Dolen
Straatsb
IJ
132
ZATERDAG 31 JULI 1999
De immense vergaderzaal van het Euro
pees Parlement, foto epa*cerard cerles
Chaos en verwarring heersen in de gangen van het nieuwe
gebouw van het Europees Parlement in Straatsburg.
Nieuwkomers en oudgedienden proberen hun weg te vinden in
het doolhof van het glazen paleis. Dat valt niet mee want de
gangen zijn donker en smal, de liften weigeren dienst en de
bewegwijzering is onvoldoende. In de perszaal muiten de
Italiaanse journalisten omdat de deuren niet open mogen om
voor verkoeling te zorgen. In die sfeer van wanorde en onvrede
maken Marieke Sanders (Aerdenhout) en Bert Doorn
(Wassenaar) hun Europees debuut.
Jan-Kees Wiebenga: op een belangrijke post.
foto'archief
gebonden moeder. De Ierse senator, rock
zanger en dj Brian Crowley klaagt er ook
over. Hij kan in zijn rolstoel de zaal nauwe
lijks bereiken, kan niet bij zijn fractiegenoten
zitten en de veiligheidspoortjes in de gangen
zijn niet breed genoeg om een rolstoel door
te laten.
Plooij (WD) weet zeker dat de architect
geen vrouw bij zijn plannenmakerij heeft be
trokken. „Anders kom je niet met een ge
bouw met zo veel ramen. Het schoonhouden
alleen al kost, zoals mijn vader zou zeggen,
klauwen met geld. En kijk eens om je heen,
het is nu al vies." Glazenwassers kunnen in
derdaad tevreden zijn. De 15.000 vierkante
meter glas aan de rivierkant van het gebouw
houdt ze in ieder geval van de straat. De nog
eens 16.000 vierkante meter glas in de 60
meter hoge kantoortoren garandeert een
leuk inkomen.
Plooij tekent inmiddels op het vette glazen
tafeltje in de zwarte, sombere persbar een
plattegrond van haar werkkamer. „Ook daar
is niet over nagedacht", verwoordt ze een al
gemeen gehoorde klacht. Een doucheruimte,
een entree, maar geen ruimte voor een bu
reau of stoel van een medewerker. „Meer
dan een opklaptafeltje is er niet. Zonder die
douche of dat stomme halletje is het veel be
ter", klaagt Plooij haar nood. In het (ook al
nieuwe) parlementsgebouw in Brussel heb
ben de medewerkers hun eigen kamer. „Al
leen het uitzicht op Straatsburg is fantas
tisch."
Overtrokken
Marieke Sanders vindt het 'overtrokken' dat
ze een wc in haar kamer heeft. „Volgens mij
zou dat in Nederland helemaal niet mogen,
dat de deur van het toilet in de werkkamer
uitkomt. Dat je medewerker diezelfde kamer
moet delen is gewoon heel inefficiënt. Ik ben
hier niet om door de gangen te flaneren. Je
moet mensen kunnen spreken en ontvan
gen. Dat is lastig als de ander moet schrijven
of telefoneren. Het lijkt wel of er over een he
leboel zaken gewoon niet is nagedacht en
dat valt me tegen van de Fransen. Ze hebben
tenslotte toch hele goede architecten."
Bert Doom laat een ander geluid horen.
Vol trots toont hij zijn kamer op de negende
verdieping van de 'toren van Babel'. Ook de
Wassenaarse bedrijfsjurist heeft via een inge
nieus bedacht doorkijkje uitzicht op de stad
en op de in de toren verwerkte' terrassen en
plantentuinen. „Dit is een prachtige ruimte",
vindt Doorn. Inderdaad, voor een medewer
ker is er weinig werkruimte, maar de compu
Kritiek op nieuw
gebouw van het
Europees Parlement
langs lopende Nederlandse tolken. Bij de
eerste bijeenkomst van het zogeheten Bu
reau (de parlementsvoorzitter en de onder
voorzitters) heeft hij af en toe de vertaling
uitgezet en 'naturel' geluisterd naar de woor
den van Nicole Fontaine. „Die spreekt zo
duidelijk schoolmeesters Frans dat ik haar
goed kan volgen", verduidelijkt hij. De tol
ken, die speciaal voor hem zijn opgetrom
meld, vinden het niet erg. „Dan hebben we
ook even rust."
Marieke Sanders straalt op de eerste dag
van haar werk in Straatsburg. Ze heeft met
een al een plek gekregen in de kiescommis
sie en moet er op toezien dat het er bij de
stemmingen correct aan toegaat. De kwieke
Aerdenhoutse grijpt ook meteen in wanneer
haar collega's vijf ongeldige stembiljetten
toch willen doorlaten. „Openheid en door
zichtigheid beginnen hier", zegt ze tegen de
commissieleden, die uiteindelijk inbinden.
