Blues en jazz tussen het plucl
Cultuur Kunst
We maken liever geen plaat dan een slechte voor jong literair ta
'Ik zou de wereld kunnen ÊÊJL
bedekken met mijn gedichten
Rabobank Cultuur)
WOENSDAG 11 AUGUSTUS 1999
NSD
chef jan rijsdam. 071-5356444, plv. chef annet van a
Tonnen waterschade bij Boijmans
Rotterdam De schade aan boeken bij museum Boijmans van
Beuningen als gevolg van een lekkage wordt geschat op zo'n ze
ven tot acht ton. Door het noodweer was de waterstand in de
omgeving van het pand gisteren danig gestegen. De brandweer
had zijn handen vol aan de waterramp. Pas in de loop van de
dag kwam het lek in een vergeten hoek van de installatiekelder,
het diepste deel van het museum, boven. Even hard als het wa
ter aan de ene kant uit het museum werd gepompt kwam het er
daar weer in. De delen van de verzameling cüe het ergst nat zijn
geworden, zijn afgevoerd naar de vriesdroger van de firma Avi-
ko. Boijmans hoopt zo de kostbare verzameling veilingcatalogi
te redden. De modernere museumgedeelten hadden geen last
van het water, ook niet in de kelders. De kostbare prentenverza-
meling en de afdeling archeologie liepen daardoor geen schade
op.
Man achter Spice Girls verongelukt
londen Bob Herbert, de man die de meidengroep de Spice
Girls bijeenbracht en manager van de tienerpopgroep Five, is
bij een verkeersongeluk om het leven gekomen. Herbert (57)
was op slag dood toen hij maandagavond tijdens een zware re
genbui de macht over zijn voertuig verloor en tegen een andere
auto botste. Herbert en zijn zoon Chris zochten in 1996 via een
advertentie in een vakblad kandidaten voor de Spice Girls. Zij
kozen en drilden vervolgens vijf jonge vrouwen, die zij interna
tionaal beroemd maakten. Later werd hij door de groep ontsla
gen.
Commotie om gasmaskers bij synagoge
Amersfoort In Amersfoort heeft een vitrine met gasmaskers te
genover de synagoge tot de nodige commotie geleid. De vitrine
was als onderdeel van een kunstproject opgehangen ter ver
fraaiing van een tijdelijke bouwbrug over de Kortegracht. Het
werk van de Haarlemse kunstenares J. Stallmann met gasmas
kers uit de Eerste Wereldoorlog verbeeldde volgens de maakster
een fantasie over een gasbel. De organisatie van het kunstpro
ject en de gemeente Amersfoort hebben het werk inmiddels la
ten verplaatsen en excuses aangeboden aan de joodse gemeen
te van Amersfoort.
Foto's Kosovo van Teun Voeten
Internationaal Jazz Festival Noordwijk met tweede en mogelijk laatste lustrum
In het Oranje Hotel wordt op 28 augustus weer ruim
baan gemaakt voor het Internationaal Jazz Festival
Noordwijk. In de Wintertuin, de Oranje-Nassau-Wind-
sor-zaal, de Imperial Bar, de Balzaal en de Koninginne-
zaal geven tal van Nederlandse en buitenlandse jazz
musici acte de présence. De bluesmuziek wordt daarbij
natuurlijk niet vergeten. Het Internationaal Jazz Festival
Noordwijk viert met dit festival zijn tienjarig bestaan. De
organisatoren André de Jong en Hennie Kwik beraden
zich er nog over of ze in de komende jaren doorgaan.
Dat ligt zeker niet aan de respons. Die is zonder meer
goed. Maar de beide heren kunnen de organisatorische
beslommeringen nog maar moeilijk inpassen in hun
hectische bestaan.
NOORDWUK CEES VAN HOORE
Een haastige greep uit het rijk
geschakeerde programma: de
band Lousiana Radio, die swin
gende Cajun speelt, de Uralsky
All Stars uit Rusland, het Rob
Agerbeek Trio en Daisy Bell, na
tuurlijk Bob Rigter met de
Schaal van Rigter, de Neder
lands-Braziliaanse band Georgi
Dias Alcatra en het Neder
lands-Amerikaanse Quintet van
Maria Harp, een jazztalent puur
als Bourbon.
