Vijftig mensen weg bij Hewlett Packard
Economie
I
richters Metro slepen
enaar voor rechtbank
Topdrukte bij Kodak
Onenigheid over werktijd bemanning havenslepers
Hang naar lekker geurende
oksels goed voor Unilever
Jntal nieuwe banen vs
Bint nog steeds fors toe
Meeste kleinere bedrijven straks op internet
Werkloze ouderen
in trek bij bedrijven
Dromen van vliegen
7 AUGUSTUS 1999
Zichtgter in het kuilgras
"sen
0.80 ton en wind maken het gemaaide gras, dat boeren in-
1.so Cr de winter, dezer dagen wat schraal. Daardoor laat
0;45 istiger op een berg brengen. Voor een veehouder in
4,70 htse Zegveld (in korte broek) en een medewerker was
J'gQ pitte een moeizaam geploeter om het kuilgras daar te
1070 i te houden, waar ze het graag hebben wilden.
6,70 1 foto anp ton borsboom
i|g imentenprijzen in juli stabiel
13,00 U De consumentenprijzen zijn in juli gemiddeld niet
28ioo i Toch waren er behoorlijke schommelingen. Benzine
j-7® ties stegen in prijs. De jaarlijkse huuraanpassing kostte
ïo^o i 3,1 procent extra huur. Daar tegenover staan forse
i4.oo t(gen van onder meer schoenen, kleding, verse groen-
1o 20 trappelen, meldt het Centraal Bureau voor de Statis-
5,30 aflatie is ten opzichte van een jaar geleden iets gedaald
rocent. Vorige maand stond de inflatie nog op 2,3
appels maar minder peren
De oogst van appels in Nederland verloopt zeer voor-
Het aantal kilo's valt dit jaar dertien procent hoger uit.
i rassen Jonagold en Boskoop zijn deze zomer om-
1 meldt de Nederlandse Fruittelers Organisatie. Door de
ajis de bloeitijd is meer bloesem tot een vrucht gegroeid,
rwachten bovendien dat het zonnige weer een betere
oplevert dan in de natte zomer van 1998. Overigens zal
oogst dit jaar opnieuw lager uitvallen dan het jaar er-
telersorganisatie verwacht elf procent minder. Veel pe-
jn zijn nog niet hersteld van de regenschade vorig na-
0 (che Telekom in Groot-Brittannië
5 Nadat expansieplannen in Italië waren mislukt, heeft
k Telekom zijn heil gezocht in Groot-Brittannië. Het
3 ilecombedrijf neemt voor 6,7 miljard pond sterling
jard gulden) het Britse mobiele telecombedrijf One20-
Het Britse Cable Wireless en het Amerikaanse Me-
ïadden One20ne eind maart al in de etalage gezet. Bei-
J |n voor vijftig procent eigenaar. Onder de geïnteres-
bevonden zich ook het Duitse Manriesmann en de
1 anse telecombedrijven Bell Atlantic en SBC Communi-
es Cardio Control door software
Het Rijswijkse hightech-bedrijf Cardio Control heeft
a tapen halfjaar een negatief bedrijfsresultaat van 396.500
jeboekt, een verlies van ruim acht ton ten opzichte van
a i periode vorig jaar. Vooral extra uitgaven voor onder-
a pntwikkeling van medische software drukten de cijfers,
ide lijn kwam ook tot uitdrukking in een kleinere netto-
Se viel terug van 207.000 naar een verlies van 317.000
a jCardio Control is wel tevreden over de omzet 3,7 mil-
den). Vergeleken met het eerste semester 1998 beteken-
b en stijging van 48 procent.
role tussenpersonen onvoldoende
*m« Het toezicht op assurantietussenpersonen is vol-
j Nederlandsche Bank onvoldoende. Ondanks de begin
~nand aangescherpte regels kunnen malafide tussenper-
bwoon hun werk blijven doen, stelt de centrale bank. De
adt dat de vorige maand ingestelde Raad van Financiële
(thouders de controle op de intermediairs tot toppriori-
?t verheffen. Bij gesignaleerde misstanden zouden mala-
zekeringsagenten dan geweerd kunnen worden. De
Nederlandse tussenpersonen staan geregistreerd bij de
[Economische Raad. Probleem is dat de SER niet contro-
p de aandeelhouders van een intermediair zijn. Malafide
tn kunnen zich hierdoor makkelijk verschuilen achter
kschappen en stromannen.
