Moslims sluiten Al Aqsa na dreigement joodse extremiste
'Door armoede krijg je
meer vertrouwen in God
en de voorzienigheid'
Kerk Samenleving
VRIJDAG 23 JULI 1999
redactie aad rietveld. 071-5j;
VANDAAG
nö Apollinaris van Ravenna staat vandaag op de
lO heiligenkalender. Hij was rond 200 na Christus
JOU de eerste bisschop van het Italiaanse Ravenna
en stierf naar verluidt als martelaar. Kloosterlin
gen van een Benedictijnenorde in Duitsland dachten in de
middeleeuwen de hand te hebben gelegd op zijn relieken,
maar dat verhaal bleek later fictie te zijn. Toch ging de de
votie door en werd het nabijgelegen Remagen een belang
rijke bedevaartplaats. De naam Apollinaris siert tot op de
dag vandaag zelfs het koolzuurhoudend mineraalwater uit
de bronnen van deze streek.
Rastafari's herdenken vandaag de geboortedag (in 1892)
van keizer Haile Selassie van Ethiopië. Rastafari's zijn lid
van een oorspronkelijk uit Jamaica afkomstige beweging,
waarin het geloof in de terugkeer van de zwarte bevolking
naar Afrika centraal staat. De in 1975 overleden Haile Se
lassie. die oorspronkelijk Ras Tafari Mekonnen heette,
werd door de rastafari's gezien als hun leider, omdat hij
zich inzette voor het Afrikaans nationalisme. Hij werd in
1974 bij een militaire staatsgreep van de keizerlijke troon
gestoten waar hij 44 jaar op had gezeten als 'negusa na-
gast', ofwel koning der koningen.
'Blunderende' bisschop ontslagen
moskou De russisch-orthodoxe bisschop Nikon van Jekaterin-
burg is wegens 'blunders' ontslagen. Dat heeft de synode van de
Russisch-Orthodoxe Kerk besloten. De niet nader genoemde
fouten van de bisschop hadden geleid tot „verdeeldheid en ver
warring onder geestelijken en gelovigen". Hij is verbannen naar
een klooster. Volgens krantenberichten heeft Nikon zich schul
dig gemaakt aan homoseksuele handelingen. Tegenstanders
hebben een zwartboek over zijn daden opgesteld. Priesterstu
denten hebben hem ervan beschuldigd dat hij hen heeft ge
dwongen een homoseksuele relatie met hem aan te gaan. Ook
zou hij aan gelovigen grote sommen geld hebben gevraagd voor
zijn bemiddeling in conflicten.
Het dagelijks gebed
tai ninh Kaodaïstische gelovigen in een tempel in Tai Ning in
Zuid-Vietnam bijeen voor hun dagelijks gebed. Opgericht door
de taoïst Ngo van Tsjien in 1926, groeide het kaodaïsme - dat
elementen van boeddhisme, christendom, confucianisme en
taoïsme combineert - in Vietnam snel uit tot een invloedrijke
godsdienstige gemeenschap, die zelfs een eigen leger had. De
godsdienst heeft in Zuid-Vietnam nog duizenden aanhangers.
FOTO EP A
Brabantse pastor gaat cd's verkopen
sint willebrord» De Willebrordse pastor A. de Bok gaat zaterdag
cd's verkopen voor het goede doel: de ramen van zijn Willibror-
duskerk. Naast plaatselijke 'artiesten' is de pastor ook zelf op de
cd te horen met het nummer Uit het hart. De ramen van de Wil-
librorduskerk in Sint Willebrord zijn aan vervanging toe. De
daarvoor benodigde drie ton ontbreekt. Voor enkele Willebror-
ders was dat aanleiding een cd op te nemen. Het is een van de
meest gedraaide cd's bij de plaatselijke omroepen. Verwacht
wordt dat hij in een mum van tijd is uitverkocht.
