Fusie met Fransen levert
Enschedé meer werk op
'Beurskoers Prolion is waan van de dag'
Economie
Huurhuis weer populair
door hoge koopprijzen
Laatste uurtjes van Brent Spar
Lovers zinspeelt op meer treindiensten
Buhrmann kan wereldleider
in kantoorartikelen worden
ü^dao 14 juli iyyy
i
uit Tak bergt brandend schip
ver
terdam Het bergingsbedrijf Smit Tak heeft opdracht gekre-
hétbrandende Duitse containerschip Djakarta te bergen,
schip, dat zonder bemanning ronddreef, is vastgelopen
Jrde kust van Egypte. Smit Tak is met een bergingsschip ter
atse en begon direct met de bluswerkzaamheden. Een ber-
iploeg van twaalf man en zeventien ton brandblus- en ber-
jmateriaal werd overgevlogen. Op de Djakarta brak zondag
Ir nog onbekende oorzaak brand uit, toen het schip ten zui-
van Kreta voer. De Djakarta is bijna 190 meter lang en heeft
capaciteit van 2.100 containers.
uropese autoverkoop 8 procent hoger
ssel* In de West-Europese landen zijn in de eerste helft van
jaar ruim acht miljoen personenauto's verkocht. Een groei
acht procent vergeleken met dezelfde periode van vorig
Volgens ACEA, de organisatie van Europese autofabrikan-
steeg de verkoop in alle landen, behalve in Italië, Denemar
en Noorwegen. Nederland behoorde tot de koplopers met
groei van 20,7 procent in het laatste half jaar. De meeste au-
werden verkocht door de Volkswagengroep (ruim 1,5 mil-
n). General Motors (Opel, Saab) kwam op de tweede plaats
t ruim 937.000 exemplaren.
leciaal broodje zonsverduistering
jHEiMDe totale zonvcrduistering die op 11 augustus in
traal-Europa te zien is, heeft een bakkerij in het Zuid-Duitse
[zheim bij Baden-Württemberg geïnspireerd tot het maken
speciale 'eclipbroodjes'. De broodjes met een donkerkleuri-
em en lichte rand zijn voorzien van sesamzaadjes.
foto epa uli deck
ïell en Siemens in schone elektriciteit
haag* Shell Hydrogen en Siemens Westinghouse hebben
nieuwe techniek ontwikkeld om schone stroom op te wek-
nieuwe technologie kan worden toegepast in kleine
triciteitscentrales van 250 kilowatt tot 10 megawatt. Kern
de stroomvoorziening is een brandstofcel van Siemens, die
dt gestookt met aardgas. Naast stroom levert de cel als rest-
lucten water met kooldioxide. Shell levert de techniek om
ooidioxide uit het water te halen zodat het weer als drink
er kan worden gebruikt. De kooldioxide, verantwoordelijk
[het broeikaseffect, wordt in lege ofie- en gasvelden ge-
ipt. Zodoende komen er geen vervuilende stoffen in de at-
feer terecht.
incurrentiekracht Nederland boet in
s£lï Nederland is op de ranglijst van sterke economieën ge-
van de zevende naar de negende plaati Gemeten naar
urrentiekracht voert Singapore de lijst aan,'gevolgd door de
Hongkong, Taiwan en Canada, zo blijkt'uit het 1999 Global
ipetetiveness Report. De onderzoekers keken naar de mate
openheid in handel en investeringen, de invloed van de
heid, de financiële situatie, de infrastructuur, de stand van
echnologie en het functioneren van de belangrijkste instel-
■n. Het welvaartsniveau van landen hangt volgens de op-
ers sterk af van hun vermogen vernieuwend bezig te zijn.