In de Imperial Bar, die uit
zicht geeft op een ruwe zee,
vertelt André de Jong steeds en
thousiaster over de totstandko
ming van het programma. „We
De Nederlands-Braziliaanse band
Georgi Dias Alcatra, te gast op
het Internationaal Jazz Festival
Noordwijk. foto pr
hebben bij elkaar zo'n zeven
honderd vrienden van dit festi
val en die hebben op een kaart
je zelf aangegeven wat ze graag
willen zien en horen. Het is dan
ook een festival van rijp en
groen geworden. Ook voor de
blues was er een enorme be
langstelling. We hebben Jum
ping the Blues en Rob Hoeke's
Boogie Blues Band. Je zou
denken dat de bluesliefhebbers
de sjieke ambiance van het
Oranje Hotel een bezwaar vin
den en liever in rokerige kelder
tjes staan, maar dat is niet zo.
Ze gaan hier uit hun dak. Er is
enorm enthousiast gereageerd
en het wordt zeker weer een
groot succes."
„Er is voor iedereen wat te
beleven", zegt Hennie Kwik.
„Van mainstream tot easy liste
ning, van dixieland tot blues.
Zo is er het Maria Harp Quintet,
met daarin een muzikant die
nog heeft gespeeld bij Oscar Pe
terson. Daar zijn we erg trots
op. Weet je, wij willen niet van
die muzikanten die plichtmatig
hun nummertje afdraaien. Nee,
wij hebben van die enthousias
telingen die zich nog in het
zweet spelen. Toen Paul Acket
nog leefde, kwam hij vaak kij
ken en er zijn heel wat artiesten
van hieruit naar het North Sea
Jazz festival gegaan. Je kunt dit
festival dan ook gerust een
springplank noemen."
Als André de Jong terugkijkt
op de afgelopen tien jaren,
komt hij tot de slotsom dat het
hier „een uit de hand gelopen
hobby" betreft. „Ik heb als di
recteur van de Groenoordhal-
len natuurlijk genoeg werk en
ook voor het geld hoef ik het
niet te doen. Nee, het gaat me
om de gein. Hier in de hal staat
zo'n grote Chinese vaas en daar
gingen we bij het begin van het
festival altijd achter staan om te
kijken wat voor publiek er bin
nenkwam. Heel leuk. Heel uit
eenlopend ook. En de mensen
komen van heinde en verre."
Frits Landesbergen met zijn
'Magic Vibes' staan wel gepro
grammeerd en worden ge
noemd op de affiches. Ze zullen
echter niet aanwezig zijn in ver
band met contractuele ver
plichtingen in Egyfcn, n
„Ja, dat hoorden \{je d:
laatste moment ei
Maar we zijn nu
baanse band bezij 110
gaat, blijft nog ei
Of we nu echt vol
meer doorgaan?
weer te twijfelen?'
leuk."
Bezoekers van h -
naai Jazz Festiva0^
dat een onderde
Stichting Key Tov 1
val, kunnen aan
een gratis verstrek
hun eigen avond-
gramma samenste Il3
tels van Oranje'
dit weekend een
ment samengestel t D
ting, diner en toeong
festival voor een rjaan
Losse toegangsl
40 gulden per
voorverkoop vindt
Oranje Hotel in 1
bij het VW kantoi
plaats. Aanvang: 2(
Noordwijker Ruud Ohlenschlager stopt met schrijven
leiden De door Serviërs platgebrande binnenstad van Djakovi-
ca in Kosovo. De foto is onderdeel van de expositie 'Kosovo juni
1999' van fotojournalist Teun Voeten. In de ontvangsthal van
Research voor Beleid, aan de Schipholweg 13-15 in Leiden, zijn
foto's te zien die Voeten maakte tijdens zijn verblijf in Kosovo.
