If
'Ik ben somber maar blijf er vrolijk bij'
m
e koning van het verbale voorspel
Cultuur Kunst
Presley in Ahoy: een levensechte illusie
Kunst naar Shakespeare
DAG 14 AUGUSTUS 1999
'Tjapeii
A afc
N RIJSDAM, 071-5356444, PLV. CHEF ANNET VAN AARSEN 071-5356443
ipella in Huis ter Duin
Grand Hotel Huis Ter Duin treedt dit jaar weer op
T theer van The Yale Wliiffenpoofs, de oudste universitaire
roep van Amerika. De 'Whiffs' zingen 18, 20 en 21 augus-
de terrassen van het Noordwijkse hotel. Bij slecht weer
de zanggroep op in de Tappenbeck Foyer. Op het reper-
!an de 'Whiffs' staan onder meer 'Midnight train to Geor-
)n Broadway' en 'Time after Time'. De toegang is gratis,
lens beginnen om 17.00 uur en duren ongeveer een half
tl
èn in Katwijkse Nieuwe Kerk
De Duitse meesterimprovisator Wolfgang Seifen geeft
j20 augustus een improvisatie op het Van den Heuvel-or
de Nieuwe Kerk in Katwijk. Seifen geeft een eigen invul-
m stukken zoals de zesdelige 'Suite Fran^aise'; Themas
'ariationen über ein gegebenes Lied: Freie Improvisation
in gegebenes Thema en tot besluit een vierdelige Sympho-
iprovisé pour Grand Orgue. Toegangskaarten zijn alleen
jbaar op de avond van het concert in de kerk aan de
raat (vanaf 19.45 uur). Het concert begint om 20.15 uur.
erbox voor dode helden
Het jaarlijkse Leidse popfestival 'Coverbox', waarop
iizikanten covers van hun idolen ten gehore kunnen
en, staat dit jaar in het teken van het 'Rock 'n Roll Circus
g ith'. Bands worden zaterdag 23 oktober uitgedaagd om
ode idolen weer muzikaal tot leven te wekken. Wie zich
zondigen aan wat muzikale reanimatie kan bellen naar
216645.
itste optreden zieke Rob Hoeke
cam De bekende boogie-woogiepianist Rob Hoeke is
leeslijk ziek. Enkele weken geleden werd Hoeke tijdens
ptreden door pijn overmand en voor het eerst in zijn 60-
leven kon hij zijn show niet afmaken. Bij medisch onder-
verden bij de pianist maagkanker en uitzaaiingen gecon-
rd. Het is de hartenwens van Rob Hoeke om nog één keer
treden met een aantal groten uit de Nederlandse popsce-
jn manager is momenteel druk bezig mensen als Jan Ak-
an, Kaz Lux, Harry Muskee, Eef Albers, Eelco Gelling, Jaap
:ren Rob Agerbeek te benaderen. In de loop van de vol-
week wordt bekendgemaakt waar en wanneer dit laatste
den van Rob Hoeke zal zijn. Ook zijn twee zonen, Ruben
c (respectievelijk gitarist en drummer), zullen meedoen
A it afscheid in stijl, zoals Rob Hoeke het zelf noemt. Ener-
n swingend, zoals zijn muzikale carrière. Rob Hoeke
:ezo'n dertig elpees en cd's en 45 singles, waaronder de
dargio', 'Down south' en 'Drinking on my bed'.
uwe uitgave Schrijversclub Leiden
De derde uitgave van DOP, 'de open periodiek' voor
vers die gelezen willen worden, is uit. Het lichtpaarse ge
ilde kleinood van de 'Schrijversclub Leiden' is her en der
nachtigen bij de Leidse horeca. De Schrijversclub Leiden
schrijvers en dichters in de Leidse regio een podium voor
alenten. De volgende uitgave van DOP staacgepland voor
jjaar. Schrijvers en dichters in de dop kunnen werk voor
ca tie sturen naar het redactie-adres: Utrechtse Jaagpad 39,
KZ Leiden.
in
rnière met Hurley en Grant
iiü Hugh Grant arriveerde deze week met vriendin Eliza-
Hurley bij de Odeon Cinema in Londen om de première
wonen van 'Mickey Blue Eyes'. De film is geproduceerd
Hurley, die hoopt met haar film het succes te evenaren
Yant's laatste rolprent 'Notting Hill'. foto epa
rotterdam wim koevoet
Het staat er echt, aan het begin van het
persbericht dat Mojo Concerts gisteren de
wereld in heeft gestuurd: „Elvis Presley in
Ahoy'." En: „Meer dan 22 jaar na zijn dood
keert Elvis Presley terug op het podium."
