Geen Hoodstock, wel Hoodstock in Leiden
Ruisende kostuums en een beetje betovering
Wrange humor in nieuw stuk Hugo Claus
'Halve'
staking
RFO
Cultuur Kunst
Krabbé wint kort geding
over mislukte verfilming
DAG 27 AUGUSTUS 1999
n Weizsacker
eekt bij
■opening
ne Frank Huis
'oormalige Duitse Bonds-
dent dr. Richard von Weiz-
:r zal dinsdag 28 septem-
i|n de Amsterdamse Wester-
spreken ter gelegenheid
de ingebruikneming van
nieuwe gedeelte van het
Frank Huis in Amster-
Ook koningin Beatrix is
rij. Naast het oorspronke-
Anne Frank Huis is nieuw-
gerealiseerd, waar ruimte
tor een extra tentoonstel
aal, een multimediaruim-
"en museumwinkel en een
Timcafé. Daardoor is
te ontstaan om Prinsen-
it 263 terug te brengen in
tide staat.
Circustheater Blue Dream in Oegstgeest
recensie sabine van den berg
Voorstelling: 'Fruits de Mer' door Circus
theater Blue Dream. Gezien. 26/8, terrein
Endegeest. Oegstgeest Nog te zien:
vandaag om 15.00 en om 20.00 uur.
morgen om 20.00 uur.
Hop. Daar ligt haar levenloze
zeemeerminnenstaart. En hup.
Even later liggen daar ook al
haar glanzende haren. Ziehier
de tol die je betaalt als je je hart
verpandt aan een ouwe land
rot; in dit geval een circusdi
recteur. In 'Fruits de Mer' krijg
je theater in het circus en an
dersom- Het sprookje 'De klei
ne zeemeermin' van Andersen
vormt de rode lijn die Circus
theater Blue Dream in deze
voorstelling gebruikt. Fantasie
volle kostuums, live muziek en
zang, maar geen gesproken
woord in deze piste.
Ontroerend kwetsbaar is de
naakte Paulo van het duo Pau
lo Mayka. In een grote, door
zichtige ballon, een luchtbel,
reikt hij naar de bloedmooie
meermin. Maar zonder water is
zij niks. Indrukwekkend is het
steigerende paard in het half
duister. Acrobatenduo Clinch
slingert in rode 'rektouwen',
het lijken sjaals, door de cir
custent. En als grote finale
wordt met vuur gejongleerd.
De saxofoniste die de twee
duo's heeft begeleid legt haar
instrument neer, zet een fles
aan haar mond en spuwt dan
vuur. Circustheater Blue
Dream is verzot op hulpstuk
ken: knotsen, glitters en zelfs
een tractor komen er aan te
pas, een wals op band, maar li
ve percussie. Rookwolken en
handpoppen. Ze grijpen elk
middel, elk detail aan om deze
vertelling in te kleuren. Maar
van duizelingwekkende lenig
heid of bijzondere zang is geen
sprake. De flair van Fellini, de
dieren van Paulo Mayka. en
de gymnastiek van Clinch. Het
is de som van alle facetten die
een beetje betovering brengt.
Caravans op het terrein van
Endegeest. Een kleine 'voor
tent' met lampjes waar zo'n
vijftien bezoekers wachten tot
ze de tent waar het verhaal zich
zal afspelen mogen betreden.
De dochtertjes van de artiesten
op de eerste rij. De psychiatri
sche patiënte die morgen te
rugkomt om de tweede helft te
bekijken omdat ze de verschil
lende indrukken eerst rustig
wil verwerken. Het witte hond
je dat kwispelend om Mayka's
benen danst.
Het stuk is niet speciaal voor
kinderen gemaakt, maar vooral
de allerkleinsten zouden genie
ten van dit verhaal. Hun zullen
de gaatjes die tijdens het spe
len in de stof springen niet op
vallen. Die merken niet dat een
van de artiesten moeite heeft
het vuur soepel te laten draai
en. Zij zullen meegezogen wor
den in een draaikolk van zeep
bellen. zesarmige zeedieren.
Hoewel de vals gezongen
smartlap en de slechte zang
van een 'alternatieve' Neptu-
nus, in een ruisend kostuum
op stelten, niemand zal ont
gaan. Paulo is de verliefde cir
cusdirecteur die zijn artiesten
(inclusief zijn vrouw) tijdelijk
verruilt voor een verleidelijke
Lorelei met schelpen op haar
borsten. Hij heeft die verlan
gende blik in zijn ogen, die
eeuwige droefenis. Deze cir
cusdirecteur is eigenlijk een
tragische clown.
