Marinevrouw maakt zich M
op voor grote reume
WEER
Schiphol-bal bij kabinet
157
Organisator China-reis
voor justitie ongrijpbaar
Krokodillen verzorger houdt het höofd erbij Maj°or Bosshardt bij Madame Tussaud
WOENSDAG 28 JULI 1999
C 0
M E N T A A R
De milieubeweging en de luchtvaartsector zijn er niet in geslaagd
een eensluidend advies over de toekomst van Schiphol uit te bren
gen. Zij blijven steggelen over de vraag aan welke normen Schip
hol met betrekking tot geluid, veiligheid en luchtvervuiling moet
voldoen. Na maanden van discussie leggen de partijen de bal weer
bij het kabinet. En premier Kok had juist zo gehoopt dat zijn gelief
de poldermodel de al jaren durende impasse rond de nationale
luchthaven zou doorbreken.
Het was ook niet te verwachten dat de toverwoorden overleg en
compromis voor de Schiphol-problematiek een remedie zouden
bieden. Daarvoor liggen de belangen van beide partijen nu een
maal te ver uiteen. De luchtvaartsector wil groeien, omdat interna
tionaal opererende bedrijven dat volgens de economische wetten
nu eenmaal moeten. De milieubeweging wil juist een rem op die
groei zetten, omdat het milieu anders de dupe wordt.
De enige winst van het overleg is dat de partijen niet zoals vroeger
over appels en peren praten. Er is veel minder spraakvewarring
over de brij cijfers rond Schiphol waar PvdA-fractievoorzitter Mel-
kert indertijd hoorndol van zei te worden. Men gebruikt nu van
beide kanten zakelijke argumenten om het eigen gelijk aan te to
nen.
Maar de impasse rond Schiphol blijft. Ook al zijn de gesprekpart
ners zelf wijzer geworden, geen van allen kan zich tegenover de
achterban veroorloven water bij de wijn te doen. En voor een groot
deel van de bevolking blijft de kwestie Schiphol gehuld in een waas
van cijfers en emoties.
Daarom is het ook niet erg dat het overleg is mislukt. De besluit
vorming is terug waar zij hoort. Bij kabinet en Tweede Kamer. De
politiek moet nu kiezen hoe ruim of krap de milieugrenzen van
Schiphol uiteindelijk worden. Het maatschappelijk debat over
Schiphol heeft lang genoeg geduurd. Nog meer discussie zou een
gotspe zijn. Het kabinet kan zichzelf een dienst bewijzen door nu
knopen door te hakken. Daarmee kan Kok het collectief falen van
de politiek inzake Schiphol snel doen vergeten.
Miss Chili op vuist met vriendin
van stervoetballer Zamorano
'Ofje koffie schenkt of commandant bent, het is jouw schip'
'Maak een man vrij voor de vloot.' Met die oproep werden destijds de eerste vrouwen geworven door de Koninklijke Mari
ne. Met elke vrouw die toetrad, kon een extra man naar Nederlands-Indië worden gestuurd. Ze stroomden toe, de avon
tuurlijke meiden. Vanuit het verzet kwamen ze, maar ook vanuit kantoorbaantjes waar ze al lang op waren uitgekeken.
Dat avontuur bleek maar betrekkelijk: want al werden de Marva's in verschillende uithoeken van de wereld gestationeerd,
ze kregen alleen walfuncties, woonden in Marva-huizen en leefden strikt gescheiden van hun mannelijke collega's. Ze
hadden eigen rangen, maar - en hierin was de Marine de tijd ver vooruit - de Marva kreeg evenveel betaald als haar man
nelijke evenknie.
Pi
Miss Chili kan het niet verkrop
pen dat het uit is met de Chi
leense stervoetballer Ivan Za
morano. de spits van Inter Mi
lan en het Chileense nationale
elftal. Afgelopen weekeinde
ging ze in een discotheek de
nieuwe vriendin van de voet
baller te lijf.