De afknapper is vervolgens niet eens zozeer
de bekentenis dat 'de kunstenaar van de
eeuw', die maandag op de kop af 22 jaar
dood is, 'slechts' langs elektronische weg in
het rijk der levenden terugkeert. Nee, de
grootste ontgoocheling is te vinden in de
kleine cursieve letters van de afsluitende
alinea: „Entree 75, 70, 60 en 55 gulden."
Want zijn dat niet gewoon de bedragen die
ook voor artiesten van vlees en bloed moe
ten worden neergeteld als ze in de Rotter
damse concertzaal optreden?
Groot is het contrast tussen de inleiding
van dit artikel en de juichende kritieken in
gerenommeerde bladen als New York Ti
mes, Newsweek, Entertainment Weekly en
London Times. Je moet er kennelijk bij zijn
geweest om een oordeel te kunnen vellen.
Afgaande op de Britse en Amerikaanse mu-
ziekpers staat de Ahoy-bezoekers een spek
takel te wachten dat zo overrompelend en
levensecht is dat ze zullen vergeten dat hun
idool niet in levenden lijve aanwezig is. „De
mensenmassa gaf zich volledig over aan de
illusie en stond op het punt het podium op
te gaan."
Voor 'Elvis-The Concert' is veel voorwerk
verricht. Uit honderden uren beeldmateri
aal van tv-uitzendingen en films zijn 32
liedjes geselecteerd. Al de muziek is 'weg
gesneden', alleen Presley's stem is overge
bleven. Want de begeleiding is wel echt live
in Ahoy", door zijn originele band met gita
rist James Burton, pianist Glen D. Hartin,
bassist Jerry Scheff en drummer Ron Tutt,
een 16-koppig orkest en een legertje ach
tergrondzangers. Presley zelf wordt op een
reusachtig scherm geprojecteerd en de
beelden zijn zodanig gemonteerd dat er
sprake zou zijn van communicatie met
band en publiek.
De voorverkoop van het concert op 9
maart 2000 begint aanstaande maandag,
zoals vermeld zijn 22ste sterfdag. Het rond
reizende Presley-spektakel dient mede ter
ondersteuning van de 3-cd-box 'Artist of
the century', die RCA onlangs uitbracht.
Dat is weliswaar de zoveelste verzamelaar
van Presley, die meer dan 1 miljard platen
heeft verkocht, maar volgens critici is met
deze compilatie een grote leemte opgevuld,
want een uitgebalanceerde bloemlezing
voor de beginnende fan was er nog steeds
niet.
In een gelimiteerde oplage verschijnt
maandag ook een speciale 5-LP-box en Ve
ronica TV besteedt maandag in twee pro
gramma's aandacht aan de koning van de
rock Roll. In dat programma komen on
der anderen Herman Brood, Bennie Jolink
en Jan Rot aan het woord over Presley's in
vloed op muziek van 'eigen' bodem.