Computergigant stopt met printerassemblage in Enschede
geding over aandelenpakket
ichters van het twee
Jp oude gratis dagblad
illepen eigenaar Metro
lonal voor de rechter,
jhaar zou financiële af-
niet zijn nagekomen,
rt geding eisen de op-
IB. Lubbers, F. Madeja
(tgens tegen het symbo-
iedrag van vierduizend
een aandeel van tien
in het gratis dagblad,
"onze beloning voor de
r dat we bezig zijn ge-
j m de krant in Neder-
.introduceren", zegt Jur-
e afspraak zou zwart op
vastgelegd.
5 q optal nieuwe banen in de
j egde Staten is harder ge-
jjdan verwacht. Volgens
het n gepubliceerde cijfers
Amerikaanse ministerie
centvOeid zijn er in juli 310.000
'et ojb'jgekomen. Er was ge-
ent vil op een groei van
0. Dat kan ertoe leiden
I Amerikaanse rente bin-
ft omhooggaat.
[juni werd de banengroei
rsdagP'd tot 273.000, van
0 De Amerikaanse werk-
id blijft ondanks de vele
B banen staan op 4,3 pro-
sio-jpe arbeidskosten zijn wel
Jggegaan. In juli werd per
,00-® procent meer aan loon
4ti dan het jaar ervoor. In
Computergigant Hewlett Packard (HP) stopt met de pro
ductie van printers in Enschede. De vijftig werknemers
hebben te horen gekregen dat er na 1 oktober geen werk
meer voor hen is. De productie stopt al eerder. Op 10
september wordt de laatste printer in elkaar gezet.
ENSCHEDE» GPD
De fabriek heeft een jaar en vijf
maanden bestaan. Vorig jaar is
een assemblagelijn opgezet om
aan de Europese vraag naar
printers te kunnen voldoen. In
vier weken tijd is toen op het
industrieterrein De Marssteden
een fabriek voor de eindmonta
ge van printers in elkaar gesleu
teld. Rond 10 april ging de pro
ductie van start.
Nu heeft HP besloten om de
werkzaamheden te concentre
ren in Heerenveen, waar een
computerfabriek komt, in Nun-
speet (assemblage cd-writers)
en in Amersfoort (assemblage
printers). Dat is efficiënter.
„Dan hebben we minder inter
ne distributie", meldt woord
voerder M. de Graaf.
Aanvankelijk was er in En
schede werk voor zeventig per
sonen. Maar in augustus telde
het bedrijf nog maar dertig
werknemers. Een tijdelijk terug
val van de afeet was daarvan de
oorzaak. Later nam het aantal
werknemers weer toe tot veer
tig. Inmiddels werken er vijftig.
Het zijn uitzendkrachten en de
tacheringskrachten uit met na
me Enschede.
Vlak na de in gebruikname
kon F. de Vries van IJssel Tech
nologie in Zwolle, die de fabriek
voor HP opzette en beheert, al
niet zeggen of de assemblagefa
briek een blijvertje zou zijn.