De Chileense krant La Tercera
beschreef het voorval in geuren
en kleuren. Zamorano, alias
Bam-Bam, was in de discotheek
Skuba aan het dansen met het
fotomodel Titi Ahubert, zijn
nieuwste vlam. De spits ver
maakte zich uitstekend, totdat
zijn ex-vriendin Daniella Cam
pos verscheen, ook een model,
Miss Chili, en vierde bij de laat
ste Miss World-verkiezing.
Er ontstond een woordenwisse
ling tussen Daniella en Zamo
rano. Daarna begon Miss Chili
als een wilde op Titi in te beu
ken. Na een korte vechtpartij
werd de Miss door bewakers uit
de discotheek verwijderd. Maar
de 19-jarige Daniella liet het er
niet bij zitten. Ze installeerde
zich in de auto van de Inter-
spits en weigerde zonder hem
te vertrekken. Volgens La Terce
ra was Bam-Bam daar niet te
gen bestand. Bevreesd voor een
nog grotere rel, trok hij zijn jas
je aan en voegde zich bij zijn ja
loerse ex.
Omdat het 55 jaar geleden is
dat de eerste vrouw haar intre
de deed bij de Koninklijke Ma
rine, wordt op 17 september
een reünie gehouden voor alle
vrouwen die daar gediend heb
ben of nog dienen. Ze worden
in groten getale in Soesterberg
verwacht: voormalige Marva's,
maar ook de vrouwen van late
re lichtingen, die gelijkstelling,
in functie, rang en verantwoor
delijkheid, met de marineman
als iets normaals beleefden.
Wietske de Boer-de Weerdt,
voorzitster van de Vereniging
van ex- en actief dienende
vrouwelijke militairen der Ko
ninklijke Marine, kwam zelf in
1966 in dienst. Gevaren heeft ze
niet, maar Wietske, inmiddels
met leeftijdsontslag, kijkt even
goed terug op een 'geweldige
tijd.' Ze was codeur/telexiste bij
de Verbindingsdienst en werkte
voor drie jaar in een chefsfunc
tie op de Antillen.
Begin jaren '80, toen de Marva-
afdeling werd opgeheven, be
gon de emancipatie. Dat was
voor sommigen even wennen.
Toen in 1980 de eerste vrouwen
aan boord gingen van H.M.
Zuiderkruis, kwamen er luide
protesten van echtgenotes van
marinemannen, die het ergste
vreesden voor hun huwelijken.
„Een hoop drukte om niks,"
zegt Wietske. „Het ging om een
heel kleine groep, maar de me
dia smulden. Het zal best een
Toen de eerste vrouwen gingen varen, klonken er luide protesten van echtgenotes van marinemannen.
„Maar dat was een hoop drukte om niets." foto archiefgpd
keer fout zijn gegaan, maar dat
was dan misschien sowieso ge
beurd."
Haar jongere collega Desiree
Bogert-Marchal, net als Wietske
getrouwd met een marineman:
„Als een schip met alleen man
nen in een buitenlandse haven
ligt, komen er ook vrouwen.
Maar alles is gescheiden aan
boord, en je slaapt met z'n
twaalven in een hut. En ik zou
er zelfs geen moeite mee heb
ben als mijn man met vrouwen
in één ruimte zou moeten sla
pen. Je moet elkaar kunnen ver
trouwen."
De saamhorigheid onder mari
nepersoneel is groot. Velen wo
nen in en rond Den Helder.
Door de afwijkende werktijden
raken vriendschappen met
niet-marinemensen vaak in het
slop. Wietske: „Iedereen heeft 't
over zijn schip. Of je nu voor de
koffie zorgt of commandant
bent, je bent een schakel in het
geheel."
Waarom kozen ze voor de mari
ne? Wietske: „Je moet het avon
tuur aandurven. Je kunt ook bij
de bank op de hoek gaan wer
ken, maar dat leek mij heel zou
teloos." Desiree: „Je begint er
gens aan, en je weet nooit waar
je eindigt." Zij heeft 't eerst ge
probeerd met een burgerman.
„Hij begreep het gewoon niet.
Ik belde hem wel eens op vrij
dagavond om te zeggen dat ik
wacht moest lopen en dus niet
thuiskwam. Dan zei hij: maar je
bent al de hele week weg! Zo
werkt dat nu eenmaal bij de
marine, wacht lopen hoort er
bij. Daar kun je je niet aan ont
trekken."