D?tt maakt niet de meermin
maar Paulo tot blikvanger. Hij
is de rondreizende artiest die je
meetrekt in de fantasiewereld
van zwoegende variétéarties
ten. En hij houd je niet voor de
gek. Als de voorstelling voorbij
is, wacht de caravan. Want al
barst deze uitvoering van de
theatrale elementen, haar ziel
ligt in en om de circustent.
Schrijver Tim Krabbé heeft het
kort geding gewonnen dat film
producent Egri Film tegen hem
had aangespannen. De auteur
hoeft niet mee te werken aan
een arbitragepoging in het sle
pende conflict dat hij heeft met
de producent, zo bepaalde de
president van de rechtbank in
Amsterdam gisteren.
Het conflict ontstond vier
jaar geleden. Egri Film had twee
jaar daarvoor een optie verwor
ven op de filmrechten van
Krabbés met een Gouden
Strop bekroonde verhaal 'De
vertraging'. Maar het project
strandde voortijdig. Krabbé
zegde de overeenkomst eenzij
dig op omdat Egri Film er naar
zijn smaak weinig van bakte.
Hij deed de rechten over aan
Hungry Eye Lowland Pictures.
Egri eiste daarop een schade
vergoeding van ruim 50.000
gulden voor gemaakte kosten,
die Krabbé weigerde te betalen.
Het bedrijf schermde met een
bepaling in het optiecontract
dat dergelijke conflicten aan
een onafhankelijk arbiter dien
den te worden voorgelegd.
Het is niet de eerste keer dat
de rechter Krabbé in het gelijk
stelt. In 1995 verloor Egri Film
ook al een kort geding over de
ze kwestie. Destijds eiste de
Amsterdamse producent nale
ving van de overeenkomst.
De rechter sprak gisteren ook
uit dat Hungry Eye evenmin
voor de kosten hoeft op te
draaien. Het bedrijf heeft im
mers geen materiaal van Egri
gebruikt.
euwe Scheffer Dordrechts Museum
Dordrecht Het Dordrechts
Museum heeft een doek van
de Nederlandse negentiende
eeuwse schilder Ary Scheffer
aan zijn al omvangrijke col
lectie toegevoegd. Het gaat
om het portret van Marie
Prinses van Orléans (1813-
1839), dochter van de Franse
koning Louis-Philippe. De
Nederlandse schilder, teke
naar, etser, lithograaf, en
beeldhouwer was vanaf 1811
werkzaam in Parijs waar hij
de invloed onderging van
onder andere Ingres, Dela
croix en Géricault. Scheffer
wordt tot de romantici gere
kend. FOTO ANP
Dwlandsfestival geheel uitverkocht
L; Het Lowlandsfestival van komend weekeinde is geheel
erkocht. Ongeveer 55.000 muziekliefhebbers, tienduizend
er dan vorig jaar, hebben een kaartje aangeschaft. Veel
ids die momenteel 'hot' zijn, vertonen zich op de Walibi Fie
delden bij Dronten. Zoals Suede, Kula Shaker, Flaming Lips,
erchair, The Cardigans, Supergrass, de Chemical Brothers,
Offspring, Postmen en Public Enemy. De Belgische popsce-
die een bloeitijd doormaakt, is vertegenwoordigd met Soul-
en Zita Swoon. De Nederlandse inbreng komt van acts als
en Junkie XL.
>n Schaap krijgt Wibautprijs
terdam Ton Schaap krijgt dit jaar de Wibautprijs, de onder-
eiding die het Amsterdams Fonds voor de Kunst jaarlijks
kent aan een stedebouwkundige. Schaap, werkzaam bij de
nst Ruimtelijke Ordening, krijgt de prijs voor de ontwikke-
van de projecten KNSM-eiland, Java-eiland en Borneo-Spo-
>urg. De jury vindt het „opmerkelijk" hoe de gemeentelijke
ist in de persoon van Schaap de regie in handen heeft ge
lden bij de ontwikkeling van het Oostelijk havengebied. „En
in een tijd waarin overheden steeds meer uit handen geven
de markt - projectontwikkelaars, bouwondernemers, bouw-
ïagementbureaus, particuliere ontwerpers en consultants
allerlei pluimage-." Daarbij heeft de gemeente de kwaliteit
de plannen weten te waarborgen en de voorwaarden weten
Icheppen voor een „ongekende stedebouwkundige rijkdom",
prijs, een bedrag van 15.000 gulden, wordt op 5 november
;ereikt door burgemeester Patijn.