,Als de markt goed blijft, kan
dat best zo zijn. Dan is het zelfs
niet uitgesloten dat we een
tweede lijn openen. Maar komt
er een terugval, dan heeft HP in
principe aan de vestiging in
Amersfoort voldoende", gaf hij
De laatste weken is sprake van topdrukte in de ontwikkelcentrale van Kodak in het Zuid-Hollandse Waddinxveen. Per dag
worden rond de 120.000 volle rolletjes a 24 tot 36 opnamen aangeleverd. En het wordt nog drukker, verwacht men bij Kodak. Dan zullen
naast de 120 vaste krachten nog eens zeventig mensen worden ingehuurd om de miljoenen vakantiekiekjes weer op tijd bij de opdrachtge
vers af te kunnen leveren. foto anp koen verheyden
ROTTERDAM GPD
FNV Bondgenoten is in conflict
met de werkgevers van haven
sleepboten over de werktijden
van de opvarenden. De vak
bond vindt dat het personeel
onder de nieuwe algemene ar
beidstijdenwet valt en dat bete
kent dat er diensten van acht
uur gedraaid moeten worden.
In het uiterste geval wil de bond
nog instemmen met twaalf
uursdiensten zoals die bijvoor
beeld ook gelden voor de bag
geraars. De werkgevers willen
een arbeidstijdenbesluit waar
werktijden van zestien uur mo
gelijk zijn.
Deze werktijden gelden ook
voor de binnenvaart. FNV
Bondgenoten vindt dit onver
antwoord. Protestbrieven van
de bond zijn onderweg naar de
ministeries van verkeer en wa
terstaat en naar sociale zaken
en werkgelegenheid. Er werken
in Nederland circa duizend
mensen op sleepboten in de
havens.
FNV-bestuurder J. van den
Brink: „Binnenvaart is heel an
ders dan werken op een sleep
boot. In de binnenvaart kun je
werken in ploegen: zoveel uur
op en zoveel uur af. De beman
ning van een sleepdienst moet
gelijktijdig in touw zijn gezien
de aard van het werk. Vaak
wordt een schip gesleept, maar
vaart het zelf ook. Dat brengt
dus veel meer risico's met zich
mee. De mensen werken vaak
in een klein gebied zoals de ha
ven en een karwei duurt meest-
Omzet Sunsilk in India groeit 22 procent
Metro International trekt zich
volgens het drietal echter niets
aan van de overeenkomst. De
eigenaar zal daarom dinsdag
voor de rechtbank nakoming
eisen van de aandeelhouders
overeenkomst.
Metro wil volgens Jurgens
440.000 gulden hebben voor
het belang. Bovendien vindt de
Modern Times Group (eigenaar
van Metro International) dat de
oprichters voor tien procent in
de aanloop- en exploitatiekos
ten moeten bijdragen, zegt Jur
gens.
Metro-eigenaar Modern Ti
mes Group in Stockholm wil
geen commentaar geven op de
zaak.
ROTTERDAM ANP
juni was dat nog 3,7 procent.
De nieuwe cijfers tonen aan
dat de economie in de VS nog
steeds op volle toeren draait.
Beleggers vrezen dan ook dat
het Amerikaanse centraleban-
kenstelsel (de 'Fed') binnenkort
de rente omhoog gaat schroe
ven. Daarmee kan de economie
wat getemperd worden. Een
hogere rente leidt doorgaans
tot dalende aandelenkoersen.
Opvallend aan de banencij-
fers is dat er zelfs meer banen
in de fabrieken (31.000) zijn bij
gekomen. Dat is voor het eerst
in elf maanden. Restaurants
(61.000), de detailhandel
(91.000) en de zakelijke dienst
verlening (66.000) droegen ech
ter vooral aan de banengroei
bij.
Frisse mond, glanzend haar,
lekker geurende oksels en scho
ne handen: de mens wil er goed
verzorgd bijlopen. Het Unile-
ver-concern profiteert daarvan.
De deodoranten, zeepjes,
shampoos en tandpasta's vin
den wereldwijd grif aftrek; de
winst stijgt. Zoals gisteren ge
meld steeg de nettowinst over
de eerste helft van dit jaar ne
gen procent naar 3,1 miljard
gulden ten opzichte van dezelf
de periode vorig jaar.