Herdenkingsdienst voor JFK jr.
den haag De Amerikaanse Protestantse Kerk aan de Esther de
Boer-Van Rijklaan in Den Haag houdt zondagavond om zeven
uur een herdenkingsdienst voor John F. Kennedy jr., zijn vrouw
Carolyn en schoonzus Lauren. Het wordt een oecumenische
dienst, waaraan wordt meegewerkt door de Amerikaanse am
bassadeur Cynthia Schneider, voorzitter Georgia Manos-Hodge
van de American Community Council, priester Sjaak de Boer en
dominee Michael Bailey.
BEflOEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Aangenomen: naar Nieuwveen, J.W. Sparreboom. kandidaat uit Ridder
kerk; naar Uitwijk-Waardhuizen, N.W. van den Houten, kandidaat uit
Benschop, die bedankte voor het beroep naar Exloërmond (SoW).
jeruzalem ap
Moslimgeestelijken hebben gisteren
de Al Aqsa moskee in Jeruzalem geslo
ten. Zij deden dat nadat joodse extre
misten hadden opgeroepen tot verdrij
ving van moslims uit het gebied waar
de door koning Salomo gebouwde en
later door koning Herodes herbouwde
tempel heeft gestaan, die door de Ro
meinen in 70 voor Christus werd ver
woest.
De Israëlische politie arresteerde
gisterochtend drie leden van de verbo
den anti-Arabische Kach-groepering
die bij het complex pamfletten hadden
verspreid waarin joden werden opge
roepen 'de vreemdelingen van de
Tempelberg te verwijderen'. De drie
werden later weer vrijgelaten.
De politie liet, kennelijk om Pales
tijnse demonstraties voor te zijn, in de
Palestijnse kranten een verklaring af
drukken waarin zij beloofde dat joodse
extremisten uit het moskeecomplex
zullen worden geweerd.
Sinds Israel het Arabische oostelijke
deel van Jeruzalem in de Zesdaagse
oorlog van 1967 inlijfde, valt de gehele
stad inclusief alle heilige plaatsen on
der Israëlisch bestuur. Het Al Aqsa
complex wordt echter beheerd door
de Wakf, de religieuze moslimraad
De commandant van de Jeruzal
se politie, Yair Yitzhaki, toonde
misnoegd over het besluit van de
om de moskee te sluiten. De verw;
ting is dat het complex van<
de voor moslims belangrijke vrijd;
gebedsdiensten, weer opengaat.
Zoals pater Tom de
Jeu zie je nog maar
weinig religieuzen.
Met z'n lange grijze
baard, donkerbruine
pij, en sandalen lijkt
hij zo weggelopen uit
een film over de mid
deleeuwen. Alleen z'n bril en hor
loge passen er niet bij. Het witte
koord om z'n middel heeft drie
knopen. Ze symboliseren de drie
geloftes van de Kapucijnen: ar
moede, zuiverheid en gehoor
zaamheid. De 'Ordo Fratrum
Minorum Capuccinorum', of Ka
pucijnen, vormen de derde en
jongste tak van de orde van de
Franciscanen, ontstaan uit een
hervormingsbeweging in 1528,
die zich strikt aan het armoed-
e-ideaal en de orde
regels hield van Fran-
ciscus van Assisi. Ze
kregen vooral beteke
nis in de tijd van de
contrareformatie
door hun volkspredi-
king. Later ontplooi
de de orde veel activiteiten in de
missielanden. Missionaris Tom
de Jeu, nu 69 jaar, werd geboren
in Leiden als oudste zoon in een
grote (elf kinderen) en ook arme
familie. Die armoede van zijn
jeugd werd het fundament van
zijn latere geloofsleven. Als Kapu
cijnenbroeder zwoer hij alle bezit
af en vertrok in 1961 naar Chili,
waar hij tot op de dag van van
daag werkt. Eens in de drie jaar is
hij op bezoek in Nederland.