i eisen 125 miljard van Toyota
iingtonHet Amerikaanse ministerie van justitie eist van
)ta 125 miljard gulden omdat het Japanse autoconcern niet
hebben voldaan aan de voorschriften bij de uitstoot van
latgassen. Volgens de aanklacht heeft Toyota 2,2 miljoen
eugdelijke auto's in de VS verkocht. Toyota ontkent de be-
ddigingen. Een jury in Californië kende nabestaanden van
personen die omkwamen toen een Ford-terreinwagen om-
640 miljoen gulden schadeloosstelling toe. Een ex-Ford-
ewerker getuigde dat het bedrijf wist dat het dak het vrijwel
i zou begeven als de auto zou omslaan. Ford gaat in beroep
lat uit tests zou blijken dat de auto aan alle voorschriften
oet.
drijven investeren minder in milieu
iburg Bedrijven hebben vorig jaar bijna 1,1 miljard gein-
:erd om het milieu te beschermen. Dat is ruim een half mil-
minder dan in 1997. Cijfers van het CBS laten zien dat het
ste geld is uitgegeven aan bestrijding van luchtverontreini-
De chemische industrie was de grootste investeerder maar
de metaal- en aardolie-industrie gaven relatief veel geld
aan uit. Meer dan de helft ging op aan bestrijding van lucht -
ntreiniging. Dat is aanzienlijk minder dan in 1997 toen de
istrie nog 920 miljoen hierin investeerde. De uitgaven voor
leiering van de waterkwaliteit bleven met 215 miljoen gul-
ongeveer gelijk aan die in 1997. Aan bestrijding en voorko-
gvan bodemverontreiniging gaven de industrieën 140 mil-
gulden uit.
inder overslag Amsterdamse haven
[iftdamDe haven in Amsterdam sloeg vorig jaar 55,8-mil-
ton goederen over, tegen 56,5 miljoen ton in 1997. De net-
inst daalde bijna 400.000 gulden tot 27,6 miljoen. Dat er in
1 meer goederen zijn overgeslagen dan vorig jaar heeft vol-
s de directie te maken met het verwerken van enkele grote
dentele ladingpakketten. Ook de werkgelegenheid in de ha-
egio liep licht terug. Het Gemeentelijk Havenbedrijf telde
00 functies. Dat waren er 300 minder dan in 1997. De direc-
lenkt dat de afname te maken heeft met een verhoging van
productiviteit en de toenemende automatisering. De haven
ij met de komst van een nieuwe containerterminal.
Haarlems bedrijf nu bij drie grootste privé-drukkerijen van bankbiljetten
De gisteren bekendge
maakte fusie van Joh. En
schedé met de drie keer zo
grote Franse bankbiljetten-
drukker Francois Charles
Oberthur Fiduciaire levert
het Haarlemse bedrijf
meer werk op. Het voorne
men bestaat om een deel
van de productie van
bankbiljetten in Rennes
over te plaatsen naar Haar
lem, waardoor Enschedé
meer personeel in dienst
kan nemen.
haarlem theo van der kaal)
De fusie betreft uitsluitend de
bankbiljettendivisies van beide
bedrijven. Enschedé is veel klei
ner dan de Franse drukker, wat
tot uitdrukking komt in de aan-
delenverhouding 30-70 pro
cent. Directeur J. Bruinstroop
van Enschedé en directeur
N. Koutros van Oberthur zeg
gen uitdrukkelijk dat het niet
om een overname gaat door,
maar om samenwerking.
Beide bedrijven hebben el
kaar nodig, omdat wereldwijd
steeds minder bankbiljetten ge
drukt worden, terwijl de markt
gedomineerd wordt door een
zeer beperkt aantal drukkerijen.
Bruinstroop: „Door alternatieve
betaalmiddelen loopt de vraag
naar bankbiljetten sterk terug.
Enschedé staat sterk in Europa,
omdat wij een belangrijke druk
ker van euro's zijn. Oberthur
drukt geen euro's, maar staat
veel sterker buiten Europa.