Ex-televisiemaker Jef Rademakers (50) begraaft zijn illusies in een roman
„Veronica-baas Joop van
der Reijden heeft de onge
censureerde videobanden
van 'Sex voor de Buch' on
der het kruisbeeld in zijn
kamer staan. In een fat
soenlijk land zou zo'n vent
als Menno Buch al lang
zijn opgepakt. Hij maakt
gebruik van geestelijk ge
handicapten voor zijn vie
ze programma. Van men
sen die niet toerekenings
vatbaar zijn."
leiden cees van hoore
Ex-televisiemaker Jef Radema
kers (50) heeft nog niets verlo
ren van zijn ongebreidelde
drang tot provoceren. Begon
nen als journalist bij de Haagse
Post, drukte hij zijn stempel op
Hilversum met programma's
als de Pin Up Club en Media
land. Zijn indringende docu
mentaire over Gerard Reve
staat menig literatuurliefhebber
nog scherp op het netvlies ge
brand. Enkele jaren geleden
hing Rademakers de camera
aan de wilgen, vestigde zich in
België en wierp zich op de lite
ratuur. Onlangs schreef hij
'Verloren tijd', een kleine ro
man die zich afspeelt op Cuba.
In het tuintje van zijn Leidse li
teraire agent René Vallentgoed
spreekt de man met de zachte g
hard van zich af. Als Ernst, de
hoofdfiguur in 'Verloren tijd',
met het vliegtuig in Havanna
landt, is hij zo dronken dat zijn
vriend hem in eén rolstoel door
de douane moet duwen. Het is
de opmaat tot een twee weken
durend drinkgelag met beeld
schone Cubaansen die voor een
paar dollars uit de tanga gaan.
Ernst kijkt terug op zijn carrière
als tv-maker en, hoewel hij ge
lukkig getrouwd is, zijn onstil
bare zucht naar seks. Vlak voor
hun vertrek ontmoet hij Maite,
een Cubaans meisje dat niet op
zijn geld uit is, maar meteen
smoorverliefd op hem wordt.
Misschien wel omdat vrouwen
houden van 'de treurigheid in
de ogen van een man' van mid
delbare leeftijd. Ernst maakt de
kans op een laatste, grote liefde
in zijn leven k^pot door haar
duizend dollar op te sturen.
Rademakers heeft zijn Jaguar
i
5 "*<"1 ~Wï
'5 J
Jef Rademakers: „Ik ben een kind van de jaren zestig, een tijd waarin men nog geloofde dat de mens deugde. Die illusie is nu wel voorgoed ver
vlogen." foto dick hocewoninc
nog maar net geparkeerd voor
het Kruithuisje van Vallentgoed
aan de Jan van Houtkade als hij
de interviewer erop wijst dat
deze de ik-figuur en zijn eigen
persoon niet door elkaar moet
halen. „Maar", zegt hij, „Emsts
gedachtengoed is het mijne.
Kïjk, ik ben een kind van de ja
ren zestig, een tijd waarin men
nog geloofde dat de mens
deugde. En die illusie is dus nu
wel voorgoed vervlogen. Ik
word morgen vijftig, maar ik
geef geen feest. Ik heb ontelba
re mensen leren kennen bij de
televisie, maar ik ben zuinig
met het woord 'vriend' gewor
den. Ik geef geen feest. Omdat
ik dan niet zou weten of ik een
tafeltje voor twee of voor drie
zou moeten bestellen."
In "Verloren tijd' wordt de ne-
gentiende-eeuwse schrijver
Marcellus Emants keer op keer
aangehaald. Rademakers
schreef een proefschrift over
deze auteur. „Zijn pessimisme
over de mens en het leven is
mijn pessimisme", zegt hij. ,Als
je jong bent, denk je dat je
nooit dood gaat. Maar nu wordt
alles gekleurd door dat besef. Ik
vergelijk het leven met het be
klimmen van een berg. Op je
veertigste sta je op de top. Te
ruggaan kan niet meer. Je kijkt
alleen nog maar naar beneden,
ziet alleen nog maar de grond,
de dood. En we kunnen niet
anders dan daarin berusten.
Met Wim Sonneveld zeg ik:
'Hebt u ooit een dode horen
zeggen: dit neem ik niet'?"