ONNO VAN 'T KLOOSTER
Pater Tom de Jeu: „Het lijden brengt heil aan de mensen."
FOTO HIELCOi
Bij ons thuis was het armoede wat
de klok sloeg. We hadden al zes kin-
deren, toen mijn ouders nog geen
tientje per week verdienden. Mijn
broer en ik zaten bij het zangkoor
op de Garenmarkt en wij waren de enigen die de
contributie van tien cent per week niet hoefden
te betalen. We woonden in een groot pand naast
de Lodewijkskerk, waar ook een aantal kantoren
zat. Ik herinner mij dat we soms met een roei
boot in de grachten van Leiden hout gingen
sprokkelen om te verkopen aan de mensen van
de kantoren boven ons huis.
Toch heeft het feit dat we arm waren ook veel
positieve invloed gehad in mijn leven. Daardoor
heb ik leren voelen hoe de armen denken, hoe
hun mentaliteit is. En dat is mij juist in de missie
ten voordele geweest. Jonge broeders, die uit rij
ke families komen, en met de beste bedoelingen
hun werk doen, begrijpen niet wat het is om echt
arm te zijn. Het lijden brengt heil aan de mensen.
Je ziet daaraan hoever de liefde van God gaat.
Jezus heeft geleden om ons van onze zonden te
verlossen. Hij accepteerde het lijden en liet zo
zien wat het kwaad is. Door armoede krijg je
meer vertrouwen in God en de voorzienigheid. Je
laat je niet opslokken door de materiële welvaart.
Mensen willen steeds meer, maar zijn nog niet
gelukkig. Je kunt de geest nu eenmaal niet vol
maken met materiële dingen. Mensen zijn gees
telijke wezens.
Zo dacht ik er vroeger ook al over. Ik weet nog
dat mijn vader regionaal damkampioen was. Op
mijn zestiende stond ik al op hetzelfde niveau als
mijn vader en ik dacht bij mezelf: stel dat ik kam
pioen van Nederland zou worden, wat geeft mij
dat? Wat heb ik eraan als ik in de krant kom? Ik
hechtte toen al veel meer waarde aan het geeste
lijk leven. Met gebed bijvoorbeeld kun je veel
meer kan bereiken dan met andere dingen.
Al vroeg wist ik dat een leven als priester de
moeite waard was. Wij hadden echter geen vroe
ge roeping, zoals sommige jongens die al op hun
twaalfde naar het seminarie gingen. Ik zeg 'wij',
omdat ook mijn één jaar jongere broer Jan mis
sionaris is geworden voör de Kapucijnen. Hij
werkt in Tanzania, Afrika. Wij zijn samen naar
het seminarie gegaan nadat we de ULO hadden
afgemaakt. Jan was goed in talen en wiskunde.
Op de ULO mocht hij. een jaar overslaan. Ik had
altijd moeite met talen, vandaar dat we in dezelf
de klas eindigden.
Op een paasmorgen zei mijn broer tegen mijn
vader, dat hij graag priester wilde worden. Eigen
lijk stonden we klaar om te gaan werken voor het
huishouden. Maar mijn vader zei dat hij het geen
problemen vond. Veertien dagen later zei ik ook
dat ik naar het seminarie wilde. 'Ga allebei maar',
zei hij. 'Want er is er maar één die alles leidt en
bestuurd. Ik vertrouw op de voorzienigheid.'
Omdat het seminarie van de Kapucijnen in Voor
schoten zat en dus dichtbij was, zijn we daar
heengegaan. Het beviel ons zo goed dat we zijn
gebleven. Op het eind van het derde jaar theolo
giestudie word je tot priester gewijd. Voor zo'n
wijding vroegen ze wat je later wilde gaan doen:
door studeren, het pastoraat in Nederland, of
missionaris worden. Ik weet nog goed dat ik
schreef aan mijn overste: 'wat u denkt dat het
beste is, dat doe ik.' En toen kreeg ik als enige
van mijn klas een benoeming tot missionaris in
Chili. Zo is het gekomen. Want als ik zelf had
moeten kiezen was de missie op de derde plaats
gekomen.