incertgebouworkest helpt Turkije
terdam Ook het Koninklijk Concertgebouworkest is gegre-
i door de ellende in Turkije. Op dinsdag 31 augustus speelt
orkest de Achtste Symfonie van Mahler onder leiding van
fdirigent Riccardo Chailly als lunchconcert. De toegang in
Concertgebouw is gratis, maar de bezoekers wordt gevraagd
ifloop een donatie te doen. Vanaf vandaag kan het publiek
gratis kaarten voor het concert afhalen aan de kassa van het
ïcertgebouw.
ja- en oma-ochtend in museum
wijk» Grootouders kunnen morgenochtend met hun klein-
deren in de voetsporen treden van beeldend kunstenaars,
een rondleiding op de zomertentoonstelling over beeldhou-
Charles van Wijk kunnen bezoekers een schets maken van
van de beelden om vervolgens, na koffie en limonade, zelf
kunstwerk te boetseren. Aanvang: Tl.00 riür in het Katwijks
oiseum aan de Voorstraat 46.
01
01
SI&G in Nationale Taptoe in Breda
opA» De Leidse show- en marchingband K&G zal van 31 au-
tus tot en met 4 september optreden tijdens de Nationale
o itoe Breda. Tijdens het hoofdprogramma zal K&G de Elvis-
w uitvoeren waarmee het orkest twee jaar geleden wereld-
o ipioen werd. Ook Jong K&G reist op 4 september af naar
da om in het voorprograrrtma hun Blues Brothersshow uit te
iac Israels in Kröller-Müller
ERLO' Het Kröller-Müller Museum toont van 4 september tot
net 2 januari 2000 voor het eerst alle schilderijen en werken
oapier van Isaac Israëls (1865-1934). Het oeuvre van Israëls
iet 279 werken op papier en 23 schilderijen rijk vertegen-
irdigd in de verzameling van het museum. Slechts een deel
rvan is doorgaans permanent te zien.
positie Henneman in Stedelijk
terdam Beeldend kunstenaar Jeroen Henneman legde gis-
:n de laatste hand aan zijn kunstwerk 'Bovenlicht' in een van
:alen van het Stedelijk Museum in Amsterdam. Van 25 au-
tus tot en met 26 september heeft Henneman daar een ex-
itie. FOTO MARCO OKHUIZEN
Veel verwarring rond doorgang 'zwart' festival in Groenoordhallen
Een dag voor het Hoodstock festival in de Leidse Groen
oordhallen is er in heel Nederland nog geen kaart te
koop. Maar directeur A. de Jong van de Groenoordhallen
maakt zich vooralsnog helemaal geen zorgen over de op
komst bij het Hoodstock '99 morgenavond.
„Zo bijzonder is het niet dat er
geen kaarten zijn verkocht. We
hebben een tijd geleden ook
een Indiaas concert gehad
waarvoor geen kaart was te krij
gen in Leiden. Daar kwamen
zevenduizend mensen op af",
zegt hij optimistisch.
Twee dagen geleden ont
stond er nogal wat onduidelijk
heid over het 'zwarte' festival
dat voor het eerst in Leiden zou
neerstrijken. Hoodstock '99
moet een breed muzikaal spec
trum beslaan van zwarte mu
ziek. Van Surinaamse kaseko
tot Amerikaanse R&B. Tweeën
twintig acts zijn gecontracteerd,
voor 'The Ultimate R&B Hip
Hop Tropical Event', vier dj's,
en specials zoals een indoor
kermis en standjes met exoti
sche gerechten.
Maar voor al dat moois heb
ben de drie op posters genoem
de verkooppunten in Leiden,
Simba kapsalon, de kledingzaak
Men at Work en het VVV-toeris
tenbureau nog geen kaart ge
zien. Sterker nog, alle andere
verkooppunten in Nederland,
platenzaken en boetieks in Den
Haag, Utrecht, Rotterdam, Bre
da en Amsterdam bleken giste
ren nog verstoken van plaatsbe
wijzen. Eén voorverkoopadres
bestaat zelfs niet meer en de
VW Leiden was zonder dat ze
het zelf wist als voorverkoop
adres geplaatst op de flyers en
posters van de organisatie. „En
dat terwijl we niet één keer con
tact hebben gehad met de orga
nisatoren. Wanneer ze alsnog
met kaarten komen, zullen we
beleefd weigeren. Zo werkt dat
natuurlijk niet," zegt een ver
ontwaardigde VW-medewerk-
ster.