Inmiddels kunnen ook marine
vrouwen in deeltijd werken,
maar vanzelfsprekend is dat
nog lang niet. Krijg je zo'n func
tie toegewezen, dat is dat voor
drie jaar. Een verlenging is niet
vanzelfsprekend. „Dat is alleen
maar eerlijk," vindt Wietske de
Boer. „Anders vaart een collega
zich helemaal gek voor jou."
Als mensen de marine verruilen
voor een burgerbestaan, dan
willen ze vaak na twee dagen al
terug kruipen, zegt Wietske.
Waarom? „Je bent altijd in de
groep met één doel: de zaak
draaiende houden. Dat schept
een enorme band."
MARIJKE NUBOER»
De reünie voor alle vrouwen
die gediend hebben of dienen
bij de Koninklijke Marine, is
op 17 september op de vlieg
basis Soesterberg. Opgeven
kan tot eind augustus bij de
reüniecommissie, postbus
1055,1780 EB Den Helder, tel-
./fax 0223-641889.
MILLENNIUM
nog
dagen
Nog 157 dagen en het
nieuwe millennium brefs'
aan. Reden voor deze la eh
om in een dagelijkse sei00
terug te kijken op belan
rijke gebeurtenissen die
plaatsgrepen op corres
ponderende data in de
gelopen 1000 jaar. Deze
week: 26 juli 1926: Piet
Moeskops viert vijfde w oli
reldtitel; 27 juli 1886: Ai
sterdam likt wonden nae J
palingoproer: 28 juli 19
botsing bommenwerpe
met Empire State Buildj
29 juli 1910: Hilgers vlie
als eerste Nederlander
ven Nederland: 30 juli
1650: aanval op stadhoi
der Willem II; 31 juli 19 e 1
Engeland verbiedt tv-co™
mercials sigaretten.
28 JULI 1945
Het wolkenkrabbermuseun
New York heeft er dezer daj
een speciale tentoonstellinj1
aan gewijd: het befaamde E
pire State Building, niet 's v
relds hoogste- wel de meesir
liefde wolkenkrabber. Wie
te weten wil komen over he
bouw van 102 verdiepingei
381 meter hoog dat in nog j
twee jaar werd gebouwd, k;
zijn hart ophalen. 'Vraag w«
over de constructie, het des
of de economische effecten
je vindt het hier', zegt Clairtlr
Nelson van het in 1996 geo
de museum. Zo'n honderd
zoekers weten dagelijks de
te vinden naar het Scyscrap1
Museum, dat is gevestigd o
Wall Street. Uitgerekend aa
een van de bekendste verhi
over het Empire State BuiltDr<
De van fraude verdachte Friese
reisorganisator is voorlopig on
grijpbaar voor de Nederlandse
justiüe. De directeur van de
failliete Culture Travel Club liet
vorige week na een ruzie tien
Nederlandse toeristen achter in
de Chinese hoofdstad Peking.
Gistermiddag verbleef hij in een
hotel in Erenhot, het laatste
plaatsje voor de Mongoolse
grens.
Op 1 april vertrok de reisorgani
sator met een karavaan van ze
ven campers, ondanks het fail
lissement dat de rechter op 16
maart over zijn reisbureau had
uitgesproken. „Maar daar wist
ik niks van", aldus de directeur.
Curator Iris van den Berg is een
andere mening toegedaan. Zij
vermoedt dat de reisleider zich
met opzet voor haar schuil
houdt. „Een directeur van een
failliete onderneming mag het
land niet verlaten," zegt ze,
„maar hij trekt zich niets aan
van de faillissementswet." Van
den Berg inventariseert nu de
schulden en strafbare feiten,
zodat het interregionale fraude
team van het Openbaar Minis
terie in Groningen aan de slag
kan.
Toen de ondernemer op 9 juli
vorig jaar persoonlijk failliet
ging, zat hij in Rusland. Des
tijds ging het om een schuld
van 53.895, dollar die nog
steeds niet is afbetaald. Daarom
deed de curator begin dit jaar al
aangifte bij de politie in Leeu
warden. De zaak is echter nu
van zo'n omvang dat het frau
deteam ingeschakeld moet
worden, meent Van den Berg.