De eerste winst is binnen. Dat smaakt naar
Gedrang
Dat collegialiteit grenzen kent, ervaart ze een
dag later wanneer alle vrouwelijke parle
mentsleden in de nieuwe vergaderzaal op de
foto moeten. Handtasjes worden voor zover
vanaf de tribune gezien kan worden nog net
niet ingezet, maar Sanders meldt na afloop
dat haar collega's hun ellebogen wél in de
strijd hebben geworpen. „Het is grappig te
zien hoe sommigen vechten voor een plaats
je op de eerste rij. Ze moeten gezien worden.
Dan is het even niet meer zo leuk samen".
Niet iedereen mengt zich in het gedrang.
CDA-boegbeeld Hanja Maij-Weggen loopt
ostentatief de andere kant op wanneer de
vrouwen zich opmaken voor het plaatje.
Sanders, gewezen directeur van de stich
ting Lezen, gaat zich bezighouden met de
omvangrijke portefeuille cultuur, jeugdza
ken, onderwijs, media en sport. Daarnaast is
ze lid van de commissie voor vrouwenrech
ten en plaatsvervangend lid van de commis
sie voor regionale politiek, vervoer en toeris
me. Stil zitten is er niet bij. Ze spreekt Frank
rijk meteen aan op het in haar ogen idiote
verbod voor vrachtwagens om op 11 augus
tus - de dag van de zonsverduistering - enige
uren te rijden. In de transportcommissie
meldt ze zich aan als rapporteur voor de be
handeling van de consumentenrechten in de
luchtvaart. „Passagiers moeten meer te zeg
gen krijgen", vindt Sanders, die in het verle
den als Statenlid in Noord-Holland al veel
met luchtvaart en Schiphol had te maken.
„Het is de eerste dagen vervreemdend om
hier rond te lopen. Maar als de vergaderin
gen eenmaal op gang komen en je merkt dat
er onderwerpen zijn die je aanspreken, dan
is het ook erg leuk," concludeert ze.
HANS JACOBS
et nieuwe parlementsgebouw
ziet er vooral 's avonds uit als
X een adembenemend ruimte
chip, waarvan de lichten worden weerspie-
Bid in de rivier 111. Ook de riante vergader
aal doet denken aan het decor van een uit
en science fictionfilm weggehaalde contro-
ikamer, maar verder is het binnen nog lang
een 'all systems go'. De talrijke haperingen
i tekortkomingen overschaduwen tijdens
eden.
'Jammer dat het er van binnen niet net zo
ïooi uitziet als van buiten'. Die woorden
in Nicole Fontaine komen als een schok,
at uitgerekend de nieuwe voorzitter van het
uropees Parlement, nota bene een conser-
atieve Fran^aise, na de eerste werkdag in
traatsburg al zo'n hard oordeel velt, doet
ijn. Van buitenlanders, met de Belgen voor-
p, komt zo'n aanval op het nieuwe parle-
ïentsgebouw (kosten 1 miljard gulden) niet
s een verrassing. Tenslotte zijn die in grote
leerderheid tegen het maandelijkse gepen-
el tussen Brussel en de Elzas. Maar van
nadame Fontaine' wordt solidariteit ver-
[acht.
Fontaine heeft echter net de brandtrappen
loeten gebruiken om bij haar bureau op de
vaalfde verdieping van de kantoortoren te
f imen. Ze weet dat de liften niet zijn te ver
bouwen. Het zwaarlijvige Belgische parle-
entslid Freddy Thielemans zit zelfs een
f uur vast. Het is een verhaal dat een ei-
n leven gaat ieiden. Aan het einde van de
ttingsweek zou hij er al de nacht in hebben
joorgebracht. Overdrijven en klagen is ook
jolitici niet vreemd. Fontaine belooft het
jarlement dat het bij de volgende bijeen-
omst eind augustus soepeler zal verlopen.
Indertussen krijgt iedereen een klachtenfor-
ïulier mee.
Niet functioneel
lieuwkomer Marieke Sanders-ten Holte vat
laar kritiek in één zin samen. „De werkom-
[eving is niet functioneel." Iedereen moet
leze eerste dagen op de tast een weg zoeken
n de wirwar van gangen, bruggetjes en lif-
en. De stijfkoppige Noord-Ierse dominee
an Paisley staat vertwijfeld, paspoort in de
land, bij de beveiligingsbeambte. „Hoe kom
aan de overkant? Hoe kom ik in het nieu-
'e gebouw?", vraagt hij. Jacques Santer, de
uxemburger die na zijn echec als voorzitter
an de Europese Commissie een nieuw leven
egint als parlementslid, wil weten waar het
istaurant is.
