtelingen, onderweg naar Groot-Brittannië, on- schept. Minister Duquesne van binnenlandse zaken wil met :ontroles ook de mensensmokkelnetwerken bestrijden, isdag nog werden behalve ongeveer tweehonderd vluchtelin- i negen mensensmokkelaars aangehouden, die de Kosovaren ir grof geld een betere toekomst in Groot-Brittannië hadden Dofd. Volgens Duquesne biedt alleen een Europese oplossing ir het probleem soelaas. ulerzoek naar 'Waco' heropend Amerikaanse minister van justitie Reno heeft opdracht gege- het onderzoek naar het beleg en de bestorming van het sek- olwerk in Waco (Texas) te heropenen. Dat meldt de Ameri- nse omroep CNN. Het besluit van Reno komt een dag nadat :B1 had toegegeven mogelijk fouten te hebben gemaakt bij jntzetting van de boerderij in april 1993. Woensdag erkende :BI voor het eerst twee brandbare traangasgranaten te heb- i gebruikt bij de actie, waarbij meer dan tachtig leden van de te Branch Davidians en hun leider Koresh in de vlammen kwamen. De officiële lezing was altijd dat de Davidians het r zelf hadden aangestoken. Het beleg van de boerderij be toen de zwaarbewapende Davidians vier agenten doodden, hts zes sekteleden overleefden het drama. )k VS waarschuwen Kroatië HiNGTONDe Verenigde Staten hebben Kroatië gisteren ge- rschuwd voor 'de ergste consequenties' als het land blijft 'eren mee te werken aan onderzoeken van het Joegoslavië- ^unaal in Den Haag. Vooral het niet willen uitleveren van de oorlogsmisdaden verdachte Mladen 'Tuta' Naletilic is de VS doorn in het oog. Het tribunaal meldde Kroatië gisteren aan Ie VN-Veiligheidsraad wegens de weinig coöperatieve hou- Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken tarde zich gisteren volledig achter deze stap. „Wij hebben (roatische regering te verstaan gegeven dat we verwachten Ize volledig gaat meewerken", aldus woordvoerder Foley, itië zelf reageerde 'verbijsterd' op de stap. land vet inder doden door kanker in Europa longen, pen Het aantal sterfgevallen door kanker in Europa is sinds ta Fond; rapatiëi o 5505 De enige uitzondering is een verhoging het aantal vrouwen dat sterft aan longkanker, vooral door toenemende aantal rooksters. Vrouwen maken op dat ge- lerzoek n0g een inhaalslag. Dit blijkt uit gegevens van de Wereld ken en mdheidsorganisatie WHO, gepubliceerd in het medische nzorg, ichrift The Lancet. Het onderzoek is uitgevoerd door de tserse kankerspecialist Levi en zijn Italiaanse collega La Vec- op basis van gegevens uit vijftien Europese landen. Het tal doden door maagkanker en tumoren in de mond neemt (oor het eerst is in Europa ook te zien dat er minder sterfge- ;n zijn door borstkanker en darmkanker. Bij vrouwen blijft itkanker de meest dodelijke vorm van kanker. Voor mannen it longkanker. iinderaars opgepakt in rampgebied jbul De politie in het Turkse Izmit heeft meer dan vijftig ïsen opgepakt die door de aardbeving verwoeste huizen eerden te plunderen. Eerder deze week werd bekend dat dakloze Turken weigeren naar speciale tentenkampen te 1, uit angst dat hun bezittingen worden gestolen. In het toch ivaar getroffen Adapazari beefde de aarde gisteren opnieuw, seismologische dienst constateerde twee naschokken met kracht van 3,7 en 4,1 op de schaal van Richter. Isparta, ruim lerd kilometer ten noorden van Antalya, kampte met drie ivingen, waarvan de krachtigste de Richterschaal naar 4,0 uitslaan. jilombiaanse tv gaat op zwart-wit >ta« Op de Colombiaanse televisie herleven binnenkort ou- (ijden. Kijkers die gewend zijn alles in mooie kleuren voorge- iteld te loijgen, zullen vanaf volgende week een flink portie -witbeelden moeten gaan verwerken. Reden: de guerrilla- g en de veie moorden op politici. De nieuwszenders zijn door te 'bloederig' geworden. De stap betekent dat onge- zeventig procent van de onderwerpen in de actualiteiten- ieken alleen in zwart-wit te zien zullen zijn. Massagraven, irden en bloedige aanslagen van rebellen zijn dagelijkse in Colombia. De oorlog in het Zuid-Amerikaanse land kost- H i de afgelopen tien jaar aan zo'n 35.000 mensen het leven. gaan proberen de kijkers wakker te schudden. We zijn alle- il te onverschillig geworden", aldus een woorvoerder. ress-stellen krijgen meer meisjes i Stellen die onder zware emotionele stress staan rond Dijd dat ze een kind verwekken, hebben meer kans op een «je. Dat is de uitkomst van een Deens-Amerikaans onder- De onderzoekers hebben de sekseverdeling bekeken bij drieduziend baby's die waren verwekt rond traumatische eurtenissen. Het percentage jongens was onder de ouders stress 49 procent terwijl dat in normale omstandigheden >1.2 procent ligt. De redenen van het verschil zijn niet dui- Éjk. Er zijn verschillende mogelijkheden. Het seksueel gedrag I veranderen als gevolg van stress, hormoonspiegels kunnen inderen of de kwaliteit van het sperma kan aangetast wor- Uit eerdere studies was al bekend dat natuurrampen ook en tot een lager percentage jongetjes. pion benadeelde NAVO in Kosovo' fabri iiNGTONEen spion binnen de hoogste gelederen van de 10 heeft tijdens de oorlog om Kosovo geheime militaire in- Qatie doorgespeeld aan de Russen. Volgens de Schotse krant Scotsman ging het om de vliegroutes van de Amerikaanse Ith-bommenwerpers. De Russen zouden de informatie hebben doorgegeven aan de Serviërs. De spion zou een of- pejir zijn die in Brussel op het NAVO-hoofdkwartier werkte. Hij zijn gearresteerd. Volgens de krant zijn onder meer de aan- iroutes van 27 en 28 maart doorgegeven. Juist op 27 maart 9 aogu i een Stealth nabij Belgrado neergehaald door Servisch af- rSENi rgeschut. De piloot werd tijdens een bliksemactie door Le/dilman(^0 s het oorlogsgebied weggehaald. sens! ijtoptanten PKK gaan vrijuit al Rotte Den WafRA Het Turkse parlement heeft een wet aangenomen die :iet in het niet vervolgen van bepaalde leden van de verbo- Koerdische Arbeiderspartij PKK. De wet geldt alleen voor 'ers die de wapens neerleggen en die niet actief aan de j d voor een vrij Koerdistan hebben deelgenomen, aldus het bureau Anatolië. De wet is van kracht voor een periode van aanden. Reeds gedetineerde PKK-strijders kunnen straf- indering krijgen als ze informatie over de PKK doorspelen, ïllen die Turkse militairen hebben gedood, kunnen niet van igeling gebruik maken. De PKK maakte eerder deze week ;nd zich terug te trekken uit Turkije. De Koerdische onaf- kelijkheidsstrijders gaven hiermee gehoor aan een oproep hun gevangen leider öcalan. ingemann nog niet naar Spanje ÖD. De voormalige EU-commissaris Bangemann is nog ds geen bestuurslid bij het Spaanse telecomconcem Telefo- l Opnieuw heeft de onderneming de benoeming uitgesteld, Qeldt de Spaanse zakenkrant Expansion. Vorige maand had fonica het besluit ook al voor zich uit geschoven. De 64-jari- ~I~3>uitser kwam onder vuur te liggen toen hij verklaarde Brus- MkKVe willen verruilen voor Madrid. Belangenverstrengeling, IpjMdeelden de critici al snel. De overstap zou niet stroken met oude functie als EU-commissaris. Daarin zwaaide hij de Ïss 'tor over de telecomsector. Zelf heeft hij alle verwijten naast rT 'neergelegd. In Spanje gaat al langer het verhaal dat Telefo- 1 'door alle commotie liever van Bangemann af zou