Geraamte Ajax blijft broos
r zit weer muziek in PSV
Een bescheiden topsporter
Irakese
spelers
gemarteld
NDAG 16 AUGUSTUS 1999
HERMAN FILIPPO (1948-1999)
In de kracht van zijn leven,
was hij zo sterk als een beer.
Maar voor Herman Filippo,
meervoudig Nederlands kam
pioen gewichtheffen, duurde
dat leven te kort. Afgelopen
zaterdag overleed de ras-
sportman op 51 -jarige leeftijd.
Een ernstige ziekte velde deze
boom van een vent. Hij laat
een vrouw en twee kinderen
achter.
De glorietijd van deze even
bescheiden
als sympa
thieke Leide-
naar liep pa
rallel aan die
van de club
waar hij van
jongsafaan lid
was: LKV De
Spartaan. In
de jaren ze
ventig domi
neerde die
vereniging
het nationale
gewichtheffen. Onder leiding
van Thomas Brandt en met
mensen als Dirk van 't Riet,
Theo Sanders, Arie Swagers,
Mat Anneeze, Niek Faas, John
ten Brinke en Herman Filippo
reeg de club kampioenschap
pen aaneen alsof het niets
was. Bij Dordrecht, Alkmaar
en Simpelveld kregen ze er
bijna een complex van. Tegen
die Leienaars uit de Groene-
steeg, zo gold het in die tijd,
viel geen eer te behalen. In
1970 werd LKV De Spartaan
uitgeroepen tot sportclub van
Leiden. Dat was bij de aller
eerste uitreiking van die prijs.
Ongetwijfeld de meest talent
volle van het toen zo hechte
stel tillers was Herman Filip
po. In de klasse van het licht-
zwaar was hij ongenaakbaar.
Hij trainde dat de stukken er
vanaf vlogen, dikwijls zeven
keer in de week. De kroon op
zijn werk zette hij in een bom
volle Vijf Meihal. Met een ma
gistraal nationaal record bij
het trekken en het stoten werd
hij voor eigen publiek Neder
lands kampioen. De enorme
vreugdesprong die hij na die
explosie
van kracht
maakte,
staat me
nigeen nog
op het net
vlies ge-
grift.
Internatio
naal gezien
bleef een
doorbraak
uit. Met
bruin
brood,kaas
en af en toe een biertje als
brandstof schoot je toen te
kort tegen de krachtmensen
van achter het IJzeren Gor
dijn. Hij kon er niet mee zit
ten. Als een man van weinig
woorden, liet hij zijn daden
dan maar spreken in de Groe-
nesteeg, het thuishonk van
LKV De Spartaan. Daar, voor
het eigen selecte publiek, be
leefde Herman Filippo zijn
meest glorievolle momenten.
Hij bleef het gewichtheffen en
zijn club tot aan het allerlaat
ste moment trouw. Een toege
wijd sporter en huisvader is
niet meer.
LONDEN ANP
Irakese voetbalinternationals
zijn op last van Uday, de zoon
van de Iraakse president Sad
dam Hussein, gemarteld nadat
zij belangrijke wedstrijden had
den verloren. Oud-internatio
nal Sharar Haydar Mohammad
al Hadithi heeft dat tegenover
de Britse zondagskrant The
Sunday Times gezegd.
Sharar zelf werd twee keer
opgesloten in de beruchte Al
Radwaniya-gevangenis.
Hij werd elke dag op zijn
voetzolen geslagen, met zijn
blote rug over een lang stuk
gravel gesleept en dan gedwon
gen in een bak met rioolwater
te springen, zodat hij de won
den beter zou voelen. Boven
dien werd hij uit zijn slaap ge
houden en moest hij het stellen
met een karig rantsoen van wa
ter en brood.
Sharar (31) heeft diverse in
terlands voor Irak gespeeld. Hij
maakte deel uit van het team
dat in 1988 aan de Olympische
Spelen in Seoul deelnam. Zijn
onthullingen brengen de we
reldvoetbalbond FIFA in een
lastig parket.
Na onthullingen in een ande
re Britse zondagskrant, de Ob
server, stelde zij twee jaar gele
den een onderzoekscommissie
in. Deze kwam na gesprekken
met Iraakse officials en twaalf
spelers tot de conclusie dat er
van martelingen geen sprake
was geweest.