Schade voor
Coca-Cola hoger
dan verwacht
new york anp
Het uit de handel nemen van
verdachte frisdranken in Euro
pa kost Coca-Cola Enterprises
veel meer dan eerder was be
groot. De bottelaar in de VS
heeft bekendgemaakt dat een
voorziening wordt getroffen
van 225 miljoen gulden. Eind
juni werd nog uitgegaan van
een schadepost van 130 mil
joen.
Volgens topman Henry
Schimberg is de hogere voor
ziening het gevolg van een gro
ter aantal teruggekeerde blikjes.
Ook bleken consumenten meer
op voorraad te hebben. Verder
vielen de kosten van de terug
roepacties tegen. De voorzie
ning wordt ten laste gebracht
van de resultaten in het tweede
kwartaal.
Coca-Cola Enterprises levert
driekwart van de producten van
Coca-Cola Company, waaron
der ook de merken Sprite en
Fanta. Het heeft onder meer li
centies voor de VS en de Bene
lux.
Coca-Cola Enterprises kwam
half juni in een van de ergste
crises van zijn 113-jarige ge
schiedenis terecht toen Belgi
sche kinderen onwel werden na
het drinken van blikjes Coca-
Cola. Onderzoek wees uit dat ze
chemisch besmet waren. Ook
in Nederland werden frisdran
ken uit België uit de handel ge
nomen.
De almaar stijgende prijzen
„voor koopwoningen maken
het huren weer aantrekkelijk.
Vooral de duurdere huurwo
ning wordt steeds populair
der. Dat blijkt uit gegevens
van de Nederlandse Vereni
ging van Makelaars (NVM).
De vraag naar de duurdere
huurwoning, huren vanaf
1.107 gulden, trekt aan door
dat de koopwoning voor veel
mensen onbereikbaar wordt.
In Amsterdam kost een ap
partement inmiddels gemid
deld 339.000 gulden en dat is
een kwart meer dan een jaar
geleden. Een huis zoeken is
pas een optie als de koper
minimaal 4,5 ton mee kan
brengen. Zo extreem als in
Amsterdam is het bijna ner
gens, maar gemiddeld ging
voor Nederland de huizen
prijs met iets meer dan veer
tien procent omhoog.
Met dat soort bedragen
wordt huren ineens weer een
stuk interessanter. Zeker
omdat de huurprijzen dit
jaar gemiddeld met maar 2,8
procent stijgen. Vorig jaar
steeg de gemiddelde huur
met 3,2 procent, nog steeds
een fractie van de prijsstij
ging voor koopwoningen. De
afweging tussen kopen en
huren valt dus vaker uit in
het voordeel van huren. De
leegstand van dure huurhui
zen werd dan ook lager.
De huursector heeft de af
gelopen jaren ook beter naar
de markt geluisterd. Er wordt
steeds meer rekening gehou
den met de wensen van de
huurder. Ook de komende
jaren zal die trend zich door
zetten, zo verwacht de NVM.
Voor de 50-plussers zullen
meer luxe appartementen
gebouwd worden, terwijl de
tweeverdieners juist meer
zeggenschap krijgen over de
inrichting. Ook de dienstver
lening aan de huurders, bij
voorbeeld onderhoud en vei
ligheid, wordt steeds meer
op maat gesneden.
Albert Heijn stoot vleesindustrie af
Het drukken van de Nederlandse bankbiljetten van tien gulden is met de komst van de euro bij drukker Joh.
Enschedé een aflopende zaak. foto anp
Door de krachten te bundelen
kunnen beide bedrijven op gro
tere schaal opereren. Na de fu
sie horen wij bij de top drie in
de wereld van private drukkerij
en van bankbiljetten."
De bankbiljettendrukkerij
van Enschedé had vorig jaar
een omzet van ruim 37 miljoen
gulden. Er werken 110 mensen.
Buiten de fusie valt de bedrijfs
tak met 700 werknemers voor
het drukken van postzegels,
identiteitsbewijzen, loten, ban
caire waardedocumenten en
commercieel waardedrukwerk.