willen. BRUSSEL PAUL KOOPMAN CORRESPONDENT De brisantbom die Groenlinks aan de voe ten van kandidaat-Eurocommissaris Bolke- stein had willen leggen is wel gevaarlijk, maar waarschijnlijk niet dodelijk. Vandaag ontvangen alle 626 europarlementariërs in vier talen een bloemlezing van Bolkesteins belangrijkste eurosceptische uitspraken. Maar de aanhef van het als 'explosief aan gekondigde boekje luidt: „Dit is geen zwartboek. Het is niet de bedoeling van Groenlinks Bolkestein koste wat kost uit de nieuwe Europese Commissie te hou den." De voordracht van de liberaal als nieuwe commissaris voor de interne markt en fiscaal beleid stuitte dit voorjaar bij Ne derlandse europarlementariërs nog op veel kritiek. PvdA'er Dankert voorspelde dat het Europees parlement Bolkestein tijdens de hoorzittingen in september met al zijn eu rosceptische uitspraken om de oren zou slaan. Groenlinks liet weten de WD'er vanwege zijn anti-Europese houding een slechte keus te vinden. Maar inmiddels wordt de soep minder heet gegeten. Groenlinks-delegatieleider Lagendijk, sa mensteller van de Bolkestein-bloemlezing, voorspelt dat de liberaal de ondervraging door het parlement op 6 september waar schijnlijk wel zal overleven. „Ik denk niet dat hij zodanig in de problemen komt dat een meerderheid van het parlement gaat zeggen: deze vent lusten wij niet. Wat hij over Europa vónd heb ik te boek gesteld, maar wat hij inmiddels vindt is iets an ders." In 67 pagina's antwoord op schrifte lijke vragen van het EP liet Bolkestein zich eerder deze maand van zijn pro-Europese kant zien. Zo zegt hij dat de Unie op het terrein van het buitenlands beleid verder geïntegreerd moet worden. Ook stelt Bolke stein dat schadelijke belastingconcurrentie tussen lidstaten vermeden moet worden en de BTW-tarieven beter op elkaar afge stemd. „Bolkestein begint te schuiven, en ik wil graag horen wat daarvan de reden is", zegt Lagendijk. De verzamelde uitspraken van Bolkestein hebben volgens Lagendijk tot doel de oude opvattingen van de liberaal voor het hele Europarlement goed in de verf te zetten. Zo kunnen geïnteresseerde Finnen, Fransen, Denen of Italianen lezen dat Bolkestein het 'federale ideaal verwerpt', dat het Neder landse volk 'zich niet in het Europarlement herkent', dat hij het sociaal beleid 'geen kerntaak van Europa' achtte, en vond dat de EU Turkije 'nooit als lidstaat moet er kennen'. Maar veel van de verzamelde quo tes zijn later makkelijk te relativeren. Over de interne markt is Bolkestein wel al langer enthousiast. Hij noemde dit beleids terrein reeds in december 1996 'het hart van de Europese samenwerking'. Dat hij uitgerekend deze portefeuille in de schoot geworpen kreeg, zal de liberaal niet verve lend hebben gevonden. Onderzoekster stuit op Zwitserse bankrekening Jeltsin In haar niemand ontziende strijd' tegen het witwassen van gelden door Zwitserse banken, heeft de Zwitserse procureur-generaal Carla Del Ponte nu ook Boris Jeltsin en zijn twee dochters Tatjana en Jelena op de korrel ge nomen. Voor hen zou in Lugano een bankrekening zijn geopend door Mabetex, een in Zwitserland gevestigd bouwbedrijf dat in 1997 kans zag een vette order voor de renovatie van het Kremlin binnen te halen. BERN GPD-AFP-Rtr Vorig jaar begon Del Ponte op verzoek van haar toenmalige Russische collega Skoeratov met een diepgravend onder zoek naar het financiële doen en laten van Mabetex en zijn Albanese president-directeur Pacolli. Daaruit bleek al snel dat Mabetex als een soort 'pijplei ding' fungeerde voor corrupte Russische regeringsfunctiona rissen en zakenlieden. Zij