De vroegere woordvoerder
van Uday, Abbas Janabi, die
evenals Sharar niet meer in Irak
woont, heeft de uitlatingen van
de oud-international bevestigd.
Janabi zegt dat hij heeft gezien
hoe internationals werden ge
marteld, nadat zij er niet in wa
ren geslaagd zich voor het we
reldkampioenschap in de Ver
enigde Staten in 1994 te plaat
sen. Uday wilde volgens zijn
vroegere woordvoerder de spe
lers niet doden. Hij hoopte dat
„zij door hun bestraffing zo
bang zouden worden dat zij be
ter zouden gaan spelen".
Volgens Sharar heeft één in
ternational door de martelin
gen een zenuwinzinking opge
lopen en zijn anderen zo ge
blesseerd geraakt dat zij ver
scheidene weken niet konden
spelen. Andere sportlieden be
sloten Irak zo snel mogelijk te
verlaten.
Uday is niet alleen voorzitter
van het olympisch comité,
maar ook van de Iraakse voet
balbond en van de belangrijkste
club, Al Rashid. Als dat team
een belangrijke wedstrijd ver
loor, liet hij de spelers kaalknip
pen. Een official van het team
had daartoe altijd een scheer
mes bij zich.
LSI
ijke,
oven mark caldenhoven ogenschijnlijk achteloos de
draad weer op. Blij voor zichzelf
na een haperende voorberei-
blinkende kleinood in zijn ding, veel blijer nog voor PSV.
rhand was een bizarre „Het is heerlijk om zo te begin -
kel met het rampseizoen, nen, zeker met die twee." Van
I van Nistelrooy, ondanks Nistelrooy knikte bewonderend
dl jaar voor PSV goed voor naar de zelfverzekerde Mark
oelpunten, wroette mét de van Bommel en de nog wat on-
:en schoen eventjes in het wennige Johann Vogel. „Ze zien
ite verleden. Liever trok alles en zorgen voor veel meer
Nistelrooy na de zege van zekerheid."
)p MW de gordijnen naar Van Bommel en Vogel, twee
lekomst open. „Heb je die nieuwkomers in het gereno-
toekjes gezien?" veerde keurkorps van Eric Ge
it drie treffers tegen MW rets, drukten in negentig eenzij-
Van Nistelrooy zaterdag dige minuten tegen MW na-
fï llessures baren Gerets zorgen
lan v
voor de tweede keer in twee
weken de Belgische dokter
5V begon de voorbereiding Martens.
het nieuwe seizoen met Gerets: „Ik wist dat Faber en
in selectie van maar liefst Valckx onzekere factoren wa-
irtig spelers. Te veel, vond ren, maar dat Addo zou weg-
Gerets op voorhand, vallen had ik zeker niet ver-
Jaar na het eerste competi- wacht. Dat is een forse tegen-
II iduel met MW (4-1) staan er valler." Hoewel Gerets naar
vijf verdedigers op non-ac- eigen zeggen nog een video
if- En dat vind de Belg weer van een topverdediger bestu-
veel van het goede. deert, is een aankoop voorlo-
Tegen MW ontbraken bij pig niet aan de orde. „Ik wil
»V's opening van het seizoen geen onrust."
last Wilfred Bouma en Luc Ook de rentree van Kralj
ilis, voor drie wedstrijden (knie) laat nog enkele weken
Schorst na zijn rode kaart op zich wachten. De Joegosla-
de slotdag van het vorige vische doelverdediger wordt
izoen tegen FC Utrecht, Eric tot die tijd vervangen door Ro-
ddo (knie), Ernest Faber nald Waterreus. De Limburger
'hillespees), Stan Valckx werd zaterdag luidkeels toege-
&ie), Chris van der Weerden zongen door de aanhang van
jöie) en doelman Ivica Kralj. PSV, maar kent volgens Gerets
C-; in der Weerden wordt deze zijn plaats. .Als Kralj fit is,
eek in Rotterdam geope- gaat hij het doel in. Doe ik dat
wd en is minimaal twee niet, dan kan ik beter stoppen,
aanden uit de roulatie. Addo Ik heb hem mijn woord gege-
Eoekt morgen in Antwerpen ven."