.Alleen de herinnering blijft,
de herinnering aan liefdes en
triomfen. De herinnering is be
langrijker dan het feit zelf. Het
feit krijgt in de herinnering een
gouden randje, net zoals een
schilderij een gouden randje
heeft en de foto van een gelief
de een gouden lijstje. Vergane
glorie is pas echte glorie. Ik heb
besloten om vanaf mijn vijftig
ste de leugen te gaan cultive
ren. Ik weet nog goed dat ik met
Gerard Reve, na een zware op
namedag, op een terras in
Lourdes zat. Na een paar
drankjes vroeg ik aan hem: 'Zeg
Gerard, denk je nu echt dat die
Heilige Maagd, bestaat?' 'Nee',
zei hij, 'natuurlijk niet. Maar
dat is toch nog geen reden om
niet in haar te geloven.' Dat is
het precies! Wijsheid is genoe
gen nemen met de leugen."
„Kotsmisselijk word ik van
het beeld dat op de televisie van
de liefde wordt geschetst. Neem
zo'n programma als 'Spoor
loos'. Knap gemaakt hoor, met
van die flemende violen op de
achtergrond. Maar het is na
tuurlijk een zooitje geteisem dat
daar de revue passeert. Mensen
die hun verantwoordelijkheid
niet hebben willen nemen, zui-
perds, lieden die de ouderplicht
aan hun laars hebben gelapt,
die hun kind al drie keer heb
ben verkocht voordat het was
geboren."
„Je moet het leven met
kunstgrepen draaglijk maken.
Met drank, pillen en 'hulpver
loofdes', zoals ik dat noem.
Maar aan de dood ontkom je
niet. Ik denk daar veel aan.
Voor mijn kinderen en mijn
vrouw heb ik een bijna patheti
sche bezorgdheid. Als hen maar
niets overkomt! Ik denk dat die
angst voor de dood uit mijn
jeugd komt. Ik ben katholiek
opgevoed. En leefde daardoor
soms echt in doodsangst. Als je
's zondags ter communie ging,
moest je twaalf uur van tevoren
nuchter zijn. Als je niet nuchter
ter communie ging, kwam je in
de hel. Mijn vader dronk een
aardig borreltje. Kwam 's
avonds tegen enen thuis uit het
café. Hij haalde die twaalf uur
tot de communie echt niet
meer. Wat nu als hij ineens
door een bus zou worden over
reden?! Kwam hij dan in de hel?
En wilde ik wel naar de hemel
toe als mijn vader in de hel zat?
Dat soort nare dingen."
„Ik heb in mijn televisiewerk
veel van mezelf kunnen stop
pen. Was een beetje mijn privé-
psychiater. En het had succes,
er was altijd opspraak. Maar in
de huidige televisie kan ik me
niet meer vinden. Presentato
ren die de bagage hebben van
een muis en de pretentie van
een olifant. Kijk, ik heb ook blo
te meiden gefilmd, maar dat ge
beurde met respect. Maar zo'n
programma als 'Sex voor de
Buch' heeft helemaal niets
meer met erotiek te maken. Het
is net zo onsmakelijk om te zien
als een operatie. En daarbij is
het ook nog eens crimineel. Als
of je de Jostiband met een bus
ontvoert, de mensen zich laat
uitkleden en aan de gang laat
gaan met dildo's en andere za
ken. Buch misbruikt de sukke
laars in onze samenleving, de
allerzwaksten. Ik vind dit bijna
een tweede Dutroux-affaire. En
dan zeggen ze dat ik met pro
gramma's als 'De Geloof, Hoop
Liefde Show* de weg heb vrij
gemaakt voor dit soort vuilig
heid. Maar ik ben niet verant
woordelijk voor deze kutten-
kopperij. Zo'n programma als
van Buch is niet eens een exces,
nee, hij zou er voor moeten
worden opgepakt."
„Daarom wil ik geen televisie
meer maken. De illusies zijn
voorbij, nu komt de leugen. In
die zin is Cuba een metafoor
voor de ineenstorting van alle
verwachtingen. Ik vind het leuk
om te schrijven. Gisteren
schreef ik nog een kort gedicht
je. Het heet 'Ook dat nog' en
gaat als volgt: 'Niets is toeval',
zei de vrouw. 'Sinds ik weduwe
ben, is mijn man dood.Erg hè?