waanden hun smeergelden vei lig onder het Zwitserse bankge heim. Dat bankgeheim is sinds het aantreden van Del Ponte echter niet meer wat het geweest is. Hoewel het onderzoek nog lang niet is afgerond, stuitten de speurhonden van de procu reur-generaal al in januari bij een bank in Lugano op reke ningen op naam van Jeltsin, zijn beide dochters en zijn naaste medewerker Borodin. In maart ontbood Del Ponte Mabetex-baas Pacolli naar Bem voor een diepgaand verhoor. Daarover werd toen niets losge laten. Maar nu zou volgens onthul lingen in de Zwitserse en Itali aanse media blijken dat de Jel- tsin-rekeningen op peil werden gehouden door Mabetex. Aan Ruslands eerste familie zouden ook creditcards zijn afgegeven door de betrokken bank in Lu gano. Del Ponte, die binnenkort hoofdaanklager van het Joego slavië-tribunaal wordt, weigert ook nu elk commentaar. In Moskou ontkende Borodin het verhaal in alle toonaarden. Ook elders ligt de Russische top onder vuur. Volgens het Amerikaanse dagblad USA To day zijn huidige en vroegere le den van de regering in Moskou betrokken bij het leegroven van het land. Door een instelling die nauwe banden heeft met de Russische maffia is via twee banken in New York al zo'n dertig miljard gulden het land uitgesluisd. De krant schrijft dat op grond van gesprekken met Amerikaanse, Britse en Russi sche onderzoekers van justitie. Bij de roofactie zou ook de twintig miljard gulden die het IMF aan Rusland heeft geleend, betrokken kunnen zijn. Een Albanese jongen uit Orahovac KFOR-troepen. PRAAG-ORAHOVAC Rtr-ANP-AFP De NAVO versterkt de vredes macht KFOR in Kosovo met 9.000 tot 55.000 man en over weegt de soortgelijke SFOR- macht van 33.000 man in Bos nië met eenderde in te krim pen. Dat heeft de huidige voor zitter van het militair comité van de NAVO, admiraal Ven- turoni, gisteren verklaard in Praag. Hij was daar om kennis te maken. Venturoni volgde in mei de Duitse generaal Nau- schrijft' met steentjes anti-Russische leuzen. De Albanezen blijven fel gekant tegen de komst van Russische FOTO AP» LEFTERIS PITARAKIS mann op. Het plan om SFOR in te krimpen bespreken de NAVO-ministers van defensie eind volgende maand in het Canadese Toronto, aldus Ven turoni. Voor KFOR was oorspronke lijk een sterkte voorzien van 50.000 man. Maar, doordat ver scheidene landen hun detache ment nog niet volledig hebben geleverd, is de vredesmacht op het ogenblik feitelijk 46.000 man sterk. De Nederlandse militaire aanwezigheid in Kosovo is wel overeenkomstig de afspraken met de NAVO, zegt een woord voerder van het ministerie van defensie. Nederland heeft ruim tweeduizend manschappen in Kosovo en meer dan 1.100 in Bosnië. Van een verzoek aan Nederland om meer militairen voor de vredesmacht in Kosovo te leveren, is de woordvoerder niets bekend. De besprekingen om toegang voor de Russische KFOR-troe- pen naar Orahovac te krijgen zijn gisteren opnieuw op niets uitgelopen. Wel spraken voor het eerst vertegenwoordigers van de Servische en de Albane se gemeenschap in de stad met elkaar. De Russen hadden maandag het commando van de Nederlandse Gele Rijders in Orahovac moeten overnemen. De Albanese bevolking hield hen echter tegen en blokkeerde ook gisteren nog steeds alle toe gangswegen tot de stad. De Al banezen zien de Russen als bondgenoten van de Serviërs. vallejo Reddingswerkers geven de inzittenden van een stilgeval len achtbaan in het Amerikaanse Vallejo, in de staat California, wa ter. Het gevaarte in het amusementspark Six Flags Marine World stopte er opeens mee en liet 28 mensen bij een temperatuur van bij