De organisatoren van Hood
stock, Vibe Concerts NL, waren
de afgelopen dagen telefonisch
onbereikbaar. Een telefoontje
naar de Groenoordhallen, eer
der deze week, maakte duidelijk
dat directeur De Jong er aan
vankelijk ook geen heil meer in
zag. Ook hij ging er vanuit dat
Hoodstock '99 was afgeblazen.
De organisatoren kwamen deze
week namelijk, zonder bericht,
niet opdagen voor de laatste
besprekingen over het festival.
Afgelopen woensdag deelde
de organisatie even zo vrolijk
mee dat het festival wél door
gaat. Maar de directeur van de
Groenoordhallen kon een en
ander niet bevestigen en de te
lefoniste deelde mee dat 'nie
mand iets van de zaak afwist'.
Diezelfde middag zou De Jong
met de organisatie spreken.
Gisterochtend deed de direc
teur de opmerkelijke medede
ling dat Hoodstock, zonder dat
er een kaart verkocht is, wel
doorgaat.
Waarom eerst niet en nu
weer weer wel?
De Jong: „Dat gaat de pers
helemaal niets aan."
Wie toch nog twijfelt aan het
al of niet doorgaan van Hood
stock '99 kan zich vandaag tot
18.00 uur overtuigen. Organisa
tie Vibe Concerts NL heeft na
melijk besloten om de opbouw
van het festival in de Groen
oordhallen gratis zichtbaar te
maken voor iedereen die daarin
is geïnteresseerd.
Annet Nieuwenhuijzen (links) en Anne-Wil Blankers samen in 'De Verlossing'.
FOTO KORS VAN BENNEKOM
Topactrices voor het eerst samen
recensie max smith
Voorstelling 'De Verlossing' van Hugo
Claus door Het Toneel Speelt. Regie: Al-
bert Lubbers. Vertolkers. Annet Nieuwen
huijzen, Anne-Wil Blankers, Hans Croiset,
Paul Hoes en Will van Kralingen. Gezien:
26/8, Stadsschouwburg, Amsterdam
(première) Uitgebreid op tournee.
Reeds jaren behoren ze tot de
grote coryfeeën van het vader
landse toneel: Annet Nieuwen
huijzen en Anne-Wil Blankers.
Toch zijn ze dit keer pas voor
het eerst gezamenlijk in een
voorstelling te zien, namelijk in
'De Verlossing' van Hugo Claus.
Op zich is dit al een attracüeve
bijzonderheid, maar er is nog
iets dat op voorhand veler ogen
doet richten naar deze door Al-
bert Lubbers geregisseerde ver
tolking bij Het Toneel Speelt.
'De Verlossing' is een fonkel
nieuw stuk van de zeventigjari
ge Hugo Claus, dat bij dit onge
subsidieerd theaterbedrijfje van
Hans Croiset zijn wereldpre
mière beleeft. Ook dit maakt
nieuwsgierig. Maar worden die
hooggestemde verwachtingen
nu bewaarheid? Jazeker. Zowel
qua stuk als qua spel.
Door middel van de gedra
gingen van een gezin schetst
Claus o zo herkenbaar en pijn
lijk het onvermogen om daad
werkelijk lief te hebben, het te
loor gaan van idealen en een
zaamheid die aan ieder mens
vastgekleefd zit.
Zijn 'Verlossing' biedt geen
troost en geen uitkomst. Wat
des te schrijnender overkomt
omdat hij deze en nog andere
thematieken niet omzwachtelt
met loodzwaar drama, maar ze
presenteert als een ironisch ge
tinte soap waar vaak ook zwart
gallig te lachen valt. Niet om
louter te amuseren, maar juist
als blijk van zwakte om het le
ven echt serieus te nemen en
daardoor toevlucht te zoeken in
een schijnrealiteit, die echter
door haar naïeve en doorzichti
ge onoprechtheid belachelijk
wordt. Hoe oppervlakkig onze
gevoelens geworden zijn en hoe
overheersend de televisie is,
toont Claus in een treffende
scène, waar alle gemoedsbewo
genheid van de betrokken per
sonages ten aanzien van elkaar
als bij toverslag verdwijnt zodra
de tv wordt aangezet.
De woonkamer van het echt
paar Magda en Oscar lijkt op
een pakhuis met afgedankte
spulletjes. Het is eveneens sym
bolisch voor een leven, volge
stouwd met zaken van weinig
waarde. Net als zijn vader is de
volwassen zoon Karei een sja
cheraar. Een succesvol bestaan
is evenmin weggelegd voor
dochter Magda, getrouwd met
een mislukte voetballer van
buitenlandse afkomst.