Eenmaal een poosje in Chili dacht ik er heel an
ders over. Voor mijn gevoel had ik een lot uit de
loterij getroffen. Ik heb ook nooit spijt gehad.
Onlangs is ons nog gevraagd of we terug wilden
naar Nederland als we het werk niet meer aan
kunnen. Ik heb gezegd dat ik wil blijven. Neder
land is zo veranderd. Hier is er secularisatie en
een mentaliteit van rationalisme.
We hebben als het ware de grootheid van God
naar beneden gehaald tot het niveau van de
Tl I
mensen. Wat mensen hier niet begrijpen
ven ze niet. Maar omdat God God is, moe ,lC
dingen zijn die wij niet kunnen begrijpen,
normaal.
Ik heb in Chili 35 jaar in de parochie van
gewerkt, een gebied in het zuiden van Chi
zo'n 5000 zielen. In 1991 kreeg ik de paroch
Quila Caliuin erbij. En sinds 1996 zit ik
plaats Cuinco. Mensen wonen daar allema
spreid, behalve in de steden. Het plattelani j
uitgestrekt, dat de mensen alleen voor
feesten bij elkaar komen. Niet op zondag
Holland. Daar zijn de afstanden gewoon te
Pas in 1979 kreeg ik mijn eerste wagen. De
ste zei: 'je bent ook geen twintig meer, je
een auto hebben.' Ik ging tot dan toe altijdi
paard of, als de wegen goed waren, op d
naar scholen om les te geven, of naar de 1
voor de diensten.
Het is wel handig hoor, zo'n auto, maar ik t
fel of ik nu meer geestelijke invloed heb. k
met een auto meer bekeringen? Ik
denk het niet. De arme donder zit
tenslotte zelf ook op een paard of
fiets. Chili is zo uitgestrekt dat als je
twee keer zoveel tijd zou hebben, je
ook die tijd makkelijk zou vullen. ftja
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met zaterdag.
Finland:
Wolkenvelden en geregeld regen
of een bui, zaterdag in het zuiden
droog en meer zon. Maxima rond
20 graden, in het noorden iets
frisser.
Noorwegen:
Wolkenvelden, ook af en toe zon
en met name zaterdag weer re
gen. Maxima van 14 graden langs
de westkust tot 21 bij Oslo.
Zweden:
Wolkenvelden, soms ook wat zon
en van tijd tot tijd een bui. Maxi
ma van 17 graden in het noorden
tot 23 in het zuiden.
Denemarken:
Af en toe zon, maar soms ook een
bui of wat regen. Maxima oplo
pend naar 23 graden.
Engeland, Schotland, Wales en Ier
land:
In het- noorden wolkenvelden en
soms wat regen. In het zuiden
waarschijnlijk droog en geregeld
zon. Maxima rond 17 graden in
het uiterste noordwesten, in de
omgeving van Londen oplopend
naar 25 graden.
België en Luxemburg:
Perioden met zon en meest
droog. Maxima oplopend naar 25
graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Droog en steeds meer zon met
maxima oplopend naar 27 gra
den. Langs Het Kanaal iets fris
ser.
Portugal:
Veel zon en droog. Vanaf zaterdag
toenemende kans op een regen-
of onweersbui. Maximumtempe
ratuur van 27 graden aan de
noordwestkust tot 40 in het bin
nenland. Zaterdag overal enkele
graden lager.
Madeira:
Perioden met zon en droog. Mid-
dagtemperatuur ongeveer 25 gra
den.