UK izol
drukkelijk hun stempel op het
nieuwe PSV. Talent Van Bom
mel, de regisseur in spé, en de
kille efficiëntie van Vogel zullen
in de nabije toekomst de ogen
en de hersenen vormen van het
Brabantse middenveld. Het
jonge duo - allebei pas 22 jaar -
was altijd aanspeelbaar, zorgde
voor rust in plaats van balver
lies en vormde bovenal een
doeltreffende en harmonieuze
twee-eenheid die op geen fout
je was te betrappen.
Van Bommel zocht af en toe
het avontuur, zette druk op de
wankele defensie van MW en
wist zich gesterkt door de con
stante aanwezigheid van een
Zwitserse regelaar. Johann Vo
gel, wiens voornaam én rug
nummer (14) een verwijzing
zijn naai' idool Johan Cruijff,
lijkt zakelijkheid tot kunst te
hebben verheven. Hij is twee
benig en kent in het positiespel
zijn gelijke niet of nauwelijks.
Spelers als Vogel, met 28 inter
lands een van de pilaren van
het Zwitserse nationale elftal,
zijn dun gezaaid. „Ik ben geen
dribbelkoning, geef mij maar
direct spel, one-touchvoetbal."
De kenner, onder wie Ajax-
trainer Jan Wouters op de tri
bune, weet dan genoeg. Vogel,
met een knipoog naar Van
Bommel: „Maar het is gemak
kelijker als je samenspeelt met
iemand die voetbal begrijpt. Bij
Grasshopper vlogen de ballen
regelmatig over mijn hoofd.
Hier, in Nederland, proberen ze
ten minste écht voetbal te spe
len."
Met Van Bommel en Vogel zit
er weer muziek in PSV. Gerets
rest een schone taak de twee
ruwe diamanten (Van Bommel:
'ik heb maar een paar dagen
nodig gehad om aan het niveau
Ruud van Nistelrooy begon zijn voetbalseizoen met drie doelpunten tegen MW. Thomas Caers en doelman
Hans Spillmann proberen de PSV'er van scoren af te houden. foto anp
te wennen') - verder te polijs
ten. Zaterdag wilde de Belg
'niet te snel victorie kraaien',
maar hij liet niet na de midden
velders, inclusief Ovidiu Stinga,
te complimenteren. „Ze waren
fantastisch. Ik hoop dat dit nog
een wedstrijdje of 33 zo door
gaat."
Een prettiger ouverture had
PSV (zonder de geblesseerden
Eric Addo, Ernest Faber, Stan
Valckx, Ivica Kralj en Chris van
der Weerden en de geschorste
Luc Nilis en Wilfred Bouma)
zich met MW bovendien niet
kunnen wensen. De Limbur
gers lagen behoudens het eer
ste kwartier geen moment
dwars. Tot woede van Wim
Koevermans. „Dat je respect
toont is prima. Maar dat je je
tegenstander zomaar een vrije
doorgang verleent, zint me ab
soluut niet."
PSV controleerde én domi
neerde. Vooral dat laatste moet
Gerets deugd hebben gedaan.
Na een rammelende voorberei
ding en de affaire rond doel
man Ronald Waterreus, zater
dag opnieuw luid bejubeld en
toegezongen, werd zaterdag
toch met enige scepsis afge
trapt. Waar PSV stond was on
bekend. Maar onder aanvoe
ring van Van Bommel en Vogel
heeft PSV weer smoel gekregen.
Korte combinaties, met de
Zwitser, in een hoofdrol zorg
den voor een doeltreffende
'rush' van patron Van Bommel.
MW sputterde even tegen
(kopbal Roel Janssen), maar
was na een briljante volley van
Van Nistelrooij kort daarop al
geslagen. De topscorer tilde
zich in de tweede helft vervol
gens vlotjes naast Julio Ricardo
Cruz op de topscorerslijst, maar
dat deed voor de Brabander
niet terzake. „Zover als Feyen-
oord zijn we nog lang niet. Ik
heb ze gisteravond tegen FC
Den Bosch zien spelen en vond
ze indrukwekkend." Ook voor
Van Bommel maakte die ene
zwaluw na de veelbelovende
start nog geen zomer. ,Als 't
straks slecht gaat, kunnen we er
ineens geen zak meer van."