Het ergst is het met de moe
der Magda gesteld. Zij takelt af
als gevolg van een dodelijke
ziekte. Ze voelt zich zo van alles
en door iedereen verlaten, dat
ze nog alleen steun vindt in
waan-ontmoetingen met haar
overleden zuster Marleen. Sa
men dansen ze dan als opge
wonden meisjes op het lied
'Cry' van Johnny Ray. Ze loopt
er helemaal verslonsd bij. An
net Nieuwenhuijzen speelt deze
rol zo intens en doorvoeld, dat
je haar miserabele toestand als
het ware mee beleeft. Deson
danks heeft ook zij iets tragiko
misch over zich, eveneens met
een des te navranter effect. Zo
als tijdens haar onbeholpen po
gingen om met behulp van haar
dochter zelfmoord te plegen.
Voor haar is de dood de verlos
sing.
Net als Annet Nieuwenhuij
zen draagt ook Hans Croiset in
de rol van de overheersende,
ontactische en eigengereide Os
car de voorstelling. Hij balan
ceert subliem tussen karikatu
rale typetjesmakerij en een
messcherpe psychologische
portrettering. Anne-Wil Blan
kers, de afgelopen tijd herhaal
delijk de hemel in geprezen
vanwege haar hoofdrol in het
gelauwerde toneelstuk Wilhel-
mina, is in deze productie kod
dig in haar verschijning als de
dikke overleden zus. Paul Hoes
is ten volle een lepe slapjanus,
die zijn moeder op haar sterf
bed besteelt. En Will van Kra
lingen beschikt over zoveel ex
pressie dat ze als de dochter
met weinig tekst heel veel kan
uitdrukken.
De spelprestaties droegen er
zeker toe bij dat 'De Verlossing'
op de première gisteravond met
een ovationeel applaus werd
gewaardeerd. Het langdurige
slotapplaus viel ook Hugo
Claus ten deel, die na afloop op
het toneel werd geroepen.
Vanavond brengt de AVRO in
samenwerking met de Uitmarkt
in de Amsterdamse Stads
schouwburg een hommage aan
Hugo Claus. De rechtstreekse
uitzending is op Nederland 1
om 22.40 uur.
Het Radio Filharmonisch Or
kest is gisteravond vlak voor
aanvang van het Robeco Zo-
merconcert in het Amsterdam
se Concertgebouw in staking
gegaan. Slechts de helft van het
programma zou gespeeld wor
den en de aangekondigde so
list, de Engelse cellist Raphael
Wallfish, zou voor niets naar
Amsterdam zijn gekomen.
Het onaangenaam verraste
publiek reageerde met boege
roep op de toelichting van diri
gent Jaap van Zweden.
De leden van het Radio Filhar
monisch Orkest protesteerden
zo tegen de in hun ogen achter
haalde CAO. Concertgebouw
directeur Martijn Sanders oor
deelde dat door de late aankon
diging van de acties gebouw,
solist en publiek ernstig gedu
peerd werden. Hij zette alles in
het werk het publiek na de pau
ze alsnog een alternatief pro
gramma aan te bieden als 'ver
rassingsconcert'.
Desgevraagd lichtte woord
voerder en altviolist Ronald Kok
van het RFO toe dat staking
voor het orkest op dit moment
'de meest logische stap' was.
„We horen maar niets van de
staatssecretaris. Hij (Rick van
der Ploeg, red.) doet of wij niet
bestaan. Nu zijn we zover dat
helemaal niet spelen van een
concert er aan komt."
De omroeporkesten hebben
aangekondigd hun acties om
salarisverhoging (7 procent per
jaar vanaf 1997), betere onkos
tenvergoedingen en lagere
werkdruk met ingang van het
nieuwe seizoen onverminderd
voort te zetten. Tijdens de ope
ning van de Amsterdamse Uit
markt, vanavond, zal het Me-
tropole Orkest tijdens de live
uitzending door de AVRO voor
een 'verrassing' zorgen. Van
avond zingt ook het Groot Om
roepkoor in een protesthemd.
Intussen wordt de stemming
over een algemene werkstaking
gepeild, zo dreigt de Toonkun-
stenaarsbond.
Zanger Hessel
zingend te water
terschelling anp
De Terschellingse zanger Hes
sel geeft op 18 september een
eenmalig openluchtconcert in
en rond het water van het duin
meer Hee op Terschelling. Be
zoekers kunnen het concert
vanaf tribunes aan de kant van
het meer bijwonen. Het podi
um wordt gebouwd in het on
diepe gedeelte van het water
Fans van het vasteland kunnen
na het concert gebruik maken
van speciale nachtboten.