Spanje:
Overwegend zonnig, maar langs
de Golf van Biskaje en in de Pyre-
neeen meer wolken. Vanaf zater
dag vooral in het binnenland toe
nemende kans op een regen- of
onweersbui. Maxima variërend
van 30 graden aan de Costa's, tot
40 in het binnenland. Langs de
Golf van Biskaje rond 25 graden.
Canarische Eilanden:
Zonnig, in het noorden soms ook
wolkenvelden. Middagtempera-
tuur omstreeks 27 graden.
Marokko:
Westkust: overwegend zonnig en
droog.'Maxima tussen 30 en 35
graden.
Tunesië:
Flink veel zon en meest droog.
Maxima tussen de 35 en 40 gra
den. Zaterdag lagere temperatu
ren en kans op een regen- of on
weersbui.
Zuid-Frankrijk:
Steeds meer zon en droog. In het
tfhonedal eerst nog kans op een
Mistral. Maxima oplopend naar
27 tot 32 graden.
Mallorca en Ibiza:
Overwegend veel zon en droog bij
maxima rond 32 graden.
Italië:
Flink veel zon, maar ook enkele
stevige regen- of onweersbuien,
vrijdag in het noorden, zaterdag
juist in het zuiden. Maxima van
26 graden in het noorden tot 30
in het zuiden, zaterdag precies
andersom.
Corsica en Sardinië:
Perioden met zon, maar ook kans
op een regen- of onweersbui.
Maxima meest rond 30 graden.
Malta:
Veel zon en alleen zaterdag kans
op een regen- of onweersbui.
Maxima rond 30 graden.
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 7 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
F. Blok, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin-en Bollenstreek
W F. Wegman, chef redactie Leiden
INTERNET:
TELEFAX
Advertenties: 071- 5323 508
Familieberichten: 023- 5317 337
023- 5320216
Redactie: 071-5321 921
Hoofdredactie: 071-5315 921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 totffjn
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8 30 totl
071-5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging venü Ore
het automatisch afschrijven van iiet
abonnements- geld, ontvangen 1,-
betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (bin« iaT'
worden verzonden geldt een toeslag»: p e
aan portokosten per verschijndag. j|{
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETT! jf®
Voor mensen die moeilijk lezen, sled 'J h
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is een samen j(je
van het regionale nieuws uit het Lei
Dagblad op geluidscassette beschikt
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur,! 'er
n.l
Auteursrechten voorbehoud: y (j
Dagbladuitgeverij Damiaï jj -
Griekenland en Kreta:
Zonnig zomerweer. Middagtem-
peratuur omstreeks 30 graden, in
het binnenland enkele graden ho
ger.
Turkije en Cyprus:
Overwegend zonnig en droog.
Maxima langs de kust meest rond
30 graden.
Duitsland:
Steeds meer zon en snel afne
mende neerslagkans. Middag-
temperatuur oplopend naar 25
graden.
Zwitserland:
Eerst nog buien, maar zaterdag
droog. Dan ook steeds meer zon.
Maxima van 24 graden in het
noorden tot 28 in Tessin.
Oostenrijk:
Half tot zwaar bewolkt en enkele
regen- en onweersbuien. Zater-
op de meeste plaatsen droog.
Maxima oplopend van 21 graden
op vrijdag tot 24 op zaterdag.
Polen:
Wisselend bewolkt en enkele ste
vige regen- of onweersbuien,
vooral in het oosten veel regen.
Maxima rond 21 graden, zaterdag
iets hoger.
Tsjechië en Slowakije:
Wisselend bewolkt en enkele bui
en, mogelijk ook onweer en in
Slowakije plaatselijk met veel
neerslag. Zaterdag in het westen
meest droog en wat meer zon.
Maxima rond 22 graden, zaterdag
iets hoger.
Hongarije:
Vrij veel wolken en stevige regen
en onweersbuien. Maxima rond
24 graden.
K
N H U I
ONGEVALLEN DIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u (uitgezonderd Dr<
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tej. 071-5269111.