PSV: Waterreus: Ooijer. Dirkx, Nikifor-
ov en Heintze; Stinga (67. Rommc-
dahl), Van Bommel. Vogel (88. Van der
Doelen) en Khokhlov (79. Kolkka): Van
Nistelrooy en Bruggink.
MW: Spillman; Falix. Janssen (36.
Vonk), Vricsde en Caers (58. Vaessen);
Kociski (65. Taiwo), De Jong. Joordcns
en Perez: Kortchaguine en Emerson.
'°l jllit twijfelt over toekomst
h BIÜï Trainer Ruud Gullit van Newcastle United heeft twij-
over zijn toekomst bij de Engelse club. Gisteren verloor
vcastle (4-2 tegen Southampton) voor de derde maal op rij.
de vraag of hij wil opstappen, antwoordde de Nederlander:
weet nooit. Ik moet er over nadenken." Voor de Engelse tv-
der Sky Sports TV liet Gullit weten na te moeten denken
,r wat hij de afgelopen weken heeft zien gebeuren. „Het pro-
eJ1 ra 1 ;m is dat dit team een groot potentieel heeft. Soms is het erg
Cac d, soms erg slecht. Dat begrijp ik niet." Newcastle staat na
duels puntloos onderaan. Voor de club is het de slechtste
'voedi! ipetiï'estart *n veertig jaar.
rgkamp meldt zich af
j het
Dennis Bergkamp heeft zich bij bondscoach Frank Rijk-
d afgemeld voor de vriendschappelijke wedstrijd woensdag
ien Denemarken. De aanvaller van Arsenal heeft last van een
g u blessure. Zaterdag in het duel met Sunderland (0-0) viel
ei*7kamp in de rust uit. Hij kwam verkeerd terecht na een kop-
Bergkamp was in maart tegen Argentinië voor het laatst ac-
voor Oranje. Rijkaard heeft Pierre van Hooijdonk van Vites-
ipgeroepen als vervanger. Van Hooijdonk zat aanvankelijk
hehh' kij de selectie omdat hij in de voorbereiding op het nieuwe
geblesseerd was geraakt. Hij speelt inmiddels weer en
;te zaterdag in de openingswedstrijd van Vitesse tegen
nbuur (1-1) het doelpunt voor de Arnhemmers.
o<
Groni
itvoen
te vo
e kuni
lever
t, dan
eid
iven De Britse springruiters Michael Whitaker en Nick
Iton hebben vrijdagavond laat Motel Eindhoven op stelten
et. Het duo, dat deel neemt aan het concours hippique van
;enswaard, raakte in de bar slaags. Daarbij sneuvelde een
:en tafel. De ruzie liep zo hoog op dat de politie de verhitte
ers tot bedaren moest brengen. Er werd geen proces-verbaal
erlev' emaa^1- Michael Whitaker, die bij de schermutseling een
in een arm opliep, kwam zaterdag niet opdagen voor de
ngrubrieken op het erf van de Nederlandse ruiter en organi-
ir Jan Tops. Skelton verscheen wel. Beide kemphanen ma-
deel uit van de Britse equipe voor de strijd om de Europese
van 25 tot en met 29 augustus in Hickstead.
dunn
eurt
mo:
centn
itse ruiters zetten hotel op stelten
kJ.elil ïstraliërs enthousiast voor 'Sydney'
ijn tej jEY. De Australiërs hebben voor 465 miljoen gulden kaarten
ani teld voor de Olympische Spelen in Sydney. Het organisatie-
de ra nité SOCOG heeft dit gisteren bekendgemaakt. Het SOCOG
mten. de Australische verkoop op 405 miljoen geschat en heeft dit
de m tal een jaar voor de Spelen al ruim bereikt. De inwoners van
ort itralië hebben de afgelopen zeven weken de tijd gehad de
de oi pen aan te vragen. Daarbij waren toegangsbewijzen voor at-
New het populairst.