na 40 graden enkele uren tussen hemel en aarde zweven. Niemand raakte gewond. foto ap» j.lsousa CANBERRA Rtr-DPA-ANP Australië heeft gisteren een be langrijke stap gezet naar ver zoening van de blanke meer derheid met de oorspronkelijke bevolking van het land, de abo rigines. Het parlement heeft op voorstel van premier Howard een historische motie aangeno men waarin het zijn spijt be tuigt voor het onrecht dat de aborigines in het verleden is Het parlement zei zich 'met hart en ziel' betrokken te voelen bij het streven naar verzoening. Ook betuigde het zijn steun aan het streven om de economische en sociale achterstand van veel inheemse bewoners van Au stralië uit de weg te ruimen. „Wij moeten openlijk de fou ten en onrechtvaarigheden er kennen waaraan Australië zich in het verleden heeft schuldig gemaakt. Wij moeten toegeven dat de verkeerde behandeling van vele aborigines in een be langrijke periode het meest be zoedelde hoofdstuk in de ge schiedenis van ons land is", zei Howard in het huis van afge vaardigden. Oppositieleiders vinden dat de motie niet ver ge noeg gaat, en eisen een volledi ge spijtbetuiging. Howard zou daar niets voor voelen, omdat hij bang is voor schadeclaims. Ook de aborigines zelf zijn niet tevreden. Howard wordt verwe ten dat hij geen aandacht heeft gehad voor het lot van de zoge heten 'gestolen generatie'. Het gaat om kinderen die van hun ouders werden afgenomen en gedwongen bij blanke gezinnen werden opgevoed. De aborigines vormen onge veer twee procent van de bevol king van Australië, dat negen tien miljoen inwoners telt. Ze vormen de meest achtergestel de groep van het land. Veel van hen hebben geen werk, en de kans dat ze in de misdaad be landen, is veel groter dan bij blanke Australiërs. BELFAST AFP-Rtr De Britse minister voor Noord- Ierland, Mo Mowlam, heeft ge concludeerd dat het verboden Ierse Republikeinse Leger IRA zijn staakt-het-vuren niet heeft geschonden. Sinn Féin, de poli tieke vleugel van de IRA, kan daarom blijven deelnemen aan de vredesbesprekingen. Ook de vervroegde vrijlating van IRA- gevangenen kan volgens Mow lam doorgaan. Mowlam verklaarde dat zij bijna had besloten Sinn Féin te weren van de vredesonderhan delingen, die volgende maand onder leiding van de Ameri kaanse bemiddelaar Mitchell worden hervat. „Maar hoewel de situatie met betrekking tot de IRA zorgwekkend is, zie ik onvoldoende reden om te stel len dat het bestand is gebroken. Ik geloof evenmin dat de IRA uit elkaar valt of dat de recente gebeurtenissen inhouden dat de organisatie besloten heeft het geweld weer te omarmen", meent Mowlam. De leider van de Noord-Ierse unionisten, Da vid Trimble, was het niet eens met Mowlams beslissing, die hij 'teleurstellend en verkeerd' noemde. Volgens Trimble neemt Mowlam de defininitie van 'staakt-het-vuren' over van de IRA. Trimble heeft al eerder felle kritiek geuit op Mowlams compromissen om het vredes proces gaande te houden. De minister stond de afgelo pen weken onder zware druk Sinn Féin uit het vredesproces te zetten wegens schendingen van het staakt-het-vuren. De IRA vermoordde in juli een po- litie-informant en zou een wa pensmokkel uit de VS hebben opgezet. De organisatie zelf ontkent dat dit schendingen waren: de moord was volgens hen geen militaire operatie en bij de wapensmokkel was de top van het IRA niet betrokken. PARUS CEES VAN ZWEEDEN CORRESPONDENT Je kunt er Afghaans eten, Mongools, Albanees en zelfs Nederlands. Maar sinds kort heeft Parijs ook een eethuis waarbij alle andere verbleken. Het is een restaurant waar de klanten in het donker