De Italiaanse mediamagnaat Silvio Berlus-
oni heeft zijn eigen verkenningstroepen. Hij
oeft niet te verdwalen. „Het is normaal bij
ö'n eerste keer dat nieuwelingen hier ver-
waasd rondlopen, maar in dit nieuwe ge-
iouw loopt iederéén te dolen", zegt WD-
oorman Jan Kees Wiebenga. „Er is nu al fi-
■vorming in het gebouw. De logistiek zit
ewoon heel slecht in elkaar," meent San-
ers.
Nieuwkomer Bert Doorn beveelt de werk-
t aan, of de nog door niemand-ontdekte
uitenlift een paar gangen verder. Hier geen
achttijden en irritatie omdat op elke etage
ordt gestopt, of omdat de lift met acht
lensen al overbelast is. „Je kunt hier zelfs
Inieten van het uitzicht op het Zwarte
(oud. Wat wil je nog meer?". De Wasse-
aarder is echter een uitzondering met zijn
innige kijk.
Elly Plooij-van Gorsel laat zich niet onbe-
ligd. Het zeer uitgesproken parlementslid
it Oude Wetering heeft geen goed woord
fer voor het nieuwe gebouw. „Het is klote,
chrijf dat maar op". Vervolgens geeft ze een
vendige beschrijving van de martelgang
°or het labyrint met haar aan een rolstoel
Marieke Sanders-Ten Holte: blij met voorstel-
Fontaine over stemmingen op vrijdag.
foto'archief
rijden voor een spreekbeurt, maar een Griek
kan dat natuurlijk niet doen."
De debutant staat te trappelen om te be
ginnen. „Het wordt tijd dat we aan het werk
gaan", zegt hij na de zoveelste stemming
over de verdeling van de leukste baantjes in
het parlement en de plekken in de commis
sies. De eerste week bestaat inderdaad uit
veel rondlopen, oefenen met stemmen,
touwtrekken om posities en de eigen plaats
vinden in de immense vergaderzaal.
Voor Doorns CDA-collega Ria Oomen be
tekent dat schrikken. Door een ongelukkige
speling van het lot komt zij terecht naast de
Franse rechts-extremisten Charles de Gaulle
jr en Jean-Marie Le Pen. Aan het einde van
de week is ze zelfs ziek, maar er lijkt geen di
rect verband. „Het was een hele toer om de
ziekenzaal te vinden. Die zit weggestopt in
de kelder. Te gek gewoon", zegt Doorn. „Tja,
dat zoeken hoort er bij in zo'n eerste week.
Maar leuk is het niet."
De bedrijfsjurist bij de werkgeversvereni
ging VNO-NCW kampt nog met gezond
heidsproblemen die hem ook uit de verkie
zingscampagne hebben gehouden. „Als alles
goed gaat kan ik in het najaar volop aan de
slag", zegt hij hoopvol. De CDA'er wordt lid
van de commissie juridische zaken en inter
ne markt en plaatsvervangend lid van de be
grotingscommissie. „Daar valt genoeg te
doen", meent hij.
Opvallend is dat Doom meeklapt met zijn
fractie van de Europese Volkspartij na een
zeer nationalistische en alom veroordeelde
aanval van zijn Duitse fractievoorzitter
Hans-Gert Pottering op Commissie-voorzit
ter Romano Prodi.
De CDU'er is boos dat er in de nieuwe
Commissie geen lid van zijn partij is opgeno
men. In plaats daarvan heeft bondskanselier
Schroder een lid vaji de Groenen voorgedra
gen, en Prodi is daarmee akkoord gegaan.
Schande, zo vindt de Duitser die een staaltje
van binnenlandse politiek te zien geeft, dat
niet in Straatsburg maar in Berlijn thuis
hoort. „Inderdaad, dat is waar, maar hij
heeft ook een paar goede dingen gezegd",
verontschuldigt Doorn zich voor zijn geklap.
Gespannen
Joost Lagendijk dribbelt inmiddels nerveus
door het gebouw. De voormalige Haarlem
mer en voorman van de met drie man uitge
breide Groen Links-afvaardiging is gespan
nen voor de ontmoeting van Frits Bolkestein
met de fractie van de Groenen. Tijdens de
treinreis naar Straatsburg heeft Lagendijk
nog naarstig gespeurd naar uitlatingen die
de liberaal kunnen diskwalificeren als toe
komstig Eurocommissaris. „Ik heb niks te
gen Bolkestein, maar ik vind niet dat hij met
zijn opvattingen over Europa de juiste man
op de juiste plaats is", legt Lagendijk uit.