Hij fotografeerde de ontreddering van de terugkerende vluchte
lingen, de verwoestingen in de dorpjes en de eerste herbegrafe
nis in Djakovica. Teun Voeten, die in Leiden culturele antropo
logie studeerde, heeft sinds 1985 van fotografie zijn vak ge
maakt. Hij maakte onder meer fotoreportages van 'lijmsnuiver-
tjes' in Boekarest, ondergrondse daklozen in New York en het
Dinka kamp in Zuid Soedan. De expositie 'Kosovo juni 1999' is
dagelijks te zien van 9.00 tot 17.00 tiur.F
Fietstocht langs beelden in Noordwijk
noordwuk Noordwijk is rijk aan beeldhouwwerken. Charlotte
van Pallandt, L. Oswald Wenckebach en Maya van Hall hebben
voor deze gemeente werken gemaakt. Maar ook recente beel
den van onder anderen Jan Cor Mertens en Hans Berkhout zijn
er te bewonderen. In het kader van het Noordwijk Zomer Schil
der Festival dat vandaag is begonnen is een fietstocht uitgezet
langs oude en nieuwe beelden. Komende zaterdag en zondag is
het mogelijk onder deskundige leiding op speciaal beschilderde
kunstfietsen deze route te volgen. Voor meer informatie: 071-
3618636.
LEIDEN TESSA BÓCK
„Ik ben geen schrijver, ik ben
een verhalenverteller. Ik heb
zoveel verhalen in mijn hoofd,
ik zou de wereld kunnen be
dekken met mijn gedichten."
Noordwijker Ruud Ohlenschla
ger heeft net zijn zesde boek
uitgebracht, 'Sneeuwbal'. Het
zal voorlopig zijn laatste zijn.
„Schrijven is verslavend. Ik
vecht mijn hele leven al tegen
verslavingen. Dus ik moet stop
pen met schrijven, voordat het
een sleur wordt en ik geen lief
de meer in mijn boeken kan
leggen."
Voordat Ohlenschlager vijf jaar
geleden dichter werd kende zijn
leven veel pieken maar ook da
len. „Ik heb een ongelukkig le
ven gehad, maar daardoor ben
ik geworden wie ik nu ben.
Door mijn schat aan levenser
varing kan ik nu zoveel schrij
ven. Mijn brein is zó groot en
vol belevenissen dat het gehele
universum en God erin kunnen
verdwalen."
Het leven van de dichter be
gon niet veelbelovend. Zijn kin
derjaren bracht hij door in ver
schillende jappenkampen in
Indonesië. Op zijn vijftiende
werd hij militair in Nieuw-Gui-
nea en vocht tegen zijn eigen
volk. Later in Nederland had hij
uiteenlopende baantjes, maar
zijn rusteloze geest hield het
nergens lang vol. Ohlenschlager
kreeg ook met ziekte te maken
en een scheiding te verwerken.
„Maar mijn leven was niet al
leen maar treurnis. Dertig jaar
lang was ik zwaar aan de drank.
Ik vond mijn liefde in de kroeg.
Toch heb ik me rotgelachen in
die tijd. Vaak werd ik wakker
met een wildvreemde naast me,
of in andere stad waarvan ik
geen idee had hoe ik er terecht
was gekomen." Terwijl hij te
rugdenkt schitteren zijn ogen
stiekem achter zijn kleine zilve
ren brilmontuur. Even is hij stil
om vervolgens weer ernstig te
worden. „Op een gegeven mo
ment wilde ik dat laoegleven
niet meer. Ik wilde iets anders
en zocht naar een mogelijkheid
om het gat in mijn leven te vul
len."
Ohlenschlager begon in de
bijbel te lezen. „Al die tijd had
ik alles gedaan wat God verbo
den had. De bijbel heb ik nooit
geloofd, ik dacht dat het een
zoethoudertje was. Maar toen
ik in de bijbel begon te lezen
werd dat voor mij een geestelijk
medicijn. Ik voelde rust en vre
de. Alles was tegen mij, ik had
geen geld en geen opleiding. Ik
kan nog steeds niet foutloos
schrijven. Toch voelde ik dat ik
mijn gedachten en belevenis
sen op moest schrijven. Ik weet
niet wie of wat mij grijpt. Ik
denk dat het Gods geest is die
mij gebruikt als doorgeefluik.
Soms schrijf ik dingen waarvan
ik voel dat het mijn woorden
niet zijn."
De verhalen en gedichten van
de schrijver omvatten thema's
uit 'zijn twee levens'. „Ik ben
een dichter, ik laat mij niet van
gen in een regime van enkel
verdriet of plezier. Ik schrijf de
waarheid, dus ook de lelijkheid
van het leven. Ik hoop dat mijn
lezer daar geestelijk van groeit."