hun voedsel nuttigen. „U wordt gevraagd het spel mee te spe len", zegt Philippe Reilhac tot de 24 gasten die zich in de bordeelrode lounge hebben verzameld. „Voordat u de eetzaal betreedt, moet u uw horloge in uw zak doen en uw juwelen afleg gen. Eenmaal binnen, mag u geen si garet meer opsteken. U kunt ook niet meer naar het toilet." Het voedsel is voorgekookt, en de wijn wordt in limonadeglazen gedronken. De stoelen zijn van plastic, de tafelkle den morsig. Maar vanaf de dag in juli dat Le Goütdu Noir (de smaak van de duisternis) open ging, is het restaurant een hit. Wie het telefoonnummer draait, hoort een .ingeblikte stem zeg gen: Alle avonden zijn volgeboekt. U kunt uw naam alleen nog op de wachtlijst zetten." De weg naar het rijk der duisternis loopt via een drietal sluizen van zware gordijnen. Klanten mogen de zaal niet zien. Er is dus ook geen kunstlicht. Ze worden door blinde kelners naar hun tafels geleid. De kelners gaan voorop, in zwaan-kleef-aan stijl gevolgd door de giechelende gasten. Handen graai en zoekend naar de wijnkaraf, die slechts door een handvat van de wa terkaraf te onderscheiden is. Maar het gegiechel maakt aan de drie grote ta fels al snel plaats voor serieuze conver satie. „Robert? Robert? Waar ben je", vraagt een vrouwenstem. „Ik ben mijn brood kwijt." „Je brood? Ik geloof dat het in mijn glas ligt." Een andere da me: „Oh, neemt u mij niet kwalijk. Ik geloof dat ik mijn hand in uw voorge recht heb gelegd." Probleem is de vorm van de tafel. Elk van de drie tafels is rond, maar het is niet iedereen gegeven om in het don ker rond van rechthoekig te onder scheiden. „Oh, pardon. Ik geloof dat ik nu mijn glas op uw schoot heb gezet", zegt de buurvrouw die eerder al met haar hand in het bord had gegraaid. Koningen in dit rijk der duisternis zijn de drie blinden, die zich met speels ge mak tussen de tafels bewegen. Een van de kelnerinnen is het Marokkaanse meisje Boesjka. Ze is onbetaalbaar. „Oh nee, nu ben ik mijn bestek kwijt", zegt een anonieme stem. „Boesjka, zie jij mijn bestek?" Een jongeman, die met enkele aangeschoten meisjes aan tafel was gegaan, is zelfs zijn shirt kwijtgeraakt. Als een schlemiel komt hij na afloop onder grote hilariteit naar buiten, om met ontbloot bovenli chaam aan zijn koffie te nippen in het helverlichte café boven de eetzaal. Philippe Reilhac begon zich voor de zwarte wereld der blinden te interesse ren, nadat hij een toneelstuk van een Duitse schrijver had gezien. Bij dat stuk, dat in 1992 in Avignon werd op gevoerd, werd het publiek uitgenodigd in volmaakte duisternis over het podi um te lopen waar tal van objecten la gen. Het succes van dat toneelstuk bracht hem ertoe om in juli in het kader van een zomerfestival Le Goüt du Noir te openen. De formule sloeg zo aan, dat hij besloot ermee door te gaan nadat het festival half augustus ten einde was gekomen. Op dat moment hadden al ruim duizend mensen de duisternis geproefd. Op 4 september gaat op 46 rue Montorgueil het licht voor de laat ste keer uit, omdat het huurcontract dan afloopt. „Ik verwacht echter half november op een andere plaats in Pa rijs opnieuw te beginnen", zegt Reil hac, die behalve restauranthouder ook documentairemaker is. Als hij spreekt, weggezonken in een van de bordeelro de fauteuils van de lounge, klinkt uit de eetzaal het geluid van een vallende schaal, gevolgd door onophoudelijke lachsalvo's. „Ik geloof dat het dessert begonnen is", grijnst de restaurateur. „De klanten lopen nu naar het buffet om hun nagerecht te halen."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 5