ënnemars pakt wereldrecord terug
r-iRYErben Wennemars heeft gisteren tijdens de Summer
d beti ssic schaatswedstrijden in Calgary het wereldrecord punten
'lante de kleine vierkamp heroverd op de Duitser Christian Breuer.
e vint sprinter deed over de afsluitende 5 kilometer 6.39,90. Dat
uiteetvoldoende om onder het vorige record van Breuer (149,238)
jneni luiken. Wennemars verzamelde officieus 149,188 punten,
in di uni Romme verbeterde het Nederlands record op de 3000
De 1 (er. De Brabander kwam tot een tijd van 3.45,36.
neet
kdat
3ij vijl inah De Amerikaanse golfer Tiger Woods heeft zondag in
dinah, Illinois het PGA Championship gewonnen. Het was
iveede grote titel voor de speler die in 1997 de Masters won.
ods kwam tot een totaal van 277 slagen, elf onder par. Dat
slechts één slag beter dan de Spanjaard Sergio Garcia, die
wam op 278. Woods legde de slotronde af in 72 slagen. De
'Cü jarige Woods, derdejaars prof, ging een ronde voor het einde
gaan de leiding samen met de Canadees Mike Weir. De laat-
kende echter een slechte slotronde: 80, acht boven par.
hl irdoor zakte de Canadees af naar de gedeelde tiende plek.
Dez
ansfer Hasselbaink onzeker
De transfer van Jerrel Hasselbaink naar Atletico Madrid is
Dedvi jaltijd niet rond en dreigt te worden teruggedraaid als de
iwitti injaarden binnen 48 uur niet de helft van de transfersom
rmaken aan Leeds United. De man die vorige week de duur-
bi speler (40 miljoen) in de geschiedenis van het Nederlandse
tbal werd, heeft zich vandaag bij de selectie van het Neder-
ds elftal gemeld zonder dat hij weet bij wie hij op dit mo- -
:enhi nt onder contract staat.
roods wint PGA Championship
Niet de daarvoor teruggehaalde routiniers Winter en
Verlaat, niet Laudrup of Machlas, maar een Portugees
raspaardje, dat in Amsterdam al op stal stond, nam Ajax
bij de hand tijdens de met spanning en twijfel tegemoet
geziene ouverture van de competitie. Pas met Dani als
invaller trok het nieuwe Ajax gisteravond geestdriftig ten
strijde en werd tegen Heerenveen een pijnlijk logische 0-
1 achterstand bij rust omgebogen in een 3-2 zege.
Amsterdam Henk houtinken verdediging nog geen sprake
gpd is. De verpersoonlijking van de
haperingen in het Amsterdam
se spel is vooralsnog Van Halst.
De rol van vrije man bij Ajax is
met al zijn facetten voorlopig te
zwaar voor de voormalige spe
ler van Twente.
Vorige week, tegen Feyen-
oord, voldeed Van Halst niet
met de bal aan de voet, legde
Wouters toen uit. Gisteren ver
zond Van Halst opnieuw een
aantal onnauwkeurige passes,
maar zijn trainer tilde nu
zwaarder aan zijn onjuiste keu
zes bij balbezit van Heeren
veen. Wouters houdt vol dat
Van Halst tijd nodig heeft en
dat klinkt met het oog op Wou
ters' eigen historie als Ajacied
nog altijd aannemelijk. Maar
hard wordt de leerschool voor
Van Halst zonder twijfel.
Het is zeer goed mogelijk dat
Van Halst voorlopig vooral toe
kijkend zal dienen te leren.
Jan Wouters kon opgelucht
ademhalen. Met het geraamte
dat de zoekende trainer van
Ajax voor ogen heeft, had zijn
team aanvankelijk opnieuw een
opvoering vol marikementen
ten beste gegeven. Maar met
Dani voor Van Halst (dezelfde
wissel als vorige week in het
duel om de Johan Cruijff-schaal
tegen Feyenoord) toonde Ajax
na rust elan.
Het leidde tot drie treffers. En
nog kregen de Amsterdammers
het benauwd na' een laat doel
punt van invaller Hakansson
(3-2). Vooral dankzij de nieuwe
eerste doelman Grim, die met
enkele stijlvolle reddingen aan
zelfvertrouwen won, bleven de
Amsterdammers overeind.