Het laatste dat Ohlenschlager
wil, is belerend zijn. „Ik spreek
mijn lezers nooit toe met een
vermanend vingertje. Met mijn
boeken wil ik juist liefde ge
ven."
De dichter zegt te schrijven
voor iedereen. „Maar vooral
voor de zwakkeren. Ik hoop
hun troost te geven, ik wil ze
helpen. Ik leer ze negativiteit
om te zetten in iets positiefs.
Dat heeft allemaal te maken
met mijn verleden en de overle
vingskracht die daaruit is voort
gekomen. Ik ben nooit bij een
psychiater geweest, ik schrijf al-
lesVan me af. En het is een nut
tige tijdvulling. Nu ben ik een
doorgeefluik voor iedereen die
daar wat aan kan hebben. Om
samen te lachen en te huilen en
de ellende te delen."
„Uit mijn verleden weet ik
dat mensen heel ondankbaar
zijn, maar soms word ik verrast
door de reacties van lezers. Het
mooiste compliment heb ik ge
kregen van een meisje op
straat. Zij keek zo verdrietig dat
ik haar een gedichtje gaf. Toen
ze het gelezen had keek ze me
stralend aan. Ze bedankte me
voor dat geschenk uit de hemel.
Zo'n teken van troost is voor
mij mooier dan de hoogste lite
raire prijs."
Toch is dat geen reden voor
Ohlenschlager om door te gaan
Jammah Tui
op Oranj
in Kati
katwijk wim koevo
Jammah Tammah,
ach
;o
Ruud Ohlenschlager: „Mijn brein is zo groot en vol belevenissen dat
het gehele universum en God erin kunnen verdwalen."
foto loek zuyderduin
met schrijven. „Ik heb geen zin
meer, mijn lezers moeten zelf
gaan denken. Mijn hele leven
vecht ik al tegen verslavingen,
dus nu moet ik ook mijn schrij-
versdwang indammen. Zodra
het een sleur wordt, schrijf ik
niet meer met mijn ziel. Hoe
het dan met mijn doorgeefluik-
functie verder moet? Ach, ik
heb toch al zat geschreven.
Maar wie weet verschijnt er
over een tijdje toch nog een
bundel van mij, omdat ik mijn
rusteloze geest niet kan afrem
men."
se ska-formatie, mi
tepunt worden var
se Oranjerockfestii )N
dag 28 augustus, if"
toren van jongen
Jok, bestempelen
ge formatie met
als hoofdact. Het
wordt in de open |Tn
den, nabij het Jok liet
aan de Kerkstraat.
Dominee van 2,m
plaatselijke geest
een groep die in
taal zingt, opent
Dominee van Zant
jaar actief, heeft df
afgedwongen door
ten Orange Try Ou
petitie tussen bailvrÜ'
naam te schrijven.
Livewire, opgeri
en drie man sterk,
nee van Zanten a las
Livewire huldigt I
dat als er al zo veel
mers zijn geschrevi
se met eigen werk
men. Het trio co
Stones, Earring en
Van Dik Hout.
Bob's Hobby, n
op de lijst, is een
ook veel aandacht i55s
ele aspect bestee
bandleden dragen
werkmanskleding
keer als 'losgeslagi
kers', maar hun op
ven feestelijk.
Oranjerock word
met een afterparty
rencentrum, ven
Point Blank. Het fe
om 21.30 uur. FJ(
de
ISIS nam nieuwe nummers op en gooide ze weer weg
amsterdam pablo cabenda
Het ging geheel aan ze voorbij. Terwijl
in Nederland de festivalkoorts woed
de, maakte ISIS de Leidse noise/me-
tal/psychedelica band („met alleen
metal, doe je ons geen recht") in alle
stilte plannen voor een nieuwe cd. De
band nam de nummers op, mixte de
hele boel en gooide vervolgens de ge
luidsband weer weg. „We waren niet
tevreden met de opnames. Er ging iets
mis." Nu komt de plaat, Edgar's Hair,
half oktober uit. De moeilijke bevalling
van de derde cd.