Oberthur had vorig jaar met het
drukken van bankbiljetten een
omzet van 105 miljoen. In de
fabriek in Rennes werken 280
mensen. Het bedrijf drukt naast
Franse francs voornamelijk
bankbiljetten voor landen bui
ten Europa. De overige divisies,
die buiten de fusie blijven,
drukken postzegels, loterijtic
kets, bankpassen, bankcheques
en kettingformulieren. Er zijn
2.600 personeelsleden in fabrie
ken in Canada, Australië en de
VS met een totale omzet van
670 miljoen gulden.
De nieuwe naam van het ge
fuseerde bedrijf is
Oberthur/Enschedé Currency
Printing en wordt gevestigd in
Haarlem. De directies rekenen
op een omzet van zo'n 140 mil
joen met 400 werknemers. De
firma Enschedé levert perma
nent de voorzitter van de raad
van commissarissen Voor de
fusie een feit is, wordt boeken
onderzoek uitgevoerd. Beide
bedrijven hopen dit per 1 sep
tember af te ronden, waarna de
fusie met terugwerkende kracht
per 1 januari 1999 ingaat.
Ahold wil af van zijn vleesver
werkende bedrijven in Neder
land. De Nederlandse multina
tional onderhandelt met enkele
gegadigden over de verkoop
van de vleeswarenfabrieken
Meester in Wijhe en Nistria in
Moergestel en de centrale sla
gerijen in Groenlo en Zaandam.
Dat heeft Albert Heijn-woord-
voerder Erik Muller bevestigd.
Bij de vier bedrijven werken
zo'n 1.400 mensen en wordt
jaarlijks 60.000 ton vlees ver
werkt. Volgens Muller hoeft het
personeel zich geen zorgen te
maken over het verlies van ar-
stavanger De ontmanteling van het olieplatform 'Brent Spar' is na vier jaar voltooid. Het allerlaatste voetstuk waarop het platform ooit rustte
werd dezer dagen met het kraanschip 'Thialf' geplaatst als onderdeel van een nieuwe kade in de haven van Mekjarvik vlakbij het Noorse Stavan
ger. Eigenaar Shell wilde de afgedankte installatie eerst laten zinken in het noordelijk deel van de Atlantische Oceaan. Na scherpe protesten van
milieuorganisaties werd besloten het platform naar de kust te slepen en daar te slopen. foto epa
beidsplaatsen. „We zullen alles
zo zorgvuldig mogelijk laten
verlopen. We gaan de bedrijven
helemaal verkopen, inclusief de
arbeidsplaatsen."
De verkoop wordt ingegeven
door het feit dat de bedrijven
tot op heden uitsluitend voor
Albert Heijn werken. De moge
lijkheden om producten te ver
kopen aan derden zijn vrijwel
nihil, omdat AH exclusiviteit
eist. De ontwikkelingen op de
markt dwingen de vleesverwer
kende industrie echter tot grote
investeringen die een groterre
markt dan alleen de super
markten van Ahold vereisen.
Duurder bellen
naar mobiel
in buitenland
den haag anp
De Opta stemt alsnog in met
een tariefsverhoging voor bel
len van een vast toestel naar
een mobiele telefoon in het
buitenland. Eerder weigerde de
telecomtoezichthouder een
prijsaanpassing. De nieuwe ta
rieven gelden vanaf 14 juli.
KPN kondigde op 17 juni aan
het bellen naar een mobiel net
werk buiten Nederland 47 cent
(exclusief BTW) duurder te ma
ken dan een telefoontje naar
een vast toestel. De Opta wei
gerde daarmee in te stemmen
omdat de toezichthouder twij
felde of het hogere tarief een af
spiegeling was van de kosten
die KPN moet maken.