De slotfase was veelzeggend
voor het huidige Ajax, waarin
van een balans tussen aanval
Wouters erkende dat aanvoer
der Winter, evenals vorige week
de vrije man van de tweede
helft, thans met zijn ervaring
beter is berekend voor de speci
fieke taken op die positie. Daar
mee zou tevens een plaats op
het middenveld kunnen wor
den ingeruimd voor Dani, die
daarvoor gisteren nadrukkelijk
zijn kandidatuur stelde.
De ranke Portugees bevrijdde
Ajax in de tweede helft uit zijn
ketenen en de Friezen deinsden
voor hem terug. Een overtre
ding van Talan op Dani lag aan
de basis van Knoppers vrije
trap, waaruit Laudrup na tus
senkomst van Vonk de gelijk
maker intikte (1-1).
Geïnspireerd door Dani, ont
waakten eindelijk ook de fijn
zinnige aanvallers van Ajax. Na
een voorzet van Laudrup maak
te Machlas, aarzelend nog en
met dank aan Vonk, zijn eerste
doelpunt voor Ajax (2-1). En
vanaf de flank, waarop hij de
geblesseerde Grcenkjaer ver
ving, stuurde Arveladze de bal
plots met een fraaie curve naar
de verste hoek, onbereikbaar
nu voor Vonk (3-1).
Hoe anders waren de verhou
dingen voor de rust geweest.
Schijnbaar om te accentueren
dat Ajax (nog) geen ontzag op
wekt, had Heerenveen-trainer
Foppe de Haan vijf aanvallend
ingestelde voetballers op de
gladde mat van de Arena losge
laten.
Met veel positiewisselingen,
vooral tussen spits Samardzic
en Talan in diens rol als mid
denvelder, werden Ajax' defen
siecentrum en Witschge (op pa
pier Talans tegenstander) op de
proef gesteld. Niet toevallig ver
zorgden de dribbelende
Samardzic en Talan, met het
laatste tikje, de niet eens verras
sende openingstreffer (0-1).
Na het Amsterdam-toernooi
en de verloren strijd van vorige
week tegen Feyenoord presen
teerde Ajax zich opnieuw weife
lend aan de eigen aanhang. Het
merendeel van de Ajacieden
('nerveus' volgens Wouters)
leek met (ieder zijn eigen) on
zekerheden van de voorberei
ding de competitie ingestapt.
Verlaat combineert zijn on
wennige wijze van mandekken
met, na vier seizoenen in de
Bundesliga, voorlopig passes
van Duitse snit: in de richting
van de aanvallers, maar niet op
maat gesneden. Winter kon op
het middenveld geen greep krij
gen op het onrustige spel en
voorin werd Machlas ook giste
ren lange tijd niet door zijn
ploeggenoten gevonden.
Links naast hem speelde Lau
drup bovendien anoniem voor
rust. Het is begrijpelijk dat
Wouters het gezien zijn defen
sieve tekortkomingen niet aan
durft met Laudrup als centrale
middenvelder. Maar het gevolg
lijkt, zo mag een voorzichtige
conclusie na de voorbereiding
en de eerste competitiewed
strijd luiden, dat het Amster
damse publiek zich tevreden
moet stellen met oprispingen
van de vooraf bewierookte
Deen op de vleugel.
Eén ervan, de inleiding tot
Ajax' tweede treffer, was Hee
renveen te machtig en Wouters
had er veel belang bij de kente
ring in de tweede helft te bena
drukken. Intern zal echter on
getwijfeld menig woordje wor
den gewijd aan de eerste helft.
Die ontnam veel glans aan de
competitiestart van Ajax en
plaatste de ploeg voorlopig in
de schaduw van de concurren
ten PSV en Feyenoord.
Ajax: Grim; Nieuwenburg, Verlaat, Van
Halst (46. Dani) en De Cler (83. Pique);
Winter, Knopper en Witschge; Ar
veladze, Macnlas en Laudrup.
Meerenveen: Vonk; Venema, Hansma,
Klompe en Mitrita; Talan, Gerard de
Nooijer en Nurmela (60, Hakansson);
Samardzic, Huizingh (46. Lurling) en
Pahlplatz (74. Denncboom).
foto anp
Brian Laudrup scoort zijn eerste competitietreffer voor Ajax. Hij tikt de rebound in na een vrije trap van Knoppert.