Bij het faillissement van de Cul
ture Travel Club gaat het even
eens om een schuld van zo'n
50.000, dollar. Zo lang de direc
teur in Mongolië zit, is hij even
wel onbereikbaar voor de frau
derechercheurs. Commentaar
van de reisorganisator: „Ik ben
op 30 september weer in het
land, dan handel ik deze zaken
wel af. Ik kan me er nu niet
druk om maken."
Madame Tussaud in Amster
dam krijgt in de kerstperiode
een wassen beeld van majoor
Bosshardt. De luitenant-kolonel
is het boegbeeld van het Neder
landse Leger des Heils. „Het is
een ontzettend leuk en goed
mens. In Nederland kent bijna
iedereen haar", motiveert het
wassenbeeldenmuseum de
keuze. De oprichter van het Le
ger, William Booth, is vereeu
wigd in de Londense vestiging
van het museum.
Voor majoor Bosshardt is
eerst zanger Frans Bauer aan de
beurt. Zijn gelijkenis komt in
september in Madame Tussaud
te staan. Het museum wordt re
gelmatig benaderd door fan
clubs en managers met het ver
zoek een beeld van hun idool in
de collectie op te nemen. Ar
tiesten zelf komen zelden met
een verzoek, aldus een woord
voerster.
Het wassenbeeldenmuseum
aan de Dam heeft nu ongeveer
150 beelden. Die zijn allemaal
handgemaakt. Een creatie kost
tussen de 75.000 en 90.000 gul
den.
ke Amerikaan het verhaal z
ongeveer uit z'n hoofd ken
'Maar vooral omdat deze te)rc
toonstelling over de bouwi
de architectuur gaat en sto
het jaar dat het gebouw kla SP
was, in 1931', zegt Claire N p
son. Die gebeurtenis is het 6
pletter vliegen van een B-2!
bommenwerper, aan het ei a
van de oorlog, in de vroege
terdagmorgen van 28 juli 1!
Een van de motoren slaat b
dend tussen de 78ste en 7910
verdieping door, terwijl de
dere in een luchtschacht to /I
landt. Er vallen 14 doden e J
zwaargewonden, een zwan
Aanvoer van warmere landlucht
Hoewel de bewolking gisteren lang bleef hangen, werd het op veel
plaatsen toch nog boven de 20 graden. Valkenburg kwam tot 20.8
graden en Schiphol tot 20.4 graden. Vanmorgen was het zoals ver
wacht dan toch zo goed als helder met aangenaam frisse ochtend
minima.
Morgen en overmorgen verandert er maar weinig in het weer
beeld. Een krachtig hoog net ten oosten van Schotland verandert
voorlopig maar weinig van plaats. Het hoog heeft een uitloper naar
Polen, die de volgende paar dagen maar weinig van plaats veran
dert. Langs de zuidelijke flank ervan is de aanvoer van over de
Noordzee volledig afgesneden en wordt met een matige oostelij
ke stroming droge en stilaan nog wat warmere landlucht naar
Nederland aangevoerd.
Vannacht blijft het dus helder weer. De wind neemt iets af en ,'j
blijft dan zwak of matig waaien uit het oosten. Onder de hel
dere hemel daalt het kwik tegen de vroege ochtend naar mi
nima rond de 14 graden, iets minder fris dan afgelopen
nacht.
Morgen is het opnieuw een zonovergoten dag. Vanaf de
ochtend schijnt de zon volop. Na de middag kan zich lo
kaal een enkel stapelwolkje tonen. Het wordt nog wat
warmer met maxima tussen de 23 em 24 graden
op plaatsen gevoelig voor aanvoer van het IJssel-
meer, tot 27 of 28 graden in het binnenland. De
wind waait maüg. nabij de kusten van het IJssel-
meer vrij krachtig uit het oosten.