Uit onafhankelijke gegevens,
verstrekt door KPN, blijkt vol
gens de Opta nu dat de kosten
die KPN in rekening brengt re-
eel zijn. Er geldt geen uniform
tarief. De prijsaanpassing geldt
voor 21 landen.
Zo gaat een telefoontje naar
een mobiele telefoon in Duits
land en België 78 cent per mi
nuut kosten, zowel in de piek-
als de daluren. Beide landen
zijn daarmee het goedkoopst,
op de voet gevolgd door Groot-
Brittannië en Frankrijk. Bellen
naar Hongkong is fiks duurder.
Elke minuut kost 2,48 gulden
maar in de daluren is dat twin
tig cent minder.
Lovers Rail, de kleine concur
rent van NS, heeft Railned, toe
zichthouder op het spoor, laten
weten vanaf 2000 mogelijk
meer treinen te laten rijden.
„We houden er rekening mee
dat ze gaan rijden", aldus een
woordvoerder van Railned. Lo
vers Rail heeft al ruim twee jaar
vergunningen voor treindien
sten in de Randstad in de kast
liggen, maar het bedrijf exploi
teert alleen de lijn Amsterdam-
Haarlem.
De vergunningen betreffen
de lijnen Den Haag - Leiden,
Utrecht - Hilversum en om in
het bollenseizoen met een toe-
ristentrein naar de Keukenhof
te rijden. Dat deed Lovers dit
voorjaar ook.
De woordvoerder van Railned
sluit niet uit dat de aankondi
ging van Lovers om toch te
gaan rijden, is ingegeven uit
angst de vergunningen te ver
liezen. Het ministerie van Ver
keer dreigt in de nota De derde
eeuw spoor met het intrekken
van vergunningen die niet wor
den benut. Bij Lovers, dochter
bedrijf van het Franse CGEA,
was vanochtend niemand be
reikbaar voor commentaar.
Fabrikant melkrobot niet ondersteboven van stijging op Damrak
!!?£NvJAN peter versteege
wachtig worden ze er niet van bij Prolion. De
fluctuerende beurskoers van het melkrobotbedrijf
e afgelopen weken leidt slechts tot beperkte op
erate 'n directiekamer in Vijfhuizen. „Wij vinden
'angrijker dat een opdracht tot een goed einde
^gebracht", zegt woordvoerder J. Wirken nuchter.
irotf beurskoers is toch de waan van de dag."
of werkelijkheid, Prolion werd de afgelopen we-
lnk meer waard. Begin deze maand, toen de
uog rond de 83 euro schommelde, vertegen-
jigde het bedrijf met zijn 65 werknemers nog een
ka aal van omgerekend 567 miljoen gulden. Ruim
'eeklater gingen eergisteren op Beursplein 5 aan-
1 van de hand voor 116 euro, waardoor het bedrijf
[s ruim 792 miljoen gulden waard werd.
17 f Wels is de rust weer iets teruggekeerd. Gisteren
de koers on het Damrak terue naar 104.90 euro.
De animo van de laatste weken kwam niet uit de lucht
vallen, vertelt Wirken. „Het was een samenloop van
omstandigheden. ABN Amro heeft een rapport over
ons bedrijf geschreven, waar we positief in uit kwa
men. Ook kwamen we bij de bank in een top tien te
recht, waardoor mensen onze aandelen wilden ko
pen."
Maar er speelden meer factoren een rol, blijkt uit het
verhaal van Wirken: „We zijn met journalisten en rela
ties op een boerderij geweest, waar met onze melkro
bot werd gewerkt. Dat leidde op zichzelf al tot positieve
reacties. Ten slotte heb ik gehoord dat wij onlangs in
een Duits tv-programma over de Nieuwe Markt in Am
sterdam (de NMAXof 'babybeurs'- red.) positief wer
den genoemd."