Maar zo is het."
y White voor het eerst sinds vijfjaar met nieuwe schijf
dam martun delaere
ze hem voor het eerst in levenden lij-
taioette, wilde de frêle Lisa Stansfield
één ding: op de grond gaan liggen en
et hem doen. Je moet wel erg van
White houden om dat te willen. Zijn
"^Ikvond ze al het einde, maar 's mans
jante verschijning moet de Britse Lisa
ifl ir en vlam hebben gezet. Wat een ge-
at de 'Maestro' - één van White's tal-
Jijnamen - wat deuntjes wilde in
nen op een versie van haar hit 'All
the World', en wat een nog groter
dat Lisa zelfs op Barry's nieuwste al-
nocht figureren.
beleven historische tijden. Voor het
in vijf jaar ligt er weer een nieuwe
White in de schappen. Een plaat van
l 'lhouder (de cd heet heel toepasselijk
a tg Power'). De koning van het einde-
dnnespel. Terwijl de zwarte muziek-
zich uitput in de meest vrouwon-
lelijke en gewelddadige teksten, blijft
aestro' zijn vrouw(en) aanbidden als-
atijd heeft stilgestaan. Barry is nog
^verliefd. Je kunt het op zoveel ma-
1 zeggen, maar alleen Barry White kan
ntend zingen 'I want you the way you
into the world' ('ik wil je zoals je op
iteld kwam'). De violen zwellen aan
ty neemt zijn tijd.
off that brassière my dear". Doe je
•nijn liefste, zei Bany White in het
'van de jaren zeventig. 'Iedereen is
We leggen de telefoon ernaast, want
e' jij en ik, vanavond maken we onze
pSerenade'. En alsof de tijd heeft stil-
gestaan, bromt de 'Maestro' op de drempel
van een nieuw millennium in Staying Po
wer': 'Ik ga nergens heen. Ik blijf. Meisje, ik
heb plannen gemaakt voor een sjiek restau
rant waar we kunnen dansen. Doe mijn fa
voriete jurk aan. Vanavond als we de liefde
bedrijven, ga ik met mijn tong over je lijf.
Mijn missie is duidelijk. En als je denkt: het
is voorbij, dan ben ik er weer. Rustig, niet
zo snel. De verwachting zorgt ervoor dat
het genot langer duurt'. Hij plaagt, daagt
uit en bezingt het moment voor de overga
ve. De koning van het verbale voorspel, het
liefst in uitgesponnen ballades. Ook als hij
met Lisa Stansfield op zijn nieuwste plaat
het duet 'The Longer We Make Love' zingt.
Ruim zes minuten lang, want van vlugger
tjes is de 'Man' niet gediend.
Barry White heeft in de jaren negentig een
onverbiddelijke come-back gemaakt, mede
dankzij het gebruik van zijn muziek in de
rap en juist het gemis aan romantische tek
sten in die moderne zwarte muziek. Was hij
in de jaren zeventig vooral een excentrieke
ling, vandaag de dag reppen de zwarte hel
den over de invloed van Barry White op
hun muziek. En de 'Maestro' - de volhou
der - ziet het met genoegen aan. Hij heeft
geduldig gewacht en uiteindelijk zijn slag
geslagen. Opmerkelijk genoeg tien jaar te
rug op een cd van een andere ouwe taaie:
Quincy Jones met het zwijmelnummer
The Secret Garden'. Een paar jaar later
bromde White wederom een nummer in
van Quincy Jones, dit keer 'At The End Of
The Day".
De 'Maestro' vangt zijn vrouw op en stelt
haar een wereld van eindeloos genot in het
vooruitzicht. Het gaat niet om de seks,
maar om de intimiteit. White heeft num
mers gemaakt waarin tien minuten lang de
violen, de harp, de basgitaar en de drums
de voorbereidende acties van de 'Maestro'
omlijsten zonder dat de liefde wordt ge
consumeerd.
Barry White veroverde in het begin van
de jaren zeventig de wereld met klassieke
ballades als 'I'm Gonna Love You Just A
Little More Baby' en 'You're The First, The
Last, My Everything'. Bijna twintig jaar later
hoorde de goegemeente weer van White
met zijn hit 'Practice What You Preach'.