Ook overmorgen is de zon onverminderd van de
partij. Misschien dat later op de dag wat hogere
sluierbewolking vanuit het zuiden komt binnen
drijven, maar de zon blijft daar gemakkelijk
doorheen schijnen. De wind zet zich voorlopig
vast in de oosthoek en waait matig of vrij krach
tig. De maxima komen weer een graadje hoger
en liggen tussen 24 en 29 graden.
johan jaques
Het is een act die
toeristen doet huive
ren. Som Sodapo
steekt, ter vermaak
van vakantiegangers,
geregeld zijn hoofd
in de bek van een
krokodil op de Pat-
taya farm in Thai
land. Verzorger So
dapo, die krokodillen
speciaal voor dit
soort optredens
traint, trekt zich ver
volgens terug net
voor het beest zijn
machtige kaken
dichtklapt. Leuk, zo
lang hij zijn hoofd
niet verliest, foto
reuters
MENSELIJK
Een gigantische eik van zeker achthonderd jaar oud dreigt door
hoge ouderdom om te vallen in het Sherwood Forest in noordelijk
Engeland. Het plaatselijke bosbeheer heeft nu de kostbare taak de
boom overeind te houden, zodat die nog enkele generaties mee-
kan. De eik zou ooit zijn bewoond door de zich verstoppende le
gendarische dertiende-eeuwse held ROBIN HOOD. De eik zou over
leven als hij met grote zorg wordt omringd, zo menen de beheerders
van het woud. Met 75.000 gulden aan extra investeringen kan hij nog
honderden jaren mee. Aan het behoud van de boom wordt sinds het
begin van de eeuw gewerkt. De stam van de 23 ton wegende eik heeft
een omtrek van tien meter. Het stoort de jaarlijkse 675.000 bezoekers
niet dat in de dertiende-eeuw de boom waarschijnlijk te klein was voor
Robin Hood om zich er afdoende te verschuilen voor de sheriff van
Nottingham. Hood stal volgens de legende van de rijken en gaf de buit
aan de armen.
Een door JOHN LENNON gedragen kasjmieren jas die zo'n 330.000
gulden op moest brengen, is gisteren op een veiling in het Engelse
Bristol voor 3600 pond (11.800 gulden) van de hand gegaan. Ik
denk dat ik een goede koop heb gedaan en ben van plan de jas in
Londen met winst weer te verkopen", aldus de hoogste bieder Larry
Castle na afloop. Castle is een antiekhandelaar uit Hallatrow in het
zuidwesten van Engeland. De lange, marineblauwe winterjas met flu
weel afgewerkte boorden en manchetten werd door Lennon gedragen
op het hoogtepunt van de 'Beatlemama' in 1964 en 1965. In de voe
ring staat 'John Winston Lennon' en 'zijn jas' gekrabbeld, compleet
met een tekeningetje van de ronde brillenglazen van de zanger.
GF
Schoonheid
Moslimfundamentalisten is niets menselijks
I 'j vreemd. Dat stelt mij gerust. Het blijft oppas-
■y sen 'ueT hltn eergevoel dat brandbaar is als
I j spiritus. Als de jonge moslimdochter des hui-
zes zich niet ontvankelijk verklaart voor het
georganiseerde huwelijk met een seniele tan-
i deloze tachtigjarige en de ouderlijke woning
ontvlucht wachten baardood en wraak zo-
j als de krant geregeld meldt. Dat is vreselijk.
Maar je moet denken, bij de christenen
duurde het ook eeuwen voor de scherpe
kanten eraf waren. Staphorst ligt nog altijd
in Overijssel. Monseigneur Gijsen is in IJs
land in zijn sas.
Als het aan de geharnaste moslims in Malei
sië ligt. komen er geen mooie vrouwen meer
bij de overheid. Een geestelijk leider zei met
zoivel woorden: „mooie vrouwen zijn geze
gend door Allah en zulke vrouwen vinden
vanzelf een rijk man.Zo is het maar net.
Diamanten zijn de beste vrienden van een
HAN MULDER
meisje, zong Marilyn Monroe al met overgave en
John F. senior zong dan gevoelig de tweede stem.
Marilyn heeft trouwens nooit bij het rijk gewerkt.