Het kleine bedrijf uit Vijfhuizen, in 1990 opgericht door
onder andere grootaandeelhouder P. Oosterling, heeft
sinds juli 1997 een notering op de NMAX, een markt
waar ionee. innovatieve bedrijven de kans kriieen zich
te profileren. Prolion timmert met zijn uitdijende klan
tenkring in West-Europa, Canada en Japan in dit gezel
schap aardig aan de weg.
Zo'n negentig procent van de omzet haalt Prolion uit
melkrobots, al wil het bedrijf uit concurrentie-overwe-
gingen geen aantallen noemen. Verder heeft de onder
neming een succesvolle, computergestuurde snijma
chine voor vlees ontwikkeld en wacht een nieuw, vet
vrij qfbaksysteem voor snacks nog op een klant, die er
geld in wil investeren en een bepaalde afzet garan
deert.
Als het aan Wirken en zijn collega's ligt, is het succes
verhaal voorlopig nog niet afgelopen: „We zeggen dat
we de nettowinst elk jaar verdubbelen (in 1998 3,9 mil
joen gulden) en dat is ons de laatste jaren aardig ge
lukt. Dat zal in de verre toekomst natuurlijk wel lastiger
worden maar tot nu toe kunnen we ons aardig aan die
belofte houden."
Na overname van Amerikaanse collega
Topman Frans Koffrie van
Buhrmann toonde zich giste
ren bij de bekendmaking van
de overname van 'collega'
Corporate Express in de VS
zelfverzekerd: „Het kan jaar
lijks 220 miljoen gulden aan
kostenbesparing opleveren."
Het Nederlandse handelshuis
in kantoorbenodigdheden en
papier legt vijf miljard gulden
op tafel. Als het doorgaat
wordt de combinatie mondia
le marktleider in kantoorarti
kelen.
Vooral door gezamenlijke
inkoop, het samenbrengen
van de catalogi en goedkope
re distributie kunnen de kos
ten sterk omlaag. Verder
hoopt Buhrmann te profite
ren van de verkoop via inter
net die in de VS al goed loopt.
In een nog steeds zeer gefrag
menteerde markt, denkt de
combinatie met een omzet
van 21 miljard gulden, 30.000
werknemers en vestigingen in
28 landen een grote voor
sprong te nemen.
Topman Koffrie verhulde
niet dat de nieuwe aanwinst
de nodige problemen heeft.
„De grote schuldenlast van
Corporate Express was voor
het management één van de
redenen om met ons in zee te
gaan." Een verkeerd uitge
pakte inkoop van eigen aan
delen en verliesgevende nieu
we activiteiten hebben Cor
porate Express tot een over
nameprooi gemaakt. Vorige
jaar kocht het bedrijf met ge
leend geld op grote schaal ei
gen aandelen in, waarna en
kele maanden later de koers
in elkaar klapte.
Het vertrouwen van de be
leggers daalde dramatisch,
nadat de nieuwe activiteiten
op het gebied van transport
en logistiek zwaar verliesge
vend bleken. Burhmann wil
dat bedrijfsonderdeel dan ook
absoluut niet hebben. „De
overname gaat pas door als ze
die activiteit hebben ver
kocht. Dat is een keiharde
voorwaarde", aldus Koffrie.
Dat bedrijfsonderdeel ver
tegenwoordigt minder dan
een vierde van de totale om
zet van Corporate Express,
maar wel bijna de helft van de
in totaal 28.000 werknemers.
De Amerikaanse onderne
ming wordt in feite in twee
delen verkocht.
Burhmann zal zelf ook een
activiteit afstoten. Het onder
deel dat het documentenver-
keer voor bedrijven beheert,
moet zelfstandig verder.
Buhrmann wil samen met
een nieuwe partner als aan
deelhouder actief blijven.
„Het komt als een gewone
deelneming in de boeken",
aldus Koffrie. Buhrmann gaat
zich nadrukkelijk manifeste
ren als specialist in kantoor
artikelen. Na de overname en
herschikking zal 67 procent
van de omzet uit de kantoor
sector komen.