Het is niet alleen de rijke wes
terse consument die geld uit
geeft aan persoonlijke verzor
ging. De omzet van Sunsilk
shampoo in India ging met 22
procent omhoog. De Chinezen
ontdekten het genot van Haze-
line huidverzorging. In volwas
sen markten als West-Europa
en Noord-Amerika is de hang
naar luxe een ontwikkeling
waar Unilever op inspeelt. De
omzet bij de productgroep per
soonlijke verzorging steeg ne
gen procent. Omdat de marges
goed zijn, ging de bedrijfswinst
hier het tweede kwartaal met 59
procent omhoog. Aan het con
cernresultaat droegen de geur
tjes en smeerseltjes dertig pro
cent bij, waar hun aandeel in de
omzet zo'n 25 procent is.
Deodorant vormt één van de
succesnummers. De okselver-
frisser Dove doet het erg goed.
Unilever zette het product in de
markt in het verlengde van zeep
en doucheschuim die al onder
deze naam worden verkocht.
„De deodorant heeft daarmee
profijt van een al bestaand
merk", aldus een woordvoer
der. Hij verklaart het succes
mede uit de keus van Unilever
zich te concenteren op sterke
merken en die steeds verder uit
te bouwen.
Diezelfde keuze was er mede
oorzaak van dat de ijsomzet te
rugviel, maar de winst toch
steeg. In Nederland verdwenen
bijvoorbeeld de merken Caraco
en Davino uit het ijspalet. Daar
naast werd de productie effici
ënter gemaakt. Het derde kwar
taal moet voor het noordelijk
halfrond de piek in de ijsver-
kooop leveren.
MAASTRICHT ANP
Eind dit jaar zal bijna zeventig procent
van de kleine bedrijven in Nederland ge
bruik njaken van internet. Ongeveer der
tig procent heeft aan het begin van het
nieuwe millennium een eigen website.
Dat blijkt uit een onderzoek van de Uni
versiteit van Maastricht
Volgens de faculteit economische we
tenschappen en bedrijfskunde gebruiken
de meeste bedrijven het world wide web
om toegang te krijgen tot een wereldwijde
afzetmarkt en als marketinginstrument.
De bedrijven die nog geen eigen site heb
ben, wijten dat aan tijdgebrek.
De ondervraagde bedrijven (met min
der dan vijftig werknemers) noemen twee
zaken waarover ze zich zorgen maken;
veiligheid op het net en eventuele juridi
sche implicaties. Volgens de onderzoekers
bestaat er een grote behoefte aan een
dienst die bedrijven helpt bij het opzetten
van een eigen site die vervolgens met wei
nig moeite kan worden onderhouden.
In februari had twintig procent van de
onderzochte bedrijven een eigen website.
In februari 2000 zal dat naar verwachting
32 procent zijn, een stijging van zestig
procent in een jaar. Bij één op de drie be-
drijvensites is al het mogelijk bestellingen
te doen en bij zeven procent is het moge
lijk producten via het net te betalen.
vorig jaar aan. HP stelt echter
dat de vraag naar printers niet
van invloed is geweest op de
beslissing om te stoppen.
IJssel Technologie sloot een
contract af met Start in Hengelo
voor de levering van personeel.
Dat uitzendbureau doet nu zijn
uiterste best de vijftig perso
neelsleden aan ander werk te
helpen. Een aantal heeft inmid
dels een andere baan gevon
den. De personeelsleden zijn
zeer teleurgesteld. „Het is on
begrijpelijk", reageert één van
hen. „We hebben in het begin
vaak overgewerkt, we draaiden
goed, hadden een hoge produc
tie en maakten heel weinig fou
ten."
De printerfabriek was vorig
jaar 'een troostprijs' voor de ge
meente Enschede. De stad
greep naast de nieuwe compu
terfabriek van Hewlett Packard,
de inspanningen van de Over
ijsselse Onwikkelingsmaat-
schappij (OOM) en de gemeen
te ten spijt. De Amerikaanse
multinational koos voor de
bouw van een nieuwe fabriek in
Heerenveen.