Bolkestein zoekt de fractie van de Europe
se Groenen op. Dankzij de breedsprakigheid
van kersverse parlementsleden als de in Lei
den geboren Alexander de Roo krijgt hij het
niet moeilijk. „Dit ging prima", stelt WD-
voorlichter Ed Slinger tevreden vast. „Ieder
een hoort natuurlijk graag zichzelf spreken,
vooral als er camera's bij zijn", verzucht La
gendijk. Hij laat onderzoeken of de provincie
Zuid-Holland mogelijk niet alleen de Neder
landse wet overtreedt met haar bankiers
praktijken, maar wellicht ook de Europese
regels heeft geschonden. Dan kan Den Haag
nog een fikse Europese tik op de vingers ver
wachten. „Het is nog een klus dat uit te zoe
ken, maar ik denk dat de provincie helemaal
fout zit", zegt Lagendijk. Ook Doorn en San
ders oordelen hard. „Dit is wel het laatste
wat een provincie moet doen."
Het gevecht om de sleutelposities in de
parlementaire pikorde bezorgt Wiersma het
voorzitterschap van de parlementaire dele
gatie die zich bezighoudt met Wit-Rusland,
Oekraïne en Moldova. In het licht van de Eu
ropese verhoudingen niet de minst onbe
langrijke landen, en voor de voormalige in-
ternationaal-secretaris van de PvdA een leu
ke klus. Veel belangrijker echter is dat Neder
land voor het eerst in tien jaar in Jan-Kees
Wiebenga weer een vertegenwoordiger heeft
in de top van het Parlement. De Aerdenhou-
ter, voormalig Tweede-Kamerlid en gewezen
gemeenteraadslid van Leiden, is één van de
veertien ondervoorzitters.
„Een belangrijke post", vindt Wiebenga
zelf. „Je hebt een stem in het reilen en zeilen
van het parlement. Je zit aan de frontlinie en
kunt direct invloed uitoefenen op de zo
noodzakelijke hervormingen." Vanaf sep
tember zit Wiebenga een paar keer per week
in de voorzittersstoel. „Het is goed dat er
vanaf die plek weer Nederlands klinkt in de
zaal. Dat is lang niet meer gebeurd." Onder
tussen verontschuldigt de liberaal zich bij de
ter kan toch ook op zijn eigen bureau staan.
En ja, het bank/bed is veel te klein voor ie
mand van zijn postuur, maar ach, het gaat
toch maar om een paar dagen per maand.
„Je kunt de kritiek ook overdrijven", meent
hij nuchter.
Plooij denkt daar anders over. „Er is vast
gelegd dat we twaalf keer per jaar in Straats
burg moeten vergaderen, maar er staat niet
bij hoe lang. Gemiddeld komt het neer op
zestig dagen. Dat kan minder en, let op mijn
woorden, dat zal ook gebeuren", briest ze.
Doorn is om andere redenen nu al voorstan
der van minder vergaderdagen. „We zijn hier
zo druk met elkaar bezig dat je moet oppas
sen dat je niet gaat denken dat de wereld om
Straatsburg draait. Je moet oppassen voor
die beeldvorming. Ik vind dat we minder
vaak moeten vergaderen, dan blijft er meer
tijd over om het land in te gaan, zoals ook
Tweede-Kamerleden doen."
Sanders is blij dat voorzitter Fontaine heeft
voorgesteld om de omstreden stemmingen
op vrijdag voortaan achterwege te laten.
„Dan hebben we ook meer tijd voor werkbe
zoeken. Het contact met de kiezers is heel
belangrijk." Leidenaar Jan Marinus Wiersma
(PvdA) liet zich in de vorige zittingsperiode al
nooit op vrijdag zien. „Ik kan in Nederland
meer nuttig werk verrichten dan hier."
Voordeel
Doom ziet ook louter voordelen in het voor
stel van Fontaine. „Nu zijn we het hele jaar
aan Bmssel en Straatsburg gebonden. An
ders dan de Tweede Kamer hebben we nau
welijks tijd voor iets anders. Het Europees
parlement blijft daardoor op afstand van de
mensen. Als Nederlander heb je dan nog de
mogelijkheid om een avondje op en neer te
Bert Doorn: Tijd om aan het werk te gaan'.
foto'archief