De tamboerijnen zijn al gedaan, de
achtergrondkoortjes moeten nog. In
een studio gehuisvest aan een Amster
dams grachtenpand is ISIS bezig met
het opnemen van zijn nieuwe cd-sin-
gle 'You, you, you'. Maar de landerig
heid overheerst een beetje. Niet echt
verwonderlijk. Terwijl ieder zichzelf
respecterend bandje in Nederland een
plaats opeist op een openluchtpodium
moet ISIS in deze zomer werken. En
zeiden de recensenten, die overigens
vol lof zijn, al niet eerder dat de band
beter tot zijn recht komt in donkere,
intieme zaaltjes? „Dat betekent dat wij
ontoegankelijk zijn", vertaalt
zanger/gitarist Hans Brussee. Hij zegt
het met een gelatenheid die de haltes
frustratie en teleurstelling allang ge
passeerd zijn.
Wat moet je anders als je band in
verscheidene popbladen herhaaldelijk
het best bewaarde popgeheim van Ne
derland wordt genoemd en dat als
maar blijft. Gewoon je nieuwe cd op
nemen waarschijnlijk. Eén die de weg
naar de trouwe aanhang ongetwijfeld
zal vinden. Voorde rest van Nederland
is dat nog een vraagteken. De band be
staat al acht jaar en wordt nog steeds
als de progressieve rockbelofte van
Nederland gezien. De last van oud en
veelbelovend?
„Nou we hebben wel op zo'n beetje
in elk popcentrum in Nederland ge
staan. Maar bij festivals gaat het toch
iets anders. Popfestivals worden te
genwoordig een beetje gezien als de
„Wat moetje als je band herhaaldelijk het best bewaarde popgeheim van Nederland wordt genoemd en dat alsmaar blijft Ge
woon je nieuwe cd opnemen waarschijnlijk." foto loek zuyderduin
mogelijkheid voor jonge bandjes om
een contract weg te slepen. Program
meurs hebben bij ons waarschijnlijk
zoiets van: Die gasten bestaan al jaren,
die zijn niet vers meer. Trouwens, wij
hebben al een contract. Weet je overi
gens, dat heel wat 'oudere' bands hun
naam hebben veranderd om toch te
kunnen blijven spelen?" En dan quasi
peinzend: „Misschien moeten we dat
nu ook maar doen met deze plaat. Dan
zijn we gelijk 'een nieuwe band met
een fantastische debuut-cd."
Hij corrigeert zichzelf snel. „Nee,
toch maar niet. We zijn gewoon ISIS
en dat blijven we ook." En volgens
muziekkrant Oor 'de enige ISIS die
voor hondetd procent deugt'. En klei
ne sneer naar die andere popact die
zich van dezelfde naam bedient.
De 'echte' ISIS speelde een Twee
Meter Sessie bij poproverhoofdman
Jan Douwe Kroeske en het metalmaga-
zine Aardschok noemde de vorige cd
'één van de fraaiste rockalbums van
het jaar'. Daarbij werd met evenveel
invloeden als superlatieven gesmeten.
Een vleugje Tool, een pietsie Pink
Floyd en een snufje seventies hardrock.
Het wierp zijn vruchten af. In '98
mocht de band het voorprogramma
verzorgen van het Noorse rocktrio Mo-
torpsycho en de Nederlandse metal-
band The Gathering. Optredens waar
ze voor een groot publiek speelden dat
niet speciaal voor hen gekomen was
en dat in sommige gevallen wel wat
moeite had met die eigenzinnige mix
van psychedelische metal, noise, ma
niakale zangpartijen en rustiger piano
stukken.
ISIS is ongrijpbaar. ISIS loopt over
van ideeën. Was de vorige cd 'Hello
Grand mama' „een lange freaky film
met teveel personages, 'zoiets als
Eraserhead' verklaart Brussee. De
nieuwe cd moet compacter, meer to
the point worden „richting 'Once
upon the time in the west, zeg maar".
Maar maandenlange opnames in
een Amsterdamse studio leidden be
gin dit jaar alleen maar tot de 'duurste
demo ooit in Nederland gemaakt' en
tot ontevreden gevoelens. Hans: „We
hebben 7000 gulden weggegooid om
dat we de eerdere opnames hebben af
gekeurd. Vonden we niet goed genoeg.
Er ging iets mis." Bassist Peter :„Het
voelde niet lekker." En dan aarzelend:
„Het was wel goed, maar had hét
niet."
Wat hét dan is, blijkt niet zo één
twee drie te benoemen. Maar hét had
volgens Peter niets te maken met de
studio.
„Jawel man", werpt Jean Paul tegen.