Zo'n bericht uit Maleisië zet je aan het denken. Ook
Nederland grossiert in overheidsbanen. Op de depar
tementen floreert de schoonheid, zoals op mooie da
gen tussen de middag op de terrassen valt waar te
nemen als de dames worden gelucht. Niet altijd
speelt landsbelang de eerste viool als de secretaressen
op vingervlugheid met Word. kofftevaardigheid en
schoonheid worden getoetst. Ook in Nederland ver
hoogt een beleidsmedewerkster het succes van haar
functioneringsgesprek als zij zichzelf en haar rok-
lengteeen tikje aanpast aan de wensen van haar
baas.
Maar dat die fundamento's überhaupt woorden als
'schoonheid' in de mond nemen is een hoopvol sig
naal. Wie wel eens foto ziet uit Afghanistan, waar ze
de vrouwen optuigen als wandelende tenten met een
hor voor het oog en een gordijn voor de mond, denkt
wel eens dat de wellust onder het woestijnzand is be
graven. Vergeet het. Het bruisten borrelten kenne
lijk valt er ook voor de kat op de ambtelijke burelen
van Maleisië in het duister veel te knijpen.
Logica zou ik het niet willen noemen, maar het
schijnt onvermijdelijk te zijn datje in elk geloof van
A via B naar C moet. Over Staphorst had ik hei al.
Over ontuchtige hanen die op de dag des heren bij de
hennen werden weggehaald nog niet. In Maleisië
gaat men met zijn tijd mee. Er zijn prima super
markten, maar met gescheiden kassa's voor mannen
en vrouwen. Verdient navolging, zegt een enkele Ne
derlandse man die uit ervaring weet hoeveel de ge
middelde vrouw in haar wagentje deponeert. Het
licht blijft altijd aan in de Maleisische bioscoop. Dat
heeft ook zijn voordelen, omdat je dan bij een film
die tegenvalt de krant kan lezen. En lelijke vrouwen
bestaan niet. Beauty won 't make the pot boil, zeggen
de Engelsen, Mooi kun je niet eten. En zo is liet.
Overigens schijn je in Maleisië wel gemengd te mo
gen zwemmen, mits aangekleed en dat mag in
Duinrell nou weer niet.
Boer ALOYS VAN HOOYDOI,
uit het Vlaamse Temse heef
reis met trekpaard en kar na d-J
het Australische Sydney mo rd
staken wegens geldgebrek,
wilde in Sydney arriveren volm
aanvang van de Olympische
len in september 2000, mai r,
het passeren van grens tussling
Oostenrijk en Hongarije, toer
3000 van de in totaal 12.0(
lometer had afgelegd, wash)e
geld op. Door de Kosovo-cru rV;
het dioxineschandaal en de iki«
gische verkiezingen lieten z> im
sponsors het afweten. Bovei lei
werd Van Hooydonck door p en
achtervolgd. Zijn mobiele te ze
foon werd gestolen, zijn ban ep
werden lekgestoken en een i let
maakte zich uit de voeten m
oorbel van het gareel van zi
paard. De boer vertrok op U
maart richting Sydney metaitit
doel ,,de Belgische gemeen i
schap op ludieke wijze weer 3
nis te laten maken met het lei
nen van de Belgische trekpi ble
den, alsook het beter begrijp
van hun karakter. Dat staat
vrede, vertrouwen en verdra
zaamheid." Van Hooydonck
heeft de moed overigens m
helemaal opgegeven. Als allL
meezit probeert hij-in septi
opnieuw om Sydney te ben
Een IJslandse reclameman'
zijn vriendin afgelopen weel
de ten huwelijk in een primf (js
me reclamefilmpje. SOFFIA
MARTEINSDOTTIR zat zate
avond thuis televisie te kijki
toen het spotje voorbij kwan
„Het was een complete sch n
kon mijn ogen niet geloven,
tuurlijk trouw ik met hem. 1
een aanbod dat je niet kunt
geren", zei de aanstaande I
gisteren tegen de IJslandse ra.
visie. „ik moest het doen vd
mand anders het bedacht", ca.
dus reclameman Haukur Mi 0j
nusson. Zijn 35-seconden<
rende aanzoek kostte hemo n
veer 66.000 IJslandse kron
zo'n 1800 gulden. Het huw
zal later dit jaar plaatsvindi