Reservoir van jonge afgestudeerden uitgeput
DEN HAAG SYLVIA MARMELSTEIN
Werkloze ouderen vinden
steeds makkelijker een baan. In
het tweede kwartaal van dit jaar
hebben de arbeidsbureaus
19.000 40-plussers aan het werk
geholpen. Dat zijn er tweedui
zend meer dan in dezelfde pe
riode vorig jaar. Dat blijkt uit
cijfers van de Arbeidsvoorzie
ning Nederland.
De Arbeidsvoorziening heeft
nog niet onderzocht hoe het
komt dat 'ouderen' meer in trek
raken bij het bedrijfsleven.
„Maar het kan zijn dat de nieu
we maatregel voor 57,5-plus-
sers vruchten begint af te wer
pen", zegt woordvoerster J.
Mulder. Volgens die wet moe
ten alle werklozen die na mei
dit jaar de leeftijd van 57,5 jaar
hebben bereikt zich als werk
zoekende in laten schrijven bij
het arbeidsbureau. Tot die da
tum hadden ouderen vrijstel
ling van die regel.
De strengere regels gelden
zowel voor mensen met een
WW- als een bijstandsuitkering.
Als de arbeidsbureaus passend
werk vinden, is de uitkerings
trekker verplicht om de baan te
accepteren. Anders wordt de
uitkering stopgezet. De arbeids
voorziening kan het effect van
die maatregel echter nog niet
nauwkeurig meten omdat de
arbeidsbureaus mensen van
57,5 jaar niet apart meenemen
in de statistieken. „Wij tellen al
leen hoeveel 40-plussers aan de
slag zijn gegaan", zegt Mulder.
Door de enorme personeels
tekorten op de arbeidsmarkt
vinden ouderen ook sneller een
baan. Bijna alle bedrijven heb
ben de grootste moeite om hun
vacatures te vervullen. Het re
servoir van jonge, net afgestu
deerde mensen is uitgeput. Ook
werknemers met veel werkerva
ring zijn moeilijk binnen te ha
len. Daardoor werven de werk
gevers sinds een paar jaar ook
onder groepen die ze normaal
gesproken niet aanboren.
ECONOMIE WIJZER
al twee tot zes uur. Een dienst
van acht uur kan dus prima."
Behalve de onenigheid over
de vaartijden zijn werkgevers
en vakbond het evenmin eens
over het aantal bemanningsle
den per sleepboot. De bond
vindt dat er minstens drie per
soneelsleden aanwezig moeten
zijn uit oogpunt van de veilig
heid. Zoals het er nu naar uit
ziet zouden op een grote boot
slechts twee bemanningsleden
aanwezig zijn. Dat is volgens de
vakbond niet verantwoord.
De Raket is een van de populairste ijsjes van Unilever-dochter IgloMo-
ra (Ola) en bestaat al sinds 1960. De foto is genomen op een produc
tie-afdeling in Hellendoom waar per jaar ongeveer 45 miljoen Raketten
van de band rollen. foto anp
Zo midden in de vakantie is
vliegen een schoon onder
werp. Niet dat wij gaan vlie
gen, wij zullen ons over
spoorstaven en bielzen 'door
dromenland naar vakantie
land' begeven, zoals de ver
lokkende aanprijzing van de
NS luidt. Voor je bankreke
ning is deze manier van rei
zen overigens niet zozeer een
zachte droom als wel een
harde landing. Misschien kan
minister Pronk er milieusub
sidie voor geven. Vliegen is
twee keer zo vies en de helft
goedkoper.
De markt voor kleine vliegtui
gen groeit trouwens als kool.
De wereld heeft nog maar
twee vliegende walvissen,
Boeing en Airbus, en overal
schieten kleintjes uit de
grond. De groei
zit vooral in toe
stellen van twee
tot honderd pas
sagiers.
Zelfs als je veel
mensen over een
korte afstand
moet vervoeren,
schijnt het goed
koper te zijn
daarvoor meer
dere kleine toe
stellen in te zet
ten dan één gro
te. Dat heeft de
maken met het gewicht van
de brandstof.