Over een paar maanden ligt zijn autobio
grafie 'Love Unlimited' (onbeperkte liefde)
in de Amerikaanse boekwinkels en eind
november staat White twee dagen voor een
uitverkocht Ahoy. Nieuwe tijden, een
nieuw geluid, ook voor 'The Walrus of Lo
ve' die niet ontkomt aan het gebruik van de
synthesizer in combinatie met violen van
zijn huisorkest, maar die toch altijd weer
volstrekt 'uit de tijd' zijn stempehop de ge
notvolle odes aan zijn vrouwen weet te
drukken.
Een hele prestatie voor iedere man, maar
zeker voor de 55-jarige (althans volgens
zijn opgave) en zeker 130 kilo zware Barry.
Je ziet het tijdens een concert. Na een paar
minuten stroomt het water langs zijn ge-
zicht.Een satijnen zakdoek - met opdruk
BW in goud - in de hand. De 'Maestro'
zingt loom en vermoeid achter de violen
aan. 'Rustig, niet zo snel', bromt Barry Whi
te op 'Staying Power'.
Barry White: „Vanavond maken we onze 'Love Serenade'."
beeldende kunst
recensie cees van hoore
Expositie: 'De sonnetten van Shake
speare'. t/m 31/8, vr t/m zo. van 13 00-
17.00 uur Galerie Sidac, Hogewoerd 77,
Leiden.
In aansluiting op de Shake-
speare-sonnettenavond heeft
galerie Sidac zo'n zestig kunste
naars uitgenodigd om een
kunstwerk te maken, geïnspi
reerd op het werk van de grote
Engelsman. Uiteindelijk heb
ben zo'n veertig kunstenaars uit
Leiden en andere steden ge
hoor gegeven aan deze 'Invita
tion zur Kunst'. Een aardig idee
van de sympathieke Sidac-eige-
naar Piet Franssen, al is het
geen 'tale of sound and fury'
geworden maar een tentoon
stellinkje met wel wat leuke
dingen.
De grootste blikvanger is een
hoog, nogal vreemd op de be
nen staand, tafeltje met een
kastanjeboompje erop van de
Leidse kunstenaar Peter Voorn.
Met een lasbrander of vlam
menwerper heeft hij een gat in
het tafeltje gebrand en de poten
ervan geschroeid. Kennelijk
omdat er een kastanje voor
komt in het sonnet. Tekst:
'Though shall always show a
new table*. Oftewel: de liefde
kan verzengend zijn als een
bosbrand en niets meer overla-
foto reuters
weer iets. Met andere woorden:
de Club van Cupido gaat nooit
verloren.
Leuk is ook het kunstwerk
van Joséphine Verbist. Zij heeft
een raamwerk gemaakt met
daarin een aantal ganzenveren
die ze heeft gevonden in de
buurt van haar huis. Het is een
subtiel commentaar op Shake
speare, die wel beroemd is
maar weinig wordt gelezen. We
weten eigenlijk alleen nog dat
schrijvers in die tijd met gan
zenveren schreven en dat heeft
iets romantisch. Niet het ge
maakte zelf blijft, maar het ge
reedschap waarmee het is ge
maakt. En zo kan ik natuurlijk
nog uren dooremmeren over
het flesje met boslucht van
Marlies van Boekei, de speel
kaarten van Agaat Kapelle en
Marijke Verhoefs schilderijtje
waarop veertien lagen verf zijn
aangebracht omdat een sonnet
nu eenmaal veertien regels telt.
Maar dat doe ik niet.
Wat me het meest bijbleef na
het bezoek aan deze tentoon
stelling, is het zinken doosje
van Peter Zuur, waaruit een
klein blauw rozenkransje komt
met daaraan een gekruisigd Je-
zusje. Hij herrees uit het graf en
mocht toen aan honderden zil
veren en gouden kruisjes. Een
geheimzinnig werkje, bij het
zien waarvan allerlei gedachten
door je hoofd beginnen te spe
len.