Brussee komt tussenbeide. „Het is ty
pisch voor de individuenstrijd in de
band. Iedereen heeft zijn eigen muzi
kale voorkeuren. En dat geeft als het
goed uitpakt een spannend mengsel
van hard en zacht, lieflijk en angstaan
jagend, heavy en soft. Maar dat bete
kent dat we wel een lastige band zijn
om op te nemen. Je kan niet zo maar
één instelling op het mengpaneel ge
bruiken. Juist omdat er van die enor
me dynamiekverschillen in onze mu
ziek zitten. Dus hebben we, omdat we
ontevreden waren, de knoop doorge
hakt en besloten om de hele zooi op
nieuw op te nemen en te bekostigen.
Nu in een Eindhovense studio." Peter:
„We maken liever geen plaat dan een
slechte."
Nadeel is wel dat nieuwe inspiratie
even in de ijskast moet. Hans: „Dit is
een tijdrovend proces en heel frustre
rend want we maken voortdurend
nieuwe nummers. Die komen dan niet
af omdat we ons met de 'oude' num
mers moeten bezighouden. Live spe
len we die nieuwe songs wel en dus
komen mensen ons vragen op welke
cd het staat. Dan heb je wel iets van
'shit'."
Peter: „Maar als je twee jaar lang
toert en je speelt avond na avond de
zelfde nummers, dan word je een cas
settebandje. Dat willen we ook niet."
CEES VAN HOORE
De Rabobank Cultuurprijs staat
dit jaar in het teken van de lite
ratuur en het jonge talent in
Leiden en de regio. Door de
jury, die bestaat uit Nicole Roe
pers van het Centrum Beelden
de Kunst in Leiden en de schrij
ver Abdelkader Benali, wordt
niet alleen gelet op de inhoud
van inzendingen maar ook op
de originaliteit van de presenta
tie. Beeld en geluid kunnen
daarbij een rol spelen. Schijvers
en dichters die nog niet eerder
tot een uitgave in het officiële
literaire circuit zijn gekomen,
kunnen meedingen naar de
prijs. Uit de inzendingen wor
den de bijdragen van acht fina
listen geselecteerd. Zij zullen op
16 november met voordrachten
in de Stadsgehoorzaal strijden
om de prijs, die 10.000 gulden
bedraagt. De Rabobank Cul
tuurprijs wordt voor de tweede
keer uitgereikt. Vorig jaar won
het Leidse kunstenaarsduo
Norman Beierle en Hester Keij-
ser de prijs.
Mirjam Schreuders: „Er
wordt sterk gekeken naar de
presentatie van de teksten, naar
:di
Jty
het geluid en het
heen. Naar de ;ch
dus. De deelnem bi
doen wat ze willen de
bijvoorbeeld werki ize
rom of film, ik ze|
Het moeten wel
teksten zijn en de
moeten een bind
met Leiden en de
scholieren van ex
kunnen meedoen. j*
bank op die manie
mende talent een ki
Schreuders benai
Rabobank met haai
dere Leidse cultuui
veren Veer niet in
omdat het de Rat
om „beginnend ta
gevestigde talent
omgeving krijgt a
dacht."
De finale-avond
gehoorzaal wordt
door muzikale inti
presentatie is in
Radio West. Zij die
dingen naar de Ral
tuurprijs kunnen hi i
gen vóór 1 oktober
naar de Openbare
in Leiden, Nieuwst
KB Leiden, t.a.v.
Lier-Leis.
Slagwerkers openen najaar
De percussionisten van Dutch
Drums en Medicamento zijn
ingehuurd om het jaarlijkse na
jaarsfeest in Katwijk te openen
met een groots slagwerkfestival,
Slag om Katwijk. Van de twee
groepen is de eerstgenoemde
de bekendste. Dutch Drums
heeft een aantal voorname prij
zen in de wacht gesleept, trad
op met drummer Cesar Zuider-
wijk van Golden Earring en
wordt door deskun
als dé concurrent
van Kampen,
dankt zijn naams d
vooral aan optrede qui
lands en bij Jack
Ook lokale en regii 0 b
meiaars leveren sli !|'e
wijk. zoals de salsa!
lokale muziekschol j.
band, en de Bei
Het slagwerkfestiva
dag 20 augustus ion
markt en begint om
Ibl
lijk
en
op
>R