Kerosine staat qua smerig
heid op de tweede plaats
meteen na ruwe stookolie.
Kleine toestellen zijn dus
schoner. Ze maken ook min
der lawaai en dat wordt snel
belangrijk.
Op het graf van Fokker is het
bal. Nog zie ik de laatste van
achtduizend ontslagen werk-
PAULINE VAN DE VEN
Econome en publiciste
kei (van de weegschalen). Dat
waren nog toestellen met
houten vleugels en linnen be
spanning.
Na de oorlog resteerde alleen
Fokker, heb ik van docent
vliegtuigbouw ir. JA. Melkert
van de Technische Universi
teit Delft. Hij zei me dat Ne
derland nu toch weer een
echt vliegtuigfabriekje heeft.
Het is 'Euro-Enaer' in Den
Helder. Het Chileense bedrijf
'Enaer' ontwikkelde in de ja
ren tachtig een klein toestel,
maar kon er niet de vereiste
certificaten voor krijgen.
In 1997 stond het toestel op
de luchtvaartshow op Le
Bourget in Parijs. Een handel
sagent werd er verliefd op en
bracht het hier; de 'eaglet' of
wel kleine adelaar, helemaal
van kunststof en
met een span
wijdte van 8,5
meter.
In Den Helder
werd er een be
drijfje voor opge
richt met tien
werknemers. De
aandelen zijn
grotendeels van
de Chilenen, de
TU Delft, en de
genoemde han
delsagent. Mel
kert begeleidt als
'flight-test engineer' nu de
vliegproeven. Als alles goed
gaat is het adelaartje begin
volgend jaar officieel lucht
waardig en vliegt het uit naar
de internationale markt voor
kleine vliegtuigen. De ver
wachtingen zijn hoog ge
spannen.
Het ultra-kleine toestel heeft
vrijwel geen concurrentie en
wat er rondvliegt is onder
nemers daar huilend de poort hand aan vervanging toe.
uit lopen, een ijzeren model
van de F-27 als een baby op
de arm.
Het is dom van minister
Weijers geweest dat hij Fok
ker uit de lucht liet vallen.
Dat is geen wijsheid achteraf;
ik schreef het toen ook. De
huidige markthausse was al
begonnen, ze was bovendien
voorspeld. We hadden zoveel
geld. Fokker was geen bo
demloze put, het kreeg geen
giften maar kredieten en be
taalde die terug. Sommige ja
ren ging dat moeizaam, an
dere heeft de overheid er
goed aan verdiend.
Met de sluiting van Fokker
lijkt een eind gekomen aan
een dierbaar stuk bedrijfsge
schiedenis. Ooit was het één
van minstens zeven Neder
landse vliegtuigbouwers.
Koolhoven in Rotterdam
heeft enkele tientallen vlieg
tuigen gebouwd, naast be
drijven als Lambach, De
Schelde, Pander en Van Ber-
Door diverse innovaties be
looft het tot de stilste te ho
ren. Het heeft een extra dem
pende uiüaat en het toerental
van de propeller is verlaagd.
Liefhebbers kunnen hem
eind juli zien en horen op de
luchtshow in Den Helder. Zo
verrijst er uit de as van de
grote zilveren vogels dan toch
weer een kuiken.
In één ding heb ik me drie
jaar geleden toch vergist. Ik
had gedacht dat, met Fokker,
het hele netwerk van kennis
en toelevering zou verdwij
nen. Dat is niet gebeurd. Ne
derland is een aanzienlijke le
verancier voor Airbus en
Boeing gebleven, we doen
veel onderzoek en de oplei
ding loopt goed. In septem
ber zal de TU Delft 350 eer
stejaars vliegtuigbouw in
schrijven, twee keer zoveel als
drie jaar geleden. Alleen de
werkgelegenheid heeft gele
den, en de trots.
